De Haarlemsche Financiën. DE BILT 1 DINSDAG 20 FEBRUARI 1934 HAARLEM'S DAGBLAD 2 Hoe B. en W. een gat van f282.000 op de begrooting voor 1934 willen stoppen. De verminderde rijksuitkeering voor werkloozen-sfeun. Een lichte verbetering wordt in de werkloosheid geconstateerd. B. en W. hebben een nota aan den gemeen teraad gezonden waarin zij o a. schrijven, dat zij in de memorie van antwoord op de ont- werpbegrooting voor 1934 reeds hebben mede gedeeld, dat de verlaging van de rijksbijdrage in de kosten voor werkloozenzorg, werkver schaffing. enz. niet geheel gedekt is kunnen worden bij de primitieve begrooting. Hierbij werd vermeld, dat belastingverhoo- ging alleen dan achterwege zou kunnen blij ven. indien het college zou worden gemachtigd door te gaan met bezuiniging en versobering over de geheele linie. De verlaging van de rijksbijdrage werd door B. en W. aanvankelijk geraamd op f 300.000. Thans kan evenwel met vrij groote zekerheid worden vastgesteld, dat het nadeelig verschil tusschen de werkelijke rijksbijdrage in de kos ten van werkloozenzorg, enz. voor 1934 en de bij de ontwerp-begrooting vastgestelde raming voor 1934 rond f 400.000 zal bedragen. Bovendien is de post „Onvoorziene uit gaven" verlaagd moeten worden tot slechts f 17.999,46, welk bedrag volstrekt onvoldoende is, en tot f 100.000 moet worden opgevoerd. Resumeerende zal moeten worden gevonden, om tot een reëel sluitende begrooting te ko men: verlaging van de rijksbijdrage werk loozenzorg, enz. f 400.000 en versterking van den post „Onvoorziene uitgaven" f 82.000, totaal dus f 482.000. Daarvan kan worden af getrokken f 200.000 die al in de nota van wij zigingen verwerkt is, zoodat per saldo f 282.000 gedekt zal moeten worden. Het is noodzakelijk, dat de begrooting voor 1934 herzien wordt. B. en W. doen daartoe voorstellen. Een groep voorstellen zijn een gevolg van reeds genomen maatregelen, terwijl ook een groep nieuwe be zuinigingsvoorstellen zijn ontworpen. Over de eerste groep wordt medegedeeld: 1. De opbrengst der straatbelasting, ge raamd op f 530.000 kan worden gebracht op f 550.000 verhooging f 20.000. 2. In verband met de verlaging van den verpleegprijs voor patiënten, opgenomen in ziekeninrichtingen, kan voor kosten van zie kenverpleging minder worden geraamd f 25.000 3. Minder wachtgelden dan geraamd, door dat enkele wachtgelders zijn of zullen worden werkzaam gesteld en andere gepensionneerd f 4.000. 4. Nieuwe berekening salarissen personeel middelbaar- en voorbereidend hooger onder wijs. mede in verband met de met ingang van 1 Januari 1934 door de Regeering ingevoerde nieuwe salarisregeling ten behoeve van het Rijkspersoneel, als gevolg waarvan aan jaar wedden voor de leeraren minder zal kunnen worden geraamd f 15.000. 5. Volgens een nieuwe berekening zal over 1934 aan pensioensbijdragen hierbij in aan merking genomen een lagere opbrengst van het pensioenverhaal) per saldo minder zijn verschuldigd f 20.000. 6. Het voor vakonderwijzers bij het open baar lager onderwijs uitgetrokken bedrag kan, als gevolg van reeds genomen maatregelen, worden verlaagd met f 13.500. 7. Verlaging uitgaven werkloozen f 53.000. De post „Steun aan uitgetrokken werkloo zen" kan nader worden geraamd op f 825.000. Rekening houdende met vermindering der rijksbijdrage zullen de kosten wegens steunver- leening netto f 53.000 minder bedragen. 8. De raming voor uitgaven Maatschappe lijk Hulpbetoon kan als gevolg van een lichte verbetering die er in de werkloosheid valt te constateeren, worden verlaagd met netto f 79.500. 9. Vermindering personeelsuitgaven bij den dienst van Den Hout en de Plantsoenen f 3.000 10. Mindere uitgaaf voor schoonhouden van gebouwen f 5.000. 11. Verlaging personeelsuitgaven voor het bedrijf van Openbare Werken f 5.000. Totaal: f 243.000. Hiertegenover staat de verlaging door de provincie van de bijdrage in de kosten van het nijverheidsonderwijs, buitengewoon lager on derwijs, dagopenluchtschool, tuberculosebe strijding, enz f 5.000. Het bedrag blijft dus f 238.000. Nieuwe bezuinigings voorstellen. B. en W. ramen de opbrengst van eenige nieuwe -bezuinigingsvoorstellen aldus: 1. Verpachting bad- en zweminrichtingen f 12.000. 2. Vermindering uitgaven dagopenlucht- schooi door wijziging regeling werkzaam heden f 2000. AGENDA Heden: DINSDAG 20 FEBRUARI Stadsschouwburg: Fritz Hirsch Operette. „Zwei Herzen im 3 4 Takt". 8 uur. Gem. Concertzaal: Concert H. O. V. soliste Annie Woud, gastdirigent Jan van Gilse. 8-15 uur. Hersteld Apost. zendinggemeente: Open bare lezing: „De maat van den Tempel Gods". Wilhelminastraat 21. 8 uur. Rembrandt Theater: ..De Twee Weezen". Op het tooneel: Mary en Erik-Comp. Rol schaatsen Act. 7 en 9.15 uur. Palace: „De Privé-Secretaresse". Op het tooneel: Amsy Moina: Krontjongliedjes. 7 en 9-15 uur. Luxor Sound Theater: „De gevangene van Port Zamba" en „Je geld of je Liefde". 8.15 u. Teyler's Museum, Spaarne 16- Geopend op werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan dags. Toegang vrij. WOENSDAG 21 FEBRUARI Gebouw Theosofia: Het Spiritistisch Mu seum. Ie deel, verklaring S. Heynis. 8 uur. Gem. Concertzaal: Gecombineerd concert Haarlem's Luistervinken koor en Mannenkoor Proza en Poëzie, medewerking van Hélene Treep-Cals en Emmy van Eden. 8.15 uur. Soefi Beweging, Lange Veerstraat 16: Voor dracht van den heer W. v. Essen. 8.15 uur. Bioscoopvoorstellingen 's middags en des avonds. Zandvoort: Theater Centraal: Dajos pela concert. 8 uur. Daarna nachtfeest. 3. Afschaffing privaat-spraakonderwijs en vermindering uitgaven cursus buitengewone gymnastiek f 2000. 4. Voortzetting afschaffing vakonderwijs ook in 5e en 6e klasse f 1000. Door deze en reeds vroeger genomen maat regelen zal ten aanzien van het bijzonder la ger onderwijs het voor 1934 geraamde bedrag van f 31.600 verminderen: voor 1935 tot f 20.000, voor 1936 tot f 16.000, voor 1937 tot f 21.000. 5. Besparing bij het kantoor van den Ont vanger en Incassodienst, in afwachting van een definitieve en algeheele combinatie f 6000 6. Geleidelijke aanpassing aan Wet-Terp- stra, terstond te beginnen en regelmatig voort te zetten, zoodat er 1 September 1934 geen boventallige onderwijzers meer zijn (even tueel instituut kwee kelingen) f 15.000. Voor het jaar 1935 kan de besparing worden gesteld op f 30.000. Door deze en reeds vroeger genomen maat regelen zal ten aanzien van het bijzonder la ger onderwijs het voor 1934 geraamde bedrag van f 115.000 verminderen voor 1935 tot f 96.000, voor 1936 tot f 65.000, voor 1937 tot Nihil. 7. Bezuiniging,, Openbare Leeszaal en com binatie met Archief f 6000. Daardoor zou dus het totaal benoodigde bedrag van f 282.000 verkregen worden. Ten einde den kapitaaldienst eenigermate tegemoet te komen komt opheffing van het Parkherstellingsoord aan B. en W- gewenscht voor (er zijn niet meer dan 6 a 7 patiënten, die zonder bezwaar elders zullen kunnen worden geplaatst), gepaard gaande met het in exploitatie brengen van het terrein aan den Schoterweg Een minderheid in het college van B. en W. is van oordeel, dat de post „Onvoorziene uitgaven'' niet tot het voorgestelde bedrag behoeft te worden opgevoerd, zoodat som mige der onder B genoemde maatregelen niet behoeven te worden genomen. COMBINATIE VAN BEDRIJVEN. BEZUINIGINGSVOORSTELLEN VAN B. EN W. VAN HAARLEM. Eenige weken geleden hebben wij reeds medegedeeld, dat B. en W. van Haarlem plan nen in studie hadden om eenige bedrijven en ./rstellingen van de gemeente te combinee ren, om daardoor tot bezuiniging te komen. Wij noemden de combinatie in de kantoren van den Ontvanger en den Incasso-dienst en het Archief met de Openbare Leeszaal. Thans hebben B. en W. aan den raad mede gedeeld, dat op de begrooting voor 1934 f 6000 bespaard kan worden op de kantoretn van den Ontvanger en den Incasso-dienst, in afwach ting van een definitieve en algeheele combi natie. f 6000 kan voor 1934 bespaard worden door bezuiniging op det Openbare Leeszaal en com binatie met het Archief. HET PARKHERSTELLINGSOORD TE HAARLEM. B. en W. willen opheffing. BET ROODE KRUIS ZAL POGEN EEN ANDER TERREIN TE VINDEN Indertijd werd door de gemeente Haarlem het oude terrein van de lighal der Vereeni- ging tot bestrijding der tuberculose in Haar lem-Noord aan het Roode Kruis in gebruik gegeven om daarop het parkherstellings-oord te vestigen. Thans stelt men (men zie daarover elders in ons nummer) de meerderheid van het col lege van B. en W. voor om. ten einde den ka pitaaldienst der gemeente eenigermate tege moet te komen, het Parkherstellingsoord op te heffen, waardoor de grond a.n den Scho terweg in exploitatie kan worden gebracht. B. en W. schrijven daarbij dat er thans niet meer dan 6 a 7 patiënten zijne die zonder be zwaar elders kunnen worden geplaatst. Wij hebben bij het bestuur van het Roode Kruis naar deze quaestie geïnformeerd. Ons werd medegedeeld, dat de gemeente het park herstellingsoord, dat een instelling van het Roode Kruis is, niet kan opheffen. Wel kan de gemeeute het terrein, dat thans daarvoor in gebruik is, opvorderen. Het Roode Kruis acht het evenwel zeer gewenscht, dat het Parkherstellingsoord blijft bestaan. Daarom is het teverwachten dat het bestuur, als de gemeente de grond opvordert, zal trachten een ander terrein te vinden, dat voor dit doel geschikt is. GROENTE-AUTO HET TROTTOIR OPGEREDEN. Terwijl de groentehandelaar L. Maandag morgen tien uur even op den Koninginneweg met een kennis stond te praten, zou zijn 63- jarige vader vast met de vrachtauto met groente wegrijden. Bij de Emmastraat moest hij plotseling voor een hond naar rechts uit wijken. Hij reed daarbij het trottoir op. Door het schudden vielen een paar kisten met groente er af; één ervan verbrijzelde de groote étalageruit van de kruideniersfirma Van Amerongen aldaar en kwam tusschen de ge droogde appeltjes en pruimedanten terecht. Een politie-agent, die op het lawaai kwam toeloopen, maakte proces-verba al op. Hierbij bleek dat de man geen rijbewijs bij zich had. Hij had du geen voordeeligen morgen. EXAMENCOMMISSIE. Benoemd is tot plaatsvervangend lid der Examencommissie voor het afnemen van de examens van apothekersassistente te Amster dam de heer H. J. M. Bartels, apotheker te Haarlem. DE HEER VLEKKE IS GEEN LEERAAR AAN HET R.-K. LYCEUM. In het verslag van de vergadering der N.S.B., die Vrijdag in het gebouw van de Haariemsche Veiling werd gehouden, stond vermeld dat als spreker zou optreden de heer Vlekke, die als leeraar verbonden zou zijn aan het R.-K. Lyceum bij Overveen. Dit berust op een misverstand. Wel is de heer Vlekke bij Overveen woonachtig (even eens in het geannexioneerde deel) doch hij is hoofdonderwijzer van de Ten Cateschool te Amsterdam en heeft met het R.-K. Lyceum niets uitstaande. meldt: Hoogste barometerstand 781.3 m.M. te Valencia. Laagste barometerstand 734,9 m.M. te Helsingfors. en voorspelt: Krach tigen tot matigen, later afnemenden Noord-Westelijken tot Westelijken wind, Meest licht tot half bewolkt. Weinig of geen neerslag. Aanvankelijk iets kouder. Thermometer Hoogste gisteren F 44. Laagste hedennacht F 38. Hoogste heden F 40. Uit het Buitenland De hooge drukking in het Westen nam weer iets toe en achter de afnemende de pressie in het Noord-Oosten, welke Zuid-Oost waarts trekt, stijgt de barometer nog flink, maar op IJsland begint hij weer te dalen, zoo dat de algemeene toestand nog onveranderd blijft. De koude luchtstroom in het Noord-Westen heeft echter de vorst in Scandinavië in het Noorden weer streng gemaakt en het gebed van licht vorst breidde zich tot ZuidScandi navië uit, terwijl in Duitschland sneeuw- en hagelbuien vielen. Een krachtige Noord-Westelijke storm waait over Zuid-Scandinavië en de Oostzee. De opklaring is met de Noord-Westelijke win den nu tot Noord-Frankrijk doorgedrongen: in Zuid-Frankrijk, Engeland en Ierland kwam nog lichte vorst voor; uit Midden-Frankrijk wordt nog mist gemeld. In de bovenlucht werd het in Noord- en Midden-Duitschland zeer koud. Barometer Stand van heden 772 m.M. Vorige stand 773 m.M. Neiging: Vooruit. Opgegeven door de FA. FEDERMANN, Opticien. Groote Houtstraat 37. Tel. 11059. Thermometer 20 Februari: Hoogste gisteren Laagste heden nacht Hoogste heden tot 12 uur 46 F. 39 F. 46 F. BURGERLIJKE STAND HAARLEM, 20 Februari. Bevallen 16 Februari: M. van Eerdende Jong, z.; C. M. van LunenburgKroon, z.; 17 October: T. FortgensKuijl, z.; J. S. Bouws- maNamminga, z.; G. J. M. Rooijersde Rooij, d.; J. A. v. d. PuttenDeen, d; 18 Februari: A G. Smid—Weeber, z.; H. B. van WaardKuijpens, z A. H. CampfensFi scher, z.; M. A. LehriederBocka, z.; M. E. C. VeringaRietzschel, z.; 19 Februari: C. G. SendenKloosterman, d.; J. M. Thoolen Piers, z.; Overleden 17 Februari: M. S. van Konijen- burgv. d. Voorst, 75 j., Oranjeplein; G. W. Raas, 69 j., N. Kerksplein; G. B. Wendel. 72 j. Fonteinlaan; J. G., 8 mud., d. v. A. Ver beek, Jan Gijzenkade; 18 Februari: D. Wen- nis, 44 j., M. van Heemskerkstraat; W. Kloet, 30 j., Hazepaterslaan. VOORBEURS TE AMSTERDAM. ZEER WEINIG HANDEL. De handel was hedenmorgen op de Amster- damsche vroegbeurs van buitengewoon be perkte afmetingen, terwijl de stemming eenigszins verdeeld was. Van belangrijke koeorswijzigingen was evenwel geen sprake. Aandeelen Koninklijke werden een fractie la ger genoteerd, Philips waren prijshoudend, Unilevers stelden zich een kleinigheid lager, Aku daarentegen zetten hun koersstijging ver der voort en stegen 1 pet. boven het slotpeil van giseren. Amerikaansdhe waarden stelden zich een fractie beneden de vorige prijs. Young- leening was onveranderd. Op de wisselmarkt verkeerden ponden in reactie. Zeer waarschijnlijk is het Engelsche wisselkoersnivelleeringsfonds in de markt ge komen, nu de dollar te Londen gisteren is op- geloopen ver boven de officieuse limiet van 5. De dollar lag ten onzent eveneens iets zwak ker. Fransche francs waren goed prijshou dend. INFORMATIEKOERSEN. (Medegedeeld door de Rott. Bank Ver.) Londen 7.64—7.65 1/2—7.65 1/2. Berlijn 59—59.05. Parijs 9.78—9.78 3/4. Brussel 34.66—34.70. Zurich 47.98—48.01. Rome 13.05—13.08. New-York 1.49 3/4—1.50 1/4. WANNEER MOET DE NIEUWE SPELLING INGEVOERD? ADRES VAN DEN UITGEVERSBOND. Door de heeren J. L. Tadema, te Haarlem en J. E. Belinfante. te 's-Gravenhage. resp. voorzitter en secretaris van den Nederland- schen Uitgeversbond en namens het bestuur van dien Bond optredende, hebben een adres aan den Ministerraad gezonden, waarin wordt gewezen op de groote verliezen, welke aller- wege niet alleen door de uitgevers ge leden zullen worden door de invoering, op korten termijn, van een gewijzigde spelling. De Nederlandsche Uitgeversbond ziet in een invoering van een gewijzigde spelling ver scheidene jaren na de vaststelling daarvan de eenig mogelijke oplossing. Dan zal de Nederlandsche bevolking gedu rende dat tijdsverloop gelegenheid krijgen, zich met de wijzigingen vertrouwd te maken, de uitgevers zullen de kans verkrijgen hunne voorraden zooveel mogelijk te verkoopen en tijd winnen voor het gereed maken van de nieuwe uitgaven, waardoor de schade ten minste zooveel doenlijk kan beperkt worden en ook Rijk en Gemeenten zullen eveneens de gelegenheid hebben de hooge kosten, aan het aanschaffen van nieuwe boeken verbonden, over een langen termijn te verdeelen. PROF. HYMANS EN PROF. HACRMANN VRAGEN ONTSLAG. In verband met het door prof. mr. I. H. Hymans en prof. dr. H. F. Hackmann ge vraagd eervol ontslag uit hun betrekkingen als gewoon hoogleeraar aan de Gemeente Universiteit, stellen B. en W. van Amsterdam den raad voor de gevraagde eervolle ontsla gen te verleenen, resp. ingaande 1 Januari 1935 en 17 September 1934. CASSATIEBEROEP VERWORPEN. De Hooge Raad heeft verworpen het be roep van den oud-rijks-accountant te Hi'lle- gersberg, die wegens beleediging van den toenmaligen. minister van Justitie mr. Don- ner in een van zijn open brieven door het Hof te 's-Gravenhage is veroordeeld tot 14 dagen gevangenisstraf. DE PATïëNTEN VAN DE WILLEMSPLEIN. NOG EEN SLACHTOFFER Nog vier van de leden van de bemanning van de Willemsplein. waren ziek in Dakar achtergebleven, nadat sedert eenige dagen de kapitein en nog vijf leden van de beman ning op weg naar het vaderland zijn. Eén van de vier laatste achtergeblevenen is thans naar wij vernemen overleden; het is de scheepstihimerman Chr. Maaskant, die gehuwd is en te Rotterdam woonde. HOE DE INKOMENS SEDERT 1930 ZIJN GEDAALD. EEN BEDRAG VAN 710 MILLIOEN. Het Januari-nummer van het Maand schrift van het Centraal Bureau voor de Statistiek vermeldt de voornaamste cijfers der Rijksinkomstenbelasting over het be lastingjaar 1932—1933. Hierbij blijkt, dat 1.892.553 belastingbetalers in 19301931 ge zamenlijk voor f 4.367.000.000 waren aange slagen tegen 1.668.161 in 1932—1933 voor f 3.657.000.000, wat een achteruitgang van f 710.000.000 beteekent. BEGROOTING VAN ECONOMISCHE ZAKEN. MINISTER VERSCHUUR'S MEMORIE AAN DE EERSTE KAMER. In de Memorie van Antwoord betreffende de begrooting van Economische Zaken aan de Eerste Kamer, merkt minister Verschuur op, in verband met het verwijt van sommige Eerste Kamerleden, die bij de regeering een tekort aanwezig achten in het beramen van maatregelen op internationaal gebied, dat de re gee ring in monetair- en handelspolitiek opzicht steeds het uiterste heeft gedaan. De handhaving van den gouden standaard is wel een der belangrijkste voorbeelden, welke bijdragen Nederland heeft geleverd om een uitweg te vinden uit het moeras der interna tionale handelsbelemmeringen. De meening van sommige leden, dat de re dactie van verscheidene crisisregelingen veel te wenschen overlaat en inzonderheid op ju ridische gronden dikwijls aanvechtbaar is, kan de minister in haar algemeenheid niet aanvaarden. Hoe meer de techniek der crisis wetgeving zich perfectionneert, des te eerder zal het oogenblik zijn aangebroken waarop het geheele crisisapparaat op goed geformu leerde regelingen zal steunen. De oogenblik is zeer nabij gebracht door de uitvoering van de landbouw-crisiswet 1933. Geleidelijk zullen alle crisismaatregelen op die wet gaan steunen en zal de inrichting van alle crisisdiensten overeenkomstig de in die wet gegeven richtlijnen, worden ingericht. De minister rekent er op. dat zulks nog in den loop van dit jaar geheel zijn beslag zal heb ben gekregen. Naar aanleiding van de opmerking, dat het beleid van de regeering te zeer op steun verlening aan den landbouw is gericht, merkt minister Verschuur op, dat een groot gedeelte van dezen steun ook aan andere be volkingsgroepen ten goede komt. Projecten voor de oprichting van nieuwe industrieën wil de minister ten allen tijde in studie nemen. Reeds werd medewerking ver leend aan de oprichting van het staalstudie- bureau, ten einde in een rationeelen uitbouw van het hoogovenbedrijf te Velsen inzicht te verschaffen. Met den meesten nadruk komt de minister tegen de voorstelling op, dat bij het korte lings gesloten verdrag sprake zou zijn ge weest van het toekennen van bijzondere voordeelen aan het Duitsohe Rijk, ten einde bijzondere nadeelen af te koopen. Integen deel werden door toepassing van de gewij zigde crisisinvoerwet belangrijke resultaten verkregen zonder d^t daar tegenover het brengen van offers, waardoor landsbelangen geschaad kunnen worden, noodzakelijk was. Door een eenigszins ruimere steunverle ning in dit voorjaar uit de middelen van het landbouwcrisisfonds voor het denstjaar 1934, op de basis der productiecijfers 1933, hoopt de minister aan den momenteelen nood van vele tuinbouwers eenigermate tegemoet te komen. HET BEZOEK VAN GENERAAL HIGGINS. DOOR H M. DE KONINGIN IN AUDIëNTIE ONTVANGEN. De leider van de wereldorganisatie „Het Leger des Heils", generaal Edward Higgins vertoeft naar men weet deze week in ons land om een tournee te maken. Maandagmid dag om 12 uur werd de generaal door H.M. de Koningin in audiëntie ontvangen. Generaal Higgins was daarbij van den Engelsohen Gezant vergezeld. Na afloop van deze audiëntie vertrok Ge neraal Higgins met zijn echtgenoote naar Amsterdam. In het Concertgebouw had daar op een heiligingssamenkomst plaats, die zeer druk was bezocht. Door Kolonel Vlas werd de Generaal daar welkom geheeten, waarna deze laatste een toespraak hield. Ook des avonds had in het Concertgebouw een bijeenkomst plaats. WISSELLOOPER TE HILLEGOM OVERVALLEN. DE DADER GEGREPEN. Maandagmiddag ongeveer twee uur liep de heer E. van Dijk, kwitantielooper der gas fabriek, in de Arnoudstraat bij de Steenfa briek te Hillegom, waar hij gelden moest innen toen plotseling uit een slop een man op hem toesprong, hem met een hard voor werp een slag op het hoofd gaf en hem te gelijkertijd zijn tasch ontrukte. Vervolgens sprong de dader op een gereedstaande fiets en vluchtte in de richting Lisse. De toevallig voorbij fietsende heer P., teekenaar aan het electrisch bedrijf, zag de aanranding gebeuren; hij zette onmiddellijk de vervolging in. Hij zag uit de verte hoe de man op een stuk land de geldtasch onder den grond verborg', om daarna zijn vlucht voort te zetten, De heer P. verzekerde zich van de assistentie van den juist passeerenden rijksveldwachter uit Lisse; met behulp van een auto werd de achtervolging voortgezet. Het mocht gelukken den dader in het Keukenhof te grijpen. De dader, die te Lisse woont, staat bij de politie zeer ongunstig bekend. Hij werd naar Hillegom gebracht, waar hij een volledige bekentenis aflegde. De tasch, die eenige honderden guldens bevatte, werd met het geld teruggevonden. De heer Van Dijk had geen letsel opge- loopen, doch hij was begrijpelijkerwijze zeer ontdaan over dezen onverhoedschen aanval. LETTEREN EN KUNST (Zie ook elders in dit nummer). KOMEDIANTEN. Komedianten, het zeer sterke Russische blij spel van Ostrowski heeft in de voortreffelijke opvoering van Het Nieuwe Schouwtooneel ook te Haarlem Zaterdag veel succes gehad. Het doet mij genoegen te kunnen mededeelen, dat dit stuk hier Donderdag wederom nu in den Schouw-burg aan den Jansweg gespeeld zal worden. Deze opvoering verdient een volle zaal, al was het alleen maar om het prachtige, fantasierijke spel van Lou Ezerman, Elias van Praag en mevrouw Royaards, die in dit stuk alle drie rollen spelen, welke tot de beste van hun heele carrière behooren. J. B. SCHUIL. VOORDRACHTAVOND LEO STRAUS. In de foyer van het Gemeentelijk Concert gebouw heeft de heer Leo Straus gisteravond voor het departement Haarlem van de Maat schappij tot Nut van 't Algemeen een voor drachtavond gegeven. Het programma begon met het eerste en vijfde bedrijf van Hebbel's treurspel Judith, dat de declamator geheel uit het hoofd re citeerde. De keuze van een dergelijke stof voor een gelegenheid als deze is min of meer riskant. Ondanks een korte toelichting ontbreekt voor de toehoorders, voorzoover deze het drama niet kennen, het contact met het milieu en de sfeer, waarin de ge schiedenis speelt en met de dramatis per sonae, die voor een publiek als dit niet tot de populaire figuren behooren. Bovendien doet inzonderheid het eerste bedrijf bij voorlezing meer episch dan lyrisch aan; de uiteenzetting tusschen Holofernes en zijn bezoekers, die hem over den toestand van het Hebreeuw- sche land, waarin de belegerde veste Bethu- lië ligt, moeten inlichten, is moeilijk in staat de luisteraars mee te sleepen. Het is niet louter aan den declamator te wijten, wan neer hij met zoo'n voordracht een matten indruk nalaat. Beter leent zich het vijfde bedrijf voor zijn doel. De samenspraak tusschen het Joodsche meisje, dat zich in de tent van den verove raar heeft gewaagd om hem te vermoorden en de gesprekken tusschen haar en de om standers, nadat zij met het afgehouwen hoofd van den vijand huiswaarts keert, zijn bewogen genoeg om ook zonder hulp van tooneelaankleeding een ontvankelijk gehoor te boeien. Toch kwam de gemeenschap tusschen den spreker en zijn gehoor eerst tot stand bij de declamatie van enkele brokstukken uit Me- rijntje Gijzen, welke de heer Straus in zui ver Brabantsch dialect en met de bij de fi guren behoorende gelaatsmimiek voordroeg. Het publiek smulde zichtbaar en hoorbaar bij de zoo bekende en geliefde scènes van de ge stolen mispels, het bezoek van den Kruik aan den pastoor, de visite bij vader Gij zen, de ruzie tusschen de Kruik en den grensja- ger op het gemaskerde bal en „het verraad" van Merijntje bij de confrontatie op het ge meentehuis. Na de pauze bracht de heer Straus Mul- tatuli's door hem steeds weer met succes voorgedragen Kruissprook ten gehoore, waarover wij bij een vorige gelegenheid reeds hem ons compliment hebben gemaakt. Met „Dicht bij den dood" besloot hij Wet programma, H. G- CANNEGIETER. Heden o\*erleed, na een kortstondig: lijden, in de St. Johannes de Deo, voorzien van de H.H. Sacramenten der Sterven den, onze geliefde Vader, Behuwd- en Grootvader Godefridus Wilhelmus Raas Weduwnaar van J. S. Brledé, in den ouderdom van 69 Jaar. Uit aller naam J. RAAS H. RAAS Haarlem, 17 Febr. 1934 Xieuwe Kerksplein 14rood

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 2