RUSSISCHE REISERVARINGEN. Drie Fransche visschers gered. WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1934 HAARDE M'S DAGBLAD 3 Lager huurprijzen in het verschiet? Rijk zou invloed trachten te krijgen. Overleg over huursom bij verleening van tweede hypotheek. nan de gemeentebesturen zou een /erp- ïegeling van de regeering, volgens welke twee de hypotheken, groot ten hoogste 30 pet. van de bouwkosten, aan eigenbouwers kunnen wor den verstrekt onder garantie van' rijk en ge meente, mits de huren in overleg met rijk en gemeente worden vastgesteld en gehandhaafd, naar de Tel. meldt, zijn gezonden. De bedoe ling zou zijn, dat bij verliezen rijk en gemeente elk de helft zullen dragen. Over het rente-type zou tuschen Sociale Zaken en Financiën nog overleg worden ge- De bij den woningbouw belanghebbende groepen hebben zich tot dusver tegen zulk een dwingende bepaling ten aanzien van den huur prijs verzet. Of een tweede hypotheek van 30 pot., onder garantie van rijk en gemeente, de bezwaren der hypotheekbanken zal onder vangen, moet afgewacht worden. Tot dusver bedragen eerste en tweede hy potheek te zamen 90 pet. der bouwkosten; overwogen wordt nu dus aan de tweede hypo theek als voorwaarde de limiteering der huren te verbinden. Meisje aarzelde bij het over steken. Inspecteur van politie reed haar aan. In hooger beroep vrijspraak tegen dezen J7 geëischt. Dinsdag stond een inspecteur van politie uit Haarlem in hooger beroep voor het Hof te Amsterdam terecht, verdacht van veroorza ken van dood door schuld. De rechtbank te Haarlem had hem te <her zake tot een boete van f 200 subs. 20 dagen 'hechtenis veroordeeld. Op 11 Februari had de verdachte met zijn auto een wielrijdster aangereden op den rij weg langs de Amsterdamsche vaart. Het meisje S. H. werd zoo ernstig gewond, dat zij korten tijd later overleed. •Den automobilist is ten laste gelegd, dat hij hoogst roekeloos en onvoorzichtig heeft ge reden en dat het ongeluk aan zijn schuld is te wijten. De Officier van Justitie had in eerste in stantie vrijspraak gerequheard, dooh de recht bank had een veroordeelend vonnis gewezen. Uit het getuigenverhoor voor het Hof bleek, dat het meisje een zeer grove verkeersfout heeft gemaakt, zij was, op haar fiets uit een zijstraat komende, plotseling den weg overge stoken. Midden op den rijweg had zij geaar zeld, waardoor de automobilist den indruk moest krijgen, dat hem voorrang werd ver leend. Op de vragen van den president bleek, dat tegen verd. geen disciplinaire maatregelen zijn genomen. De commissaris van politie te Haarlem had echter vervolging doorgezet om iedere schijn van partijdigheid uit te sluiten. De procureur-generaal is het eens met de meening van den Officier van Justitie te Haarlem, Verdachte treft geen enkel verwijl, wat ook ten duidelijkste blijkt uit de getui genverklaringen. Het meisje heeft het onge luk zelf veroorzaakt. Spr. requireerde vrijspraak van verdachte. De verdediger sluit zich hierbij aan. Het Hof zal op 25 September arrest wijzen. Merapi doet weer van zich spreken. Lavaprop gaat zakken. De lavadom van den Merapi is van vorm veranderd. Het hoogste punt heeft zich thanc in Westelijke richting verplaatst. Reeds had den zeer vele afstortingen plaats. De nieuw- lavadom is reeds over de lavaiaag van 1931 he en ge zakt en reikt thans tot 150 meter be neden de bres. Alle diensten ter bescherming en het ne men van maatregelen ziin paraat en houden zich volgens een Aneta-bericht uit Bandoeng gereed voor den staat van alarm. (Aneta) VOOR SAN EERT vr, VAN HET SCHILDERS BEDRIJF. Te Hilversum congresseert onder voorzitter schap van den heer v. As uit Sommelsdijk de Bond van Schilderspatroons. De heeren H. v. d. Sluis en H. Wilmink werden tot leden der commissie van redactie van het bondsorgaan herkozen. De jaarverslagen werden goedge keurd. In behandeling kwam een voorstel van het hoofdbestuur tot saneering van het be drijf. De hoofdbesturen van de landelijke pa troonsbonden hebben getracht nu zich in verschillende schil dersipatroonsorganisatie^ een streven demonstreert om te komen tot saneering van het schildersbedrijf deze organisaties met eTkaar in contact te brengen. Overtuigd, dat in dezen ook voor het schilders bedriif slechten tiid meer dan ooit het geza menlijk arbeiden de beste resultaten geeft hebben bil na alle scbndereoatvoo^sor°;anisa- ties zich bijeengeschaard om een instituut in het leven te roepen ter saneering van het be driif. Er zal een commissie worden benoemd de noodige maatregelen zal nemen. Het hoofdbestuur vroeg thans aan de vergaderin? jnaeht'trirxy r>m a?" ^71 prtjncciooJa rn-°d kin? te vronen. N*> 7.®^* «re dis cussies ging de vergadering z.h.s. met een en ander accoord. Wandelpier te Vlissingen. Met den bouw wordt spoedig begonnen. Te Vlissingen is een combinatie tot stand gekomen, die aldaar een pier zal laten bouwen. Voor de exploitatie van de pier is in oprich ting de N.V. Wandelhoofd Vlissingen. Waar schijnlijk zal reeds de volgende week met den bouw een aanvang worden gemaakt. Men hoopt, dat de pier nog voor het voorjaar 1935 gereed zal zijn. Zij zal een lengte hebben van 150 meter en een breedte van 8 meter met aan het einde een rotonde van 35 bij 40 meter, waarop een restaurant komt. De pier wordt ge bouwd aan de Boulevard Bankert achter een open terrein ten Zuiden van het strandbad. De rotonde komt. op niet meer dan ongeveer 50 M. afstand van het grootscheeps vaarwater naar de Wester Schelde. Men zal hier een prachtig uitzicht hebben op de scheepvaart naar en van Antwerpen. De toestemming van den Rijkswaterstaat is reeds verkregen. De pier mocht echter in ver band met de nabijheid van het scheepvaart verkeer niet langer dan 150 meter worden. Arbeid voor jonge menschen noodig. Vrees om „overgeslagen" te worden. Het R.K. Werkliedenverbond heeft aan alle aangesloten organisaties een circulaire ge zonden betreffende het vraagstuk van de ver vanging van oudere werklieden door jongeren. Minstens zestigduizend jonge menschen van 18 tot 25 jaar zijn zonder arbeid, d.w.z. zonder toekomst, en verkeeren, aldus zegt het Ver- ondsbestuur o.m. in een stemming van wan hoop en vertwijfeling. Gelukt het niet die jon geren binnen betrekkelijk korten tijd aan werk ie helpen, dan staan zij voor de angstige mo gelijkheid „overgeslagen" te worden, omdat bij opleving of stabilisatie van het economisch leven, jongeren dan zij ingeschakeld zullen worden. Hun vaartuig bij Noord-Hinder in brand. Italiaansch schip brengt bemanning naar Amsterdam. Mevr. De VriesBruins Kamerlid. Dinsdagavond omstreeks 10 uur is in de Coenhaven te Amsterdam aangekomen het ongeveer 8000 ton metende Italiaansche stoomschip „San Piedro'. aan boord waarvan zich drie Fransche visschers bevonden, die Dinsdagmorgen in de vroegte nabij den Noord hinder uit zee waren opgepikt De drie Fransche visschers waren opvaren den van het vaartuig „Quo Vadis", een scheep je van ongeveer 15 ton. hetwelk te Duinkerken thuisbehoort. Waarschijnlijk is in den nacht van Maandag op Dinsdag brand aan boord van dit schip ontstaan en in verband met het feit, dat zich een groote hoeveelheid benzine aan boord bevond, en nog ander brandbaar ma teriaal, stond de „Quo Vadis" weldra in lichter laaie. Het scheepje bevond zich Dinsdagmorgen in de vroegte tusschen het lichtschip „Sandetti" en de Noordhinder. Omstreeks 7 uur passeerde het Italiaansche stoomschip „Quo Vadis". dat een vrachtdienst onderhoudt tusschen Italië en Bremen. De kapitein van dit schip besloot een onder zoek in te stellen, toen hij het brandende scheepje ontwaarde. Een boot werd gestre ken en bij de „Quo Vadis" gekomen ontdekte men, dat drie man in het water dreven. Zij waren van het brandende schip in zee ge sprongen en hielden zich reeds geruimen tijd drijvende. Geheel uitgeput werden de kapi tein van de „Quo Vadis" en de twee andere leden der bemanning door de Italiaansche boot opgepikt. Vooral de kapitein was er slecht aan toe en had veel geleden. De „Quo Vadis'" is vlak daarop gezonken. De „San Piedro" is daarop opgestoomd naar IJmuiden, alwaar het schip gisterenavond on geveer 7 uur arriveerde. Om half acht voer de „San Piedro" verder naar Amsterdam om te bunkeren. Hier werden de drie geredde Fran sche schepelingen aan de desbetreffende auto riteiten overgegeven. Via het Fransche con sulaat zullen de mannen weer naar Duinker ken terugkeeren. De kapitein van de „San Piedro" heeft nog telegrafisch bericht gezon den aan de havenautoriteiten van Duinker ken en deze in kennis gesteld van de redding der opvarenden van de ..Quo Vadis De Nederlandsche sleepboot Noordzee pro beert het brandende vaartuig, dat het scheep vaartverkeer in gevaar brengt, op sleeptouw te nemen. Als opvolgster van den heer Schaper. De voorzitter van het Centraal Stembureau heeft in de vacature, ontstaan door het over lijden van den heer J. H. A. Schaper, benoemd verklaard tot lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal mevrouw A. E. J. de Vries Bruin, te 'sGravenhage. DIEVEN BREKEN IN IN ARBEIDERS WONINGEN. Te Leiden is ingebroken in vier vrijwel naast elkaar gelegen arbeiderswoningen in de Atjeh- straat en de Parkstraat. De dieven zijn door de poort aan de achterzijde binnengekomen. Al het aanwezige geld o.a. een maand loon van een der arbeiders en eenige gouden voorwer pen zijn meegenomen. De bewoners, die boven sliepen, hadden van het nachtelijk bezoek niets gemerkt. Opheffing spoorlijn Breukelen Harmeien? Kostbare herstellingen noodig. De directie der Ned. Spoorwegen heeft aan de Goudsche Kamer van Koophandel en Fa brieken bericht gezonden, dat het in het voor nemen ligt ingaande de dienstregeling van 15 Mei 1935 de directe treinen Amsterdam W.P.— HarmeienBreukelenGoudaRotterdam Maas v.v. te doen vervallen. De directie deelt mede. dat binnenkort kostbare herstellingen noodig zijn aan den weg tusschen Breukeien en Harmeien, welke achterwege kunnen blij ven. indien de dienst op dit baanvak wordt ge staakt Bovendien wordt van de rechtstreek- sche treinen slechts een zeer matig gebruik ge maakt en worden de zelfkosten door de op brengst niet meer gedekt. Oude man in brand geraakt. Ongeval pas na enkele dagen bemerkt. De alleen wonende 78-jarige S. van Hool- werf Luymes te Dedemsvaart, had zich sedert enkele dagen niet buiten zijn woning vertoond hetgeen by de buren eenig argwaan wekte. De gemeentepolitie werd hiermede Dinsdagmor gen in kennis gesteld en moest, daar binnen wel geluid werd gehoord, doch geen deur werd geopend, zich met geweld toegang tot de wo ning verschaffen. Van Hoolwerf Luymes werd daar in vrijwel bewusteloozen toestand met brandwonden overdekt op den grond aange troffen. Voor het bed stond een gedeeltelijk verbrande stoel, terwijl een petroleumlichtje op den grond lag. Na voorloopig verbonden te zijn werd hij naar het R.K. Ziekenhuis te Zwolle vervoerd. Vermoed wordt, dat de oude man, toen hij het lichtje wilde dooven, uit zijn bed Is gevallen, waardoor brand ontstaan is. Het ongeval moet reeds Zondag hebben plaats gevonden. Moeder klaagde haar zoon aan. Hij zou 8000.hebben verduisterd. Voor de Utrechtsche rechtbank heeft te recht gestaan de 46-jarige chauffeur A. uit Utrecht wegens verduistering van f 8000 ten nadeele van zijn 79-jarige moeder, die. toen zij ziek was, aan haar zoon f 8000 had mede gegeven om dit bedrag te brengen aan den heer Z., inspecteur van een levensverzekering maatschappij, die genoemde som voor haar zou beleggen. De zoon had het geld niet bij dien persoon gebracht, doch wel aan dezen verteld, het geld van zijn moeder te hebben ontvangen, doch overeengekomen te zijn, dat hij de zoon het geld zou beleggen. Thans ontkende hij het geld van zijn moe der te hebben ontvangen. Zijn moeder had voor den comm. van politie onder eede een voor verdachte zeer verzwarende verklaring afgelegd. Een getuige, bij wie de moeder op kamers woonde, verklaarde, dat deze volkomen toe rekenbaar was. De officier van justitie eischte 10 maanden gevangenisstraf. Verdachte bleef ontkennen en beweerde, dat zijn moeder vaak heel wonderlijk deed en zich vergist moet hebben. Uitspraak 25 dezer. Naar de Kaukasus. Van Rostov werd de reis per trein gemaakt naar Ordzhonikidze (het vroegere Wladikaw- ka's). Wij brachten den nacht door met zes passagiers in één coupé met vier slaapplaat sen. Een moeder met twee jeugdige zoons, een Rus, die een enkel woord Duitsch sprak en wij tweeën, Nederlanders. Van slapen kwam natuurlijk niets. Het was een schier einde - looze reis, door dorre gebieden, het hoogge bergte tegemoet. Circa twintig uren na het vertrek uit Rostov komt men in Bislai, het overstapstation voor Ordzhonikidze. Een uit sluitend Fransch sprekend Russisch meisje is onze gids. Met een geweldig boemelgangetje gaat het eindelijk verder. De wagon is slecht verlicht. De houten banken lijken extra hard. Aan een der tusschenstations koopt onze vriendelijke begeleidster een tuil bloemen in manchet. Het deed mij terugdenken aan mijn bezoek aan Zagreb in Joego-Slavië en aan Ma drid, waar de bloemschikkunst nog maar ge ringe vorderingen heeft gemaakt. Eindelijk, de plaats van bestemming. Ook daar openge broken straten. Het frissche hotel brengt ons de noodige verkwikking, zoomede een flesch met heerlijke Kaukasische wijn, Kachetins- kaje. De Kaukasus over. Ordzhonikidze is het administratieve cen trum van twee kleine autonome gebieden. In gushetia en Noord-Ossetia. Verschillende cou ranten, welke hier verschijnen zijn niet in het Russisch, doch in de Ingushetia of Ossetia- dialecten gesteld. Het stadje is een toeristen oord bij uitnemendheid. De noordelijke uit- loopers van de Kaukasus geven vole gelegen heid voor prachtige bergtochten. Ieder jaar doen zelfs de leiders van het In tourist bureau in Ordzhonikidze in deze onmetelijke bergter- reinen nog nieuwe ontdekkingen. Eenige maanden voordat wij er waren, had men een dorpje gevonden. Bij nadere beschouwing bleek het een kerkhof te zijn; bestaande uit huizen. Iedere familie heeft de beschikking over één huis; dat als begraafplaats dienst doet. De doodkisten zijn er op bijzondere wijze geplaatst. De ouderen uit de familie worden in de benedenverdieping begraven, de jonge ren bovenin. In deze gebieden wonen een me nigte nationaliteiten, veelal bergvolken, die alle hun eigen gewoonten hebben behouden. Al deze groepen hebben in de vertegenwoor digende lichamen hun eigen afgevaardigden, 's Ochtends om tien uur wordt per auto voor vier personen de reis naar Tiflis begonnen. De directeur van het Intouristbureau is onze gids. De prachtige Georgian bergweg voert ons mid den door de Kaukasus. Het was de meest in drukwekkende tocht, die wij in Rusland ge maakt hebben. De weg is circa 215 K.M. lang en aangelegd door gevangenen en bannelin gen. Loodrecht omhoog stijgende granietblok- ken. slingerende bergpaden, kleine nederzet tingen en machtige kloven begeleiden ons van het beginpunt tot aan de vlakte, waarin Tiflis ligt. Met bewondering slaan wij de chauffeurs kunst van onzen tweeden begeleider gade. Want het autorijden is daar nog wel iets an- ^er« dan door d® Preanger. in O" Ta va bij de Kawa ld jen of van Pad an g n?ar Ma dan. Daar in Zuid-Rusland door de Kaukasus moet men om de zooveel K.M. met auto en al door een bergbeek rijden om de overzijde te bereiken en is men herhaaldelijk genood zaakt droge beddingen met groote rotsklom pen door te trekken. De Elbroes en de Kazbek, de machtige bergen, waarvan de tweede hoo ger is dan de Mant Blanc en dan ook Europa's hoogte punt vormt, toonen hun met sneeuw bezette punten. Wij stappen een oogenblik bij de Kazbek-halte uit aan het einde van de Darejal-kloof, waar een prachtig panorama te bewonderen is in de vlakte en in het hoog gebergte. Deze Kazbek behoort tot een groep van vulkanen, die evenwel niet meer actief 2ijn. De beide kraters van de Kazbek hebben vroeger groote -massa's lava uitgestooten. Langs de hellingen loopen een achttal glet- schers. Vanaf de z.g. Kazbek-halte is een be zoek aan de Gerget-gletscher zeer de moeite waard. Tal van Russische Alpinisten maken hier groote bergtochten. In Augustus van dit jaar is een excursie gehouden naar een der nieuwe hutten voor het toeristenverkeer be stemd. Wanneer onze auto de Gudaur-pas doortrekt op een hoogte van ruimte 2000 Me ter trekken wij onze jassen aan. Het is ijzig koud. Wij naderen oud-Georgië. Voor ons uit rijden twee in Oostersche kleed ij gehulde ty pes. Het zijn mooie tevens schilderachtige fi guren. Allerminst verlegen .zooals vele berg bewoners nu eenmaal wel zijn. Wij maken een foto van hen. Onze Russische gids probeert met hen te spreken. Het mislukt: zij verstaan geen Russisch. Met enkele sigaretten zijn zij tevreden en bij het afscheid groeten zij ons uiterst beleefd. Op hun vurige paardjes trek ken zij de Kaukasische bergen weder in. Wij gaan ook verder en rijden door de plaatsjes Miety. Passanaur en Ananur. De Dushetian bergen munten daarna uit door mooie weiden, oude forten uit lang ver vlogen jaren. Eindelijk bereikten wij Utskhet. de bakermat der Georgiërs. waar in de Sam- tavrian-tempel de graven te vinden zijn der vroegere Koningen. Ongeveer drie K.M. verder ligt het oude kerkhof Zedazenie waar de gra ven in de rotsen zijn uitgehouwen, alle bo ven elkander. Men heeft er munten gevonden uit den tijd van Julius Caesar en tal van over blijfselen, waaruit onomstootelijk is vastge steld. dat vóór twee duizend jaren Utskhet bewoond was door een volk, hetwelk een vrij hooge trap van beschaving had bereikt. Op ongeveer tachtig K.M. van het eindpunt wordt in een berghotelletje het middagmaal ge bruikt, Het menu vermeldt: forellen. Echte berg forellen, afkomstig uit de beken van de Kaukasische bergen. Naast ons bord wordt een stukje dun pa pier gelegd. Wij begrijpen de beteekenis daar van niet. Het blijkt, dat de Kaukasische forel niet met vischvork en vischmes gegeten mag worden, maar met de hand. Het papiertje dient als servetje! In den namiddag tegen zes uur komt Tiflis in zicht. Tiflis Tiflis ligt in een vallei, 404 Meter boven de Zwarte Zee en is beschut voor koude winden. Het was er warm, ver over de honderd graden. Trouwens niet voor niets heeft de stad dezen naam gekregen, want het woord Tiflis is af komstig van Tpiiici, wat „warm" beteekent. Het beeld van de stad wijkt af van dat van veie andere Russische steden. De hoofdstraat heeft een West Europeesch karakter, is goed geplaveid heeft twee rijen boomen aan beide zijden en goede voetgangerspaden. Men heeft het gevoel of men er zeer ver van Midden- Rusland verwijderd is en dicht bij de Ooster sche landen is gekomen. De Kura rivier stroomt door de stad. Het aantal inwoners bedraagt circa 375.000. De stad heeft een zeer gemengde bevolking, in hoofdzaak bestaande uit Turken, Russen, Armeniërs, Georgians, Joden enz. In 1921 werd Tiflis hoofdstad van Georgië en in 1923 van de Trans Kaukasische Federatie. Eens was de stad omgeven door hooge wallen. Aan het einde der 18de eeuw werden deze wallen en forten, zoomede de stad zelf verwoest door Aga Mohammed Khan. De Kura deelt de stad in twee secties. In het eene gedeelte, Maidan genaamd, liggen de cir ca veertig beroemde zwavelbronnen met een temperatuur van 3542 graden C. In het oudste gedeelte der stad hebben wij een kijk je genomen op de merkwaardige Tataren- markt. waar de stalletjes met kaas en augur ken. de flesschen met zure melk enz. de aan dacht trekken. Een der meest indrukwekkende gebouwen, welke wij bezochten was de Zion Kathedraal, een georgiaansche kerk uit de 7de eeuw. De kerk is bewaard gebleven na de revolutie. De ikenen zijn er niet uit gestolen. Op dit oogenblik wordt er nog tweemaal per week dienst gehouden. Op de treden van den smallen trap. die ons naar beneden voert, zit ten oude Russische vrouwtjes: zij bedelen. Een eerste aanblik van het kerkinterieur doet den bezoeker reeds verbazen Het is alles klein in verhouding tot het geweldige Larva, het welk wij later in Kiev zouden zien. Toch is het indrukwekkend. De oudste ikonen van metaal naast de prachtige fresco's, die zooals onze gids vertelde later gerestau reerd zijn geworden door den bekenden ken ner der Byzantijnsche kunst Gagarin. De graven van edellieden en priesters zijn te herkennen aan de dikwijls mooi gebeeldhouw de grafsteenen. Bij de Kamer van Koophandel Een der laatste dagen van ons verblijf in Tiflis kon ik mijn collega. Secretaris der Ka mer van Koophandel, bezoeken, dank zij een ontvangen introductie. Ik had via onzen tolk gelegenheid eenige uren met hem te confereeren. Over de wijze van werken zijner Kamer zal ik ditmaal niet rapporteeren. om dat ik deze gegevens wil verwerken met die, welke ik kreeg van miju Moscouschen colle ga, teneinde er op die wijze één geheel van te maken. Tiflis en de naaste omgeving kenmer ken zich door leerindustrie, textielindustrie en chemische industrie. Voorts bestaat de ex port in hoofdzaak uit: tapijten, tabak, olie, wijnen, wol, pelterijen, zijde, vruchten en visch. Aan de Kamer is een museum verbon den, waar aan de hand van monsters en zeer oveizichtelijke statistieken aan den bezoeker een duidelijk beeld wordt gegeven van de pro ducten. welke het land opbrengt. Ter vergelij king vindt men dan in afzonderlijke vitrines dezelfde producten, maar van buitenlandschen oorsprong. Ik heb de overtuiging, dat deze methode van werken groote voordeelen voor de betrokkenen kan hebben. Daarbij zal dan evenwel de inrichting der Kamer van Koop handel moeten afwijken van die der Neder landsche Kamers van Koophandel en min of mee.' in overeenstemming worden gebracht met die der Russische Kamers. MOLLERUS Moeilijkheden blijven nog. Geen ontspanning in den bedrijfstoest and. In enkele branches opleving. Blijkens mededeeling van het Centraal Bu reau voor de Statistiek treedt uit de resultaten van het onderzoek naar den algemeenen be- drijfstoestand en den stand der arbeidsmarkt in het 2de kwartaal van 1934 weder duidelijk naar voren hoezeer onze nijverheid hoewel, bij de groote verscheidenheid van branches en bij dan nog dikwijls in dezelfde branche on dernemingsgewijs min of meer uiteenloopende omstandigheden, de druk der tijden geenszins overal in gelijke mate werd ondervonden in haar geheel genomen sterk het stempel der depressie bleef dragen. Vergeleken met een jaar geleden was weliswaar in vrij wat onder nemingen een thans min of meer grootere be drijvigheid te constateeren. maar daarnaast vrijwel stationnair onbevredigende of zelfs nog ongunstiger geworden toestanden in zoo vele andere toonen aan. dat van een ontspanning van den gedrukten toestand in meer alge meenen zin nog allerminst gesproken mag worden. En uit het verloop van den gang van zaken sedert het vorige kwartaal verkrijgt men zelfs den indruk, dat bij het geven van een karakteristiek voor deze verslagperiode veeleer de zich toespitsende moeilijkheden in verschillende en belangrijke bedrijfstakken dan de zich toch ook nog wel voordoende tee kenen van gedeeltelijken vooruitgang in de eerste plaats naar voren dienen te worden ge bracht. Bleef in alle drie de maanden van het vorige kwartaal het indexcijfer van de werkloosheid in de industrie (in totaal genomen) beneden het overeenkomstige van verleden jaar, in April was dit verschil nog maar uiterst gering, terwijl in Mei voor het eerst in dit jaar het cijfer dat van dezelfde maand in 1933 reeds eenigermate overtrof (resp. 26,7 en 26,2), welk verschil zich in Juni nog accentueerde (resp. 27,2 en 24.8). In tusschen stak het indexcijfer van het invoersaldo van grondstoffen, dat in het 2de kwartaal gemiddeld 119 bedroeg (n.l. April 122, Mei 125 en Juni 111). zeker nog niet ongunstig af bij verleden jaar, toen het 109 beliep (resp. 106, 111 en 109), al blijkt het gunstige verschil met 1933 wel maand voor maand kleiner te zijn geworden. De totale uit voer van fabrikaten bleef naar de waarde nog 8 pCt. beneden dien in het 2de kwartaal van 1933 (n.l.) resp. 94 en 102 millioen gulden), doch was naar het gewicht Iets, n.l. nog geen volle 4 pCt. grooter dan verleden jaar (resp. 735 en 710 millioen kg.' Dit neemt echter niet weg, dat er tegenover verschillende fabrika ten, waarvan min of meer grootere kwanta zijn geëxporteerd dan verleden jaar, toch vele andere zijn, waarvan de export nog kleiner was dan toen. Overigens zij opgemerkt, dat b.v. in het 2de kwartaal van 1929 nog werd ge ëxporteerd 1002 millioen kg ad 325 miliioen gulden, d.i. resp. 36 en 246 pCt. meer dap thans. Met deze cijfers voor oogen kan het niet verwonderen, dat expoiteerende bedrijven er ernstig over bleven klagen dat, voorzoover er in het buitenland nog afzet was te verkrijgen, dat veelal slechts mogelijk bleek ten kos'e van weinig of niet rendeerende prijzen, in welk verband werd gewezen op de nog altijd veel te onvoldoende vordering van het proces van aanpassing van onze productiekosten aan die in andere landen. Ontleenen wij aan het overzicht (dat wordt opgenomen in de ter perse zijnde achtste af levering van het Maandschrift eenige bijzon derheden over sommige industrietakken, dan valt voor den scheepsbouw op te merken, dat de kansen op nieuwe bouworders zeer slecht bleven, al sluit dit niet uit, dat hier en daar wel opdrachten (w.o. sommige belangrijke, als bouw van eenige tankers) zijn bemachtigd. Blijkens Lloyd's Register waren hier te lande eind Juni in aanbouw 13 zeeschepen van in totaal 55.000 bruto-registerton, hetgeen naar den tonnenmaat gerekend weliswaar niet ongunstig afsteekt bij een jaar geleden (13 schepen en 32,000 t.)maar toch een zeer schrille tegenstelling vormt met enkele jaren geleden (b.v. eind 1929 nog ruim 50 schepen en 232.000 t.) In een 8-tal groote ondernemingen tezamen werkten bijna 1.800 man meer dan eind Juni 1933. Behalve de in eenige dezer on dernemingen in aanbouw zijnde groote zee schepen, bestond de werkvoorraad gedeelte lijk ook uit aanbouw van kleinere schepen (soms voor buitenlandsche rekening), verbouw van enkele schepen, orders voor Defensie (o.a. voortgezette bouw van een kruiser), scheeps- reparaties en verder uit orders van allerlei aard (b.v.i ketelinstallaties, constructiewerk, enz.). Ofschoon in bedoelde bedrijven de per- soneelsterkte eind Juni in totaal ruim 400 man grooter was dan eind Maart, bleek zij toch in drie dezer met 170 man te zijn ver minderd. Bovendien bleef de voorgekomen te werkstelling van meer personeel nog een slecht figuur maken tegenover de zoo sterke inkrim ping in vorige jaren. Niet het minst ook de speciaal op den kleineren scheepsbouw betrek king hebbende verslagen schetsten den toe stand in het algemeen nog als zorgelijk, al kwam er wel nu eens hier dan weer daar tijde lijk wat meer bedrijvigheid. Kan men voor verschillende machinefabrieken van een bij een jaar geleden min of meer verbeterde be drijvigheid spreken, daartegenover getuigden andere van een niet noemenswaard gewijzig- den, meermalen zelfs toenemend ongunstigen gang van zaken, terwijl het geen bemoedigend teeken is. dat er ook onder de ondernemingen met een bij verleden jaar min of meer gunstig afstekende bedrijvigheid waren, welke nu weer tot inkrimping moesten overgaan. Daarbij zou de stand der bedrijvigheid nu heel wat on gunstiger zijn geweest indien niet zoo vaak orders waren aangenomen tegen slechte prij zen (scherpe onderlinge en buitenlandsche concurrentie). Ondanks de vele moeilijkheden, die de verkoop van ruwijzer, vooral in het bui tenland ondervind, kon het hoogovenbedrijf zijn productie nog handhaven, maar bij on gunstiger wordende bedrijfsuitkomsten, door dat de grondstoffenprijzen zich in een stijgen de lijn bewegen, hetgeen met de ruwijzerprij- zen, in guldens uitgedrukt, niet af nauwelijks het geval is Het geleidelijk gereedkomen van de Diesel-electrische treinstellen veroorzaakte in de fabricage van spoor- en tramwagens een sterk toenemende slapte (o.a. velen ontslagen). Ontvanger verduisterde 10 mille. Twee en een half jaar gevangenisstraf geëischt. De Officier van Justitie van de Rechtbank te Roermond heeft Dinsdag tegen den ontvanger der Directe Belastingen te Horst, den 49-ja- rigen P. W. S. wegens verduistering van een bedrag van f 10.060 een gevangenisstraf ge- eischt van 212 Jaar. De vr—uistering was gepleegd in de jaren 1C271933. Uitspraak over 14 dagen

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 5