Renault_
Kleermakerij
F. Bmims
W. ALPHENAAR
Sitters en van der Kar
f 1200.—
AGENTE: Fa. GEBR. BEEKMAN
f 1490.-
J.Th.Muhlschlegel
J. Oostwald Zn.
TRifHJX
BECHSTEIN PIANO
wr 550 GULDEN -m
KRUISWEG 49
Uitzending v. diners v.a.fl.-
Dieren onder elkaar.
UW ADRES VOOR RADIO
ELECTRICITEITSARTIKELEN
A. Federmann
A. R. M.
H. DE KRUIJFF
Firma
G. M. OORD
RADIO GRAMOFOONS
WOENSDAG 24 OCTOBER 1934
H A
ARLEM'S DAGBLAD
24
Men n
i vraagt mij een bijdrage voor het
Herfstnummer. Moet ik schrijven
over 'den regen, die nu eentonig op
het raam tikt als in het vijftiende
van Ghqpins Préludes, dan weer wee
moedig neerzeult als in Brahms' Regen
lied, een andermaal, door den storm opge
zweept de vensters kletterend striemt en den
'hagel tot partner in het geeselen heeft uit
verkoren, als in ettelijke opera's ons door den
draaiende blikken trommel met groene erw
ten wordt gesuggereerd? Of over de vergeelde
bladeren, die loom neerdwarrelen, of vliegend
de straten schuren?
De Herfst is in de natuur een periode van
vergankelijkheid, van voorbereiding tot se-
reene rust. En zco is hij ook in poëzie en mu
ziek meestal geïdealiseerd. Maar voor ons
atnenschen luidt hij ook een tijdperk van her
leving in, waarvoor geen weemoedige toon
past. De openbare muziekbeoefening ontwaakt
Uit haar zomerslaap; de witte aankondigin
gen die op mijn schrijftafel neerdwarrelen
als de vergeelde bladeren bovengenoemd, le
veren het bewijs er van. Maar ik ben geen
Milliaud, die in een bloemencatalogus stof
voor een reeks composities vond. En dus laat
ik die aankondigingen voor wat ze zijn; be
loften voor de toekomst. Vooral voor onze
H. O. V. rncge die belofte op schoene wijze
verwezenlijkt worden.
De Herfst heeft aan de componisten ook
meermalen stof tot schildering van vroolijke
tafereelen gegeven. Men zie slechts de derde
Afdeeling van Haydn's „Die Jahreszeiten".
Echter geldt het daar geei^, schildering van de
natuur, maar van menschenweiv;. De natuur
cnoge slechts tot melancholieke kunst inspiree-
ren: de mensch heeft ook uit den Herfst stof
tot blijheid weten te putten. Misschien was 't
alleen in den ouden tijd zoo, want in dezen
tijd kan men moeilijk beweren dat de mensch
de „note gaie" der Schepping is. Een onbewoond
eiland is tegenwoordig" eigenlijk verre te ver
kiezen beven is een gemeenschap met de intri
ges, bommenwerpers, gifgassen en meer an
dere attributen van de hedendaagsche be
schaving. Haydn kende die nog niet en zou
alleen protest gevonden hebben bij het edel-
wild' dat moeilijk den vroolijken toon van zijn
muzikale illustratie der jacht zou kunnen
beamen. De jacht heeft vaak genoeg stof ge
leverd, maar in onze landen klinken de hoorns
en het „halali" maar zelden en de strik des
stroopers is bij mijn weten tot nog toe 'nimmer
op muziek gezet. Misschien had Richard
Strauss, die, naar men weet, eens beweerde
zelfs een bierglas in tonen te kunnen weer
geven, het kunnen doen, als hij gewild had.
Maar hij heeft blijkbaar niet gewild. En even
min bezitten wij van zijn hand een Tongeddcht
dat van de geurende erwtensoep, die voor mij
de inleiding .der herfstmenu's beteekende, een
muzikaal beeld geeft.
Er is nog een andere vroolijke schildering in
Haydn's Herfst, maar die is voor ons nog uit-
Jieemscher dan de klank der jachthoorns, l.k
bedoel die van den wijnoogst. Wat in de lente
gezaaid werd, is in den herfst tot vrucht ge
worden; de landman oogst dus de vruchten
van zijn arbeid en er komt in het oratorium
„Die Jahreszeiten" zelfs een lofzang cp de vlijt
bij, die er nog al met geweld bijgesleeut schijnt
en althans wel het minst geïnspireerde ge
deelte van het overigens zoo geniale en fris-
sche werk uitmaakt.
Nu hebben we in ons beroemde Westland
wel veel druivenkassen en druiven zijn er dit
jaar meer dan te veel, maar wie heeft ooit van
Naaldwijker Cabinet of Chateau Monster ge
hoord? Wie weet hoe fijn ze zouden, smaken,
maar in ons land werpt men den overvloed
liever in de sloot. En dus kennen we het vroo
lijke lied van den wijnoogst alleen maar uit
de concertzaal.
„Weinlesezeit, fröhliche Zeit" staat'als motto
boven een der stukjes van Schumann's Ju-
gendalbum. Voor ons heeft de storm van eenige
dagen geladen het afscheid van den zomer, de
intrede van den Herfst beteekend. Ook de
storm is vaak in de muziek weergegeven. De
Finale van Beethoven's Strijkkwintet op. 29,
Wagner's „Fliegender Hollander"-Ouverture.
Grieg's Peer Gynt-muziek, Rossini's Teil-
Ouverture bieden voorbeelden. Het zijn slechts
enkele, zoo losweg gegrepen.
Wij kennen hat chromatisch gehuil uit de
natuur. Het is onze eigenlijke, onze echte
herfstmuziek.
KAREL DE JONG.
BANKETBAKKERIJ KOKERIJ
Mcumh }ac. (fut
SCHOTERBOSCHPLEIN 5
TELEFOON 23094
Wanneer zij
vriendschappen sluiten.
Alle dierenliefhebbers zullen weten, dat de
dieren, wat hun karakter betreft, heel sterk
van elkaar kunnen verschillen, ook als het
dieren van hetzelfde ras of zelfs van dezelfde
ouders zijn. Er zijn vechtersbazen en goed-
geaarden onder hen, knappe en domme, aan
hankelijke en schuwe dieren enz. Deze ver
schillen worden niet alleen door het ras be
paald. Roofdieren zijn niet sléchts lichamelijk
anders dan planteneters maar ook psychisch.
Ze moeten dag-in, aag-uit hun voer zelf zoe
ken en ervoor strijden, terwijl de planten
eters bijna overal hun voedsel kunnen vinden.
Daar zijn de roovers onder de dieren meestal
ook veel actiever dan de anderen. Zij heb
ben echte avonturiersallures, terwijl de plan
teneters meestal angstig zijn en vluchten,
wanneer een gevaar hun bedreigt.
Beslissend voor het gedrag der dieren zijn
echter vooral tal van eigenschappen, zooals
leeftijd en geslacht, gewoonten en neigingen
en de ontwikkeling der instincten. In het al
gemeen zijn jongere dieren vreedzamer dan
oudere. Mannetjesdieren zijn strijdvaardiger
dan vrouwtjesdieren. Dat zal iedereen kun
nen waarnemen, die bijvoorbeeld kippen
gadeslaat. Op hoenderhoven hebben heel
dikwijls gevechten tusschen hanen plaats.
Ganzeriken zijn veel boosaardiger dan gan
zen. Hetzelfde is ook bij de duiven het ge
val.
Het karakter der dieren openbaart zich aan
ons echter op de duidelijkste wijze, als we
eens zien, hoe de verschillende dieren onder
elkaar leven. Dierenvriendschap is in de
eerste plaats gefundeerd op biologische en
psychische eigenschappen, door erfelijkheid
verkregen. We kunnen niet veronderstellen,
dat het toeval is. dat dierenvriendschap
voornamelijk tusschen vreedzame planten
eters voorkomt, die in kudden samenleven,
terwijl ze bij de roofdieren, die steeds con
currenten zijn in den strijd om het bestaan,
zelden aanwezig is.
Maar we mogen aan de vriendschap van
dieren onder elkaar geen menschelijken maat
staf aanleggen. Stellig komt het ook voor, dat
dieren vrienden worden, omdat ze aan elkaar
gehecht zijn, maar dit gebeurt niet vaak,
zonder dat de mensch er op meer of minder
kunstmatige wijze voor zorgt. Huisdieren, die
gedwongen zijn, samen te leven, kunnen bij
voorbeeld heel goede vrienden worden, al zijn
ze in het begin vijanden geweest. Door voort
durend te moeten samen zijn, wennen ze
tenslotte aan elkaar. Meestal sluiten dieren
echter vriendschap, als ze zien, dat het nuttig
voor hen is. Deze laatstgenoemde soort
„vriendschap" komt natuurlijk ook bij men-
schen heel vaak voor, terwijl menschen, die
vijanden zijn, meestal geen vrienden worden,
als ze voortdurend samen moeten zijn. In
tegendeel: de antipathie zal dan in het alge
meen nog grooter worden.
Maar bij dieren komt iets dergelijks zoo
vaak voor, dat wij dit niets bijzonders meer
vinden. Iedereen heeft stellig wel eens paar
den gezien, die jarenlang denzelfden wagen
trekken en elkaar vriendschappelijk krauwen.
Öok bij honden kan men iets dergelijks vaak
waarnemen. Eveneens tusschen dieren van
verschillende rassen komen dergelijke vriend
schapsbanden voor, bijvoorbeeld tusschen
honden en paarden; geiten en varkens; kip
pen en eenden; ganzen en konijnen enz.
Maar niet slechts huisdieren kunnen vrien
den worden. Ontdekkingsreizigers hebben van
vriendschap onder dieren in de wildernis ver
teld, die heel vaak om nuttige doeleinden
werd gesloten. Zoo kunnen bijvoorbeeld struis
vogel, gnoe's, wilde ezels, gifaffen en olifan
ten goed met elkaar opschieten. Op weiden
kan men soms zien, dat schapen en spreeu
wen vriendschappelijk met elkaar omgaan.
We zien ook nu en dan zelfs een spreeuw op
den rug van een schfiap rijden. De spreeuw
bevrijdt dan het schaap van de lastige in
secten en vindt op deze manier zijn voedsel.
Maar er heerscht veel meer vijandschap
in het dierenrijk dan vriendschap; want
boven alles staat in het dierenrijk de zucht
tot zelfbehoud. Dit is de wil, den tegenstander
te dooden of tenminste onschadelijk te maken
om zelf veilig te kunnen leven. Hier staat
leven tegenover leven! In dezen strijd over
wint steeds de sterke. En deze strijd zal
voortbestaan, zoolang er dieren leven. Hier
heerscht een ijzeren natuurwet, waaraan van
alle wezens de ontwikkelde en beschaafde
mensch niet behoeft te gehoorzamen, omdat
hij naast het instinct ook nog het verstand
bezit.
M. H. J.
De fiat oBalitla
2-deurs, MODEL 1935, Conduite-int.
Aerodynamic, heeft tal van verbeteringen,
o. a
BLOEMENDAAL HAARLEM
TELEF. NRS. 221J5-14160 - WAGENWEG 74
1. rondom veiligheidsglas;
2. 4 versnellingen, waarvan 3e en 4e synchro-
mesh en geruischloos;
3. sterkere motor;
4. langere wielbasis;
5. aangebouwde koffer
6. ruimer koetswerk;
7. nieuw model radiateur en spatschermen;
8. benzinemeter in een groote moderne klok
ingebouwd met K.M. teller en oliemeter;
9. startknop door handbediening;
10. benzinekraan op dashboard;
thans slechts
LANGE VEERSTRAAT 1
TELEFOON 15184
EN
loeld U een (mimen?-
Wendt U dan tot de Firma
OPTICIEN
GR. HOUTSTR. 37
bij de Anegang - Telet. 11059
Van ouds bekend voor eerste kwaliteit Optiek
BILLIJKE PRIJZEN - VAKKUNDIGE BEDIENING
Ruime 4 pers., 4 deurs
Conduite Inferieure
'type celta quatre
ENKELE DETAILS:
Stroomlijn Synchro-mesh-gang-
wissel Laag benzineverbruik
Olieschokbrekers Onsplinter-
baar glas rondom.
PLEIN SI, Tol. 11198
IANO
In nieuwe piano's heeft ALPHENAAR de
uitstekendste merken in voorraad, terwijl elk
verlangd fabrikaat door hem met spoed
kan worden geleverd. Ook voor nieuwe
piano's berekent ALPHENAAR zeer aan
nemelijke prijzen terwijlhij bij ruiling de hoogst
mogelijke waarde voor uw oude piano noteert
BetaiingiToorwiarden aangepast aan owe
wentcben of korting voor contant.
Gemeentelijke Spraakleerares
Stotteren - Stamelen
Hyg. Spreken, Ademgymnastiek
Liplezen v, Sleehthoorenden
Spreekuur Dinsdag", Vrijdag 1,30-
2 uur of na telefonische afspraak
10417
ORAVBNESTERIzAAN 57
Leidschevaart 242
TELEFOON: 11668
Verwerkt uitsluitend prima Stoffen
satteetikp
HERFST- EN
WINTER
ARTIKELEN
wollen dekens
satin
plaids
tochtdekens
voetzakken
vachten
tochtband
haardzeilen
LTVTST TfCEN MTEKT LAGE PAUZEN
HAARLEM AMSTERDAM
BURGWAL TB HOUTHAVEN ÏO
TELEF. K»S10-10SM TELEF. 40910
GR. HOUTSTR. 108
TELEFOON 13046
Als extra aanbieding een
een onberispelijk instrument van nieuw niet
te onderscheiden voor den zeer billijken prijs van
10 JAAR GARANTIE
Wij vertegenwoordigen:
RADIO - PHILIPS - STERN STERN - NORA enz.
GRAMOFOONS - Radiogramofoons - Electr.
Gramofoons - Koffergramofoons.
PLATEN - His Master's Voice - Columbia -
Brunswick - Decca - Polydor - Odeon -
Parlophon - Telefunken - Kristall.
Verder alles op het gebied van RADIO en
GRAMO?OON, als Versterkers, Luidsprekers,
Pick Ups, Platenkoffers, Platenalbums,
Enz. Enz.
HET OUDSTE ADRES - gevestigd sedert 1913.
FAZANTEN, HEIHAZEN, WATER
WILD, DUINKONIJNEN enz.
WILD en GEVOGELTE kunnen alleen dan worden
genoten, wanneer zij uitmunten door fijnen smaak.
Fijn smaakt WILD en GEVOGELTE alleen, wanneer
het van fijne kwaliteit is. De
Firma H. J. GEERL1NG,
WARMOESSTRAAT 7 Telefoon 10296,
levert uitsluitend EERSTE KWALITEIT Wild en
Gevogelte en berekent daarvoor zeer billijke prijzen.
ZONDER VOORUITBETALING
HOOFDKANTOOR
AMSTERDAM
Ceintuurbaan 428
KRUISWEG 60 HAARLEM TELEFOON 16659
NWE BINNENWEG. 26<
HA AR L_ EE M
KRUISWEG 60
