Bergmonument.
tiet Beiatqtiiitste
ECHTE WALES-ANTHRACIET
51e Jaargang No. 15626
VerscHijnt dagelijlcs, beKalve op Zon- en Feestdageri
Dinsdag 5 Juni 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMEN I EN per week ƒ0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post f355, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per wetÜc ƒ0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65 franco per post '0.72lA-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNj.5 regels ƒ1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
0 60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60^
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels f 0.30. elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering vooi Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden 1 600-, Verlies van Hand. Voet of Oog f400-, Verlies Duim f75-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
OOK CONVERSIE VAN
INDISCHE LEENINCEN.
Regeering vraagt machtiging.
Tijdstip echter nog niet vastgesteld.
De regeering heeft bij de Tweede Kamer een
wetsontwerp ingediend, waarbij machtiging
wordt gevraagd om te gelegener tijd een elftal
Indische 5 procent en 4 1/2 procent-leeningen
in guldens te converteeren. De bepaling van
koers en rente wordt aan den minister van
Koloniën opgedragen.
In de toelichting merken de ministers Colijn
en Oud, die het ontwerp hebben geteekend op,
dat zij het, nu de conversie van de Nederland-
sche staatsschuld is beëindigd, wenschelijk
achten de mogelijkheid te openen voor een
soortgelijke operatie ter verlichting van den
Indischen schuldenlast.
Voor een conversie komen in aanmerking
de volgende 5 en 4 1/2 ®/o guldensleeningen,
;waarvan op 1 Juni nog uitstond:
5 leening 191512.500.000
5 1916 36.000.000
5 1917 26.250.000
5 1923 a.42175.000
5 1932 103.837.500
4^2 n 1926 a117.925.200
n 1926 b91.025.100
4y, 1929 59.160.000
4% 1923 e (1930).... 34.092.000
4y2 1930 71.410.000
'<iy, 1931 92.500.000
Tot-.al derhalve691.824.800
Met uitzondering van de leeningen 1923 e,
1930 en 1931, gezamenlijk pro resto groot
198.002.000, zijn al de bovengenoemde lee
ningen te allen tijde vatbaar voor versterkte
of algeheele aflossing.
Hoewel voor enkele van de bovengenoemde
leeningen reeds de wettelijke bevoegdheid tot
conversie bestaat, is er om technische redenen
de voorkeur aan gegeven thans een algemeene
voorziening voor alle in aanmerking komende
leeningen te treffen, waardoor de gelegenheid
ontstond op enkele ondergeschikte punten af
te wijken van de vroegere leeningswetten. In
verband met het spoedeischend karakter van
het ontwerp bestond geen gelegenheid den
Volksraad te hooren.
De minister van Koloniën is degeen die de
machtiging krijgt om de schuldbewijzen te
gelde te maken tegen een door hem te bepalen
koers en rente. Schuld, welke krachtens deze
v/et wordt gevestigd, zal worden gedelgd ln
,een termijn van ten hoogste 40 jaren. Intus-
schen wordt ook bij deze leening de bevoegd
heid tot versterkte aflossing voorbehouden.
Aan hen door wier tusschenkomst de in
schrijving zal geschieden kan een provisie
worden toegekend van ten hoogste een half
procent. De nieuwe schuldbewijzen en hun
coupons zullen vrijgesteld zijn van alle Neder-
landsche en Indische belastingen en eveneens
vrü van zegel.
Maakt minister Oud gebruik van zijn be
voegdheid om de nieuwe leeningen door het
moederland te doen garandeeren dan zal de
minister van Koloniën in overleg met hem
den koers en de rente bepalen.
DUITSCH TRANSFER
MORATORIUM OPGEZEGD.
BIJ WIJZE VAN VOORZORGSMAATREGEL.
De Duitsche regeering heeft bij wijze van
voorzorgsmaatregel de regeling, neergelegd in
het op 10 Februari 1934 onderteekendie proto
col betreffende de uitvoering van het Duit
sche transfer-moratorium, met ingang van 1
Juli 1934 opgezegd.
De Nederlandsche regeering zal met de
Duitsche regeering overleg plegen met het
oog op te voeren besprekingen betreffende
een regeling van den toestand, die van 1 Juli
af zal intreden.
ROELOFSEN OPNIEUW
GEVERBALISEERD.
WEGENS UITLATING IN EEN
VERGADERING TE ZUTPHEN.
ZUTPHEN. 5 Juni Gisteravond heeft de
heer Roelof.sen uit Rotterdam in een druk be
zochte openbare vergadering te Zutphen ge
sproken over de diverse crisismaatregelen.
Na afloop van de vergadering heeft de com
missaris van politie proces-verbaal tegen
hem opgemaakt naar aanleiding van het
door hem gezegde, dat „zoolang wij een mi
nister van Economische Zaken hebben, die
met den heer Van den Bergh van de Unilever
zijn vacantie te Nice doorbrengt, waar deze
dé inzet voor de roulette betaalt en de mi
nister de winst opstrijkt, er geen verandering
]xi clen toestand zal komen".
Lofsy gaat uit de Technische
Commissie.
Het werk wordt hem te veel.
De heer De Vries zijn
opvolger?
De heer K. J. J. Lotsy, die aftreedt als voor
zitter van de technische commissie van
den K. N. V. B.
Karei Lotsy gaat uit de technische commis
sie van den k. N. V. B.. dat wil zeggen: de
heer K. J. J. Lotsy heeft te kennen gegeven,
dat hij zich niet beschikbaar kon steiien
voor een eventueele herbenoeming tot voor
zitter der technische commissie.
Toen wij hedenmorgen den heer Lotsy naar
de reden van dit besluit vroegen, deelde hij
ons mede, dat hij reeds een jaar geleden van
plan was af te treden, doch dat hij toen had
besloten op aandrag van velen nog een
jaar te blijven. „Nu staat mijn besluit echter
onherroepelijk vast", zei de heer Lotsy, „maar
begrijpt u goed, er is hier geen enkele andere
reden in het spel dan dat ik het te druk heb,
zoowel in mijn zaak (de heer Lotsy is direc
teur van een verzekeringsmaatschappij te
Dordrecht), als door andere functies die ik
bekleed, zooals bestuurslid van de F.I.F.A.,
van het N.O.C. enz."
Er is dus geen sprake van dat de heer Lotsy
afgetreden zou zijn om de een of andere
„voetbal-reden", of wel wegens het rapport
Kips, want ofschoon de heer Lotsy een te
genstander was van de conclusie van dit rap
port was de verstandhouding uitermate
goed en verband tusschen dit rapport en
zijn aftreden is niet te vinden. Ook het resul
taat van den wedstrijd in Italië staat niet in
verband met het aftreden als voorzitter van
de technische commissie, want, de brief die dit
besluit kenbaar maakte, was reeds verzonden
voor het Nederlandsche elftal naar Italië ver
trok.
De heer Lotsy kenschetste in het kort het
werk van de leden der technische commissie,
wier taak zoo omvangrijk is en ingewikkeld
dat het de geheele persoonlijkheid opeischt
van alle leden, niet alleen van den voorzitter.
..Mij althans", zei de heer Lotsy ..wordt dat
te veel. De dokter heeft mij reeds herhaalde
lijk gezegd dat ik meer rust moet nemen, ik
heb een zaak en ook wil ik mij meer aan mijn
gezin wijden.In vier jaar heb ik geen vacantie
meer gehad!"
In September wordt de technische commissie
weer samengesteld. De heer Lotsy zal geen
voorzitter meer zijn. Wellicht is de heer De
Vries zijn opvolger.
De heer Lotsy over den Beroeps
voetbalbond.
Wij hebben den heer Lotsy tevens ge
vraagd naar zijn meening over den beroeps
voetbalbond die in Den Haag is opgericht.
„Dat is absolute onzin", zei de heer Lotsy,
„een beweging die van het begin af aan ge
doemd is als een zeepbel weer uiteen te spat
ten. U weet, ik ben geen vijand van het be
roepsvoetbal, maar de oprichters zijn onbe
kenden in de voetbalwereld en het is goed dat?
de spelers gewaarschuwd worden voor een
dergelijke onderneming, die geheel buiten
den K.N.V.B. omgaat en reeds daarom bij
voorbaat veroordeeld is, niets te bereiken."
NOODLOTTIGE EXPLOSIE IN
OKLAHAMA.
ZEVEN DOODEN.
NORMAN (OKLAHAMA) 5 Juni (Reuter).
Door een ontploffing van nitro-glycerine zijn
naar men meent zeven personen gedood.
Nader meldt Reuter dat het ongeval over
kwam aan employés van de Sinclair Oil Com
pany, die naar petroleum-bronnen zochten.
Een boer. die op eenige honderden meters
van de plek des onheils was. vertelde, dat hij
plotseling een vreeselijken donderslag hoorde
en de verminkte lijken der mannen door de
lucht zag vliegen.
De expeditie bad twee auto's bij zich, waar
van één met nitro-glycerine en een met ont
plofbare stoffen was geladen.
Vóór uw huis, op het trottoir....
Het behoort tot de dingen, die den heer-
van-standing niet veroorloofd zijn, Niettemin
veroorloof ik mij ditzelve. In groot-mensche-
lijke onverschilligheid voor het misprijzend
oordeel der menschen. In Albardaiaansche
dappere ongehoorzaamheid.
Ik bedoel: Voor mijn huis gaan staan op
het trottoir, blootshoofds en met de handen
in de zakken.
Het is een kleine onoirbaarheid. Doch juist
de geringere overtredingen van het fatsoen
pleegt men na te laten. Het is gemakkelijk
ze niet te begaan.
De misdrijven van het fatsoen zijn moeiijk
niet te plegen. Dies pleegt men ze, zij het in
het geheim. De overtredingen kunt ge niet in
het geheim plegen.
Met Kitty naar de bioscoop gaan, bijvoor
beeld.
Of bruine schoenen bij een zwart pak dra
gen. Of bij een ijscowagentje een koud wa
feltje verschalken.
Of voor uw huis op het trottoir gaan staan
met uw handen in de zakken en blootshoofds.
Het is een goed en aardig genoegen. Ge
kunt nu zien. dat uw buurvrouw margarine
nuttigt en dat de gordijnen van uw buur
vrouw te anderer zijde vuil zijn.
Ge bemerkt dan. dat aan den overkant de
vensters van de dame. die u nimmer de ge
legenheid geeft met haar kennis te maken,
spons en zeemen lap behoeven.
Ge weet er door, dat het onderwijzeresje
van om den hoek om 10 uur iederen avond
haar pekineesje gaat uitlaten en dat klokke
half vier reeds de gepensionneerde overste
der marechaussée ter sociëteit gaat om pre
cies te zes ure terug te keeren voor de ver
micellis oep.
En verder ziet ge, hoeveel lieden in auto's
door de wereld razen.
Ge staat op het trottoir en achter u staat
de huisdeur onen. Voorb 11 gaande dames
fregatten in den dag taxeeren uw welge
steldheid aan de hoedanigheid van uw gang-
looper.
En auto's rennen voorbij Heeft deze
heer zulk een haast om bij zijn gade te ko
men en een verschaalden zoen te proeven?
Moet dat mevrouwtie zóó ijlen om op haar
divan te gaan niets-doen?
En waarom is het zóó dringend dat de man
met zes koffers achterin zijn voertuig daar
uit kunstzijden kleedje*, bloemvazen en zelf-
binders verkoopen gaat?
Ge staat voor uw huis met de handen in
de zakken. En peinst over dit botte leven en
deze vlijmscherpe haast.
Auto's rennen langs u.
En in ieder daarvan zit een mensch en
raast naar de verte en denkt: van hier tot
mijn divan is nog achttien kilometer; en: als
ik zóó door-raas heb ik over zes-en-twintig
minuten twee kunstzijden kleedjes verkocht
of: op een uur en elf minuten afstand is eer
kus voor mijn ongeschoren linkerwang ge
reed.
Wanneer deze divan nu eens twintig kilo
meter verder in een kleine villa stond? Wan
neer over vijftig minuten een kleedje van de
eene in de andere hand overging? En de heer
met het moede gezicht heelemaal geen kus
kreeg?
Zou er tusschen hemel en aarde eenig ver
driet méér om zijn?
Zou de eeuwigheid er minder raadselachtig
om glimlachen?
Het is een goed en aardig genoegen voor
uw huis op het trottoir te staan, blootshoofd^
en met uw handen in de zakken.
En auto's voorbij te zien ijlen.
Te denken: nog één minuut, dan komt hef
onderwijzeresje met haar pekinees.
En te glimlachen.
Mr. E. ELLAS.
(In het Amerikaansche Huis van
Afgevaardigden is een ivetsvoorstel
ingediend, om een berg in Ten
nessee naar Roosevelt te noemen,
icelk voorstel echter weinig in
stemming vindt.)
Het is een groot volk, dat een grooten man
wil eeren,
De waarheid van dit woord is al sinds lang
erkend.
Amerika wil op dit punt niet graag mankeerer.
En zoekt reeds voor zijn held het passend
monument.
De bondsstaat Tennessee zag 't vraagstuk
zonder zorgen
En maakte zich kordaat van de gedachte
tolk:
Hij die de natie door de stormen heeft ge
borgen.
Ontvange 't bergloon van 't erkentelijke volk.
't Idee is grootsch genoeg, Amerikanen
waardig,
Men doet daar immers nooit de dingen in
het klein,
Als nieuws op dit gebied is het ook zeker
aardig,
Wat kan er, dan een berg, nog meer verheven
zijn.
Een monument van macht en stevig als geen
tweede.
De naam van Roosevelt vereeuwigd op den
top.
Toch gaat de president niet met den geest
drift mede,
Hij ziet er (als een berg) zoo lees ik, tegen op.
En velen zien. met hem, een roose-berg be
zwaren.
De zaak is in hun land nog niet zoo erg
gezond.
De president blijft, als zijn berg een muis
mocht baren.
Maar liefst als Roose-velt op den beganen
grond.
P. GASUS.
Toezending van Haarlem's
Dagblad naar vacantie-a'dres.
De vacantietijd komt weer aan en wij wil
len niet nalaten, de aandacht von onze lezers
er op te vestigen, dat wij gaarne bereid zijn
hun de courant dagelijks naar hun vacantie-
adres te zenden. Van deze faciliteit wordt
ieder jaar in toenemende mate gebruik ge
maakt en wij bewijzen onzen abonnés deze
extra diensten gaarne.
De regeling bestendigende, die wij reeds
eerder hebben ingesteld, zullen wij ook dit
jaar voor nazending binnen de landsgren
zen geenerlei kosten van verzending in reke
ning brengen voor de eerste week van het
verblijf elders. Zij, die niet langer dan een
week uitstedig blijven, behoeven dus geen
extra kosten voor porti boven hun abonne
mentsgeld te voldoen, voor hen die langer
wegblijven, begint de betalingsverplichting
der verzendkosten eerst bij de tweede
week hunner afwezigheid.
Wij moeten vriendelijk doch dringend ver
zoeken het tijdelijk adres voor nazending voor
al tijdig op te geven aan onze administratie,
onder vermelding tevens van het gewone
adres. DIRECTIE HAARLEM S DAGBLAD.
STiiiiLS HOOGER. Twee Amerikaansche luchtvaarders zijn bezig aan de
voorbereiding van een stratosfeervlucht tot een hoogte van 30.000 M. Op de foto
boven de vervaardiging van het omhulsel van den ballon. Daaronder de beide
vliegers: Stevens (links) en Kepner, bij den hoogtemeter.
De Saarresolutie in den Volkenbondsraad aan
genomen.
pag. 4
154 slachtoffers van de hitte in de Ver. Staten.
pag. 4
Er is nog geen besluit genomen over den voort
gang van de ontwapeningsconferentie.
pag. 4
Henderson zou zich naar Berlijn willen bege
ven om Duitschland te overreden op de con
ferentie terug te keeren.
pag. 4
Duitsch transfermoratorium opgezegd.
pag. 1
Wat te Haarlem reeds voor een veilig verkeer
is gedaan.
pag. 2
Tegen den schipper en machinist van de
Spaarnestroom is wegens meineed drie
maanden gevangenisstraf gecischt.
pag. 3
De Nederlandsche Handel Maatschappij gaat
reorganisceren; afschrijving op het kapitaal
onvermijdelijk.
pag. 3
Dr. C. J. K. van Aalst treedt af als president
der Ned. Handel Mij.
pag. 3
De regeering wil ook Indische leeningen con
verteeren.
pag. 1
De heer Lotsy treedt af als voorzitter van de
technische commissie van den K. N. V. B.
pag. 1
De Japansche delegatie, welke te Batavia on
derhandelingen zal voeren is aldaar gearri
veerd. De leider der delegatie verklaarde,
dat Japan den vrijhandel wil handhaven.
pag. 3
Te Heusden heeft een groote brand gewoed,
welke ontstaan is doordat kinderen met lu
cifers speelden.
pag. 3
Laatste berichten.
pag. 7
ARTIKELEN, ENZ.
Jlir. dr. B. de Jong van Beek en Donk: De red
dingspoging der „zes ex-onzijdigen".
pag. 4
J. B. Schuil: Tooneel te Amsterdam. Rubber.
pag. II
Dir. E. Elias: Voor uw huis op het trottoir
pag. I
Ik zwerf niet naar Rome.
pag 6
Damrubnek.
pag. 8
Schaakrubriek.
pag. 8
jCaacf&te-
o.a. a f 1.85 (afm. 20/30)
WITTOP KONING - HAARLEM
HARMEtyJANSWEG 67 A - TELEFOON 16100
GELDIG TOT 1 JULI
(Adv. Ingez. Med.)
FELLE FABRIEKSBRAND IN DE
ZAANSTREEK.
Na ontplof fins ontstaan.
ARBEIDERS MET BRANDENDE KLEEREN
TE WATER GESPRONGEN.
ZAANDAM, 5 Juni. Hedenmorgen werd de
brandweer alhier gealarmeerd voor een feilen
brand in de hou:meelfabriek ,,De Haan"' aan
den Kalver Ringdijk, toebehoorende aan de
Gebr. Groot te Zaandijk.
De bewoners van de buurtschap Het Kalf
en ook verder in den omtrek werden opge-
sohrikt door een hevigen knal. Het bleek, dat
er in de fabriek een ontploffing had plaats
gehad. Er bevonden zich drie personen in de
fabriek, toen de ontploffing geschiedde. Twee
hunner waren bezig met het vervoeren van
balen meel. Beide mannen, de 40-jarige D.
Slop en de 27-jarige P. Hille werden tegen
den grond geslagen, terwijl hun kleeren in
brand vlogen. Zij snelden onmiddellijk naar
bulten en sprongen in een nabij gelegen sloot.
Hun wonden waren echter van dien aard,
dat overbrenging naar het ziekenhuis nood
zakelijk bleek. Het terrein van den brand
was voor de brandweer moeilijk te benade
ren en de spuiten moesten met schuiten en
motorbooten ter plaatse worden gebracht.
Het gebouw is geheel afgebrand.
ALLEBEI AAN DE WINNENDE
HAND!
OFFICIEELE OORLOGSBERICIITGEVING IN
DE CHACOLANDEN.
LAPAZ, 5 Juni 1V.D.) Officieel wordt
medegedeeld, dat de Boliviaansche troepen
de aanvallen van het tweede en derde leger
corps van het Paraguaysche leger zegevierend
hebben algeslagen. Het dagblad ..La Razon"
schrijft, dat de door de Bolivianen in den sec
tor Canada-Strongest gemaakte buit een to
tale waarde heeft van 1', millloen dollar.
ASCUNSION, 5 Juni (V.D.) - - Het ministerie
van nationale defensie publiceert een commu
niqué waarin wordt medegedeeld, dat de
Paraguaysche troepen de twee laatste dagen
in verschillende sectoren vorderingen maken,