xms... om, GRATIS
Jong QijScfiootih (lijïew
De Engelsche en Zweedsche
handelsbalansen.
DONDERDAG 1 NOVEMBER 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
6
Betere toestanden te verwachten
Jaren achtereen is Duitschland een uiterst
belangrijk afzetgebied geweest voor verschil
lende onzer producten. Maar omgekeerd le
verden onze Oostelijke buren belangrijke
kwantiteiten aan ons. Engeland trad daarbij
minder op den voorgrond, hoewel wij nooit
uit het oog moeten verliezen, dat wij meer
aan Engeland leverden dan van dit land be
trokken. De teleurstellende onderhandelingen
tusschen Engelsche en Nederlandsche verte
genwoordigers over de regeling onzer handels
betrekkingen en de gelegenheid, welke Enge
land te baat heeft genomen om onzen export
nadien nog meer te bemoeilijken, doet ons de
vraag stellen: hoe staat het met den Engel-
schen buitenlandschen -handel? Deze wordt be
invloed door de nieuwe Engelsche tariefpoli
tiek, die het vrij handelsbeginsel een oud
Bngelsch goed voortdurend met voeten
treedt, door de valutaverhoudingen en ook
door de bekende Ottawa-overeenkomsten. Ge
durende de eerste zes maanden van dit jaar
was de Engelsche buitenlandsche handel biina
twaalf procent grooter dan in de overeen
komstige periode van het vorige jaar. De in
voer is in verhouding tot den uitvoer evenwel
veel sterker gestegen. Bij een nadere beschou
wing van den Engelschen buitenlandschen
handel valt het groote verschil in positie op
met ibetrekking tot de z.g. gcudbloklanden, de
landen met gedeprecieerde valuta en Duitsch-
land. Engeland heeft daarbij volgens een wel
overwogen plan in de eerste plaats zijn rela
ties uitgebreid met de landen met papieren
standaard. De in- en uitvoercijfers met Dene
marken, Zweden Noorwegen, Finland en Let
land zijn telkenmale in de eerste zes maan
den van 1934 hcoger dan in dezelfde maanden
van 1933, met uitzondering der invoercijfers
uit Denemarken, die juist sterk gedaald zijn,
als gevolg van de Engelsche landbouwpolitieke
maatregelen. Daarnaast staan de cijfers van
het handelsverkeer met Zwitserland, België,
Nederland, Frankrijk en Italië. De uitvoer uit
Engeland naar deze goudbloklanden was in
het eerste halfjaar 1934 circa 4,5 procent lager
dan in het eerste halfjaar 1933. Daartegenover
was de Engelsche export naar de landen be-
hoorende tot de Scandinavische groep in deze
periode van 1934 ruim 20 procent hooger dan
In het vorige jaar en geleidelijk aan weer op
het peil gekomen van 1929. Dat feit is uiterst
belangrijk en even belangrijk is het vast te
stellen, dat de Engelsche handel met de goud
landen op dit cogenblik ongeveer met 50 pro
cent is ingekrompen vergeleken bij 1929. On
tevreden is men in Engeland daarover niet.
Deze blijdschap wcrdt getemperd door de min
der gunstige ontwikkeling der handelscijfers
met de Vereenigde Staten van Noord Amerika,
in 't algemeen met de niet-Europeesche Ion-
den. De gedeprecieerde dollar heeft Amerika's
concurrentie vermogen vergroot. Het in waar
de verminderde Ja-pansche betaalmiddel is
mede oorzaak geweest van een aanzienlijke
vermeerdering van den invoer van Japansche
goederen in Engeland. Nog teleurstellender
zijn de -resultaten der Ottawa-overeenkomsten,
In Haarlem's Dagblad heb ik, toen deze nieu
we verdragen in het brandpunt van de 'belang
stelling stonden, gewezen op de mogelijkheid
van inwendige -handelspolitieke strubbelingen
in het Engelsche rijk, als gevolg der Ottawa-
tractaten, waardoor de resultaten wel eens
zouden kunnen tegenvallen. Ottawa heeft ze-
kar niet gebracht, wat men daarvan ver
wachtte. De hoop, dat de rijksdeelen buiten
Europa het moederland zouden steunen door
gunstige tarieven, is niet verwezenlijkt. De
trouwe lezer der economische rubrieken weet,
dat Ottawa oorzaak is geweest van spannin
gen in „the British Empire".
De officieele cijfers omtrent de Zweedsche
handelsbeweging en wat daarmede annex is.
vormen thans wel het duidelijke bewijs, dat
de voorloopige berichten, die op een verbete
ring in den algemeenen toestand wezen, juist
zijn geweest. Het- aantal werkloozen is zeer
sterk verminderd. De in- en uitvoercijfers be
wegen zich in stijgende richting. Wat kort
geleden door den heer J. Moorman werd be
schreven in zijn brochure over Finland, waar
hij de crisis als geëindigd beschouwde, kan
men grootendeels terugvinden in Zweden. De
uitvoer van hc-ut, bout-pulp en papier heeft het
niveau van 1929 weder bereikt. In de Zweed
sche ijzsrmdustrie is de toestand nog gunsti
ger. Het vervoer van ijzerprcducten heeft t-ij-
deliik stagnatie ondervonden, omdat men over
te weinig laadruimte de beschikking had. De
scheepswerven, hoogovens en de machine-
industrie hebben -allerminst te klagen over op
drachten. Hoe eigenaardig het ook moge klin
ken. het is een feit. dat in bepaalde bedrijfs
takken gebrek bestaat aan geschoolde arbeids
krachten. Moeilijkheden blijven natuurlijk ook
vcor dit land bestaan. In hoofdzaak komt dit,
doordat Engeland zich t-.o.v. zijn houtvoorzie
ning niet naar Zweden heeft gericht, maar
naar zijn eigen gebieden, in casu Canada. Dat
daarbij de Ottawa-overeenkomsten een rol
hebben gespeeld, is wel als zeker aan te ne
men. Niettegenstaande deze omstandigheid
heeft Zweden thans een uitvoerhandel, die het
peil van 1929 heeft weten te evenaren. Menig
and zou het een weelde achten, in dezelfde
omstandigheden te verkeeren. Bij alle som
bere berichten dienen toch deze gegevens
nauwkeurig onder de loupe genomen te wor
den. Zij geven moed en wijzen er op. dat er
wellicht binnen afSien baren tijd betere toe
standen te verwachten zijn. Dat daarbij het
eene land sneller dan het andere uit het moe
ras te voorschijn zal komen is zeker. Inwendige
verhoudingen, de eigen ligging en de geaard
heid van "het bedrijfsleven zelf spelen bij een
reconstructie een belangrijke rol. In menig
geval staat men machteloos dit proces te be
vorderen. maar ook menigmaal werkt men
misschien onbewust mede, om den vooruit
gang tegen te houden.
MOLLERUS.
Kolendamp over slapenden.
Engelsche schippers ternauwernood aan den
dood ontsnapt.
ROTTERDAM. Hedenmorgen in de vroeg
te zijn aan boord van het Engelsche stoom
schip Louise Rose liggende In de Tweede Ka-
tendrechtsche haven te Rotterdam ernstige
gevallen van kolendampvergiftiging ontdekt.
Om zes uur is de kapitein in zijn hut wak
ker geworden. Hij voelde zich toen zeer on
wel doch was nog in staat te constateeren dat
kolendamp in ziin hut hing. Daar hij de deur
niet meer kon bereiken, heeft hii met een
zwaar voorwerp een patrijspoort ingeslagen
Hierdoor ziin andere leden van de beman
ning opeeschrikt en gaan kiiken. Zij hebben
den kapitein uit ziin hut gehaald. De man
wa s toen bewusteloos.
Vlak in de nabijheid van de hut van den
kapitein is de hut van den s-ewart gelegen.
Deze was door het lawaai wakker geworden.
Ook hij voelde zich zeer onwel. Doch toen hii
in de buitenlucht kwam, herstelde hij vrij
spoedig.
Boven de hut van den kapitein ziin de hut
ten van den eersten en tweeden stuurman ee-
^gen. Personeel dat daar sing kiiken ontdek
te dat zoowel de eerste als de tweede stuur
man bewusteloos waren. Toen zij in de bui
tenlucht werden gebracht is de tweede stuur
man vrij spoedig bijgekomen.
Een dokter heeft de patiënten behandeld
De kapitein en de eerste stuurman, de heeren
Griffith en William, moesten naar het zieken
huis aan den Coolsingel worden gebracht,
waar zij voorloopig zijn opgenomen.
De kolendamp is ontstaan door het stoken
in kleine kacheltjes van zgn. stoomkolen. Dat
zijn bunkerkolen die op het schip worden ge
bruikt en die feitelijk niet geschikt zijn om
in kachels te worden gestookt.
De wusteloozen. die naar het ziekenhuis ziin
gebracht hadden behalve hun deuren ook de
patrijspoorten gesloten. De andere mannen die
spoedig weer tot bewustzijn konden worden
gebracht, hadden de patrijspoorten open ge
laten.
De nieuwe bestuursorganisatie
in Oostenrijk.
Wie er zitting in hebben.
SYNAGOGENDIENSTEN.
Ned. Isr. Gemeente.
Sabbath: Vrijdagavonddienst bij den in
gang van den Sabbath te 4.15 uur.
Ochtenddienst te 8 uur.
Middagdienst te 1 uur.
Avonddienst te 5.14 uur
Werkdagen: Ochtenddiensten te 7 uur. Zon
dag te 7.30 uur.
Avonddiensten te 7.45 uur.
Talmoed Thora: Sabbath te 12 uur.
Werkdagen te 7.15 uur. Zondag te 7 uur.
De diensten op de werkdagen, alsmede Tal
moed Thora worden verricht in het Gemeente
gebouw. Langen Wijngaardstraat 14.
De overige d'ensten vinden plaats ter Sy
nagoge, Lange Begijnestraat 11.
NED. BOND TOT HET REDDEN VAN
DRENKELINGEN.
In het tijdvak van 28 September tot 28
October is het aantal gevallen van dood door
verdrinking betrekkelijk heel laag geweest.
In het genoemde tijdvak verdronken in ons
land: 16 mannen, 4 vrouwen, 9 jongens (be
neden 16 jaar) en 3 meisjes, te zamen 32
slachtoffers.
Gered werden in dien tijd uit het water, 25
mannen, 2 vrouwen en 6 jongens, te zamen
33.
Er reden 5 auto's te water, zonder dat in
zittenden of chauffeurs verdronken. Het
aantal geredden stijgt dus boven het getal
van 33.
WEENEN, 31 October (D. N. B.) Heden
is officieel bekend gemaakt welke personen
door den bondspresident benoemd zijn in de
nieuwe bestuursorganisaties, welke op grond
van de nieuwe corporttieve grondwet zijn in
gesteld: de staatsraad, onderwijsraad, cultuur-
raad, raad voor economische zaken etc.
Daar de staatsraad als vertegenwoordigend
lichaam in den zin der nieuwe grondwet het
belangrijkste is van al deze regeeringsraden
heeft men de meeste belangstelling voor de
mannen die hierin zijn benoemd.
De staatsraad bestaat uit 50 leden, in den
cultuur raad hebben zeven Roomsch-Katho-
lieken, één Protestant en één Israëliet zitting,
voor de kunst hebben vier leden zitting en
voor onderwijs en opvoeding 22 leden. De
economische raad bestaat uit 75 leden. In de
eerste plaats valt op dat Leopold Kunschak
in den staatsraad zitting heeft. Kunschak was
vroeger een vooraanstaande figuur bij de
christelijk-sociale partij, de partij van Doll-
fuss.
Thans is hij bestuurslid van den bond van
christelijke arbeiders en employés. Zijn naam
werd den laatsten tijd vaak genoemd in ver
band met de scherpe aanvalllen welke hij te
gen Starhemberg richtte. Kunschak is dan
ook in Ileimwehrkringen allerminst graag ge
zien en het is daarom opvallend, dat hij be
noemd is in den staatsraad. Hij is er overi
gens de eenige arbeidersvertegenwoordiger.
Onder de staatsraden van de oude garde
der christelijk socialen treft men ook nog aan
Vangois (eenige malen minister geweest onder
Dollfuss) en dr. Kienböck (president van de
Oostenrijksche Nationale Bank) voorts nog
kolonel Adam (die den laatsten tijd zoo van
zich doet spreken als chef van den regeerings
propagandadienst)
De verschillende corporaties in het nieuwe
Oostenrijk voor het grootste deel in de nieuw
benoemde raden vertegenwoordigd: de sport
heeft een vertegenwoordiger, de industrie en
het mijnwezen hebben 15 vertegenwoordigers,
de handel 16. het boschwezen en de landbouw
29, de banken 4, de vrije beroepen 4 en de
ambtenaren 7, allen in den economischen
raad.
Als vertegenwoordiger van de monarchisti
sche richting is in den staatsraad de gewezen
minister voor de landsverdediging prins
Schonberg-Hartenstein benoemd. Rovacek is
president van den staatsraad.
NIEUWE UITGAVEN
Productie en consumptie.
„Productie en consumptie voorspel en
hoofdbedrijf" is de titel van een bij
Noorduyn en Zoon N.V. te Gorinchem ver
schenen brochure, geschreven door Ir. G. Fer
guson.
De schrijver tracht de economische proble
men te benaderen uit een physisch-technisch
standpunt.
stuurden, wat zouden we dan al heerlijk op
schieten. Leest u dit stukje niet achteloos
door, maar laat ons vriendelijk, maar drin
gend verzoek tot uwe harten doordringen ea
geeft u even aan de dames Beunders, Juliana*
laan 93, Overveen, (Tel. 13103) of van de*
Vangst, Brederodestraat 14 (Tel. 11702) op,
wat u te missen hebt. Ook giften zullen zeer,
zeer welkom zijn. En wij zijn u voor alles
dankbaar.
Aan de crèche zal gelegenheid gegeven
worden, een cursus te volgen voor praktische
kinderverzorging, halve dagen praktijk, aam-
gevuld met theoretische lessen door deskun
digen. Jonge meisjes, die daarvoor in aan
merking willen komen, zullen goed doen. zoo
spoedig mogelijk nadere inlichtingen te vra
gen bij mevrouw Venema. Julianastraat 11.
HET COMITé TOT OPRICHTING VAN
EEN KINDERBEWAARPLAATS IN
HAARLEM—NOORD.
ratis Lux Toilet Zeep elké
/maand drie stukken, Uw leven
langl Dit geluk kan U ten deel
vallen, wanneer U Uw kevindingen over
deze wereldberoemde sckoonkeidszeep,
die dagelijks door 90 van de 100 film
sterren gebruikt wordt, ia duidelijke
bewoordingen opsckrijft, gerangsckikt
volgens onderstaande punten:
Q Haar geschiktheid voor Je JagelijLse verzorging zelfs van Je teerste kui J.
0 Het Jelicate parfum, Jat zelfs Je meest verwen Je smaak vulJoet.
O Het overvloeJige, 2ackte scliuim en zijn keilzame werking op Je kuiJ.
O De eJele gronJstoffen, Jie in LUX TOILET ZEEP zijn verwerkt,
ketgeen voor elke leek onmi ddellijk waarneembaar is aan Je absoluut
enige, ivoorwitte kleur.
Zuiver Ned erlanJs fabrikaat,
loven wij uit: le Prijs: 3 st. Lux Toilet Zeep p. mnd. GEDURENDÊ UW LEVEN
2e Prijs: 3
y* y> ff
10 jaar
3e Prijs: 3
fti ff tt ff ff
tl
5 jaar
4e Prijs: 3
1* tl tt 13 ff
J»
3 jaar
5e Prijs: 3
f* IX tl ft ff
*9
2 jaar
6e Prijs: 3.
lt JJ 71 tl is
9
l jaar
terwijl de 500 volgende deelnemers
ontvangen. Inzendingen moeten in ket bezit
Lever's Zeep Mij. N.V. Rotterdam,
31 December a.s. Bij elke inzending
moeten drie buitenomslagen ran Lux
Toilet Zeep worden gevoegd. Op de
enveloppe moet staan: Prijsvraag
L. TZ. 1010 De beoordeling der
inzendingen berust bij de Directie.
Over de toekenning der prijzen ban
Ïeen briefwisseling worden gevoerd.
)e uitslag wordt eind Februari in
dit blad bekend gemaakt.
(Adv. Ingez. Med.)
De Vermakelijkheidsbelasting
Wijziging der tarieven gevraagd.
De afdeeling Haarlem van „Horecaf" en
Vereeniginig „Onderling Belang" alhier heb
ben zich tot B. en W. van Haarlem en tot de
leden van den Gemeenteraad gewend met
een adres, waarin vei-zocht wordt, het tarief
van de vermakelijkheidsbelasting te willen
herzien in dier voege, dat het tarief voor het
ten gehoore brengen van levende en mecha
nische muziek wordt gesplitst en dat
le net tarief voor het ten gehoore bren
gen van levende muziek lager wordt gesteld
dan het huidige;
2e. het tarief voor het tengehoore brengen
van mechanische muziek lager wordt gesteld
dan dat het voor het ten gehoore brengen van
levende muziek;
3e dat ingeval de muziek op meer dan 21
achtereenvolgende etmalen per kalenderjaar
gehouden wordt, de belasting voor de overige
etmalen in hetzelfde kalenderjaar lager ge
steld wordt.
In de toelichting zeggen adressanten o.m.,
dat de tarieven te Amsterdam, waar de con-
tribuabelen langer dan te Haarlem gelegen
heid hebben, om de vermakelijkheidsbelasting
op het publiek te verhalen, lager zijn dan
hier en dat te Groningen verschil wordt ge
maakt tusschen levende muziek en mechani
sche muziek.
GEVONDEN DIEREN EN
VOORWERPEN.
W. van Duffelen, Baljuwslaan 7. autoped.
J. C. Sparreboom, Voorzorgstrat 21, beursje
m.i.; Groenendaal, Koninginneweg 2, geld;
P. van Leuven, Zomerkaue 61. brieven;
Nieuwland, Spaarnwijkstr. 17, broche, Koele-
meyer, Schreveliusstraat 35, boeken en jas;
v. Amerongen, Saenredamstraat 28, kolenbon
G. v. Boogaard, 2e Zuid Polderstraat 103,
boekje; Wed. de Nijs, Magdalenastrata 6,
ceintuur; J. Bosma, Ceciliasteeg 8, ceintuur;
A. Schreinders, Korte Hofstraat 11, nagel
garnituur, sierspeld; Bureau van Politie
Smedestraat, handschoen; P. E. Ruts, Ged.
Raamgracht 69 zw, idem. E. Nieuwenhuis,
Wagenweg 46. idem.. M. Wipprecht, Vinke-
straat 27. hond; J. Prenen, Hendrik Roozen-
laan 16. gewicht; Korvinus, Santpoorter
straat 11, kat; Teunisse, Aelbertsbergstraat
103 .idem; P. Kleijne, Duvenvoordestraat 104.
kindermuts; Bureau van Politie Smedestraat
muts; T. Moerkerk .Perseusstraat 35. oorbel.
Visser, Brederodestraat 2, papiermand;
Schrama. Sophiastraat 14 rood, rijwielbelas-
tingplaatje; de Lee. Aelbertsbergstraat 25,
Rozenkrans. N. Cobelens. Leidschestraat 56 r.,
rijwielbelastingplaatje; Watelaan, Zomerstraat
5 idem, M. Drenth, Friesche Varkensmarkt
20 regenjas, Swart Barbarossastraat 14 tasch
m.i., Karremans, Siriusstraat 10, actetasch;
Sanders, Barbarossastraat 39, tasch m.i.
REVUE-OPERETTE „MARIE-LOUISE".
De Theateronderneming van de heeren
Remé Sleeswijk en Jo Gosschalk is er in
geslaagd, de hand te leggen op de ln her bui
tenland met enthousiasme ontvangen revue
operette „Marie-Louise".
Deze romantische operette in grooten re
vuestijl, waarvan reeds verschillende melo
dieën populair geworden zijn, wordt nu voor
het eerst door bovengenoemde theateronder
neming uitgevoerd in speciaal, gr oo tend eels
te Parijs vervaardigde costumes en décors.
Naar wij vernemen zal ook hier ter stede
een opvoering worden gegeven en wel op Zon
dag 11 en Maardag 12 November in den
schouwburg aan den Jansweg.
DRIE MOTIES.
De Vereeniging „Vrienden der Sovjet Unie1
heeft drie moties aangenomen.
In de eerste motie wordt de erkenning van
de Sovjet-Unie door de Nederlandsche regee
ring geëischt, daar dan werklooze Neder
landsche arbeiders in de Sovjet Unie werk zul
len kunnen vinden.
In de tweede motie wordt bezwaar gemaakt
tegen een eventueele uitwijzing naar Duitsch-
land van den te Haarlem opgesloten emigrant
August Braun omdat hem in Duitschland, zoo
meent de V.V.S.U., een droevig lot wacht.
De derde motie bevat een protest tegen het
optreden van de Amsterdamsche politie tegen
de Duitsche emigrante, vrouw Stiesel.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
WIJZIGEN EN LEGGEN VAN TRAMSPOREN.
Ged. Staten van Noord-Holland hebben
gunstig beschikt op een verzoek van de N.V.
Noord-Zuid-Hollandsche Tramweg-Maat
schappij te Haarlem, om vergunning tot het
wijzigingen en leggen van Vamsporen in den
Kruisweg, het Stationsplein, den Jansweg en
het Kennemerplein, te Haarlem, behoorende
tot de tramlijn Heemstede (Van Merleribrug)-
Haarlem (Soendaplein).
Kinderbewaarplaats in
Haarlem-Noord.
Lang gewacht en stil gezwegen.
Nooit gedacht en toch verkregen.
Zoo is het ook ons gegaan we hebben lang
moeten wachten tot we eindelijk een ge-
schikt terrein gevonden hadden en permis
sie bekomen hadden, om daarop de crèche
Haarlem-Noord te mogen bouwen. Dat we
nooit gedacht hadden dit doel te bereiken is
wel niet heelemaal juist, maar wèl hebben we
dikwijls gewanhoopt, als er weer een desillu
sie volgde. Maar nu hebben we het toch ver
kregen en wel een terrein aan de Wickevoort-
Crommelinstraat er er is reeds niet den
bouw begonnen van een eenvoudige, maar
praktisch en hygiënisch ingerichte crèche
door de gebr. van Rijswijk met advies van
Ing. Zwiers. Om grootere onkosten te voor
komen, zal de bouw nog iets boven onze be
grooting en draagkracht gaan en moet er
door de comotéleden nog hard gewerkt wor
den, om zonder zorgen te kunnen beginnen.
Mocht er dus eerstdaags nog eens bij u aan
geklopt worden, helpt u ons dan allen zoo
veel u kunt. En dan zouden we aan alle Huls
vrouwen in Haarlem en omstreken willen vra
gen, iets voor den inventaris af te willen
•taan. stoeltjes, tafeltjes, kinderstoelen,
kruikjes, een babyweegschaal, speelgoed, enz.
enz. En als er nu eens velen onder u waren
die ons een stuk desnoods voor de linnenkast
Salomon's goudmijn terug,
gevonden?
Haarlem's Dagblad 29 October 1934.
Wanneer thans een verhandeling over
„Sumatra-Goudland" zou eindigen met een
conclusie, waartoe Dr. W. G. N. van der
Sleen blijkens het in hoofde dezes aange
haalde artikel komt, luidend:
,En ik herhaal het, er zijn talrijke aan
wijzingen, dat daar (op Midden-Sumatra, T.)
de goudmijnen van Ofir en Taprobana gelegen
hebben, waaruit koning Hiram's scheeps
lieden voor Salomo in één jaar tijds zes
honderd zes en zestig talenten goud, onge
veer twee millioen gulden, hebben wegge
haald"; dan zou men zulk een verhandeling
als der zake onkundig geschrijf ter zijde leg
gen.
Het is al lang door geleerden, onder wie onze
groote Kern een voorname plaa/ts innam,
uitgemaakt, dat Taprobane de oude naam voor
Ceylon is en dat de naam Ofir of Ophir door
Nederlanders aan den berg Talamau werd
gegeven, omdat Jan Huygen van Limschoten
in capittel 19 van zijn Itinerario, Voyage ofte
Schipvaert enz. daartoe aanleiding heeft ge
geven. Deze schreef, dat tegenover Malakka
het „vermaerde Eylandt, eertijds ghenaemt
Taprobana ende teghenwoordigh Samatra"
was gelegen. Hij voegde daaraan toe, dat dit
eiland ook „van sommige Historieschrijvers
wordt ghenoemt Chersoneso Aurea (en) ander
willen affivmeeren dat het Ophir is, daer
Salomon het Goudt van daen creech".
Men heeft dit Ophir behalve op Sumatra,
meenen te kunnen aanwijzen in Arabië, Voor.
Indië en Afrika, o.a. Simbabwa in Zuid-
Afrika. Een Fransch onderzoeker heeft en
kele maanden geleden niet uit economi
sche drijfveeren, maar op grond van weten
schappelijk onderzoek gemeend te kunnen
bewijzen, dat het in den Bijbel genoemde
Ophir op een door hem gevonden plaats in
Oost-Afrika als ik mij niet vergis in.
Abessynië moet hebben gelegen.
Inderdaad heeft Sumatra zooals Dr. van
der Sleen ook aanhaalt, in het Sanskrit
Suwarnadvipa (Goudeiland) geheeten
steeds den naam van een rijk goudland ge
had. Fabuleuze verhalen werden gedaan, o.a.
dat het heele land uit goud bestond. De
Arabier Ibn al Wardi (1340) schreef, dat de
Koning van Zabaq (Sumatra) Maharadja 300
mann goud (180.000 dirham) per dag krijgt,
gegoten in tegels, die in zee geworpen wer
den, welke zee alzoo tot. schatkamer diende.
Ik zou meer aanhalingen kunnen geven, die
uit de oude Chineesche en Arabische geschied
schrijvers zijn opgediept en die allen van een
goud-eiland spreken, waarmede niet anders
dan Sumatra bedoeld kan zijn. Een studie van
al die zaken is zeker van belang, doch of zij
waarde zal hebben om daar goudmijnen uit te
creëeren? Misschien zou een nadere studie
van den Bijbel hier wat kunnen leeren, maar
op de in uw blad van 29 October j.l. voor
komende gegevens zou het gevaarlijk zijn
goud in zulk een goudmijn te steken!
De conclusie, waartoe Prof. Dr. L. M. R.
Rutten na een ernstig en veelzijdig geologisch
onderzoek in Ned.-Indië komt, luidt „Zoowel
wat de waarde als wat het economisch be
lang betreft, komen van de genoemde mine
ralen goud en zilver zeker achteraan. (De
geologie van Ned.-Indië, 1932, pag 200).
Merkwaardigerwijs zegt deze geleerde over
de ook door Dr. v. d. Sleen opgegeven groote
winsten van de Redjang-Lebong goudmijn:
„Het zijn dergelijke zeldzame successen, die
den speculatief, gezinden mensch altijd weer
aandrijven om zijn geluk in den mijbouw
te beproeven, al zijn de mislukkingen over
matig talrijk en al overtreft misschien het
totale kapitaal, dat in vruchtelooze mijnbouw
exploratie wegvloeit de waarde der verdien
sten van de enkele succesvolle ondernemin
gen". (Dr. L. M. R. Rutten, Voordrachten over
de geologie van Ned. Oost-Indië, 1927, p.
489).
J. TIDEMAN.
Bijschrift:
Zooals onze lezers weten hebben wij mede
gedeeld dat wij het bewuste betoog geheel
voor rekening van dr. v. d. Sleen lieten en
dat wij ons omtrent de exploitatie-mogelijk
heden van de bewuste mijn van ieder oordeel
moesten onthouden. Red. H.D.
De kunst in nood.
Geachte redactie,
Zondagavond werd er voor de radio een voor
dracht gehouden over de werkloosheid. Ook
op kunstgebied is de ellende stijgende en voor
al in de Toonkunst. Onder de jongeren zijn er
zeer velen die reeds eenige jaren geleden hun
eindexamen deden aan Conservatorium etc. en
nu geen schijn van kans hebben iets te ver
dienen. Zelfs met lessen geven niet, ook al door
de tijdsomstandigheden en door een moorden
de concurrentie van onvakkundigen.
Deze of gene, die maar 'n beetje een instru
ment kan bespelen, slaat aan het les geven
(soms voor bijverdienste of voor de „aardig
heid" zooals iemand mij eens zei, toen ik hem
op het foutieve daarvan wees) en voor zulke
geringe prijzen, dat een vakpaedagoog er ge
heel buiten komt te staan. Maakt zoo'n leer
ling na soms eenige jaren nagenoeg geen vor
deringen. dan houdt hij (of zij) er mee op,
ofgaat naar een gediplomeerd paedagoog.
In 't laatste geval kan zoo iemand meestal
van voren af aan beginnen. Ouders en leerlin
gen hebben hun geld en hun tijd verknoeid.
Waarom niet meteen naar een gediplo
meerd muziekleeraar gegaan? Mij zijn geval
len bekend van menschen die werkloos wer
den; zij wisten iets van muziek en gaven zich
uit voor muziekleeraar en dirigent. Van hen is
het eenlgszins te begrijpen, maar absoluut
niet te verdedigen. En de kunst is er nooit mee
gediend.
Zij stooten het brood uit den mond van hen,
die jarenlang hun jeugd opgeofferd hebben
om het hoogste te bereiken in hun kunst, hun
ideaa) om dan honger te lijden.
JOH. VAN 'T VLIE,
Pijnboomstraat 95
Haarlem, October 1934.
