jaarn
AMSTERDAMSCHE ONGEREGELDHEDEN IN
DEN LOOP DER TIJDEN.
ZATERDAG 7 JULI 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
6
LAWNTENNIS
WIMBLEDON.
Perry, Wimbledon-winnaar.
PERRY SLAAT CRAWFORD.
Engeland heeft, voor het eerst na 25 jaar,
weer eens het enkelspel te Wimbledon ge
wonnen. Na het veroveren van de Davis Cup
ln 1933 ls dit de kroon op het werk en de
vreugde onder de Engelsche tennisliefhebbers
ls. begrijpelijkerwijs, zeer groot. Perry, de
jongeman, die zich in enkele jaren tijd. voort
komende uit het ..public park" tennis, tot den
sterks ten speler der wereld heeft opgewerkt,
ls er opnieuw in geslaagd, den winnaar van
het vorig jaar Crawford te slaan. En hoe! Het
werd een finale in straight sets met cijfers,
die op een geweldige overmacht duiden, 63,
60", 75, negentien games voor Perry tegen
acht voor den Australiër, Toch zou men ver
keerd doen, uit deze cijfers te concludeeren
dat Crawford zich. zonder tot veel verzet in
staat te zijn, heeft laten afmaken. Er is heel
wat meer spanning in deze finale geweest, dan
de cijfers openbaren, maar de zege van Perry
was geen cogenblik in gevaar De Engelsch-
man heeft- een bijzondere sterke en vooral
tactisch uitstekende partij gespeeld. Hij
Crawford.
heeft zich niet laten bewegen tot forceeren,
met, alle risico vandien, maar een uitputtings
tactiek gevoerd, die hem met zijn betere ge
traind zijn, zijn sterker physiek, alle voordeel
gaf. In de derde set bood Crawford vertwij
felden tegenstand en als het hem toen wat
meer had meegezeten, zou er nog wel een extra
set noodlg geweest zijn. Maar uiteindelijk zou
Perry toch hebben moeten winnen want hij
toonde zich in deze partij veruit de sterkste.
Het is wel een zeer bijzondere prestatie, die
de Engelschman dit jaar geleverd heeft met
het behalen van de Amerikaansche en Austra
lische kampioenstitels, eigenlijk ongeveer de
zelfde prestatie, die Crawford in het vorig
seizoen leverde.
In het heerendubbelspel zal de eindstrijd ge
streden worden tusschen LottStoefen en
Borotra—Brugnon. Borotra heeft zich de
laatste dagen buitengewoon geweerd.
WIELRIJDEN.
DE TOUR DE FRANCE.
VIERDE cTAPPE NAAR BELFORT.
BELFORT, 6 Juli (V. D.) Vier en vijftig
renners begonnen Vrijdagmorgen te Metz voor
de vierde étappe van Metz naar Belfort, een
afstand van 220 K.M. De wegen waren bijzon
der slecht, terwijl de temperatuur zeer hoog
W Met een uur vertraging kwam de kopgroep
te Belfort aan. De Duitschers Wolke haddon
gerulmen tijd de leiding gehad, doch een ge
sloten spoorwegovergang werd hun noodlottig:
een vrijwel zekere overwinning ontging hun
hierdoor Acht renners kwamen gezamenlijk
aan de finish. In de sprint won Lapebie in den
tijd van 7 uur 16 min. 27 sec. Tweede word
de Italiaan Horelli. Daarop volgden Ezquerra
(Soanje) en Vlctto. In de kopgroep bevond
zich ook Antoine Magen, dit daarmede de
leiding ln het algemeen klassement behield.
Het resultaat der etappe was:
1 Lapebie (Frankrijk) tijd 7 uur 16 min. 27
sec. 2. Morelli (Italië). 3. Ezquerra (Spanje),
a Vietto (Frankrijk). 5. Molina (Italië). 6.
■f.rvaecke tBelgië). 7. Trueba (Spanje). 8.
Antoine Magne (Frankr.), 9. Stoopel (Duitsch-
land)
Het algemeen klassement luidt:
1. A. Magen (Frankrijk) 26 u. 23 min. 27 sec.
2. Le Greves 'Frankrijk) 26 u. 23 min. 37 sec.
3. Martar.o (Italië) 26 u. 31 min. 54 sec.
4. Bergamaschi (Italië) 26 u. 35 min. 20 sec.
5. Louviot (Frankrijk) 26 u. 36 min. 52 sec.
6. Geyer (Duitschland) 26 u. 37 min. 46 sec.
7. Lapebie (Frankrijk) 26 u. 38 min. 1 sec.
Het landenklassement luidt;
1. Frankrijk totaaltijd 79 u. 31 min. 26 sec
2. Italië 80 uur 25 sec.
3. Duitschland 80 uur 8 min. 24 sec.
4. België 80 uur 17 min. 29 sec
5. Zwitserland-Spanje 80 u. 44 min. 27 sec.
DE STADION-WIELERBAAN.
De belangstelling voor de Stadion-wieler
wedstrijden van Vrijdagavond was, waar
schijnlijk mede onder den invloed der ge
beurtenissen te Amsterdam slechts matig.
Engelmoer, Hoevens en Metz ontmoetten
elkaar in een uit drie wedstrijden bestaande
omniumrace. De sprintwedstrijd over 550 M.
werd gewonnen door W. Metz, tweede werd
Hoevens, derde, Engelmoer. In den wedstrijd
over 5 K.M. met klassementen werd Hoevens
eerste met 8 punten, gevolgd door W. Metz
met 9punten en Engel-
.moer met 13 pnt. In den
Inhaalwedstrijd over 6
.K.M. viel Hoevens door
bandenpech uit en werd
Engelmoer door Metz
.ingehaald in den tijd
van 6 min. 26 sec. To-
taaiuitslag omniumrace
1 Metz, 14 pnt., 2 Hoe-
.vens 18 pnt., 3 Engel
moer 22 pnt.
In een groot aantal
.ritten werd de revanche
.van den Grooten Prijs
van Parijs verreder
Aan de aangkondigde deelnemers had m
den jeugdigen sprinter Arie van Vliet toe?
voegd, die verraste door voor Dusika en v. d.
Linden te winnen en zich in de demi-finale
wist te plaatsen.
le rit: l Merkens (laatste 200 M. 13 1.5 sec.)
2 Jazet, 3 Ooms.
2e rit: 1 Van Vliet (12 4/5 sec.) 2 Dusika, 3
v. d. Linden, 4 Kamp.
3e rit: 1 Lente (13 2/5 sec.), 2 B. Leene, 3
Kremers, 4 Cornelisse.
Herkansingsrit der tweede aankomenden:
1 Dusika (12 4/5 sec. 2 Leene. 3 Jazet
le rit demi-finale: 1 Merkens (12 4/5 sec.)
2 Dusika.
2e rit demi-finale: 1 Lente (14 sec.) 2 Van
Vliet.
Rit om den derden prijs: 1 Dusika (12 3/5
sec.) 2 Van Vliet.
Finale: 1 Merkens (12 4 5) sec.) 2 Lente.
Eerste prijs: Merkens tweede prijs: Lente,
derde prijs: Dusika..
In den voorwedNrijd om het kampioenschap
van Nederland startten negen B-stayers en
zwakkere A-stayers, waaruit de sportcommis-
sie van de N.W.U. een selectie zou doen voor
deelneming aan de 100 K.M. stayerswedstrijd
om het kampioenschap van Nederland op 15
Juli a.s.
De uitslag van dezen wedstrijd was: 1 Snoek
Jr. in 1 uur 18 min. 29 4 5 sec.: 2 Lorié met
6 ronden achterstand; 3 Alkema met 9 ronden;
9 Korf met 14 ronden; 5 Wildschut met 15 ron
den; 6 Buys met 21 ronden; 7 Woldendorp
met 25 ronden.
Behalve Domhof had ook v. d. Valk opge
geven wegens pech.
De Sportcommissie van de N.W.U. heeft be
sloten voor deelneming aan de nationale kam
pioenschappen aan te wijzen Snoek Jr., Lorié
en Domhof.
CRICKET IN ENGELAND.
DE DERDE TESTMATCH.
Vrijdag is de derde toetswedstrijd tusschen
Engeland en Australië aangevangen. De Engel-
schen wonnen ditmaal opnieuw den opgooi en
gingen eerst batten. De Australische bowlers
hadden het bijzonder moeilijk op een perfect
wicket en de Engelschen scoorden lustig Wal
ters scoorde 52, Sutcliffe 63, Hendren zelfs 132,
Leyland bleef aan het einde van den eersten
dag not out met 93 en het totaal werd 355
runs voor het verlies van 5 wickets. Alleen
captain Wyatt met 0 en Hammond met 4
hadden gefaald. De groote stand kwam na den
val van het vierde wicket, want het werd
achtereenvolgens I voor 68, 2 voor 68, 3 voor
72, 4 voor 149, 5 voor 340. Alle vijf wickets wer
en genomen door den bowler O'Reilly, waar-
an drie cleanbowled.
VERZEKERINGSVOORWAARDEN
GRATIS ONGEVALLENVERZEKERING
600 -
Zie vetgedrukte aanvulling onderaan
Elke betalende abonné van Haarlem's Dagblad It, zoolang
zijn abonnement duurt, dit blad verschijnt en de Directie
Haarlem's Dagblad" de verzekering doet duren, verzekerd tegen
de geldelijke gevolgen van ongevallen, op de volgende voorwaarden
Artikel i. Als verzekerden worden beschouwd alle per week,
per maand en'of per kwartaal betalende geabonneerden, die aan
de volgende vereischten voldoen:
a. gedurende minstens twee weken (In het geval van maand-
abonnés twee maanden) als geabonneerde in de registers van
..llaarlem's Dagblad" zijn ingeschreven;
b. tusschen TB en 60 jaar oud rijn;
c. niet lijden aan ziekten ol gebroken, welke voor hen het gevaar
voor ongevallen vergrootcn. en volkomen het gebruik hebben
van hunne ledematen en zintuigen.
Artikel 2. Onder ongeluk, als ln deze voorwaarden bedoeld,
wordt verstaan de uitsluitende en welitstreeksche oorzaak vau een
lichamelijk letsel (waaronder ook te water geraken verstaan wordt),
den verzekerde, onafhankelijk van zijn eigen wil overkomen, en
waarvan het bewijs geleverd worde dat zulks door van buiten af
toegebracht geweld werd veroorzaakt met bet gevolg hierna in
Artikel 3 aangeduid.
Artikel 3. De uitkeeringen bedragen:
600 GULDEN, Indien het ongeluk (vallende binnen de grenzen
van de voot waarden) de ccnige cn rechtstreeksche ooi zaak
is van de levenslange ongeschiktheid van den verzekerde
waaronder begrepen wordt de amputatie van twee ledematen,
betzij beide voeten of beide handen, dan wel één voet en éen
hand, boven den enkel of den pols of onherstelbaar gezichts
verlies uit beide oogen, (totale blindheid), een en ander binnen
dagen 11a den datum van het ongeval;
GULDEN, Indien het ongeluk (vallende binnen de grenzen
de voorwaarden) de ecnige cn rechtstreeksche oorzaak
is van den dood van den verzekerden geabonneerde, hetzij
onmiddellijk of uiterlijk binnen driemaal 24 uren na het
400 GULDEN, Indien het ongeluk (vallende binnen de grenzen
van de voorwaarden) de eenige cn rechtstreeksche oorzaak
Is van oc amputatie van één hand of één voet boven den pols
of enkel ol van liet onherstelbaar gezichtsverlies uit één oog
(totale blindheid van dat oog), een en ander binnen 10 dagen
na den datum van het ongeval;
250 GULDEN, indien het ongeluk (vallende binnen de grenzen
van de voorwaarden) de cenige en rechtstreeksche oorzaak
Is van de amputatie van beide leden van een duim, binnen
tien dagen na den datum van het ongeval;
150 GULDEN. Indien het ongeluk (vallende binnen de grenzen
van de voorwaarden) de eenige cn rechtstreeksche oorzaak
ls van dc amputatie van alle leden van een wijsvinger binnen
tien dagen na den datum van het ongeval;
GULDEN, indien het ongeluk (vallende binnen de grenzen
de voorwaarden) de eenige cn rechtstreeksche oorzaak
ls van de amputatie van allo leden van een anderen vinger
binnen tien dagen na den datum van het ongeval;
100 GULDEN. Indien bet ongeluk (vallende binnen dc grenzen
van de voorwaarden) de eenige en rechtstreeksche oorzaak
is van de breuk van een boven- en/of onderarm of van de
breuk van een boven- en/of onderbeen;
terwijl onverminderd <lc bepnllnft der voorlaatste alinea van
artikel 6, krachtens deze verzekering alle uitkeeringen op het
hoofd van één persoon verzekerd en om welke redenen ook te
ilocn, te samen nooit meer dan f601),— kunnen bedragen,
onder bepaling, dat ingeval reeds bij het plaats grijpen van een
ongeluk de bovengenoemde ledematen van het lichaam mochten
worden gescheiden, door snijding, wringing, scheuring, knelling,
als anderszins, dat verlies me» amputatie zal worden gelijkgesteld.
Verder onder bepaling, dat het verlies van voor het ongeluk reeds
onbruikbare, gebrekkige of verminkte ledematen ceen aanspraak
geeft op. en niet in aanmerking komt bij overlijden. Hetzelfde geldt
voor het geval dat reeds vóór het ongeluk ledematen gemist werden.
Heelt een ongeval liet verlies van meerdere vingers van ecu hand
tengevolge, dan gaat (lc volle te verlccnen uitkeering in geen RCval
het bedrag te boven dat voor het verlies van de gchcele hand ls
vastgesteld.
Een ongeval geeft nimmer recht op meer dan één uitkeering, mei
dien verstande, dat indien hetzelfde ongeval zoowel breuk als
verlies van een boven- of onderarm of been tengevolge beeft, de
uitkeering voor verlies zal worden verleend.
Artikel 4. De uitkeering Ingeval van overlijden geschiedt aan
de echuenoote of bij ontstentenis daarvan aan de erfgenamen van
den gedooden abonnc
Uitkeeringen wegens verlies van ledematen, vingers of oogen
geschieden aan Jen abonné zeiven
In geval recht op schadeloosstelling ontstaat, zal de uitkeering
geschieden blnr.cn tien dafcen nadat de noodige inlichtingen
verkregen zijn cn het persoonlijk letsel, en de oorzaak cn het
ijevold daarvan bewezen zijn ten genoege der Directie van
..Haarlem's Dagblad".
Artikel 5. Eene uitkeering zal niet verschuldigd zijn bij dood
of verlies van ledematen of oogen, of breuk van ledematen direct
of indirect, veroorzaakt:
a. door eenige ziekte, kwaal of voorbeschiktheid van den ver
zekerde;
b. door ccnige heelkundige operatie ol door uitputting als gevolg
daarvan (tenzij die operatie noodzakelijk was wegens letsel,
waartegen vctzekerd ls);
s. door eene bevalling of zwangerschap, ook al mocht de dood
verhaast rijn door een ongeluk;
d. door zonnesteek, of terwijl de verzekerde onder den invloed
van overprikkeling of somnambulisme was of door bedwel
50
f krankzinnigheid minder I;
in duel. of gedurende de vooibereldlng tot of «Jeelneming zan
wedstrijden of bij vlieg- of luchtvazrttochten of bij baden,
zwemmen, automobielr.jden, motorwlelrljden of wielrijdcn
door grove nalatigheid of grove onvoorzichtigheid of door
voor alle betalende abonnés van
HAARLEM'S DAGBLAD
en voor abonnés van het
Geïllustr. Zondagsblad
Het verdwijnen, verdrinken of door gas of gassen verstikken van
den verzekerde, wordt ten opzichte van deze verzekering aange
merkt als te zijn veroorzaakt door grove nalatigheid, of grove onvoor
zichtigheid. tenzij ten genoege van de Directie van llaarlem's
Dagblad het bewijs van het tegendeel wordt bijgebracht.
Dc verzekering geldt echter wet voor gevallen waarbij het ongeluk
veroorzaakt werd tengevolge van rechtmatige zelfverdediging, of
wel bij poging tot redding van personen oMot afwending van drel-
S Onder bepaling, dat IndieD een abonné In staat van krankzinnig
heid oi verstandsverbijstering rfl raken oi zich buiten Europa mocht
begeven (behalve indien hij van eene Europecsche haven naar een
andere Europecsche haven reist in een schip met vast dok in tijd
van vrede) of indien hij zich in krijgdlcnst te land of te water begeeft
en evenzeer van den dag af waarop hij ophoudt zijn abonnementsprijs
van Haarlem's Dagblad te betalen of deze courant ophoudt te
verschijnen, of dc Directie van Haarlem's Dagblad de verzekering
doet eindigen, alsdan deze verzekering voor hem geheel zal ver
vallen en krachteloos worden.
Van de verzekering zijn uitdrukkelijk uitgesloten: allen die zich
met de bereiding, bet verwerken of proefnemingen met buskruit,
schietkatoen, nitroglycerine, dynamiet, naphtha, acetyleengas of
andere licht-ontplofbare of licht-ontvlambare stoffen bezig houden
of daarbij desbewust tegenwoordig zijn.
Evenmin geldt deze verzekering voor mijnwerkers, acrobaten,
cïicusnjders en dergelijken.
Zeevisschers, zeevarenden en personen van den Loodsdienst
zijn in de verzekering begrepen, en wel, wat betreft ongevallen
aan den wal voor alle uitkeeringen. Verlies van ledematen wordt
ook aan boord gedekt, doch op uitkeering bij overlijden kan voor
hen uitsluitend aanspraak worden gemaakt indien bet ongeval
dat liet overlijden tengevolge beeft, aan den wal plaats had.
Indien de gevolgen van een ongeluk door ziekelijke omstandig
heden, waarin dc verzekerde verkeerde op het oogenblik dut hot
ongeval plaats had, vergroot worden, wordt eventueel geen hoogcre
schadeloosstelling betaald, dan die, welke volgens het oordcel van
den geneeskundigen adviseur van „Haarlem's Dagblad" zoudt
hebben moeten zijn uitgekeerd aan een Dormaal persoon, door
hetzelfde ongeluk getroffen.
Gedurende den termijn, waarin de verzekerde lijdende !s aan dc
gevolgen van een ongeluk, zal de verzekering tijdelijk buiten kracht
zijn met betrekking tot elk nieuw ongeluk, dat den verzekerde mocht
trefien.
Artikel 6. Ingeval een geabonneerde een ongeluk overkomt,
moeten in alle gevallen alle bijzonderheden daaromtrent en omtrent
het bekomen letsel zoo spoedig mogelijk schriftelijk gemeld worden
aan de Directie van „Haarlem's Dagblad" te Haarlem en indien
zoodanige kennisgeving niet binnen driemaal 24 uur na het
ongeluk ls geschied, dan zal gecncrlei uitkeering ver
schuldigd zijn.
Indien dc getroffene zeevarende Is, moet de kennisgeving van
het overlijden'geschieden binnen tlr.c dagen na het bekend worden
in het ongeluk aan dc belanghebbenden.
Zoo spoedig mogelijk na het ongeluk, moet de hulp van een bc-
legd geneeskundige worden Ingeroepen en de verzekerde is gehouden
ider geneeskundige behandeling te blijven en de voorschriften
in den geneesheer onafgebroken op te volgen totdat h(J volkomen
hersteld is.
In ieder geval moet den geneesheer van „Haarlem's Dagblad"
toegestaan worden den verwonde to onderzoeken, wanneer en zoo
dikwijls zulks billijkerwijs geéischt kan worden en „llaarlem's
Dagblad" heeft eveneens vrijheid om zoodanige genees- en heel
kundige hulp te verstrekken als het noodig acht.
Elk bewijs hetwelk de Directie van „Haarlem's Dagblad"
van tijd tot tijd zou kunnen eischen betreffende eenig ongeluk of
verwonding op grond waarvan een eisch werd .ingesteld, zal haar
zoo spoedig mogelijk, nadat hiertoe bet schriftelijk verzoek gedaan
werd, gegeven moeten worden.
In geval van eenig ongeluk met doodclijken afloop moet hiervan
aan de Directie van Haarlem's Dagblad te Haarlem schriftelijk
worden kennis gegeven, onmiddellijk nadat het ongeluk aan
belanghebbenden bekend zal zijn geworden.
Hot niet nakomen van een of meer der m dit artikel genoemde
plicbtingcn, zal elke aanspraak op uitkeering voor belangheb
benden verloren doen gaan.
Alleen na overlegging van het nauwkeurig door hem en den
bchandclendeu geneesheer ingevulde aaavrage-formulier tot uit
keering. en ingeval van overlijden, van de doodacte, kan de belang
hebbende aanspraak maken op dc behandeling zijner vordering.
De overgelegde stukken blijven het eigendom van „Haarlem's
Dagblad". De kosten der geéischte verklaringen komen ten laste
van dengene die de uitkeering aanvraagt.
Alle bedragen, die krachtens deze verzekering verschuldigd zijn.
zullen betaalbaar zijn ten kantore van .Haarlem's Dagblad",
slechts na ontvangst van eene door de(n) rechthebbende (n) ge
rkende quitantic. terwijl de verzekering bij uitbetaling van een
bedrag van meer dan twee bonderd en vijftig gulden ral vervallen.
Van geen som, die verschuldigd is, zal interest betaald worden,
ook niet in gevallen, waarin die anders volgens de wet verschuldigd
erwijl de verplichting tot uitbetaling van eenig bedrag
binnen een maand, nadat bet is toegestaan
ophoudt,
geworden, is ingevorderd-
Artikel 7. Alle geschillen uit dc voorwaarden voortvloeiende,
zullen beslist worden door drie scheidslieden. Nederlanders, bij
onverdeelde keuzo door partijen te benoemen. Bij weigering of bij
gebreke van overeenstemming geschiedt dc benoeming der drie
scheidslieden door den Kantonrechter te Haarlem.
Partijen zijn aan de uitspraak der scheidslieden onderworpen als
aan een vonnis in het hoogste ressort en zullen elk haar eigen kosten
dragen, benevens de helft van het honorarium der scheidslieden.
Artikel 8. Bczwaring of vervreemding van de rechten, voor
een geabonneerde uit deze verzekering voortvloeiende, heelt geen
rechtsgevolg. Alzoo zal het ontvangbewijs van den verzekerde of,
bij overlijden, van de echtgenoote of erfgenamen van den verzekerde
in ieder geval volledige kwijting ten gevolge hebben.
Me: het oog op vaststelling der identiteit van den verzekerde,
moet deze hij elke verandering van woonplaats, beroep of naam,
hetzij door huwelijk of anderszins, daarvan ten spoedigste opgave
doen aan de Directie van „Haarlem's Dagblad" te Haarlem.
ALGEMEENK VOORWAARDEN. AH abonné ln den zin dezer verzekering wordt beschouwd hethoofd van het gezin, tenzij,
voordat het ongeval plaats greep een ander lid vnn het gezin als verzekerde is aangewezen na schriftelijk
verzoek aan de administratie van Haarlem's Dagblad.
De abonnés van het Geïllustreerd Zondagsblad van Haarlem's Dagblad zijn eveneens nog alzonderlijk gratis
tegen ongevallen verzekerd. Voor deze aparte verzekering (waarvan de uitkeeringen worden gegarandeerd
door dc Nieuwe HAVUank tc Schiedam) gelden dezelfde voorwaarden als voor de ongevallenverzekering
van Haarlem's Dagblad. De uitkeeringen voorde verzekering van het Geïllustreerd Zondagsblad zijn als volgt:
Levenslange ongeschiktheid f 2000.— Overlijden f 600.— Verlies van hand, voet of oog I 400.— Duim
of Wijsvinger f 75.Elke andere vinger f 30.
Bij spoor- of tramongeval, etc., worden de uitkeeringen: bij overlijden i 1000.bij invaliditeit 1 3000.
Het deelen van den buit van Piet Hein.
Paling-, Kleine steentjes- en
Aardappelen-oproer.
,.Wee, wanneer gij, losgelaten,
Woedend, zonder wederstand,
In de dichtgebouwde straten
Alles aangrijpt en verbrandt."
Uit „Het lied van de Klok".
Fried, von Schiller.
Wanneer wij den loop der relletjes in de
hoofdstad gadeslaan, en kennisnemen van de
oorzaak, welke daartoe geleid heeft, valt het
op, dat het juist weer Amsterdam moet zijn,
waar zij uitbraken.
De historie leert ons. dat door den loop der
eeuwen heen, het altijd de hoofdstad van het
rijk was, waar het strijdvuur het eerst en het
heftigst ontbrandde. Denken wij bijv. aan de
16e eeuw, en wel aan het jaar 1365 toen het
graan zoo gestegen was. dat menigeen geen
brood meer koopen kon in verband met den
hoogen prijs, zoodat de Amsterdamsche vroed
schap besloot, een uitvoerverbod van graan uit
te vaardigen (evenals vier eeuwen later, Am-
stel's vroedschap tijdens den wereldoorlog doen
moest).
Daartegen kwamen de graanhandelaren in
opstand, omdat zij begrepen, dat de stadsprij-
zen dan spoedig zouden dalen.Groote botsingen
met de „gezagslieden" waren hiervan het ge
volg, maar de ontevredenheid onder sommige
inwoners had ook nog een anderen grond, en
wel het verbod, om langs het IJ-destijds „de
Lastaadje" genaamd houten huizen te
bouwen, „opdat de vijant, mits 't aanhoogen
der weke gronden en 't gebou dicht bij de
veste, geen voordeel krege".
Evenals in latere eeuwen de ware oorzaken
van relletjes steeds een dieperen ondergrond
hadden, dan die, welke genoemd werd, hadden
die in 1565, welks uitsluitend aan het dure
koren geweten werden, wel degelijk ook hun
grond in het vorenvermelde bouwverbod. Het
gevolg van het rumoerig optreden van de
„burgerije" was, dat de overtieid het vuur in
de Lastaadje stak en haar tot den grond toe
liet afbranden".
De buit van Piet Hein.
Nieuwe onlusten ontbrandden in de hoofd
stad, toen in het jaar 1652 „eenige moetwil
lige Bootsgesellen" ontevreden waren over de
verdeeling van den rijken buit, binnengebracht
door Piet Hein. Voor het West-Indisch Huis.
waar de bewindsvoerders zitting hielden, ging
het al heel onrustig toe. Dè ontevreden ma
trozen hadden ongeveer 600 mannen van an
dere schepen weten te bewegen, zich bij hen te
voegen en onder het geschreeuw van „wij zul
len en willen het geit hebben, al sout' er nog
zoo gaan!", trokken zij op het West-Indisch
Huis af. Zij werden echter niet binnengelaten
doch moesten daarmede wachten tot den vol
genden dag. De besprekingen hadden geen
resultaat en het gevolg was, dat er onlusten
uitbraken, waarbij eenige personen den doo<f
vonden en 2 matrozen wegens hun „muyt-
achtig optreeden" tot den dood werden ver
oordeeld.
Van geheel anderen aard was de oorzaak
van het oproer, dat eenige eeuwen later n.l.
in de 19e eeuw, en wel in de tachtiger jaren,
uitbrak,--en dat bekend is gebleven ais het
Palingoproer.
Ook toenmaals was het de Jordaan, waar
de strijd werd uitgevochten. Toch was het
volstrekt niet alleen deze wijk van Amster
dam, waar de bewoners het zonderlinge ver
maak uitoefenden, dat bekend stond onder
den naam van „palingtrekken". Aanvankelijk
waren het de boeren in de omgeving van de
Boeren Wetering, die ter gelegenheid van de
kermis een touw over de smalle vaart span
den, dat aan stevige laten werd bevestigd. In
het midden van dat touw werd een levendige
paling bevestigd en de boeren voeren in boot
jes onder het touw door. waarbij zij moesten
trachten de paling van het touw te trekken,
en soms zelfs de paling levend te villen.
Van de Boeren Wetering werd dat „spelle
tje" verplaatst naar de Jordaan en het was
voornamelijk de Lindengracht. waar het pa
lingtrekken druk beoefend werd. De eenmaal
nam aan het palingtrekken steeds gretig deel,
zeer bekende Jordaansche familie Bokkebek
waarom dan ook in het volksrijm gezongen
werd van „Zeven Bokkebekken gingen paling
trekken".
De bepaling, opgenomen in de politiever
ordening. welke in 1870 het licht zag. luiden
de. dat het martelen van dieren verboden was.
had het stadsbestuur nimmer kunnen nopen
het palingtrekken te verbieden. Wellicht wilde
men in dat volksgebruik niet ingrijpen, totdat
ruim 10 jaren na het van kracht worden dier
verordening, eensklaps de politie order kreeg,
het palingtrekken, dat steeds op Zaterdag
avond plaats had, streng tegen te gaan.
Dit nu vonden de Jordaners een inbreuk
maken op hunne „rechten", enhet werd
zoowaar aanleiding tot een bloedig oproer.
De infanterie moest er aan te pas komen en
in verschillende straten en op de nauwe
grachten van de Jordaan is'in die dagen ook
bloedig gevochten. De later verspreide volks
lied ies. waarin regels voorkwamen als de vol
gende:
„En op de Zaterdagsche brug
Daar krijg je een kogel in je rug,
En op de Lindengracht
Daar is 't niet pluis bij nacht",
zegden voldoende, hoe het destiids in de Jor
daan was toegegaan. Opmerkelijk is het. dat
ook toen tijdens het oproer, Ln tal van huizen
geplunderd werd, evenals thans het geval was
en waaruit ook toenmaals overduidelijk bleek
dat het verbod van palingtrekken meer als
een welkome aangelegenheid was aangegre
pen. om zich ten koste van anderen te^be-
voordeelen.
Een ander oproer in de geschiedenis der
hoofdstad is bekend als het
Kleine steentjes-oproer.
Van die ongegregeldheden kon ook met goe
den grond gezegd worden, dat de ware oor
zaak ergens anders school. De Amsterdamsche
kermis de ouderwetsche „echte Amster
damsche" kermis was afgeschaft en daar
tegen waren felle protesten opgegaan. Even
later kwam het verbod af. dat het loooen over
de kleine steentjes vóór en achter het Konink-
Hik Paleis op den Dam niet meer geoorloofd
zou ziin. Schildwachten moesten óók wan
neer Koning Willem III niet in het paleis ver
toefde nauwlettend acht geven, dat nie
mand de kleine steentjes betrad. Dat voor
schrift is een lange reeks van jaren gehand
haafd. en eerst in het begin van deze eeuw
los gelaten.
In den beginne gingen er ook tegen dit ver
bod felle protesten op. maar de relletjes, welke
daaruit voortsproten hadden feitelijk tot on
dergrond het afschaffen van de Amsterdam
sche kermis. zooaLs de oudere lezers zich nog
wel zullen herinneren. Ook bij het ..kleine
steentjes"- of ..kermis"-oproer moesten de
soldaten te pas komen, en er werden weer
rake slagen uitgedeeld.
Om tenslotte ook te herinneren aan onlus
ten van meer beperkten aard. noemen wij nog
het z.g. „aardappelen-oproer", dat in Amster
dam uitbrak tijdens de beruchte distributieja
ren. Er stonden treinen met aardappelen in
de Doklaan te wachten om gelost te worden,
maar door de een of andere oorzaak kon dat
niet spoedig genoeg geschieden, en verschil
lende elementen trachtten in troebel water te
visschen. Het aardappel-oproer was echter
spoedig bedwongen, hoewel er ook even krach
tig moest worden opgetreden.
JOH. CHR. WIJNAND.
ROEIEN
DE HENLEY.REGATTA.
DEKKER—JENS UITGESCHAKELD.
Uit Londen: Voor de Silver Goblets werd
de Hoop-twee Dekker en Jens uitgeschakeld
door de Duitschers Braun en Möller die ge
makkelijk wonnen. De Duitschers wonnen in
8 min. 35 sec.
In het skiffnummer won Rutherford van
Winstone in den tijd van 8 min. 0.9 sec. In
de andere halve finale won Dr. Buthz van den
Tsjech Zavrel in 8 min. 56 sec.
KANO-SPORT
KANO-KAMPIOENSWEDSTRIJDEN.
Op de Voorzaan hebben Zondag de Natio
nale Kano-Kampioenswedstrijden plaats,
voorafgegaan op heden Zaterdagmiddag door
zeilwedstrijden van zeilkano's. die te vier uur
beginnen. Ook de Haarlemsche Kano-Ver-
eeniging gaat Zondagmorgen naar Zaandam.
Enkele leden trekken mee. Natuurlijk be
staat de kans, dat in een of meer nummers
de Haarlemmers succes zullen hebben, ook in
verband met de hoopvolle resultaten op de
wedstrijden van de Plassers.
Met de snelle „Altijd wat" vertrekken trek
kers en belangstellenden Zondagmorgen
kwart voor zeven van het N.B. Spaarne.
De Haarlemsche Zeilvereeniging organi
seert ter gelegenheid van deze wedstrijden
een week-end naar De Zaan.
HAARL. VOETBALBOND
HAARLEMAMSTERDAM.
Voor het elftal, dat Donderdagavond op het
RC.H.-terrein de Haarlemsche kleuren in de
finale voor het Stedentournooi tegen het Am-
sterdamsch Elftal zal verdedigen zijn de vol
gende spelers uitgenoodigd:
Doel: N. Michel (V.S.V.)
Achter: G. Krom (R.C.H.) en K. Haak
(Stormvogels).
Midden: R. Jongeneel (H.F.C.), D. J. de
Koning (V.S.V.) en A. W. Vreeken 'Haarlem).
Vóór: H. Notrot (E.D.O.ï. U. de Wolf (V.S.V)
S. Sterk i V.S.V.) C. J Smit (Haarlem en J
Paape (R.C H
De wedstrijd begint te half acht en zal
worden geleid door Mr. E. G. van Bisselick
(Den Haag).
STORMVOGELS—D. W. S.
Naar we vernemen, heeft Stormvogels den
wensch te kennen gegeven in verband met
het overlijden van Z.H.K. Prins Hendrik,
bovengenoemden te Halfweg te spelen wed
strijd Zondag a.s. niet te doen doorgaan.
Vermoedelijk wordt deze ontmoeting nu
Zondag 15 Juli gespeeld.
SCHEEPVAART BERICHTEN
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Statendam New York n. Rotterdam 6 5 n.m,
G.T. te Plymouth verw.
Beemsterdijk New Orleans n. Rotterdam 5
n.m. van Havana.
Binnendijk Rotterdam n. Philadelphia p. 6
5.20 v.m. Lizard.
Breedijk 4 n.m. van Rotterdam the Phila
delphia.
Lochmonar Rotterdam n. Vancouver 5 9.25
v.m. 27 mijl Z.W. van Niton.
HALCYON LIJN.
Maasburg 5 van Narvik.
Stad Zaandam 5 van San Juan (Sp.) naar
Rotterdam.
HOLLAND—OOST-AZIë LIJN.
Arendskerk 5 van Yokohama n. Rotterdam.
Gaasterkerk uitreis 5 van Genua.
Serooskerk thuisreis 5 van Colombo.
Grootekerk uitreis 5 van Manilla.
HOLLAND—BRITSCH-INDIë LIJN.
Streefkerk 3 van Rotterdam te Calcutta.
HOLLAND—AFRIKA-LT7N.
Nijkerk vertr. 7 van Beira n. Rotterdam.
Heemskerk uitreis 5 te Mombassa ver
trok 7.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
Alkmaar Amsterdam n. Chili 5 8.14 v.m.
90 mijl Z O. van Land's End.
Astrea 6 van New York n. Haïti.
Calypso 5 van Genua n. Alef andrlë.
Ceres 5 van Stamboul n. Bourgas.
Hebe 5 van Catania te Taranto.
Juno 5 van Messina naar Palermo.
Mars 5 van Vigo te Lissabon.
Nereus 6 van Hamburg te Amsterdam.
Oranje Nassau 6 van Valencia naar Alicante
Saturnus 5 van Malta n. Patras
Telamon 5 van Izmir naar Algiers.
Titus 5 van Musel n. Setubal.
Triton 6 van Amsterdam te Rotterdam.
Venezuela 5 van West-Indië te Curasao.
Venus 5 van Amsterdam te Hamburg.
Vulcanus 5 van Volo naar Limmi.
Barneveld Chili n. Amsterdam 4 van Tal-
cahuano.
Ajax 6 van Rotterdam n. Lissabon.
Euterpe 6 van Amsterdam naar Bordeaux
Ulysses 6 van Amsterdam n. Rotterdam.
Fauna 6 van Amsterdam naar Rotterdam.
Vesta 6 van Amsterdam naar Kopenhagen.
Java van Japan 2 van Port Swettenharu.
Malaya van Japan 4 van Tsingtao,
