Bdamuilt
Hieuws
SEVEKE
Veraart
spuit weer!
lor.
tiet Be&aaq&ikste
51e Jaargang No. 15542
VerscHijnf dagelijks, BeHalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 23 FeBruari 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper weet 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week (0.05, per maand f 0.22. per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post "0.7254.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTIëN!_j regels f 1.75, elke regel meer 035. Reclame,
0 60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels f 0 30. elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f250.- Wijsvinger f 1 50-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-, Overlijden f 600-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
HAARLEM, 23 Februari.
Een Reiziger
Na het tijdperk der internationale confe'
renties in vermaarde lustoorden Locamo,
Genua, Rapallo, San Remo Lausanne en hoe
veel waren er nog meer? en de daarop
volgende era der fraaie redevoeringen en re
soluties in Genève is de tijd der Reizende Di
plomaten aangebroken. In gemoedelijker
term zou men hen Handelsreizigers in Inter
nationale Toenadering kunnen noemen.
Amerika en Engeland zijn de landen die
dit stelsel bij voorkeur toepassen. Zij kiezen
een man die bij hun kanselarijen als een
wonder van overredingskracht en persoonlijke
charme te boek staat, geven hem een paar
secretarissen en wat rondreisbiljetten mee
en zenden hem op tournee. De Amerikaan
Norman Davis was, meen ik, de eerste die al
dus poogde Europa tot rede te brengen. Men
hoort zelden meer van hem. Daarna trok de
oude Arthur Henderson erop uit, niet als En-
gelsch afgevaardigde maar als president van
de Ontwapeningsconferentie, en dit ver
schil was het wellicht dat het den heer
Hitier mogelijk maakte, hem een week lang
achter zich aan te laten reizen door Duitsch-
land eer hij hem ontving.
Reiziger nr. 3. Sir Anthony Eden, lid der
Engelsche regeering met den titel van Lord
Privy Seal Lord Zegelbewaarder, en in de
practijk dus „minister zonder portefeuille")
wordt althans in Duitschland met zeer veel
meer onderscheiding behandeld. Hij heeft er
drie gesprekken met Hitier gevoerd en tal-
looze met von Neurath, over het nieuwste
Engelsche ontwapeningsplan. Over de resul
taten is hij, naar hij verklaard heeft, tevre
den. „Vrijmoedige openhartigheid en vriend
schappelijkheid"'hebben de besprekingen ge
kenmerkt. Zij toonden aan dat de beide re
geeringen den wensch hebben, zoo spoedig
mogelijk tot een algemeene overeenstemming
inzake het ontwapeningsvraagstuk te komen.
Ofschoon de conferenties niet een beslissen
de afspraak over den inhoud van een ont
wapeningsconventie tot onderwerp hadden
(Hum. Hum) leidde de gemeenschappelijke
nauwkeurige bestudeering der vraagstukken
ertoe dat elk van de beide partijen het
standpunt van den ander geheel begreep
(Brr.). Van beide zijden kreeg men den in
druk dat, trots de moeilijkheden die de af
sluiting van een ontwapeningsconventie in
den weg staan, er vorderingen zijn ge
maakt. (O.) Eden is vanmorgen naar Rome
vertrokken. Ei' is geen kans meer op dat het
memorandum niet in aanmerking zal komen
als basis voor verdere besprekingen. (Mooie
zin). Eden zei eerst van zijn tweede bezoek
te Parijs een beslissend resultaat te ver
wachten betreffende het Fransche stand
punt.
Aldus de hoofdinhoud van het officiëele
zoethouderijtje. Jarenlange ervaring met der
gelijke communiqués brengt den journalist
ertoe, reeds het hoofd te schudden als zij be
ginnen met een ode aan de vrijmoedige open
hartigheid en vriendschappelijkheid. Als er
werkelijk iets bereikt is vindt men het onnoo-
dig, dat erbij te zetten. Het interesseert dan
geen mensch. Is er niets of vrijwel niets be
reikt, dan gebruikt men het als verguldsel
van de pil. De pil, die in dit geval, van alle
verguldselen ontdaan, inhoudt dat men l:et
oneens is gebleven, en dit wederzijds \olko-
men gesnapt heeft
Het ziet er naar uit dat Eden, van wien
Engelsche bladen beweren dat hij „de mooiste
man van Engeland is", hetgeen een beetje
griezelig aandoet, op zijn tournée evenmin
glorie zal oogsten al zijn voorgangers op de
hunne.
Het stelsel der overredende Reizigers werkt
blijkbaar al evenmin als dat der Sommer-
frischen en dat der resoluties. Wat krijgen we
hierna? Want en dat blijft het hoopvolle
element, ondanks alles: ze zien toch geen
kans om met hun pogingen op te houden
R. P.
IR. MUSSERT MET INGANG VAN
1 MEI 1934 ONTSLAGEN?
VOORSTEL VAN GED. AAN PROV. STATEN.
UTRECHT, 23 Februari (V-D.) Heden is
verschenen het stuk van Gedeputeerde Sta
ten aangaande het ontslag van ir. A. A. Mus-
sert, hoofdingenieur van den Provincialen
Waterstaat te Utrecht. Gedeputeerden dee-
len aan Provinciale Staten mede. dat zij in
verband met de wijziging van het ambtenaren
reglement aan ir. Mussert de vraag hebben
voorgelegt, of hij al dan niet wenscht te vol
harden bij zijn lidmaatschap van de N. S. B.
en zij hebben aan die vraag toegevoegd, dat
zij bij een bevestigend antwoord zich genood
zaakt zouden zien. aan de vergadering van de
Provinciale Staten voor te stellen hem eervol
te onslaan uit zijn functie met ingang van
1 Mei 1934.
De heer Mussert heeft bericht, dat hij bij
zijn lidmaatschap van de N. S. B. blijft vol
harden. In verband daarmee stellen Gedepu
teerde Staten voor den heer Mussert met in
gang van 1 Mei a.s- eervol ontslag te verlee-
nen uit zijn functie van hoofdingenieur van
den Provincialen Waterstaat in dat gewest.
DE BELASTINGEN TE HAARLEM
HOE HET MET DE ONTVANGSTEN GAAT
Op het kohier 1933 voor de Grondbelasting
is voor de gemeente Haarlem uitgetrokken
f 360.133. Door de gemeente is reeds van het
rijk f 295.800 ontvangen. De gemeente zal
vermoedelijk nog f 52.200 ontvangen. Vermoe
delijk zal de opbrengst dus ongeveer f 13.000
tegenvallen.
Voor opcenten op de grondbelasting is uit
getrokken i 375.446. Er is reeds uitgekeerd
f 306.680, terwijl vermoedelijk nog f 54.120
ontvangen zal worden. Ook hier dus een ver
minderde ontvangst van vermoedelijk f 15000.
Voor de hoofdsom der Personeele belasting
was uitgetrokken f 846.744. Er is al door de
gemeente f 705.500 ontvangen, terwijl nog op
f 124.500 gerekend wordt. Dat zou dus te za-
men f 830.000 worden, of f 16.000 onder de
raming.
De opcenten op de Vermogensbelasting zijn
uitgetrokken op f 65.365. Er is ontvangen
f 26.250. terwijl nog op f 48.750 gerekend
wordt. Dit zou een hoogere ontvangst van
f 8000 beteekenen.
Over de opbrengst van de opcenten op de
gemeentefondsbelasting zijn niet dezelfde
conclusies over de cijfers te maken. De be
dragen daarvoor op de kohieren door de
rijksadministratie zijn niet te beschouwen
als een raming. Dit kohier loopt namelijk tot
1 Juli 1934. Op 31 December 1933 was op dit
kohier f 942.808 uitgetrokken. Dit is slechts
een gedeelte van het kohier. Vele belasting
aanslagen moeten nog uitgaan. Er was op
31 Dec. 1933 aan opcenten op de gemeente
fondsbelasting ontvangen f 429.730. Door de
gemeente zal vermoedelijk nog f 798.070. Te
zamen zou er dus ongeveer f 1.227.800 uitko
men. Als dit er inderdaad uitkomt, klopt dit
ongeveer met de raming. Daaruit valt dus te
concludeeren, dat het bedrag dat op 41 Dec.
1933 op het kohier was uitgetrokken nog ver
hoogd zal moeten worden met ongeveer
f 285.000.
De ontvangst der gemeentefondsbelasting
beantwoordt zoo vernemen wij naar
wensoh, zoodat verwacht wordt dat inder
daad het geraamde bedrag er ongeveer zal
komen.
BELANGRIJKE CIJFERS.
DE GEVOLGEN VAN DE CRISIS TE
HAARLEM.
Aan de statistische gegevens der gemeente
Haarlem ontleenen wij over het afgeloopen
jaar 1933 de volgende belangrijke cijfers:
Het Scheepvaart
verkeer.
In 1933 voeren de Haarlemsche wateren
binnen om te laden of te lossen 12070 sche
pen (in 1932: 13747) met een tonnenmaat
van 1.329.838 ton (1932: 1.693.233 ton).
Alleen om te Haarlem door te varen zijn
hier gekomen 8265 schepen (1932: 9863) met
een inhoud van 477.531 ton (1932: 595.818
ton).
Een belangrijke vermindering dus.
Uitkeering aan
werkloozen.
Aan werkloozen werd te Haarlem in 1933
uitbetaald f 2.534.144.39 tegen f 2.275.447.38
in 1932.
Eind December van het vorige jaar waren
er 4476 werkloozen tegen 4508 een jaar
daarvoor.
Bouwnijverheid.
In 1933 werd bouwvergunning aangevraagd
voor werken die f 6.367.077 kosten, tegen
slechts f 2.725.402 in het jaar daaraan voor
afgaande.
De bouwkosten van de werken waarvoor
bouwvergunning werd verleend waren
f 5.620.552 tegen f 2953.113 in 1932.
Dit beteekent dus een belangrijke opleving in
de bouwnijverheid.
De waterleiding.
HET CRISIS-BOTERMERK
De crisiszuivelcentrale maakt bekend, dat
behoudens tusschentijdsche wijziging voor de
week van 25 Febr. tot 3 Maart de prijs van
het crisisbotermerk en de vervoervergunning
voor buitenlandsche boter is vastgesteld op 1
gulden per K.G.
Deze leverde in 1933 2.165.905 M3. water
af. tegen 2.150.304 M3. in 1932. Hier viel dus
een k'leine stijging te ontdekken.
Electriciteit.
Het gemeentelijk electriciteitsbedrijf lever
de in 1933 36.953.986 K. W. U. af tegen
36.430.007 in 1932.
In totaal dus een kleine stijging.
Te Haarlem werd volgens het gewone tarief
afgeleverd 9.696.991 K.W.U. tegen 10.417.196
in 1932. Dat was dus een kleine verminde
ring.
Volgens bijzondere contracten werd te
Haarlem afgeleverd 8.007.736 K.W.U. tegen
8.160.665 in 1932.
Ook dit was dus minder, natuurlijk ten-
;evo!ge van de achteruitgang der industrie.
Het gas.
De gasfabriek leverde in het afgeloopen
jaar 25.478.359 M3. af, tegen 25.891.561 M3.
in 1932.
Alzoo ongeveer 400.000 M3. minder.
Het particuliere gebruik te Haarlem daal-
van 20.523.484 M3. in 1932 tot 19.954.419 M3.
in 1933.
DE STADS-AUTOBUSSEN.
TIJDELIJKE ROUTEWIJZIGING VAN
LIJN 1.
In verband met de werkzaamheden aan de
riolen op de Kleverlaan, waardoor aldaar het
verkeer gestremd wordt, zal lijn 1 van Za
terdag 24 Februari tot nader aankondiging
omgelegd dienen te worden en de volgende
route nemen:
Komende uit de Marnixstraat wordt de
Velserstraat gevolgd, vervolgens Gerrit van
Heesstraat, Judith Leysterstraat, Saenredam-
straat, Kennemersrtaat, Frans Halsstraat.
Verder de normale route.
Komende uit de stad wordt de Schoterweg
gevolgd tot de kazerne van den Motordienst,
waarna gereden wordt: Kennemerstraat,
Saenredamstraat enz.
De haltes van lijn 1 aan de Kleverlaan wor
den tijdelijk niet aangedaan.
A.s. ZATERDAG 24.
Februari 1934 begint de
FAILLISSEMENT-VERKOOP
van alle goederen zich bevindende in de
SPORT- en LEDERZAAK van den heer
Deze
rkoop duurt tot
uiter.ijk Woensdag 28 Febr.
4 uur sluiting. .Spoed! Barteljorisslr., Haarlem
Spoed! Zegt het voort!!! Vrij Entree. De Directie
Wolkbreuken boven het
Spaarne.
Onverwachts dook hedenmorgen de regen
maker weer op om tegen den mist te velde
te trekken. Hij was zonder vliegmachines
gekomen daar die heden niet konden opstij
gen en alleen de brandweer moest er voor
zorgen dat de lage mistwolken wegregenden.
zoodat de zon kon doorbreken. Met één spuit
werd er gewerkt die eerst ongeveer 40 meter
en later 50 meter hoog kwam.
Om kwart voor 12 werd begonnen, dus juist
op de minuut af een week nadat de heer
Veraart succes gehad meende, te hebben.
Weer werd op het terrein bij de Vrouwehek-
brug „gewerkt".
Spoedig stak er reeds een sterke wind op,
zoo zelfs dat de pontbaas kwam vragen of er
niet ergens anders gespoten kon worden, om
dat hij last had van het neervallende water
van de spuit en de neergeslagen regen, die in
zijn richting werden gejaagd.
Het vooruitzicht dat hij gouw zon zou krij
gen verzoende hem echter met de lastige
proef. De pont bevindt zich op ongeveer 100
meter van de plek waar gespoten werd en het
water kwam zelfs nog veel verder terecht,
zoodat de heer Veraart blijkbaar wel heeft
bereikt wat in eerste instantie zijn bedoeling
is: wind verwekken zoodat de zon makkelij
ker door de mistlagen lieen kan dringen.
Een meisje kwam voorbij en riep den heer
Veraart toe: „Een mooie manier van misi-
verdrijventerwijl ze met een groote
boog om het neervallende water heen liep,
niet wetende dat zij zich tot den geestelijken
vader van de kunstmatige zonneschijn ge
wend had met haar klacht.
De belangstelling was dit keer ook grooter
dan de vorige en iedere enwist wat er aan de
hand was toen men de waterstraal de lucht
in zag gaan.
Inderdaad werd het na eenigen tijd hiel
en daar lichter aan den hemel, doch op het
oogenblik dol wij dit schrijven was er nog
geen zon doorgebroken.
De heir Veraart blijft echter optimistisch
doch ontkent niet dat het beter zou zijn ge
weest indien eerder was begonnen, zooals de
vorige keer.
De spuit werkt nu nog. Wij kunnen nog
niet weten.
Excelsi
(Te Moskou zal een Soviet-paleis
ivorden gebouxod, dat met een
hoogte van 415 meter het hoogste
bouwiverk ter wereld zal toorden).
Men bouwt een huis, een machtig huis,
Van wel tientallen meters hoog,
Een stalen en betonnen kluis,
Een wonder in een menschenoog.
En duizend mijlen ervandaan
Is ook dit bouwwerk opgemerkt,
Daar vangt men ook met plannen aan,
Daar wordt al grooter weer gewerkt.
Steeds hooger dan een vorig maal
En dan een vorig menschgeslacht.
Steeds meer beton en zwaarder staal,
Steeds ingenieuzer uitgedacht.
Maar het blijft staal en het blijft steen,
Zij 't hoogst in meters en in prijs,
Al boort men door de wolken heen,
Al noemt de mensch het een paleis.
Al was er in 't geheel geen grens,
Die naar omhoog een halt gebiedt,
't Blijft steen en staal en dood de mensch
Bereikt toch zoo den hemel niet.
P. GASUS.
DE ALCOHOL IN HET ZAND TE
ZANDVOORT.
2500 LITER OPGEGRAVEN!
In aansluiting aan ons bericht van Donder
dag over den in den duinrand gevonden alco
hol, kan onze Zandvoortsche correspondent
nog het volgende mededeelen:
Werd oorspronkelijk nog vastgehouden aan
de mogelijkheid, dat het hier een kleine hoe
veelheid alcohol betrof, die op toevallige wijze
op het stand was terecht gekomen, en daarna
door den vinder in de duinreep was verstopt,
thans is men tot geheel andere gedachten ge
komen.
Om geen argwaan te wekken, had de politie
de onmiddellijke nabijheid van de plaats, waar
de alcohol was verborgen, zooveel mogelijk
vermeden. Toen echter besloten was om den
alcohol naar Zandvoort te vervoeren en men de
gesloten bussen begon uit te graven, ontdekte
de politie een veel grootere hoeveelheid, dan
men had verwacht. Behalve het eerste ont
dekte 8 of 9 tal bussen, werden thans nog 45
bussen met een inhoud varieerend tusschen 20
en 50 liter uit het zand opgedolven.
Op vier karren werd de gevonden hoeveel
heid van ongeveer 2500 liter naar Zandvoort
gebracht, waar na onderzoek reeds gebleken
was, dat de bussen alcohol van ruim 96% be
vatten.
Voor de ambtenaren der accijnzen is het een
mooie vangst, al hadden zij liever de daders
ook geknipt.
Nog vernemen we, dat de voorraad naar alle
waarschijnlijkheid Zondagavond vóór half elf
aan wal is gebracht. Even over half elf werd
namelijk door een oud-ingezetene van Zand
voort ongeveer ter hoogte van de plaats, waar
thans de voorraad gevonden werd, een schip
gezien, dat vlak voor de kust lag. Het lag zóó
dicht onder de kust. dat hij tot de veronder
stelling kwam dat het vastgeloopen was. Hij
ging daarom naar zijn zoon om hem hei
nieuws te vertellen en hem te vragen er ge
zamenlijk heen te wandelen. Toen vader en
zoon echter op den boulevard kwamen, was
het schip verdwenen en zagen zij nog slechts
de beide lichten van een wegvarende boot.
DEPOSITO'S BIJ DE GEMEENTE.
THANS ƒ1.249.808 GESTORT.
De gemeente Haarlem opende eenige jaren
geleden de gelegenheid om gelden in deposito
te storten bij den Storting- en Ophaaldienst.
Thans is 1.249.850 gestort.
Op 31 December 1932 was dit bedrag
1.058.805.
De gemeente mag hoogstens 2.000.000 in
deposito nemen.
HET PALAIS DES NA
TIONS. te Brussel, waar
vandaag de krojiing
van Leopold III heeft
plaats gehad
De troonsbestijging van Koning Leopold III
van België.
pag. 2
Ialic, Oostenrijk en Hongarije wcnschen een
uniforme, buitenlandsche politiek te voeren.
pag. 3
In de Belgische Kamer hebben zich opnieuw
incidenten voorgedaan.
pag. 3
De ingehouden rijkssubsidie van Zandvoort be
draagt veel meer dan f 16000.
pag. 7
Een ambtenaar te Roosendaal is in arrest ge
steld, verdacht van financieele onregelma
tigheden. Een wethouder dier gemeente is
aan een verhoor onderworpen.
pag. 4
Willem Kes, oprichter van het Concertgebouw
orkest, overleden.
pag. 10
Tegen den ex-commandant der Zeven Provin
ciën is één jaar gevangenisstraf geëischt.
pag. 10
Minister Colijn heeft in de Tweede Kamer den
economischen toestand van indië uiteengezet.
pag. 10
Het verhoor van den kasteelheer van Nijenrode
pag. 3
De bekende opstandeling van Managua gene
raal Sandino is met zijn broer en vermoe
delijk vier aanhangers vermoord.
pag. 3
Een bezoek aan het Zeiss-Planetarium in Den
Haag.
Dag. 6
Evert van Dijk zal met ingaang van 1 Maart
weer bij de K.L.M. in dienst treden.
pag. 4
De Britsche belangen bij de luchtlijn Amster
damHull in het Lagerhuis besproken.
nag. 4
Koos Vorrink over Socialisme en Fascisme.
pag. 6
Hoe het met de ontvangsten in Haarlem gaat.
pag. 1
2500 liter alcohol in het zand bij Zandvoort
opgegraven.
pag 1
De Eerste Kamer heeft de defensicbegrooting
aangenomen.
pag. 10
ARTIKELENENZ.
R. P.: Een reiziger.
pag. 1
Van onzen Brusselschen correspondent: Ko
ning Albert's laatste gang.
pag 3
J. H. de Bois: 3Iartin Monnickendam zestig
jaar.
pag. 8
J. B. Schuil: Cremer; Dolle maan.
pag. 8
G. J. Kalt; Chr. Fanfarecorps „Arti et reli-
gione".
nag. 2
Vr. S.: Langs Amsterdam's Straten.
pag. 15
HET PROCES VAN „DE
ZEVEN PROVINCIëN".
UITSPRAAK VERVROEGD.
BATAVIA, 23 Februari (Aneta) Het Hoog
Militair Gerechtshof van Ned.-Indië vervroeg
de de uitspraak in de zaak van de muiters-
groep van de ..De Zeven Provinciën", be
staande uit den korporaal-machinist Boshart
c.s. tot 26 Februari a.s.
Van de 77 muiters van de „De Zeven Pro
vinciën". die gisteravond uit Soerabaja alhire
arriveerden, zijn 74 in de gevangenis te Glo-
dok opgesloten, terwijl zich 3 hunner op vrije
voeten bevinden. De geheele groep staat 26
dezer voor het Hoog Militair Gerechtshof te
recht.
DE POLITIE.
AANTAL PROCESSENVERBAAL OVER 1933.
De politie te Haarlem maakte in het af
geloopen jaar het volgende aantal processen-
baal:
in 1932:
Arbeids- en Veiligheidswet 252 (lil)
Drankwet 7 g)
Motor- en rijwielwet en ge
meentelijke verkeersvoor-
scHTiften 8919 (4584)
Winkelsluiting 1381 (1004)
Misdrijven 2377 (2329)
Het aantal processenverbaal inzake het
verkeer is dus bijna verdubbeld.
DJOKJASCHE HULPBANK VOOR
50.000 BENADEELD.
DADER MELDT ZICH AAN.
BATAVIA. 23 Febr. 'Aneta.) De secre
taris van de Middenstandsvereeniging. de be
heerder van de Djokjasche Incasso Hulpbank
verduisterde f 50.000. Hij meldde zichzelf bij
de Justitie aan.
DE VALERA WIL DE BLAUWE HEMDEN
VERBIEDEN.
DUBLIN. 25 Februari (Reuter). Dezer
dagen zal In het parlement van den Ier-
schen Vrijstaat een wetsontwerp worden in
gediend. waarbij het dragen van blauwe
hgmden verboden wordt, welke maatregel
van zelf sprekend gericht is tegen de „Ver-
eenigd-Ierland partij" van generaal O'Duffy,
