Hel Behutftiiksie Ernstig ongeluk op de Leidschevaart. 2 51e Jaarsrang No. 15575 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 4 April 1934 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. ABOININKMtlN 1 ENpCr week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post '0.72J4. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ADVERTENTIëN: 1.5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames 0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (lederen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f I 50-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-, Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-, Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN HAARLEM, 4 April. De Cirkel. Adc-lf Hitler heeft zich weer eens laten in terviewen door een Amerikaanschen journa list, en natuurlijk over ontwapening en zoo ge praat. Ik heb het gelezen en gezucht. Hij is dol op ontwapening, zegt hij, maar hij wil een leger van 300.000 man hebben en geen min minder. Als hij 300.000 zegt bedoelt hij niet 250.000. En wonderlljkerwijze volgt daar dan op; „Ik zal bijvoorbeeld nooit overeenkomen 150.000 man voor onze rijksweer te aanvaar den en dan in het geheim nog 150.000 man te bewapenen. Wat ik doe, doe ik openlijk". Dit soort uitlatingen helpt de oplossing van het vraagstuk natuurlijk geen stap verder. En dergelijke verklaringen kan men bij alle mogelijke gelegenheden ook van Engelsche, Fransche. Italiaansche. Amerikaansche, Japan- sche en nog meer zijden te hooren krijgen. Ze zijn niet constructief, ze openen geen nieuwe wegen, ze zijn alleen maar bedoeld „pour la galerie". Het publiek in het binnen- en bui tenland moet ernaar luisteren, vooral dat in het binnenland, en zeggen: „Nou, die Hitler of die Doumergue, of die Mussolini, of die Mac Donald heeft toch maar grondig gelijk'" Dat zeggen dan hun respectieve landgenoo- ten, en hun respectieve bewonderaars in an dere landen, voorzoover voorradig, en er is weer een beetje reclame gemaakt. Maar de zaak zelf komt er geen stap verder mee tot haar oplossing. Zij blijft ronddraaien in den vicieusen cirkel. Als een dier staatslieden eens verder keek dan zijn eigen direct nationaal belang, en begon met: „Wij zijn tot concessies bereid om Europa weer op de been te helpen", zou er een andere toon klinken. Inplaats daarvan beginnen ze allemaal met: „Wij moe ten ons kunnen verdedigen". De eerste ver klaring zou beteekenen: „Wij bereiden ons voor op opbouw; wij vertrouwen dat Gij dat ook wenscht te doen en zijn bereid tot slech ting van tolmuren en beëindiging van de geldsmijterij voor vernietigingsmiddelen". De tweede verklaring beteekent ongelukkigerwij ze: „Wij bereiden ons voor ten oorlog en ver trouwen jullie voor geen cent". Want „ons kunnen verdedigen" beteekent voor al die groote naties, sterker te zijn dan de anderen. Wie even sterk is als een ander heeft niet de zekerheid dat hij zich. met succes kan verde digen; wie zwakker is heeft de zekerheid dat hij verliest. En Adolf Hitler verduidelijkt zijn wantrouwen nog eens extra door te zeggen: „Als verantwoordelijk staatsman kan ik niet toestaan, dat Duitschland wordt blootgesteld aan de mogelijkheid, dat een buurstaat het kan overvallen, of bommen op onze indue- striëele ondernemingen kan werpen of een z.g. preventieven oorlog voeren, alleen om de aandacht van de eigen binnenlandsche moei- Iij'kheden af te leiden. Alleen om die reden, en om geen andere, eischen wij een leger dat vol doet aan onze verdedigingseischen." Als de kleine naties zoo redeneerden zou den zij allemaal wel permanent in angst moeten zitten, want er is er geen enkele bij, ook wij niet, die een plotselingen aanval van een der grooten zou kunnen doorstaan, omdat die grooten tien of twintigmaal zoo sterk bewapend zijn als zij. Wonderlijk ge noeg tobben wij daar nooit over. Wij negeeren deze spoken maar. En het is niet volkomen duidelijk waarom Adolf Hitler ze niet negeert Er schijnt geen redelijke kans dat eenige andere groote mogendheid Duitschland plot seling op het lijf zal vallen. Wel wil Hitler met de andere staatsleiders „van man tot man" spreken. Hij gelooft niet aan diplomatieke nota's, hetgeen hij tegen woordig met 90 pet. van het menschdom ge meen heeft. Hij wil blijkbaar in persoon on derhandelen met Mussolini, Doumergue.Ram- say MacDonald. Roosevelt enz., en als dat ooit gebeurde zou het inderdaad origineel rijn. Tot dusver zijn alle onderhandelingen steeds gevoerd in afwezigheid van een paar der voornaamste staatsleiders, zoodat er altijd voormannen waren op wie men zich eenmaal huistoe gegaan, weer dekken kon. „Van man tot man"-onderhandelingen zijn er wel ge weest, maar dan waren het altijd twee, hoog stens drie premiers. Nooit het volledige ge zelschap. Kon dat werkelijk eens bijeenko men,, dan zouden we wellicht resultaten kunnen voorzien. Eindelijk resultaten Als er tenminste een vooropgezet plan tot samenwerking was, in plaats van een voor opgezette redevoering: „Ik moet me kunnen verdedigen", hetgeen toch niets anders be teekent dan: „Ik moet sterker zijn dan de anderen, want ze zouden me wel eens on verhoeds op het lijf kunnen vallen". Misschien komt het nog eens zoover. Laten wij de hoop niet opgeven. Misschien komt er eens een met een plan om Europa op te bouwen inplaats van zijn eigen leger en vloot te versterken. De conjunctuur wisselt snel in deze tijden. En Napoleontische toch moet wel aanlokken Hoe zei de keizer het ook weer op St. Helena?Van mijn veldslagen zal alleen de laatste blijven leven, en die heb ik ver loren. Maar mijn bruggen, mijn wegen en havenwerken in geheel Europa, mijn maten- en gewichtenstelsel en mijn wetgeving voor geheel Europa blijven bestaan Welke staatsman heeft er sinds hem, iets bereikt voor geheel Europa? Het wordt wel tijd. R. P. WERKFONDS 1934 GEÏNSTAL LEERD. De Minister-President Dr. H. Colijn heeft heden namiddag in de Rolzaal op het Binnen hof te 's Gravenhage als algemeen voorzitter geïnstalleerd set „Werkfonds 1934". Wielrijder aangereden. Auto onderstboven te water. De inzittenden gered. Dinsdagavond zes uur heeft op de Leid schevaart, ter hoogte van de Munterslaan, een ernstig verkeersongeluk plaats gehad. Daar reed in de richting van Heemstede een Chevrolet Coach, bestuurd door den 47-jari gen heer J. van S„ hoofd eener school in de Haarlemmermeer. Naast hem zat zijn 13- jarige zoon en achter in den wagen zaten zijn vrouw en 20-jarige dochter. De heer Van S. reeds met een snelheid van 55 K.M. Plotseling zag hij op slechts tien a twin tig meter voor zich uit een motorwielrijder; die zonder een teeken te geven onverwacht naar links ging, blijkbaar met de bedoeling om naar Haarlem terug te keeren. De heer Van S. trachtte nog, teneinde een aanrijding met het motorrijwiel te voorkomen, aan den linkerkant te passeeren, maar helaas naderde juist van de tegenover gestelde richting een wielrijder, die rechts van den weg reed. Deze werd door de auto gegrepen. Hij kwam ver moedelijk op de motorkap terecht en viel toen op straat, waar hij ernstig gewond bleef lig gen. Het was de 17-jarige tuinders jongen Jan Rees, wonende Oranjestraat 159. De heer Van S. had de macht over zijn stuur verloren. De wagen vloog onderstboven het water in. Dit gecompliceerde ongeluk veroorzaakte natuurlijk een geweldige consternatie, want zoowel aan de vier inzittenden van de auto als aan den gewonden wielrijder moest hulp geboden worden. Laatstgenoemde werd in een woning in de nabijheid gedragen. Hier werd hij door Dr. De Graaf, die toevallig in deze woning vertoefde, met behulp van leden van den Ongevallendienst geholpen. Het bleek dat hij een breuk in de rechter polsslagader had en vleesch- en schaafwonden aan hoofd en handen. Bovendien waren eenige spieren van zijn rechterduim doorgesneden. Na verbonden te zijn werd hij per ziekenauto van de firma Mathot rmar het Sint Elisabeths Gasthuis vervoerd. Inmiddels was ook hulp komen opdagen voor de vier inzittenden van de auto, die steeds dieper in de modder wegzonk. Er be stond ernstig verdrinkingsgevaar. Eenige on bekend gebleven burgers, waarbij de 20-jarige zoon van bovengenoemden geneesheer, sprongen gekleed te water. De heer De Graaf sloeg met een schoen de achterruit kapot, waardoor de drenkelingen wat lucht konden krijgen. Met vereende krachten werden toen de portieren geopend, waarna de vier doode- lijk verschrikte menschen op het droge kon den worden getrokken. Ook zij werden in een nabij staande woning gebracht, waar zij ge holpen werden. Per auto keerden zij toen naar hun woning terug. De motorwielrijder was doorgereden. Hij is onbekend gebleven. In den afgeloopen nacht te drie uur is de auto met behulp van een kraanwagen op het droge getrokken. De politie heeft den wagen en de zwaar beschadigde fiets in beslag ge nomen. We vernamen hedenmorgen, dat de toe stand van Jan Rees wel ernstig, maar niet levensgevaarlijk was. De Commissaris van Politie verzoekt aan den motorwielrijder zich voor het geven van inlichtingen aan zijn bureau aan de Smede- straat te willen melden. HET FAMILIEDRAMA IN DEN HAAG. HET AANTAL AUTOMOBIELEN Onze medewerker Jhr. Dr. J. C. Mollerus geeft in een artikel in dit nummer een zeer interessante reeks statistische gegevens, met zijn commentaren, over het aantal automo bielen in de wereld, in de werelddaelen, in de verschillende landen, in onze provincies en in onze grootste steden. Tenslotte ook de cijfers voor Haarlem Merkwaardig is de daling der laatste jaren in het automobilistische land bij uitstek: de Vereenigde Staten. Wij vestigen uw bijzondere aandacht op dit artikel. DE VERMOEDELIJKE DADER AANGEHOUDEN. Hedenochtend is de politie er in geslaagd op aanwijzing van een burger, op een land weg onder Loosduinen den 26-jarigen V. aan te houden, die er van verdacht wordt op Goeden Vrijdag zijn vrouw en zoontje op ge welddadige wüze in hun woning aan de Veen- kade te 's Gravenhage van het leven te hebben beroofd en wiens opsporing door de Haagsche politie was gevraagd. Hedenochtend werden twee surveilleerende agenten door een voorbijganger opmerkzaam gemaakt, dat de gezochte V. zich in hun on middellijke nabijheid bevond. De agenten zochten den man op, die naar alle waar schijnlijkheid gedurende de laatste dagen langs de wegen in de omgeving van Den Haag gezworven heeft en hield hem aan. Tijdens het vervoer naar het hoofdbureau van politie was de man zeer overspannen en •bij het begin van het verhoor, dat de com missaris hem wilde afnemen, kreeg hij een zenuwaanval welke van dien aard was, dat het verhoor geen verdere voortgang kon vin den. De man werd voorloopig weggeleid ten einde eenigszins tot kalmte te komen. Ook over de motieven, welke hem tot zijn daad zouden gebracht hebben,, kon hij nog niets mededeelen. DE SPAARNE-BANK N.V. DIVIDEND 3%. In de op Dinsdag gehouden jaarlijksche al- gemeene vergadering van aandeelhouders van bovengenoemde instelling werd de ba lans per 31 December 1933, sluitende met een voordeelig saldo ad f 63*876.66 goedgekeurd. Van de behaalde winst zal na uitbetaling van 3 pet. dividenr (te zamen f 45.000) het restant na voldoening van fiscale verplichtin gen, worden overgebracht naar nieuwe reke ning. Als commissarissen werden wegens perio dieke aftreding herkozen de heeren dr. E. A. M, Droog, B. J. V. von Hees en Dr. L. G. Korten horst. Aai het verslag over 1933 is het volgende ontleend: Het geplaatst en gestort kapitaal werd gebracht op f 1.500.000. Voor de loopende risico's is voldoende reser ve aanwezig. De statunire reserve is in even redigheid met het kapitaal met 25 pet. ver minderd en de daardoor vrij komende f 110.000 is toegevoegd aan de onder crediteu ren opgenomen extra-reserve. De balans per 1 Januari 1934 sluit met een bedrag van f 4.803,330,55 en de verlies- en winstrekening over 1933 met f 220.251,40. Aan de balans zijn de volgende posten ont leend: Kassaldo f 148,146.89, Coupons en lossingen f 21,792,48, Vreemde munt f 9.413.32. De post bankiers en kassiers (f 116.733.83) omvat alle saldi ten gunste van de bank uit rekening-courant verhoudingen met bankiers waarvan f 107,389.52 in het binnenland, Effecten: f 33, 335,32, waarvan officieel ge noteerd f 31.524.32 en niet officieel genoteerd f 1,811. DE HEIDE BRANDT WEER. MEN ZIJ TOCH VOORAL VOORZICHTIG! Nauwelijks is de gevaarlijke tijd voor de heide weer aangebroken, of er staan reeds velden in brand. Onder de gemeente Soest- duinen heeft het vuur gistermiddag in een complex van 80 HA. groote verwoestingen aangericht. Nabij Venlo heeft de heide op twee plaatsen gebrand, terwijl bij Eibergen een oppervlakte van 100 H.A. bosch en heide een prooi der vlammen is geworden. In een enkel geval is de brand waarschijnlijk ver oorzaakt door het achteloos weg werpen van een brandende sigaret. Door vonken uit een locomotief is tenslotte een stuk heide nabij Tilburg door het vuur verteerd. Over weer gesproken... Wat een weertje, lotgenooten, Wat een glorieus festijn, Zou dit nu een uitvalmonster Voor aanstaanden zomer zijn? Nou, dan ben ik best tevreden, Gaarne teeken ik daarvoor, Enkel nog een tikje warmer En dan: lever zoo maar door. Voor de eerste maal sinds maanden, Zoo de straat op zonder jas, Tjonge, je was haast vergeten, Dat zooiets nog mooglijk was. Tal van kinder bleekgezichtjes Worden nu weer roodge-zond, Crisiszorgelijke ouders Loopen opgewekter rond. 't Is een lang bekende stelling, Dat April doet wat hij wil, Als dat waar is, lijkt het ditmaal Een goedwillende April. HET WERK AAN DE ROLLANDS LAAN. DE STAKING GEëINDIGD. Naar wij vernemen, hebben de besturen van de organisaties de staking bij dit werk aan de Rollandslaan opgeheven en het advies van den Rijksbemiddelaar opgevolgd. De eisch om hooger werkloon is door den aannemer, den heer S. Rinkema, niet inge willigd. Nader vernemen wij, dat de opheffing der staking het gevolg is van uitvoerige be sprekingen, ten stad huize gevoerd onder lei ding van wethouder Van Liemt, waarbij aan wezig waren de heeren Rinkema, Van Donse laar en Vader, directeur van den dienst der werkloosheidsbestrijding. Tenslotte is een modus gevonden waar mede beide partijen zich konden vereenigen. ZUID-AFRIKAANSCHE AVOND. TEN BATE VAN „WELDADIGHEID NAAR VERMOGEN". DE EERSTE FOTO VAN DE DYNAMIETEXPLOSIE IN SAN SALVADOR. Een blik in een der voornaamste straten van de hoofdstad La Libertad, die voor een groot deel in een ruïne herschapen werd. Bij deze ontploffing vielen 170 dooden te betreuren, terwijl 400 personen gewond werden. Op verzoek van de Vereeniging „Welda digheid naar Vermogen" is een propaganda- comité ingesteld, dat ten doel heeft film- of voordrachtavonden te organiseeren, waarvan de baten zullen vloeien in de kas der vereeni ging. Door de tijdsomstandigheden zijn de in komsten van „Weldadigheid naar Vermogen" belangrijk verminderd. Het aantal aanvra gen om steun daarentegen neemt voortdu rend toe. De kas heeft dus dringend verster king noodig. Er zullen voorloopig een paar avonden per jaar worden georganisceerd, waarvan de eerste nu plaats heeft op Donderdag 19 April a.s. in den schouwburg aan den Jansweg. Het wordt een ZuidAfrikaansche avond, gegeven in samenwerking met de Ned. Zuid-Afrikaan- sche Vereeniging en het Algemeen Ned. Ver bond. alhier. Er is een aantrekkelijk programma samen gesteld. Dr. H. D. van Broekhuizen, gezant van de Unie van Zuid-Afrika te 's-Graven- hage, zal een causerie over zijn land houden, in de Zuid-Afrikaansche taal. Tevens heeft Dr. van Broekhuizen de volgende in eigen dom aan de Zuid-Afrikaansche legatie toebe- hoorende films voor dezen avond toegezegd: .Blomme, Bosse en Strome" „In die heer lijke Kaap". „Kruger Wildpark, deel I en 2" en „Soeloes". De film „Kruger Wildpark" geeft een in teressant beeld van het leven der wilde die ren in Zuid-Afrika. Voorts zullen mevr. Van Zijl Wena. Noude) en Dr. J. W. Louw., beiden uit Zuid-Afrika afkomstig, medewerken. Mevr. Van Zijl geeft een voordracht ten beste en Dr. Louw i tenor) zal eenige Zuid-Afrikaansche liederen zingen, begeleid door mr. Julius Hoog. voorzitter der afd. Haarlem van het Alg. Ned. Verbond. De toegangsprijzen zijn zeer laag gesteld. GEESTESZIEKE BRANDSTICH TER OP HET EILAND SEELAND. BOEREN WAKEN DES NACHTS BIJ HUN BOERDERIJEN. KOPENHAGEN, 4 April (V. D.) Onder de bevolking op het zuidelijk gedeelte van het eiland Seeland is groote schrik ontstaan door het opduiken van een krankzinnige brand stichter die twee dagen geleden uit een krank zinnigengesticht is ontsnapt. Bij Naestved stichtte de ongelukkige in den nacht van Maandag op Dinsdag op twee plaatsen brand. Een boerenschuur brandde geheel af terwijl in het tweede geval het vuur tijdig ontdekt werd en gedoofd kon worden. Een groote politiemacht ls op de been ge bracht om den ontsnapte te vangen. De boe ren houden des nachts met hun knechts de wacht op hun boerderijen terwijl men op vele plaatsen 's nachts in de huizen licht liet branden. Een Amerikaansch interview met Hitler over een aantal actueele kwesties. pag. 3 Vier Oostenrijksche Schutvbundleiders zijn uit de gevangenis ontvlucht. pag. 3 Nieuw Caledonië door een stormvloed geteis terd. pag. 3 Zware regenval in de V. S. veroorzaakt onge lukken. pag. 3 De vulkanische uitbarsting op IJsland houdt aan. pag. 3 Gisteravond is een auto met vier inzittenden in de Leidschevaart gereden; een wiel rijder, die tevoren werd aangereden werd zwaar gewond. pag. 2 De vermoedelijke dader van het familiedrama in den Haag is gearresteerd; hij verkeerde in overspannen toestand en kon nog geen nadere inlichtingen verstrekken. pag. 1 Tegen elk der zeven verdachten betrokken bij den overval te Lopik is acht maanden gevangenisstraf geëischt. pag. 4 Japansche plannen om de handelsbalans met Ned. Indië meer in evenwicht te brengen. pag. 4 De werkloosheid in ons land blijft dalen. pag. 4 De Nijenrode-zaak heeft Dinsdag weer een opwindende zittingsdag gekend. De richtlijnen bij het landbouwerisisbeleid zijn: handhaving uitvoer en voorkoming van den ondergang van een aantal be drijven. pag 9 De orgelbespelingen in de Groote Kerk be ginnen Donderdag weer. pag. 6 Laatste berichten. pag. 7 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: De Cirkel. pag 1 Jhr. dr. J. C. Mollerus: Het aantal automo bielen. pag. 11 >an onzen Londenschcn correspondent: En gelsche ontwapeningszorgen- Pag- 3 J. B. Schuil: Centraal Tooneel: Mannen in 't Wit. pag. 6 Jan Zilt: H. D. vertelling: Het drievoudige aanzoek. pag. 2 EEN SPRINGSTOFFENDEPöT ONTDEKT. IN SINGAPORE. SINGAPORE, 4 April (V. D.) De politie heeft te Singipore een groot springstoffen- depot ontdekt. Behalve 1000 dyn am ietpatro nen welke voldoende waren om een groot ge deelte van Singapore op te blazen, werd nog een groote hoeveelheid andere springstoffen gevonden. Twee Chineezen werden gear resteerd. Men vermoedt dat zij de spring stoffen uit de steengroeven hebben gestolen. DE HEER A. DE HOOP LID VAN DEN RAAD VAN AMSTERDAM. AMSTERDAM. 4 April. Naar wij ver nemen heeft de heer A. de Hoop. directeur van den Nederlandschen Bioscoopbond, zijn benoeming tot lid van den gemeenteraad aan vaard. DRIE RUSSISCHE VLIEGERS VERONGELUKT? MOSKOU 4 April )V.D.) Drie Russi sche vliegers, die uit Anadir waren opgestegen om de bemanning van de „Tsjeljoeskirr" te redden zijn sedert hun start verdwenen. Men maakt zich over hun lot ten zeerste ongerust. FRANSCH MARINEVT.IEGTLTG NEER GESTORT PARIJS. 3 April (V.D.) Bij Villeneuve-le Roi is een marinewatrevliegtuig hedenmiddag in de Seine gestort. De piloot en de meca nicien konden behouden uit de overblijfse len geborgen worden. Contre-amiral Martin, die als passagier de vlucht had meegemaakt, vond bij den val den dood. Hoe het geschiedde Het vliegtuigongeluk is veroorzaakt door dat de piloot van het marine-watervliegtuig er niet in slaagde, tijdig het landingsgestel in te trekken, om op het water te kunnen dalen. Vice-admiraal Martin, die bij het onge luk om het leven is gekomen, was directeur van de marine-vliegdienst afdeeling in het ministerie van marine. GOED NIEUWS. MINDER WERKLOOZEN IN EN^FT <VND. LONDEN. 3 April fV.D.) Op 19 Maart waren in Engeland 2.201.577 personen als werkloos ingeschreven. Dit is 106.000 minder dan de vorige maand en 575.000 minder dan verleden jaar.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1