JSm 3©@® Het boek van professor Banse DE NIJENRODEZAAK. LORENTZGARAGE Botvangst. Het Befouqtèjiiste 51e Jaargang No. 15546 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 28 Februari 1934 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMEN I ENpCr week O25, per maand 1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post f355, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week ƒ0.05. per maand /0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post ƒ0.7254. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: i5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames 0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels 0-30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.- Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-. Wem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f600—. Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN 7e dag. Als een metselaar een stevige fundeering maakt, en hij gaat daarop voortwerken met steenen, die goed aaneensluiten en met sterke specie worden samengevoegd, dan kan hij een zuil bouwen, die met geen man en macht is om te werpen. Wanneer echter de fundeering al wat wankel en gescheurd is en er wordt dan verder gewerkt met stukken en brokken, door wat slappe specie zoo'n beetje bij mekaar gehouden, dan zal er een bouwsel komen, dat niet veel stoot kan weerstaan. Op de ietwat wankele fundeering. gevormd door de verkla ring van den hoofdgetuige zal de officier nu van stukken en brokken zijn zuiltje bouwen, dat hij hullen zal in den mantel der welspre kendheid en dan zal het een aardig stevig zuiltje lijken, 't Is nu maar de vraag, waarmee het bestookt zal worden. Proppen papier, car- navalsbommen, vuurwerk zelfs, zullen de zaak niet ineen doen storten, maar als er een komt met een zwaar bewapenden voet of met een flinke kei, dan staat te vreezen, dat het bouw sel het zal moeten afleggen. Laten we het materiaal beschouwen, j»at voor den opbouw moet dienen. 't Begon niet direct, want de kasteelheer vond het noodig eerst nog wat brandlucht in de zaal te brengen, en meteen een lading tabak, welke eigenlijk rubber was, te introdu- ceeren; de handelsgestes van zijn gewezen vriend gaan hem nog zeer ter harte. De president blies de brandlucht weg, her innerde aan de 6 maanden van den Indischen redacteur en de andere man vond dat zaakje van de verpakte rubber nog zoo onaardig niet. Eigenlijk raakte dit alles meer de reputatie van den vriend des burchtheers en niet de zaak waaraan nu al zooveel dagen zijn ge wijd. 't Was alles te beschouwen als een pre ludium. Toen kwam het bouwsteentje van den bloe- xnenkoopman en dat was nog precies zoo, als 't reeds naar voren is gebracht. Alles ging via schakel één en eerst veel later, toen het aan 't rommelen was over de centen heeft de bloemenkoopman de stoute schoenen aangetrokken en is naar Nijenrode getogen waar hij den kasteelheer even te spreken kon krijgen. Hij zei het niet met bloemen, zooals men van hem kon verwachten, maar met een foto'tje, waar hij met den heer van de rubber op staat, den Dam passeerende. Daarop zou de kasteelheer bleek om den neus zijn geworden, maar hij verloor toch zijn tegenwoordigheid van geest niet, want hij gaf den man te ken nen, dat deze als hij wat had, maar met den heer van de foto moest spreken en toen kon de bezoeker vertrekken, wat hij maar deed, aangezien een groote hond als getuige het gesprek had bijgewoond. Later was de kasteel heer niet meer voor hem te spreken geweest. Wat wij verder hoorden over de onderhande lingen met Frits en Melis leverde geen nieuwe gezichtspunten op over de schuldvraag des kasteelheers, maar wel voerden de bloe menkoopman en zijn" opvolger Frits, die op 't laatst van den dag nog ten tooneele ver scheen, den geheimzinnigen detective voor het voetlicht. De wijze waarop deze met den bloe menkoopman in kennis werd gebracht, is eenigszins eigenaardig. Frits zou zijn bemid deling hebben verleend om den bloemenkoop man op het politiebureau Singel te doen ont bieden, waar de detective toen ook toevallig(?) was en nadat er een onbeduidend gesprek was gevoerd, vertrok hij tegelijk met den detective, die hem meenam naar een café en zoo de on derhandelingen inleidde. Die detective, waarvan we reeds eerder hoor den, had later geheimzinnige telefoongesprek ken gevoerd en zou Frits hebben bewogen een masker voor te doen tijdens een onderhoud, dat Frits met een der verzekeraars moest hebben. De bloemenkoopman en Frits, de schakels 2 en 3 dus, hadden tijdens de slepende onder handelingen het vertrouwen in schakel één den vriend van den kasteelheer verloren en waren de meening toegedaan, dat de heele tien mille aan schakel één zou blijven hangen. De bloemenkoopman voelt zich in de recht zaal zeer op zijn gemak en het is hem blijkbaar een vreugde alles nog eens in bizonderheden te vertellen. Alles? Neen, niet alles want toen ter sprake werd gebracht, dat de heer van Nijen rode met 'zijn vrouw uit het Rembrandt- theater waren gehaald, bleef de verteller stom. Waarschijnlijk was dit, omdat er een stil zwijgende afspraak was, dames buiten de debatten te houden. De vriend van den heer van Nijenrode had daarop reeds nadruk ge legd. Maar op die uitzondering na. had getuige geen restricties en hij raakte zelfs zoo in vuur dat hij zich met den rug naar de rechterstafel plaatste en het woord richtte tot de publieke tribune, waar hij een gretig gehoor vond. De president kan dat echter niet goedvinden en liet den getuige weer naar 't hekje kijken. Ge tuige zegt, dat als de kasteelheer met hem accoord was gegaan, de detective geen schijn van kans had gekregen en getuige zou zich dan wel zoo'n trouw medewerker hebben ge toond. dat alleen over zijn lijk verder gewan deld had kunnen worden. „Ja. ja. 't is goed", zegt de president, die van die lijken looperij blijkbaar niet veel moet hebben. o TT Zijri we wat opgeschoten vandaag? Veel licht is er niet gebracht en als we nagaan, dat precies anderhalve getuige gehoord is terwijl er zeventig op het lijstje staan, dan is het einde nog niet daar. Donderdag voorzetting. PERSONALIA. U weet het toch voor een TAXI Met ingang van 1 Maart is mejuffrouw A. M. van Roon te Haarlem benoemd als onderwijze res aan de school voor bijzonder onderwijs te Heen vliet (Z.H.). (Adv. Ingez. Med.) (Op het IJselmeer is in de afge- loopen iveek zooveel hot gevangen dat de prijs daalde tot 8 a 10 cent per pond). De lente staat weer voor de deur, De tijd van botten komt. Reeds heeft men op het IJselmeer Een massa bot besomd. Er voer een vloot van botters uit, Men vischte botweg bot. De visscherslust werd botgevierd, Maar botjes schaft de pot. Toen bot bij botje was gelegd En bot aan bod gebracht. Vond men het niet zoo prijzenswaard, Als men wel had verwacht. Het aanbod heeft de bot vergald, En 't is der visschers lot, Als men veel bot vangt op de zee, Vangt men op 't land ook bot. INBESLAGNEMING VAN BOLLEN DIE ZONDER TEELTVERGUNNING GETEELD WAREN In opdracht van den Ambtenaar van het O.M. worden heden (Woensdag) te velde staande bollen in beslag genomen, die ge teeld werden aan de Brouwersvaart en aan de Houtvaart o.a. zonder dat de kweeker daarvoor een teeltvergunning van de regee ring had gekregen via de Kweekerscentrale. Aan de Brouwersvaart is men bezig 160 roe in beslag te nemen, aan de Houtvaart 150 roe. De bollen worden onder toezicht van politie en recherche gerooid en weggehaald door 25 man. Later zal de kweeker te dezer zake voor het kantongerecht terechtstaan. NIEUWE FILMPLANNEN. VERSCHILLENDE NEDERLANDSCHE FILMS. Het succes, dat men met „De Jantjes" heeft geoogst, is aanleiding voor verschillende nieu we filmplannen geweest. Zoo heeft de heer L. C. Barnstijn met den producer Leo Meyer en den regisseur J. Speyer ,te Londen contrac ten afgesloten voor vier nieuwe Nederlandsche films, waarvan tevens een Engelsche versie zal verschijnen. Daarnaast heeft een groote Ne derlandsche combinatie plannen voor verfil ming van „Bleeke Bet". De heer Benno zal hierbij de algemeene leiding hebben. Een Duitsche regisseur zal aangezocht worden, die voor het verkrijgen van de typische Holland- sche sfeer, terzijde zal worden gestaan door de heeren Benno en Herman Bouber. WETENSCHAP EN OORLOG. Men verzoekt ons plaating van het volgende. De ondergeteekenden. verhinderd geweest een bijeenkomst op Zaterdag 1.1. te Amster dam bij te wonen, waar hun ambtgenooten Van Embden, Fokker. Heering en Tinbergen een, intusschen aan den minister van onder wijs. kunsten en wetenschappen toegezonden stuk inzake de wetenschap- en oorlog-circu laire hebben opgesteld, verklaren bij dezen, daarmede accoord te gaan en hebben den minister daarvan kennis gegeven. (w.g.) G. A. v. d. Bergh v. Eysinga, Santpoort. L. J. v. Holk, Leiden. RIJKSBEMIDDELAARS AAN DEN ARBEID. De Rijksbemiddelaar Mr. S. de Vries Czn. heeft heden op het Departement van Sociale Zaken een bespreking met de partijen, betrok ken bij het dreigend conflict in het bakkers bedrijf te Amsterdam. De Rijksbemiddelaar Prof. Mr. Aalberse I rï-mz-i^vdagmiddag in het gebouw van de '''weede Kamer een bespreking houden met de nartijen, betrokken bii het dreigend conflict in het maafcconfect'ebedrijf. DE EINDELOOZE REEKS. WEER EEN „AFFAIRE" IN FRANKRIJK. PARIJS, 28 Februari (Reuter). De justitie verzegelde heden de deuren van een bank, waarvan de directeur, Goupy ge naamd, naar Venezuela is gevlucht. Mevrouw Goupy is gearresteerd. Het passief wordt ge schat op 4 a 5 millioen. DE FRANSCHE OPMARSCH IN MAROKKO. INBOORLINGEN ONDERWERPEN ZICH. (Zie ook pagina 3) PARIJS, 28 Februari (Reuter). De op- marsch der Fransche troepen in Zuid Marokko wordt nog steeds voortgezet. Tot dusver werden 1000 inboorlingen-fami lies. behoorende tot verschillende stammen, onderworpen en bewogen den Sultan van Ma rokko als hun hoofd te erkennen. Generaal Giraud, de Fransche opperbevel hebber in Marokko, laat een grooten autoweg aanleggen om de verbinding met het achter land te verzekeren. JAPANSCH VLIEGTUIG DOOR SOVJETTROEPEN BESCHOTEN? BOVEN MANDSJOEKWO. TOKIO. 28 Februari (Reuter) Volgens een officieel militair rapport hebben 23 dezer Sovjet-Russische troepen mitrailleur-vuur ge opend op een Japansch vliegtuig, dat nabij de samenvloeiing van de Omoer en Ussuri boven Mandsjoekwo-gebied de werkzaamheden van de bandieten verkende. De piloot werd licht gewond, doch het toestel werd niet beschadigd. Russische vliegtuigen boven Noord-Korea TOKIO, 28 Februari (V.D.) De Japansche regeering heeft bij de Sovjet-regeering ge protesteerd tegen het vliegen met Russische vliegtuigen over Noord-Korea en het Sjentao- district in Mandsjoerije. Een nauwkeurig on derzoek heeft doen vaststellen, dat de vlieg tuigen. welke over genoemde gebieden hebben gevlogen, inderdaad Sovjetvliegtuigen waren. Het protest is tevens bedoeld als een waar schuwing aan de Sovjetregeering om in de toekomst dergelijke vluchten na te laten. STOVENZETSTER WINT 5 MILLIOEN FRANCS. HOOFDPRIJS UIT DE FRANSCHE LOTERIJ. PARIJS, 28 Febr. (V. D.) Gisteren vond de 7e trekking van de Fransche nationale loterij plaats. De hoofdprijs van 5 millioen francs viel op het lot van een stovenzetster te Quis- sac in het departement Gard. De gelukkige vrouw is moeder van drie kinderen. Tot nog toe zijn de hoofdprijzen van deze loterij bijna uitsluitend door „kleine luyden" gewonnen. Eert Engelsche vertaling. Door het Duitsch Gezantschap verloochend. (Van onzen Londenschen correspondent). Londen, 26 Februari. Onder den titel „Germany. Prepare for war" is juist het boek van professor Ewald Banse „Raum und Volk im Weltkriege" in Engeland verschenen. Dit werk dat. naar be kend zal zijn, onlangs in Duitschland ver boden werd, wat laat in den dag en nadat was gebleken dat het ruime bekendheid had gekregen in het buitenland en daar een jam merlijken indruk had gemaakt, is blijkbaar een bewerking van voordrachten, door pro fessor Banse gegeven over geographie. ge schiedenis en psychologie in verband met militaire strategie. Bij lezing wordt al spoe dig duidelijk dat men hier niet te doen heeft met een aanwinst voor de krijgskundige we tenschap. Luchtoorlog en zijn beteekenis worden er nauwelijks in aangeroerd. Het is vol fantastische stellingen en premissen die levendig getuigen van het gebrek aan kenn:; bij den schrijver van militaire mogelijkheden, en van een overdaad van pretentie. Het is daarom niet aan te nemen dat krijgslieden en diplomaten er veel aandacht aan kunnen schenken. Met dat al kan het buitenland het boek niet veronachtzamen. Al vertegenwoordigt het onverantwoordelijk en aanmatigend ge schrijf. het heeft een verschrikkelijke strek king. als hoedanig het een zeer bedenkelijker invloed moet hebben op de onwetende massa. Een groot deel van „Germany, Prepare for War" bestaat uit afbrekende kritiek op de Duitsche strategie van den grooten oorlog. Hier is de wijsheid van na het gebeuren aan het woord. De Belgische onzijdigheid, zegt de schrijver b.v., had om diplomatieke redenen niet geschonden mogen worden. Maar als het had moeten gebeuren dan had Nederland hetzelfde lot moeten ondergaan. De duik bootenoorlog had moeten worden afgelast als prijs voor voortgezette Amerikaansche neu traliteit; maar aangezien men eenmaal A load gezegd had men ook B moeten zeggen en verder het gansche ABC van. wreedheid en meedoogenloosheid in den duikbooten oorlog moeten doorzetten. De eerste hoofdstukken zijn gewijd aan een verheerlijking van de kunst van staatsman schap in vrede en oorlog. De schrijver stelt er de andere kunsten „onbeduidend in haar gebondenheid aan tijd" (wat beteekent dat?) tegenover. De al-oude stelling wordt verkon digd dat vrede het gevaar van stilstand en slaperigheid meebrengt. Oorlog is volgens den schrijver de machtige prikkel en de verhef- fer. Verderop verdeelt hij de burgers in drie groepen, die der bedrijvige strijdlustige man nen. goed voor den aanval; die der lijdelijke strijdlustige mannen, goed voor de verdedi ging; die van de vredelievende mannen of óacifistën. Laatstgenoemden passen alleen in een staat van vrede en zij zijn bereid al het mogelijke te doen vrede te bewaren; zij wil len er vernedering voor ondergaan, het ver lies van vrijheid en ernstig financieel ver lies er in begrepen. „Hun fletse oogen", schrijft Banse van de pacifisten, „getuigen van slaafschheid (die brutaliteit niet uit sluit); hun lompe lichamen zijn klaarblijke lijk gevormd voor zwoegen en bukken, hun bewegingen zijn langzaam en bedaard". Andere hoofdstukken voorzien den oorlog tusschen de Duitsche en de niet-Duitsche we reld. In den nieuwen oorlog moeten nieuwe en betere wapens worden gebruikt. In den afgeloopen oorlog werden de Duitschers ten deele verslagen door de leugencampagne. De Duitsche worsteling van 19141918 was held haftig en edel maar ze kenmerkte zich door fouten, die niet mogen worden herhaald; en bovenal moet de tegenstander niet worden onderschat. De schrijver verkondigt verwar rende theorieën voor de beoordeeling van de verwording en de ineenstorting van Frank rijk. Hij schrijft de onmiskenbare en formi dabele oorlogs- en levenskracht van het Fransche volk toe aan Duitsche elementen in rijn samenstelling, die de oorlogskaste vor men. Een van de belangrijkste taken va Duitschland is in meedoogenlooze oorlogen tegen Frankrijk deze strijdvaardige elemen ten klein te krijgen of ze naar Oost-Pruisen te brengen, waar ze spoedig verduitscht zou den zijn. De rest van het Fransche volk kan dan worden verzwakt door kruising met min derwaardige zuidelijke Europeanen en Ne gers. België wordt beschreven als een miserabel land, geschapen met tarting van alle feiten van nationaliteit en om het Duitsche ras te dwarsboomen. De schrijver verluistigt zich dan in het vooruitzicht van een door Duitsche invallen de legers onderworpen Engeland. Hij voor ziet in de eerste phase van een invasie held- haftigen tegenstand. Maar wanneer de op schorting van voedselaanvoer ontbering en honger brengen aan een lichamelijk altijd verwend volk, verwacht hij dat de tegen stand spoedig gebroken zal zijn. „Wij moeten bekennen", gaat de schrijver voort, „dat het ons pleizier geeft bespiegelingen te houden over de verdelging, welke vroeg of laat deze trotsche en oogenschijnlijk onoverwinnelijke natie moet achterhalen, en te denken dat dit land, dat in 1066 voor het laatst werd ver overd, weer eens een vreemden meester zal moeten gehoorzamen of in elk geval zijn rijk koloniaal gebied zal moeten prijsgeven". Zoo wel de Belgische als de Nederlandsche kust zijn noodig als bases voor operaties voor de onderwerping van Groot-Brittannië. Van officieele Duitsche zijde zijn hemel en aarde bewogen om de verspreiding van dit boek in Engeland te voorkomen. De Engel sche uitgever vertelt in een voorwoord dat vele Duitschers, meer of minder in aanraking met de Duitsche regeering. zich tot het uiter ste hebben ingespannen de vertaling en de uitgave te voorkomen. Het Duitsche ministe rie voor Propaganda had hem verzocht naar Berlijn te komen om voorwaarden te bespre ken voor de onderdrukking van het boek. Inmiddels heeft het Duitsche gezantschap in Londen een verklaring uitgegeven waarin wordt gezegd dat het boek slechts de per soonlijke denkbeelden van professor Banse weergeeft en dat ..de groote meerderheid var het Duitsche volk het niet kent" Banse wordt verder in deze verklaring beschreven als een onverantwoordelijk theoreticus, wiens denk beelden in geen enkel opzicht de politiek var. de Duitsche regeering vertegenwoordigen. De Duitsche regeering wil niets te maken heb ben met de onzinnige theorieën van Banse en wil niet toestaan dat haar vredespolitiek wordt gehinderd door de propagandistische exploitatie van particuliere meeningen. Intusschen is professor Banse, hoe zeer hij thans officieel wordt verloochend, niet zoo onbeteekenend in zijn vaderland als zulke verloochening zou doen vermoeden. In de beste Duitsche biographische boeken wordt beschreven als deric.md'ge voor -tenschap van het militair-politiek bureau van de Naticmaal-Socialistische Partij en als docent voor militaire wetenschap aan de technische hoogeschool van Brunswijk. A. K. VAN R. Frankrijk staat afwijzend tegenover een res tauratie der Habsburgers. Starhemberg acht de kwestie niet van practisch, politiek belang. pag. 3 Het aantal dooden bij den spoorwegramp nabij Pittsburg bedraagt minder dan aan vankelijk werd opgegeven. pag. 3 Verdere bijzonderheden uit de affaire Sta- visky. pag. 3 Enthousiaste ontvangst van Dimitrof c.s. te Moskou. pag. 1 Minister Verschuur heeft met minister Sap nog besprekingen over de Belgische Neder landsche handelsovereenkomst. pag. 3 Het Nederlandsche volksinkomen is nog meer gedaald dan uit de reeds vermelde cijfers is gebleken. pag. 4 Ir. Mussert door Provinciale Staten van Utrecht eervol ontslagen. pag. 9 De plannen van Minister Marchant tot re organisatie van het onderwijs vorderen. pag. 9 De zevende dag der Nyenrode-zaak pag. 1 Nogmaals het interview van Luit. de Vos van Steenwijk. kort nadat de muiterij op „De ven Provinciën" bedwongen was. pag. 9 De „Openstelling" van Bali in de Tweede Ka mer bij de Indische begrooting besproken. pag. 9 ARTIKELENENZ. Van onzen Weenschen correspondent: Wee- nen na het oproer. pag. 3 Van onzen Londenschen correspondent: Het boek van professor Banse. pag. 1 K. de Jong: Johan Steenman: In memoriam. pag. 2 K. de Jong: Concert der H. O. V. pag. 2 J. B. Schuil: Liefdadigheidsvoorstelling 'n Zomerzotheid". pag. 2 G. J. Kalt: Comité voor Joodsche vluchtelin gen: Sam SwaapLeo Straus. pag. 11 Vr. S.: De jacht op de ruimte. pag. 8 H. L. Warnier: Lichamelijke Opvoeding. pag. 8 Vr. S. Opleving in de Amsterdamsche diamant industrie. pag. 7 De drie Bulgaren, links Dimitrof tijdens het Rijksdagbrandproces)daarnaast Popof (boven) en Tanef. ENTHOUSIASTE ONTVANGST DER BULGAREN TE MOSKOU. MENIGTE ZONG HEN DE INTERNATIONALE TOE. MOSKOU 27 Februari (V. D.) Bij hun aan komst op het vliegveld van Moskou werden de Bulgaarsche revolutionnairen Dimitrof. Popof en Tanef hartelijk ontvangen door de meest op den voorgrond tredende vertegen woordigers van de Komintern, arbeiders delegaties en delegaties der universiteiten. Toen Dimitrof c.s. uit het vliegtuig stapten weerklonken de tonen van de Internationale en barstte de saamgestroomde menigte in stormachtige toejuichingen uit. De drie Bul garen zagen er zeer vermoeid uit. LONDEN. 28 Februari (Reuter) De invrij heidstelling van de drie communisten te Ber lijn wordt in de Londensche pers goed ont vangen. Alleen is men van oordeel, dat het een weinig laat geschied is. Alleen de Daily Mail schrijft, dat Hitler zich een sterk en edelmoedig leider heeft getoond. BRAND T" I'TIXG? Op Vrijdagavond 5 Januari is er brand geweest in een garage aan de Lange Heeren- vest 34. toen in huur door B. Als verdacht van brandstichting heeft de politie thans proces-verbaal tegen hem opgemaakt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1