Mr. Marchant spelt nieuw.
DINSDAG 8 MEI 1934
HAARLEM' S DAGBLAD
3
LANGS DE STRAAT.
CRISISPROGRAM VOOR DEN
MIDDENSTAND.
Door de algemeene vergade
ring van „De Vrijheidsbond'
vastgesteld.
STREVEN NAAR HERZIENING DER
WINKELSLUITINGSWET.
In de huishoudelijke vergadering van de
liberale Staatspartij „De Vrijheidsbond" werd
tot lid van het hoofdbestuur herkozen de heer
M. H. de Boer, lid van het dagelijksch bestuur,
en werden gekozen de heeren mr. J. Linthorst
Homan, mr. H. J. Knottenbelt en mr. S. Rink,
respectievelijk in de vacatures voor de heeren
J. A. de Boer, mr. P. Droogleever Fortuyn en
mr. A. H. Molenaar.
Na een uitvoerige bespreking over het be
leid der Kamerfractie werd de volgende motie
bij acclamatie aangenomen:
„De algemeene vergadering van de liberale
staatspartij de Vrijheidsbond, steunt van harte
de pogingen der Tweede Kamer-fractie om
wijziging te verkrijgen in de winkelsluitings
wet en verzoekt de fractie onverpoosd en met
kracht alle middelen aan te wenden om alsnog
vermeerdering van verkoopgelegenheid voor
de winkeliers te verkrijgen".
Een langdurige discussie werd gevoerd over
het door een commissie ingediend ontwerp-
middenstandsprogramma, dat ten slotte als
crisisprogramma werd vastgesteld als volgt
le. Het tegengaan van het door de overheid
uitoefenen van bedrijven, anders dan uit den
aard monopolistisch.
2e. Streven naar een wettelijke regeling,
waarbij aan hen, wier arbeidsduur bij de wet
op socialen grond is beperkt, verboden wordt:
a. eenige nering uit te oefenen of daarin werk
zaam zijn; b. tegen betaling voor derden ar
beid te verrichten in hetzelfde of een aanver
want beroep;
3e. Verbod van overheidssteun aan inkoop
corporaties of inkoop-combinaties van over
heidspersoneel;
4e. Openstelling eener gelegenheid tot ouder
domsvoorziening op billijke voorwaarden voor
kleine zelfstandigen;
5e. Bevordering van het vakonderwijs, erken
ning door de overheid op bepaalde voorwaar
den van de diploma's van bestaande bijzondere
vakscholen en cursussen, instelling van een
voorlichtingsdienst, ook op boekhoudkundig
gebied;
6e. Gelijkstelling van den grondslag der
personeele en andere belastingen en heffingen
voor alle bedrijven, ook voor die op coöpera
tieve leest geschoeid;
7e. Regeling van den markt- en straat
handel, zoodanig, dat de belangen van .hen,
die daarbij zijn betrokken, evenzeer worden be
schermd als die der winkeliers;
8e Bevordering van het middenstandscre-
diet;
9e. Regeling van het afbetalingsstelsel.
Het hoofdbestuur werd voorts gemachtigd
om na te gaan, wat gedaan kan worden tegen
het ongebreideld toenemen van het aantal
nieuwe winkels.
Liberale Radio-Amateurs.
Te Nijmegen is ook de jaarvergadering ge
houden van de Vereeniging van Liberale
Radio-Amateurs (Liberale Omroep). Na goed
keuring der jaarverslagen werden als bestuurs
leden herkozen de heeren mr. G. A. Boon
(vertegenwoordiger van het partijbestuur). S.
Wijnbergen (secretaris) en W. J. Bastiaan
(penningmeester). Nadat besloten was tot uit
breiding liet bestuur met twee leden, werden
tot nieuwe bestuursleden benoemd de heeren
mr. W. C. Wendelaar en dr. I. H. J. Vos; de
eerste zal tevens als voorzitter van den omroep
optreden.
Liberale gemeenteraadsleden.
In de vergadering van liberale leden van
gemeentebesturen werden de aftredende be
stuursleden mevr. W. A. HofmanPoot en de
heeren C. G. Roos en dr. I. H. J. Vos herbe
noemd. Als bestuurslid is benoemd in de vaca
ture ontstaan door het uittreden van den heer
K. H. Tusenius (IJmuiden), de heer J. Rijkes,
te Heemstede, op voordracht van het bestuur;
in door het aftreden van de heeren M. Laer-
noes (Vlissingen) N. de Jager (Groningen) en
dr. W. W. v. d. Meulen ontstane vacaturen zijn
achtereenvolgens benoemd de heeren mr. Th.
Portheine, te Middelburg; J. A. de Boer te
Bedum en mr. J. E. H. J. van der Dussen te
Kampen.
UITVOERING CRISIS-
ORGANISATIEBESLUIT 1933
REGELEN EN BENOEMINGEN.
De Nederlandsche Staatscourant bevat ver
schillende beschikkingen van den Minister
van Staat, Minister van Economische Zaken
a. i., ter uitvoering van het Crisis-Organisatie
besluit 1933.
In de eerste plaats een Crisis-Organisatie
beschikking 1934 ,1 waarbij wordt bepaald,
dat de salarissen en vacatiegelden van allen,
die bij de verschillende Crisisinstellingen
werkzaam zijn, door den Minister zullen wor
den vastgesteld.
Voorts worden regelen gesteld omtrent het
toelaten van Regeeringscommissarissen en
anderen tot de vergaderingen van crisis
organisaties en over het zenden van notulen
van alle vergaderingen van crisis-organisa
ties aan daarvoor aangewezen personen. Ten
slotte is bepaald, dat vreemdelingen slechts
dan tot de crisis-organisaties mogen worden
toegelaten, wanneer zij op 1 Januari 1932 in
Nederland gevestigd waren en bleven.
De verdere beschikkingen bevatten de ver
schillende benoemingen. Allereerst van de Re
geeringscommissarissen en van het College
van Regeeringscommissarissen. Benoemd zijn
voor de steunverleening aan de Boom- en
BlcemkweekerijIr. C. P. H. Moerlands. te
Boskoop; voor de steunverleening aan de
Bloembollencultuur Mr. M. Slingenberg, te
Haarlem en voor de steunverleening aan de
groenten- en fruitcultuurF. V. Valstar te
's-Gravenhage.
Eveneens zijn thans benoemd de verschil
lende tuchtcolleges. De samenstelling is als
volgt: In de Centrale Commissie voor de CriT
sis Tuchtrechspraak te 's-Gravenhage is be
noemd tot voorzitter Mr. Dr. A. Slotemaker,
oud vice-president van het Gerechtshof te
Amsterdam te Aerdenhout, tot lid de heer
Chr. v. d. Heuvel te Heemstede.
Tenslotte zijn nog benoemd de leden van
de Commissie van advies, die gelijk be
kend den Minister over administratieve ge
schillen zal adviseeren.
VERBETERDE BELASTING-
AANGIFTEN.
In de inspectie Rotterdam hebben zich 4730
personen aangemeldtot verbetering van hun
belastingaangiften over voorgaande jaren.
Over 1 jaar is als verzwegen vermogen aange
geven f 36.400.000 en als verzwegen inkomen
f 2.075.000.
Voor Leiden (gemeente) zijn de cijfers over
1931-1932: f 3,2 millioen en f 220.000; voor
Gouda (inspectie) f 2.5 millioen en f 135.000.
WEER OSS.
DE ZOOVEELSTE INBRAAK.
Te Oss is in de hoeve van de weduwe De
Poot-Vos ingebroken. De dieven konden, toen
zij zich ontdekt zagen, onherkend ontkomen
In de hoeve bleek een groote wanorde te zijn
aangericht. Alle kasten en laden waren open
gebroken en de inhoud is deels door de dieven
buit gemaakt en lag deels klaar om meegeno
men te worden. Vermist worden verschillende
gouden sieraden, een spaarpot met inhoud, een
paar rijwiel-belastirigmerken en verschillende
deedingstukken. Het was een geluk voor de
bewoners, dat zij juist een aanzienlijk bedrag
aan geld naar de bank hadden gebracht, an
ders was de buit ongetwijfeld veel grooter ge
weest.
DRIE INBREKERS IN ARREST.
BIJ DE ZWOLSCHE INBRAAK BETROKKEN.
CHINA EN JAPAN.
„GEEN GEVAAR", ZEGT DE CHINEESCHE
GEZANT.
Tijdens den jaarlijkschen maaltijd van de
Nederlandsch-Chineesche vereeniging j.l. Za
terdag te Amsterdam gehouden, heeft de ge
zant der Chineesche republiek te 's-Graven-
hage, de heer Wunsj King, over de economi
sche betrekkingen tusschen Nederland en
China een rede gehouden, in den loop waar
van hij memoreerde, dat de Nieuwe Rotte
damsche Courant de vorige maand heeft
verklaard dat de Japansche politiek veel lijkt
op een schip zonder roer, dat, door telkens
andere stroomingen en winden gepakt, een
zeer groot gevaar oplevert voor de geheele
scheepvaart.
In verband hiermede sprak de gezant als zijn
persoonlijke meening uit, dat dit gevaar, hoe
groot en onmiddellijk ook, op den duur wel
zou ophouden.
„Want", vroeg hij, „zou de aanwezigheid
van een dergelijk ernstig gevaar door de an
dere zeevaarders worden geduld, zonder dat
deze zullen pogen het af te weren?"
„En", vervolgde hij, „is de geschiedenis niet
vol van voorbeelden van dergelijke stuurlooze
schepen, die gedwongen worden zich van een
roer "te voorzien, of anders te pletter sloegen
tegen de rotsen? Mijn meening is, dat men
zich niet moet laten verontrusten door Ja
pan's verklaring bij het zoeken naar mogelijk
heden voor een nauwere samenwerking tus
schen Nederland en China in technisch en
financieel opzicht, des te minder daar deze
samenwerking als die tusschen China en den
Volkenbond en tusschen China en andere be
vriende mogendheden geen politiek karakter
draagt en uitsluitend ten doel heeft China
zijn taak van nationaal herstel te helpen
volbrengen".
Zooals reeds gemeld, is op 26 April in een
woonhuis te Zwolle een inbraak gepleegd,
waarbij voor een groote waarde aan gouden
sieraden werd gestolen. Bij deze inbraak moe
ten vier personen betrokken zijn, van wie er
twee door de politie zijn gearresteerd. Eén
heeft zichzelf aangemeld, zoodat thans nog
één der daders voortvluchtig is.
Waarschijnlijk hebben de mannen zich nog
aan tal van andere inbraken schuldig ge
maakt. Zij werden ook i-eeds door de politie
van Kampen gezocht voor een inbraak die
daar onlangs werd gepleegd.
DE GEVAARLIJKE LIEF.
HEBBERIJ BEGINT WEER.
ROTTERDAMSCHE TORENSPRINGER IN
ACTIE.
De Rotterdamsche torenspringer L. Vlas
blom, die in 1932 reeds van een der 64 M.
hooge heftorens van de spooi'brug over de
Koningshaven is gesprongen heeft één dezer
dagen andermaal een sprong gewaagd. Hij
werd nagezet door een spoorwegambtenaar,
die hem in den toren zag klimmen, doch op
een hoogte van 30 meter gaf hij zijn achter
volger het nakijken en waagde zijn sprong.
NIEUWE REDDINGBOOT
De nieuwe motorstrandreddingboot „Jhr. H.
J. Ortt" is te Warmond in dienst gesteld. Het
is een motorreddingboot, welke langs het
strand vervoerd kan worden door middel van
rupsbanden. Nederland is het eerste land dat
dergelijke zware reddingbooten langs het
strand vervoert. De bedoeling is in de komen
de jaren een serie van zes van deze booten te
bouwen die dan de roeireddingbooten op ver
schillende stations zullen vervangen.
CAFé AFGEBRAND
Door een hevigen brand zijn te Borne een
café met woning en slagerij verwoest. Een
zoon des huizes werd door het vuur wakker
en wist zijn moeder en 4 broers te redden. De
brandweer stond machteloos tegenover de
vuurzee. Behalve een hond zijn ook 4 motor
rijwielen vex*brand. De schade wordt door de
verzekering gedekt.
Circus.
Blinkend rijst het linnen paleis in de voor
jaarszon op, met ontzag en bewondering
door tallooze kinderoogen aangestaard.
Een windvlaag strijkt speelsch langs het
dak, dat hier en daar met heftige rukjes be
gint te wapperen, maar overigens zijn
strakke waardigheid handhaaft als een
plechtige bedekking van de geheimen daar
b exx eden.
Aan alle kanten dringt geluid naar buiten
soms het scherpe knallen van een rijzweep of
een kort afgebeten bevel, dan weer de schelle
tonen van een trompet, telkens afgewisseld
door handgeklap en schaterend gelach uit
hondexxlen kinderkeeltjes. Van de wagens, die
de tent in een wijden kring escorteeren, daalt
af en toe een bont opgetuigd cii'cusartist
naar beneden om in haastig tempo in een
zijopening te verdwijnen. Verder zijn het de
gi-oen geüniformeerde controleurs, die de cir
cussfeer accentueeren en bij de stallen een
glimp van de paarden.
Hier, aan den buitenkant van dit myste
rieuze gebouw, moeten wij ons met deze
eenigszins schrale fragmenten van de voor
stelling tevxeden stellexx. Maar de jeugdige
belangstellenden, wien het kostelijk bezit van
een entreekaartje onthouden bleef, weten
zich er mee te behelpen.
Zij zijix in grooten getale komen aanzwer
men, hangen als klitten aan de houten af
scheiding en weten elkaar het fijne te vertel
len van de geringste kleinigheid, die zij zien
of hoox-en. Waar de werkelijkheid ophoudt,
komt de fantasie in actie.
En zoo ontwikkelt zich een bloemrijke con
versatie over de vele schoone dingen, die een
circus biedt.
„Je kexx de leeuwe haure brulle, nou pest
de ooppasser ze saiker met se rietje".
„Bè jij gek, da benne de leeuwe niet, da
benxxe de olifante.... se trompettere,
leeuwe kenixe xxiet trompettei-e.
,Kèk Rinus, eexx Sjinais, kèk 'm loense,
die kei'els late zich an d'r staarte optrekke...
en daxx lache se maarniks as lache.
Ha, die pixxda, pinda!"
„Exxne in die karretjes doene se fa alles
koke.... etewasschenxaffe....
enxxe 's afeixs ken je se haure kletse".
„Manussie, blèf met je paute fan dat touw
af, aas bliksemt de haile boel naar beneje!"
„Gaane de olifante ook met de trein mee",
hoor ik achter mij een hoog jongensstem
metje vragen. Maar voordat de Groote Broer
naast hem het passexxde antwoord geeft,
bulkt een half over zijn fiets hangend jong-
nxensch hem toe: „Wa dach jijxxatuur-
lijk gaane se met de tx-eineex-ste klasse
reise seen d'r slurf legge se opgerold in
't net
Sommige kleuters zeggen heelenxaal niets,
in gespannen aandacht turen zij naar die
eene zij opening, die nu en dan even, heel
even maar, door een geheimzinnige hand
opzij geschoven wordt, zoodat je een tipje
van die wonderlijke groote ruimte kunt zien
Wat al fantastische bespiegelingen moeten
er in die kinderkopjes omgaan.
Zoo tx-acht een ieder voor zich of in sonx-
binatie met anderen de raadselen van het
circus te ontwarren.
Zoo wordt er gefilosofeerd, gediscussieerd,
geruzied soms.
Totdat deze betrekkelijke rust ineens ge
stoord woi'dt. Oixder de toeschouwers ter
hoogte vaxx de Juxxo-school ontstaat bewe
ging. Geen wonder, want juist is uit de stal
len een cowboy-achtige vex-schijning, op een
smetteloos blank paard gezeten, naar buiten
komen rijden. En dat onweerstaanbaar
schouwspel is hun te machtig.
Eén klimt er over de primitieve omheining,
een tweede volgt en plotseling stormt het ge
heele leger het gx-asperk over.
Twee agentexx moeten er aan te pas komexx
om de orde te herstellen. Nauwelijks zijn de
beide wetsdienaren zichtbaar gewoi-den, of de
heele zwerm stuift naar alle richtingen uit
elkaar, Een peuter van twee en een halve turf
struikelt over een hekje, wordt haast onder
den voet geloopen en nog juist bijtijds door
een peenharig zusje naar het onzijdige ge
bied gesleurd. Binnen enkele minuten is het
grasperk radicaal schoongeveegd.
De kleurige ruiter op zijn spierwit ros
galoppeert naar den ingaxxg.
Het wilde westen in Haarlem-Nooi*d!
„Buffaalo Bill", spot eexx knxideniersjon-
gen.
Buiten de omheining kluit de jeugd weer
samen.
De discussies, de hei-rietjes en de filosofi
sche beschouwingen nenxeix weer een aan
vang.
J. H. V.
SCHEEPSBRAND
ROTTERDAM.
TE
Aan boord van een Duitschen
stoomer.
BRANDWEER BLUSCHT HET VUUR NA
ENKELE UREN.
Aan boord van het Duitsche s.s. „Akka",
dat voor „Maasveen" te Katendrecht ligt.
is gisteren brand uitgebroken.
Aangezien het eexx scheepsbrand gold,
werd onmiddellijk middel-alarm gemaakt,
zoodat behalve eexx aantal slangenwagens
ook autospuit V en de motorreservewagen
met opzichter Way uitrukten.
Het vuur bleek te woedexx in een vooraad
touw, zeil, terpentijn en bussen verf, opge
slagen in een ruim aan het achterdek Uiter
lijk viel van den vlammeixhaard xxiets waar
te nemexx. Alleen een verstikkende rook
kwam uit het ruim omhoog.
Buiten eexx straal van eigen leiding wei-d
met twee stralen op de waterleiding al spoe
dig water gegevexx en een aanvang gemaakt
met het z.g, „verdrixxkingsproces".
De scheidingswand van het brandende
ruim bleek echter niet waterdicht, zoodat
na eebigen tijd ook in het aangrenzende
enkele voeten water begon te saaix.
Na eenige uren werken was men het vuur
meester. Mexx kon echter xxa blussching
niet in het i-uinx afdalexx, omdat er meer dan
een meter water in stond.
LAAGSTE INSCHRIJFSTER
AMSTERDAM, 7 Mei (V. D.) Het gemeen
tebestuur van Amsterdam heeft h.eden her-
bestee.d het maken van een basculebrug over
de Dijksgracht. Laagste inschrij fster was
Kraayenveld's Aannemingsmaatschappij te
Haarlem, voor f177.900.
BRANDSTICHTING EN DIEFSTAL
T wee Oostenrijkse he dienst
meisjes voor de rechtbank.
DRIE EN EEN HALF EN TWEE JAAR
GEVANGENISSTRAF GEcISCHT.
Op 29 November vaxx het vorige jaar brak
brand uit in de villa van de familie Schnitz-
ler. Weteringschans 24 te Amsterdam. Het
groote gebouw brandde van binnen voor het
grootste deel uit. Het dienstmeisje, dat op
het moment van het uitbreken van den
brand in huis was, vluchtte en het de deur
openstaan, het vuur breidde zich hierdoor
zeer snel uit.
Tijdens den braixd kwam een vreemde
omstandigheid aan het licht. In een mahonie
houten kast, die met -den rug tegen een
onbeschadigden, gemetselaeix muur stond,
werd slechts aan eexx der laden een brand-
spoor gevonden. Toen de lade wei-d openge
broken, bleek dat binnen eveneens eexx spoor
vin brand aanwezig- was. Tevens werd in de
lade een fleschje met een olie-achtige vloei
stof gevonden.
Tijdens een verhoor konden de dienst
meisjes van de familie S. aanvankelijk geexx
verklax-ing vaxx het gebeurde geven. Ver
schillende omstandigheden wezen er op,
dat hier brandstichting in het spel was, te
meer daar geld en sieraden werd vermist,
tot een waarde van 10.000. Deze waren niet
vex-bx-and, doch vermoedelijk gestolen.
Op 12 December heeft de politie twee
Oostem-ijksche dienstmeisjes van de villa ge-
ax-resteerd. Het tweetal had zich Maandag
te verantwooi'den voor de vijfde kamer der
Anxstex-damsche Rechtbank,
Eén der verdachten, Steffi, zegt dat juf
frouw Schnitzler haar toestemming had ge
geven onx de kostbaarheden weg te nemen en
het huis in brand te steken.
President: „Maar waarom bent u niet eer
der met dat verhaal voor den dag geko
men?"
Verdachte: „Ik weet het niet ik had geen
getuigen van dat gesprek met juffr. Schnitz
ler".
De Officier van Justitie requireerde tegen
Steffi een gevangenisstraf van drie en een
half jaar en tegen Mizi twee jaar gevange
nisstraf.
Na het hoorexx van dezen zwaren eisch
barst Steffi in tranen uit, Mizi kijkt rustig
voor zich uit.
De verdediging pleitte voor Steffi terug
wijzing van de zaak naar den reehter-conx-
missax-is, voor Mizi clementie.
Uitspraak 17 Mei a.s.
HET FRANSCHE CREDIET
SPOEDIG AFGELOST?
De „Paris Midi" wijst op de commentaren
welke de „Times" en de „Economist" hebben
gegeven met betrekking tot de koersstijging
der Fraxxsche staatsfondsen, de goudimporten
die thans weer in Frankrijk plaats vinden en
het succes der uitgiftexx aan schatkistbiljetten
en enkele andere leeningen.
Het blad merkt in verband hiermee op dat
het koersherstel voor Fransche staatsfondsen
eexx internationaal karakter draagt en zegt
dat het buitenlaxxd ook belangrijke bedragen
van deze fondsen koopt.
Het blad schrijft verder, dat de situatie op
het oogexxblik een zoodanige is, dat men in
Nederland de zeer spoedige aflossing verwacht
van het crediet van f 100 millioeix dat de
Fransche schatkist bij een Nederlandsch con
sortium heeft opgenomen.
Met betrekkiixg tot de vraag vaxx het bui-
teixlaixd naar „Bons de défense" zegt het blad
dat het buitexxlaxxd thans van oordeel is dat
Fraxxkrijk de rexxtevoet van zijn leenixxgexx zal
kunnen vermixxderexx.
Naar de Tel. in v ex-band met het bei-icht
der „Paris-Midi" verneemt is bij de Neder
landsche crediet ge veixs omtrent een spoedige
aflossing van het aaix Frankrijk vex-leexxde
crediet, xxiets bekend. De mogelijkheid van de
vervroegde aflossing bestaat echter natuur
lijk wel, aangezien het naar mexx weet eexx.
één-jaax-s-crediet betx-eft, dat echter ixx den
vorm vaxx driemaaxxds schatkistwissels is
verleeixd, die ter keuze van Frankrijk al of
niet tot drienxaal toe verlengd kunnen
wox-den.
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK.
Maandag werd te Amsterdam oixder voor
zitterschap van den heer H. J. Peletier de
jaarlij ksche algenxeene vergadering van aaxx-
deelhouders der Nederlaxxdsche Middenstands
bank gehouden. Een bedrag ad f 134.100,
aan aandeelen was ter vergadering verte
genwoordigd.
Het vex-slag over het zesde boekjaar en de
balans en winst- en verliesrekening over 1933
werden behandeld en goedgekeurd. Besloten
werd over het preferente kapitaal een divi
dend van 5 pet. uit te keex-en.
Als Commissarissen werden herbenoemd de
heer H. G. J. van de Sand, H. J. Peletier en P.
Wielinga, terwijl in de vacature van Mr. Jules
Keizer, die wegens langdurige ziekte bedankt
had, werd gekozen de heer A. C. van Mourik
Broekmans, notaris te 's-Gx-avenhage.
De heer J. van Eek, wiens benoemingster
mijn was verstreken, wex~d voor den tijd van
5 jaren als directeur herbenoemd.
TWEE AUTOBUSSEN IN
BOTSING.
CHAUFFEUR IN HOOGER BEROEP.
Het Haagsche Gerechtshof heeft Maandag
in hooger beroep behandeld een zaak tegen
dexx 40-jarigen chauffeur J. M. H., die door de
Rotterdamsche Rechtbank wegens het veroor
zaken van lichamelijk letsel door schuld is
veroordeeld tot een maand hechtenis.
Deze zaak betreft de ernstige botsing van
twee Haagsche autobussexx in den vroegen
ochtend van Zondag 13 Augustus jl., waarbij
twee touringcars komende uit tegenoverge
stelde richting op elkaar inreden met het ge
volg dat van de ruim zeventig passagiers er
in totaal dertig werden gewond, van wie er
vijf met beexx- en armbreuken in het zieken
huis te Den Haag moesten worden opgeno
men.
Na een uitvoerig getuigenverhoor conclu
deerde de procureur-generaal, dat het vonnis
vaxx de rechtbank juist is geweest exx vroeg
bevestigixxg vaxx dat voxxxxis.
De verdediger mr. J. E. W. Duys was van
oordeel, dat eigenlijk de opdrachtgevers der
beide chauffeux-s in 't verdachtenbankje behoor
deix te staan. De oorzaak vaxx het ongeval lag
naar pleiters meening niet bij verd. H. en hij j
vroeg daarom vrijspraak.
Uitspraak 16 Mei.
Invoering bij het onderwijs in
September a.s.
Oude boeken behoeven niet te
worden opgeruimd.
Mr. H. P. Marchant.
Maandagavond heeft de Minister van On
derwijs, Kunsten exx Wetenschappen. Mr. H.
P. Marchaxxt, over de beide radiozenders een
redevoering gehouden over de xxieuwe spel-
lixxg van de Nedexdandsche taal. Deze zal vol
gens den Mixxister in September as. voor het
onderwijs worden ingevoerd. Deze invoering
van het compromis zal niet gepaard gaan
met eenig verbod van het gebruik van boe
ken in een andere spelling.
De minister ging in zijn rede uitvoerig in
op de voornaamste principieele en practische
bezwaren, die door de tegenstanders van het
compx-omis zijxx geuit. Hij releveerde daax-bij
de situatie, die ontstond toen De Vx'ies exx Te
Winkel met hun spellingsregelexx kwanxexx.
Evenals toen zullen ook nu zij. die aan de tot
nu geldende spelling gewend zijn, die spel
ling kunnen blijven schrijven. „Zij, en ook
onze taalkunstenaars", zeide de minister,
„zullen kunneix blijvexx schrijven in een taal,
vaix nieuwe smetten vrij". Zij zullen alleen
zich moetexx heexxzetten over de ergexxis die
hun de lectuur zal geven van hetgeen ande
ren schreven. Juist om hier een te schrijnende
ergenis te besparexx, is het woordbeeld niet
verder veranderd dan ïxoodzakelijk bleek.
Minister Marchant stelde twee argumexxten
voor de invoering van het compromis op den
voorgrond: het belang van de jeugd exx het
brengeix vaxx orde, waar thans een chaos
heerscht. De jeugd achtte de minister hoofd
zaak in deze kwestie, eix haar belang brengt
naar zijn meenixxg mede, dat er eenheid in de
schrijfwijze vaxx oxxze taal komt en dat de
jeugd niet weer blootgesteld wordt aan de
risico's van den toestand, waarin thans het
schrijveix van het Nederlandsch verkeert, nu
in de scholen zooveel verschil in schrijfwijze
is binnengedrongen, dat de regels van elk
systeem niet meer uit elkaar zijn te houden.
De vereeniging tot vereenvoudiging van de
schrijfwijze zal. zooals de minister mede
deelde, bij invoering van het compromis, haar
actie staken.
De heer Marchaxxt drong er op aan. dat, wie
de regeling als geheel aannemelijk acht, doch
een onderdeel anders had gewenscht, zich
ook op dat oxxderdeel voege naar het geheel,
opdat het doel, de oi'de, zal worden bereikt.
De minister ging uitvoex-ig r op de voorge
stelde regels ixx en noemde die kinderlijk
eenvoudig. Hij bestreed hierbij uitvoerig de
argumenten vaxx prixxcipieele tegeixstanders
en citeerde o.a. enkele fouten vaxx Herman
Teirlinck, eexx van hen.
Mr. Marchaxxt betoogde vervolgens, dat er
voor uitstel van ixxvoering vaxx het compro
mis of voor een overgangstermijn, geen rede
lijke grond is aan te voeren, wijl daxx aan den
clxaos toch geen eixxde kwam. Naar de mee
ning van den minister zal het aanleeren en
gebruiken van de nieuwe schrijfwijze zeer
gemakkelijk zijn. omdat de algemeene indruk
van het woordbeeld zoo weixxig verandex-t, dat
mexx in zeer kortexx tijd er aan zal zijxx ge
wend. De voox-raad oude schoolboeken kan
worden opgebruikt, daar de kinderexx daarin
best zelf de noodige correcties kunnen aan
brengen.
De mixxister zeide tenslotte, dat spoedige
uitvoering en aanvaarding van het compro
mis in België en Nederland noodzakelijk is.
Hij was vaxx oordeel, dat de tegenzin, welke
nu xxog tegexx de xxieuwe spelling bestaat,
spoedig overwonnen zal zijxx, waxxneer de
regeling wordt toegepast.
MOEILIJKHEDEN VOOR
KOFFIE-UITVOER?
DUITSCHLAND ZOU VERDERE
BEPERKINGEN OVERWEGEN.
Naar V. D. uit goede bron verneemt, zou
Duitschland overwegexx den invoer van koffie
verder te contingenteeren. Omti'ent deze aan
gelegenheid worden echter nog besprekingen
gevoerd. De kans schijnt echter zeer groot,
dat de invoer vaxx koffie door Duitschland
verder zal worden beperkt.
Wanneer Duitschlaxxd inderdaad minder
koffie zou gaan invoeren, dan zouden hier
aan voor den Nedexdandschen koffiehandel
consequenties kunnen zijn verbonden.
VECHTPARTIJ IN EEN
DANCING.
POLITIE MOEST VAN DEN SABEL
GEBRUIK MAKEN.
Voor dexx burgemeester van Eelde is Maan
dag geleid en daarna iixgesloten, de 26-jarige
C S„ tabaksbewei'ker te Groningen, die Zon
dagmiddag bij een ruzie in een café te Pa-
terswolde een lid van het personeel ernstig
heeft mishandeld. Hij was zonder te betalen
in de daxxcixxg van dat café binnengedrongen
en toen hij er daarom zou worden uitgezet,
kwamen kameraden hem te hulp, xvaai-bij een
vechtpartij ontstond, die een zoo ernstig ka
rakter aannam, dat de politie van den sabel
gebruik moest maken.
