Beterschap. Hei Bekugtijltste De muiterij op de Zeven Provinciën 51e Jaargang No. 15544 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Maandag 26 Februari 1934 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMEN 1 ENper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post f 3.55, losse nrs. 0 06. Geïllustreerd Zondagsblad per week f 6.05, per maand f 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post '0-7254. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ADVERTENTIëN: I.5 regels 1.75, elke regel meer 035. Reclames ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels ƒ0.30. elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f250.- Wijsvinger f 1 50.-. Elke andere vinger f50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-. idem voor Abonnés op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30-. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN HAARLEM, 26 Februari. Maffia. .^Monsieur, c'est un maffia!" verklaarde vanmorgen de Fransche journalist, die mij een welsprekend betoog ten beste had ge geven over den moord op den rechter Albert Prince. En de herinnering aan die geheim zinnige Italiaansche organisatie, die in een vooroorlogsch tijdperk zooveel lieden uit den weg liet ruimen, wordt door de affaire- Stavisky en haar gevolgen inderdaad wel tot herleving gebracht. Er zijn er nog velen in Frankrijk, die vol houden dat Stavisky geen zelfmoord heeft gepleegd, maar door politiemannen is dood geschoten, omdat hij teveel wist. Maar men kan dat niet bewijzen. En M. Doumergue. sindsdien premier geworden en geplaatst voor de taak om Stavisky's Augias-stal te reinigen, heeft een urgenter geval te behan delen nu de rechter Prince is vermoord. Zoo als hekend is, werd zijn lijk gevonden op den spoorweg bij Dijon. De trein had het ver minkt, maar men heeft kunnen vaststellen dat hjj al dood geweest moet zijn vóór het lichaam overreden werd. In zijn portefeuille vond men nog maar één stuk papier, en dat was een oproep om den volgenden dag te verschijnen voor een hooge justitiëele auto riteit. om te rapporteeren in de zaak-Stavisky Verondersteld wordt, dat Prince's moorde- naars dat stuk in de portefeuille gelaten hebben als opzettelijke verklaring van hun daad. Dat is niet slechts een geweldige bru taliteit het houdt tevens een bedreiging voor anderen in. De overige stukken in de portefeuille, die Prince's onthullingen bevat moeten hebben, zijn verdwenen. Maar nu blijkt achteraf, dat Prince's moor denaars te laat zijn geweest. (Niet alleen om dat hij van alle belangrijke gegevens, waar over hij beschikte, zijn zoon Raymond op de hoogte had gebracht maar vooral omdat hij ze reeds had medegedeeld in een onderhoud met den president van het Hof van Appèl, Lescouvé. Dat rapport, dat' nog uitgebracht moest worden, zou alleen een formeele 'be vestiging zijn geweest..,. De rechter Prince, die tegenover zijn zoon verklaard had „nie mand te zullen sparen", had na dat eerste onderhoud met Lescouvé nóg gezegd: „Ik heb alles onthuld, bet is gebeurd, ik ben blij dat het achter den rug is"waaruit men zon der moeite afleidt, dat hij zich niet bepaald veilig Voelde. Het noodlot heeft hem niette min toch getroffen. Had hij toevallig nog bij tijds tegenover een van de vele rondsnuffe lende journalisten verklaard: „Ik ben al bij den president van het Hof geweest", dan zou hij er vermoedelijk het leven afgebracht heb ben. Want dan had het geen zin meer gehad hem uit den weg te ruimen om zijn stukken te bemachtigen. Dan had het alleen nog zin .als wraakneming. En die mogelijkheid blijft natuurlijk ook nog open. De af fa ire -Stavisky is nu ganse hel ijk in het Maffiastadium getreden. De verduisterde 200 millioen francs zijn, behalve bij de ver liezers van het lieve bedragje (20 millioen gulden) al lang niet meer de hoofdzaak. Er zijn oneindig grootere bedragen in finan- cieele schandalen verdwenen; ik behoef maar aan de Kreuger-historie te herinneren. Van inderdaad veel grooter beteekenis is, dat blijkbaar belangrijke persoonlijkheden in den knoeiboel verward zitten, en dat blijk baar geen middel onbeproefd wordt gelaten om 'hen te redden. Deze indruk is nu eenmaal gevestigd, en sindsdien draait de zaak om de corruptie, niet om het verloren geld. Ondanks alles zal tot oplossing gebracht moeten wor den, want van sussen of van het vergeetboek is kennelijk geen sprake meer. Heel Frank rijk is ervan vervuld. De dagbladen geven er dagelijks pagina's over. Alle Sherlock Hol messen van de Süreté Générale zijn in volle actie, en een heel stel verdachten zit al in de gevangenis van Bayonne, wegens suspecte betrekkingen met wijlen Stavisky. De verwachting van velen, dat deze los barsting in Frankrijk ook daar tot de op komst van een fascistische beweging zou lei den. schijnt intussohen niet bewaarheid te zullen worden. Er is geen dergelijke bewe ging van eenige beteekenis, en de democratie blijkt in Frankrijk toch nog wel zeer over- heerschend. te zijn. Dat de socialisten thans op Kamerontbinding aandringen bewijst wel, hoe de stemming is. Zij verwachten van nieu we algemeene verkiezingen als die inder daad gehouden zouden worden succes. De reactie, die op de gebeurtenissen der laatste weken moest volgen, heeft zich niet naar uiterst-rechts maar integendeel naar links gericht. Maar of zij verder materialiseeren zal is wel zeer de vraag, want nog steeds overheerscht in Frankrijk de afkeer van het middel der Kamerontbinding, vijftig jaar ge leden ontstaan nadat maarschalk Mac Mahon als president der republiek, gepoogd had het te misbruiken voor een machtsgreep. Geconsolideerd is de toestand in Frankrijk zeker nog niet, Pas als alle schuldigen achter slot en grendel zullen zitten, en tevens de be- grootingsraadselen geheel ontward zullen zijn. kan daar sprake van wezen. En dan nog zal moeten blijken, of de regeering-Doumergue een blijvertje is. Onwaarschijnlijk, zou men zoo zeggen, als er geen radicale verandering komt. als het bewind niet blijvend versterkt wordt in zijn gezag, als er geen eind komt aan het machtsmisbruik van het parlement. Maar in Frankrijk schijnt inderdaad uitzicht te be staan op een reorganisatie van de democratie. R. P, HOND TEGEN FIETS OPGESPRONGEN. WIELRIJDSTER GEWOND. Zondagmorgen omstreeks half twaalf sprong een hond tegen het rijwiel van mej. K. op, die in de Gen. Cronjéstraat fietste. Mej. K. viel en bleef bewusteloos liggen. Nadat ze door een lid van den Ongevallendienst voorloopig behandeld was, is zij per ziekenauto naar het Diaconessenhuis overgebracht. Haar toestand was hedenmorgen bevredigend. HET GEBOUW VAN DEN GENEESKUNDIGEN DIENST. VOORLOOPING GEEN VERHUIZING. Er waren bij het gemeentebestuur van Haarlem plannen in studie om den Genees kundigen Dienst, die in het gebouw in het Kenaupark te eng behuisd is, over te brengen naar het schoolgebouw in de Wilhelmina- straat. De school van den heer Donkersloot zou dan moeten verhuizen naar het ledige school gebouw in de Tempeliersstraat. Wij vernemen dat die plannen voorloopig weer van de baan zijn. Het gebouw in het Kenaupark is opnieuw door de gemeente voor eenigen tijd ingehuurd. De tegenwoordige directeur Dr. J. van Konijnenburg die zoo als onze lezers weten wegens het bereiken van den 65-jarigen leeftijd den gemeentedienst zal verlaten zal de verhuizing dus in geen geval meer meemaken. Die blijft rusten tot zijn op volger benoemd zal zijn. Tevens vernemen wij, dat in kringen der be langhebbenden het schoolgebouw in de Wil- helminastraat minder geschikt wordt geacht, omdat dit te Zuidelijk in de stad gelegen is. DE NIEUWE BEZUINIGINGEN OP ONDERWIJS. EEN ADRES VAN HET N. O. G. Het bestuur der afdeeling Haarlem van het Nederlandsch Onderwijzers Genootschap heeft een adres gericht tot den gemeente raad van Haarlem, waarin het opkomt tegen den spoed, die B. en W. willen betrachten met het verleenen van ontslag (reeds vóór 1 September a.s., het begin van den nieuwen cursus) aan de boventallige onderwijzers. De cursus '33'34 toch is slechts een 6-tal maan den aan den gang en kan door reorganisatie van den vorigen zomer niet op volle kracht werken. Nu het onderwijs zich daarbij heeft aan gepast wordt onverhoeds een nieuwe reorga nisatie begonnen en zullen verscheidene klas sen met nieuwe leerlingen worden aange vuld om het beoogde resultaat te bereiken. Dit zal remmend en dus nadeelig op het on derwijs werken, ongeacht nog dat van eenige leerkrachten wellicht te veel van haar phy- sieke en geestelijke kracht zal worden ge- eischt. Voorts is het mogelijk dat de inschrijving van nieuwe leerlingen voor den volgenden cursus, die thans onder normale omstandig heden zal plaats hebben, zulk een getal ople vert, dat daardoor leerkrachten behouden zullen kunnen blijven. Adressant meent, dat de boventallige on derwijzers eerst bij het begin van den nieu wen cursus, dus 1 September, voor rekening der gemeente komen en er dus met het ont slaan van genoemde leerkrachten niet zoo'n spoed behoeft te worden gemaakt. Voorts verzoekt adressant de quaestie van „kweekelingen met acte voor de klas" op te lossen op de wijze, waarop zij is geregeld te Amsterdam: geheel los van het aantal onder wijzers, aan een school werkzaam. De kweeke lingen met acte te Amsterdam nl. zijn volon tair, die vooral in groote klassen de behulp zame hand kunnen bieden bij het helpen van zwakke leerlingen, bij de correctie en hand werk- en gymnastiek-onderwijs en daarvoor een belooning ontvangen. Amsterdam geeft voor één kweekeling aan elke school jaar- lijksch f 400. Dze jonge leerkrachten zullen in geen geval de op wachtgeld te stellen onderwijzers zelf standig kunnen vervangen, al laat de gewij zigde wet op het L. O. dit toe. BEZUINIGINGEN OP HET L. O. MET SEPTEMBER ZULLEN WEER EENIGE OPF.NMBARE SCHOLEN GESLOTEN WORDEN Het voorstel van B. en W. aan den raad ge daan om, terwille van de bezuiniging met September het instituut der boventallige on derwijzers bij het lager onderwijs af te schaf fen. hebben wij reeds medegedeeld. Wij vernemen nu nader, dat de beoogde be zuiniging verkregen zal worden door op nieuw eenige scholen te combineeren, waar door er enkele opgeheven zullen kunnen wor den. Ons werd medegedeeld, dat het in de be doeling zou liggen om het aantal openbare scholen, dat nu 34 is, te verminderen met 6. Daarnaar hebben wij geïnformeerd. Ons werd medegedeeld dat de zaak van de combinatie der scholen nog in studie is. Of het inderdaad zal komen tot sluiting van 6 scholen kon dus nog niet bevestigd of ontkend worden. In elk geval zal het aantal scholen verminderd worden, HET P. N. I.-HOOFDBESTUUR GEARRESTEERD. HUISZOEKINGEN GEDAAN. Aneta meldt uit Batavia, dat Mohammed Hatta en de andere leden van het hoofdbe stuur van de P.N.I. zijn gearresteerd. Zon dagmorgen werden huiszoekingen gedaan bij de voormannen van de P.N.I. te Batavia. Bandoeng, Djocja, Soerabaja, Semarang en Cheribon. Omtrent de resultaten dezer huiszoekingen zijn nog geen mededeelingen verstrekt. De P.N.I. is de Pendidikan Nasional Indonesia en als zoodanig de opvolgster van de ont bonden Partai Nasional Indonesia. Een Reutertelegram uit Batavia meldt nog, dat reeds eenige maanden geleden er op ge wezen is, dat de nationalistische beweging onder de inlanders in regeringskringen zorg baarde en dat strenge maatregelen zouden worden genomen. DE ONTSLAGEN ONDERWIJZE RESSEN. HET RAADSBESLUIT GOEDGEKEURD. Naar wij vernemen hebben Ged. Staten het besluit van den gemeenteraad van Haarlem, waarbij een aantal Haarlemsche onderwijze- zeressen uit bezuinigingsoverwegingen wer den ontslagen en op wachtgeld gesteld, tegen welk besluit eenige betrokkenen bij Ged. Sta ten in hooger beroep waren gekomen, goedge keurd. KNOEIERIJEN ONTDEKT. BIJ HET ZOUTBEDRIJF OP MADOERA. Aneta meldt uit Soerabaja: Het Soer. Han delsblad meldt, dat het binnenlandsch be stuur een onderzoek instelt naar knoeierijen op groote schaal bij het zoutbedrijf op Ma- doera, die reeds vele jaren door het in- landsch personeel van dat bedrijf en door de dessa-besturen worden gepleegd. Aanleiding tot het onderzoek gaf de sterke achteruitgang van het zoutdebiet. Aanvan kelijk werd clandestiene aanmaak van zout als de oorzaak van aen achteruitgang van het debiet vermoed. Twee dessa-hoofden en twaalf dessa-bestuursleden zijn reeds schul dig aan knoeierijen bevonden. Vele man doers van den zoutaanmaak te Sampang zijn hierbij betrokken. Vijf mantris en twee hoofdmantris zijn gearresteerd, deze be ambten hebben zich bovendien schuldig ge maakt aan knevelarij. DADER VAN VELE DIEF STALLEN AANGEHOUDEN. OOK EEN HEELSTER GEARRESTEERD. Twee rechercheurs hebben Zaterdagavond even voor elf uur in het Kenaupark een man aangehouden, die zich daar per fiets met een koffer en een tasch op verdachte wijze ophield. Het bleek te zijn een 23-jarige Haarlemmer, die naar het bureau van politie werd meege nomen omdat hij geen voldoende verklaring kon geven van het feit, dat hij in het bezit was van een koffer met doktersinstrumenten. Door dr. B. aan den Schotersingel was aan gifte gedaan van diefstal van zijn koffer met instrumenten, die op zijn fiets in het voortuin tje was bevestigd. Bij onderzoek ten huize van den aangehou dene werden aangetroffen 6 actetasschen, 5 leege koffers, 3 koffers met manufacturen, een hutkoffer, koffers, tasschen en doozen met sigaren, portemonnaies. mutsen, en andere artikelen. De man heeft bekend deze zaken gestolen te hebben. Twee Duitsche meisjes, die in het huis van den dader inwoonden, zijn, als verdacht van heling, eveneens aangehouden. Een harer. een dienstbode, is in bewaring gesteld, de ander, een kapster, is weer vrijgelaten. Het wonderlijke apparaat, dat de kern vormt van het schitterende Zeiss planetarium, door de Haagsche Courant in den toren van haar gebouw gesticht en verleden week geopend. (In alle deélen van het land hebben velen verbeterde aangiften van inkomen en vermogen van de laatste drie jaren ingediend, naar aanleiding van de bekende circu laire van den Minister van Finan ciën Minister Oud sprak kortgeleden: Ik heb zoo'n vaag vermoeden, dat Een aantal van mijn landgenooten. Zichzelf wat hebben onderschat. Zij wilden niet zoo ronduit zeggen, «Bescheidenheid is in hun lijm Hoe hoog hun waarde is te stellen En hoe verdienstlijk zij wel zijn. Maar eere. zeg 'k, wien eere toekomt, Zij hebben zich te kort gedaan, Ik zal hen, naar vermogen, helpen. Voor 't volle pond te boek te staan. Een mensch moet niet van zilver spreken En schuchter zwijgen over goud. Toont een besef van eigenwaarde. Dat siert u sprak Minister Oud. Bij d' inspecteurs van de belasting Is 't alle dagen druk bezoek, Daar wordt gesnuffeld en verbeterd In menig oud belastingboek. En vol ontroering hebben kranten Reeds de bedragen opgesomd, Waartoe het Nederlandsch geweten Van velen thans tot uiting komt. Waarom zoo liep ik eerst te peinzen, Wordt hier 't geweten bijgehaald? Ach ja, men heeft wel steedsgeweten, Dat men te weinig had betaald. P. GASUS. HET GEMEENTEPERSONEEL. In ons nummer van Zaterdag deelden wij mede, dat B. en W. van Haarlem aan den ge meenteraad een wijziging van het ambte narenreglement ter vaststelling hebben aan geboden. Daarin zijn de bepalingen opgenomen, die door de regeering verlangd worden o.a. be treffende ontslag bij revolutionnaire gezind heid en het lid-zijn van verboden vereenl- gingen, ontslag aan huwende ambtenaressen, het dragen van verboden insignes, enz. Thans is de toelichting van B. en W. op dit voorstel verschenen. Een lid van het college kan zich niet ver eenigen met het voorgestelde eervol ontslag aan huwende vrouwelijke ambtenaren en de vrouwelijke ambtenaar die in concubinaat gaat leven. Bovendien meent dit lid dat alleen „als re gel" bij reorganisatie van den dienst wat ont slag betreft voorrang moet worden verleend aan de gehuwde vrouwelijke ambtenaar. RIJKSMATERTAAL VERKOCHT? EEN BAKENMEESTER DOOR DE POLITIE VERHOORD. De bakenmeester S. te Batenburg, die het toezicht heeft over een belangrijk deel van het Maasgebied, is door de politie verhoord. Hij wordt ervan verdacht frauduleuze han delingen te hebben gepleegd met rijksmate riaal. De bakenmeester moet sparreboomen, die gebruikt moeten worden om voor de scheepvaart het einde der kribben aan te geven, in vrij groot aantal aan de dorpelin gen hebben verkocht voor het maken van omrasteringen. COMBINATIE GEMEENTE- INSTELLINGEN TE HAARLEM. Bibliotheek en Archief. Indertijd hebben wij reeds medegedeeld, dat het gemeentebestuur van Haarlem poog de nog eenige gemeente-instellingen te com bineeren, om daardoor bezuiniging te ver krijgen. Daaronder waren over de openbare leeszaal bibliotheek en het gemeente-archief. Nader vernemen wij, dat het de bedoeling dan is om de leiding van de gecombineerde instel lingen in handen te geven van den heer H. E. Knappert, thans gemeente-archivaris. Zooals men weet zal de bibliothecaris de heer Drs. G. D. Rutgers van der Loeff binnenkort den gemeentedienst met pensioen verlaten. Ontvanger en Incasso- dienst. Ook aan het voornemen om het bureau van den gemeente-ontvanger en den incasso- dienst te combineeren. Aanvankelijk was het de bedoeling dat de ontvanger de heer J. P. de Klerk op wachtgeld gesteld zou worden Nadere overwegingen hebben evenwel tot een andere beslissing in het college van B. en W geleid. De heer de Klerk zal als ontvanger ge handhaafd worden. Vandaag dat B. en W. met een voorstel tot den raad zijn gekomen om alleen maatregelen te nemen „over to gaan tot besparing bij het kantoor van den Ontvanger en den Incassodienst, in afwach ting van een definitieve en algeheele com binatie". j v ECHTE WALES-AN TH RA Cl ET o.a. a 2.60 WITTOP KONING - HAARLEM HARMENJANSWEG 67A TELEFOON 16100 (Adv. Ingez. Med.) In Oostenrijk vreest men naar aanleiding van Habicht's „Ultimatum" een putsch van de Nazi's. pag. 3 Uit Tiflis wordt gemeld, dat vierhonderd vis- schers op een ijsschots zijn afgedreven: de ijbreker Stalin is te hulp gevaren. pag. 3 Uitspraken in de Zeven Provinciën zaak tegen de groep Boshart. pag. 1 Het P. N. I.-hoofdbestuur is gearresteerd. pag 1 Het rapport Bruins inzake de economische sa menwerking tusschcn Nederland en Indic is verschenen; o.a. wordt een verlaging van het recht op thee aanbevolen. pag 4 Achttien vreemdelingen zijn te Laren aange houden wegens deelneming aan een politie ke bijeenkomst. pag. 4 Drie personen zijn bij een aanvaring op d« Schelde verdronken. pag 4 Met den nieuwen voorjaarsdienst der K. L. M. worden de verbindingen weer verbeterd en versneld. pan 4 Vele Tweede Kamerleden zouden tegenstan ders zijn van het wetsontwerp tot instelling van een Verkeersfonds. pag. 4 Met September zullen weer eenige openbare scholen te Haarlem worden gesloten.. pag. 1 Tijdens afwezigheid van de bewoners is in een perceel in de Boekenrodestraat ingebroken. pag. 10 Weer een verdachte in de Nijenrodc-zaak vrij gelaten. pag. 1 De Haarlemsche recherche heeft een man. die waarschijnlijk vele diefstallen heeft ge pleegd, en een heelster gearresteerd. pag. 1 ARTIKELENENZ. R. P.: Maffia. pag. 1 J. B. Schuil: Corps der M. T. S.: Rijk en geen geld. pag. 10 K. de Jong: Concert der H. O. V. pag. 10 K. de Jong: Uitvoering der Haarlemsche Politie «-Muziekverecniging. pag. 10 G. J. Kalt: Haarlemsche Harmonie „Voor waarts". pag. 10 Van onzen Londenschen correspondent: Sir Edward Elgar. •rag. 2 H. D. vertelling Vr. S.: Het Droomkasteel. pag. 4 Uitspraak tegen de groep Boshart. Straffen tusschen tien jaar en drie maanden. BATAVIA. 26 Febr. (Anetal Heden deed het Hoog Militair Rerechtshof uitspraak in hooger beroep in de zaak van de tweede groep muiters van de „De Zeven Provinciën", be staande uit den korporaal-machinist M. Boshart en zeven anderen. Het Hoog Militair Gerechtshof legde de volgende straffen op: Boshart tien jaar; eisch twaalf jaar. Da n n a u acht jaar, eisch negen jaar. Dooyewaard negen jaar, conform den eisch. Van Leeuwen zeven jaar, eisch zes jaar. T 1 c n e 1 a a r drie maanden, eisch een jaar P e e t e r s zes jaar, eisch zes jaar. Snel zes maanden, eisch een jaar en zes maanden. V ermeulen drie maanden, eisch een jaar. Voor de beide tot drie maanden gevange nisstraf veroordeelde beklaagde vervalt de bij komende straf van ontslag uit den militairen dienst. Tichelaar behoudt den rang van kor poraal. MEER ZWITSERSCHE HORLOGES NAAR ONS LAND. BERN. 26 Febr. (V.D.) Uit de Zwit- sersche handelsstatistiek over 1933 blijkt, dat de uitvoer van horloges naar Nederland in vergelijking met 1932 in waarde betrekkelijk weinig, doch in hoeveelheid veel is gestegen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1