ER
WAS
EENS
OPI
Bottelarij.
In/el f taai was 't hoekje van 't uetledeu.
lach witU de schoonheid van 't heden!
A.S. MAANDAG 14 MEI
Het delokftiiitste
51e Jaargane No. 15607
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 12 Mei 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABÜNNEMEN 1 EN per week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65 franco per post ,'0.72}4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN I.5 regels f 1.75, elke regel meer /0.35. Reclames
0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 1—4 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 1—3 regels f 0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f 400.-, Duim f250.-.
Idem voor Abonnés op het GeïlL Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400-. Verlies
Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
HAARLEM. 12 Mei
De Stugge Strijde
De achttiende Mei. Volkenbondsdag, nadert
en de activiteit die de anti-oorlogsactie toont
bewijst wel dat zij niet ontmoedigd raakt als
de gebeurtenissen ongunstig zijn en de wind
niet mee is. Het verheugt mij dat vooral de
vrouwenorganisaties zoo buitengewoon werk
zaam zijn, waarvan de thans in Den Haag
plaatshebbende driedaagsche Studieconferen
tie getuigt en waarvan straks de Stille Rond
gang een nieuw bewijs zal geven. Op Donder
dagavond 17 dezer wordt het „Haarlemsch
Vredescongres" gehouden in de Gemeentelijke
Concertzaal het product van samenwer
king van vele vredesvereenigingen en af dee
lingen van groote politieke partijen.
Één spreekster, mevrouw Ramondt-Hirsch-
man. die de voornaamste organisatrice is van
de Studieconferentie in Den Haag, en vier
sprekers: pater prof. Timmer, de heer M. A.
Reinalda, dr. E. van Raalte en ris. K. H. Mis-
kotte zullen het woord voeren. Vertegenwoor
digers van verschillende geestesrichtingen,
niettemin allen bezield door de overtuiging,
dat zij moeten doen wat zij kunnen om de
ergste ramp, die deze wereld bedreigt, te ver
hoeden. Die groote samenwerking van alle
lagen en richtingen der bevolking, die eisch is
om den strijd te kunnen winnen, zal op deze
vergadering opnieuw worden gesymboliseerd
zeker ook in den heerlijken zang van Annie
Woud, wier keuze van liederen op dezen avond
afeestemd zal zijn. Ik hoop en verwacht dat
de Concertzaal tot de laatste plaats bezet zal
UAi dit getuigen is goed en noodzakelijk,
maar ook wordt in de anti-oorlogsactie naar
nieuwe wegen gezocht. Het is treurig zoo ge
ring als de geldmiddelen zijn, waarover zij
beschikt. Ik geloof dat dat veranderen moet,
en spoedig, niet alleen omdat geld macht be-
teekent maar ook omdat het afdoende bewij
zen zal dat de immer-groeiende menigte, die
de anti-ocrlogsactie steunt, tot materiëele
offers bereid is. Geen enkele groote beweging
in de wereld heeft zich ooit tot een interna
tionale macht kunnen verheffen zonder de
uitgesproken offerzin van haar aanhangers.
Er zijn terwille van de anti-oorlogsactie
in den loop der jaren en in vele landen reeds
talrijke offers gebracht ,en zij worden nog
gebrachö. Velen hebben voor hun overtuiging-
met tijdelijk verlies van hun vrijheid moeten
boeten. Men kan het met hun inzichten om
het doel te bereiken eens zijn of niet, maar
bewondering voor hun persoonlijke opoffering
kan men hun niet ontzeggen. Vele anderen
getroosten zich stuggen arbeid voor het groo
te doel, vele teleurstelling, raak hoon van
dat soort lieden dat niets begrijpt waarmee
geen geld te verdienen is of persoonlijke ij del
heid te bevredigen. Maar het offer van enke
lingen is niet voldoende. De actie begint het
stadium te bereiken waarin zij met succes
haar beroep op den materiëelen offerzin van
de massa moet kunnen doen.
In deze rubriek heb ik onlangs geschreven
over de zakelijke oorlogsbestrijding", zooals
die reeds in Amerika met succes wordt toe
gepast. Businessmen hebben er zich voor ge
ïnteresseerd, iedere dollar, aan advertenties
besteed waarin om geld wordt gevraagd brengt
zijn 100 dollar aan bijdragen op, en technici
hanteeren het machtige wapen der moderne
reclame in dienst der oorlogsbestrijding. Dat
is een sterke nieuwe koers. Ik heb al ver
scheidene zakenmenschen gesproken die hun
medewerking voor een dergelijke actie heb
ben toegezegd: het is naar mijn meening
slechts een kwestie van tijd wanneer zij ook
in ons land, en in Europa, tot werkelijkheid
zal worden.
Die tijd te verspillen met het scheppen van
nuttelooze tegenstellingen in het „hoe en
wat en waarom", en in bittere beschuldigin
gen tegen bepaalde groepen der bevolking
baat niets. De huidige periode, hoeveel naars
en laakbaars zij ook moge opleveren, ken
merkt zich in elk geval door een groeiend be
wustzijn dat meer eenheid en samenwerking
vereischt worden. Als de anti-oorlogsactïe
met dit besef haar voordeel weet te doen, dit
getij weet te baat te nemen om haar rangen
te versterken en vereenigen, zal zij er wel bij
varen. Tenslotte is niet de hoofdzaak hoe
men strijden moet, maar het bereiken van
het doel. Dat wordt maar al te vaak verge
ten. Principes en rechten zijn zeer schoon:
het hoofddoel is evenwel te voorkomen dat
er een oorlog uitbreekt. Anders eind,cren w"
allen zooals Jonathan Gray, die in zijn auto
(of op zijn fiets, of motorfiets, of misschien
wel te voet) onrecht ondervond op den weg.
zijn recht tot eiken prijs wou handhaven en
ten grave daalde als overbodig martelaar.
Laat ons niet zijn nuchter-Engelsch graf
schrift verwerven
R. P.
..Here lies the body of Jonalthan Gray,
Who died in defending his right of way.
He was right, quite right as he sped along
But he's dead, as dead as if he had been
wrong.
MICHEL HENRIOT BEKENT.
ZIJN VROUW OM DE VERZEKERINGS
PREMIE VERMOORD.
PARIJS. 11 Mei. (V. D.) De grootgrondbe
zitter Michel Henriot. de zoon van den pro
cureur-generaal van Laurient en oomzegger
van den uit de Stavisky-affaire bekenden af
gevaardigde Henriot, heeft bekend zijn vrouw
te hebben gedood, ten einde in het bezit te
geraken der hooge verzekering. Zooals te be
grijpen is, heeft het bekend worden van dit
feit groot opzien gebaard.
i„Gro
Extra t
Speciaal
_1
Groot Badhuis" Zandvoort
nPFNiwr van he* H°,ei en Re,,au"
Lx i LilS Ai i vJ rant Donderdag 17 Mei.
Onze restanratiezalen zijn geheel gemoderniseerd
Extra verzorgde feeslmenu's. Diner-concert
Speciaal arrangement voor de Pinksterdagen.
In onze dancing gedurende dit weekend
middag en avond
THE BONZONIANS
ïoort I
Restau- H
17 Mei. 9
Tniseerd HB
-concert m
kend 18
(Adv. Ingez. Med.)
'Een Engelsch geleerde heeft in
zijn land hotten gevonden van een
groot voorwereldlijk dier).
De menschheid heeft toch op het leven,
Een zeer variëerende kijk,
Hier 's iemand, die bot heeft gevangen,
En hij is den koning te rijk.
Wanneer men hem rustig begaan laat,
Dan knutselt zoo'n rasbottelier,
Uit enkele nietige botjes
Een pasklaar voorwereldlijk dier.
De mortuis nil nisi bene,
(Vóór mij heeft een ander 't gezegd)
En dus worden bene bij bene
En botjes bij botje gelegd.
Een botterik kan het niet leeren,
Dit vak van de kunst bot-anie,
Dat je in je botten moet voelen,
Gesteund door een hoop fantasie.
Zoo lang werkt de oude historie
Van derglijke monsters nog door,
Wanneer hij zoo'n beest gaat herscheppen.
Dan neemt hij de beenen ervoor.
Wanneer hij een bot van een kaak heeft,
Een bot van een staart en een kuit,
Dan bot in zijn vruchtbare hersens,
Als 't ware een monsterdier uit.
Wie zal zijn herschepping bestrijden,
Geen mensch heeft het anders gezien,
Hoewel 't op niets lijkt- dat vertrouwd is,
Een nachtmerrie hoogstens misschien.
Ik ben, en ik moet het bekennen,
Weieens tot wat twijfel geneigd,
Het beest lijkt zoo erg onwaarschijnlijk,
Het staat daar „met opzet" en zwijgt.
Kon 't praten, dan gaf het als antwoord
Misschien op mijn vragen terug:
Opnieuw hebben jullie verdwaasden,
Een mammoeth gemaakt uit een mug.
P. GASUS.
N.V. „GRANITO" - Tel 14028
N. BOERKOtL - AELBERTSBERGST RAAT 80
Alle Granito- en Tegelwerken
Strak van lijn, so en el van prijs
(Adv. Ingez. Med.)
SLUITING DER TWEEDE
HAARLEMSCHE VOORJAARS-
BEURS.
10961 BEZOEKERS.
Onder buitengewoon groote belangstelling-
heeft gisteravond mevrouw Cohen Tervaert
Koch. de presidente der Ned. Ver. van Huis
vrouwen, afdeeling Haarlem en Omstreken de
2de Haarlemsche Voorjaarsbeurs gesloten,
waarbij zij allen dank zegde voor de betoonde
medewerking. Zij was zeer verheugd dat er
goede zaken waren gedaan.
Mevrouw Lioni, de penningmeesteresse, die
altijd tijdens de beursuren aanwezig is geweest
werd hulde gebracht en een bloemenmand
overhandigd.
Daarna sprak de vice-presidente, mevrouw
Dyserinck de presidente toe en bood haar een
bloemenmand namens het bestuur aan.
Na het officieele gedeelte vereenigde het be
stuur met ruim 200 standhouders zich in de
tuinzaal, waar een muziekgezelschap van den
Ned. Toonkunstenaarsbond en de heer Willy
Derby de aanwezigen op aangename en pret
tige wijze bezighielden. Hier sprak nog me
vrouw Fiege, namens de standhouders en
overhandigde een gedenkbord van Prinses
Juliana.
Ook voerde nog het woord de heer G. D. van
Wengen, directeur van de N.V. Kremer's Kof
fie- en Theehandel.
De tentoonstelling werd bezocht door 10961
personen.
Uitslag van de verkiezing der
mode-koninginnen.
Vrijdag 4 Mei. Gekozen als modekoningin:
Mej. B. Dumig, die 29 Juni jarig is. Prijswin-
ster van de japon; mevrouw N. Vlasveld.
Maandag 7 Mei Cs middags) Gekozen als
modekoningin: mej. B. Dumig, die 29 Juni
jarig is. Prijswinster van de japon is: Me
vrouw J. 't Hoen.
Maandag 7 Mei ('s avonds) Gekozen als
modekoningin Mej. L. Naafs die 27 Februari
jarig is. Prijswinster van de japon is: Me
vrouw G. v. d. Laaken—Ris.
Dinsdag 8 Mei. Gekozen als modekoningin:
Mej. L. Naafs. die jarig is op 27 Februari.
Prijswinster van de japon is: Mevrouw Smit
te Spaamdam.
ALS DE EXAMENKOORTS
OP KOMT
Dan dringt een H. B. S.-jongen
de school binnen.
POGING OM EXAMENOPGAVEN MACHTIG
TE WORDEN?
De concierge van de 2e H.B.S. met 3-jarigen
cursus aan de Da Costastraat te Amster
dam stelde één dezer avonden de politie van
het bureau Marnixstraat in kennis van het
feit dat een jongmensch. vermoedelijk met
behulp van een valschen sleutel, de school
was binnengegaan. Dadelijk werd een onder
zoek ingesteld, doch de gezochte was niet te
vinden. De politie gaf het echter niet op en
plaatste een post bij de school. Kort na mid
dernacht kwam de indringer naar buiten en
werd onmiddellijk aangehouden. Hij bleek een
16-jarige leerling van de derde klasse te zijn.
die bij zijn verhoor mededeelde, dat hij de
de school was binnengegaan om 'n boekje te
halen, dat hij daar had laten liggen! Er be
staan echter aanwijzingen dat de jongen het
er op gemunt had, examenopgaven voor het
eindexamen in te zien. De vader van den
knaap, die op het bureau ontboden is. heeft
zijn zoon in het nachtelijk uur mee naar huis
genomen. Zeer waarschijnlijk zal het jong
mensch van school worden verwijderd.
DR. KORTENHORST WIL MEER
ACTIVITEIT.
Politiek van het kabinet-Colijn
z.i. te lauw.
WAARSCHUWING DER R.-K. KAMER
FRACTIE.
Dr. L. G, Kortenhorst, lid der Tweede Ka
mer heeft Vrijdag voor een drukbezochte
vergadering van de afdeeling Venlo der R.K.
Staatspartij een rede gehouden over de eco
nomische politiek van het kabinet-Colijn. Hij
zeide, dat de Katholieke Kamerfractie over
de toekomst van ons volk niet gerust is. Zij
heeft het officieel optimisme, dat in 1929
en 1930 al het einde van de crisis zag niet
gedeeld en het katholiek belang dan ook niet
gediend door maar alles zalig te prijzen wat
er in Den Haag geschiedt.
Bij de Kamerdebatten over de motie-Ku-
pers en het werkfonds 1934 heeft prof. Aal-
berse een verklaring afgelegd, die niet an
ders mag worden geïnterpreteerd dan als een
waarschuwing aan het kabinet om ook reke
ning te houden met de verlangens van het
Katholieke volksdeel, wil dit ministerie al
thans een conflict vermijden.
Onze internationale betalingsbalans staat
sterk debet. We teren steeds meer in en blij
kens de verklaring van minister Slotemaker
over de voorloopige cijfers in den ministerraad
bij de begrooting van 1935 moet het nog er
ger worden dan in dit jaar.
Nu wil de regeering de redmiddelen zien in
loonsverlaging, zij het niet direct over de ge-
heele linie, maar de Katholieke Kamerfractie
gelooft niet dat de loonpolitiek dan al aan
het einde is. Als de economische politiek zich
niet aanpast aan de omstandigheden dan is
het eenzijdig den nadruk te leggen op verla
ging van het loonpeil.
Spr. hield tenslotte een pleidooi voor meer
actieve handelspolitiek.
ONNES IS VRIJGESPROKEN.
De Amsterdamsche Rechtbank heeft heden
morgen vervroegd uitspraak gedaan in de
zaak—Onnes. De Rechtbank heeft verdachte
vrijgesproken.
De rechtbank heeft overwogen dat de voor
stelling van feiten door Onnes niet geheel
aannemelijk is doch dat men desniettemin
niet de stellige overtuiging heeft gekregen
van de schuld van Onnes. Zij sprak hem vrij
en stelde hem onmiddellijk in vrijheid. De
heer Onnes, die vandaag jarig is, was zeer
onder den indruk.
De eisch was 2 1/2 jaar gevangenisstraf
met aftrek van 8 maanden preventief. De
heer O. heeft een jaar en drie dagen in voor
loopige hechtenis doorgebracht.
PROCES TEGEN TORGLER EN
THaLMANN.
AANKLACHT WEGENS HOOGVERRAAD.
BERLIJN. 12 Mei (Reuter) De vroegere
leider van de Communistische Partijin
Duitschland. Ernst Thalmann, zal binnenkort
voor de Berlijnsche rechtbank verschijnen om
zicht te verantwoorden inzake een tegen
verraad en medeplichtigheid aan politieke
hem ingebrachte beschuldiging wegens hoog-
moorden. In een interview met Reuter ver
man terecht zullen staan wegens hoogver-
klaarde Goering. dat zoowel Horgler als Thal-
raad. Goering voegde hieraan toe. dat Torg-
ler het communisme heef: laten varen, dacht
Thalmann niet, omdat hij daarvoor te dom is
en niet weet, wat het communisme is.
ZIET BELANGRIJKE V&D ADVERTENTIE
DE HULP AAN
ONVOLWAARDIGEN.
WAT TE HAARLEM GEDAAN IS EN NOG
GEDAAN KAN WORDEN.
In de Zaterdag 26 Mei te Utrecht te houden
vergadering van de Ned. Vereeniging tot be
vordering van den arbeid voor onvolwaardige
arbeidskrachten, zal de heer E. P. Schuyt,
hoofd van de Gemeentelijke Nazorg bij het
buitengewoon lager onderwijs te Haarlem, een
prae-advies uitbrengen over „Adviesbureaux
ovor onvolwaardigen."
Dit advies is opgenomen in het maandblad
der vereeniging.
Breedvoerig wordt door den heer Schuyt
nagegaan wat reeds te Haarlem gedaan is voor
de zwakzinnigen, blinden en lichamelijk ge-
brekkigen. Omdat wij dezen arbeid steeds van
nabij gevolgd hebben, is daaronder voor onze
lezers niet veel nieuws.
Nieuw is wat gezegd wordt over de nazorg
voor geestelijk onvolwaardigen. Daaraan ont-
leenen wij:
Kunnen we via dit nazorg-instituut ook an
dere geestelijk onvolwaardigen helpen?
Ongetwijfeld!
Voor zoover plaatsing in de maatschappij
niet of niet direct mogelijk is, zullen de werk
inrichtingen voor zwakzinnigen uitgebouwd
dienen te worden tot werkplaatsen voor alle
groepen van geestelijk onvolwaardigen.
Centralisatie is ook hier gewenscht.
De verzorging van zwakzinnigen, blinden,
doofstommen, lichamelijk gebrekkigen en ze
nuw- en zielszieken zal naar dit nazorgbureau
verwezen moeten worden.
Daarvoor zal de nazorgambtenaar medische
voorlichting moeten hebben.
Een consultatiebureau, waarin zitting heb
ben: een psychiater, een psycholoog en een
paedagoog ambtenaar van de nazorg zal
in dat geval noodzakelijk zijn.
Blijkt na verloop van eenige jaren, dat gees
telijk onvolwaardigen zich in volwaardig werk
tsaande houden en behoeft er niet meer ge
vreesd te worden, dat door milieu- of karak
tereigenschappen de kans op mislukking toe
neemt, zoo is er geen enkel bezwaar tegen, dat
de Arbeidsbeurs bij werkloosheid medewerking
verleent, terwijl omgekeerd als een lichamelijk
gebrekkige geestelijke storingen vertoont, hij
verwezen moet kunnen worden naar het na
zorgbureau.
Het regelen van dit vraagstuk zal dus plaat
selijk of districtsgewijs aangepakt moeten
worden.
VRIJGELATEN, GEARRESTEERD
EN WEER VRIJGELATEN.
INSULL'S LIJDENSWEG VOORTGEZET.
CHICAGO, 11 Mei (V. D.) Samuel Insull is,
nadat te zijnen behoeve door een verzeke
ringsmaatschappij een cautie was gestort van
200.000 doll, op vrije voeten gesteld. Op ad
vies van zijn zoon heeft Insull zich naar een
ziekenhuis begeven tot herstel zijner gezond
heid.
CHICAGO. 11 Mei (V. D.) Samuel Insull,
die na het storten van een cuatie van 200.000
dollar op vrije voeten was gesteld, is onder
een nieuwen aanklacht weer in arrest geno
men en eerst na het storten van nog 50.000
dollar weer vrijgelaten.
Competentie van ge
rechtshof bestreden.
CHICAGO. 11 Mei (V. D.ï De advocaat var
Insull heeft de competentie van het Ameri-
kaansche federale gerechtshof deze zaak te
behandelen bestreden. Hij noemde de arres
tatie van Insull in Turkije onwettig en ver
klaarde dat Insull de cautie van 200.000 doll,
zal opbrengen.
EXAMENS DER MAKELAARDIJ.
Voor de examens van de Ned. Broederschap
van Gedipi. Makelaars slaagden Mei. R. v. d.
Pol; J. P. Cramer en H. L. W. Das te Haar
lem; P. Schultink en S. Heeck, te Overveen;
E. G. Wentink, te Aerdenhout en J. Maarsen
Jr. te Zandvoort.
Dr. Goebbels heeft opnieuw een dreigement tot
de Duitsche Joden gericht.
pag. 4
Treedt Herriot af als voorzitter der Fransche
rad. soc. partij?
pag. 4
Het weerzinwekkend anti-semitisme van „Der
Stürmer" voortgezet.
pag. 4
De Japansche en Nederlandsche delegaties voor
de handelsconferentie te Batavia.
pag. 3
De woning van Wethouder De Miranda te Am
sterdam is onder vuur genomen.
pag. 3
Indiening van wetsontwerp tot wering van
vrijgestelden uit openbare lichamen spoedig
te verwachten.
pag. 3
Palmolie-invoer in de Ver. Staten beiast.
pag. 3
De heer Onnes is vrijgesproken.
pag. 1
Plotseling sterfgeval van jongeman te Amster
dam „wekt het vermoeden van vergiftiging.
pag. 3
Voorstel van B. en W. voor een nieuwe lig
plaats voor woonschepen.
pag. 7
„Ons Belang" te Haarlem wil 68 woningen
bouwen.
pag. 2
Opschudding aan den Kloppersingel.
pag. 2
Laatste berichten.
pag. 14
ARTIKELENENZ.
R. P.: De stugge strijd.
pag 1
Musicus: Muzikantenleven.
pag. 3
Van onzen Weenschen correspondent: Een
Oostenrijker over bouwvraagstukken in Ned.-
Indië.
pag. 4
Tj. de Vries: Reisbrieven uit Lapland. Land en
volk van Noord-Scandinavië.
pag. 13
Van onzen Stockholmschen correspondent: Het
boek in Zweden.
pag. 13
Hs. de Vries: Een kleindochter over haar
grootmoeder.
Pag. 13
Fmancieele Kroniek: Herstel op de beleggings-
markt.
K. de Jong: Radiomuziek der week.
J. de Bois: De roman „Erfgenamen".
pag. 17
pag. 15
pag. 15
DE BUICK-FABRIEKEN IN
MICHIGAN GESLOTEN.
WEGENS STAKING.
NEW YORK. 11 Mel. (V.D.) De Buick fabrie
ken te Flint (Michigan) hebben Vrijdag in ver
band met de staking in de fabriek, waar de
carrosserieën voor de Buicks worden vervaar
digd, hun poorten gesloten. 19.000 werklieden
worden hierdoor gedupeerd.
OOK IN FINLAND BRANDT HET.
HET PLAATSJE OESTERBOTTEN DOOR
HET VUUR VERNIELD.
HELSINGFORS. 11 Mei. (V.D.) Vrijdag ia
bijna het geheele plratsje Oesterbotten een
prooi der vlammen geworden. 50 gebouwen zijn
in de asch gelegd.
