Herfst. BERICHT „Onderzoek nog slechts aan de oppervlakte.." .fiM Het Beiatqtiikste 52e Jaargang No. 15720 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Zaterdag 22 September 1934 HAARLEM S DAGBLAD Direotie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13982 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: 1—5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60, elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes 1—3 regels f 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 100.-. Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid 2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Verlies Duim 75.-, Verlies Wijsvinger 75.-. Verlies andere vinger f 30.-. Alies indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 22 September. Een Zeilwedstrijd Bij oppervlakkige beschouwing doet het niet al te prettig aan dat in een tijd als deze de Amerikaan Vanderbilt en de Engelschman Sopwith er enorme bedragen aan uitgeven om hun jachten, de Rainbow en de Endeavour, tegen elkaar te laten zeilen om de ..America Cup". Vanderbilt en Sopwith, die be'den mul- timillionnairs zijn., hebben die jachten spe ciaal laten bouwen voor dezen eenen wed strijd. De Endeavour schijnt, in Hollandsche guldens gerekend, zoowat drieënhalve ton te hebben gekost, en de Rainbow ongeveer an derhalf maal zooveel. De oorzaak van het ver schil is niet erg duidelijk, want de voor schriften voor den wedstrijd laten weinig ruimte voor afwijkingen in den bouw. Maar dat kan ons koud laten. Zeker is, dat beide heeren nog groote extra-bedragen hebben moeten besteden aan de voorbereidingen voor den wedstrijd. Vooral de Engelschman heeft dat moeten doen, want als uitdager had hij de verplichting, zijn jacht over zee naar Ame rika te laten slepen. Sinds tientallen jaren is Amerika houdster van de „America Cup"; de •pogingen van de „thee-koning" Sir Thomas Lipton om den beker met zijn Shamrocks I. II. Ill enz. terug te winnen zijn steeds mis lukt. Voor hem was de zaak in zooverre moei lijker. dat hij met- zijn jacht over den Oceaan moest zeilen en daardoor zware constructies moest 'toepassen, die de Amerikaan ten bate van de snelheid kon vermijden. Sopwith heeft volgens de nieuwe bepalingen zijn jacht mo gen laten slepen, hetgeen hem iets meer spe ling schijnt te hebben gegeven. En inderdaad heeft nu eindelijk de Engelsche uitdager een kans om te winnen. Na drie races leidt hij met 21. Er worden hoogstens zeven races gezeild, zoodat wie er vier wint overwinnaar is. De tennissers, die spreken van .„best of three" en „best of five" zouden dit „best of seven" noemen. Is er nu reden tot zekere verontwaardiging jegens Vanderbilt en Sopwith, omdat zij in een zoo zwaarbeproefden tijd als deze zulke gewel dige sommen aan een dergelijken luxueusen zeilwedstrijd besteden? Ik geloof het niet. Ik geloof dat dat erg kortzichtig zou zijn. Daar in zullen ten eerste de tallooze menschen in Amerika en Engeland, die aan deze races werk en verdiensten te danken hebben het met mij eens zijn. Maar er zit nog meer in de zaak, Heel Engeland en heel Amerika volgen het verloop van den strijd in de grootste spanning, en de rest van de beschaafde wereld heeft er 'in elk geval groote belangstelling voor. De geheele wereldpers schrijft er dagelijks over. Het is een van die beminnelijke, onschuldige ficties waarmee de mensch zich nu eenmaal in dit leven pleegt te amuseeren. Zij is alleen wat duurder in haar voorbereiding en organi satie, en in haar materiaal, dan de tallooze internationale voetbal-, hockey-, tennis-, cricket-, athletiek-, roei-, korfbal- en zwem wedstrijden die in wezen eigenlijk precies het zelfde en net eVen fictief zijn. De „nationale eer", wordt erbij gehaald, of schoon nog nimmer de eer van één enkele natie bezoedeld is door een nederlaag op sportgebied. Dat kenmerkt het fictieve van die dingen nog eens extra-duidelijk. Maar zoo zijn we nu eenmaal: de fictie staat den mensch nader dan de werkelijkheid. Zij is hem lang zoo vreemd niet, en lang niet zoo onbegrijpelijk, en zijn zin voor romantiek wordt prettig gekitteld door de gedachte aan die twee prachtige, kostbare jachten, die daar ver weg op Amerika's kust een scherpen strijd voeren, waarvan het resultaat misschien zal zijn dat de America Cup eindelijk en ten laat ste weer eens van eigenaar verandert. In een tijd als deze hebben we zulke amu sementen meer dan ooit noodig. Zij prijken hier spreek ik als journalist als oasen van opgewekt leven en frissche sportiviteit in de sombere ellende der internationale nieuws-sensaties. Ik wou dat we veel meer van dit soort nieuws hadden. Het is zorgelooze, plezierige lectuur. Ik wou zelfs dat Nederland een jacht bezat van de klasse van de Rainbow of de Endeavour, zoodat wij mr. Sopwith zou den kunnen uitdagen als hij won. Het zou een gced plannetje zijn, en ons allemaal opvroolijken. Als „wij" wonnen zou den we er fijn opgewonden over kunnen zijn. en genieten van de victorie, zooals we straks hopelijk weer genieten zullen als het Neder- landsch Elftal wint, of als Berger het tot een verbetering van het wereldrecord met een tiende seconde mocht brengen Kinderlijk is het wel een beetje. Maar is dat niet het beste, en vroolijkste, en misschien zelfs het echtste dat wij hebben? Het is ten slotte maai- een geluk dat zulke gebeurtenis sen als de wedstrijd om de America Cup nog kunnen plaatshebben. En een wereld die ze miste zou er zooveel té armer om zijn.. R. P. f 5000.subsidie H. O. V. Op de rijksbegrooting voor 1935 is voor "net rijkssubsidie voor de H.O.V. f 5000 uitgetrok ken (evenveel als verleden jaar). Het drama te Hoofddorp. Onderzoek in het huis van den verslagene. In verband met den te Hoofddorp op den 43-jarigen electricien J. T. v. Br. gepleegden moord, vernemen we dat Vrijdagmiddag de Of ficier van Justitie en de Rechtercommissaris, in het huis te Hoofddorp, waar de verslagene toonde, een onderzoek hebben ingesteld. De herfst is in het land, De zomer is gedaan, Wij komen binnenkort Weer in de kou te staan; De kachel is welhaast Een half jaar genegeerd Maar strakjes wordt zij weer Als zwarte vriend vereerd. De winterjas moest weg In een gesloten kast. Wij zoeken haar weer op En zien, of ze nog past. De schoorsteenveger zweeft Verheugd van dak tot dak, De gieter van het lood Schept vreugde in zijn vak. Het groene bladerdak Wordt prachtig geel en bruin, Tot het in schoonheid sterft En neervalt uit den kruin. De herfst is in het land, De zomer is weer uit, De lente is nog ver, Met haar steeds nieuw geluid. Wat doen wij in de kou? Wij mopperen maar wat, Maar ik wou dankbaar zijn, We hebben 't mooi gehad. Crisis-Comité. Jaarlijksche straat- en huiscollecte. De heer M. A. Reinalda schrijft ons: Hier en daar lezen we wel eens beschou wingen, waaruit men zou mogen opmaken, dat de wereldhandel zich eenigermate her stelt. dat de groothandelsprijzen weer wat stijgen, dat de productiebedrijven wat meer orders krijgen. Wij leven dan wel eens in de hoop, dat deze veranderde maatschappelijke kenteekenen aanleiding zullen zijn tot verbetering van het lot der millioenen werkloozen. Maar dan komt koud en nuchter het bericht van het Internationaal Arbeidsbureau te Genève dat het millioenenleger der werkloozen nog even groot is gebleven. Snel als alles in dit leven vervaagt weer dat groote getal. Maar blijven even koud en nuchter doet het leed van allen die door den geesel der werkloosheid wor den getroffen. Wij zijn ons bewust, dat niet alle leed, niet alle ellende kan worden weggenomen door het Crisis-Comité, daarvoor is de omvang van deze ramp te groot, maar verzachten kunnen we, moeten we daar waar het meest geleden wordt. Door een bijdrage te schenken aan de jaar lijksche straat- en huiscollecte van het Crisis- Comité op 6 October 1934 verkrijgt gij de ze kerheid, dat ge bijdraagt aan de leniging van het allergrootste leed. N.B. Voor hen, die ons willen helpen bij de collecte, diene, dat de collectedag wordt verdeeld in vier perioden nl. van 911 uur, van 111 uur. van 13 uur, van 35 uur. Men geve zich op aan ons Bureau. Lange Begijnestraat 13 rood-, telefoon 14505, met vermelding van naam. voornaam, adres, leef tijd. periode (n) waarin men wil werken en eventueel buurt waaraan men de voorkeur geeft. Hans Stosch Sarrasani over leden. Uit Rio de Janeiro, 21 Sept. (V.D.). De bekende circusdirecteur Hans Stosch Sarrasani is heden te Sao Paulo ovexdeden. Sarrasani, die Duitscher van geboorte was, heeft zich met zijn circus een wereldreputatie weten te verwerven. Ook ons land bezocht hij eenige malen. De laatste jaren werd zijn cir cus door tegenslagen zwaar getroffen. Men herinnert zich ongetwijfeld den grooten brand, die deze onderneming teisterde, toen Sarrasani zijn tenten in Antwerpen opgeslagen had. Een aantal zijner olifanten, die steeds het hoofd nummer van zijn programma uitmaakten, kwam jammerlijk de vlammen om. Niet lang ge": Sarrasani met zijn cir cus naar Zuid--' overgestoken sinds het hem in Europa ii.ct meer naar den vleeze ging. Ook daar werd het voor hem evenwel geen financieel succes, Zij, die zich met ingang van 1 October per kwartaal abonneeren, ontvangen de in September nog te verschijnen nummers gratis. DE ADMINISTRATIE. Ontstellende balans van de taifoenramp. In Osaka alleen meer dan 1000 dooden. 2350 visschersschepen vergaan. TOKIO, 22 September. (Reuter.) Volgens de laatste berichten is de lijst van de slachtof fers van de taifoen als volgt: Osaha 1039 dooden, waarvan 500 kinderen, 3000 gewonden, 586 vermisten; 3914 woonhui zen. 3212 fabrieken en 144 scholen stortten in, 8120 gebouwen werden beschadigd. Kyoto 207 dooden, 939 gewonden, 1675 hui zen, waaronder 20 scholen stortten in. Kobe: 151 dooden, 483 gewonden en 37 ver misten. (Deze cijfers zijn nog niet volledig). 1234 huizen zijn overstroomd. Bij het district Zokji wordt gemeld dat 2350 visschersschepen zijn vergaan. Het schijnt thans dat het ge troffen gebied er veel ernstiger aan toe is dan men aanvankelijk had vermoed. OPSTANDIGE BEWEGING IN RUSSISCH TURKESTAN. Deportatie van 15000 personen? SIMLA, 21 September (Reuter). Vluch telingen, die hier uit afhanxstan zijn aange komen verklaren, dat in Kazamstan in de provincie van Russisch Turkestan een groote opstand is uitgebroken, welke de arrestatie en perportatie van 15.000 personen tengevolge heeft gehad. Om de opstand te onderdruk ken heeft een artilleriebombardement plaats gehad, waardoor talrijke huizen zijn ver woest. Nye bij de verdaging der senatoriale commissie. Volkenbondsverplichtingen die genegeerd worden. WASHINGTON, 21 September (Reuter, Voor de senaatscommissie werd heden een brief voorgelezen gericht- aan kolonel Goss, directeur van Lake Erie Chemical Company, door Bekri Nushet, agent van voornoemde firma te Istamboel. Uit dien brief bleek, dat bijna alle leden van den Volkenbond, ondanks de Geneefsche verplichtingen in hun leger gifgasafdeelingen hebben. Volgens dezen brief besloot Turkije, als als Volkenbondslïd zich verplicht heeft niet zijn toevlucht te nemen tot een gifgasoorlog, toch een fabriek op te richten voor de vervaardiging van zekere chemische producten, die geschikt zijn voor gebruik in den oorlog. De fabriek ver vaardigt ook producten die in den gewonen handel komen. Maar. aldus de brief, dit is slechts als maskeering van het ware doel. Joss verklaarde, dat hij met de Roemeensche regeering had onderhandeld over de instel ling van een legerafdeeling voor den chemi- schen oorlog en dat hij met de Tui'ksche re geering had onderhandeld over de aanschaf fing van gasmaskers. Een ambtenaar van de afdeeling handel met het buitenland van het departement van handel te Washington legde als getuige de verklaring af, dat er een enorme stijging van den uitvoer naar Japan had plaats gevonden, voornamelijk van mate riaal, dat voor oorlogsdoeleinden gebruikt kon worden en dat Dutischland eveneens veel meer had aangekocht. In het bijzonder vlieg tuigmotoren en nitraten. De commissie uit den Amerikaanschen se naat, welke een onderzoek instelt naar den particulieren wapenhandel heeft haar zit tingen verdaagd tot eind November of begin December. De voorzitter Nye gaf in een toe spraak een samenvatting van het werk der Commissie en verklaarde, dta men tot dusver nog slechts de oppexwlakte heeft onderzocht. Vele getuigenverklaringen bevatten beschul digingen aan het adres van regeeringen en haar ambtenaren. Sommige dezer beschuldi gingen zijn stellig opwaarheid gegrond, aldus spi-eker, doch tallrijk zijn ook de gevallen, waarin de wapenfabrikanten door hun em ployés en vertegenwoordigers ten onrechte de handelingen der regeeringen en regee- ringspresonen als corruptie bestempelen/ L J- .15 f i' f< V MÈ mm Hiex-boven een afbeelding van de bronzen plaquette, welke het Algemeen Bestuur van den A.N.W.B.-Toeristenbond voor Nederland, Vrij dagmiddag den heer Edo Bei-gsma heeft aange boden bij zijn vijftigjarig voorzitterschap van den Bond. Verbroken verloving eischt een doode. Verklaring van den dader. Nader vernemen wij over den moord die te Koog aan de Zaan is gepleegd dat de dader heeft gezegd het meisje en zichzelf te hebben willen dooden omdat zij niet meer met hem wilde omgaan zoolang hij geen lid werd vaxx de communistische partij. Volgens zijn zeg gen had het meisje tegen zijn zin deelgeno men aan den Rooden Dinsdag, den dag dat de commuxxisten per autobussexx naar de., ope ning van de Staten-Generaal in Den Haag waren getrokken Hij had haar dit gezegd doch zij wilde integexxdeel dat hij commu nist zou wox-den. Tot een anderen jongeman voelde zij zich bovexxdien aangetrokken, niet omdat zij van hem hield, doch hoofdzakelijk om het feit, dat deze communist was. Toen de dader hoorde dat het meisje niets meer van hem wilde weten als hij zich niet tot haar politieke partij aansloot heeft hij het. mes getrokken, dat hij speciaal had gekocht voor het geval hij dit antwoord zou krijgen, aldxxs zijn vexddaringen. Jeugdige werkloozen. Drie groepen van cursisten. De Commissie voor de Werklooze Jeugd heeft in samenwerking rp.et het Gemeentebe stuur voor den komenden winter opnieuw plannexx beraamd, welke ten doel hebben, den moreelen nood, waarin de jexxgdige werkloozen verkeeren. zoo niet te lenigen, dan toch aan zienlijk te verzachten. Evenals vorige jax-en heeft de Commissie zich ook nu weer tot taak gesteld, alle jonge ren. zonder onderscheid van riohtirxg of ont wikkeling. in de gelegenheid te stellen, ver loren kennis op te halen, zich verder te ont wikkelen. en vakbekwaamheid aan te leeren of bij te houden. De ervaring heeft geleerd, dat het voor vele jongerer. moeilijk is voor zich-zelve uit te maken, in welke vakken men gaarne les zou willen hebben. Axxderen maakten een zoo groote keuze, dat -het met den besten wil niet mogelijk was. alle gekozen lessen met vrucht te volgen, terwijl nog anderen geheel weg bleven. Om eenerzijds aan genoemde bezwaren te gemoet te komen en anderzijds den te ver richten ontwikkelings- en vakerbeid' van zoo groot mogelijk nut te doen zijn, heeft men thans niet andei's te doen, dan een keuze te maken uit twee of drie groepen en zich voor deze groep aan te melden. Voor elke groep wordt bij voldoende deel neming een geheel afgerond leerplan opgezet met eexx lesi'ooster van vakken, die door de leiding worden vastgesteld of in overleg met de deelnemers worden gekozen Wekelijks zal men dan van 15 tot 20 uur lessen kunnen vol gen of practisch werkzaam zijn tenvijl een goed gekozen ontspanning het menu zal op fleuren. Jongens van 14 tot 18 jaar melden zich zoo spoedig mogelijk voor: Groep A, wanneer zij zioh in werkplaatsen en schoollokaal willen bekwamen voor ma chine- of construct-iebankwer.ker. smid, tim merman of meubelmaker, of zich de beginse len willen eigen maken van verwarmingsmon tage. auto-montage of der e1 ectra-teehu>ek Groep B. wanneer zij hun lagere schoolvak ken nog eens terdege willen ophalen en hun algemeene kennis willen uitbi-eiden. Jongemannen van- 18 tot 25 jaar melden zich ten spoedigste aan voor: Gx-oep C. wanneer zij in werkplaats, school- m teekenlokaal hun verworven vakbekwaam heid als bankwerker, smid. timmerman of meubelxxiaker willen onderhouden, of zich willen blijven oefenen in verwaimings- en -"tcmontage en electrotechniek. Groen D wanneer zij het onderhouden var i vakbekwaamheid niet noodig achten, of ee^ I hierboven niet vermeld beroeo hebben ge werd. doch eer, eedee'te van hur. b®®cv»(vba_ -er Tiid w'l>v 'l-o- heïa aan te grijpen, om hun algemeene ken nis te verdiepen, de beginselen van een der modern talen aan te leeren, enz., met de idee: dolen heeft in de politieke commissie van de Volkenbondsvergadering liet minderheden- voorstel ingetrokken. pag. 4 Roosevelt verheft zijn stem in het textielcon- flict. pag. 4 De taifoenramp heeft een ontzaglijk aantal dooden en gewonden geëischt. pag. 4 De gearresteerde Hauptmann wordt er van verdacht de ontvoerder van Lindbergh's baby te zijn. pag. 4 „We zijn nog slechts aan de oppervlakte", zegt senator Nye bij de verdaging der wapen enquêtecommissie. pag. 1 De Luchtvaarttentoonstelling in den Haag ge opend. pag. 3 Een liefdesdrama te Koog a. d. Zaan heeft een doode geëischt. pag. 3 De heer Edo J. Bergsma is gisteren te 's Gra- venhage gehuldigd. pag. 3 De regeering zou opnieuw willen overgaan tot runderafslachting op groote schaal. pag 3 Tegen een jongeman, die zijn meisje heeft doodgeschoten is voor de Amsterdamsche rechtbank 10 jaar gevangenisstraf geëischt. pag. 3 Maloitz haalt Haarlem overhoop. pag. 8 Voor Haarlem's Politierechter. pag. 5 Bioscopen. pag. 8 Laatste berichten. pag. 6 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Een zeilwedstrijd. pag. 1 Van onzen correspondent tc Stockholm: „Bar- nens Dag" in Stockholm. pag. 7 Van onzen Weenschen correspondent: Köpe- nickiade in Boedapest. pag. 4 J. B. Schuil: Tooncclcritiek over Dilettanten. pag. 8 K. de Jong: Radiomuzick der week. pag. 8 E. J. J.P. Modeshow van der Laan. pag. 8 Dr. W. G. N. van der Sleen: De klokketoren van Sevilla. pag. 7 Brieven van een eontroleur B. B.: Een verlof op Java. pag. 7 M. H. J.: Hoe oud worden de dieren? pag. 7 Al wat men leert en weet, komt later van pas; of voor Groep E, wanneer zij in ontwikkeling bo ven de lagere schoolkennis uitkomen, b.v. H.B.S.-, U.L.O.- of ander diploma hebben be haald en uitzien naar een of andere admi nistratieve betrekking. Voor hen, die om bepaalde redenen zich niet kunnen verbinden alle lessexx van een der hierboven genoemde groepen te volgen, be staat de gelegenheid zich aan te melden voor een enkel vak. of enkele vakken hunner keuze. De Commissie meent de kexxs. thans zeer ge makkelijk te hebben gemaakt en vertrouwt, dat velen deze geboden gelegenheid niet voor bij zullen laten gaan en zich aan de Arbeids beurs. Hoofmanstraat nr. 17. of aan de school Leidscheplein nr. 36 rood (n.m. tusschen 25 uur) ten spoedigste zullen aanmelden. „Wie niet voor mij is, is tegen mij." Bisschop Müller spreekt voor de Duitsclie Christenen. BERLIJN. 21' September (D. N. B.» Op de heden te Berlijn gehouden betooging der Duitsche Christenen heeft de rijksbisschop Dr. Mueller het woord gevoerd. Ik verklaar' hier met nadruk, zei de rijksbisschop, dat ik steeds Duitsch Christen geweest ben en zal blijven. Bij mijn strijd voor de vrijheid heb ik de waarhexd van het woord leeren inzien: „wie niet voor mij is. is tegen mij". Na dank te hebben gebi-acht aan Hitier en de nationaal- socialistische beweging voor hetgeen zij be reikt hebben voor de eenheid van her. Duxt- sche volk, verklaarde Dr. Mueller het ten sterkste van de hand te wijzen, dat de Duit sche Chi-istenen met hun Katholieke Duitsche geloofsbroeders ook slechts in de geringste mate en in eenigexdei vorm strijd zouden wil len voeren. Wij beschouwen hen als onze volks genooten, aldus spreker, en zouden het liefst schouder aan schouder den nieuwen. Duitschen mensch willen scheppen (applaus t. Nogmaals kwam spreker er tegen op. dat zijn beweging Christus van zijn troon zou willen stooten. Zij wil slechts, datgene vervullen, wat zij wij len Von Hindenburg beloofd hebben, namelijk dat Christus in Duitschland wordt gepredikt. Ik wil echter ook, liet Dr. Mueller er op volgen, dat deze Christus in de Duitsche landen op Duitsche wijze wordt gepredikt in een taal, welke de man in zijn werkpak evengoed kan begrijpen als een professor. Daarom zullen wij het thans orecies weer zoo doen als Lxither zelf het indertüd heft. gedaan Wij wil'en "e wijzen naar de harten zo^ven met wee-den, die onze Duitsche volksgenooten verstaan. Op het congres werd nog het woord gevoerd door een vertegenwoordiger van Würtemberg. die verklaarde, dat men daar te lande nie's meer wil weten van zekere pogingen oen naast de Duitsche rijkskerk een afzonderlijk bestaan te leiden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1