MAANDAG 26 FEBRUARI 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
10
FEDERATIE BESTUURDERS
BONDEN IN NOORD-HOLLAND.
DE WERKLOOSHEIDSBESTRIJDING
BESPROKEN.
Onder leiding van den heer H. Meyer, tij
delijk voorzitter van den Amsterdamsehen
Bestuurdersbond, vergaderde Zaterdag in de
Tuinzaal van het Gemeentelijk Concertge
bouw de Federatie van Bestuurdersbonden
in Noord-Holland.
De vergadering van zeer druk bezocht.
De heer F. van der Wal besprak het vraag
stuk van de werkloozenzorg.
Er zullen met April in ons land rond 300.000
werklooze arbeiders zijn. Het cijfier is in de
laatste jaren schrikbarend gestegen. En nog
steeds verlaagt het Rijk de uitkeeringen. Ook
de gemeenten, want het Rijk kan niet lan
ger de noodfge gelden verschaffen.
Di: komt doordat van overheidswege ver
zuimd is, tijdig de noodige maatregelen te
treffen.
De radeloosheid onder de hoofdarbeiders
is minstens even groot als onder de hand
arbeiders.
Het totale leger van alle werkloozen,. in
alle landen, loopt in de millioenen. Pogingen
ter bestrijding worden aangewend. Men
meent het te vinden in afbraak van de loo-
nen en van de cultureele waarden. Tegen
deze afbraakpolitiek, door het kapitalisme
toegepast, verzetten zich overal de arbeiders.
Zij willen productie volgens een vast plan
Daartegenover wil men de kapitalistische
structuur met alle geweld handhaven. Het
nieuwste op dit gebied is 't fascisme. In Ne
derland kakelen de fascisten die in andere
landen na. In Duitschland hebben de fascis
ten allerlei kunstmaatregelen toegepast, maar
geholpen heeft het niet.
Tot 1933 was de werkloozenzorg in ons
land niet zoo slecht, in het algemeen gespro
ken ..Dat was te danken aldus spr., aan den
gemeenschappeiijken arbeid van onze bewe
ging." Maar in 't begin van 1933 viel ver
mindering te constateeren en zoo ging het
voort: steeds bezuiniging, versobering.
We kennen nu het programma der regee-
ring: loonsverlaging voor zoo vèr het maar
mogelijk is. En vermindering van de uitga
ven voor werkloosheidszorg van 75 tot 46
millioen. Vijftien controleurs zijn aangesteld
voor het oefenen van scherpe controle.
De arbeidersklasse in ons land is ontzet
tend verarmd. De koopkracht wordt steeds
minder en zoo gaat ook de middenstand naar
de maan. Die middenstand behoort dus, al
dus spr. aan onze zijde te staan en niet loo-
pen te colporteeren met Volk en Vaderland.
(Applaus)
f 170 a f 180 millioen wordt gegeven aan
he: landbouwbedrijf; dit geld wordt óók op
gebracht door de arbeiders maar dan moet
men niet een grooten mond opzetten tegen
de arbeiders, die 75 millioen vragenHet is
tie plicht der gemeenschap hun dien steun
te geven! (Applaus).
Thans, in 't begin van 1934 is waakzaam
heid dubbel en dwars geboden. „Wij hebben",
zeide spr.. ..altijd gevraagd om werk en werk
verruiming. vervroegde uitvoering van wer
ken het ondernemen van groote werken als
bruggenbouw, arbeiderswoningbouw, ontgin
ning enz. Werk ligt overal te wachten.
Wij hebben ons „Plan van den Arbeid"
aan de Kamers en de Regeering voorgelegd,
ook de financieele regeling daarvoor. Maar
wij heibben er niet veel van gehoord".
Wel wordt in Nederland het een en ander
gedaan, in een aantal provincies wordt mooi
en goed werk verricht, al is het altijd nog
te weinig. Maar het gaat al weer achteruit
en dat is een fout.
In Noord-Holland bijv. werken slechts 3000
arbeiders, tegen 6000 in Gelderland en 16000
in Overijsel. Spr. weet. dat in Noord-Holland
een ontstellende armoede heerscht. Noord-
Holland heeft pl.m. 70.000 werklooze arbei
ders met Amsterdam mee. En in 54 van 85
plaatsen in Noord-Holland wordt f 7 a f 8
a f 8.50 per week uitgekeerd! En wat is er
in Noord-Holland niet te doen aan wegen
aanleg! De wegen zijn goed in die provincie,
ja, van Amsterdam naar Hilverstim maar de
restI Van de kanalisatie in Noord-
Holland hooren we ook niets. Voor één
kanaal is alleen.... een brug gelegd. Daar
blijft het bij. Van aanleg van fietspaden
ook niet! Goed werk zou ook zijn bebossching
van den duinstreek. Daar wordt aan gewerkt
ja, door 200 man in 't geheel! Er wordt
overal wel een beetje aan gedaan, maar in
een ontzettend langzaam tempo en door een
handjevol menschen. Hoe geheel anders
gaat het in andere provincies! Noord- en
Zuid-Holland steken daarbij zeer ongunstig
af
Het Amsterdamsche boschplan ligt er ook
nog. Aan Amsterdam moet gevraagd worden
aan Ged. Staten medewerking te vragen voor
uitvoering van dit plan.
Spr. waarschuwde tegen het nieuwe opko
mende principe van: .werken voor den steun.
De arbeiders vragen geen steun, maar werk!
En voor dat werk: loon! Men voere dan ver
korting van den arbeidsduur in (40 uur),
waar het toch op den duur heen zal moeten.
Hoe zullen de financiën voor al de uit te
voeren werken moeten verkregen worden?
Het voorstel om 1 pet. in eens te heffen van
alle vermogens, is verworpen.
Hoogere inkomstenbelasting op de middel
bare en hooge inkomens zou ook veel kun
nen opleveren. Dit zijn onaangename dingen
voor de belanghebbenden, maar de ellende is
groot. Dat van groote inkomens een paar hon
derd gulden méér belasting moet worden
betaald is in vergelijking met die ellende toch
waarlijk zoo erg niet.
Dat van f 10 steun nog een paar gulden
wordt afgenomen is veel erger! Spr. becriti-
seerde het plan van minister Colijn: f 60 mil
lioen voor werkverschaffing. De gemeenten
krijgen daarvan echter niets, want de minis
ter heeft het geld al vastgelegd. En 60 mil
lioen is niet half voldoende, het bedrag moet
4 x zoo groot zijn. Bovendien wil de minister
onderhandelen met de vakbeweging over zijn
denkbeeld, dat de arbeiders niet zoo moeten
vasthouden aan het contractloon. Dit kan ook
weer een gevaar zijn, al wil spr. gaarne hulde
brengen aan minister Colijn dat hij praten
w i 1 mot de vakbeweging.
Heel veel leed kan in de provincie Noord-
Ho""'"! met veroende kracht gelenigd wor
den door arbeid op ruime schaal volgens een
vast plan. Daarvoor moet in de provincie een
krachtige campagne worden gevoerd, (luid
applaus).
Hierna vroeg de heer M. A. Reinalda het
jvoord om een paar misverstanden uit den
weg te ruimen, waartoe het door den inleider
gesprokene aanleiding zou kunnen geven.
Prov. Staten van Noord-Holland hebben
6 jaar geleden f 36 millioen uitgetrokken voor
een 15-jaren-plan voor wegenaanleg. Voor
den aanleg van primaire en secundaire wegen
is nu reeds 18 1'4 millioen besteed. Spr.
bestreed dat de wegen overal in onze pro
vincie slecht zouden zijn.
En wat het bouwen van bruggen „in den
droge" betreft: dit is niets ongewoons en
gebeurt ook bij het RijnTwente Kanaal.
Na een pauze volgden nog discussies.
„BOSCH EN HOVEN" WORDT
AFGEBROKEN.
OM PLAATS TE MAKEN VOOR
MIDDENSTANDSWONINGEN.
Woensdag zal de raad van Haarlem het
voorstel van B. en W. behandelen behoorende
bij het uitbreidingsplan van Zuid West, waar
bij het terrein van het bouwvallige „Bosch
en Hoven" bestemd zal worden om o.a. acht
middenstandswoningen op te bouwen. Wel
licht zou ook een deel van het terrein be
stemd kunnen worden om te dienen voor
bloemkweekerij, tennisbaan of iets dergelijks,
aldus het voorstel wan B. en W.
Naar wij vernemen van de zijde van d>en
eigenaar van „Bosch en Hoven", aal met het
sloopen van het door de jeugd en den wind
reeds ten deele afgebroken gebouw onmid
dellijk begonnen kunnen worden zoodra het
voorstel is goedgekeurd. Bezwaar tegen het
voorstel bestaat er hoegenaamd niet.
Ofschoon de plannen voor de te bouwen
middenstandswoningen nog niet klaar zijn.
is het toch mogelijk dat spoedig niets meer
te zien zal zijn van het eens zoo luisterrijke
buiten, dat later hotel werd en nu het ook
niet meer als kinderspeelplaats geschikt is,
op de nominatie staat geheel te verdwijnen.
's Wereld roem is vergankelijk
INBRAAK TIJDENS AFWEZIG
HEID DER BEWONERS.
EEN WAARDE VAN 1000.— GESTOLEN.
Tijdens afwezigheid van de bewoners tus-
schen Zaterdagmiddag kwart voor 4 en Zon
dagmorgen half 10 heeft iemand zich met een
looper toegang verschaft tot perceel Boeken-
rodestraat~ll. Kasten en Iaden door het heele
huis heen zijn doorzocht, gedeeltelijk met be
hulp van beitels. Meegenomen is een zwart
gelakt. geel-gebiesd ijzeren geldkistje, inhou
dende papieren, ter nominale waarde van
f 400. Uit een opengebroken cassette is een
spaarbankboekje gestolen van 600. De inbre
ker heeft de belastingplaatjes van twee in de
gang staande fietsen eveneens meegenomen.
TERAARDEBESTELLING J. J. ENSCHEDé
De teraardebestelling van wijlen den heer J.
J. Enschedé vond Zaterdagmiddag in allen
eenvoud plaats op de begraafplaats Wester
ed-
Familieleden en eenige vrienden hebben
den overledene naar zijn laatste rustplaats
geleid.
In de ontvangkamer wijdde de heer H. de
Lanoy Mever eenige treffende woorden aan de
nagedachtenis van den overledene. Het leven
van den nestor der familie aldus spreker, is in
sommige opzichten een veelbewogend leven
geweest. Hij werd te Frederiksoord opgeleid
voor den landbouw, waarna hij de practische
uitoefening van het landbouwbedrijf op zich
nam. Hij deed dit met een buitengewone op
gewektheid want dit werk was hem, minnaar
van de vrije natuur geheel naar den zin. Een
groote verandering kwam er in zijn leven toen
hij de vertegenwoordiging aanvaardde van
Hollandsche landbouwbelangen in Zuid Afrika.
Hij vestigde zich in de buurt van Pretoria,
waar hij jaren lang met ijver, nauwgezetheid
en lust de hem toevertrouwde belangen behar-
tigde.Hij beleefde vele moeilijkheden door den
Zuid-Afrikaanschen oorlog en de annexatie,
maar ondanks deze moeilijkheden bracht hij
ook in Zuid-Afrika een gelukkigen tijd door;
het leven in het vrije veld lachte hem ook
daar toe.
Na de liquidatie van de hem toevertrouwde
belangen keerde hij als een man van middel
baren leeftijd naar Holland terug. De tweede
groote gebeurtenis was zijn huwelijk.
Na met eenige woorden het gelukkige hu
welijk te hebben geschetst eindigde spreker
met een: Rust in Vrede.
Aan de groeve dankte de heer Zeper, een
zwager van den overledene de aanwezigen
voor hunne belangstelling.
Morgen, Dinsdagmiddag half drie, zal in de
fröbelschool, Colensostraat 13, de bazar, wel
ke daar ten bate van het bouwfonds der Ned.
Hervormde Gemeente „Schoten" tot en met
Vrijdag wordt gehouden, door Ds. M. G. Blauw
geopend worden. De bezar is op elk dezer vier
dagen des n.m. van 2.305 en van 7.3010 uur
geopend en wordt Vrijdagavond 11 uur geslo
ten. Er is door het comité voor dezen bazar
een groote hoeveelheid en verscheidenheid
van goederen ontvangen. En er is ook heel
wat moois bij. Wie er dus koopen wil. zal er
ongetwijfeld iets van zijn (haar) gading vin
den. Natuurlijk zijn er ook verschillende at
tracties voor oud en jong, worden er allerlei
artikelen verloot en kan men er zijn geluk
beproeven met het raden van den trouwdatum
eener keurig in witte zijde gekleede en ge
sluierde bruid met bruidsmeisjes; van het
aantal bezoeken in één jaar gebracht door een
aanwezige miniatiuurdiacones; van den naam
eener prachtpop; van een koetsier, wiens
naam vergeten was door een viertal lustige
knapen, die met hem een sledevaart maken,
enz.
De firma Van Nelle uit Rotterdam schenkt
er een kopje thee voor wie dorst heeft en tal
van banketbakkers hebben gezorgd dat wie
daarbij een gebakje of een stuk taart snoe
pen wil. dit ook kan doen. Men kan er zijn
geld waarom het natuurlijk te doen is
dus wel kwiit en ds ijverige penningmeester
van het bouwfonds zal het gaarne uit menige
beurs in zijn kas zien overgaan. Dit is ook wel
noodig. want er moet hoog noodig van aller
lei gebouwd worden in de zich aldoor uitbrei
dende gemeente, o.a. een fröbelschool met
jeugdgebouw
GEMEENTERAAD.
Er wordt- een- vergadering van den Raad
der gemeente Haarlem gehouden op Woens
dag 28 Februari 1934, des namiddags ten
1 1/2 ure, zoo noodig voort te zetten des
avonds ten 8 ure, in de Statenzaal (Prinsen
hof).
Aan de orde zal worden gesteld;
1. Mededeelingen en ingekomen stukken.
Verzoekschrift van Jac. Jansen om eervol
ontslag als Hoofd van School 13.
Alsvoren van mevr. H. M. Avis-Gebhard.
als va konderwij zeres m de fraaie handwer
ken.
Alsvoren van T. Dekker, als vakonderwijzer
in de Lichamelijke Oefening.
2. Schrijven Burgemeester en Wethouders
Inzake den financieelen toestand der ge
meente met le suppletoire begrooting dienst
1934.
3. Opzegging huur terrein Parkherstellings
oord.
4. Intrekking besluit toekenning geldelijken
steun voor privaat-spraakonderwijs aan kin
deren.
5. Verpachting gemeentelijke bad- en zwem
inrichtingen.
6. Wijziging reglement voor de scholen van
het Openbaar lager onderwijs.
7. Balans, enz. 1932 Woningfbouwvereeni-
gng; a. „Zorgvliet", b. „Spaamoog".
8. Aanvaarding schenking.
9. 2e Suppletoir Kohier Straatbelasting 1933
10. Kohier schoolgelden Middelbaar- en
Voorbereidend Hooger onderwijs 1933—1934.
11. Terugvordering van couponbelasting.
12. Vergoeding Lager onderwijswet 1920:
a. art. ICO bijzondere school Ged. Oude Gracht
120: b. art. 101. le en 9e lid Bijzondere scho
len.
13. Vergoeding reeds gemaakte kosten voor
genomen bouw 2 Bijzondere scholen.
14. Aanvaarding in erfpacht strook grond
westzijde gouvernementsgebouw Dreef.
15. Aanvaarding van voor straat toestem
den grond Hendrik Roozenlaan.
16. Verkoop erond Damstraat (Bouwonder-
neming J. H. Felix)
17. Wijziging detail 13 uitbreidingsplan
„Zuid-West".
18. Verzoekschrift mej. R. B. de Jong in
zake toepassing wachtgeldregeling.
19. Nadere vaststelling reglementen voor
ambtenaren-werklieden- en politiepersoneel
en vaststelling bepalingen voor onderwijzend
personeel.
20 Overplaatsing Hoofd van Sohool 46 naar
School üi.O. letter A.
21 Reclames vergunningsrecht 1933'34.
Benoeming:
a. leden Commissies tot wering van school
verzuim
to. directeur le H.B.S. met 5-j. c.
c. tijd. leeraar teekenen Gymnasium.
HET TOONEEL.
CORPS DER M. T. S.
RIJK EN CEEN CELD.
SOC. ONTWIKKELING SVEREENIGING
„NIEUWE CULTUUR".
Morgen, Dinsdagavond spreekt de heer A.
L. Constandsen in het „Volksgebouw" Zuider
straat over „Socialisme en Technocratie".
VOOR DE JOODSCUE VLUCHTELINGEN
Dinsdagavond a.s. heeft in het Gem. Con
certgebouw alhier een weldadigheidsuitvoe
ring plaats, die georganiseerd is door het hier
ter stede bestaande Comité voor Joodsche
vluchtelingen.-- Q
Medewerkenden zijn; Sam Swaap (viool), J.
M. Bolle (begeleiding) en Leo Strauss (decla
matie).
Uitgevoerd wordt o.m. het „Violin Konzert in
D dur" (Adelaide Konzert) van W. A. Mozart.
Dit concert, dat Mozart op zijn 10de jaar com
poneerde, toeleeft daarmede zijn eerste uitvoe
ring te Haarlem.
UIT DE PERS
VERKEERDE LIEFDADIGHEID.
De Tel. schrijft-, dat de Amsterdamsche
wethouder van Financiën met een prijzens-
waardigen ijver het ondankbare werk van be
snoeiing der gemeentelijke uitgaven verricht.
Nu echter beeft een giftige pijl van de lin
kerzijde hem bedenkelijk verwond. Wat is
er toch gebeurd?
„In de Commissie van Bijstand voor de
openbare gezondheid beeft onlangs 't raads
lid dr. M. de Hartogh gewezen op den onge<
wenschten toestand, dat wethouder Abra
hams als keurend dokter van de Vereeniging
Trein 8.28 een toelage genoot van f 2000 per
jaar. Men wias in de commissie van meening,
dat deze toestand niet fraai was, aangezien
de wethouder op de begrooting voor deze
vereeniging een subsidie van f 26.100 had uit
getrokken een der hoogste subsidies, die de
gemeente aan die categorie van vereenigin-
gen verleent. De heer Abrahams gevoelde de
kracht van het argument en beloofde deze
salaris-kwestie uit de wereld te zullen hel
pen. Hij heeft dat inderdaad, maar op een
naar onze meening afkeurenswaardige wijze,
gedaan.
Het bestuur van de Vereeniging Trein 8.28
kwam bijeen. Maar hoe zag dat bestuur er
uit? De heer Abrahams zelf is voorzitter en
mevrouw Abrahams-Van der Reijden ïs se
cretaresse. In deze kwaliteit genoot de vrouiw
van den wethouder reeds een salaris van
f 3000. Het bestuur besloot de f 2000, die de
heer Abrahams liet varen, toe te kennen aan
mevrouw Abrahams, die voortaan een salaris
zou genieten van f 50-00, wegens de uitbrei
ding van haar werkzaamheden.
Kan dat door den beugel? Vooreerst is' de
Vereeniging Trein 8.28 een liefdadige ver
eeniging. die behalve van subsidies, van de
gifter. van menschlievende medeburgers be
staat. Moet een dergelijke vereeniging een
secretaresse hebben, die f 5000 Verdient,
want welke secretaresse geniet een dei-gelijk
salaris? Indien een bezoldigde secretaresse
noodig is. moet het dan juist de echtgenoote
van een wethouder zijn. die een salaris trekt,
dat door giften is bijeengebracht? We zijn
tegenstanders van dubbele baantjes in het
algemeen en juist in onze gemeente komt dit
ongewensöht verschijnsel lal te veelvuldig
voor. De heer Abrahams kon zich op gevallen
beroepen, die iedereen kent, maar die niet
temin een groote misstand blijven. Hij alleen
heeft het echter klaar gespeeld salaris, dat
hij zelf verdiende, te doen overschrijven op
zijn vrouw.
Men is in sociaal-democratische kringen te
recht verbolgen over dezen misstand, maar
men ging eerst tot publicatie over uit erger
nis over het feit. dat de"wethouder zijn steun
*>ad eeeeven aan het voor»**1 tot ontsT*.?
de huwende ambtenares. Wij hopen dat cle
sociaal-democratie in de toekomst zal mee
helpen de ongswen^chte toetenden. d'*e voor
al onder haar bewind op het stadhuis zijn
ontstaan, op te ruimen".
Het corps der M. T. S. heeft zich langzamer
hand zoo uitgebreid, dat het alleen nog maar
in de groote zaai van ons Gemeentelijk Con
certgebouw zijn jaarlijkschen feestavond kan
geven. Voor een groote „fuif' leent ons Ge
meentelijk Concertgebouw zich uitstekend en
ik ben er van overtuigd, dat het tweede en
belangrijkste deel van den avond net
„bal met gelegenheid tot soupeeren" „reuze"
geslaagd zal zijn. Het verhoogde orkestje in
het midden van de zaal, de gezellige boxes, de
wandversiering met de electrische verlichting
en bovenal de honderden jongelui in feeststem
ming. dat beloofde heel wat en ik nam om 11
uur niet dan noode afscheid van al dat vroo-
lijk gedoe. Maar ik was gekomen voor de too-
neelvcorstelling en de eigenlijke knalfuif gin;
dus mijn neus en mijn misschien ook al te
oude. krakerige botten voorbij. Ik kan dus
alleen maar schijven over het eerste deel van
den avond en mocht slechts droomen over het
tweede voor de corpsleden en hun dames
zeker mooiste deel van het feest.
De jongelui, die voor dezen feeestavond het
door de vertooningen van Het Schouwtooneel
bekende „Rijk en geen geld" van Philip Op-
penheim hadden uitgekozen, werden wel heel
erg gehandicapt door de grootte van de zaal.
Onze concertzaal is niet gebouwd voor het too-
neel en het was dan ook niet te verwonderen,
dat er na het eerste bedrijf een heele volks
verhuizing naar voren plaats had en ik betwij
fel, of zelfs daarna de tekst door 50 procent
van het publiek goed te volgen was. De spelers
moeten wel over bijzondere stemmiddelen en
techniek beschikken om zich in die groote
ruimte verstaanbaar te maken. Van dilettan
ten is dat moeilijk te verwachen.
Maar dit daargelaten, heeft de tooneelaf-
deeling van de M. T. S. het er aardig afge
bracht. Van toekomstige technici kunnen wij
niet eischen, dat zij op de planken volkomen
thuis zijn een M. T. S. is tenslotte geen
tooneelschool en wij mogen dus al tevreden
zijn, als zij een voorstelling geven, die over
het geheel vlot loopt en als de spelers contact
krijgen met de zaal. En dit was Zaterdagavond
het geval. De spelers wisten hun gemis aan
routine te vergoeden door de opgewektheid
van hun spel.
Ernest Bliss mocht voor een multi-million-
nair, die het aandurfde met 5 Pond de wereld
in te trekken nu en dan om in den stijl
van de M. T. S. te blijven met te weinig P.K.
spelen, hij sloeg zich toch voor een zoo jong
speler flink door zijn moeilijke rol heen en hij
trof het in Francis Clayton een vooral zoo een
voudig. in haar acteeren en spreken natuurlijk
typistetje te hebben gevonden om tot alge-
meene vreugde van de zaal naar het huwe
lijksaltaar te geleiden. Dorrington was eigen
lijk de vlotste speler en sprak ook het meest
gearticuleerd, zoodat hij van allen het best te
verstaan was. Kitty en Hilda waren 2 lieve,
elegante tooneel-verschijningen en Mrs. Moff
liet niets na om ons ervan te overtuigen, dat
deze dame van een lagere ..kom af" was. Dr.
Allroyd was een niet onsympathieke dokter en
Clowes een buttler, die aan deftigheid weinig-
te wenschen overliet, al zouden wij hem dan
ook niet gaarne in onzen dienst hebben ge
nomen. Aan Dick Honnerton zag je, dat hij
zelf het meest pleizier in zij-n rol had en dat
werkte zoo aanstekelijk op het publiek, dat het
hem zelfs één maal met een open doekje be
loonde.
Een bijzonder compliment voor de aanklee
ding van het toon eel in I en IV. Wat zag die
bachelor-kamer met die meubels van de firma
Van Oosten er smaakvol en gezellig uit!
In n en m was het moeilijker de juiste
sfeer op het tooneel te brengen, omdat daar
voor de decors in ons Concertgebouw ontbre
ken en onze brandweer beperkingen oplegt.
Er was aan het slot, toen er bloemen voor de
dames werden ongedragen, een zeer enthou
siast en langdurig anplaus. Een succes dus
voor de tooneel af deeling van de M. T. S„ waar
mee de voorzitter van het corps met een paar
hartelijke woorden de spelers gelukwenschte.
J. B. SCHUIL.
MUZIEK.
CONCERT DER H. O. V.
Op het Zondagnamiddagconcert was Jo
Goudsmit de solist. De klavierpartij van Tchai-
kowsky's Concert in bes-min. biedt den speler
ruimschoots gelegenheid zijn technische en
muzikale capaciteiten te toonen. Van de eerste
bezit de pianist Jo Goudsmit er blijkbaar vele
Hij gaf brillant passagewerk zoowel doorloo
pend als in beide handen afwisselend ver
deeld, snel en zeer krachtig octaven- en ac-
coordenspel te hooren en beschikt over een
uitgebreide dynamische schaal. Zijn pedaal-
gebruik was soms wat overvloedig en schaadde
dan de duidelijkheid.
In muzikaal opzicht klonk niet alles over
wogen en beheerscht. Zoo was b.v. de eerste
inzet van het Allegro-thema door het klavier
rythmïsch niet geheel juist; de pianist speel
de onderling gelijke achtsten'in plaats van de
voorgeschreven triolenfiguren. Het rythme van
het finale-thema miste de scherpe hoekige lij
nen die er zoo karakteristiek voor zijn. Vele
plotselinge tempowijzigingen verrast ten meer
dan dat zij gemotiveerd schenen. Een en an
der maakte het voor den dirigent niet ge
makkelijk om tusschen orkest en solist een
goed samenspel tot stand te brengen en het
strekt Marinus Adam tot lof dat hij daar toch
in geslaagd is. Al kwam er dus in deze auditie
een en ander voor dat men zich volkomener
denken kan. was er toch ook veel goeds in, dat
den warmen bijval voor solist, dirigent en or
kest rechtvaardigde.
Beethoven's Tweede Symphonie. waarmee
het programma aanving, genoot over 't alge
meen een bevredigende vertolking, die echter
geen aanleidnig tot bijzondere opmerkingen
geeft.
De herhaling van Tchaikowsky's „Ouverture
solonnelle 1812" zal hun. die beide series van
de concerten der H. O. V. bezoeken ongetwij
feld aangenaam zijn geweest. Het grootsch
opgezette werk maakte ook ditmaal eeen ge
weldigen indruk.
K. DE JONG
Uitvoering der Haarl.
Politie-Muziekvereeniging.
De uitvoering, die Zaterdagavond in den.
Jansschouwburg plaats vond. had voor de pau
ze een muzieik-, na de pauze een cabaret-pro
gramma. De tor dit laatste behoorende jazz
nummers vielen dus naar 't oordeel van de
programmasamenstellers buiten het terrein
dar „muziek Deze classificatie moge mis
schien eenerzijds bijval, anderzijds protest
uitlekken- zij ontsloeg den muziekverslaggever
van de taak zijn bevinding over de tweede
helft van den avond uit te spreken. Ik kan me
dus beperken tot de prestaties der Haarl. Po
litie-Muziekvereeniging.
De dienaren van den H. Hermandad, die
juist weer een week achter zich hadden, waar
in zij als censoren van het verkeer optraden,
waren nu op bun beurt onder censuur gesteld,
wat hun buiten hun eigenlijk beroep gelegen
kunstzinnigen arbeid betreft. In drie Mar-
schen, drie Ouvertures, een Wals en een Ka
rakterstuk legden zij proeven van bekwaam
heid af, nadat hun voorzitter de vele aanwe
zigen, w.o. in 't bijzonder den oud-directeur
Van 't Hof toegesproken en de laatst verkre
gen concours-onderscheidingen getoond had.
Terstond konden we waarnemen dat ons poli
tiecorps alle onnoodige geluidsterkte vermeed,
zoodat de klank der koperinstrumenten niet
slechts beschaafd bleef, maar zich ook aan de
betrekkelijk kleine-ruimte zeer goed aanpaste.
Daar waren echter nog wel eens momenten,
waarin de onderlinge stemming te wenschen
overliet en andere, waarin men meerdere ge
lijkheid in de uitvoering der figuren mocht
verlangen. Dit openbaarde zich b.v. bij de Tan-
cred-Ouverture, die als een echt model van de
zorgelooze oppervlakkige werkwijze van Ros
sini kan gelden. De Ouverture van Sam Vles-
sing', die „La Charmante" heet, is niet erg
charmant wat de hier en daar nog al slor
dige harmonische zetting aangaat; nog 't
meest te waardeeren er in is het streven naar
thematische bewerking, dat de componist ver
toont. De ..Holiday-Marsch" van H. A. Maas
is volslagen onbelangrijk. In het karakterstuk
..La Parade des Soldats de Bois" kregen de
cornetten gelegenheid zich te onderscheiden.
Bij alle waardeering voor hetgeen door den
Directeur B. D. Peters met het. corps verricht
is. schijnt het me toch daat od zuiverheid
en geliikheid neg nauwkeurig gelet moet wor
den. wil het corDS in de Uitmuntendheids-
klasse. waarin het nu geplaatst is. op den <iuur
succes behalen. ..Per aspera ad astra" zii de
leuze waaronder onze Politie-Muziekvereeni
ging haar arbeid voortzet! K. DE JONG
Haarlemsche Harmonie
„Voorwaarts".
Dit stevig bezette harmoniekorps verdraagt
heel goed een grootere zaal. Voorheen hoor
den we „Voorwaarts" steeds in een te enge
ruimte, en nu deze muziekvereeniging in de
groote zaal van het gebouw „Sint Bavc"
haar feestconcert opende met een pittige
marsch van Bury, kreeg men dadelijk een
heel wat gunstiger Indruk van het ensembie.
Wel is het waar. dat dit korps zoo t maar
even de kans krijgt, het groote forte doet
overheerschen. Op het grootste deel van het
publiek mag dit misschien fascineerend wer
ken. maar bij bijv. Lecocq's muziek (La fïlle
de madame Angot) is dit uitgesloten. Hier
wordt het. een nauwgezet afwegen van fijne
passages en doorzichtige harmoenieën en de
eerste indruk die nu de hoorder krijgt is
deze: de muziek is voor „Voorwaarts" te
moeilijk.
Paul Lincke's wals „Verschmatote Liebe"
heeft niet dat orkest-raffinement van
Lecocq, en daarom kwamen hier de zachte
passages ook beter tot haar recht. De trom
bones gaven ook heel verdienstelijk werk,
waarbij dit maal de tenorhoorn minder
voordeelig afstak.
Goede krachten telt „Voorwaarts" ook
onder de jongere leden. Maar daarom hoeft
men nog niet zooveel eer te bewijzen aan
het solonummer van Arban voor klarinet en
de zaal geheel in stikke-donker te zetten, al
leen om J. Moone zijn virtuoos geblazen solo-
te zien uitvoeren. Dat is toch wat overdreven.
Dan ook maar h,et podium in 't duister. Of
werkt men een volgende maal met schijn
werpers?
De heer W. A. Hensen. zanger, gaf het
voorbeeld en zong eenige liedjes. Van Pijzei,
meende ik aanvankelijk. Althans de heer
Hensen droeg ze op deze oubollige manier
voor. Bij 't weer opgaan van het licht bleken
ze te zijn van Lieven Duvosel.
Dat goochelen met licht-uit, Iicht-aan,
bracht nog nadere verrassingen. Zoo was 't
bijvoorbeeld heel amusant, te letten op de
saxophoon-solist. Het voetlicht tooverde in
de op- en afwippende kleppen van zijn in
strument het effect van een kerstboom
waarvan de lichtjes telkens aan- en uit
ingen. en zijn partner, het groote sax
instrument, blonk en schitterde als goud.
Maar ik betwijfel toch, of dit voldoende
reden is om zoo al maar door de zaal in
nachtelijk donker te zetten. Dat men het
)ater deed bij de tooneelopvoering door
Haarlem's operette-ensemble, heeft natuur
lijk zijn goede reden.
Ei- waren nog meer soli in donker. De
jonge pistonnist verzuimde, vooraf zijn in
strument wat uit te trekken. Wel speelde
de pianiste uiterst zacht, bij 't onhoorbare
af. maar toch luid genoeg om dit te-hoog-
blazen van den jongen solist aan de kaak te
stellen.
Na deze blazers-solisten was er nog een
andere -ist. Op 't gehoor af kon ik niet
dadelijk uitmaken, tot welke categorie het
instrument behoorde dat hij bespeelde. Naar
den vorm was het een viool, en als zoodanig
bleek het ook bedoeld. Vioolklank echter ont
brak er ten eenenmale aan; zangbalk of
stapel schenen niet aanwezig te zijn het
was armoedig. Waarom niet een draaglijk
instrument genomen? En zoo'n miserabel
stuk als een serenade van Toselii. waarvoor
toch? Waren er in de zaal. die 't nogal
schappelijk vonden? Inderdaad men klapte;
en van het stuntelige spel, dat zich bijv.
demonstreerde bij het te-hulp-nemen van
een tusschensnaar, om een wijdliggend in
terval mogelijk te maken, scheen men niets
te merken.
Wil de muziekvereeniging „Voorwaarts"
haar uitvoeringen verrijken met solovoor
drachten: er zijn solisten genoeg, die op dien
naam aanspraak mogen maken. Zij mogen,
helpen, het peil der concerten omhoog te
brengen, een probaat middel inderdaad om
„voorwaarts" te gaan. Zijn er bezwaren, die
goede solisten uitsluiten het korps is mans
aenoeg om zelf een programma te vu'Ien.
En men zal er met te meer genoegen naar
'uisteren. als men beseft dat het eigen wc-rk
is. Wil men voor trouw repetitiebezoek en
nauwgezet studeeren een betere stimulans?
G. J. KALT.