UIT HET BUITENLAND
Devèze en Nuyten
Een jeugdig
frisch uiterlijk
d crênvz
ZATERDAG 20 OCTOBER 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
4
De Raad der Kleine Entente en de Balkanbond bijeen.
Moord te Marseille in behandeling. „Internationale
anarchie, die poogt de samenwerking te verzwakken".
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
JOE/GO-SiLAVIë.
De Raad van de Kleine Entente en die
van de Balkan-staten hebben Vrijdagavond
twee gelijkluidende communiqués gepubli
ceerd, waarin o.m. wordt verklaard:
Met het oog op het ongeluk, dat Fran
krijk en Joegoslavië heeft getroffen heeft de
Raad (resp. der Kleine Entente en van de
Balkanstaten) op 19 October een zitting ge
houden.
De Raad is tot de slotbom gekomen, dat de
moord te Marseille een misdaad is. welke op
het gebied der buitcnlandsche politiek be
trekking heeft en gepleegd is onder den in
vloed van krachten, die op internationaal ge
bied werkzaam zijn.
Den laat sten tijd heeft een groot aantal
daden van terreur plaats gehad, met het doel
zekere landen in hun internationale positie te
verzwakken. Deze internationale anarchie
heeft haar hoogtepunt bereikt met den moord
op den grooten koning.
De' permanente Raad der Kleine Entente
acht het onder de tegenwoordige omstan
digheden noodzakelijk, dat alle landen
zonder uitzondering samenwerken in den
geest van vrede en met rust en objectiviteit
opdat de wederzijdsche verantwoordelijk
heden kunnen worden vastgesteld.
Voorns ts het wenschelijk maatregelen te
oemen om m de toekomst een herhaling van
dergelijke daden te verhinderen.
De permanente Raad der Kleine Entente
is van meening, dat nog ernstiger conflic
ten zullen plaats vinden, indien geen inter
nationale maatregelen worden getroffen of
indien deze maatregelen niet in alle loyaliteit
en in alle gevallen zouden worden toege
past.
De regeeringen der staten der Kleine En
tente verklaren plechtig toe te stemmen in
dergelijke maatregelen. Alle bij verdrag aan
gegane verplichtingen. welke deze staten
onderling hebben aangegaan, moeten worden
nagekomen.
In een toespraak tot de vertegenwoordigers
voorspelde Titoelescoe een zeer ernstig con
flict in Europa, tenzij direct internationale
maatregelen worden genomen tegen de ter
roristen.
Koning Carol en prins Paul hebben de be
sluiten van den Raad goedgekeurd.
De volgende gewone bijeenkomst van den
Raad der Balkanstaten, zal op 30 October
as. bijeenkomen.
Engeland.
Sir John Simon over den moord
te Marseille.
Gisteravond heeft Sir John Simon te
Northampton een redevoering uitgesproken
waarin hij te spreken kwam over den aan
slag te Marseille, en de houding van Enge
land met betrekking tot den' onmiddellijken
Europeeschen toestand.
Hij zeide: Moord is niet alleen de schan
delijkste. maar bok de domste der politieke
misdaden. Hoe zelden in de geschiedenis,
vanaf den moord op Julius Caesar tot den
moord op Engelbert Dollfuss, heeft politieke
moord zijn beoogde resultaat bereikt? Het
«as niet te vermijden, dat toen dit schok-,
.rende nieuws voor het eerst ter oore van
hut puliek kwam, de menschen zich den
moord te Serajewo herinnerden.
Ik kan er niet genoeg op wijzen dat dcz-
beide gevallen geen parallellen zijn, doch
contrasten. In het eerste geval betrof het
een strijd tusschen een groot en een klein
land, waarin de andere landen zich spoedig
aan weerszijden schaarden. Zoo iets kaï
thans niet gebeuren.
De invloed en het overleg van lederen
staatsman in Europa, naar ik vertrouw ge
bruikt worden om iedere mogelijke herhaling
tegen te gaan. Toen waren er gewapende
en vijandige naties, die gereed waren elkander
naar de keel te vliegen. Thans hebben we de
bittere ervaring van vier jaren oorlog en
wanneer wij dat overzien, gevoelen wij niet
alleen afschuw voor, doch zien wij tevens de
nutteloosheid in van een afslachting. De
methode om bloed te laten vloeien als ge
neesmiddel voor een nationale koorts, wordt
niet alleen door het geweten, doch ook door
de ondervinding van de menschheid verwor
pen. De internationale politiek werd geleid
volgens een systeem van bondgenootschap
pen en speciale combinaties met weinig ge
legenheid voor vriendschappelijk en snel
algemeen overleg.
Thans heeft voortdurend internationaal
overleg plaats en dit is overal ten dienste van
den vrede. De waarde van den Volkenbond
kan niet alleen worden afgemeten door het.
opstellen van een lijst met tastbare successen
en nv .ukkingen, doch door te realiseeren,
hoe :r hij bijdraagt tot een goed weder
zij begrip en hoe hij het den Euro-
peescnen staatslieden mogelijk maakt on-
derling^ contact te houden.
Simon constateerde dat het bezoek van
koning Alexander aan Frankrijk een verdere
stap in de richting van een algemeene over
eenstemming was. Joego-Slavië. is thans een
groote staat, welke geschapen is door de
combinatie van elementen, die na den oorlog
onder een souverein bijeen kwamen.
Een krachtig, vereenigd. welvarend en te
vreden Joego-Slavië is van zeer groot belang
voor Europa.
Frankrijk,
Wordt dr. Pavelitsj
uitgeleverd?
De rechter van instructie, die in Marseille
de aanslag op koning Alexander behandelt,
heeft een bevel tot voorgeleiding uitgevaar
digd tegen den in Turijn gearresteerden dr.
Pavelitsj.
Men hoopt thans te kunnen bewerkstelli
gen. det dr. Pavelitsj naar Marseille zal wor
den uitgeleverd.
Naar verluidt zou het thans vaststaan, dat
Pavelitsj op 3 OSeptember. vergezeld van een
vrouwelijk persoon, die in Zwitserland wordt
opgespoord, in Marseille heeft vertoefd.
De Fransche veiligheidspolitie heeft naar
Turijn een vertegenwoordiger gezonden om
Dr. Pavelitsj en Kwaternik, een verhoor af te
nemen.
De Matin meldt, dat de Italiaansche politie
met een beroep op de Internationale usance
den Franschen politie-ambtenaar niet tot de
gevangenis heeft willen toelaten, Nadere in
lichtingen zijn bovendien geweigerd, aldus
vervolgt het blad, volgens uit Rome ontvan
gen instructies.
Joegoslavië,
Belgrado zal geen ultimatum
stellen.
V. D. verneemt uit Belgrado: Er is geen
enkel ultimatum tot Boedaoest gericht door
de regeering van Joego-Slavië.
Categorisch wordt het uit vreemde bron
afkomstig bericht tegengesproken, volgens
het welk een ultimatum zou zijn gezonden,
waarin zekere satisfactie zou zijn gevraagd
naar aanleiding van den moordaanslag te
Marseille.
In politieke kringen te Belgrado is niet een
dergelijke stap onder oogen gezien. Men
blijft kalm en er zal geen enkele demarche
worden gedaan voor het onderzoek definitief
zal zijn afgesloten en de verantwoordelijk
heid zal zijn vastgesteld.
In goed ingelichte kringen wordt verklaard,
dat het zelfs onwaarschijnlijk is, dat de kwes
tie voor den Volkenbond zal worden gebracht.
Hongarije,
Het onderzoek naar Georgief.
Het Hongaarsche Correspondentiebureau is
gemachtigd te melden, dat de bevoegde autori
teiten onverwijld een onderzoek hebben in
gesteld op grond van de te te hunner kennis
gebrachte bijzonderheden van den pleger van
den moordaanslag te Marseille en diens mede
plichtigen.
Het onderzoek heeft nqg geen wijzingen
opgeleverd voor de conclusie, dat Wladimir
Georgief eertijds in Hongarije zou zijn ge
weest.
Overste generaal Von Kluck
overleden.
Generaal Von Kluck.
De bekende Duitsche generaal uit den we
reldoorlog, overste-generaal von Kluck is Vrij
dagmiddag in zijn woning te Berlijn Gruene-
wald verleden.
Hij was 20 Mei 1846 te Munster in West falen
geboren. Op 20-jarigen leeftijd nam hij als
vrijwilliger dienst in het infanterieregiment
No. 55. Als vaandrig nam hij deel aan den
veldtocht van 1866 naar den Main. In het
zelfde jaar werd hij officier. De Fransch-
Duitsche oorlog maakte hij als luitenant mee.
In 1889 werd bataillonsccmmandant en in 1893
commandant van het Landwehr-district I te
Berlijn.
In 1909 werd hij in den adelstand varheven.
Nadat hij in 1913 inspecteur generaal van de
achtste leger-inspectie was geworden werd hij
in Januari 1914 benoemd tot overste generaal,
in welke functie hij den oorlog meemaakte.
Ln de dagen van 23 tot 25 Augustus 1914 ver
sloeg hij de vereenigde strijdkrachten der
Engelsohe en Franschen bij Jamappes, Fra-
meries en Mons en eenige dagen daarna be
haalde hij een overwinning op de Engelschen
bij St. Quentin. Het waren de ruiters van von
Kluck's cavalerie, die tot dicht bij de Fransche
hoofdstad doordrongen. Toen echter de krijgs
kans keerde, trok hij zijn troepen op het be-
slissenideoogeniblik terug en bepaalde hij zich
tot verdedigen, waardoor hij de poging tot
omsingeling van den rechtervleugel van het
Duitsche leger door de troepen van generaal
Galllénl in den slag bij de Marne verijdelde.
In October 1916 trad bij uit dén militairen
dienst.
In 1920 verscheen van zijn hand „De op
marsen naar Parijs en de slag aan den Marne
in 1914". De universiteit van Jena verleende
hem het eeredoctoraat in de rechten.
bezit het kind van nature,
2^2 S Moeder door
(Adv. Ingez. Med.)
Bandieten eischen 20.000
dollar losgeld.
Ontvoering in het Amerikaansche district
Bronx.
De familie van den 23-jarigen Exposito, een
zoon van een groothandelaar in lompen in het
Amerikaansche district Bronx, die. zooals ge
meld. is ontvoerd, heeft aan de politie mede
gedeeld, dat door de ontvoerders een losgeld
van 20.000 dollars is geëischt.
RUMOER RIJ DE VERTOONING VAN
,.JUD SiiSS" TE WEENEN.
Het D.N.B. meldt:
In eenige bioscopen te Weenen is het tot
levendige betoogingen en tumult gekomen
naar aanleiding van de vertooning van de
film „Jud Süss" naar den roman van Lion
Feuchtwanger,
HAUPTMANN'S APPèL NOG NIET IN
BEHANDELING.
James M, Fawcett heeft gisteren voor het
ODoerste Gerechtshof zijn beroep tegen de
uitlevering van Hauptmann naar den staat
New Jersey niet kunnen toelichten, aangezien
de rol zoo uitgebreid was. dat het gerechts
hof zijn verzoek niet in behandeling kon ne
men.
MINISTER LéMERY OVER DE
STAVISKY- AFFAIRE.
De voorzitter van de parlementaire commis
sie van onderzoek naar de Staviskv-affaire
heeft blijkens een Reu ter-bericht uit Parijs
een langdurige bespreking gehad met den
nieuwen Franschen minister van Justitie, Lé-
mery, omtrent hetgeen de commissie verder
te doen staat.
De minister gaf den voorzitter de verzeke
ring, dat deze op zijn volle medewerking kan
rekenen, en dat hij al zijn gezag zal gebrui
ken om volledige klaarheid in de affaire te
brengen.
De leden van de commissie komen spoedig
bijeen, om het program samen te stellen voor
de komende zittingen, die 25 dezer weer aan
vangen.
Poincaré krijgt een monument.
Te Straatsburg.
De vereeniging van vrienden van de univer
siteit van Straatsburg, van welke Poincaré
voorzitter was. heeft besloten eën monument
voor den overleden staatsman op te richten.
VADER EN VROUW VAN ROBINSON OP
VRIJE VOETEN.
NEW-YORK. 19 October. (Reuter). De va
der en de vrouw van Robinson, die in verband
met de ontvoering van mevrouw Stoll in
hechtenis waren genomen maar verklaarden
hieraan geen deel te hebben, ziin na een borg-
storting van 25.900 resp. 50.000 dollar op vriie
voeten gesteld. Robinson, de ontvoerder zelf.
wordt door verschillende staten gezocht.
LAATSTE STELLINGEN DER SPAANSCHE
OPSTANDELINGEN GEVALLEN?
HENDAYE. 19 October. (Reuter! Reizigers
uit Süanje mieden. dat de revolutionnaire be
weging vrijwel geëindigd is. Het laatste cen
trum der rebellen in Asturie. Ederes, zou in
hinden van de regeeringstroepen zijn.
Te Oviedo zou men volgens reizigers uit
Spanje 1.000 lijken tellen: in het dorp Luarca
werden 300 rebellen begraven. Er worden ge
vallen van wreedheid verteld van de rebellen
tegen de gardes, rechtsche politici en geeste
lijken.
EXPOSITIE VAN....DEN LUIERMAND VAN
ADMIRAAL NELSON.
Ter gelegenheid van Trafalgar-Day zal Vrij
dag, zooals ieder jiaa/r het geval is, in het Royal
United Service Museum te Londen de luier
mand van admiraal Nelson worden tentoon
gesteld.
Het eerste hemdje, dat Nelson in zijn eerste
levensweken heeft gedragen, zal er naast an
dere voor een zuigeling onmisbare uitrusting
stukken worden geëxposeerd, o.m. een paar
gebreide kousjes, die de sporen toonen van
veelvuldige reiniging. Deze garderobe van
Nelson is thans 176 jaar oud.
Generaal contra Minister.
(Van onzen Brusselschen correspondent).
BRUSSEL, 18 Oct.
Ook al heeft men daaromtrent alle berich
ten in de pers gelezen, dan nog valt het
moeilijk om zich een juisten indruk te vormen
van het conflict DevèzeNuyten, dat in deze
dagen het middelpunt der Belgische politiek
vormt. Het is ook veel meer dan enkel een
kwestie van personen en daarom is het van
belang om een korte samenvatting van het
geval te geven. Dr. Albeit Devèze is de tegen
woordige liberale minister van landsverdedi
ging en generaal Nuyten was tot voor enkele
dagen chef van den generalen staf en dus de
hoogste autoriteit des lands.
Nu een drie weken geleden deden geruchten
omtrent een aanzienlijk tekort op 's rijks bud
get de ronde. Deze bleken waar te zijn en de
regeering. welke zooals men weet, over pleins-
pouvoirs beschikt, zocht ijverig naar midde
len om dit tekort zooveel mogelijk te beper
ken. Alle ministers moesten eenige veeren
laten. De heer Devèze echter verklaarde in
een redevoering, in een interview en in den
ministerraad, dat het hem onmogelijk was om
ook maar een centime van het militaire bud
get te laten vallen. Deze verklaringen wekten
hetgeen te begrijpen was, eerst verbazing,
daarna critiek, vooral van de linkerzijde. Het
liep zelfs zoo hoog dat de heer Devèze zeide
heen te zullen gaan wanneer zijn begrooting
niet in haar geheel geaccepteerd werd. Toen
gebeurde het wonderbaarlijke. Generaal Nny-
ten begaf zich niet naar zijn chef, dr. Devèze,
maar naar graaf de Broqueville, minister-pre
sident en deelde hem mee, dat er wel degelijk
vele tientallen millioenen te bezuinigen zouden
zijn en volgens betrouwbare berichten zou hij
te verstaan hebben gegeven, dat hij bereid
was. die bezuinigingen door te voeren als op
volger van Devèze. Enkele uren na dit onder
houd deelde de heer Devèze aan den eersten
minister mede, dat het hem in weerwil van zijn
pertinente verklaringen toch gelukt was vele
millioenen op zijn rekening te schrappen. De
heer Devèze bleef dus aan en het departement
van oorlog draagt dus ook zijn deel bij in de
algemeene bezuiniging.
Hierna was echter het conflict Nuyten
Devèze niet opgelost, dat een breeder bet eeke
nis dan een conflict tusschen twee personen
en twee ambities had. De zaak is deze: kan
men het in een ordelijken democratischen staat
dulden, dat een generaal buiten zijn minister
om en tegen zijn minister in, handelingen met
een politieke strekking verricht? We zagen
nu dat bijvoorbeeld de socialistische pers, die
de bezuinigingen van generaal Nuyten en de
beginselen waarop die berusten van harte
moesten toejuichen, met ongekende felheid
partij koos tegen den generaal en vóór den
minister. Wat het zwaarst is moet het zwaai'st
wegen en de onaantastbaarheid der grondwet
telijke orde gaat vooral in deze tijden boven
een systeem van bezuinigingen, hoe aanlok
kelijk dit ook zijn moge. De daad van generaal
Nuyten was, dat is buiten kijf, een revolution-
neire daad en die revolutionnaire daad moest
gestraft worden, geheel afgescheiden van het
feit of de berekening die hij maakte, of de
principes die hij verdedigde juist en goed
waren. In dit geval heeft de autoriteit gezege
vierd. Generaal Nuyten is wat men met een
Ffansch woord noemt „gelimogeerd". (Tijdens
den oorlog werden generaals die aan het front
niet voldeden naar Limoges verplaatst). Voor
generaal Nuyten bestond de straf daarin, dat
hij ontslagen werd bij de staf en het bevel
kreeg over een legercorps in de provincie. Hij
accepteerde dit echter niet en verliet den
militairen dienst.
Een tweede vraag is nu, hoe is het mogelijk,
dat een minister, een liberaal burgerminister
nog wel, zoo oneindig veel hooger militaire
eischen stelt dan de chef van den generalen
staf. Ook dit is misschien wel summier te
verklaren. Er bestaan naast elkander twee be
schouwingswijzen omtrent de verdediging van
het Belgisch grondgebied. De eene partij, en
daartoe behoorde generaal Nuyten, is van
oordeel dat men het probleem van de Belgische
verdediging als een nationaal probleem geheel
en al op zichzelf moet beschouwen. Men moet
dus uitgaan van het principe dat België aan
zichzelf overgelaten bloot komt te staan aan
aanvallen van drie landkanten en dat het zich
zoo goed en zoo kwaad als het gaat daartegen
moet kunnen verdedigen. De andere partij,
waar de heer Devèze bij behoort, stelt zich op
het standpunt, dat wat er ook gebeurt België
altijd en alleen maar als Bondgenoot van
Frankrijk in een oorlog betrokken kan worden.
Men voelt welk een groot verschil dit maakt.
Frankrijk nu ziet alleen maar een oorlog met
Duitschland onder het oog. Geleerd door de
ervaringen wil het zoo mogelijk een inval in
het noorden beletten en tegelijkertijd het
strijdfront verkleinen. Het stuk BazelBet-
tenburg is volkomen gebetonniseerd. Nu
wenscht men, en men is er al druk mee bezig,
de lijn BettenburgVisé eveneens zóó te ver
sterken dat het Duitsche leger er op zijn minst
twee dagen door opgehouden wordt. In die
twee dagen heeft Frankrijk dan gelegenheid
om zijn volle macht in de provincies Luxem
burg, Namen en Luik te werpen. Het plan
Devèze, uitgedacht door generaal Gallet, eischt
enorme kosten voor vaste verdedigingswerken,
die weliswaar niet afdoende zijn, maar wel
voldoende om den noodigen tijd te winnen.
ONZE DAGELIJKSCHE
KINDER VER TELLING.
Het plan Nuyten, dat geheel op bewegelijke
verdedigingslinies gebaseerd is, vraagt veel
minder bouw en betonwerk en is daardoor zoo
oneindig veel goedkooper. Het spreekt van
zelf dat de problemen welke ik hier tegenover
elkaar stel in werkelijkheid oneindig inge
wikkelder zijn. Ik geef slechts een schema op
dat een ieder het principe begrijpe.
Het ligt niet aan ons uit te maken wie van
de twee tegenstanders gelijk heeft. Daarover
zijn de militaire geleerden het zelf niet eens.
Wij constateeren alleen dat het plan Nuyten
oneindig veel goedkooper schijnt te zijn, het
geen ook met het oog op de crisis gewicht in
de schaal legt, maar wij constateeren ook, dat
het niet aangaat dat een officier, ook al ge
looft hij gelijk te hebben, tegen zijn chef in
trigeert en zichzelf aanbiedt om hem te ver
vangen.
De afloop van deze geschiedenis is bevredi
gend. Door het optreden van den heer Nuyten
heeft de heer Devèze zijn onwrikbaarheid ver
loren en toegestemd in krachtige besnoeiingen
en het gelijk is gebleven aan constitutie en
overheid.
J. GRESHOFF.
Australisch vliegtuig vermist.
Tien personen aan boord.
Een Australisch passagiersvliegtuig, waarin
behalve de bestuurder, negen personen geze
ten waren, is naar Reuter meldt als vermist
opgegeven. Het toestel deed dienst op de lijn
LauncestonMelbourne.
Bazar voor „Zonnestraal"
In gebouw St. Bavo.
Steeds verder gleed Piet langs de zandige helling en
waar hij tenslotte terecht kwam raad je in geen honderd
jaar. Piet kon zijn oogen niet gelooven. toen hij zoo maar
een havenstad binnenrolde. Hij krabbelde beduusd over
eind, scharrelde wat rond en bleef plotseling stom ver
baasd voor een stapel kisten staan, waar Rotterdam op
gedrukt stond. Die kisten gingen dus naar Nederland!
Hij klom tegen den stapel op en keek in de bovenste kist.
Mooi zoo! Die kist is leeg! Straks wordt ie vol geladen
en dan gaat het huis-toe. Hoera! Hij kroop in de kist en
trok het deksel weer boven zich toe. Hij zat een tijdje
stil, toen hij opeens voelde, dat hij opgetrokken werd,
terwijl een gerammel van kettingen klonk
Vrijdagavond werd de bazar voor „Zonne
straal", die op 19, 20. 21 en 22 October wordt
gehouden, geopend. Mevr. A. de Vries-Sieverts
sprak in enkele woorden haar dank uit voor
de medewerking, die het Bazar-Comité mocht
ondervinden van de vele werkers en werksters
aan de voorbereiding en inrichting van den
bazar. Ook de Haarlemsche en Heemsteed-
sche winkeliers, die prijzen beschikbaar heb
ben gesteld, dankte zij.
Daarna was het woord aan Mr. J. Gerritsz,
wethouder die namens den burgemeester van
Haarlem, den heer C. Maarschalk, die verhin
derd was te komen, een korte toespraak hield.
Mi-. Gerritsz wees er op, dat alles wat men om
zich heen ziet bij dezen barzar een deel uit
maakt van den grooten strijd, die tegen de
t.b.c. gevoerd wordt. Deze strijd is in Neder
land eerst aangebonden, aldus spr., nadat de
statistische gegevens van de actie in Duitsch
land dertig a veertig jaar geleden op gunstige
resultaten wezen.
Heden ten dage lijkt het ieder van zelf spre
kend, dat de lijders van de vreeselijke ziekte
worden geholpen en verpleegd, doch dit is
niet dan na jarenlange inspanning voor het
mooie doel bereikt.
De hoopgevende resultaten, die nu, ook in
Nederland worden bereikt, geven anderen
moed om zich ook met alle kracht aan de tu
berculosebestrijding te geven. Niet alleen ge
nezend werkt de „Zonnestraal". Zij oefent ook
een preventieve werking uit. In den grooten
keten van bestrijdingsmiddelen vormt Zon
nestraal een belangrijke schakel, zegt spreker.
Het is aller taak dezen schakel in stand te
houden, vooral nu de omstandigheden dit
streven moeilijker maken.
Mr. Gerritsz sprak, mede namens de Haar
lemsche gemeente autoriteiten de beste wen-
schen uit voor het slagen -van den bazar.
Vervolgens was het woord aan den heer
Jan A. van Zutphen, voorzitter van het be
stuur van „Zonnestraal". Deze begon met het
uitspreken van zijn dank aan verschillende
bekende werkers voor Zonnestraal.
Daarna richtte hij een woord van dank tot
het gemeentebestuur. Wanneer bij opening
van een bazar als deze een dergelijke belang
stelling blijkt van de zijde der overheid, dan
moet deze zeer zeker sympathie hebben voor
het streven van de vereeniging. De aanwezig
heid van autoriteiten is volgens spr. een be
wijs van den groei der vereeniging.
De belangstelling van de overheid was in
vroeger jaren, zoo zeide de heer Van Zutphen,
minder dan matig. Dit is wel veranderd, maar
toch staat de t.b.c. bestrijding, wat belang
stelling van de overheid betreft, bij vele an
dere instellingen achter, Toen in 1882 Prof.
Koch's ontdekkingen een ware revolutie in
de geneeswijze van de toenmaals ongenees
lijke ziekte teweeg brachten en spr. zich opti
mistisch uitliet over eventueelen steun van
overheidswege, werd hem dit optimisme door
iemand verweten. Deze zeide toen (in 1882),
dat wanneer de geneeswijze 25 jaar eerder
was ontdekt door Kóch, er in 1882 toch nog
geen steun van regeeringswege was gekomen.
En thans in 1934. zoo zeide spreker, is er nog
geen enkel sanatorium in Nederland, dat re-
geeringssteun geniet.
Een der grootste rijkdommen van een volk,
de volksgezondheid, heeft dus nog niet vol
doende belangstelling van de overheid.
Verder zeide de heer Van Zutphen, dat de
samenstelling van het comité hem zoo zeer
verheugde. Menschen uit verschillende le-
vensmilieux, met verschillende politieke en
religieuze levensopvattingen hebben hier sa
mengewerkt aan de soc. bestrijding. Dit is
voor een vraagstuk als dat der volksgezond
heid van zeer groot belang. Zij vormen een
weerspiegeling van het werk van Zonnestraal.
Spr. ontkende de waarheid van de nog
steeds, zij het in mindere mate, bestaande le
gende, als zou het bestuur van „Zonnestraal"
in een bepaalde politieke richting werken en
alleen de aanhangers van die richting steu
nen. Iedereen kan weten en weet, dat Zon
nestraal altijd openstaat voor ieder, van welke
overtuiging dan ook. Dit was ook de inhoud
van de belofte, die het bestuur aflegde, toen
de stichting het buiten „Berg en Bosch" ont
ving en het meent zich altijd aan die belofte
te hebben gehouden.
Spreker dankte alle medewerkenden voor
hun toewijding.
Daarna -verklaarde mevr. de Vries den ba
zar voor geopend.
Er zijn zeer vele attracties op dezen bazar.
We zullen de opsomming er van beperken tot
vermelding van de volgende tenten en stands.
Een lederwaren- en een handwerktent, een
vischtent, een boekentent en tenten voor byou
terieën en zeep. Verder is er in andere tenten
gelegenheid tot ballenwerpen, ring- en schijf-
werpen. sjoelbakken. Ook kan men grabbelen
in den grabbelton en in den gaper, terwijl on
ontbeerlijke attributen als een rad van avon
tuur etc niet ontbreken.
„The Jazz-brothers" zorgen voor muzikale
opluistering van den bazar.
