Magazijn NEDERLAND
o^a/oort-
V
tist BeMnmiksts
Mr. FALCON
FALCON
Pinkster
Boutade.
51e Jaargang No. 15611
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 17 Mei 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMEN I EN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week ƒ0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post ,'0.72V*.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTIëN: J_5 regeis i.75> c]ke regcl meer 0.35 Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30. elke regel meer 010. uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-. Duim f250.-. Wijsvinger f 1 50-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 1 00.-,
Idem vooi Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 17 Mei
Nieuwe Jodenhetze.
Het is in Duitschland weer mis. Na een be
trekkelijk rustigen tijd ten aanzien van de
actie tegen de Joden is die thans op felle
wijze herleefd.
Ziehier een staaltje:
BERLIJN. 16 Mei. Na de jongste rede van
minister dr. Göbbels over het Jodenvraagstuk
wordt thans door den „Kampfbund für deut-
sche Kultur" en door het „Reichsverband
Deutsche Bühne" betoogd, dat men in
Duitschland niet slechts niet gediend is van
Joden als tooneelspelers en zangers, doch ook
niet als schrijvers en componisten. Evenmin,
aldus bedoelde publicatie, zijn zij gewenscht
als regisseurs. ..Onze afwijzing, welke geen
compromis kent", zoo gaat bedoelde verkla
ring voort, ...geldt echter ook die Joden, die
als z.g. frontariërs (hiermede bedoelt men
blijkbaar de Joden, die wegens het feit, dat
zij tijdens den oorlog aan het front hebben
gestreden, nog in hun functies worden ge
duld) thans nog op „zijsporen en binnen
plaatsen" meenen, ongestraft personeel- of
speelplanpolitiek te kunnen voeren. Ook wei
geren wij op het Duitsche tooneel al degenen,
die nog met Joodsche kringen bevriend of
meer of minder gehuwd zijn. al zijn zij ook
nog zulke ..kenners". Het bolwerk der positie
van de Joden in het Duitsche cultuurleven
wordt thans nog gevormd door de Joodsche
tooneel-uitgeversfirma's, welke wij helaas
verzuimd hebben uit hun machtspositie te
verdrijven". (D.N.B.)
Dat is duidelijk genoeg.
En veel erger zijn de uitlatingen van een
Nazi-extremist, het opperhoofd van Fran
kenland, Julius Streicher. Van de walgelijke
Jodenbestrijding die hij voert in „Der Stür-
mer" hebben wij veel vermeld. In Enigeland
wekt deze historie bijzondere- verontwaardi
ging, en de aartsbisschop van Canterbury,
hoofd van de Engelsche Staatskerk, zegt in
een ingezonden stuk in de Times:
„Het schijnt haast ongelooflijk dat zulk een
publicatie, welke de herinneringen oproept
aan de ergste excessen van mid dele euwsch
fanatisme, in een beschaafd land vfordt toe
gestaan; en toch draagt deze den naam van
een hoogen ambtenaar van het Duitsche rijk.
Indien de rijksautoriteiten zichzelf en hun
staat den eerbied, en goeden wil van het
Britsche volk wenschen te verzekeren, dan
dienen zij onmiddellijk de uitgifte te
désauvoureeren, onder den naam van een
hunner, van deze verfoeilijke ophitsing tot
godsdienstig fanatisme en, naar best moge
lijk is, tot hernieuwde en wreede vervolging".
Het voornaamste orgaan van de Nazi's, „Der
Angriff" heeft een oproep gepubliceerd waar
in het verklaart dat de Joden zich geduren
de eenige maanden, weer zeer vrijpostig ge
dragen". Velen zijn uit het buitenland terug
gekeerd en verschaffen zich nieuwe betrek
kingen en nieuwe relaties. „Der Angriff"
geeft eenige lieftallige commentaren op hun
optreden, zegt „geen progromgezang te willen
aanheffen en geen Jodenvervolging te willen
uitlokken, maar roept alle volksgenooten op,
„om elk staaltje van Joodsche onbeschaamd
heid aan het blad mee te deelen". Het zal er
een nieuwe rubriek van maken. Misschien is
dit plan eenigszins beïnvloed door het verzoek
van minister Goebbels aan de rijksklerken op
de Duitsche redactiebüreaux, voorheen jour
nalisten, om wat minder gelijk- en gelijkvor
migheid in de bladen toe te passen. Men be
doelt er evenwel geen Jodenvervolging mee,
maar slechts een „les in wellevendheid".
Hum. Als men naast de aankondiging van
deze rubriek de uitlatingen van die tooneel-
organisatie en van den heer Julius Streicher
zet is men niet geneigd tot optimisme over
het uitblijven van een nieuwe Jodenvervol
ging. De uitlatingen van den aartsbisschop
van Canterbury schijnen niet zonder goeden
grond.
Men vraagt zich af wat er achter dit ajfes
zit. Het is bekend dat de economische toestand
van Duitschland verre van gunstig is, en
het heeft zeer de aandacht getrokken dat
minister Goebbels de Joden daarvoor verant
woordelijk tracht te stellen, door te beweren
dat de boycot van Duitschland door vele bui-
tenlandsche firma's hun werk is. Het lijkt
erop of er weer een hond gezocht moet wor
den. dien men kan slaan als de boel mis
loopt.
De geheele toestand ziet er erg onrustwek
kend uit, en men huivert bij de gedachte dat
ooit de mogelijkheid zich zou kunnen voor
doen, dat extremisten zooals Streicher in
Duitschland de macht in handen kregen. Er
is intusschen alle reden om het verdere ver
loop van zaken met groote aandacht te volgen.
Een dictatuur die over een zoo groote macht
beschikt als die der Nazi's heeft heusch geen
reden om bang te doen tegenover een kleine
Joodsche minderheid. Haar plotseling her-
nieuwe agressiviteit tegen die minderheid geeft
dus veel te denken.
Voor het overige herinner ik eraan dat
Duitschland nu sinds bijna anderhalf jaar
door den heer Adolf Hitler en de zijnen is ge
regeerd. met absolute macht, en zonder eeni-
gen invloed van Joden op de bestuurstaak.
Zoodat niemand deze laatsten daarvoor aan
sprakelijk kan stellen.
R. P.
AANBESTEDING VAN VLEESCHLEVERING.
Door den Garnizoens-ccmmandant te Haar
lem werd een aanbesteding gehouden voor de
levering van versch inlandsch rundvleesch
alsmede gerookt of pekelspek.
Voor de levering van spek werd voorloopig
toewijzing gedaan aan C. G. Peper te Haar
lem, en voor versch inlandsch rundvleesch aan
de N.V. v. d. Sluijs Vleesch- en Veehandel.
koopt zijn jas in
Alle maten, modellen en
prijzen voorradig.
de beste Regenjas
(Adv. Ingez. Med.)
BRANDSTICHTING EN DIEF
STAL OP DE WETERINGSCHANS
OOSTENRIJKSCHE DIENSTBODEN
VEROORDEELD.
AMSTERDAM, 17 Mei De rechtbank ver
oordeelde heden de beide Oostenrijksche
dienstboden Steffy K. en Mizzy S. respectie
velijk tot drie jaar en anderhalf jaar gevan
genisstraf, beiden met aftrek van drie maan
den voorarrest, wegens brandstichting in de
villa aan de Weteringschans en diefstal ge
pleegd op 29 November j.l.
NIEUWE EXPLOSIE IN DE MIJN
PATURAGE.
20 arbeiders en ingenieurs
bedolven.
ONTPLOFFING OP DEZELFDE PLAATS.
In het kolenbekken van Bergen is in den
mijn van Patutage wederom een gasontplof
fing onstaan.
Een mijnwerker, die deel uitmaakte van de
reddingsbrigade, voor de bij de ramp van
Dinsdagavond bedolven arbeiders verscheen
ontzet aan de oppervlakte en deelde mede.
dat juist op de plaats, waar de explosie toen
ontstaan was opnieuw een ontploffing was
geschied. Een twintigtal ingenieurs en mijn
werkers is bedolven. Omtrent hun lot is
niets bekend.
heeft, kan met
rustig
uitgaan!
ACTIE TEGEN JODEN IN DE
DUITSCHE TOONEELWERELD.
GEVOLG VAN GOEBBELS „LAATSTE
WAARSCHUWING".
BERLIJN. 16 Mei. (V. D.) In de publicaties
van den Strijdhond voor Duitsche cultuur en
van het Reichsverband „Deutsche Buehne"
wordt gerefereerd aan de passages van de
redevoering van Rijksminister Dr. Goebbels.
welke betrekking hadden op de Joodsche
kwestie.
De minister had o.m. gezegd, dat de Joden
deze woorden als laatste waarschuwing
moesten beschouwen. In verhand hiermede
wijzen de genoemde instituten er op, dat „een
noodzakelijk woord op een noodzakelijk
oogenblik van toonaangevende zijde is gespró
ken. Wij wenschen niet alleen verschoond te
blijven van de Joden als tooneelspelers en
zangers doch ook als schrijvers en componis
ten. Ook als tekstdichters in muzikale too-
neelstukken wenschen wij van de Joden ver
schoond te blijven, evenzoo als regisseurs of
tooneeldecorateurs. Evenmin wenschen wij
op het Duitsche tooneel al die lieden, die nu
nog met Joodsche kringen bevriend of min
of meer getrouwd zijn. al zijn het nog zulke
groote „Könner". De kernnositie van het Jo
dendom In de Duitsche cultuur vormen thans
nog de Joodsche tooneel-uitgevers, die wij
helaas hebben vergeten te ontdoen van hun
machtspositie".
De „Angriff" roert zich.
De .Angriff" wekt S.A. en arbeiders op ge
vallen van. „Joodsche onbeschaamdheid" te
rapporteeren, omdat de Joden volgens het
blad weer „luidruchtig" worden en lessen in
wellevendheid noodig hebben.
Nog een Engelsch protest.
De Times publiceert een protest van den
aartsbisschop van Canterbury tegen Der
Stürmer welks inhoud door den primaat als
verfoeilijke ophitsing tot godsdienstig fana
tisme wordt gekenschetst.
DE STILLE RONDGANG.
De vredestrein vertrekt 12.57.
In het bericht over den Stillen Rondgang
in ons nummer van Woensdag werd als ver
trekuur van den extra-vredestrein uit Haar
lem 13.01 genoemd.
Dit moet, naar de Ned. Spoorwegen ons me-
dedeelen. 12.57 zijn. De trein komt 12.54 uit
Amsterdam binnen.
HET MIJNONGELUK IN
HENEGOUWEN
OOK LEVENSGEVAAR BIJ DE GEREDDE
ARBEIDERS.
ROUWZITTING VAN KAMER EN SENAAT.
(Adv. Ingez. Med.)
BRUSSEL, 16 Mei (V. D.) Uit Bergen wordt
gemeld, dat het aantal dooden bij de mijn
ramp nog niet nauwkeurig vaststaat. De
brandwonden der levend geborgen mijn
werkers zijn in vele gevallen zoo ernstig, dat
het ergste voor de slachtoffers wordt ge
vreesd.
De drie ministers, wier departementen mijn-
aangelegenheden behandelen, zijn Woensdag
ochtend op de plaats van de ramp aange
komen. De omstandigheden, waaronder het
ongeluk plaats vond. konden evenwel nog
niet worden vastgesteld. De uit 48 personen
bestaande ploeg was om twee uur de mijn
binnengegaan. Om acht uur vond een ont
ploffing plaats, ten gevolge waarvan brand
ontstond. De plaats van de ramp is 2 a 300 M.
Woensdagmidden vonden in de Kamer en in
den Senaat rouwzittingen plaats. Minister-
pres. de Broqueville voerde 't woord. Onder da
indruk van de ramp heeft de vereeniging van
mijneigenaars besloten de loonsverlaging,
welke op 20 Mei zou ingaan uit te stellen
tot 3 Juni.
DE MIJNCATASTROFE IN HENEGOUWEN. Een reddingsbrigade keert na een
resultaatlooze afdaling aan den mijningang terug.
Ach, daar staan de Pinksterdagen
Met hun vrijheid voor de deur,
En het kwik der thermometers
Zakt gelijk ons goed humeur.
Eiken dag maar weer „iets kouder",
Meldt de Bilt ons nuchter koel,
En dat geeft een extra rilling
Aan je huiverig gevoel.
Wat komt nou van onze plannen
Vol van Pinksterzaligheid?
Waar blijft nou de plichtsbetrachting
Van den jongen zomertijd?
Aarzlend zien wij ons gedreven
Naar het droevige besluit:
Blijf maar thuis met dichte ramen,
Zelfs de kachel mag niet uit.
Zwaarbewolkt met regenbuien.
En een fiksche kou gevat,
Beeld van Waterland met Pinkster,
Hoofdstad Ril-land (regen)Bad.
„De fabricage van oorlogen/'
De correspondent van de News Chronicle
schrijft naar aanleiding van den Chaco-oorlog
dat een ernstig punt van den toestand in
Zuid-Amerika thans gevolgd wordt door een
mogelijke uitbreiding van het conflict over
andere landen.
De Chaco-commissie kwam er achter, dat
agenten van verscheidene bewapeningsfir
ma's Engelsche, Fransche, Italiaansche en
Amerikaansche inbegrepen zich naar
Brazilië begaven in het vooruitzicht „zaken
te doen".
De strijd tussehen Columbia en Peru. die
door tusschenkomst van den Volkenbond zoo
goed als bijgelegd was. vertoont teekenen van
herleving, omdat beide landen opnieuw de
geldelijke middelen tot het voeren van oorlog
gevonden hebben.
DE JONGSTE VLIEGER VAN ITALIë-
MUSSOLINI'S 17-JARIGE ZOON.
ROME, 16 Mei (V.D.) Vandaag heeft
de oudste zoon van Mussolini, Vittorio, op
het vliegveld Centocelle zijn brevet ge
haald als vliegtuigbestuurder. Vittorio, die
pas 17 jaar oud is, is de jongste vlieger in
Italië.
HET CONCERT IN HET
AMSTERDAMSCHE STADION.
OP ZATERDAG 2 JUNI.
Het Sub-comité voor Haarlem en omstre
ken voor Stadionconcerten verzoekt ons op
neming van het volgende:
Het concert is vastgesteld op Zaterdag
avond 2 Juni. Het programma luidt als volgt:
Praeludium over het Oude Wilhelmus van Dr.
Willem Mengelberg (voor orkest), eindigende
in de eerste strophe van het Wilhelmus (voor
koor). Ouverture Meistersinger van Richard
Wagner. Piet Hein Rhapsodie van Dr. P. van
Anrooy. 9e symphonie van L. van Beethoven.
De vereenigde orkesten en koren worden
in het midden van de Marathontribune opge
steld.
De directie der Spoorwegen te Utrecht heeft
bericht dat de depothouders spoorwegbiljetten
mogen afgeven met een reductie van 50 pCt.,
indien een groep van minstens 25 reizigers
zich bereid verklaart, met denzelfden trein
naar Amsterdam te reizen ter bijwoning
van het stadion-concert; de terugreis kan
desgewenscht individueel geschieden, met
dien verstande, dat deze op denzelfden dag zal
plaats vinden. Mocht de directie der Spoor
wegen er van op de hoogte worden gesteld,
dat het reizigersvervoer zeer groot belooft te
worden, dan zal zijn zich gaarne bereid ver
klaren extra treinen in te leggen. Het con
cert- dat te ongeveer 10 uur geëindigd zal zijn.
biedt voldoende gelegenheid om naar welk
deel van het land ook nog denzelfden avond
terug te keeren.
Het Sub-Comité voor Haarlem en omstre^
ken bestaat uit de heeren Mr. A. Beets, H. E.
Everard. Prof. Dr. A. D. Fokker, Jhr. Dr. J. C.
Mollerus, Joh E. Post, Jhr. C. J. A. Reigersman
P. M. van der Sluis en J. C. Tadema.
KENNEMER FOTOKRING.
Woensdagavond hied de heer A. P. W. van
Dalsum uit Amsterdam voor den Kennemer
Fotokring in de bestuurskamer der Sociëteit
Vereeniging een lezing met lichtbeelden over
een vacantietocht met de Marnix van St. Ai-
degonde naar Genua.
Het was interessant te zien hoe de heer v.
Dalsum het geheele leven aan boord had ge
kiekt. Door de geestige wijze waarop de plaat
jes werden verklaard, werd een geheel be
reikt dat ten zeerste' boeide.
Achtereenvolgens kwamen het vertrek uit
Amsterdam, de sluizen te IJmuiden. de reede
van Southampton, Wight, Algiers. Genua en
de Ligurische kust aan de beurt. Alle foto's
waren even fraai, terwijl daartusschen door
de stemmingsbeelden en de kijkjes, op het
leven aan boord zeker niet minder waren.
De vele aanwezigen zullen zich zeker der
Teng naar het vergaderlokaal niet betreurd
hebben.
De avond werd verder gevuld met wedstrijd
en proefprojectie.
De militaire actie Ln Letland ontmoette geen
tegenstand.
pag. 4
Een Amerikaansche ontwapeningsboodschap
in voorbereiding.
pag. 4
De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp tot
tariefwijziging op korten termijn aanvaard.
pag. 3
Verschillende Tweede Kamerleden hebben cri-
tiek uitgeoefend op het beleid van de regee
ring bij de crisiswetgeving.
pag. 3
De K. L. M. vlucht naar Curacao zal waar
schijnlijk in December plaats hebben.
pag. 3
De Rijksmiddelen blijven nog steeds dalen.
pag. 3
Er is nog'geen beslissing genomen welke om-
roepvereeniging de wedstrijd van het Neder-
landsche elftal in Milaan zal uitzenden.
pag. 3
Een historisch feest te Heemskerk met de
Pinksterdagen.
pag 8
Zandvoort's Casino wordt heropend.
pag. 11
Verlaging van de uitkeeringen aan werkloozen
pag 6
De huldiging van burgemeester Maarschalk.
pag. 6
Laatste berichten.
pag. 11
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Een nieuwe Jodenhetze.
pag. 1
Van onzen Berlijnschen correspondent; Zui
vering van de Duitsche landwegen.
pag 4
J. B. Schuil: Tournee Max Reinhardt: Maria
Stuart.
pag. 8
H. G. Cannegieter: Harten in strijd.
pag. 8
K. de Jong: Leerlingenavond van Jac. van
Kempen.
pag. 2
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Aan den 75-jarigen
heer ten Boom.
pag. 6
Sport in 't kort.
pag. 7
Voor de Vrouw
pag. 12
EEN TWEEDE SPOORWEG
ONGELUK IN DUITSCHLAND.
Locomotief riidt op
personentrein in.
VIER DOODEN, 10 ZWAAR GEWONDEN.
KARLSRUHE, 17 Mei. (V.D.) Heden-
morgen tegen half zeven Is op het station
Pforzheim een rangeerende locomotief den
binnenkomenden personentrein 2302, van
Mühlacker naar Pforzheim komende, in de
flank gereden. Daarbij werden drie perso
nenwagens losgerukt en een vierde zwaar be
schadigd. Door de botsing werden vier rei
zigers gedood en voorzoover tot dusver kon
worden vastgesteld 10 zwaar gewond. Boven
dien werd een groot aantal personen licht
gewond.
Spoedig na het ongeluk kwamen doctoren
en verdere medische hulp ter plaatse aan.
De gewonden werden snel per auto naar het
ziekenhuis gebracht. Enkele lichtgewonden
konden onmiddellijk huiswaarts keeren. De
materieele schade is niet onaanzienlijk. Een
onderzoek wordt ingesteld.
WOLKBREUK EN STORM IN
ITALIë.
DOODEN EN GROOTE SCHADE.
MILAAN, 17 Mei (V.D.) Gisteren heeft
een met wolkbreuk gepaard gaande storm in
de omgeving' van Novara in Noord-Italië
groote schade aangericht. Over groote afstan
den staan rijst- en graanvelden geheel oi'.der
water. Vele laag gelegen plaatsen zijn volledig
geïsoleerd door het water.
Op de spoorlijn NovaraVarallo is de spoor
dijk over 500 meter geheel vernield. Alle
bergstroomen zijn gezwollen en hebben grooie
verwoestingen aangericht op de naast liggende
velden en wegen. Talrijke bruggen zijn weg
gespoeld. Politie, militie en pionniers zijn op
geroepen om de bevolking de eerste hulp te
brengen. In Treviso is een kind en in de na
bijheid van Bergamo een jonge veehoedster
door de bliksem gedood. De materieele schade
wordt geschat op 4 a 5 millioen Lire.
AANRIJDING MET DOODELIJKEN
AFLOOP.
Voor de rechtbank te Amsterdam stond
vandaag een inwoner van Heemstede te
recht. die op 12 Juni van het vorige jaar
op den Rijksstraatweg in de nabijheid van
Laren tegen een motorrijder opgereden was.
De motorrijender was tengevolge van de
opgeloopen verwandingen op 18 "Juni over
leden. De officier van Justitie requireerde te
gen den automobilist een geldboete van f 250
sufe. 50 dagen hechtenis. -
