De Ontwapeningsconferentie.
WOENSDAG 11 JULI 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
5
Bij het begin der derde zomervacantie. Het laatste werk
was het beste van het in 1954 tot dusverre verrichte. Het
ontwerp-conventie betreffende de reglementeering van den
wapenhandel en de wapenfabricatie. De vooruitzichten
voor de toekomst.
(Van onzen correspondent.)
Genève, Juli 1934.
De Ontwapeningsconferentie is deze week
ten derden male haar zomervacantie begon
nen! Een vergelijking met de stemming,
waarin wij ons in Juli 1932 en Juli 1933 be
vonden. kan helaas niet tot optimisme lei
den. De aanneming van de zoogenaamde „va-
cantie-resolutie-Benes" in Juli 1932 moge
reeds een teleursteling geweest zijn voor ve
len. die de opening der Ontwapeningsconfe
rentie in Februari 1932 met groote verwach
tingen hadden tegemoet gezien, deze resolutie
kon in ieder geval aan een aantal beginselbe
sluiten der Algemeene Commissie herinne
ren. waarover algemeene overeenstemming
verkregen was. terwijl bovendien niemand
aan de voortzetting der conferentie in de
herfst twijfelde. Ook de zomervacantie van
het jaar 1933 begon onder niet al te ontmoe
digende omstandigheden. De eerste lezing van
het ontwerp-conventie van MacDonald was
ten einde gebracht en al waren over tal van
belangrijke onderdeden daarvan groote mee-
ningsverschillen voor den,dag getreden, ten
slotte had men toch alg'emeen erin toege
stemd, dat het Plan-MacDonald van „grond
slag der discussie" tot „grondslag der te slui
ten conventie" verheven werd. Al werd het in
Juli 1933 minder zeker geacht dan het jaar
tevoren, dat een normale voortzetting der
Ontwapeningsconferentie na de zomervacan
tie zou volgen, men was toch niet zonder
hoop, dat het voorzitter Henderson, die „de
zwaarste opdracht uit zijn gansche leven",
naar hij zelf zeide, van de Algemeene Com
missie ontvangen had, op zijn reizen naar de
voornaamste Europeeache hoofdsteden ge
lukken zou zooveel toenadering' tusschen de
verschillende opvattingen te bereiken, dat in
October de tweede lezing van het ontwerp-
conventie van Mac-Donald mogelijk zou
worden.
Vergelijkt men hiermede de stemming, die
thans bij het ingaan der zomervacantie be
staat, dan is een zeer ernstige achteruitgang
niet te ontkennen. De Algemeene Commissie
heeft weliswaar in het begin der vorige maand
besloten het advies van Litvinow niet op te
volgen, n.l. ronduit de onmogelijkheid, tot een
conventie over het bewapeningsvraagstuk te
komen, te erkennen, doch men vraagt zich
hier meer en meer af, of dit niet slechts uit
stel van executie geweest is. Want van de
nieuwe diplomatieke onderhandelingen, waar
van in de resolutie-Barthou van 8 Juni sprake
is en die Duitschland naar Genève zouden
moeten terugbrengen, verneemt anen bitter
weinig! Zouden de Franschen, die tijdens de
zitting der Algemeene Commissie zoo hoopvol
waren over een spoedigen Duitschen terugkeer
en daarvoor geen enkelen prijs wilden beta
len, dan toch wat geweten hebben van de sa
menspanning tusschen Roehm en von Schlei-
cher„ waarbij deze laatste, naar men te Ber
lijn beweert, tot een voorbehoudloozen te
rugkeer van Duitschland naar den Volken
bond en de Ontwapeningsconferentie bereid
zou zijn geweest? Hoe het zij, van eenig
diplomatiek overleg over het herstel der betrek
kingen tusschen Duitschland en Genève hoort
men niets meer en tenzij het aanstaande be
zoek van Barthou aan Londen de bron tot een
nieuw initiatief wordt, is het waarlijk onmo
gelijk in te zien, hoe wij in October ons voor
een nieuwen toestand zouden kunnen geplaatst
zien, die een werkelijke hervatting der Ont
wapeningsconferentie, onverschillig op welken
grondslag, mogelijk zou maken!
Intusschen moet bij alle bezorgdheid over
de toekomst der conferentie toch erkend
worden, dat de resolutie-Barthou van 8 Juni
de aanleiding tot nuttig voorbereidend werk,
zij het ook grootendecls van technischen aard.
geworden is. Van de vier daarbij nieuwge-
schapen commissies, die zich voornamelijk
met veiligheidskwesties hadden Dezig te hou
den, heeft alleen de luchtvaartcommissie
niets nog van zich laten hooren. Voorzitter de
Madariaga, de anders steeds zoo voortvaren
de oud-directeur van de Ontwapeningsafdee-
ling van het Volkenbondssecretariaat, heeft
de commissie zelfs niet bijeengeroepen, blijk
baar geenerlei hoop meer hebbend, dat over
de kwestie van de internationale reglemen
teering der burgerlijke luchtvaart nog iets
nieuws zou kunnen gezegd worden! De drie
andere commissies hebben echter ieder een
eerste zitting gehouden, waarin weliswaar de
afwezigheid van Duitschland en Italië en het
algemeene „voorbehoud" van Japan het ver
krijgen der eenstemmigheid wel wat al te ge
makkelijk hebben gemaakt, doch waarin toch
aanbevelingen konden opgesteld worden, die
bij een eventueele hervatting der Ontwape
ningsconferentie van nut zullen blijken te
ziin.
De commissie voor de regionale veiligheids
verdragen. die op den voorgrond stelde dat
deze verdragen van wederkeerigen bijstand
tegen niemand gericht mogen zijn en dus voor
alle nabuurstaten ter toetreding open moeten
blijven, heeft het in 1928 door de Volken
bondsvergadering allen staten ter bestudeering
aanbevolen ..model-verdrag van wederkeerigen
bijstand" voor den nog steeds besten tekst
voor dergelijke regionale verdragen verklaard.
Geen wonder,w aar Politis de voorzitter dezer
commissie is en deze Grieksche diplomaat
jurist zelf in 1928 den tekst van het model
verdrag had ontworpen! De commissie-Bour-
quin voor de „nalevingswaarborgen", die de
loyale naleving der voorschriften der te slui
ten ontwapeningsconventie moeten verzekeren,
heeft de eventueele overtredingen der even
tueel te sluiten Ontwapeningsconventie in vier
klassen gegroepeerd, naar gelang van de
zwaarte der overtreding, en de daartegen te
treffen nalevingswaarborgen eveneens in vier
dienovereenkomstige groepen gerangschikt.
Deze commissie heeft baanbrekende arbeid op
dit gebied verricht, die bij eventueele latere
besprekingen natuurlijk nog zal kunnen ver
beterd worden, doch die toch naar men mag
aannemen, de grondslag van de regeling van
dit zoo belangrijke vraagstuk zal blijven!
Het beste werk is echter ongetwijfeld door
de derde commissie verricht, die onder voor
zitterschap van den Poolschen gedelegeerde
Komarnicki erin geslaagd is den tekst gereed
te maken voor een conventie tot reglemen
teering van den wapenhandel en de wapen
fabricatie. een onderwerp waarover reeds tien
jaren lang in Volkenbondsorganen een strijd
zonder einde was gevoerd, sinds een commissie
onder voorzitterschap van den Duitschen
graaf Benstdorff voor het eerst dit onderwerp
ter hand nam. De bekeering van Amerika ten
gunste van de gedachte van internationaal
toezicht ook op de wapenfabrieken heeft in
grooten mate tot aanneming van een
ontwerp conventie bijgedragen, waarbij ech
ter wederom helaas een vraagteeken geplaatst
moet worden achter de bereidwilligheid van
Duitschland. Italië en Japan om tot zulk een
conventie toe te treden. Een belangrijk vraag- i
teeken! dat ons echter niet ervan mag weer-
houden den vooruitgang te erkennen dat j
thans onder alle andere staten overeenstem-
ming is verkregen. De hoofdgedachte van het
ontwerp-conventie is, dat een groote mate var
openbaarheid, onder de waarborgen van he'
toezicht van de te benoemen Permanente
Ontwapeningscommissie zal worden gegeven
zoowel aan de wapenfabricatie (waarbij geer
onderscheid gemaakt wordt tusschen Staats-
wapenfabrieken en particuliere wapenfabrie
ken) als aan den wapenhandel Het waren voor a
de Amerikanen die in de laatste weken erop
aandrongen, dat de regeeringen door open
baarheid in dezen een der voornaamste rede
nen tot ongerustheid en vijandige gevoelen*
der volkeren, voortspruitende uit sensationeele
berichten over oorlogsvoorbereidingen der an
deren, zouden trachten uit den weg te ruimen
B DE JONG VAN BEEK EN DONK.
Pruis Karei van Beigie. graat van Vlaanderen,
is Dinsdag in de residentie aangekomen ter
bijwoning van de begrafenis van wijlen Z.K.H.
Prins Hendrik - De prins met zijn adjudant
bij aankomst aan het Belgische legatiegebouw.
Het escorte huzaren voor het paleis.
Gaat Amsterdam bezuinigen op
onderwijs?
Motorrijder door den trein
gedood.
B. en W. willen 41 scholen opheffen.
Ongeluk op onbewaakten overweg.
B. en W. van Amsterdam hebben den raad
uitvoerige voorstellen doen toekomen ter ver
dere bezuiniging op het onderwijs Deze voor
drachten bevatten oan. de opheffing van
eenige scholen voor openbaar onderwijs, waar
door het totaal opgeheven scholen 41 wordt.
Voorts wordt voorgesteld, het vrije gebruik
van boeken enz. aan de openbare scholen voor
middelbaar en voorbereidend hooger onder
wijs af te schaffen, het maximum-aantal leer
lingen per klasse op 48 te brengen en de
leeftijd van toelating voor openbare en bij
zondere scholen voor voorbereidend onderwijs
te verhoogen tot 4 1,2 jaar.
Op den onbewaakten overweg te Beek (ge
meente Princenhage). Ls de 22-jarige V. ter
wij! hij den overweg wilde oversteken om naar
Breda terug te keeren. door een trein gegrepen
en op slag gedood. De motor werd oen 7-tal
meters meegesleurd, terwijl het slachtoffer
ongeveer 30 meter voorbij den overweg werd
teruggevonlen.
V. reed zooals ooggetuigen gezien hebben,
zeer kalm en heeft, lettend op de linkerzijde
van de spoorbaan, den van Breda komenden
trein niet opgemerkt. De machinist van den
trein, die het ongeluk zag aankomen, remde
geducht doch kon het ongeluk niet voorkomen.
Belangstelling langs den weg.
De lijkstoet bij het Paleis aan het Noordeinde.
De stoet op den Kneuterdijk te 's-Gravënhage.
Universiteit van Freiburg door
brand verwoest.
Kostbare schilderijen verloren gegaan.
FREIBURG (Breisgau). 10 Juli (D.N.B
Hedenmiddag brak een brand uit in de zolder
verdieping van het beroemde universiteitsge
bouw alhier die zich snel uitbreidde en
groote verwoestingen aanrichtte. Het groote
koperen dak boven den ingang van het ge
bouw is met groot geraas op straat gevallen.
De vlammen sloegen over op den westelijken
en den zuidelijken vleugel, die totaal uitge
brand zijn. De aula in den westelijken vleugel
met de zich daar bevindende kostbare schil
derijen is een rookende puinhoop Een groot
deel van de boekerij is mede dank zij de hulp
van professoren en studenten, naar buiten
gebracht kunnen worden. Verscheidene per
sonen werden bij het reddingswerk gewond.
Mei gelooft dat kortsluiting in de cabine van
de bioscoopzaal de oorzaak van den brand
is.
Ook de groote koepel van de universiteit is
ingestort in de groote middenhal. De vlam
men sloegen over naar den Oostelijken vleu
gel. De brandweer, die met alle beschikbare
materiaal aan het werk was, stond vrijwel
machteloos tegenover het vuur.
WEGWERKER AANGEREDEN EN
GEDOOD.
Dinsdag is door een losse locomotief van
Oldenzaal naar Hengelo de ongeveer 35-jarige
gehuwde wegwerker Nijhof in den rug aan
gereden. De man was bijna onmiddellijk dood
BIJ HET ZWEMMEN VERDRONKEN.
De 15-jarige J. Schefferly, wonende in de
Tuinderstraat te Rotterdam is bij het zwem
men in de Schie verdronken.
MEDEWERKER VAN STAVISKY ALS HANDE
LAAR IN BLANKE SLAVINNEN.
PARIJS. 10 Juli. Aan boord van het Duit-
sche s.s. „Kap Arcona", dat op weg naar
Buenos Aires Maandag te Boulogne voor anker
is gegaan, bevindt zich een minderjarige Fran-
?aise, die door handelaars in blanke slavinnen
naar Zuid-Amerika zou worden gebracht. De
pas van Mile Soiret was echter in orde en haar
leeftijd was met 21 jaar aangegeven, zoodat
haar vertrek niet verhinderd kon worden.
Later is echter gebleken, dat de pas valsch was
en dat een zekere Battesti, een vroeger mede
werker van Stavisky, die zich bezig houdt met
den handel in blanke slavinnen, het meisje
aan boord gelokt had onder het voorwendsel,
dat Hij haar in Argentinië een betrekking als
privé-secretaresse kon bezorgen. Het Fransche
consulaat te Buenos Aires heeft opdracht ge
kregen, het meisje bij aankomst daar in be
scherming te nemen en onmiddellijk naar
Frankrijk terug te doen gaan.
JAVASCHF. BANK GEEFT 9^ pCt. DIVIDEND
BATAVIA, 11 Juli (Aneta) Het dividend
van de Javasche bank is over het afgeloopen
boekjaar bepaald op 9>j pCt.. vorig jaar 8 1/2
pCt.
Kantoorlooper midden op den
dag beroofd.
Brutale overval te Amsterdam
Buit bedraagt slechts 40 gulden.
Gistermiddag omstreeks half een heeft een
brutale aanslag plaats gehad op een kantoor
looper van den wijnhandel van de firma Hen
drik Kruimel op de Passeerdergracht 40 te Am
sterdam. De man. die 70 jaar oud Is. was be
last met het innen van kleine posten. Hij liep
op dat tijdstip met zijn portefeuille, waarin een
bedrag van circa veertig gulden was, onder den
arm op de brug over de Lijnbaans- en de
Leidsehegracht teen hij plotseling van een
man met een stuk hout van achteren een slag
op het hoofd kreeg. Do aanvaller rukte hem
de portefeuille onder zijn arm vandaan. Hij
sprong op de fiets en reed snel weg. Eenige
personen, die het geval zagen, zetten den
aanvaller nog na, maar hij wist te ontkomen.
HET VERGAAN DER BEIDE
PRAUWEN.
NEGEN EN VEERTIG MENSCHEN
OMGEKOMEN.
PAMEKASAN, 10 Juli (Aneta) Volgens de
laatste gegevens zijn bij het vergaan van de
beide prauwen 49 opvarenden verdronken. De
lijken spoelen geheel of gedeeltelijk aan.
WITBRAAD THANS DEFINITIEF VRIJ
GESPROKEN.
AMSTERDEM. 10 Juli. Men deelt ons mede
dat de officier van justitie geen hooger beroep
tegen Witbraad heeft aangeteekend, zoodat
deze thans definitief vrijgesproken is.
DUITSCHER PREES DOLLFUSS.
EN KREEG ER EEN HALF JAAR VOOR.
BERLIJN. 11 Juli (V.D.) Te Mackendorf
In Brunswijk ls een man veroordeeld tot 6
maanden gevangenissraf, omdat hij in een
café gezegd had, dat Dollfuss de grootste po
liticus ter wereld was en dat men naar de
Weensche radio-omroep moest luisteren wan
neer men de waarheid over Duitschland
wenschte te leeren kennen.
Een 35 Jarig Berlijnsch arbeider. Hans
Wensel is veroordeeld tot 3 weken gevangenis
straf omdat hij ln een café „hoera voor Diml-
trof" had g«Voepen.
Een der bloemenwagens.
