Tata Zm^a
1 3 O O O
Het BeioH^kste
52e Jaargang No. 15666
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 21 Juli 1934
HAARLEMS DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ÜITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENS DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0 65, franco p. post 0.72^.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13982 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTlëN1—5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels
ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze
Groentjes 1—3 regels ƒ0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid f 600.-, Overlijden 600-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150 -, Elke andere vinger 50.-. Arm- of Beenbreuk 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-. Overlijden ƒ600 -, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim ƒ75.-, Verlies Wijsvinger ƒ75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
Nieuwe reeks aanslagen in
Oostenrijk.
O.a. op electrische centrale te Reutte.
WEENEN, 20 Juli (V.D.) De officieele lijs!
der dynamietaanslagen was Vrijdag bizonder
omvangrijk.
Te Leutasch (Tirol) is een groote hoeveel
heid pistolen en munitie gevonden. Een her
bergier wiens zaak van overheidswege reeds
gesloten was wegens het gelegenheid geven
aan nationaalsocialisten te vergaderen, is in
verband met deze affaire gearresteerd.
Op de pastorie te Fehnsdorf (Stiermarken)
ls in den afgeloopen nacht een aanslag ge
pleegd, waarbij groote materieeele schade is
aangericht. Te Sankt Peter (Stiermarken) is
een brug ernstig beschadigd.
Te Suessenbrunn (Beneden Oostenrijk) zijn
tal van bommen gevonden.
Tegen den huiseigenaar is een vervolging
ingesteld.
Te Hall zijn in de afgeloopen nacht ten
gevolge van een ontploffing talrijke venster
ruiten vernield.
WEENEN, 20 Juli. In den afgeloopen nacht
ts een aanslag gepleegd op de electrische cen
trale te Reutte in Tirol. De daders lieten een
waterbuis met een boorsnee van 90 centimeter
waardoor het water van de Plansee naar de
centrale wordt gevoerd, in de licht vliegen.
Een tweede buis met een doorsnee van 110
cM. werd over een lengte van 3 meter open
gescheurd.
Door den plotsélingen druk van het water
werd een der betonpalen, die op afstanden van
elkaar geplaatst zijn en waar de buizen over
heen loopen, omhoog geslingerd, waardoor de
paal in de lucht kwam te hangen. Ten ge
volge van den aanslag ligt de centrale stil
en is men aangewezen op stroomlevering uit
andere plaatsen.
De burgerlijke luchtvaart in
Engeland.
Onder civiele autoriteiten?
LONDEN, 21 Juli (Reuter). Lord Lon
donderry, de minister van Luchtvaart heeft in
een memorandum zijn houding uiteengezet ten
aanzien van de vraag, of het niet doelmatig
zou zijn het beheer der burgerlijke luchtvaart
los te maken van het ministerie van Lucht
vaart en aan zuiver civiele autoriteiten over
te dragen.
De regeering, aldus Lord Londonderry, is niet
voornemens een dergelijke reorganisatie in te
voeren. Zulk een maatregel is niet vereischt,
daar de civiele luchtvaart- door het betref
fende ministerie in het geheel niet beschouwd
wordt als een reservoir, zoowel wat personeel
als wat materiaal aangaat, voor de militaire
luchtvaart. De Engelsche verkeersvliegdienst
moet beschouwd worden als een instrument
om de handelsbelangen te dienen.
„BORIS I" VAN ANDORRA.
GISTEREN GEARRESTEERD.
BARCELONA, 20 Juli. (Reuter). Boris I, die
zich als koning van Andorra uitgeeft is he
denmiddag te Seo de Urgel gearresteerd.
Voorsteden van Warschau
bedreigd.
Weichsel blijft wassende.
WARSCHAU, 21 Juli (Reuter). De Weich
sel wast nog steeds met ongeveer 9 c.M. per
uur, zoodat men vreest, de nooddijken niet
tijdig genoeg gereed te hebben, om de water
massa tegen te houden, welke de voorsteden
van Warschau bedreigen. In allerijl worden de
bedreigde wijken ontruimd, terwijl militairen
en arbeiders de dijken bewaken en gereed
staan, uit te rukken.
Uit Zuid-Polen wordt gemeld, dat de water
stand vermindert.
ERNSTIG VLIEGONGELUK IN
ARGENTINIë.
BUENOS AIRES. 20 Juli (Reuter). Nabij
Metan is een vliegtuig omlaag gestort, waar
door Meio, de minister van Binnenlandsche
Zaken en vier andere personen werden ge
wond.
VERDERE VERHOOREN VOOR DE
STAVISKY-COMMISSÏE.
PARUS, 20 Juli (Reuter). Voor de Sta-
visky-commissie verklaarde Allex de con
troleur van de Süreté-Géneral, dat hij in
1932 mondelinge en geschreven rapporten over
de handelingen van Stavisky heeft ingediend
bij Thomé. den directeur der Süreté. die ze op
zijn beurt aan minister Chautemps had moe
ten overhandigen. Gehoord door de commissie
verklaarde Thomé, zich dit niet meer nauw
keurig te kunnen herinneren. Niettemin gaf
hij toe, dat het waarschijnlijk is. dat hem
£en geschreven rapport is overhandigd.
Breestraai 6
Metalen Roliilm Camera 6X9. fl. 2.50
Color-films, S opn., 23" Schtl- 0.40
S -liede metalen statieven v.a. II. 1.50
VOOR BEZITTERS VAN 8 m.M. apparaten
Gevaert 8 m.M. film 15 Meter, incl. afwerken 3 25
Fraaie, snelle en billijke afwerking
van Uw vacantie-foto's.
(Adv. Ingez. Med.)
Voorzitter der 0. S. P. blijft in
arrest.
De voorzitter van de Onafhankelijke Socia
listische Partij, de heer P. J. Schmidt, die
dezer dagen op last van den officier van
Justitie werd gearresteerd, zulks naar aan
leiding van verschillende opruiende artike
len die hij in het partijblad der O.S.P. ,,De
Fakkel" had geschreven, is in het Huis van
Bewaring te Amsterdam opgesloten.
Rechtbank geeft „Tribune"-
persen niet vrij.
Op het verzoek is afwijzend beschikt.
De vacantiekamer der Amstedamsche
rechtbank heeft afwijzend beschikt op het
request dat bij haar werd ingediend om de
persen van het dagblag „De Tribune" vrij te
geven.
De Winkelsluitingswet.
Minister zal uniformiteit in verkoop op
Zondag bevorderen.
In zijn memorie van antwoord op het voor-
loopig verslag der Eerste Kamer over het wets
ontwerp tot wijziging der Winkelsluitingswet
zet de minister van Economische Zaken uit
een, dat hij het inschakelen van de gemeen
teraden een voordeel acht. De kwestie kan dan
locaal worden bezien. Plaatselijk kunnen de
behoeften en verlangens immers uiteenloopen.
Ten einde de verschillende verlangens be
ter tot haar recht te doen komen, zullen de
gemeentebesturen bij „belanghebbenden" te
rade moeten gaan. Inderdaad zal deze ruime
omschrijving ingevolge den wensch der Twee
de Kamer in het wetsontwerp gebracht, de
gemeenteraden voor de beantwoording van
vragen stellen, waarvoor bij de meer strikte
gedachte van het regeeringsvoorstel geen
plaats was geweest. De minister hoopt de
moeilijkheden, welke hij ten deze verwacht,
zoo goed mogelijk op te lossen. Overigens stelt
hij zich voor omtrent de wijze van toepassing
van het voorschrift aan de gemeentebesturen
nog enkele aanwijzingen te geven, opdat al
thans eenige uniformiteit in de wijze van uit
voering wordt verkregen. Zulks zal er, naar
hij vertrouwt, mede toe kunnen bijdragen, dat
de strijd in de gemeenteraden omtrent wat
al of niet plaatselijk dient te geschieden, be
perkt blijft.
ZWARE BRAND TE TOURS.
TOURS, 20 Juli .Reuter). Een garage en
een café hier ter stede zijn door een hevigen
brand vernield. Drie belendende perceelen
werden eveneens gedeeltelijk door het vuur
aangetast. De aangerichte schade bedraagt
een millioen francs.
TAXI NAAR
ZANDVOORT
(Adv. Ingez. Med.)
Staat van beleg te Minneapolis?
Heftige straatgevechten.
MINNEAPOLIS. 21 Juli. (Reuter). Gister
avond hebben stakende arbeiders vrachtauto's
met levensmiddelen aangevallen. Tengevolge
hiervan ontstonden gevechten met de politie,
waarbij 70 personen ernstig en 40 lichter wer
den gewond.
De gouverneur overweegt de afkondiging
van den staat van beleg, terwijl 3400 nationaal
garden op weg zijn naar Minneapolis.
Stakers met traangasbommen
verdreven.
SEATTLE, 21 Juli. (Reuter). De politie
maakte gebruik van 200 traangasbommen om
2000 stakers uiteen te drijven, die niet bij den
Bond aangesloten bootwerkers wilden belet
ten schepen te lossen.
Een 4-tal politiemannen werd ernstig ge
wond; een aantal stakers werd gearresteerd.
Staking te San Francisco
definitief geëindigd?
SAN FRANCISCO 21 Juli 'Reuter). De
Bond van Voerlieden heeft met 1138 tegen 283
stemmen besloten, het werk te hervatten, zoo
dat de staking thans officieel geëindigd is
Staking te Oakland
afgeloopen.
Het stakingscomité te Oakland heeft even
eens gisteren besloten de staking te doen ein
digen. De bond van voorlieden heeft evenwel
besloten geen goederen te vervoeren, zoolang
het conflict bij de havenarbeiders niet ge
regeld is.
Overigens krijgt San Francisco hoe langer
hoe meer een normaal aanzien. Vrachtauto's
met goederen rijden weer door de straten, waar
een prettige en opgewekte stemming heerscht.
De restaurants en cafés zijn overvol met per
sonen die zich willen schadeloos stellen voor
de ontberingen der laatste dagen. Men hoopt
dat het conflict met de havenarbeiders, die
het werk nog niet hebben hervat, binnen één
of twee dagen geregeld zal worden.
Association du Droit
International.
Bezoek aan Haarlem.
35 leden van de Association du Droit In
ternational (Vereer.iging voor Internationaal
Recht» brachten heden een bezoek aan Haar
lem. Namens het bestuur van de Ver. voor
Vreemdelingenverkeer zou de heer Ant. Meyer
hen ontvangen en geleiden. Op het program
ma stonden bezoeken aan het Stadhuis, de
Groote Kerk (waar een orgelconcert bijge
woond zou worden) en het Frans Hals Mu
seum. een gemeenschappelijke lunch te Haar
lem en een tea te Zand voort.
De Phoenixweg.
Wordt aan het verkeer onttrokken.
In de raadszitting van a.s. Woensdagmiddag
komt een voorstel aan de orde om den Phoenix
weg aan het openbaar verkeer te onttrekken.
HET LAGER ONDERWIJS.
Bij den raad van Haarlem zijn aanvragen
om eervol ontslag ingekomen van mej. G. H
Punt (onderwijzeres aan school 161 de heer J.
Ott (onderwijzer aan school 25) en de heer
C. Doeven (onderwijzer aan de centrale school
II).
Haarlemsche geldleeningen.
Weer conversie.
De agenda voor de a.s. Woensdag te houden
vergadering van den Haarlemschen gemeente
raad bevat weer de aankondiging van een
voorstel van B. en W. tot conversie van geld
leeningen.
Impressies van Scheveningen
Middagje thuis.
HOOG BEZOEK BIJ DE PINGUÏNS Het Britsche koningspaar bracht op de
reis in Schotland o.m. een bezoek aan den dierentuin te Edinburgh;
De juffrouw, die de kamer naast mij be
woont studeert plano. Haar toonladders roe
pen een wereld op. Herinnering. Melancholie.
Aanvaarding van dit leven dat één toon
ladder is. Dissonanten op en neer. Wanklan
ken. regelmatig terugkeerend, stijgend, bui
telend. snikkend in de leegte.
Het hondje van kamer-9-met-bad blaft.
De rijkaards zijn uitgegaan. Het hondje is
alleen thuis. Met juffrouw Aalbers, den on-
dergeteekende en Suzy, die het Woensdagsche
gehakt door den molen draait. Ik ruik vanille
en denk dat we wéér wentelteefjes na heb
ben.
Scheveningen is heerlijk. Vacantie in Sche
veningen is zalig. Maar op een gloeiendwar-
men dag in het pension te blijven en juffrouw
Aalbers toonladders te hooren spelen is ver
schrikkelijk.
Want ge gaat bedenken dat zulke toonlad
ders overal klinken. De leelijke dochter van
den dokter te Sneek, het zoontje van den
gymnasiumleeraar te Zutfen, het eenzame
meisje van den Bos in MeerssenZij allen
spelen nu toonladders en hun kinderen zul
len toonladders spelen en alle wei-opgevoede
dames, die van brood alleen niet kunnen le
ven. zullen toonladders spelen.
Een stille, gloeiende Zomermiddag in een
klein Scheveningsche pension met een grauw
tuintje en de rug tegen ruggen van huizen is
óók een aspect van badplaatsleven.
Het aspect van alle levenwaschgoed aan
een drooglijn, een blaffend hondje, en een
meisje dat gehakt draait en zingt:
Kom vader, zit bij mij neder,
Geef mij een hand en zie mij aan.
Zeg vader wilt. ge 't mij vergeven.
Als ik u soms heb leed gedaan.
Voorzeker 'k zal niet lang meer leven.
Ik ben zoo ziek en zwak en moe.
Daar vader, als ik nu moet sterven,
Ga 'k immers naar mijn moeder toe?
Wie hebben vóór mij ir. deze kamer geze
ten en de tierelantijntjes van het plafond
aangestaard en de krakende deur van het
dressoir open en dicht gedaan en gedacht:
„wéér gehakt met wentelteefjes vandaag"?"
Wie zullen na mij in deze kamer zijn en
over het leven peinzen, over den achter
kant van een mondaine badplaats, waar veel
grauwe tuintjes zijn en badpakken drogend
in de zon?
De juffrouw naast mij speelt onverdro
ten toonladders, het hondje doet klagelijk
en het gehakt is klaar. Ik zou er. graag een
snippertje ui in hebben, maar de menschen
van kamer 9 houden niet van ui en zij be
talen f 5.50 per persoon, ongerekend de liters
mineraalwater, die zij verzwelgen.
Een dame met pantoffels hangt een deken
over de drooglijn in haar tuintje.
Morgen zal er een nieuwe gast komen, dan
moet de deken schoon en frisch zijn.
Hoeveel lieden hebben onder die deken
gelegen en gedacht aan het leven en
hoe wonderlijk de bloemen van het behang,
zijn. als de maan er op schijnt en de slaap
niet komt en men onwennig in een vreemd
bed in een vreemd huis ergens in de wereld,
ergens aan zee ligt.
Dan krijgen roode rozen op een gelig be
hang wonderlijke gezichten. Het worden oude
vrouwtjes, die sprekend op tante Elizabeth
gelijken, maar dan worden het feeën-ge
zichten met groote oogen als van die kleine-
meid-in-organdie. gisteravond in het Paleis
de Danse.
Ik ga naar de conversatiekamer. De gas
ten zijn zoo langzamerhand thuisgekomen.
Ik ga een borrel drinken met majoor Blixums
en ik ga met hem converseeren over de de
generatie van de tegenwoordige jeugd. Vrou
wen in mannenbroeken. Mannen in kleine
polohempjes. Kinderen in avond-toilet. En
al maar dansen meneertje. En al maar geid
uitgeven. En geen flauw begrip van wat er
in de wereld te koop is. meneertje
En we gaan rustig dineerer..
En een héél rustige conversatie met juf
frouw Kwintus.
Blijft u vandaag thuis? Dat mag óók
wel aan den balk geschreven worden! Kan
ik u misschien vangen voor een partijtje
bridge?
Nee. ik ga naar mijn kamer. Ik moet
alle kranten van de heele weck nog lezen en
dat kan ik nu eens rustig doen.
En na de wentelteefjes ga ik naar mijn
kamer en zet de balcondeuren open op de
avondzee. En groet den grootvader van de
weduwe Saladine aan mijn wand.
En glimlachend tegen den steenen vls-
sohersknaap. hengelend in het niets, hoog
gezeten in een hoek van mijn kamer.
En bekijk de kopergravures om grootpa
pa Saladine met de hangsnor.
„Mazeppa's Vlucht."
..La belle mendiante".
En de roode bloempjes op het behang.
Het handdoekenrekje.
Het pitch-pine ledikant.
De schelpendoos en ae zes bonbonnières.
Ik zit op mijn Scheveningsche kamer in
dezen warmen, zonnigen dag en hoor de
toonladders van juffrouw Aalbers, die héél
mager is en een lorgnet aan een gouden ket
tinkje voor haar dof-grijze oogen heeft.
En zie een deken, rood en wit. wiegend op
den wlnd-over-de-wereld in een grauw-grUs,
tuintje in laaiende zon. En zie roode ro
zen op een geel-wil behang en denk: „ik eet
een heel jaar geen wentelteefjes meer
en dommel in in de schommelstoel uit het
grootvaderlijk huis van de eigenaresse van
Pension „Huize Saladine".
Mr. E. ELIAS.
De Belgische Kamer heeft de economische en
financieele volmachten goedgekeurd.
pag 4
Tardieu en Herriot uit het Fransche kabinet?
pag. 4
De hittegolf in de Vereenigde Staten heeft
totnogtoe 50 slachtoffers geëischt.
Dag. 4
Een nieuwe cjrerstrooming bedreigt Polen
door het buiten de oevers treden van den
Weichsel.
pag 4
Ook China wordt geteisterd door overstroo
mingen; er zouden 50.000 dakloozen zijn.
pag. 4
De meerderheid van het college van B. en W.
van Haarlem zijn van meening, dat stcun-
verhaal moet worden toegepast.
pag 5
Minister Ka Iff heeft een nieuwe motor- en rij-
wielwet bij de Staten Generaal ingediend,
waarbij o.m. zwaardere eischen voor de ver
krijging van een rijbewijs zijn gesteld.
pag 3
De Amsterdamsche rechtbank heeft dc „Tri-
bune '-persen niet vrij gegeven.
pag 1
Dr. Colijn heeft een nauwkeuriger omschrij
ving gegeven van dc bevoegdheid en taak
van het bestuur van het werkfonds 1931.
pag 3
Maandag zal beslist worden of er bij de Do-
maniale en Willem Sophia mijnen gestaakt
zal worden.
pag. 3
Nieuwe reeks aanslagen in Oostenrijk.
pag l
Vrijdagavond is het te Minneapolis tot hefti
ge straatgevechten gekomen.
pag. 1
Een Schiedamsch verzetpleger is tot vijf
maanden gevangenisstraf veroordeeld.
pag. 2
Water polospelers mishandelen elkaar te
Maarsen.
pag 2
De vierde testmatch brengt groote verrassingen
pag 6
Bioscopen.
pag 9
Laatste berichten.
pag 2
ARTIKELEN. ENZ.
Van onzen Londcnschen correspondent: Het
conflict RothermcreMosley.
pag. 4
Van onzen Berlijnschen correspondent: De
Duitscher en het Duitsche ras.
pag. 15
Mr. E. Elias: Impressies van Scheveningen.
pag. 1
Dr. W. G. N. van der Slcen: Curasao.
pag 7
Financieele kroniek: Dc belegger op zoek naar
compensatie voor conversienadeelen.
pag. 11
Ji B. Schuil: Jongensboeken.
pag. 9
K. de Jong: Radioinuziek van de week.
pag 9
Henry A. Lcsturgeon: Waar dc geschiedenis
spreekt.
pag. 8
Op de Nijlpaardcnjachtmaar zonder re
sultaat.
pa a 8
Willy van der Tak: Een teeken van dezen
tijd. „Geleende boeken"-dag.
>ag. 8
Varen tusschen zeeroovers.
pag. 7
Het Haarlemsche Stadsbeeld: Dc Zijlstraat.
pag. 8
H. D. verteling, Helen: Een Oase.
pag 7
MODERNE VRIJE WONINGEN
TE HUUR, in prijzen vanaf f 37.50 per maand.
S VELDKAMP. Van Dortstraat 90.
Telefoon 16290.
(Adv. Ingez. Med.)
Udet aan den dood ontsnapt.
Geslaagde parachutesprong.
BERLIJN. 20 Juli. (D.N.B.) Heden is de be
kende Duitsche kunstvlieger maar op het
kantje aan den dood ontsnapt Hij maakte
een vlucht met zijn nieuwe, uit Amerika mee
gebrachte. vliegtuig: oefening voor de kunst
vliegerij voor a.s. Zondag. Op ongeveer 1020
M. hoogte kreeg Udet moeilijkheden. Midden
in een moeilijke figuur. Wat precies gebeurde
is niet duidelijk, maar Udet's toestel viel. Op
ongeveer 800 M. hoogte sprong de vlieger er
uit: het valscherm ontplooide zich correct en
Ernst Udet kwam behouden op den grond:
zijn „kist" sloeg natuurlijk te pletter.
(Udet werkte aan verscehldene films mede
o.a. S.O.S. IJsbcrg).
EXAMENS.
M.U.L.O.-EXAMEN.
Opgave van 20 Juli. Geslaagd voor diploma A:
B. J. Boer en L. F. Jansen, beiden te Haarlem.
L. S. May, Heemstede. P. C. G. Roosen, C.
Wolff, W. E. Lleuwers. M. H. v. d. Berg en E.
J. v. d. Aardweg, allen te Haarlem. P. A. Fibbe
en G. Hamringa, beiden te Heemstede,J. Wij-
ker. A. Schenk. A. J. Jansen, J. Cupido, C. A.
Combé. allen te IJmuiden, Ev. Monsjou, Velsen,
W. Zwemmer, Bloemenöaal. G. v. Nieuwkoop.
IJmuiden, J. G. Voogt. Velsen, F. Rietman, D.
Rijkeboer. A. Schol. G. Stam, allen te IJmui
den. B. Sorgdrager.A. v. Es veld, H. J. Koov,
allen te Haarlem, Gie Groot. Ar. v. Brink, N.
Koster. A. Meyerlnk en J. H. Verkoog, allen te
IJmuiden,