Haasste hmesHo&eetih&eu
Hei Beiau^eiiksle
51e Jaargang No. 15598
Verschijnt dagelijks, beKalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 1 Mei 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMEN 1 ENper Week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post f 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65 franco per post f 0.7254.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNj.5 regels 1.75s elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels f 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels f 0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.-, Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem vooi Abonnés op het Geril. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
HAARLEM. 1 Mei
De Stille Rondgang
Deze naam is gekozen voor de demonstratie,
die door Nederlandsche strijdsters voor den
vrede op 18 Mei a.s., Volkenbondsdag, in Den
Haag zal worden gehouden. Om halfdrie zal
de stoet van het Malieveld vertrekken, bij de
parlementsgebouwen zal een deputatie een
adres aan de regeering aanbieden, daarna zal
men zich naar het Vredespaleis begeven waar
de stoet ontbonden zal worden na een korte
redevoering.
In zijn oproep zegt het Centraal Comité:
„De bedoeling van dezen Stillen Rondgang
ls, dat duizenden vrouwen, zonder onderscheid
van politieke of Godsdienstige gezindte, zich
in aaneengesloten gi"oepen van het Malieveld
naar het Vredespaleis begeven.
In dezen tijd, waarin het schijnt, alsof de
aanbidding van het geweld als een besmette
lijke ziekte over de wereld gaat. is het van
het grootste belang, dat de Vrouwen en Moe
ders eendrachtig naar buiten van haar Vre
deswil getuigen.
Te getuigen dat wij, vrouwen, het geweld
'niet, meer aanvaarden als middel om welk
doel ook te bereiken.
Te getuigen dat wij „Vrede willen door
Rechtspraak", dat oorlog en geweld in tegen
spraak zijn met alle Godsdienstige of huma
nitaire begrippen.
En vooral te getuigen dat wij, vrouwen
van welke verschillende beginselen ook uit,
wij den oorlog, den massamoord, verafschu
wen eendrachtig ons opmaken om voor een
waren Vrede te demonstreeren, gedachtig aan
het woord, dat „Eendracht maakt macht"."
In het aan te bieden adres verklaren de
Nederlandsche vrouwen te staan achter de
Regeering, die, bij monde van H.M. de Ko
ningin aan. President Roosevelt, verklaarde te
streven naar Vreedzame Regeling als de uit
sluitende methode om Internationale geschil
len te beslechten; en dringen de vrouwen er
ten sterkste op aan.dat de Regeering meer
dar. tot nu toe er op aansture, dat de woor
den, in datzelfde telegram aan Pres. Roosevelt
vervat, in vervulling zullen gaan, n.l. deze:
vreedzame regeling van internationale
geschillen kan worden bereikt, vérgaande
„ontwapening is thans gebiedend noodzake
lijk; immers voortgezette bewapening leidt
„tot wedloop in bewapening en, gelijk pijn
lijke, doch al te spoedig vergeten ondervin-
„ding bewijst, tot onvermijdelijken oorlog..".
Die woorden van H. M. de Koningin kun
nen inderdaad niet genoeg in herinnering
worden gebracht, nimmer te vaak worden
aangehaald.
Het Centraal Comité voor den Stillen Rond
gang heeft mij verzocht, in deze rubriek over
het plan te schrijven. Natuurlijk doe ik dat
graag, en met volledige en hartelijke instem
ming. Waaraan ik meteen een opwekking tot
de lezeressen van dit blad verbind, om zich
op te geven voor deelneming aan deze de
monstratie.
Wie dat nalaat om geen andere werkelijke
reden, dan dat zij er den zedelijken moed toe
mist, moge zich schamen. De anti-oorlogs
actie van de Vrouw is van het hoogste belang.
Laat ik nog eens herinneren aan het ken
merkende^ woord van een Franschen journa
list, onlangs in deze rubriek geciteerd: „De
vrouwen maken de moraal; wij mannen co-
dificeeren haar". Dat is waarheid, en als de
krachtige anti-oorlogs-strooming, die reeds in
de wereld bestaat en die gekomen is om te
blijven nog niet de enorme krachtsontwik
keling bereikt heeft, vereïscht om een Ontwa
peningsconferentie tot daden te nopen, ligt
de schuld daarvan voor een belangrijk deel
bij de vele vrouwen, die „maar liever niet aan
die dingen denken" of „niet begrijpen wat
zij eraan doen kunnen" of' benauwd zijn wat
de buren er misschien van zeggen zullen. Ge
lukkig zijn er tegenwoordig ook vele anderen,
hetgeen het plan voor dezen Stillen Rondgang
opnieuw bewijst.
Voor de zooveelste maal zal ik beproeven
de huldigers (en -sters) van het energieke
standpunt „Het geeft toch niets" en van dat
tweede verheffende inzicht „In ons land is
actie niet noodig" tot betere gedachten te
brengen.
Tot de eersten zou 'k dit willen zeggen: ,,In
'een volgenden oorlog zullen uw jonge kinde
ren, en gij zelf trouwens ook, van den aan
vang af in even groot levensgevaar verkee-
ren als uw mannen en uw volwassen zoons.
Van „uittrekken tot bescherming van huis en
hof" zooals de mannen in vroeger tijd deden,
kan geen sprake meer zijn. Er is de luchtvaart
gekomen, met zijn gas- en brandbommen, die
thans honderdmaal machtiger is dan in den
oorlog 19141918, toen dit nieuwe wapen zijn
eerste ramden verwekte. De statistieken van
toen, ook wat de uitwerking der gassen be
treft, zijn nu volkomen waardeloos gewor
den. Vergeelde historie-bladzijden. Een on
noemelijk grootere ramp staat te wachten in
een volgenden oorlog. Waagt gij daar uw
kinderen aan zonder de geringste poging tot
actie uwerzijds, om het misschien te helpen
voorkomen? Riskeert gij de kans, dat gij zelf
in zulk een oorlog het leven zult behouden na
er uw kinderen in verloren te hebben, met de
ontzettende wroeging dezer gedachte: ,,Ik
heb nooit iets gedaan? ik heb zelfs den
anoed gemistte beseffen wat dreigde?"
Tot de tweede groep: degenen die rneenen
dat actie in Nederland niet noodig is, zeg ik
dit: „Het is waar dat wij nimmer een aan
valsoorlog zullen voeren. Wij zullen nooit „be
ginnen". Geen van de kleine naties zal dat
ooit doen. Maar dat komt niet door dat zij
beter zijn dan grootere volken, in wier mid
den dan ook, naar verhouding, minstens
evenveel anti-oorlogs-actie wordt gevoerd als
bij ons. Daardoor komt het heusch niet! Wel
hebben wij Nederlanders een traditie te be
waren in den strijd voor den vrede, wel
staan wij bekend als bouwers, wel venvacht
men van ons in de eerste plaats ook omdat
yjj er zulk een onmiskenbaar direct belang
bij hebben groote activiteit tegen den oor
log. Als wij te laksch en te beroerd waren zou
men over de grenzen zeggen: Zelfs de Hollan
ders maken er zich niet druk meer over. Zelfs
zij trachten het besef van de ontzettende
ramp. die blijft dreigen, niet bij hun volk te
doen doordringen.
Want er zijn er duizenden onder ons in
Nederland, die dat besef nog missen. Denk
toch na! en doe wat u doen kunt. U bent
het aan uw kinderen verplicht.
Hier .volgen de adressen van de leden van
het Plaatselijk Comité Haarlem voor den
Stillen Rondgang, bij wie u zich voor deelne
ming kunt opgeven:
Mej. De Kruijff, Crayenesterlaan 57, Haar
lem, presidente; Mevr. SchutteVeth, Bloe-
mend.weg 111, Bloemendaal, secretaresse;
Mevr. BuisPlantinga, Wagenweg 68. Haar
lem, penningmeesteresse; Mevr. Deinum
Buijs, v. Hogen-dorpstraat 3, Haarlem; Mevr.
Hartsuyker—Miiller, Binnenweg 116, Heem
stede; Mevr. Douairière P. Gravin v. Heerdt
tot Eversberg, Potgieterweg 13. Bloemen
daal; Mevr. Knotv. Stuivenberg, Postlaan
1, Heemstede; Mevr. KooimanDankmeijer
Brouwerskade 71. Haarlem; Mej. Ratelband,
Regentesselaan 30, Haarlem; Mevr. Root-
liebv. Kempen. Kloppersingel 13. Haarlem;
Mevr. StemlerTjaden, v. 't Hoffstraat 35,
Haarlem; Mej. Dr. Thiel, Vijverlaan 8.
Haarlem; Mevr .Wesseling, Seringenstraat 11,
Haarlem.
R. P.
TWEEDE HAARLEMSCHE
VOORJAARSBEURS.
OPENING OP 3 MEI DOOR DEN
BURGEMEESTER.
De tweede Haarlemsche Voorjaarsbeurs, ge
organiseerd door de Ned. Vereen, van Huis
vrouwen, aid. Haarlem en omstreken, zal Don
derdag 3 Mei a.s. te 2 uur in het Gem. Con
certgebouw (Tuinzaal) officieel worden ge
opend door den heer C. Maarschalk, burge
meester van Haarlem.
De tentoonstelling is grooter dan verleden
jaar, want ook de bovenzaal is geheel bezet.
Het aantal deelnemende firma's bedraagt 80.
Voor vele attracties is gezorgd. Op elke 10
bezoekers worden verrassingen uitgereikt in
den vorm van tramrëisjes, boottochten, dag
reizen met de autobus door het geheele land,
naar België en Duitschland, zelfs 6 dagen
naar Parijs. Aan elke 25e en 27e bezoekster
wordt een cake uitgereikt door de firma
Franken.
Honderden prijzen in natura zijn door de
as. standhouders en door het bestuur beschik
baar gesteld. De catalogus geeft de nummers
aan, svaarop deze verrassingen worden toege
wezen.
De entreeprijs is zoo laag mogelijk gesteld,
leden der organiseerende vereeniging en die
van de af deelingen Beverwijk, Velsen en Lisse
hebben vrijen toegang.
Op de gaanderij komt een orkest van den
Nederlandsche Toonkustenaarsbond, atd.
Haarlem, welke de muziek met medewerking
van de firma Heenk, ook zal uitzenden naai
de bovenzaal en de vestiaire. Ook in de tuin
zaal zal een gezellig strijkje (met medewerking
van Jacq. Mossel) aanwezig zijn. Bovendien
treden daar op a.s. Donderdagavond Stella
Seemer, Vrijdagavond Henri Marchand en zoo
vervolgens. Ook voor de kinderen is gezorgd,
waarvoor de heer Smits met zijn poppenkast
is aangewezen. Deze geeft voorstellingen Za
terdag 5 Mei en Woensdag 9 Mei.
De Modeshow zal aller belangstelling trek
ken. Deze wordt verzorgd door Van der Laan's
Modemagazijnen. Is een modeshow op zichzelf
voor de dames reeds een attractie, deze wordt
nu nog verhoogd doordat deze firma op elke
show (zij geeft er 4) een Modekoningin laat
kiezen door de bezoeksters. Degene, die den
verjaardag van de Mode-koningin raadt, of er
het dichtst bij is, ontvangt kosteloos een japon.
Bijzonderheden hierover vermeldt de cata
logus.
De Voorjaarsbeurs is Zondag 6 Mei gesloten.
HOLLANDSCHE STOOMBOOT
MAATSCHAPPIJ.
HET ACCOORD GEHOMOLOGEERD.
AMSTERDAM, 1 Mei De civiele Kamer
der Arr. Rechtbank, alhier, heeft beden het
accoord gehomologeerd, dat in de vergade
ring van 14 April door crediteuren van de
Hollandsche Stoomboot Maatschappij is aan
genomen.
EEN VLIEGEND POSTKANTOOR. Blik in een der nieuwste Amerikaansche
vliegtuigen, waarin een miniatuur-postkantoor is ingericht.
MOORDAANSLAG TE KERKRADE
VROUW ZWAAR GEWOND.
KERKRADE, 1 Mei. De mijnwerker E. B.
te Kerkrade leefde sedert eenige jaren met
zekere R. Foetel, geboren Kurt, uit Amsterdam.
Maandagavond heeft B. de vrouw met een
revolverschot in de borst zwaar gewond. Zij
is in het ziekenhuis opgenomen. B. is gearres
teerd en naar de gevangenis te Maastricht
overgebracht.
KERKRADE, 1 Mei Omtrent de poging
tot moord van den mijnwerker B. op de vrouw,
met wie hij samenleefde, vernemen wij nog
het volgende;
He: schijnt, dat de man en de vrouw het
plan hadden opgevat beiden van het leven te
scheiden, daar zij er geen pleizier meer in
hadden. Zondagavond zijn zij uitgegaan om
aan hun voornemen gevolg te geven. Het
schijnt, dat zij echter op het laatste oogenblik
den moed voor deze laatste daad misten. Om
12 keerden zij in hun woning, gelegen te Kaal
heide onder de gemeente Kerkrade. terug.
Daar heeft tenslotte de man een revolverschot
op de vrouw gelost, waardoor zij ernstig werd
gewond.
Maandag heeft de marechaussee van Spek-
holzerheide den man gearresteerd. Hij ont
kent het schot te hebben gelost en verklaart,
dait de vrouw dit zelf heeft gedaan. De vrouw
heeft echter bij een verhoor, haar in het zie
kenhuis afgenomen, medegedeeld, dat de man
het schot op haar heeft gelost. Dinsdagoch
tend is de man naar Maastricht overgebracht
en ter beschikking van de justitie gesteld.
ONTSIERING VAN HET
LANDSCHAP.
Op de vragen van den heer Polak, betref
fende het bevorderen van de totstandkoming
van wettelijke bepalingen tot het tegengaan
van bebouwing van oevers van rivieren,
meren, plassen en soortgelijke wateren, heeft
minister Slotemaker de Bruine o.m. geant
woord:
Paragraaf 7 van de Woningwet, welke de
bebouwing en de bestemming van gronden
regelt, bevat voorschriften omtrent uitbrei
dingsplannen van de gemeente, met inacht
neming van alle belangen, die daarbij in
aanmerking komen, eventueel ook dat van
natuurschoon. Door een eenvoudig uitbrei
dingsplan kan derhalve met behulp van
de Woningwet het euvel bestreden worden.
Bijzonderlijk zij in dit verband verwezen naar
art. 36, lid 1. slot, en lid 2, en art. 44, lid 1,
van de Woningwet, hetwelk aan Ged. Staten
de bevoegdheid geeft den raad eener ge
meente te verplichten een uitbreidingsplan
vast te stellen.
Opdat, waar noodig, de Overheid het aan
bevolen belang scherper bewake. is in een
rondschrijven de aandacht van Ged. Staten
der verschillende gewesten op deze aange
legenheid gevestigd en eventueel toepassing
van art. 44, lid 1, van de Woningwet aanbe
volen.
MEI.
Mei de grillige Aprilmaand
Is weer voor een jaar voorbij,
't Vogeltje legt, naar traditie,
Op z'n allerminst één ei.
Mei de maand der witte bruidjes,
Kleur van glorie van het hart,
Blanke kleur van reine vreugde,
Naast haar bruigoms in het zwart.
Mei de open zweminrichting
Gaat straks weer in druk bedrijf,
Ook al hebben de bezoekers
Wel heel weinigom het lijf.
Mei de maand, waarin de kachel
Nu toch heusch naar zolder gaat.
Waar zij, lang met vuur aanbeden,
Onbetreurd weer maanden staat.
Mei de tijd tot de examens
Is nog maar be denklij k kort,
Waardoor menig grootsche villa
Zelfs een needrig blokhuis wordt.
Mei, de bloeimaand, is begonnen
En de burger weet het goed,
Dat hij straks voor de belasting
Nolens volensbloeien moet.
HET NIJENRODE-PROCES.
VOORTZETTING PLEIDOOI MR. KAPPEYNE
v. d. COPPELLO.
AMSTERDAM, 1 Mei V. D. Vandaag
zette mr. Kappeyne van dè Coppello zijn
pleidooi in de Onnes-zaak voort. Pleiter gaat
uitvoerig het financieel verleden van verdach
te Onnes na om aan te toonen, dat de lezing
van Onnes meer geloof verdient, dan die van
een getuige als Koning. Pleiter zal de finan
ciën bespreken naar aanleiding van het ac
countantsrapport Hamelberg. Pleiter zegt uit
dit rapport geheel andere conclusies te heb
ben getrokken, dan de officier. Er was geen
sprake van, dat verdachte moeite had met
particuliere schulden, welke trouwens in kor
ten tijd aanmerkelijk waren afgenomen.
De financieele positie op 1 Maart 1932 was
zeker niet van dien aard. dat Onnes er geen
uitweg in kon zien. Pas na Mei 1932, dus twee
maanden na de inbraak, werden groote ver
hezen geleden.
(De zitting duurt voort).
alléén geldig in de maanden Mei—Juni
alm. per H.L.
Prima Belgische20-30 30-50 f 1.85
Hollandsche en Goede Belgische 20-30 30-50 f 1.70
Prima Anthraciet IV Robusta afm. f 1.40
Wij wachten Uw gewaardeerde orders.
Goering treedt af als Pruisisch minister van
binnenlandsche zaken en wordt opgevolgd
door dr. Frick. Goering blijf Pruisisch pre
mier.
pag 4.
De nieuwe Oostenrïjkschc grondwet is met de
stemmen van den Landbond en de Groot
Duitschers tegen aangenomen.
pag. 4
Te Parijs zou een internationale samenzwering
ontdekt zijn, waarbij ook Nederlanders be
trokken zouden zijn.
pag. 4
Er is overeenstemming bereikt in de moeilijk
heden der Bcvenvijksche veilingen.
pag.
Een autodienst van Amsterdam naar Batavia?
pag. 3
De Diesel electrische heeft zich door de pers
laten bewonderen.
pag. 3
Nadere bijzonderheden over de rubberrestrictie
pag 3
In verband met de knoeierijen met regeerings
tarwe zijn nog drie personen aangehouden.
pag. 3
Parfum uit hyacinten en benzine.
pag. 3
De wereldkampioenschappen voetbal in Rome.
pag-
Moordaanslag te Kerkrade.
pag. 1
Tegen ontsiering van het landschap.
pag 1
Voor Haarlem's Politierechter.
pag. 7
Laatste berichten.
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De stille rondgang.
F. da Costa: Stavisky, charmeur, bandiet en
oplichter.
pag. 4
J. B. Schuil: Rotlerdamsch Hofstad Tooneel:
Mijn vrouw is een
pag. 7
J. H. de Bois: Herman Kruyder bij Buffa.
pag. 7
K de Jong: R.K. Lyceum-orkest: Kamermu
ziekuitvoering.
v Pag. 7
van onzen Lo::denschen correspondent: De
moderne luchtaanval in „Dark Horizon" op
het Londensche Tooneel.
pag. 7
Pag.
BOTSING MET DILLINGER'S
BENDE.
AGENTEN BEWUSTELOOS GESLAGEN.
CHICAGO, 30 April (V.D.) Hier ter
stede heeft een drie man sterke politiepa
trouille jacht gemaakt op een auto, waarin
vier bandieten zaten, die tot de bende van
Dillinger behooren, o.a. John Hamilton en
Georges Nelson. Bij een benzinepomp werden
de misdadigers door de politie ingehaald.
Toen de agenten tot arrestatie wilden over
gaan, trokken de bandieten nun revolvers en
een der agenten werd bewusteloos geslagen.
De beide andere werden ontwapend en weg
gejaagd. De bandieten zijn ontkomen.
DE PRACTIJKEN VAN DEN DUITS CHER S.
Aangaande de practijken van den Duitscher
S., waarover wij eenige dagen geleden mede-
deelingen deden, deelt een stadgenoot, die
zich bezighoudt met de verzorging van assu
rantiën en hypotheken, ons mede, dat hij
op 15 Augustus van het vorig jaar een brief
met het hoofd „Dr. jur. A. S.", van S. ont
ving, waarin hij, refereerend aan zijn brief
van 3 Augustus, van een door den stadge
noot vertegenwoordigde Verzekering Mij. ver
goeding vroeg, in verband met een ongeval,
aan zijn Duitsche dienstbode overkomen.
Naar aanleiding van dezen brief bezocht de
verzekeringsagent den Duitscher S. om hem
mede te deelen, dat hij niet verzekerd was
en nooit een brief van 3 Aug. van S. had ont
vangen. S. liet hem toen in zijn „brief-
ordner" de copie van dezen brief van 3 Aug.
zien en gaf de schuld aan de post.
De verzekeringsagent deed van een en an
der mededeeling aan zUn maatschappij, die
natuurlijk de „aanspraken" van S. niet er
kende.
HET GESTOLEN PANEEL VAN
VAN EYCK.
EEN SPOOR NAAR WEENEN.
(Adv. Ingez, Med.)
BRUSSEL, 30 April (V.D.) De Brussel-
sche politie is er door de Berlijnsche politie
van in kennis gesteld, dat deze op het spoor
is van het paneel van het altaarstuk van
Van Eyck „De Aanbidding van het Lam Gods"
dat onlangs in de St.-Bavo Kathedraal is ge
stolen.
Men gelooft dat de diefstal is gepleegd
door een man van Duitschen oorsprong, die
vroeger te Brussel een antiquariaat heeft ze-
leid. en die ook bij andere diefstallen in
Duitschland betrokken was. Deze man zou
Brussel onverwachts den dag na den dief
stal te Gent hebben verlaten. Volgens het be
richt van de Berlijnsche politie bevindt de
man zich te Weenen, waar de Oostenrijk-
sche politie naar hem zoekt.
