Bakerpraatje.
51e Jaargang No. 15593
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- én Feestdagen'
Woensdag 25 April 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENT EN per week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post 0-72)4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNJ5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubhele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels f 0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 1 50—, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-,
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f 600—, Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f 30.-,
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
HAARLEM, 25 April.
Records.
Een wielrenner is rondom het IJselmeer
gerend in IV-/2 uur. Dit is een nieuw record.
Het oude stond op naam van een anderen
wielrenner, die er verleden jaar 13 uur over
deed. De verbetering is dus zeer aanzienlijk,
en de nieuwe recordhouder haalde een ge
middelde snelheid van 31 K.M. per uur. Dat
is mooi. Zijn tijd zou nog beter geweest zijn
als niet ergens een veldwachter hem aange
houden en bekeurd had. Deze veldwachter
begreep het niet. De man verried een gemis
aan recordgeest, dat in het jaar 1934 als ver
bazingwekkend genoteerd moet worden. Ik
zou haast zeggen: als een nieuw record.
Want wij doen overigens allemaal, mee aan
de recordjacht, al rijden slechts weinigen het
IJselmeer rond, en al zijn velen er zich nau
welijks bewust van. De Engelsche roman
schrijver Hutchinson heeft, een jaar of
twaalf geleden, velen dier halfbewuste re-'
cordjagers tüt vol bewustzijn gebracht. In
zijn boek „If Winter Comes" liet hij zijn
hoofdpersoon, eiken dag als de man van zijn
kantoor naar huis fietste, het lichtelijk-hel-
lende laatste deel van den weg ..freewhee
lend" afrijden. En dan zat de hoofdpersoon
van Hutchinson voortdurend in spanning, of
hij zijn tuinhek zonder trappen bereiken zou,
of niet. Hij wrikte een beetje met zijn voor
wiel, en gaf een extra zetje met zijn lichaam,
en zoo. Als ik 't mij goed herinner slaagde
hij er tenslotte inderdaad in, het tuinhek
te halen, en het record was gevestigd.
Had die hoofdpersoon van Hutchinson zijn
buurman hetzelfde zien beproeven, dan zou
hij stiekum gelachen hebben. Vooral als de
buurman zijn eigen hek, dat nog tien meter
dichterbij was, niet haalde. En hij zou ge
dacht hebben: vriend, ik weet wat jij wilt,
maar je beseft niet dat ik het weet. En de
buurman zou hetzelfde van hem hebben ge
dacht. Dit soort recordjagerij bekent men
niet aan anderen, en nauwelijks aan zichzelf.
Evenmin als het- aantal stappen dat men
neemt van zijn huis tot de dichtstbijzijnde
brievenbus, en dat men berekent als men
heelemaal niets heeft om aan te denken.
Het succes dat Hutchinson met de bewuste
passage in zijn boek behaalde was ontstel
lend. Bijna alle critici haalden het gevalletje
aan. Het was een van de grondslagen van
het succes van „If Winter Comes" en hielp
den naam van den auteur vestigen als
„psycholoog".
Natuurlijk doet u niet aan zulke kinder
achtigheden, maar u weet wel precies wat
uw kortste tijd is per fiets naar uw kantoor,
of hollende en trammende naar uw ochtend
trein, of per auto naar Den Haag. Wat er
uit die auto te halen is weet u zeker precies,
en u vertelt dit zelfs gaarne. Het is niet kin
derachtig, hetgeen wel de kortste tijd is,
waarin ge u scheert.
Dit alles stemt tot bescheidenheid tegen
over de beroeps-recordjagers, zooals Sir Mal
colm Campbell in zijn renwagen, den wiel
renner rondom het IJselmeer en dien Duit-
scher in dat zeilvliegtuig hoe-heet-ie-ook-
weer? die zich zooiets als twee etmalen
lang liet voortwaaien, ofschoon hij vergeten
had voedsel mee te nemen. Helden van het
record! Zij wagen hun leven erbij: u hoog
stens een jaapje, als gij uw scheer-reeord tot
4 min. 57 sec. terugbrengt, of de kip van een
ander als gij 's morgens om zes uur in 35
minuten naar Den Haag rent in uw auto.
Tallooze andere gevallen van recordjacht
zou ik kunnen opnoemen: van het kortste
robbertje bridge af dat mevrouw X ooit ge
wonnen heeft tot de langste en vervelendste
politieke redevoering toe, die meneer Y ooit
gehouden heeft, maar het schijnt overbodig.
Gansch het menschelijk leven van dezen onzen
tijd zit vol geheime en openbare records, en
als we eerlijk zijn moeten we bekennen dat
wij allemaal meejagen. Omtrent de wijsgee-
rige verklaring van dit alles zouden kolom
men vol te schrijven zijn.
Dit zorgvuldig nalatend, maar nog even
terugkomend op het IJselmeer, vestig ik er
uw aandacht alleen nog op dat iedere groote
nieuwe wegenaanleg altijd aanleiding geeft
tot nieuwe recordjacht, en dat dit vooral het
geval is als een nieuw „circuit" erdoor ont
staat. De afsluitdijk heeft ons niet alleen
nationalen roem en een nieuwe verbinding
met Friesland en Groningen maar ook weel
een nieuw circuit bezorgd. Wellicht zal het
nog internationale wedstrijden beleven, onder
den naam „Circuit du Lac d'Yssel" of iets van
dien aard. En ongetwijfeld heeft men het
reeds niet alleen rondgefietst, maar ook rond
gehold, rond-gesnelwandeld, rond-ge-auto'd
en rondgevlogen. Er zal ook nog wel eens een
voorstel komen, om er een renbaan omheen
te leggen
Maar die veldwachter snapt het niet, en
eerstdaags, als-ie vrij van dienst of net aan
't verbaal-schrijven is, komt de volgende wiel
renner en doet het in 11 uur 22 minuten. Mis
schien zal hij zich eindelijk schamen, als ie
dat leest.
R. P.
VOORBEREIDENDE ONDER
HANDELINGEN TE LONDEN.
Voor de a.s. handelsbesprekin
gen met Engeland.
ONDER LEIDING VAN DR. HIRSCHFELD.
Onder leiding van Dr. Hirschfeld heeft de
Nederlandsche handelsdelegatie Dinsdag op
het Britsche Ministerie van Handel besprekin
gen gevoerd met de Engelsche vertegenwoor
digers, teneinde de basis te leggen voor latere
handelsbesprekingen tusschen de Britsche en
de Nederlandsche regeering.
TRACHT DILLINGER CANADA
TE BEREIKEN?
DE ACHTERVOLGERS KRIJGEN
VERSTERKING.
John Dillinger.
NEW YORK, 24 April (V.D.) Volgens
berichten uit Wercer (Wisconsin) zijn daar
eenige vliegtuigen aangekomen met ambte
naren der crimineele bondspolitie. Zij zullen
de politie en de gendarmerie versterken,
welke de bende van Dillinger achtervolgt.
De ambtenaren hebben bevel gekregen direct
te schieten zoodra zij Dillinger of een van
diens bendeleden ziet.
De schuilplaats van Dillinger is geheel on
bekend. Men vreest dat de boeven probeeren
Detroit of Chicago te bereiken. De bonds-
regeering zal streng optreden tegen personen
die Dillinger op eenige wijze behulpzaam
mochten zijn. In de grootere steden worden
de bankinstellingen extra bewaakt. Men
neemt aan, dat Dillinger zal probeeren uit te
wijken naar Canada. De verkeerspolitie volgt
met van radioinstallaties voorziene pantser
auto's de verdachte wagens.
Nader wordt uit Chicago gemeld: De jacht
naar John Dillinger en zijn bendegenooten
is gisteren voortgezet over een uitgestrekt
terrein in. de midden-westelijke Staten. Voor
zoover men kan nagaan moet Dillinger zich
in het centrum of in het noorden van Wis
consin bevinden. Algemeen neemt men aan
dat zijn bende zich gesplitst heeft in ten
minste drie groepen. Een ervan bestaande
uit drie meisjes, die men waarschijnlijk uit
tactische overwegingen alleen van de bende
heeft laten weggaan, is in een café op een
buiténweg nabij Manitowish in Wisconsin
aangehouden.
OPHEFFING WINKEL-
SLUITINGSWET.
OP ZONDAG 29 APRIL.
B. en W. van Haarlem hebben voor Zon
dag 29 April a.s. algemeene ontheffing ver
leend van alle verbodsbepalingen der Win
kelsluitingswet 1930.
JAPAN GAAT ZLJN LUCHTVLOOT
VERDUBBELEN.
IN DRIE JAAR TIJDS.
TOKIO, 24 April (Reuter) De Japansche
luchtvloot, die r-p het oogenblik 646 vliegtui
gen telt, zal in de komende drie jaar bijna ver
dubbeld worden.
In 1936 zal de vloot 500 militaire vliegtuigen
meer tellen.
De kosten hiervan bedragen 44 millioen yen,
hierin is reeds voorzien in de aangenomen be
grooting.
SCHOOLKINDEREN MET T. B. C.
BESMET..
Besmetting op groote schaal te
Emmer-Compascuum.
ONDERWIJZEND PERSONEEL ACHT
REGEERING AANSPRAKELIJK.
Onder de leerlingen van de openbare
u.l.o.-school te Emmercompascuum doet
zich een geval van besmetting met tubercu
lose op groote schaal voor.
Gebleken is, dat een van de meisjesleerlin
gen van de eerste klas lijdster is aan open
tuberculose.
Het ingestelde onderzoek wees uit, dat
van vijftig leerlingen der eerste klasse elf ne
gatief reageerden, zoodat dus bijna veertig
kinderen besmet zijn, van wie ongeveer
twintig reeds in die mate door de ziekte zijn
aangetast, dat zij den laatsten tijd de
school niet meer hebben kunnen bezoeken.
De inspectie der volksgezondheid is door
het gemeentebestuur gewaarschuwd. Een uit
gebreid onderzoek is aangevangen.
De achttien meest ernstig aangetaste kin
deren zijn Dinsdag naar Emmen vervoerd,
waar zij in het consultatiebureau van dr. San
dra röntgenologisch zijn onderzocht.
Het onderwijzend personeel acht de regee
ring ten deze aansprakelijk, omdat het kwaad
niet eerder kon worden ontdekt door het feit,
dat de klasse 'voor één onderwijzer te groot
was.
In September was de klasse 57 leerlingen
groot, waarvoor de regeering slechts één leer
kracht beschikbaar wilde stellen.
ARRESTATIE TE WASPIK.
DE MOORDENAAR VAN KOOLS?
WAALWIJK, 25 April. De justitie en po
litie hebben gistermiddag het onderzoek naar
den moord te Waspik met kracht voortgezet.
Verschillende personen werden gehoord. Eén
van hen, zekere P. v. O. uit Capelle, die met
den verslagene het laatst in het café „Mid
denhuis" heeft gezeten en met hem is ver
trokken. is gearresteerd en naar Waalwijk
overgebracht. Op zijn in beslag genomen klee-
ren is bloed gevonden, dat door Dr. Van Led
den Hulsebosch uit Amsterdam nader zal wor
den onderzocht. Van O. was gisteren te half
zeven nog even naar de plaats van het ge
beurde gaan kijken.
Er bestaan ernstige aanwijzingen. Verdach
te heeft nog niet bekend.
EINDELIJK VOLDOENDE
BEWIJS.
EEN MOORD TE ECHT BERECHT.
Voor de Roermondsche rechtbank werd
Dinsdag behandeld de zaak tegen den 25-
jarigen arbeider Chr. W. M. K., te Echt, ged.,
wien ten laste wordt gelegd, dat hij op 9 April
1933, des avonds te 11 uur opzettelijk Fr.
Tonnaer gewelddadig met een mes, althans
met een scherp voorwerp, in den hals heeft
geslagen, tengevolge waarvan T. in den avond
van den volgenden dag is overleden.
Maandenlang heeft men naar een spoor in
deze zaak gezocht, tot een vrachtrijder in be
schonken toestand aan een veldwachter ver
klaarde, dat K. de dader was. De verslagene
had zelf ook reeds K. als den dader aange
wezen, doch toen kon men niet voldoende be
wijzen tegen hem in brengen.
De Officier van Justitie eischte thans 1
jaar gevangenisstraf.
De verdediger vroeg vrijspraak en onmid
dellijke invrijheidstelling.
Dit laatste werd door de rechtbank gewei
gerd.
(Een Amerikaansch geleerde Dr.
Baker verklaart, dat de mensch
200 jaar oud kan worden, door in
hoofdzaak zeewier te eten en hij
verzoekt den Volkenbond een
onderzoek naar zijn conclusie in
te stellen).
Eet meer zeewier, dat 's een leuze,
Die niet eerder is gehoord,
En, hoe nieuw ze ook mag wezen,
Mij nog niet bepaald bekoort.
Ik kan rillen bij het denkbeeld,
Dat dit glibberige gras,
Tot voornaamste spijs zou worden
Voor het menschelijke ras.
Zeewier in gekookten toestand,
Of gebakken met een korst?
Zout, gelijk de zilte baren,
Bij 't idee krijg ik al dorst.
In wel meer dan duizend soorten,
Komt het in de zeeën voor,
Maar daar wordt het in mijn oogen,
Of mijn mond, niet lekker door.
Eet meer zeewier, zegt de dokter,
Het gebeurt al in Japan,
En daar wordt men er ook wierig,
Zij 't nog geen tweehonderd van.
Neen, ik neem geen dagelijksch zeewier
Voor mijn dagelijksche brood,
Ik ga liever met een biefstuk
Een goed eeuwtje eerder dood.
P. GASUS.
HET MYSTERIE VAN REEUWIJK.
DE MASSA-BEGRAFENIS TE SERAJEWO. Joego-Slavische bergbewoners
dragen de kist van een der 110 bij dei mijnramp omgekomen arbeiders
grafwaarts.
EEN SPOOR DAT MISSCHIEN EENIG LICHT
KAN BRENGEN.
Nog steeds is niet opgehelderd of de leerling
van de Middelbaar Technische School te
Haarlem, de 25-jarige Ebbinge Wufoben, wiens
lijk met ijzer behangen uit de plassen van
Reeuwijk werd opgehaald, door misdaad of
zelfmoord om het leven gekomen is. Het on
derzoek der justitie heeft nog geen positief
resultaat opgeleverd. Het is om iets te noe
men nog niet vastgesteld, waar de stukken
ijzer vandaan gehaald zijn. Ook is nog niet
komen vast te staan waar Ebbinge Wubben
op den Zaterdagmiddag en Zondag nadat hij
in Den Haag en onder Rijswijk gezien is,
heeft vertoeft. Men weet, dat hij Zaterdag
morgen uit Haarlem vertrokken is naar Den
Haag, waar hij evenwel niet bij zijn ouders
is geweest.
Bovendien is er een spoor gevonden, dat
misschien eenig licht kan geven. Er is name
lijk bij het onderzoek gebleken, dat Ebbinge
Wubben af en toe correspondentie uit den
Haag ontving, meestal even voor hij naar die
plaats vertrok. Af en toe waren die brieven
van geld vergezeld. Het was de gewoonte van
den jongen man op die brieven te wachten
voor hij naar den Haag ging. Een enkelen
keer stelde hij zelfs zijn reis naar Den Haag
een dag uit om op dien brief te wachten.
Bedoelde brieven waren niet van zijn huis
afkomstig. Op den bewusten Zaterdagmorgen
dat hij nu voor het laatst naar Den Haag
ging, had hij geen brief ontvangen.
Tegen zijn gewoonte in is hij toch naar de
Residentie gegaan.
De schrijver van de brieven is nog niet op
gespoord kunnen worden. Wel is met vrij
groote zekerheid te zeggen, dat men hier met
een briefschrijver, geen schrijfster te doen
heeft.
Het oonderzoek naar de Reeuwijksche zaak
wordt blijkbaar bemoeilijkt door de omstan
digheid, dat het over verschillende plaatsen
verdeeld is. De leiding berust, zooals wij in
dertijd medegedeeld hebben, bij een inspec
teur van de recherche te Rotterdam. Het is
evenwel niet beperkt tot Reeuwijk, want ook
aan de politie te 's-Gravenhage en te Haar
lem zijn onderzoekingen naar eenige details
gevraagd. Van een bepaald contact tusschen
de verschillende personen die het onderzoek
doen is tot heden blijkbaar nog geen sprake
geweest. Toch zou meer samenwer-king ver
moedelijk wel in het belang van de zaak zijn.
Hoewel de gedachte aan zelfmoord niet ge
heel uitgesloten is, blijft de mogelijkheid
en volgens ingewijden is die kans zelfs vrij
belangrijk dat men hier met een ernstig
misdrijf te doen heeft.
f 100 belooning voor den
schipper.
De visscher Koster, die het lijk van Ebbinge
Wubben heeft gevonden, zal de belooning van
f 100, die door de familie is uitgeloofd ont
vangen.
Er is nu nog een visscher, die verklaringen
kwam afleggen, waaraan echter niet veel ge
loof gehecht wordt, ofschoon ze natuurlijk
niet veronachtzaamd worden. Hij zegt name
lijk in November of December op drie ach
tereenvolgende dagen in den ochtend een
jongeman met een regenjas gezien te hebben,
maar daar hij hem alleen van achteren zag
weet hij niet of het Ebbinge Wubben is ge
weest of niet. Met het haar meende hij ge
lijkenis op te merken, toen hem een foto werd
getoond.
Hij was niet eerder zijn bevindingen ko
men vertellen, omdat hij geen kranten leest
en geen radio heeft en men hem pas gezeg"
gad dat het wel goed zou zijn als hij een en
nder ging mededeelen.
Maar er waren ook dingen bij die niet juist
waren en daarom 'gelooft men niet zoo erg
veel van zijn verhaal.
Verder is er nog een stuk fiets gevonden,
maar dat is al uit de plassen opgehaald yopr
Het Bete*t$eijkste
Barthou confereert te Warschau met Beek cri
Pilsoedski.
pag. 4
De Spaansclie amnestiewet ïs door den presi
dent onderteekend.
pag. 4
De Japansche regeering bevestigt haar poli
tiek ten opzichte van China.
pag. 4
Opnieuw kabinetsreorganisatie in Oostenrijk?
pag. 4
Te Emmer-Compascuum zijn een aantal
schoolkinderen door een mede-leerlinge met
t. b. c .besmet.
pag. 1
Het vraagstuk der ongecontroleerde kinder
tehuizen:
pag. 13
Tegen de twee verdachten, betrokken bij de
malversaties aan de Amsterdamsche veiling
is in hooger beroep één jaar gevangenis
straf geëischt.
pag. 2
Vergadering van de Haarlemsche Kamer van
Koophandel.
pag. 6
B. en W. van Haarlem willen grond koopen
voor een kinderbewaarplaats in Haarlem-
Noord.
pag. 8
De Tweede Kamer heeft nogmaals de steun-
normen besproken.
pag. 3
De K. L. M. zal in de maand Mei den dienst
op Ned. Indië weer gaan versnellen.
pag. 3
Het mysterie van Reeuwijk.
pag. 1
Requisitoir en pleidooi in de Nijenrode-zaak.
pag. 9
Ernstige fraude door Graancentrale ontdekt.
pag. 9
Laatste berichten.
pag. 7
ARTIKELEN, ENZ.
R. P-: Records.
pag. 1
Jhr. dr .J. C. Mollerus: Onze Handelspolitiek.
pag. 6
J. B. Schuil: Cremer: De privé-secretaresse.
pag. 9
II. G. Cannegictcr: Haarl. Tooneelvereeniging
„Vriendschap zij ons doel"
pag. 9
Musicus: Muzikantenleven.
pag. 3
F. da Costa: Stavisky, charmeur, bandiet en
oplichter.
pag. 4
K. Steup: De Melbournerace.
pag, 10
Theo van Reyn: Aart van Dobbenburgh als
mensch en lithograaf.
pag. 9
J. H. de Bois: Schilderkunst.
pag. 9
er van het plegen van verdrinking sprake zou
kunnen zijn, nl. 29 October 1933.
Voorts zijn er nog twee fleschjes gevonden
afkomstig van een Haagsche firma. Ook dit
wordt onderzocht.
OPHOOGINGSWERKEN.
BEDRIJVIGHEID IN HAARLEM-OOST.
In het uitbreidingsplan - in het Oosten der
stad ten Zuiden van de Zomervaart worden
enkele terreinen met zand opgehoogd. Een
gedeelte van deze werken wordt uitgevoerd
door Haarlemsche zandschippers, die het
zand halen uit de zanderij te Overveen.
Een ander gedeelte wordt uitgevoerd door
de Amsterdamsche Ballast Mij. Deze haalt
het zand met groote bakken van IJmuiden
en voert dat aan via Spaarndam, Tegenover
de Slachthuisstraat aan den Schalkwij kei-weg
heeft deze maatschappij een groote elevator
gemeerd die het zand uit de bakken overhe
velt in vrachtauto's, welke het op het terrein
brengen
RIJWIELDIEF GEGREPEN.
DOOR DEN EIGENAAR NAAR EEN
POLITIEPOST GEBRACHT!
Een bewoner van de Pijlslaan had Dins
dagmiddag zijn fiets even voor een per
ceel aan den Wagenweg gezet. Toen hij
terug kwam, zag hij dat een jongeman er
met zijn karretje van door ging. De eige
naar holde hem dadelijk na en wist hem te
grijpen. Daarna bracht hij den dief (een
24-jarigen bakker uit Amsterdam) naar den
politiepost aan de Boekenrodestraat, van
waar hij door de politie naar het bureau
aan de Smedestraat gebracht werd. Hij is
hier in bewaring gesteld.
UNIFORMVERBOD IN ZUID-
WEST-AFRIKA.
GERICHT TEGEN DE NATIONAAL-
SOCIALISTEN.
KAAPSTAD, 25 April (V. D.) De regeerings-
commissaris van Zuid-West-Afrika heeft op
grond van de jongste voornamelijk tegen de
nationaal socialisten gerichte verordening, het
dragen van uniformen en insignes voor poli
tieke organisaties verboden. De nationaal so
cialistische organisatie zelf is niet vei boden,
hoewel haar leden niet meer in bruine hem
den in het openbaar mogen optreden. Dat de
nationaal socialistische organisatie nog niet
verboden is. is voornamelijk te danken aan
het feit, dat de leiders meer invloed op de
leden schijnen te hebben gekregen.
