WEEKABONNEMENTEN
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
5
Bijzonder onderwijs. Haarlemsche Gemeenteraad.
Wat de gemeente betalen moet.
Overeenkomstig art. 103 der Lager Onder
wijswet 1920 werd aan de besturen der bijzon
dere lagere scholen over het jaar 1930 een
voorschot verleend op de vergoeding in de
kosten van instandhouding hunner scholen.
Nu de rekening over 1930 van de gemeente
Haarlem door Gedeputeerde Staten is geslo
ten, kan bedoelde vergoeding definitief wor
den vastgesteld.
In totaal moet door de gemeente uitgekeerd
worden f 131.457.
Bovendien nog voor het vakonderwijs aan
die scholen f 69.887.
Nat.-Soc. Beweging.
Ds. Van Duyl aan 't woord.
Donderdagavond hield de afd. Haarlem van
de Nat. Soc. Beweging een openbare vergade
ring in de groote Gem. Concertzaal, die ge
heel gevuld was.
Spreker was Ds. Van Duyl, die beeon met
te zeggen, dat hij klaarheid zou verschaffen
over de waarheid betreffende het nationaal-
socialisme en daarna een scherpen aanval
deed op wat hij noemde de ..zoogenaamde
neutrale pers", die het goede volk van Neder
land verleugent en bedriegt, aldus spr. (ap
plaus en bravogeroep).
De N.S.B. is gegrond op waarheid; zij wil
eerlijkentrouwen arbeid.
Onze tijd lijdt gewis aan mannen van sta
vast; dit is wel gebleken in de zaak van de
muiterij op de Zeven Provinciën. Hoe anders
handelde indertijd Van. Speyk! Als Potgieter
thans nog leefde en schreef, had hij het jong
ste kind van Jan en Jannetje niet genoemd:
Jan Salie, maar: Jan Snert.
De N.S.B. ziet tegenover zich een geheel
leger van tegenstanders. Waarom aaa-t men
zoo te keer tegen de N.S.B.-'ers? Niet omdat
Zij nullen en prullen zijn. Spr. wil geen kwaad
zeggen van mannen ais Colijn of Marchant.
maar hij vraagt: noem mij één daad van
Colijn. waaruit diens groote kracht blijkt?
Stel daartegenover een man als Mussert.
die in zijn leven de gemeenschap gediend
heeft en thans weer volk en vaderland dient
in de N.S.B.
De N.S.B. wil alle ..rommel en chaos" opzij
zetten; zij heeft daarbij niet te strijden tegen
theorieën, maar tegen de zelfzucht van de
partijen. Haar strijd is er een voor verhooging
van het zedelijk peil van het volk. Men wil de
N.S.B, wurgen, maar zij heeft zooveel gezonde
lucht in de longen, dat zij het lang kan uit
houden. ook met een dichtgedrukte keel.
De nat. soc. staat zal een machtstaat zijn.
zeggen de tegenstanders. Inderdaad, hij is dat.
aldus spr.. want hij zal macht hebben, om
waarheid en gerechtigheid door te voeren. Al
tijd waren macht en recht verbonden.
Het nat. socialisme is bescheiden, het houdt
op met zijn eischen bij zijn eigen grenzen. Het
staat eerbiedig tegenover het vreemde, tegen
over het andere. Dat doet de democratie niet.
Nooit is eerbied in de Nederlandsche pers ge
toond voor wat in Italië en in Duitschland is
geschied onder Mussolini en Hitier.
De liefde tot het eigene is de oorsprong ge
weest van het nat. socialisme, dat ook groote
achting en liefde heeft voor den boer, voor
den arbeider. Liefde, band. eenheid en begrip
van alles wat er leeft in de natie zijn noodig.
Het nationaal socialisme is geboren uit de
diepste emotie, uit de bekommernis om ons
volk ien ons vaderland. (Luid applaus).
Men heeft het druk over „vrijheid", maar
men weet niet wat de echte vrijheid is. Hij
alleen gevoelt zich vrij, die zich ergens thuis
gevoelt, die in een saamhoorigheid leeft. Als
allen zijn ingevoerd in de nat. soc. volksge
meenschap, dan eerst zal men zich waarlijk,
innerlijk vrij gevoelen. Wanneer ergens con
centratiekampen zijn ingericht dan moet men
in aanmerking nemen den tijd waarin wij
leven.
„Gij weet niet", aldus spr.. „hoeveel moge
lijkheden het nat. soc. in zich heeft". Het nat.
soc. is niet meer te keeren. Zij die in de N.
S. B. zooiets zien als de anti-christ, vergissen
zich. De kerkelijke ambtsdragers, die woeden
tegen de N.S.B. zijn niets anders dan agenten
van politieke partijen. Aan spr. is een geval
bekend van een geestelijke, die een jongen
vader den doop van zijn kind ontzegde, om
dat hij N.S.B 'er was. ('Geroep: foei!)
Spr. deelde mede. dat hij eens te Haarlem
in een kerk een dienst zou mogen leiden. Maai
bij ontving een brief, waarin hem geschreven
werd. dat hij maar niet moest komen, omdat
men vreesde voor relletjes in en buiten de
kerk! Spr. heeft toen geantwoord, dat hij
hierdoor slechts versterkt werd in zijn nat.
soc. overtuiging, opdat op den duur die vrees
niet zou behoeven te bestaan.
Waarheid is dat het nat. socialisme in al
Zijn vezelen religieus is.
Spr. wekte op tot zelfcritiek. tot het met
eerbied het hoofd buigen voor hóóger kracht
en tot strijd niet met de kerken, maar vóór de
kerken.
Met de betuiging dat de NS.B. het Oranje
huis lief heeft, niet om opportuniteitsredenen.
mara om Oranje zelf. omdat er een mystieke
band bestaat tusschen Nederland en Oranje,
eindigde spr. De N.S.B. heeft niets dan min
achting voor hen. die zeggen dat de N.S.B.
boven onze Koningin haar leider zou willen
plaatsen. Moge het aan de Koningin en Prin
ses Juliana gegeven zijn, dat zij den dag mo
gen zien dat met toestemming van de Ko
ningin het zwart-rood van vandaag moge ver
anderen in oranje-zwart! (Donderend ap
plaus).
Na de pauze behandelde de inleider eenige
Ingekomen vragen en vond daarbij gelegen
heid o.m. op te merken, dat in den fascisti-
schen staat het kapitaal wel niet zai worden
afgeschaft maar dienstbaar zal worden ge
maakt aan het algemeen volksbelang. In -den
fascistischen staat zullen de kerken het recht-
hebben, critiek te oefenen op handelingen van
den staat, die volgens die kerken in strijd
zouden zijn met den geest van het Evangelie,
maar streven naar macht door de kerken zal
niet geduld worden.
Tot redding van Europa is een geest van
vertrouwen noodig. Misschien komt er nog een
tijd dat geheel West-Europa één leider heeft
en dat door de 12 nationaal-socialistische
leiders in de verschillende landen overleg
wordt gepleegd.
Ds. van Duyl eindigde met het voordragen
van een gedicht van een Haarlemsche N.S.B.-
sche. aldus eindigend: ..Wij strijden, tot. van
heel ons volk, de mannen achter Mussert
staan!"
Met het zingen van het Wilhelmus werd de
Vergadering gesloten.
Vaste commissies.
In de raadszitting van a.s. Woensdag moe
ten ook de vaste raadscommissies benoemd
worden. Aftredend zijn:
De Commissie tot het ontwerpen en herzien
van verordeningen tegen wier overtreding straf
is bedreigd (art. 197 Gemeentewet). Mr. Dr.
F. A. Bijvoet. Mr. L. G. van Dam, J. A. Schol).
G. Wolzak Hzn.
De Commissie van bijstand in het beheer der
Gemeente-Financièn: Mr. C. Blankevoort. J.
Ph. H. Castricum. J. Joosten, G. Wolzak Hzn.
De Commissie van bijstand in het beheer
der Openbare Werken: H. Heidstra. H. J. L.
Klem Schiphorst, M. A. Reinalda, J. Visser.
Ch. C. Wolff.
De Commissie van bijstand in het beheer
der Gemeente-bedrijven: Mr. C. Blankevoort,
M. de Braai. Mr. L. G. van Dam, M. H. Groe-
nendaal. J. Joosten, M. L. A. Klein, J. H. Nie-
möller. G. Wolzak Hzn.
De Commissie van bijstand in het beheer
en het onderhoud van den Hout en de Plant
soenen; J. G. van Kessel. A. Mars.
De Commissie van bijstand voor Arbeids-
en Pensioenzaken: M. de Braai. J. H. J. Huls
man, H. J. Kuiper, A. Mars, Mevr. Mr. E. A. J.
Scheltema—Conradi.
De Commissie van bijstand voor Openbare
Gezondheid: M. de Braai, M. L. A. Klein, Mw.
M. MaarschallKomin, Mw. E. W. Venema
van Doorn.
De Commissie van bijstand voor Onderwijs
zaken: Mevr. Mr. E. A. J. ScheltemaConradi:
J. A, Scholl, G. H. Weustink, G. Wolzak Hzn.
De Commissie van bijstand voor Maatschap
pelijk Hulpbetoon: Mr. L. G. van Dam. M. L.
A. Klein, Mej. W. G. van Vliet, G. Wolzak Hzn.
(Adv. Ingez. Med.)
Voormalige Buiten Sociëteit
Verlaging van huur.
De huurder van de voormalige Buiten
sociëteit van „Trouw moet Blijcken" in den
Hout, heeft in verband met de minder gun
stige exploitatie-uitkomsten tot B. en W. het
verzoek gericht den huurprijs met f 1.500 te
verminderen.
Bij raadsbesluit van 25 April j.l. is de huur
prijs met ingang van 1 Mei d.a.v. van f 3.500
per jaar teruggebracht tot f 2.750 per jaar.
Op grond van de thans door hem overgelegde
cijfers komt het B. en W. gewenscht voor om
den huurder over het huurjaar 1 Mei 1934 tot
en met 30 April 1935 bovendien nog tot een
bedrag van f 750 kwijtschelding van betaling
van huurpenningen te verleenen.
B. en W. stellen den raad voor hiertoe te be
sluiten.
ARROND.-RECHTBANK
ONBEVOEGD UITOEFENEN DER GENEES
KUNDE.
Eenige maanden geleden veroordeelde de
kantonrechter alhier het echtpaar W. hier ter
stede wonende, tot 3 en 8 geldboeten van f 25
terzake het onbevoegd uitoefenen der genees
kunde, hetgeen in hoofdzaak bestond in mas
sage zonder voorschrift of tegenwoordigheid
van een geneeskundige.
We gaven indertijd een verslag van de recht
zitting en herinneren er aan, dat een aantal
getuigen verklaarde baat bij de behandeling te
hebben gevonden. Tevens bleek toen. dat de
vrouwelijke verdachte behalve massage ook
het voorschrijven van een leefregel had toe
gepast, dat zij de urine somtijds onderzocht,
den bloeddruk opnam en zekere geneesmidde
len aanraadde.
De veroordeelden waren van het vonnis in
hooger beroep gekomen en thans diende de
zaak voor de rechtbank.
Slechts enkele getuigen woren gehoord en
de rechtbank zag op verzoek van den verde
diger van het hooren der meeste getuigen af,
omdat zij niets nieuws naar voren konden
brengen
De Officier van Justitie vroeg bevestiging
van het vonnis, aangezien hij van oordeel was.
dat massage zonder geneeskundig voorschrift
of bijstand als zelfstandig uitoefenen der ge
neeskunde beschouwd moet worden.
De verdediger Mr. Nord Thomson hield in
hoofdzaak het zelfde pleidooi als voor het
kantongerecht-, waarin hij betoogd had, dat
massage niet als uitoefening der geneeskunde
beschouwd moet worden, aangezien geen ge
neeskundige masseert. Hij betoogde verder,
dat het begrip noodzaak, waarvan in de wet
sprake is, zoo opgevat moet worden, dat de
patiënten wel genoodzaakt waren naar ver
dachten te gaan, omdat er geen dokter was,
die hen wilde of kon masseeren.
De president merkte op, dat pleiter van de
onbewezen stelling uitgaat, dat massage noo
dig was, waartegen pleiter aanvoert, dat uit de
resultaten is gebleken, dat zij massage behoef
den. Verdachten zijn, zei pleiter, geen kwak
zalvers. maar fatsoenlijke menschen, die zon
der geheime middelen werken en die de lijden
de menschheid helpen. Hij verzocht daarom
vrijspraak subs, een lichte straf. Uitspraak
over 14 dagen.
SLOOPEN VAN HUIZEN AAN DE RAAKS.
Het is gewenscht de perceelen aan de Raaks
nos. 24 B. 26 en 23 rood te doen sloopen. Zoo
lang de voorgenomen verbreeding van de Raaks
nog niet tot stand wordt gebracht kan het vrij
komend terrein bij het ter plaatse aanwezige
;emeente-erf worden gevoegd.
In verband hiermede zullen genoemde per
ceelen per 1 Augustus 1934 uit het gemeente
lijk woningbedrijf moeten worden teruggeno
men. De terugneming kan geschieden tegen
een bedrag van f 1.570.60.
B. en W. stellen voor daartoe te besluiten.
Woonwagens en woonschepen
Vaste verblijfplaats.
Nu reeds geruimen tijd hier ter stede een
behoorlijk ingericht woonwagenpark bestaat
en binnen afzienbaren tijd ook voor de
woonschepen een speciale haven in het noor
den der gemeente gereed zal komen, is het ter
verzekering van een ordelijken toestand in
erband met art. 31 der Wet op Woonwagens
en Woonschepen en het bepaalde in de artt.
30 en 145 der Algemeene Politieverordening
noodig, dat door den Raad de plaats worde
vastgesteld, welke voor woonwagens en woon
schepen bij verblijf binnen dê gemeente als
aangewezen standplaats resp. ligplaats moet
worden aangemerkt.
Met het oog daarop stellen'B. en W. voor
bijgevoegd ontwerp-besluit te bekrachtigen,
waarbij in het algemeen voor de woonwagens
wordt aangewezen het terrein aan den Oude-
weg en voor de woonschepen, zoolang de spe
ciale haven in den Waarderpolder nog niet in
orde is, de Oostersingelgracht en het Noorde.r
Buitenspaarne.
In verband met het feit., dat zich bij
zondere gevallen kunnen voordoen, welke een
tijdelijke uitzondering wettigen B. en W.
denken hierbij b.v. aan wagens of schepen
bestemd voor huisvesting van personeel werk
zaam bij wegen- of bruggenbouw, een circus
e.d. verdient het echter aanbeveling B. en
W. te machtigen voor dergelijke gevallen een
andere piaate toe te staan.
Over Lode wijk van Deyssel.
In den Nieuwen Gids van September wijdt
Aegidius een artikel aan „(mijn) ouden
vriend", Lodewijk van Deyssel.
De schrijver haalt allerlei jeugdherinnerin
gen op. vertelt, hoe Van Deyssel hij droeg
t-oen witte pakken en parfumeerde zich sterk
als jong criticus gevreesd werd (hij schreef
tooneel-recensies in de Groene) en gehaat was
bij de Amsterdammers over zijn verachting der
conventies.
Ziehier een staaltje van de wijze waarop Van
Deyssel in zijn cntieken kon uitpakken: „Lach
nu", schreeuwde hij. „lach nu, ten Brink, lach
Vosmaer. lach van Hall. Zegt, dat ge niet eéns
leest, wat ik over u schrijfzegt dat ik
gek ben. zegt dat het malle praatjes zijn. zegt
dat ik brutaal en onbeschoft en jaloersch ben
op u N.B. Zegt wat ge wilt.Maar ik
verzeker u dat ik woorden zal weten te vinden,
die uw geest meer pijn doen dan een hamer
slag uw hoofdGij glimlacht over mijn
schrijven, maar ik zal vondsten hebben van
toorn en van ergernis, die uw huisgezin in
droefheid zullen doen neerzitten. Als uw bruid
of uw vrouw of uw dochter, die u achtte of
liefhad, u platseling eens met twijfelend oos
zal aanzien, als gij een blik van verwonde
ring of een trek van minachting zult zien in
het gelaat uwer naaste liefsten, dan zal 't een
mijner woorden wezen dat als een pak op dat
hart is gevallen, als een steenklomp, voor al
tijd".
Zulke taal zette van Deyssel zijn lezers voor.
smakelijk gekruid met bitteren hoon, scherpe
scherts en fel-gepeperden haat en begoten mét
den vurigen wijn van zijn koninklijken harts
tocht.
Wij ouderen hebben zoo oneindig veel geluk
en blijdschap aan hem te danken", aldus de
schrijver van het artikel in de ...Nieuwe Gids".
Zijn grenzelooze liefde voor onze prachtige
Hollandsche taal, heeft op den wildstam onzer
taalkennis de edele takken geënt die ontbloeid
zijn in de jonge lente onzer nieuwe literatuur.
Welk een kleurrijke bloesem van nieuwe beel
den, nieuwe vergelijkingen, nieuwe woorden!"
En verder: „Wie persoonlijk met hem heeft
omgegaan, zal de herdenking daarvan altijd
weer met genoegen in zich voelen opkomen
Het was een feest, als hij kwam logeeren, te
luisteren naar zijn verhalen en de geestige
manier, waarop hij zijn avonturen vertelde".
Ziehier hoe van Deyssel eens aan de ontbijt
tafel zijn vertrek aankondigde: „Zeer tot mijn
leedwezen zal ik aan dezen welvoorzienen
disch morgen niet meer aanzitten. Ik zal mij
van u allen moeten losscheuren! De door mij
enoten gastvrijheid was in geen enkel opzicht
te overtreffen. De uitnemendheid mijner ap
partementen, de voortreffelijkheid hunner ac
comodate, de uiterst gesoigneerde rijke maal
tijden. de allervriendelijkste (met een lichte
hoofdbuiging en de hand op het hart) ont
vangst. dit alles apprecieer ik ten hoogste,
maar ik vrees, dat de zoozeer gewaardeerde
beminnelijkheid der gastvrouw niet dien in
vloed zal hebben op de respectievelijke hanen
in deze zoo aangename landelijke omgeving,
dat zij hun zal kunnen beletten uiting te geven
aan hun luidruchtige, ai matineuze vroolïjk-
heid. die mij. helaas!, het noodzakelijke rus
ten op de overigens zoo verlokkende legerstede
belet".
Afschaffing der particuliere
wapenindustrie.
Voor een actie.
Het comité „Afschaffing der part. wapen
industrie" deelt in een schrijven aan de hoofd
besturen van de Vredesorganisaties in Neder
land mede. dat op 19 Juli j.l. de eerste verga
dering gehouden werd voor de gezamenlijke
actie „Afschaffing der particuliere wapen in
dustrie".
Door de vacanties waren verschillende or
ganisaties verhinderd een afgevaardigde te
zenden, doch zonden bericht dat zij met de
actie sympathiseerden.
Mevr. M. v, d. Colk-Schmidt, afgevaardigde
van den Alg. Ned. Vrouwen Vredebond, van
welken Bond het initiatief voor deze actie is
uitgegaan, ontvouwde een algemeen plan van
actie.
De besprekingen, dien avond gehouden, leid
den ten laatste tot de vorming van een voor-
loopig comité der vertegenwoordigende orga
nisaties, waaruit weer een voorloopig dage
lij ksch bestuur werd samengesteld, bestaande
uit Mevr. M. v. d. Colk-Schmidt en den heer
G. Schoorl, terwijl aan dit voorloopig dage-
lijksch bestuur de heer W. A v. Sonsbeek ais
secretaris werd toegevoegd.
Besloten werd het „Plan van Actie" ter ken
nis van alle bekende Vredesorganisaties in
Nederland te brengen en dan in September
opnieuw bijeen te komen tot het samenstel
len van een definitief comité en dagelijksch
bestuur.
De bedoelde vergadering wordt gehouden op
Donderdag 27 September in gebouw „De Nij-,
verheid^ Jansstraat te Haariem,
dienen uiterlijk Dinsdagsavonds betaald te
zijn, daar de bezorgers op Woensdag afre
kenen.
DE ADMINISTRATIE.
ARCHAEOLOGISCHE VONDST VAN
VERSTREKKENDE BETEEKENIS
Te Mottalciata, niet ver van Turijn zijn,
naar men ons meldt, fragmenten van een Ro-
meinsch grafmonument aan h'et licht geko
men. Uit de inscriptie blijkt, dat het hier het
graf van een zekeren Ahta, den majordomus
van Vibius Crispus. een tijdens de regeering
van Keizer Domitianus vermaard redenaar
betreft. Een deel van een gevonden zuil is van
fraaie basreliëfs voorzien, waarop jachtta-
freelen zijn afgebeeld. Het vermoeden, dat
deze Noord-Italiaansche streek in de eerste
eeuw van onze jaartelling een belangrijk cen
trum van Romeinsche beschaving is geweest,'
wordt door deze vondst aanmerkelijk ver
sterkt
dan zal Rusland worden toegelaten. Anders
niét. Omtrent de ingewikkelde politieke fac
toren. die zich daarbij doen geiden, zal nog
wel meer blijken
In het algemeen zij opgemerkt, dat Europa
op den duur toch weer tot samenwerking met
Rusland, op verlerlei gebied, zal dienen te
komen. Zooals den geachten inzender bekend
zal zijn drijven zeer vele particuliere firma's,
ook in ons land. alweer sinds jaren handel
met Rusland.
Red.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantiooordelijk.
Van ingezonden stukkengeplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
Het Heemsteedsche
Kleedingfonds.
Het bestuur van het Heemsteedsch Klee
dingfonds heeft gelezen dat het Leger des
Heils van plan is een Bond van Barmhartig
heid te stichten. Op zich zelf een zeer loffe
lijk initiatief, voor plaatsen, waar de zorg voer
onzen misdeelden evenmensch niet of niet vol
doende geregeld is. De bedoeling is ook „huis
aan huis. in alle plaatsen van beteekenis. dus
ook in Heemstede, kleeren, dekens, schoeisel
enz. in ontvangst te nemen, die dan, na be
hoorlijk onderzoek, gedistribueerd zullen wor
den aan gezinnen, waar de nood 't hoogst is.'
En ziet, geachte Heemstedenaren, dit is een
werk, dat ons „Heemsteedsch Kleedingfonds
reeds ianger dan 2 jaar uitvoert. Wij zijn met
alle behoeftige gezinnen bekend en velen
hunner mochten reeds de bovenbedoelde klee-
dingstukken en dekens ontvangen. Wij werken
samen met het crisis-comité, dat ons gere
ild bijspringt.
Onze verwachting van uw milddadigheid in
het afstaan van nog bruikbare kleeren en
schoeisel en het teekenen op onze lijst, is hoog
jespannen. Laat ons toch uw „klandiziebe
houden, welke wij op hoogen prijs stellen en
die wij zeker niet kunnen missen!
Kijkt U dus uw garderobe nog eens na? Al
licht valt er wat voor ons af. Gaarne verwach
ten wij een telefoontje aan Mevr. G. Chabot-
van Gasteren no. 29335, Achterweg 22 of aan
Mej. L. Hillen, no. 28016, Raadhuisplein 8 en
we komen uw gave in ontvangst nemen.
HET BESTUUR.
De Volkenbond.
Ruslands mogelijke toetreding.
M. de R.
Met klimmende verbazing om maar geen
ander woord te gebruiken volg ik de ver
schillende besprekingen en beschouwingen in
zake Rusland's toetreding tot den Volken
bond. en nu ik heden lees dat Zwitserland
cordaat zijn „neen" zal laten hooren. ging
bij mij een zucht van verlichting op. dat er
althans nog ergens op de wereld geweten
wordt wat moraliteit is. <of vroeger was??).
Hoe toch men ook denkt of redeneert: vast
staat dat dat land andermans bezittingen
eenvoudig „geannexeerd" heeft en toen den
bram is gaan uithangen van andermans
spaarpotjes) geld dus in volkstaal gespro
ken: diefstal op grooten schaal Nu is het
volstrekt geen kunst branie te spelen in ge
roofde kleeren!
Maar dat men nu zulk een staat voor
heen werden de wanbetalende landen overal
uitgeschakeld met veel gedoe en gelonk
een zetel in dien bond aanbiedthet is
voor mij totaal onbegrijpelijk!
Vermoedelijk ben ik (gelukkig?) te oner
varen op politiek gebied en ik zou u vriende
lijk willen vragen mij eens duidelijk te maken
hoe dat gedoe in elkaar zit en hoe het is
goed te praten.
Misschien dat u mij zoudt kunnen doen begrij
pen dat eerlijkheid en goede trouw deugden
zijn die steeds in den voltooid verleden tijd
moeten worden vervoegd.
Voorshands echter hoop ik van harte, dat
ons land evenals het kordate Zwitserland een
fier en krachtig „neen" zal laten hooren.
H.
B ij s c h r i f t:
Wij meenen dat „heilige verontwaardiging"
over de wijze waarop Rusland zijn financieele
verplichtingen verzaakt heeft verscheidenen
anderen staten niet bepaald zou passen, aan
gezien zij hetzelfde hebben gedaan, zij het
dan op verschillende manier. De gevolgen voor
de betrokkenen waren even erg. Wij kunnen
er trotsch op zijn dat Nederland niet tot deze
staten behoort.
De geachte inzender kan er voor het overige
wel zeker van zijn dat dergelijke moreele over
wegingen bij de vraag van de al of niet-toe-
lating van Rusland tot den Volkenbond niet
den minsten invloed doen gelden. Het zal hem
niet ontgaan zijn, dat bij alle internationale
onderhandelingen nog steeds het eigenbelang
der verse!-illende staten den doorslag geeft.
Komt het eigenbelang van een meerderheid
van 2/3 overeen met de toelating van Rusland,
Op voor meer welvaart!
Geachte redactie,
Het zij mij vergund, op bescheiden wijze,
hier enkele gedachten te ontwikkelen ter
verkrijging van meer algemeene welvaart, in
aansluiting op een drietal brochures, welke
wij over dit onderwerp mochten schril ven.
Vooraf moeten wij het feit constateeren. dat
er nog steeds groote nood is. Het enorme aan
tal werkloozen is m ons land niet noemens
waard verminderd of vermeerderd. (Hoe on
natuurlijk is eigenlijk die massa-werkloos
heid. als we bedenken welk een arbeid er nog
verricht kon worden in de groote menschen -
maatschappijen, zóóveel, dat er handen te
kort zouden schieten!) De duizenden kinde
ren en jongemenschen. die van de lagere-,
middelbare- en hoogere-soholen komen, kun
nen geen emplooy vinden, hun perspectieven,
zijn weinig of geen. Vooral ook de midden
stand. (winkeliers en andere zakenmenschen)
heeft het zeer zwaar te verantwoorden. Na de
reeds minder goede jaren schijnt men hu aan
de bepaald slechte toe te zijn. De omzetten,
der zaken zijn in de laatste tijden met één
derde verminderd. Ziehier de bedroevende
toestand van thans. Daar vallen geen doekjes
om te winden. Zoo zijn de feiten, droevig
maar waar.
De hoofdzaak van deze wereldcrisis achten
wij nog steeds den onmenschelijken dommen
oorlog. En nóg zijn er lieden, die half op een
nieuwen oorlog hopen, omdat er dan ten
minste weer een tijdelijke opleving zou ko
men. Zij vergeten echter, dat die opleving
zeer kunstmatig zou zijn en een ergere ineen
storting tengevolge moet hebben.
De economen zijn het voorts over de indi
recte oorzaken van de crisis wel eens. Daar is
in de eerste plaats de vergane wereldhandel,
waarvan, zooals iemand terecht schreef, het
skelet nog slechts over is.
Een internationale confei/-ntie om den we
reldhandel te doen herleven liep op niets
uit. Toch zouden we als eerste poging tot het
verkrijgen van meer welstand met kracht wil
len bepleiten nieuwe internationale handels-
conferenties. maar dan liefst van éérst be
langhebbende, van de zakenmenschen der ge-
'neele wereld.
Een ander groot middel óók helpend te
gen de voortschrijdende mechanisatie zou
zijn een verkorte werkdag, internationaal
doorgevoerd, met maatregelen tegen dum
ping van niet-sociale landen.
Voorts zou er o.i. veel voor te zeggen zijn,
vervroegd pensioen toe te kennen, waardoor
de jongeren een plaatsje konden bemachti
gen.
Dit lijken ons drie groote middelen voor
meer welvaart. Wat kunnen wij méér doen
dan deze nog eens met warmte bepleiten,
vooral bij hen. die machtig zijn ze een kans
van verwezenlijking te geven.
Voor het verkrijgen var. meer welvaart zijn.
echter nog andere middelen, die. nationaal,
dichter bij de hand liggen Het is bekend, dat
in ons land nog veel kapitaal aanwezig is.
Aan geld alleen hebben we echter niets. Geld
moet nu eenmaal rollen Een nationaal her
stelmiddel en we .zullen vooreerst het
herstel wel landelijk moeten zoeken lij kt
ons nu. dat alle geldbezitters van de klein
sten tot de grootsten van de laten we zeg
gen duizend-guldenbezitters tot de milllon-
nairs, een tiende van hun bezit in roulatie
brengen, d.w.z. daarvoor werk laten verrich
ten en goederen koopen.
Op deze wijze en op deze wijze alleen brengt
men den welvaartssneeuwbal aan het rol
len. Als men zóó handelt geeft de schilder
b.v., die wat huizen op te knappen kreeg,
weer meer uit aan den manufacturiev. Deze
besteedt van zijn meerdere Inkomsten wat
extra's aan den timmerman, die wat meer
voor den schoenwinkel over heeft enz. enz
Zoo gaat het in elk geval den goeden, ja
den noodzakelijken kant uit. Doet men zulks
niet. blijft men met halstarrigheid potten,
bezuinigen en versoberen, dan zal zulks niet
nalaten op allen een fatalen invloed uit te
oefenen en de wereld onnoodig hoe langer
hoe armer en armzaliger te maken, zoodat
wij ons geleidelijk naar den kelder zullen,
hebben bezuinigd! Komt er meer koopkracht
dan komt er meer werk. méér welvaart voor
allen ook voor den fabrikant, den midden
stander. den arbeider, den ambtenaar. Men
krijgt zijn geld zeker terug en men behoeft
niet verder tot maatregelen van uitschakeling
der werkkrachten over te gaan. die ongewild
toch zoo wreed en harteloos zijn. Men leeft
weer en laat leven!
Nog mogen we bij alle misère van geluk
spreken dat van natuurcatastrofen, waar.e-
gen de menschen machteloos staan, geen
sprake is. Met verheugenis kan worden ge
constateerd, dat er goederen zeer voldoende
zijn op de wereld en werkkrachten tc over.
Zouden er dan bij alle mogelijke inspanning
geen middelen te vinden zijn om de algemee
ne demoralIseering en verarming tegen te
gaan, ook nationaal?
Dit moet kunnen, dit zal zeker zoo zijn!
Moge er dan uit deze enkele gedachten,
hier ontwikkeld, vele en betere voortkomen
tot redding van onze in nood verkeerende
medemens/hen, tot aller welvaart en geluk!
KO DE HAAN.
ACENDA
vRIJDAG 7 SEPTEMBER
Stadsschouwburg: „Rubber". 8.15 uur.
Schouwburg Jansweg: Optreden van Pro
fessor Melachini. 8.15 uur.
Rembrandt Theater: „Popje". Op het too-
neel: Frankly's four Dancing Ladies. 7 en 9.15
uur.
Cinema Palace: „Spionnen aan het werk".
Op het toonecl Dumas. 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „Voartivluchtigen".
In het voorprogramma. Laurel en Hardy.
Doorloopende voorstelling van 7 uur af.
Circus Amanda Roberti, Pretoriaplein. 8 u.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.
ZATERDAG 8 SEPTEMBER
Gem. Concertzaal: Westminsterkoor. 8 uur.
Pretoriaplein Circus Roberti 3 en 8 uur.
BioscoopvoojrsteJJiQgcn 's middags en des
AYOOgfi.
