Naar cabarets in de Jordaan.
Berichten in enkele regels,
Met margarine-bereiding
geknoeid.
3
DINSDAG 16 OCTOBER 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
Fabrieksdirecteur en Controleur
gearresteerd.
Op alle mogelijke wijzen werden de
bepalingen ontdoken.
Familie-telefoon-gesprekken
met Indië.
Vijftien gulden per drie minuten.
Een Aneta-telegram uit Bandoengt meldt:
De P.T.T.-dienst overweegt om de Zater
dagmiddagen en Zaterdagavonden te bestem
men voor het voeren van familietelefoon-ge-
sprekken tot een prijs van f 15 per drie mi
nuten. De openstelling hiervan kan binnen
kort worden verwacht.
In het bureau Warmoesstraat te Amsterdam
zijn ingesloten een tweetal personen, welke
verdacht worden van diefstal van rijwielen.
Zij zijn door de Centrale Recherche in samen
werking met de politie te Utrecht, aldaar ge
arresteerd.
Brutale berooving te
Amsterdam.
Vertegenwoordiger een tasch met geld
ontrukt.
Een halve eeuw geleden.
Uit Haarlem's Dagblad van 1884.
16 October.
Uit het hoofdartikel, geteekend Sw
Jongelingen, kiest u .slechts een vrouw
die verstandig en daarbij deugdzaam is.
die een huishouden goed weet te be
sturen en zich door haar zachtaardig
heid onderscheidt. Schoonheid verwelkt,
met geld is niet alles te koop: maar een
vrouw die u liefheeft, al verschilt ze
met u in verstand of rijkdom, zal u ge
lukkig maken En u, waarde lezeressen,
die u een gids wilt kiezen op de hobbe
lige baan des levens, ziet niet alleen naar
een mooi voorkomen, naar deftige
afkomst, naar beschaafde manieren en
een flinke maatschappelijke positie
maar ziet ook voornamelijk naar het
gedrag, naar het karakter van uw aan
staanden echtgenoot. Doch, wat oraat
ik? De liefde maakt de menschen blind,
en ziet ge ook anders zoo sooedig den
splinter in het oog eens anders, als die
andere uw uitverkorene is. al had h*;
of zij ook een ba'k in het ooe als de
wiek van een molen, gij zoudt dien niet
zien en zoolang er huwelijken gesloten
zullen worden, zullen er ook zün die
zingen of althans zuchten: Och, was ik
maar niet getrouwd.
Twee kerken door den bliksem
getroffen.
Die te Noord-Scharwoucle geheel afgebrand.
Tijdens een hevig onweer, dat Zondagavond
boven onze provincie woedde is te Alkmaar de
bliksem geslagen in den toren van de Sint
Dominicuskerk aan de Laat.
Voorbijgangers ontdekten den brand tegen
halfeen en alarmeerden de brandweer die
speed.g daarna met volledig materieel ter
plaatse verscheen. Dank zij haar spoedig en
doortastend optreden kon de aangerichte
schade beperkt blijven tot een groot gat. vlak
onder het kruis op de torenspits, op de plaats,
waar de bliksem was ingeslagen. De schade in
de kerk beperkte zich tot eenige waterschade.
Kerk te Noord Scharwoude
ook getroffen.
De bliksem trof ook de Ned. Herv. Kerk te
Noord Scharwoude, die geheel afbrandde. De
brandweer stond machteloos tegenover het
vuur, zoodat de kerk totaal afbrandde. Men
heeft geen pogingen gedaan om assistentie te
krijgen van de brandweer van omliggende ge
meenten.
De kerk bevatte een kostbaren preekstoel
met beeldhouwwerk uit de zestiende eeuw; de
banken en bijbels dateeren van begin 1600
Onderhandelingen te Batavia
stokten weer eens.
Over hat vervoer van bauxiet.
Japan wilde alles hebben.
Aneta meldt uit Batavia:
Naar de Ja va-Bode mededeelt, hebben de
Japansche en Nederlandsche delegaties be
sprekingen gehouden over de verdeeling van
het vervoer van bauxiet, afkomstig van de BL1-
liton-Mij., bestemd voor de Japansohe alumi
nium-industrie. Aanvankelijk stokten de on
derhandelingen en kon geen beslissing wor
den genomen, daar zoowel de Nederlaindsche
als de Japansche scheepvaart elk 100 pet. van
het vervoer eischte.
De Nederlandsche delegatie besloot aan de
regeering voor te stellen de verscheping gelij
kelijk te verdeeien.
De Japansche delegatie deed de toezegging
dat zij het oordeel hieromtrent aan bevoegde
Instanties te Tokio zou vragen.
f 75 millioen tekort op Indië's
begrooting-1935.
Aneta meldt uit Babavla: Na verschillende
wijzigingen en aanvullingen laat de geheele
begrooting van Ned.-Indië voor 1935 een be
kort van f75.000.000.
FEDERATIE OM HET ZUIDEN BETER TE
VERDEDIGEN.
Te Eindhoven is een bijeenkomst gehouden
van vertegenwoordigers der plaatselijke comi
tés, welke zijn opgericht ter verkrijging van
een betere preventieve weermacht in het
Zuiden.
Aanwezig waren afgevaardigden uit Breda,
Tilburg, Den Bosch. Eindhoven, Venlo, Roer
mond en Maastricht-
Zaterdag a.s. zal een federatie der zuidelijke
comités worden gesticht.
Ontevreden bloemenkooplui.
Ongeregeldheden op de veiling te
Amsterdam.
Onder de détail-handelaren in bloemen, die
hun waren inslaan in de nieuwe markthallen
te Amsterdam, is het op het oogenblik geen
pais en vree. Zij moeten behalve een entree-
kaart. welke als legitimatie dient en die f 10
per jaar kost ook 3% van het bedrag van hun
aankoop aan de directie van de markt beta
len. Zij wenschen nu of de f 10 of de 3ver
vallen te zien. Maandag is het tamelijk rumoe
rig toegegaan bij de veiling. Een bepaalde ca
tegorie stuurde het er op aan, de aankoop on
mogelijk te maken. Dit gelukte in zooverre,
dat er maar zeer weinig en tegen uiterst lage
prijzen, werd gekocht, meest door bloemen
handelaren uit de Zaanstreek, doch ook een
enkele Amsterdammer deed een serieus bod,
zeer tot verontwaardiging van de demonstran
ten. Een oogenblik kwam het nog tot handtas
telijkheden. doch de politie greep spoedig in.
Maandagavond heeft men getracht bij en
kele koopers bloemen en vazen te vernielen Na
één geslaagde poging werd een tweede door de
politie verijdeld, Deze zou voor heden speciale
ordemaatregelen treffen.
De Rotterdamsche politie onderzocht al ge-
ruimen tijd klachten over de hoedanigheid
van de door de N.V. Handels Maatschappij
Rijlant te Oud-Beierland geleverde margari
ne. In samenwerking met de politie van Oud
Beierland en den Crisis Accountantsdienst
had een uitgebreid onderzoek plaats, dat ge
leid heeft tot arrestatie van den directeur
van die fabriek, den 33-jarigen D. S. en van
den Rijkscontroleur D. L., 56 jaar, die thans
te Zwartewaal in dienst was.
Eerstgenoemde is in het Huis van Bewaring
te Dordrecht ingesloten. Den ander heeft
men op vrije voeten gesteld, nadat proces
verbaal is opgemaakt.
Genoemde maatschappij heeft een fabriek
welke tot dusver vergunning had voor het
vermengen van margarine A. Deze margarine
moest bestaan uit 25 pCt. roomboter en 75
pCt, margarine B.
De margarine B. is uitsluitend te krijgen
uit fabrieken die vergunning hebben voor het
maken van onvermengde margarine. De
vergunning van de genoemde maatschappij
bevatte tevens, dat zij gedurende eenige da
gen van de week mocht mengen en dat er
in totaal een vastgesteld kwantum mocht
worden gemaakt. De directeur is echter al
dadelijk na het in werking treden van de Cri-
siswet begonnen veel grooter kwantums te
maken. Eerst begon hij met roomboter aan
het mengsel te onttrekken, zoodat hij dé
ter beschikking gestelde roomboter voor
grootere partijen margarine kon gebruiken.
Deze methode liep vast toen bij onderzoek
bleek dat het percentage roomboter onvol
doende was. S. kreeg een waarschuwing en
begon nu op andere wijze de knoeierijen voort
te zetten.
Het mengen moest geschieden onder toe
zicht van den Rijksambtenaar. Het stond dus
vast bij het onderzoek dat S. de medewer
king van den betrokken ambtenaar had. Dit
bleek inderdaad juist. Telkens als er vet in de
machine werd gedaan, iets wat niet mocht,
keek de ambtenaar den anderen kant uit.
Bovendien waarschuwde hij de directie, als
er extra controle zou komen. In ruil voor zijn
hulp kreeg de ambtenaar van den directeur
gratis benzine voor zijn dienstauto, terwijl
deze van het Rijk vergoeding van 7 cent per
kilometer incasseerde. Toen de betrokken
ambtenaar zou worden verplaatst, had S. al
voorzorgsmaatregelen genomen, die maakten,
dat hij van den opvolger niet afhankelijk zou
zijn.
Wanneer n.l. de nieuwe ambtenaar na de
toegestane fabricagedagen de machines af
sloot, stelde S. deze even later met een val-
sche sleutel weer in werking. Het bedrijf werd
zoo rustig voortgezet, dan echter met een
mengsel van boter, margarine en vet. Ten
slotte wist S. nog de banderolle-controle te
ontduiken, ofschoon hij natuurlijk veel meer
fabriceerde dan was toegestaan.
Voorts wist S. door allerlei manipulaties in
zijn boekhouding de controle op zijn admi
nistratie te verschalken. Omdat S. bang was
voor de scherpe controle van Rotterdam zorg
de hij ervoor dat zijn vervalschte margarine
zooveel mogelijk naar kleine plaatsen in West
Noord-Brabant ging.
De directeur S. en de controleeur L. hebben
bij het verhoor bekend de knoeierijen en de
valschheid in geschrifte en het zich als amb
tenaar laten omkoopen te hebben bedreven.
GOEDKOOPE MARGARINE VOOR
GEDEELTELIJK WERKLOOZEN.
De Crisis-Zuivelcentrale heeft aan de ge-
gemeentebesturen een circulaire gezonden
naar aanleiding van de vraag, welk standpunt
moet worden ingenomen bij de distributie
van onvermengde margarine ten opzichte van
gedeeltelijk werkloozen, die gedurende eenige
dagen van de week in loondienst werken en
gedurende de overige dagen van de week
steun van overheidswege ontvangen. Deze
personen kunnen alleen voor den tijd. gedu
rende welken zij steun ontvangen, voor het
verkrijgen van onvermengde margarine in
aanmerking komen.
Offerblokkendief had succes.
Politie meent hem echter op het spoor te zijn.
Gisterennacht heeft zich een tot nu toe
onbekend persoon toegang verschaft tot den
R.K. Parochiekerk St. Hubertus te Genhout
(bij Beek). Alle offerblokken, waarvan de
inhoud bestemd was voor den bouw van een
nieuwe kerk, zijn gelicht. De inhoud moet
van beteekenis zijn geweest. Het onderzoek
van de politie gaat in een bepaalde rich
ting.
De verliezer in arrest gesteld.
Verdachte verdwijning van ruim 10 mille.
Naar wij vernemen heeft de politie te
Zwijndrecht, inzake het verliezen van pl.m.
f 10.800. dor den concierge van de Boeren
leenbank aldaar, zoodanige bezwarende feiten
verzameld, dat de Justitie heeft gemeend
hem in voorloopig arrest te moeten stellen,
teneinde een en ander nader te onderzoe
ken.
Passagier stootte zijn hoofd.
Daarom maakte K. L. M.-toestel een
tusschenlanding.
Maandagmiddag heeft het K-L.M.-toestel
„Leeuwerik" op het militair vliegveld Soes-
terberg een tusschenlanding gemaakt.
Ondanks het stormachtige weer werden de
diensten van de K.L.M. Maandag normaal
Uitgevoerd. De „Leeuwerik" kwam met een
aantal passagiers van Kopenhagen. Tenge
volge van de remous stootte een der passa
giers in de kabine van het toestel het hoofd
en uit voorzorg werd besloten een tusschen-
landig op Soesterberg te maken.
De K.L.M. was draadloos gewaarschuwd en
had per vliegtuig van Schiphol uit een dok
ter naar Soesterberg gezonden. Toen de
.Xeeuwerik" landde, stond de dokter te
wachten en de passagier.trad hem lachend
tegemoet. De dokter behoefde geen genees
kundige hulp te verleenen. Alle passagiers
gingen kort daarop met de Leeuwerik weer
verder naar Schiphol.
Amsterdamsche politie gaat
bekeuren.
Bij niet voldoen aan de nieuwe voorschriften
voor motorrijtuigen.
De Amsterdamsche politie is tot nu toe te
gen de overtreders van de nieuwe bepalingen
van het Motor- en Rijwielreglement voor mo
torrijtuigen waarschuwend opgetreden.
Thans deelt de hoofdcommissaris te Amster
dam echter mede, dat aangenomen kan wor
den, dat het publiek voldoende gelegenheid
voor het aanbrengen of wijzigen van een en
ander heeft gehad en dat mitsdien van he
den af, in voorkomende gevallen, bij overtre
ding pro ces-verbaal zal worden opgemaakt.
Conversie op groote schaal te
Amsterdam?
Voorstellen van B. en W. tot een bedrag van
175.000.000.
i. en W. van Amsterdam hebben den raad
een voordracht doen toekomen, waarin wordt
voorgesteld om reeds nu alle leeningen der
gemeente, die een hoogere rente dan 4 pet
dragen, aflosbaar te stellen, opdat te zijner
tijd tot conversie kan worden overgegaan.
Het totale nominale bedrag van de voor
vervroegde aflossing in aanmerking komende
leeningen beloopt na aftrek van de verplichte
aflossingen op 1 Nov. 1934 rond f 175.000.000
en wel: f 298.770 a 5 pet., f 5.796.043 a 47 8
pet., f 27.050 a 4 3 4 pet. f 5 003.600 a 4 5 8 pet.,
158.438.869 a 4 1/2 pet., f 33.975 a 4 3/8 pet.
f 5.400.600 a 4 14 pet.
B. en W. meenen de verwachting te mogen
uitspreken, dat ook deze leeningen binnen
niet te langen tijd zullen kunnen worden om
gezet in een of meer leeningen van een lager
rentetype.
Eeneinde in staat te zijn, van de zich even
tueel voordoende mogelijkheden gebruik te
maken, achten zij het gewenscht, dat de raad
reeds thans besluit, deze leeningen aflosbaar
te stellen en ter voorziening in de daarvoor
noodige geldmiddelen een of meer nieuwe lee
ningen aan te gaan.
Het echtpaar, verdacht van brandstichting
in hun woning aan de Vrolikstrat te Amster
dam. en deswege onlangs gearresteerd, is
weer op vrije voeten gesteld.
Op 3 November a.s. hoopt de heer H. T. Tal
30 jaar te worden. De heer Tal is een bekend
Amsterdammer, die niet alleen meer
dan 40 jaren de makelaardij heeft uitgeoefend
maar ook in Joodsche kerkelijke zaken een
groot aandeel heeft gehad.
In de Akerstraat te Hoensbroek werd een
zekere J. Görtzen, afkomstig uit Heerler-
Heide door een auto aangereden. Met zware
verwondingen werd het slachtoffer opgeno
men en naar het St. Jozef Ziekenhuis te
Heerlen overgebracht, waar hij is overleden.
Maandagmiddag is de wielrijdster mej. M.
Bak op de Loolaan te Apeldoorn door een
auto gegrepen en tegen den weg geslingerd
Het slachtoffer werd in hoogst zorgwek-
kenden toestand naar het Gemeente Zieken
huis vervoerd.
In de Plantage Kerklaan te Amsterdam
is Maandagmiddag een jongen onwel ge
worden. Hij werd naar het Joodsche Zieken
huis overgebracht, waar hij later is overleden.
In een onbewaakt oogenblik wist het 11,2-
jarig meisje Adriana R. in de ouderlijke wo
ning aan de Bonistraat in Den Haag. op een
stoel te klimmen, welke voor een geopend
raam op de 2e étage stond. Het kind viel
uit het venster op straat, doch liep wonderlijk
genoeg, geen letsel op.
Jonge Liberalen contra de
particuliere wapenindustrie.
Stelselmatige pogingen om den vrede te
ondermijnen.
Op voorstel van den Bond van Jonge Libe
ralen heeft de Internationale Unie van
Jong-Liberale vereenigingen de volgende
motie aangenomen:
De Internationale Unie juicht van harte
het onderzoek toe, waaraan de gedragingen
van de particuliere wapenindustrie in de
Vereenigde Staten worden onderworpen, ver
klaart zich solidair met de Engelsche libe
ralen, die een soortgelijk onderzoek ook in
Engeland wenschen; dringt er met den mees
ten klem op aan. dat spoedig allerwegen af
doende maatregelen zullen worden getroffen
tegen den ergerlijken misstand, dat pogingen
tot bevordering van den vrede stelselmatig
worden ondermijnd, door invloedrijke, groepen
die al dan niet met oirbare middelen, de
wereld uit eigen belang helpen afglijden
naar de nieuwe catastrophe.
NIEUW ORGAAN VAN „PATRIMONIUM".
Het verbondsbestuux van „Patrimonium"
heeft besloten binnenkort een popular ver-
S'preidingsorgaan te doen verschijnen, dat aan
vankelijk in een oplaag van 100 000 exempla
ren het licht zal zien en in eersten aanleg door
de afdeelingen van het Verbond, later cok in
plaatsen,waar geen afdeelingen gevestigd zijn
en waar men contact kan krijgen, verspreid
zal warden.
Maandagavond te omstreeks half acht liep
een 52-jarige vertegenwoordiger van een
vieeschwarenfabriek in de Pieter Aertzstraat
ie Amsterdam. Hij hield een tasch. waarin
zich een bedrag van f 200 bevond onder den
arm geklemd. Plotseling kwam een man op
hem af. liep tegen hem aan en ontrukte hem
de tasch. De dader zette het onmiddellijk op
een loopen. De bestolene heeft hem nog een
oogenblik nagerend, doch moest de achter
volging opgeven. Het was op dat oogenblik
zeer stil op straat. De bestolene is daarop
naar het zich in dezelfde straat bevindende
politiebureau gegaan en heeft aangifte ge
daan van deze brutale berooving. Een si/ra-
lement van den dader kon hij echter niet
opgeven, hij gaf slechts enkele gegevens,
waaraan de politie weinig heeft.
Resoluties tegen de wapen-
fabricage.
Door de algemeene vergadering van „Volken
bond en Vrede" te behandelen.
Naar aanleiding van hetgeen in de enquête
commissie van den Amerikaanschen Senaat
aan het daglicht is getreden in zake de parti
culiere wapen fabricatie en wapenhandel, heb
ben de afdeelingen Den Haag en Haarlem van
de vereenigimg voor Volkenbond en Vrede
voorgesteld aan de agenda der op 27 October
a.s. te 'sGravenhage te hcuden algemeene
vergadering toe te v-oegen de bespreking van
een tweetal ontwerp-resoluties betreffende dit
ontwerp.
In de eerste resolutie wordt voorgesteld dat
de Volkenbondsvereenigingen in de verschillen
de landen op het instellen van een dergelijke
enquête in eigen land zullen aandringen: dat
de Nederlandsche regeering zal worden ver
zocht het tot stand komen van een interna
tionale regeling betreffende de wapen fabricage
en handel te bevorderen; dat de Nederland
sche wetgeving op de vervaardiging en den
handel van wanenen en munitie zal worden
aangevuld en uitgebreid.
In de tweede resolutie wordt het hoofdbe
stuur verzocht de noodige maatregelen te wil
len treffen opdat zoo spoedig mogelijk de re
sultaten van het in de Ver. Staten ingestelde
onderzoek hier te lande op ruime schaal zullen
worden bekend gemaakt.
Uitvoer van siroonten naar
Frankrijk.
Tot 15 Maart 1935 invoerverbod opgeheven.
ER ZIJN NOG GEHEIME DISTILLEER
DERIJEN.
Maandagmiddag hebben Rijksbelasting-
ambtenaren en gemeente-politie een inval ge
daan in de woning van C. J. Stevens, aan den
Rijksweg te Weerselo, wegens vermoeden, dat
zich in zijn perceel een geheime distilleerderij
zou bevinden. Dit vermoeden bleek juist te
zijn, want na een nauwkeurig onderzoek slaag
de men er inderdaad in een complete distillatie
inrichting aan te treffen, alsmede een hoe
veelheid alcohol. Een en ander is in beslag ge
nomen.
De Commissie voor den uitvoer van versche
groenten en fruit naar Frankrijk maakt be
kend, dat het Fransche invoerverbod voor ver
sche groenten uit Nederland gedurende het
tijdvak 15 October 193415 Maart 1935 is op
geheven.
De aan Nederland voor het vierde kwartaal
van 1934 toegekende contingenten bedragen
voor uien; 385.000 K.G., voor choux en chou-
crcute nihil, voor andere groenten 700.000 K.G.
Vcor deze contingenten worden door de Fran
sche regeering aan de Fransche importeurs
invoervergunningen afgegeven, welks echter
alleen geldig zijn, indien bij inklaring in
Frankrijk tevens een Nederlandsch uitvoercer-
tificaat kan worden overgelegd.
Nederlandsche exporteurs kunnen op deze
uitvcercertificaten aanspraak maken in even
redigheid van de hoeveelheid uien en andere
versche groenten, welke zij in het tijdvak 15
October31 December 1931 vcor eigen reke
ning naar Frankrijk hebben uitgevoerd. Zij
dienen zich daartoe te wenden tot den secre
taris der commissie, mr. L. Niemöller, Java-
straat 80 te 'sGravenhage, tel. 112128.
Bij Tilly Kalkhoven" en ,,Bleeke Bet".
Zooals Parijs zijn „Caveaux des Halles"
heeft, Londen zijn Chinatown en New-York
zijn negerkwartier Harlem, heeft Amsterdam
zijn Jordaan, waar de menschen, die genoeg
hebben van het zitten in de cafés op het Leid-
sche- en het Remibrandtplein, eens wat an
ders kunnen zien. Hier in de cabaretjes kun
nen ze aan één tafel zitten met pindamanne
tjes en Jordaanbewoners. Hier treden geen
beroepsartisten op maar jongens en meisjes
uit de Jordaan verheugen hier de bezoekers
met hun soms geestige grapjes en liedjes.
In de Tuinstraat voor het cabaret van Tilly
Kalkhoven. die deJordaners vol trots „De Hol-
landsche Mistenguett" noemen, al is de ca-
pricieuze Tilly veel jonger dan de Fransche
revue-ster, verdringen zich de menschen. Ve
len komen er in elegante auto's aan. Men
ziet er damees met bontjassen en vrouwen
met een schort, mannen met een chique cos-
tuum en anderen in. hemdsmouwen met een
pet op. Er is geen plaats in het rookerige
kroegje, maar er dringen steeds nog meer
bezoekers binnen. Alles schuift dichter bij
elkaar en zij vinden ook nog ergens een
plaatsje.
Buiten staan tal van petjesmannen met
hun meisjes en kijken, wie er binnen gaai-. Zij
luisteren buiten de deur naar de muziek en
het vroolijke lachen. Het orkest slechts
twee man maakt lawaai voor tenminste
tien.. De gasten zingen luidruchtig de refrei
nen mee van de Hollandsche. Engelsche,
Fransche en Duitsche liedjes. Kostelijk „Par-
lez-imoi d'amour" op zijn Jordaansch! Iedereen
mag hier binnen komen en iedereen mag hier
optreden, alleen geen beroepsartisten. Zij zijn
natuurlijk graag geziene gasten, maar hun
talenten demonstreeren mogen ze niet. Dat
duldt Tilly niet.
Het Jordaansch is erg leuk. wanneer het
door echte Jordaners wordt gesproken. Dan
heeft het zooiets gemoedelijks. De Jordaners
zijn eigenlijk erg vriendelijke menschen en
kunnen met de vreemde bezoekers, die zich
goed bij hen weten aan to passen, heel goed
opschieten.
Alles zingt het refrein mee van het oude
liedje: „Ik heb witte, ik heb rooie radijs", dat
de lichtblonde Tilly, het beste paard van stal
in één uur tijds drie keer „op verzoek" moet
zingen. En onderwijl babbelt ze met haar
brutale Jordaansche mondje togen iedereen,
die niet meezingt. Wie Tilly kent, zingt dan al
liever mee.
Het is hier zoo heerlijk ongegeneerd. Het
orkest zegt vrijuit, dat het dorst heeft. De
meisjes vragen wildvreemde menschen om
een sigaret. Dat is Jordaansch, u moet er even
aan wennen. Als ge hier komt en meezingt,
wordt ge beschouwd to behooren bij de groo
te familie: de Jordaners.
„Tilly zing' nog wat!" Harry, jij moet ook
wat zingen, gilt een stem. En Tilly en Harry
laten zich niet lang uitnoodigen en doen, wat
men van hen verlangt; want ze zijn geen Be
roepsartisten.
U kunt hier uren zitten en studies maken.
Menschen komen en gaan, menschen van elk
ras en uit alle maatschappelijke kringen.
Hier gedragen ze zich allen gelijk; want Tilly
duldt geen verschillen. Ze praat togen 'der-
een vriendelijk en heeft voor allen een harte
lijk glimlachje; zelfs voor de pindamannetjes
die haar bewonderend nakijken.
En er heerscht zoo'n drukte, dat je je
eigen woorden nauwelijks kunt verstaan,
maar er is stemming en vroolijkheid. Iedereen
is hier vroolijk bij „De Hollandsche Misten
guett". Het kroegje heeft een echt Jordaansch
cachet. De muren zijn met schrille kleuren
beschilderd en de menschen zijn druk en het
is alles zoo primitief. Maar als je ergens heen
wilt gaan, waar je geen kennissen wilt zien,
mag je hier toch niet komen; want Tilly is nu
zeer in trek en iedereen komt er thans. Onze
bekende artiston willen hier blijkbaar Jor
daansch leeren; ze doen er tenminste hun
best voor. Journalisten maken hier studies en
Jordaners zitten er vol bewondering naar te
kijken en vragen steeds weer: „Ben ik er ook
bij?" Ze willen zoo dolgraag in de krant.
En Tilly heeft al een liedje gemaakt op
degenen, die van het Rembrandtplein naar
de Jordaan gevlucht zijn; want de blonde
Tilly zorgt steeds voor originaliteit.
Buiten moet je door een ketting van men
schen breken en daarna nog door een dozijn
wachtende chauffeurs. En nadat je precies
twaalf keer „dank U' 'hebt gezegd, sta je ein
delijk rustig op straat. Overal staan troepjes
menschen. Je moet nog een paar keer je siga
rettenkoker voor den dag precies gezegd
voor den nacht halen en dan ben je bij de
„Bleeke Bet" aangekomen, het pas geopende
Jordaan-cabaret in de Egelantierstraat. Hier
zwaait Dé Kalkhoven zijn scepter. Ook hier
stroomt het publiek uit alle streken binnen
en ook hier giert men van het lachen. Maar
hier is het veel mondainer en lang zoo origi
neel niet. Hier voel je zoo de vreemdelingen
industrie bij elk hapje. Er zijn ook inderdaad
meer vreemdelingen dan Jordaners. maar dat
komt, omdat het hier iets duurder is.
Wie beide kroegjes wil bezoeken, die raad
lk aan. eerst naar de „Bleeke Bet" te gaan
en daarna naar „Tilly" dan leert ge misschien
het best kennen, wat Jordaansch is Jor
daansch is namelijk, zijn zorgen bij zingen
en vroolijkheid te kunnen vergeten. Het is
werkelijk een wonder, dat deze menschen, bij
de meeste van wie de honger op het gezicht
staat geschreven en die in huizen wonen, die
wij allen als onbewoonbaar zouden verklaren,
nog kunnen lachen. Ik bedoel niet Tilly en de
andere artiston, maar een groot gedeelte van
de Jordaansche bezoekers en degenen, die bui
ten staan. Ze allen willen eens voor een uurtje
hun ellende vergeten en daarvoor liever een
paar dagen niets eten. Dat is Jordaansch,
iets, wat wij. die uit een andere wereld zijn.
nooit zullen begrijpen. Hier lachen en vrien
delijkheid en daar grenzelooze ellende. Dit
vergeten de meesten van ons, die hier met de
Jordaners vroolijk zijn. En de Jordaners zijn
trotsch en maskeeren hun armoede voor de
vreemdelingen, die hun wijk bezoeken om
zich te amuseeren. Dat is te Parijs, te Londen
en to New-York hetzelfde. En dat kunt ge
met bewondering vaststellen, als ge eens met
open oogen een uitstapje naar de Jordaan
maakt en na een wandeling door de donkere
straten in de gezellige kroegjes terecht komt.
META HELEN JACOBS.
