Siui Hicaêaas
De Kerst-
ïnz
amelmg
Kerstinzameling.
Het Belan^ksle
52e Jaargang No. 15780
VerscKijnt 3agëlijKs, EeKalve óp Zori- en Feestdagen
Zaterdag 1 December 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4.
Bureaux: Groobe Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon No»-: Directie 13982 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkery: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1—5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels
ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze
Groentjes 13 regels 0.30, elke regel meer f 0.10, uitsluitend a contant
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid f 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad* Levenslange ongeschiktheid 2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Verlies Duim 75.-, Verlies Wijsvinger f 75.-, Verlies andere vinger f 30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
HAARLEM, I December.
Een Blamage.
De blamage voor de geheele z.g. beschaaf
de wereld, die de oorlog tusschen de „Volken-
bonösleden" Bolivia en Paraguay is, duurt nog
steeds voort. Sommige menschen beschouwen
dit ais de schuld van den Volkenbond, het
geen zoowat even redelijlj is als een verkla
ring, dat de geheelonthouders de schuld heb
ben van de nog voorkomende gevallen van
drankmisbruik, of als de uitlating van den
genialen generaal Smuts, dat de pacifisten
in de eerste plaats verantwoordelijk zijn voor
het oorlogsgevaar. De Volkenbond is de eenige
instelling, die poogt aan deze onzinnige men-
schenslachting in het gruwelijke klimaat van
den Chaco een eind te maken. En die po
gingen worden verhinderd door die landen,
leden van den Volkenbond en „Uitbanners van
den Oorlog" (.zie Kellogg-Pact) die blijven toe
laten dat hun wapenindustriëelen de onge
lukkige stakkers van moordtuig voorzien. Een
blamage voor den Volkenbond is dit niet. Het
heeft nog altijd geen zin den boel op z'n kop
te zetten. Het is een blamage voor de tegen-
werkers van den Volkenbond.
Over het verloop van de moordpartij in de
Chaco-moerassen wordt niet veel bekend. Als
dit blad het zich kon veroorloven zouden wij
er een journalist heen zenden om de nauw
keurige waarheid te onthullen. Helaas kan dat
niet. Er komen af en toe communiqués uit de
beide hoofdsteden La Paz (Bolivia) en Asun
cion (Paraguay) en de wijze waarop zij elkaar
tegenspreken bewijst het best hoeveel zij met
de waarheid te maken hebben. In dit opzicht
doet de Zuid-Amerikaansche beschaving niets
onder voor de Europeesche, die in de jaren
1914-1918 ook een waren stroom van offi-
ciëele onwaarheden heeft uitgegoten over een
verdwaasd menschdom.
Het nieuwste bericht is dat de Bolivianen,
wien het niet al te best schijnt te gaan ten
aanzien van overwinningen, krijgsroem en zoo,
hun president Salamanca bij diens bezoek aan
het front hebben afgezet, en ergens opge
sloten. Dit geval van oorlogslogica zou niet
nieuw zijn. Als de generaals stommiteiten heb
ben begaan, zet men den burger-president af
en werpt hem in het gevang. Misschien wou
hij wel vrede, of zooiets misdadigs. Enfin, de
man is er dan blijkbaar uit, en er schijnt
nu een militaire dictatuur in Bolivia te heer-
'scben. Men zou daar niet uit afleiden dat de
kans op een eindelijke beëindiging van den
oorlog afneemt. Integendeel.
Onwillekeurig rijst de gedachte dat het
logisch zou zijn als de Raad van den Volken
bond nu maar eens zelf naar den Gran Chaco
vertrok om er een eind aan te maken. Wij zijn
toch wel voldoende overtuigd van de macht
van de groote mogendheden, nietwaar, dat wij
ze in staat achten een oorlog tusschen twee
kleine republieken stop te zetten. Welnu dan.
De heele Raad behoeft niet eens te gaan. Die
ministers van de kleine mogendheden hebben
toch niet genoeg te vertellen, zoodat een com
missie bestaande uit Litvinof, Laval, Sir John
Simon en een „waarnemer" van de V. S. al
glad voldoende zou zijn. De heeren hebben een
ruime keuze uit oorlogs-zeemonsters, be
stemd om de veiligheid der wereld te verze
keren. Op zoom ding kunnen ze er heenvaren.
Een vliegtuigmoederschip (nog zoo'n strikt
defensief wapen, met z'n sentimenteelen
naam) zou mee kunnen gaan met 'n stuk of
vijftig verkenningstoestellen aan boord, om
waarnemingen te doen. Want men loopt de
kans dat de inlichtingen van Bolivianen en
Paraguayanen niet precies kloppen, zoodat
wat eigen waarneming haar nut zou hebben.
Ook zou men de 14-jarige en SO-jarige ge
vangenen kunnen gaan bezichtigen, die vol
gens het laatste beschavings-nieuws door een
der beide naties zijn gemaakt.
En dan zou men daar moeten zeggen: uit
scheiden, of wij passen de algemeene boy
cot op jullie toe. Wellicht zou een ervaren ex-
employé van de oorlogsindustrie, expert in de
uitdeeling van steekpenningen, mee kunnen
gaan om de rest te regelen. Als men er in de
kanselarijen der groote mogendheden wer
kelijk ernst van wilde maken, zou de vrede
tusschen Bolivia en Paraguay zelfs op een
voudiger wijze bereikt kunnen worden. Maar
deze demonstratie zou extra-propagandistisch
effect hebben op de onnoozele massa, en
schijnt dus verkieselijk.
Sommigen meenen dat de opsluiting van
meneer Salamanca het begin van de ineen
storting van Bolivia beteekent. Da's ook een
theorie. Overigens doet het er vrijwel niets
toe wie wint of verliest. Het gevolg van de
jarenlange moordpartij zal in elk geval zijn
dat beide landen tientallen jaren van ellende
tegemoet gaan, net als de Europeesche win
naars en verliezers van 1914-1918. En de ezels
in andere landen, die stukkies gekocht heb
ben in leeningen voor zulk een oorlog, zullen
de gevolgen wel mee mogen dragen. Het is
allemaal erg verstandig, erg zakelijk, en vooral
erg Christelijk.
R. P.
Belastingen te Bloemendaal.
Veranderingen in de voorgestelde opcenten.
Zooals wij indertijd meldden, hadden B. en
W. voorgesteld, 140 opcenten te heffen op de
Personeele belasting en 38 pCt. op de Gemeen
te fondsbelasting.
In de begrootingszitting van Vrijdag nam
de Bloemendaalsche Raad echter het voor
stel van den heer Cassée (V.D.) aan. 25 opcen
ten te heffen op de Vermogensbelasting' en
een voorstel van Jhr. Quarles van Ufford. 35
opcenten te heffen op de gemeente fondsbe
lasting.
De opcenten op de Pers. belasting zullen nu
118 worden.
Uit de reserve zal 18000 méér geput wor
den dan de door B. en W. voorgestelde 38000.
As er in deze dagen
iels heerlijkers, dan
elkaar eens een blijde
verrassing bezorgen?
is er de gelegenheid voor.
Regeering steunt de
inzameling der bladen.
De minister van Binnenlandsche Zaken
heeft aan de burgemeesters der verschillende
gemeenten een circulaire gericht, waarin hij
een warm beroep doet op hun medewerking
om de inzameling', waartoe de vereeniging De
Nederlands Hl Dagbladpers het initiatief ge
nomen heeft, met het doel aan behoeftigen
een Kerstgave te kunnen verstrekken, te doen
slagen.
„Ter handhaving van den
Europeeschen vrede".
Daily Telegraph kondigt
belangrijke besprekingen aan.
Duitschland terug in den Volkenbond?
LONDEN, 1 Dec. (V.D.) De correspondent
van de Daily Telegraph meldt, dat de volgen
de week te Genève belangrijke besprekingen
zullen plaats hebben met betrekking tot de
maatregelen tot het handhaven van den vre
de in Europa. Deze besprekingen zullen tot
doel hebben, de betrekkingen tusschen Italië
en Joegoslavië te verbeteren, terwijl ook een
toenadering van Italië tot Frankrijk wordt
verwacht.
Von Ribbentrop, die een kort bezoek aan
Parijs heeft gebracht, zal op 12 December
a.s. naar de Fransche hoofdstad terugkeeren.
Ook wordt gemeld, dat Duitschland voor het
nieuwe jaar diplomatieke stappen voorbereidt
ter oplossing van alle vraagstukken, welke
verband houden met de verhouding tusschen
dat land en den Volkenbond. Het blad voegt
er aan toe dat sterke machten in deze rich
ting werken.
De noodklok luidt, de dagbladpers
Van heel het land. komt bij u vragen.
En 'k steun haar in dit simpel vers.
Breng, met ons, licht in \lonk're dagen.
Voor velen in ons kleine land
Beheerscht de zwartste zorg het leven.
Geef daarom, met een milde hand.
Zooveel uw kracht vermag te geven.
Gij zult dit vriendelijk beroep,
Naar 'k weet, niet onbeantwoord laten.
En meedoen, om die zwakste groep
Te helpen, elk naar eigen mate.
De noodklok luidt, haar klank Is zwaar,
Voor hen, die vreezen voor den morgen,
Moog hun aan 't einde van het jaar
De Kerstklok vrede en vreugd, bezorgen.
P. GASUS.
De winkelsluiting.
Gewone regeling geldt morgen.
De Commissaris van politie te Haarlem
brengt onder de aandacht van belanghebben
den dat morgen Zondag 2 December in deze
gemeente de gewone Zondagsregeling voor de
winkels geldt en dat derhalve van een ge
opend mogen zijn van alle winkels geen
sprake is.
Ook abonnementskaarten voor
rij wiel ver voer?
Plannen van de spoorwegen.
De Ned. Spoorwegen zullen met ingang van
1 Januari a.s.. naar de Tel. verneemt, abon
nementskaarten voor het vervoer van rijwie
len invoeren. De houder van een zoodanige
abonnementskaart zal zijn rijwiel een onbe
perkt aantal malen kunnen doen vervoeren
met alle gewenschte treinen, ook met snel
treinen, waarmede rijwielvervoer plaats heeft.
Wat doen wij op deze dagen?...
ons geld nuttig besteden!
Geen oorlogsspeelgoed koopen, alleen
nuttige en practische huishoudelijke
artikelen in de KLOMPEN CENTRALE op
het pleintje, hoek Dr. Leydsstraat,
Telefoon 11784.
(Adv. Ingez. Med.)
Het auto-ongeluk bij Halfweg. De totaal vernielde auto.
uitgaande van de vereeniging
,De Nederlandsche Dagbladpers"
„Geen gift is te klein, geen bijdrage te groot"
zoo werd in de eerste oproeping geschreven
Geen gift is tc kleinin haar algemeen
heid is dit juist de inzamelaars zullen na
tuurlijk ook de geringste bijdragen dankbaar
aanvaarden maar allen, die in staat zijn
iets af te zonderen voor dit mooie doel, moe
ten er voor zorgen, dat het óók op hen per
soonlijk slaat. Geen gift mag te klein zijn!
Het Nederlandsche volk is opgeroepen voor
een groote zaak, een zware taak: Kerstvreug
de te brengen in de gezinnen der behoeftigen.
Het getal der hulpbehoevenden is ontstellend
groot, het leed. dat zooveel mogelijk gelenigd
moet worden .ontzettend zwaar. Daarom za<
er slechts van leniging van den nood sprake
kunnen zijn. als er veel, zeer veel geld inkomt
Er is nu in honderden, duizenden gezinnen
een verwachting gewekt
Die moet vervuld worden!
Dit is alleen mogelijk, als elk, die zoo ge
lukkig is. nog te behooren tot het deel der be
volking. dat niet behoeft te ontvangen, maar
nog (iets of veel) geven kan en mag. zich ge
heel aan deze zaak geeft. Men vrage zich niet
af: met hoe weinig kan ik er mij afmaken,
maar: hoeveel kan ik geven.
Giften voor dit doel hebben niet het ka
rakter van een aalmoes, zij zijn een offer. De
gever ontzegt er zichzelf, als het noodig is, iets
voor. Natuurlijk zullen er dan toch nog vele
kleine giften komen; het penningske dei-
weduwe was immers ook een offer. Maar als
wij dit penningske als maatstaf nemen, zullen
er bij de inzameling ook vele penningen ko
men, dan zal er ook zilver klinken en bank
papier ritselen. Zij die kapitaal bezitten en zij
die nog werken, hebben hier een taak te ver
vullen!
De giften moeten stroomen. Ook in deze
kan ons kleine volk zich weer eens groot too-
nen!
Er kan ook zoo nuttig met lijsten gewerkt
worden. Wie neemt op fabriek, werkplaats,
kantoor, of winkel het initiatief om zoo'n lijst
aan te leggen? Wie collecteert op vergaderin
gen. op concerten, op uitvoeringen? Penning
meesters van vereenigingen of clubs die goed
bij kas zitten, hebben ook een taak te ver
vullen.
Wie terwille van zijn zwaar-getroffen mede-
menschen zich de zwaarste opoffering ge
troost. zal voor zichzelf het beste Kerstfeest
vieren.
Er moet. als de inzameling is afgeloopen,
gezegd kunnen worden:
Geen gift was te klein!
Dus: MET ELKANDER VOOR EEN ANDER!
Bezorg zoo mogelijk uw gift aan ons
kantooi GROOTE HOUTSTRAAT 93,
Haarlem.
Toezending kan ook geschieden op
Post-Girorckening no. 38810 ten name
van Haarlem's Dagblad of per post
wissel.
S.v.p. naam vermelden van gemeente,
waarvoor de gift bestemd is. Bij niet-
vermelding wordt de gemeente uwer
inwoning als zoodanig beschouwd.
De eerste verantwoordingslijst zal
Maandag a.s. worden gepubliceerd.
Groote brand te Heiloo.
Boerderij in vlammen opgegaan.
HEILOO, 1 December (Reuter) Vanmorgen
om half acht is brand uitgebroken in de
groote boerderij toebehoorende aan de St.
Willebrordus-psychopateninrichting en staan
de te midden van de gebouwen van die
stichting'. De boerderij was be
woond door den heer Zwart. Onmiddellijk na
het uitbreken van den brand werd de Alk-
maarsche brandweer gewaarschuwd, terwijl
ook met de middelen van het instituut werd
gewerkt. Van de boerderij, in het midden
waarvan een groote hooischelf was opgesla
gen, kon niets worden gered. De bewoners
slaagden er echter in het meerendeel hunner
bezittingen te redden. Verzekering dekt de
schade. De boerderij brandde af. De omlig
gende gebouwen hebben geen schade opge-
loopen.
ST. NICOLA A 8 GESCHENKEN
BEUN'»
loemenmagazijn
GIERSTRAAT 75 - Tel I4S5S
(Adv. Ingez. Med.)
Laval heeft in de Fransche Kamer tot Hitier
de uitnoodiging gericht tot „Oost Locarno"
toe te treilen.
pag. 4
De Philippijnen zijn door den taifoen ernstig
getroffen.
pag. 4
Een storm heeft boven Midden-Noor wegen
groote schade aangericht.
pag. 4
De bekende Fraosche sportvlicgster Hélène
Boucher is verongelukt.
pag. 4
Voorloopig zal rust heersclien in de salarissen
bij dc Spoorwegen.
pag. 3
Het faillissement van het Schouwspel zal wor
den aangevraagd.
pag. 3
Dinsdag zal over de Defensiebegrooting ge
stemd worden.
pag 3
Lodcwijk van Deyssel tot grootofficier in de
Leopolds-Orde benoemd.
pag. 5
De brandstoffentoeslag te Haarlem.
pag. 5
De heer J. L. Tadeina over Haarlemsche jeugd
herinneringen.
pag. 5
Bioscopen.
pag. 17
Puzzlerubriek.
pag. 5
Bekende Haarlemmers: Ds. J. W. Siertsenia.
pag. 3
Laatste berichten.
pag 6
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Een blamage.
pag. 1
Van onzen Berlijnschen correspondent: Elf
jaar Nazigeschiedenis.
pag. 4
A. J. C. VI.: Zoekend naar een saxofoon.
pag. 3
L. N.: Amsterdam maakt zijn vuilnis pro
ductief.
pag. 13
Brieven van een Controleur B. B.
pag. 14
Dr. W. G. N. van der Sleen: Nog eens Rome.
pag. 14
Financieele Kroniek: Terugkeerend vertrou
wen in de Ver. Staten.
pag. 12
Willy van der Tak: Het buitenlandsehc boek
van deze maand.
pag. 17
K. de Jong: Voorbespreking van de radiomu-
ziek der week.
pag. 17
Jules Kammeijer: Blijft fit!
pag. 13
H. K.: H. D. Vertelling. „De droefheid van Rid
der Evcrard.''
pag. 13
Het Haarlemsche Stadsbeeld: Groote Hout
straat 8.
pag. 14
Heel zeker,
maar niet langzaam slinkt onze
voorraad
RIJMEN VAN P. GASUS
^.Verkrijgbaar aan ons kantoor Gr.
Houtstraat 93
Prijs 25 cent
Hebt gij uw exemplaar al?
De brand op de „Morro Castle"
Proces tegen kapitein Warms begint
12 December.
NEW-YORK, 1 December (Reuter) Kapi
tein Warms, die gezagvoerder was van de
Morro Castle, toen op dit vaartuig brand ont
stond en de hoofdmachinist Abbott zullen
zich hebben te verantwoorden wegens nala
tigheid en plichtsverzuim, tengevolge waarvan
meer dan 500 menschenlevens verloren gin
gen. Beiden zijn gedetineerd doch kunnen te
gen een borgstelling van 2500 per persoon
voorwaardelijk in vrijheid worden gesteld. De
zaak komt 12 December voor.
(Warms nam, naar men zich herinneren
zal, het commando over nadat de gezagvoer
der door hartverlamming was overleden).