Cunera-kerk te Rhenen in vlammen.
Branden in den lande.
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
3
BINNENLAND
De toren behouden; het interieur
erg beschadigd.
Onachtzaamheid van een loodgieter is
waarschijnlijk de oorzaak.
De beroemde Cunera kerk te
Rhenen. welker toren de omgeving
beheerscht en aller bewondering af
dwingt, is door een grooten brand
Maandagmiddag zeer ernstig bescha
digd. Het vuur dat uitgebroken is,
waarschijnlijk door onachtzaamheid
van een loodgieter, begon aan de
Oostzijde.
De gezamelijkc brandweren van
Rhenen, Wageningen Veenendaal
en Arnhem, hebben bereikt dat de
toren tenminste niet is ingestort. De
kerk zelf heeft echter, ofschoon de
laatste berichten weer iets bemoedi
gender zijn, ontzaggelijk veel geleden
Het befaamde orgel heeft veel water
schade opgeloopen en door de instor
ting van het dak is veel beschadigd.
Rhenen en de omgeving werden Maandag
middag opgeschrikt door de mare, dat brand
was uitgebroken in de beroemde Cunera-
kerk te Rhenen. Van alle kanten spoedde
men zich naar de plaats des onheils om zoo
mogelijk hulp te verleenen. De vrijwillige
Brandweer van Rhenen begon spoedig haar
werk, doch daar het vuur zich zoo snel uit
breidde werd onmiddelijk assistentie ge
vraagd van de brandweren in de omliggende
gemeenten, Korten.tijd na het uitbreken van
den brand te ruim half een arriveer
den de brandweren van Wageningen, Vee
nendaal en Arnhem. Uit Arnhem was een
groote motorspuit gekomen.
Het blusschingswerk onder leiding van den
waarnemenden burgemeester van Rhenen,
den heer R. van Voorthuizen, werd flink aan
gepakt. Met acht stralen werd water gegeven,
doch het mocht niet baten. Het kerkgebouw
werd een prooi der vlammen. Aan alle kan
ten sloeg het vuur uit.
Toen bleek dat het kerkgebouw niet te red
den was, werden alle krachten geconcen
treerd op het behoud van den beroemden
Cunera-toren.
Ruim anderhalf uur na het uitbreken van
den brand stortte het dak van het kerkge
bouw in. Er kon slechts zeer weinig worden
gered.
's Middags drie uur woedde de brand nog
voort. De vlammenzee was minder geworden,
doch er ontwikkelde zich veel rook. Het ge
vaar voor den toren was nog niet geweken,
doch niet zoo dreigend meer als in het begin.
De brand is uitgebroken aan de Oostzijde
van de kerk. De toren staat aan de Westzijde.
Hoewel nog geen zekerheid bestaat, kan wor
den aangenomen, dat de oorzaak van den
brand gezocht moet worden in onachtzaam
heid van een loodgieter, die des morgens op
het kerkgebouw gewerkt heeft.
Tal wan autoriteiten uit Rhenen en omlig
gende plaatsen en een groote menigte nieuws
gierigen sloegen het blusschingswerk gade.
Te half vier was de brand zoo goed als ge-
bluscht. Men is er in geslaagd den toren te
behouden. Wel is het steigerwerk, dat voor
restauratiewerkzaamheden aan den toren
was aangebracht verbrand, doch het beroem
de bouwwerk zelf is gespaard gebleven.
Ook de schade in de kerk zelf valt me. Het
geheele bovengedeelte, het dak en'de zolderver
diepingen, is uitgebrand. Het dak is bij het in
storten terecht gekomen op de gewelven, die
boven het eigenlijke kerkgebouw zijn gebouwd
Door het krachtige ingrijpen van de brand
weer gelukte het 't vuur buiten de gewelven te
houden. De schade in de kerk werd derhalve
alleen aangericht door de groote hoeveel
heden bluschwater. die op het vuur werden
geworpen. Ook het beroemde orgel bleek niet
verbrand te zijn. zooals men eerst vreesde, al
heeft het ernstige waterschade opgeloopen.
Reeds voor de 11de eeuw is de kerk te
Rhenen gesticht. In een der schoolmuren aan
de Noordzijde, tusschen het eerste en het
tweede kerkraam van de toren af gerekend,
bevond zich boven den grond een vierkante
steen, waarop men de juiste tijd van de stich
ting zou hebben kunnen lezen, wanneet niet
door ouderdom veel was uitgesleten. De
Cunera-kerk is een goed onderhouden, vrij
groot, luchtig en deftig Gothisch gebouw, dat
eenige malen gerestaureerd is en nog zeer
hecht en sterk was. Het wordt verlicht door
vijftien in lood gevatte glasramen, waarvan
enkele gemoderniseerd zijn. Het bouwwerk
heeft twee groote hoofd-ingangen met dub
bele deuren tusschen de Gothische stijlen, een
in de Noordergevel met vijf treden binnen
waarts, en een recht daar tegenover in de
Zuidergevel, met zes treden buitenwaarts. De
grootste van deze ingangen werd wegens zijn
ouderdom dichtgehouden; de andere werd ge
bruikt door de klokkenluiders, den organist,
en andere tot de kerk behoorende personen en
diende ook om de onder den toren geborgen
brandspuiten, lijkbaren, enz. te bereiken.
Het binnenwerk van het gebouw is ver
deeld in drie helder wit gepleisterde, fraai
bewerkte gewelven, die boogsgewijze rusten op
negen pilaren, die in het ruim staan; voorts
zijn er twee zijvleugels en het koor.
Tot de sieraden van de kerk behooren be
halve het orgel, drie koperen kronen, elk van
twee rijen, met acht armblakers, voor het
het ruim, en twee van kleinere soort, ieder
van twee rijen met zes armblakers, voor elk
der beide vleugels. Verder noemen we de twee
geschilderde borden in lijsten, die aan de
muren, ter weerszijden van de preekstoel
hingen. Op het eene zijn de twaalf artikelen
des Geloofs en op het andere de Wet of de
Tien Geboden in fraaie letters gepenseeld.
Het orgel, dat een kunststuk was, was met
veel smaak aan het einde van het middenvak
boven het portaal der kerk geplaatst; het is
in 1527 -voltooid, doch volgens de opschriften
in lateren tijd vernieuwd en aanmerkelijK
verbeterd. Op de buitenkasten is het met ver
schillende tropheeën versierd. Een daarvan
stelt een Pauselijk wapen voor, dat aan een
groote witte strik hangt, waarin met zwarte
letters de woorden „Adrianus. Papa. Sixtus"
voorkomen. Hiermee wordt aangeduid, dat dit
versiersel een geschenk is van dezen prelaat,
de Rhenensche kerk vóór de Reformatie
vereerd.
Voor het koor dat door trappen en twee
ingangen (die uit dubbele deuren bestaan,
met beeldhouwwerk en koperen pilaartjes
doorvlochten en een klein koperen hek tus
schen beide» van het andere binnenwerk is
afgescheiden, verheft zich boven het galm-
bord van de preekstoel een galerij met een
wit-gepleisterde balustrade, die met drie bogen
op vier rood-geaderde marmeren pilaren rust.
Tegen de balustrade pronken symbolische
pleisterbeelden in staande houding, waarvan
de beteekenis moeilijk meer te onderkennen is;
evenals het andere lofwerk der galerij hebben
deze beelden in den loop der tijden veel van
hun oorspronkelijke schoonheid verloren. De
galerij, die ten tijde van de stichting der kerk
voor de zangers schijnt ingericht geweest te
zijn, is nu niet meer in gebruik. Aan den kant
van de Noordermuur van het koor is een ver
trek in de gedaante van een kapel, waarheen
een verborgen wenteltrap van veertien treden
leidt.
De Rhenensche kerk bezat vele geestelijke
goederen, meestal landerijen, die in den omtrek
van de stad gelegen waren en haar jaarlijks
aanzienlijke inkomsten hebben verschaft.
Tien arbeiders in het
Hollandsch Diep.
Ongeluk bij brugbouw dat wonderbaarlijk
goed afliep.
Maandag is bij de werkzaamheden voor
Öen bouw van de nieuwe brug over het Hol
landsch Diep op de rivier nabij den Bra-
bantschen oever een ongeluk gebeurd, dat
wonderlijk genoeg nog goed is afgeloopen.
Bij een der werkputten. waar de fundeering
moet komen van den eersten pijler, wilde men
een 35 meter langen paal langs een heistel
ling omlaag laten, toen de geheele stelling in
elkaar stortte. Talrijke arbeiders waren in
en nabij den werkput aan het- werk. Tien
kwamen in het water terecht. Zij konden al
len spoedig op het droge worden gebracht,
waarbij bleek, dat enkelen lichte kwetsuren
hadden opgeloopen.
Vlasserij heeft de spinnerij
voor haar bestaan noodig.
Steun aan de laatste is daarom om meer dan
een reden noodig.
De noodtoestand in de N. V. Nederlandsche
Vlasspinnerij te Tilburg, was voor het bestuur
van de Vlassersvereeniging. die alle vlassers in
Nederland vertegenwoordigt aanleiding om
zich te wenden tot den minister van Econo
mische Zaken teneinde zijn aandacht te ves
tigen op het buitengewoon groote belang,
dat de geheele vlasserij heeft bij het voort
duren van een vlasspinnerij in eigen land.
Verdwijnt de Nederlandsche Vlasspinnerij,
aldus het adres, dan verliest te vlasserij in
Nederland haar eenige binnenlandsche afzet
mogelijkheid, hetgeen bij de steeds door
gaande afsluiting van 't buitenland tot sterke
inkrimping zoo niet algeheele ondergang van
de thans nog bestaande vlascultuur en be
werking moet leiden.
Adressanten vestigen de aandacht op het
landsbelang, dat in het bestaan van vlasspin
nerij in ons eigen land gelegen is en verzoe
ken den minister dringend, het daarheen te
willen leiden dat de Nederlandsche Vlasspin
nerij niet gesloten worde, maar als belang
rijke verbruikster van het Nederlandsche vlas-
Ünt in stand zal kunnen blijven*
Boomen planten op leege
terreinen.
Tot steun van de boomkweekerij-bedrijven.
Sinds enkele jaren ondervindt de Neder
landsche boomkweekerij groote moeilijkhe
den bij den afzet van boomen en planten,
waardoor een belangrijk overschot is ontstaan
waarvoor geen afzet te vinden ls.
Ter tegemoetkoming aan deze vcor de
boomkweekerij-bedrijven zeer ongunstige om
standigheid en ter verhooging van de werk
gelegenheid in deze bedrijven, bestaat het
voornemen om een belangrijk deel van dit
surplus uit de markt te nemen.
Deze boomen en planten zullen worden ge
bruikt ter beplanting van terreinen, die onder
normale omstandigheden daarvoor niet in
aanmerking zouden komen, alhoewel bodem
en ligging dezer terreinen daarvoor wel ge
schikt zijn.
Provincie- of gemeentebesturen, of instel
lingen, die zulke terreinen beschikbaar heb
ben en deze voor de extra-beplanting in aan
merking willen zien komen, kunnen zich voor
nadere inlichtingen wenden tot de Nederland
sche Sierteeltcentrale, Trompstraat 73,
's Gravenhage.
NATIONALE JONGEREN ORGANISEERDEN
EEN MARINEDAG.
De Marinedag, die georganiseerd was door
de Haagsche afdeeling van het Nationaal Jon
geren Verbond, is Maandag te Scheveningen
gehouden. Er was belangstelling uit verschil
lende deelen des lands, doch vooral uit de
residentie.
In de groote zaal van het Kurhaus werd
's middags, in aanwezigheid van den minis
ter van Defensie en van marine- en andere
autoriteiten, Kamerleden en genoodigden een
bijeenkomst gehouden.
Werk in Rotterdam!!
1.300.000 voor de werkverschaffing.
Rotterdam heeft het plan voor de werkver
schaffing gereed. In werkverschaffing zullen
geschieden de aanleg van een strandboulevard
te Hoek van Holland, het aanleggen van stra
ten in Oud-Mathenesse en de aanleg van de
Zuider-begraafplaats. Er zal ruim f 1.300.000
worden uitgegeven, waarvan driekwart be
stemd is voor loon, dat 45 cent per uur zal be
dragen,
In vele plaatsen moest de brandweer
in actie komen.
Behalve bij den grooten brand in de Cunera-
kerk te Rhenen heeft op andere plaatsen in
ons land het vuur zijn vernielend werk ver
richt.
Te Epe verbrandde een rusthuis.
De villa Taman Sari aan den Heerderweg
te Epe waar een rusthuis gevestigd was is door
brand verwoest. De laatste gast was Zaterdag
juist vertrokken.
De brand is ontstaan in de bovenverdieping,
vermoedelijk door een lek in den schoorsteen,
waardoor het rieten dak in brand vloog.
Een klein deel van den inboedel is gered.
Alles was verzekerd.
Een kurkplatenfabriek te Utrecht
brandde uit.
De kurkplatenfabriek van de firma Helmink
aan het Merwedekanaal te Utrecht achter het
park „Oog in Al" is geheel uitgebrand. Het
licht brandbare materiaal deed den brand spoe
dig in hevigheid toenemen. De brandweer
heeft den brand tot de fabriek kunnen beper
ken, hoewel twee belendende woonhuizen aan
den achterkant ook schade opliepen. Alleen de
muren van de fabriek bleven staan De oorzaak
is tot dusverre onbekend. De eigenaar is ver
zekerd.
Een schilderswerkplaats te
Enschedé is vernield.
Te Enschedé is een uitslaande brand ont
staan in de schilderswerkplaats van den heer
Obdeyn aan de Oldenzaalschestraat. De werk
plaats is totaal uitgebrand. De aangrenzende
drukkerij van den heer ter Sligte vatte ook
vlam en liep veel waterschade op. Een en an
der was verzekerd. De oorzaak is onbekend.
Te Ermelo ontstond brand in het
Oranje Hotel.
Er is brand uitgebroken in het Oranje Hotel
te Ermelo van flen heer F, J. Wiedenhoff. De
bovenverdieping is uitgebrand. De beneden
ste etage kreeg veel waterschade, De oorzaak
is vermoedelijk kortsluiting.
Te Haaksbergen kon een gezin nog
juist vluchten.
In het huis van den heer H. Hannink op het
Kempke te Haaksbergen is brand uitgebroken.
Het geheele gezin, behalve de eigenaar van
het huis lag reeds te bed. toen de eigenaar tot
de ontdekking kwam. dat het bovenhuis in lich
terlaaie stond. De vrouw en kinderen kinden
nog juist bijtijds uit het brandende huis vluch
ten. Aan blusschen viel niet meer te denken,
en het geheele huis brandde uit Bij gebrek
aan water in de buurt de naastbij gelegen
brandput lag bovendien te ver weg bleef
de motorspuit buiten werking.
Huis en inboedel zijn, hoewel laag, tegen
brandschade verzekerd.
Te Oosterhout kwamen varkens
in de vlammen om.
Door onbekende oorzaak brak brand uit bij
den landbouwer Halters te Oosterhout. De
schuur, de stal en eenige hooimijten werden
een prooi der vlammen. Ook kwamen eenige
varkens in de vlammen om. Het woonhuis
kon gespaard blijven
Te Schoonhoven waschte men in
benzine bij een gascomfoor.
In een woning boven een motor- en rijwiel
handel aan de Lopikerstraat te Schoonhoven
is doordat men bij het wasschen van een klee
dingstuk in benzine niet had gemerkt dat in
de nabijheid een gascomfoor bi-andde, brand
uitgebroken. In een oogenblik stond de ver
dieping in lichte laaie, zoodat deze geheel
uitbrandde.
„Wat ging voor: 15 K. R. O.-
leden of 70 andere musici?"
Aldus verklaart de K. R. O. het ontslag aan
vijftien orkestleden.
Zooals wij hebben gemeld hebben vijftien
leden van het orkest van de K.R.O. tegen 1
October ontslag gekregen omdat de K.R.O.
zijn steun zal verleenen aan het Utrechtsch
Stedelijk Orkest. De Nederlandsche Toon-
kunstenaarsbond heeft den minister van On
derwijs. Kunsten en Wetenschappen hier
over vragen gesteld, aangezien de minister
zijn bemoeiing hierbij heeft laten gelden.
De K.R.O. heeft over deze kwestie het vol
gende meegedeeld:
..De K. R. O. zal tegen 1 October een zeer
ingrijpende reorganisatie in zijn orkestwe
zen aanbrengen, waardoor de groote sympho-
nie-concerten voortaan zullen worden ver
zorgd door het Utrechtsch- en het Maas-
trichtsch Stedelijk Orkest.
De mogelijkheid steeds te kunnen beschik
ken over een sterk bezet symphonie-orkest
viel samen met de mogelijkheid althans
één onzer groote nationale orkesten voor een
anders zeker dreigenden ondergang te be
hoeden.
Bovendien heeft nog de economische over
weging, dat circa 70 musici met hun gezin
nen van een hoogst onzekere toekomst kon
den worden gevrijwaard, bij dit besluit een
krachtig woord ten gunste mede gesproken.
Daar de K. R. O. echter in dit geval het
eigen orkest van 35 man niet. meer op volle
sterkte kon handhaven, móest 15 musici daar
van ontslag worden aangezegd, hetgeen zeer
tijdig en met de toezegging van medewerking
bij het zoeken naar een anderen werkkring is
geschied.
Afgezien van de overweging, of bij afloop
van het bestaande contract, dit ook in een
ander geval, met alle musici in het huidige
K. R. O.—orkest zou zijn vernieuwd, blijft het
feit onomstootelijk vaststaan, dat het aantal
musici, dat nu door de orkest-reorganisatie
van den K. R. O. zijn bestaan verzekerd ziet,
naar verhouding belangrijk grooter is dan dat
gene dat niet meer in vasten K.R.O.-dienst
bleek te kunnen worden gehandhaafd. Met
aftrek van degenen, die reeds kans op een
andere plaats in uitzicht hebben en van en
kelen, die in een ander geval waarschijnlijk
niet voor een nieuwe .aanstelling in aanmer
king zouden zijn gekomen, is het duidelijk,
dat het algemeen belang der Nederlandsche
orkestmusici door de reorganisatie, inderdaad
is gediend. Eerst na zeer rijp beraad en in
overleg met talrijke muziek-autoriteiten van
naam is toen de beslissing genomen."
Aan het Corr. Bureau is medegedeeld, dat
de minister geheel buiten de voorbereiding en
afsluiting van het contract staat en geen stap
ten gunste van het Utrechtsch Stedelijk Or
kest en ten nadeele van de musici van de
K* O- sffiaa heeft,
Het dagelijksche leed van den
weg opgesomd.
Ongelukken door onachtzaamheid en
force majeure.
Te Eindhoven werd een meisje
doodgereden.
Een 11-jarig meisje wilde de Hoogstraat te
Eindhoven oversteken. Het kind. dat blijk
baar geen acht sloeg op het verkeer, werd
door een personenauto, die een voor hem
rijdende auto wilde passeeren gegrepen. Het
meisje kreeg ernstige wonden en is naar het
ziekenhuis overgebracht, waar het direct na
aankomst is overleden.
Bij Harlingen reed een auto
tegen een boom.
Op den Rijksstraatweg nabij Harlingen is
een ernstig auto-ongeluk gebeurd. Een auto,
komende uit de richting Franeker. botste
tegen een langs den weg staanden boom. De
oorzaak van het ongeluk is onbekend Ver
moed wordt, dat de stuurinrichting defect is
geraakt. De auto is geheel vernield. Van de
twee inzittenden werd de bestuurder ernstig
gewond en naar het ziekenhuis te Harlingen
vervoerd.
De andere inzittende werd licht gewond.
Tc Blerick viel een boerin van
een kar.
Maandagmiddag is de 50-jarige landbou
wersvrouw G. Joosten uit Blerick, toen zij
op een met paard bespannen boerenkar naai
de akker reed, tengevolge van het schichtig
worden van het paard van de kar gevallen.
De vrouw werd bewusteloos en hevig bloe
dend langs den weg gevonden. Zij is in zorg-
wekkenden toestand naar het ziekenhuis te
Venlo overgebracht.
In Kralingen slipte een auto
tegen de tram.
Een 29-jarige onderwijzer uit Amersfoort
reed op den Ouden Dijk in Kralingen, waar
hij plotseling moest remmen voor een fietser,
die voor zijn auto kwam. Daar het pas ge
regend had. slipte hij en botste tegen een pas-
seerenden tramwagen. De bestuurder is met
een zware hersenschudding en een hoofd
wonde in zorgwekkenden toestand naar het
ziekenhuis vervoerd.
Te Amsterdam viel een groente
handelaar van zijn fiets.
Op de Koningskade te Amsterdam viel
Zondagavond een 47 jarig groentehandelaar,
wonende aan den Schenkweg. van de fiets.
Nadat men den man. die bewusteloos was, in
het Wachtje had binnengedragen, bleek hij
reeds te zijn overleden.
Bij Zevenhoven werd een vracht
autochauffeur gewond.
Een autobestuurder uit Nooddorp is op den
Nieuwen Nieuwveenscheweg bij Zevenhoven
met zijn vrachtauto tegen een boom gereden.
Per brancard werd hij naar de woning van
dr. Nout vervoerd. Zijn toestand is zeer zorg
wekkend.
Tusschen Limmen en Uitgeest
sloeg een auto over den kop.
Door het springen van een bdnd is tusschen
Limmen en Uitgeest een auto over den kop
geslagen en in een sloot terecht gekomen.
Van de drie inzittenden werd een nogal ern
stig gekwetst, de beide anderen licht.
Motorrijder rijdt over gevallen
fietser.
De Eindhovensche politie werd gewaar-
waarschuwd, dat op den Geldropscheweg een
man lag. Het bleek dat door onbekende oor
zaak een man van zijn fiets gevallen was en
op den weg was blijven liggen. Een passee-
rende motorrijder zag den man pas, toen hij
hem op twee meter genaderd was, Een aan
rijding was toen niet meer te voorkomen.
De aangeredene is zeer ernstig gewond.
Te Amsterdam reed een auto in
de gracht.
Een auto, bestuurd door iemand uit Belling-
wolde is in de bocht van den Amsteldijk naar
de Stadhouderskade geslipt, met het gevolg,
dat de wagen over den trottoir-band gleed en
door het ijzeren hek gedeelte in de Buiten
singelgracht kwam. De voorkant van de auto
was zoover weggezakt dat de bestuurder nog
net het hoofd boven water kon houden. Toe
vallig was een goed zwemmer in de nabijheid,
die zich gekleed te water begaf en den be
stuurder door het portier op het droge bracht
Chauffeur, die schuld had, liet
de menschen te water liggen.
Maandagavond wilde een personenauto met
vier inzittenden op den weg Bodegraven—
Gouda een andere auto passeeren. Deze haalde
om onbegrijpelijke redenen te ver uit. zoodat
de eerste auto naar den kant werd gedrongen.
De voorbumper raakte een boom De auto
kwam toen in de vaart terecht.
Eerst 30 Meter verder in het water kwam
de wagen tot stilstand; men kon alleen het
bovenste gedeelte van de kap nog boven
water zien steken.
De auto, die het ongeluk veroorzaakt had,
stopte. De bestuurder liet den toestand zoo
als hij was en reed door, zonder ook maar
één hand ter redding uit steken!!
Een 18-jarig meisje uit Bodegraven, begaf
zich onverwijld te water en het mocht haar
gelukken, een der portieren van de auto te
openen.
Twee heeren uit Bodegraven, hadden zich
inmiddels ook te water begeven en met ver
eende krachten gelukte het, alle inzittenden
ongedeerd op het droge te helpen.
Huizen zendt niet meer.
Na 1 Januari zal Kootwijk het werk
overnemen.
Van 1 Januari af zal de lange-golf-zender
te Huizen buiten gebruik worden gesteld. Ook
overdag zullen dan de uitzendingen via den
rijkszender Kootwijk geschieden, tot t.z.t. de
Nederlandsche zenderquaestie definitief zal
Arbeiderspers eischt 10.000
van den heer Baars.
De zaak is nu geschorst wegens faillissement.
Men zal zich herinneren dat de N.V. de Ar
beiderspers tegen den heer J. Baars een vor
dering had ingesteld tot schadevergoeding
van lo.OOO op grond van uitlatingen van
den heer Baars over de Arbeiderspers. De
Haagsche «rechtbank heeft op 14 Juli in deze
zaak interlocutoir vonnis gewezen, waarbij
boekenonderzoek werd gelast en waarbij tot
deskundigen werden benoemd de heeren A.
Schildt. J Morel Sr. en J. Robin. De Arbei
derspers teekende tegen dit vonnis hooger be
roep aan. dat Maandag in het gerechtshof in
Den Haag werd behandeld. Het Hof heeft
evenwel op verzoek van appellanten de zaak
geschorst wegens het faillissement van den
heer Baars.
Sluimerende wetenschap 7
Student verminkte musschen!
In een huis aan den Gruttersdijk heeft de
politie een luchtdrukpistool in beslag ge
nomen, waarmee een 24-jarig student zich
amuseerde door op musschen .te schieten
zonder deze beesten evenwel te dooden, doch
ze slechts te verminken. Tegen dezen held is
proces-verbaal opgemaakt wegens dierenmis
handeling.
Roover graait 890.weg.
Nachtelijke overval in Alkmaar.
Te Alkmaar is een overval gepleegd op den
alleen wonenden, bejaarden landbouwer Hop
man. die in zijn slaap is overvallen door een
onbekende. Deze had met een paal het raam
ingedrukt, was naar binnen geklommen en
regelrecht op de bedstede toegeloopen, waar de
oude man sliep. Hij pakte hem bij de keel,
zoodat hij geen geluid kon geven en greep
onder het hoofdkussen een pantalon weg.
waarin zich 890 gulden bevond. Hij is daarna
op dezelfde wijze verdwenen Toen de roover
weg was. heeft de oude man de buren geroe
pen. die de politie hebben gewaarschuwd.
Weinig regen in onze provincie
Constateert De Bilt over Augustus.
Gemiddeld over de vijf hoofdstations was
in Augustus de ochtendtemperatuur ongeveer
normaal: in de eerste decade een halve graad
boven normaal, in de tweede en derde decade
normaal. De grootste afwijkingen kwamen
voor op den 8en en 31en resp. 3 graden boven
en 3 graden beneden normaal.
De gemiddelde dagelijksche maximum
temperatuur was een halve graad boven nor
maal.
Te De Bilt kwamen drie dagen voor met
een maximum-temperatuur boven 25 graden,
tegen 4 normaal,
De neerslag was in Zuid-Limburg ongeveer
50 pet. beneden normaal, in het Noorden en
Zuidwesten 20 tot 30 pet. beneden normaal,
in Utrecht en Gelderland 15 tot 20 pet. bo
ven normaal en overigens normaal tot 20
pet. daar beneden.
Te De Bildt werden 194 uren zonneschijn
waargenomen tegen 190 normaal.
Auto's, die men opzettelijk in
de diepte liet verdwijnen.
Bij een demonstratie van den Ned. Bond tot
het redden van drenkelingen.
Onder groote belangstelling, o.a. van vele
autoriteiten heeft Zaterdagmiddag de Neder
landsche Bond tot het Redden van Drenke
lingen gedemonstreerd het hulpverleenen aan
automobilisten die te water raakten. Dit ge
schiedde op het terrein en de haven van de
N.V. Nederlandsche Ford Automobielfabriek
aan de Hembrug te Zaandam
De heer H. W E. Struve, bestuurslid, gaf een
uiteenzetting van het doel van den middag,
waarna de heer A. J Meijerink. een overzicht
gaf van de vele auto's die in ons waterrijke
land te water reden gedurende het tijdsbestek
van 28 Juli tot 28 Augustus.
Na dit officieel gedeelte verkreeg de heer
E. J. van Thiel. hoofdingenieur van de Am-
sterdamsche brandweer, het woord, die met
laboratoriumproeven aantoonde, dat de por
tieren van een auto in de meeste gevallen on
der water wèl te openen zijn. als de inzitten
den het hoofd koel houden en even wachten
tot. door het halfvol water loopen van de auto
een evenwichtstoestand is ingetreden.
Nu kwam de praktijk; hoog zwaaide een
auto. hangend aan een reuzekraan over de
diepe haven. In den wagen zat. voorzien van
een ademhalingsapparaat een matroos uit
Den Helder; boven op de auto stond een twee
de. beiden geoefende duikers. Alles verdween
in de diepte, angstige spanning was op menig
gelaat te lezen.7, 8. 9 M onder water! De
minuten leken uren. Duidelijk zag men de
lucht uit de auto naar de oppervlakte komen.
Plots beweging in het water; de kranige
kerels hadden de portieren weten te openen
en konden zich veilig stellen. Daverend ap
plaus steeg op toen het gevaarte met de ge
opende deuren boven de oppervlakte ver
scheen.
Weer nam ons dapper tweetal plaats in en
op den wagen, nogmaals werd deze te water
gelaten Meters diep verdween hij ook nu
weer; ditmaal werd het schuifdak geopend en
de helden van den dag kwamen boven.
Hierna demonstreerden leden der Amster-
damsche Brigade op den wal de vervoer- en
bevrijdïngsgrepen; daarna sprongen 14 te
water en werden de oefeningen in het natte
element herhaald.
Weer gingen de marinemannen in de auto,
die ditmaal in schuine richting werd neerge
laten, ongeveer in den stand als bij het stor
ten van een dijk. Daar bij proeven gebleken
was. dat de achterzijde bij ongevallen altijd
vrij blijft, was het achterraampie ultneem-
baar gemaakt; de inzittende maakte met een
enkele beweging deze opening vrij en kwam
vlug boven.
Tenslotte werden zware duikpoppen ge
plaatst in een vrachtautocabine. De auto
zwaaide over de haven en verdween ongeveer
5 M. onder water. Amsterdamsche bigadeleden
gingen met hurkval te water, zwommen naar
de plaats des onheils en doken. Het gelukte
hen. de portieren te openen en de zware pop
pen boven water te brengen.
Voor allen is dit een uiterst leerzame mid
dag geweest!