Haarlem's Dagblad | 1934 | 3 december 1934 | pagina 2

LKg°P>m)ZZILiS

DE BILT

St. Nicolaas-creschenken

voor mannen.

ECHTE WALES-ANTHRACIET

Kanarietentoonstelling te Haarlem

LITTERAIRE
KANTTEEKENINCEN.

MAANDAG 3 DECEMBER 1934

HAARLEM'S DAGBLAD

2

Ik weet niet wat ik koopen zal....

Door Haar.

Eindelijk ben ik klaar met mijn Sint Nico-
laas-inkoopen. Ik ga het vieren bij oom en
tante. De cadeautjes voor haar en de nichtjes
waren gauw genoeg gekocht, maar wat moet
je nu aan een man geven? Tante begreep de
moeilijkheid en had me eerst van te voren
al een avondje gevraagd om ongemerkt sa
men oom „uit te hooren". Toen ik wegging was
ik nog niets wijzer geworden, maar bij de deur
zei tante: ,een nette, bescheiden das is altijd
welkom, en wil je voor mij dan nog een kist
je sigaren van vijftig voor hem koopen? Oom
rookt graag Salamanca van een dubbeltje het
stuk Ik knoopte de woorden „das" en „siga
ren" in mijn oor; den naam van de laatste
wist ik nog maar half. Toen de tijd ging
dringen ben ik eindelijk met den moed dei-
wanhoop de stad ingetrokken om cadeautjes
te gaan koopen voor een man.

Den eersten den besten sigarenwinkel stap
te ik binnen, waar ik voor de ramen al band
jes zag met Deliciosos, Duque en Marquesos.

„Dag mijnheer, ik wou graag wat sigaren,
hebben".

„In welken prijs, juffrouw?"

„Een dubbeltje het stuk".

„Wenscht u ze licht of pittig?"

„Eh.. ..eheen beetje pittig mag wel",

zei ik op goed geluk.

En toen kwamen de verschillende merken
op mij afstormen. „Hier heeft u Balinena, een
lekkere sigaar en een mooi model".

Had u ooit van het model van een sigaar
gehoord? Ik niet; en wat er voor moois aan is?

„Dit is „Cavalier" die is wat kleiner".

Toen flitste iets van „Salamadoor

mijn hoofd.

„Heeft u Salamander?" vroeg ik dapper.

„Nee, die ken ik niet, juffrouw".

„Wacht eens, Oom las juist iets voor van
Zuid-Amerika, ongeregeldheden in Bolivia.
Kijk, zei hij nog, die president heet net zoo
als mijn sigaren".

„O, dan bedoelt u Salamanca", kwam de
man. „neen, die heb ik niet, maar Balinena
komt er nog het meest mee overeen".

..Dan zal ik het liever eerst nog maar eens
aan mijnheer vragen. Goedendag".

Het was eigenlijk een onzinnig antwoord,
want hoe kun je iemand nu vlak voor Sint
Nicolaas zoo'n ingrijpende vraag gaan doen?

Zonder bedenken ging ik naar den volgen
den sigarenwinkel. Er was een mannelijke
klant binnen, die natuurlijk medelijdend zou
glimlachen en dus bleef ik buiten wat aan
mijn fiets morrelen. Toen de expert verawe
nen was trad ik binnen.

„Mijnheer, heeft u Salamanca sigaren?"

„Ja. maar op het oogenblik alleen van
twaalf cent het stuk".

Kon het ongelukkiger?

„Maar dit is ook heel lekker" en hij liet me,
geloof ik, Nederlandsche Munt zien.

Het maakte me wantrouwend en ik vroeg
om een adres, waar ik cc bedoelde sigaren
zou kunnen krijgen. Hij noemde me er een,
nadat hij nog woorden als „Victor Hugo" en
„Karei I" naar mij toe geslingerd had.

Nu toch wel een beetje angstig, wilde ik
naaf een derden winkel gaan. toen ik een
zaak in heerenmode-artikelen in het oog
kreeg.

Daar zou ik meer succes hebben, dat was
iets wat met mode te maken had!

Eerst keek ik eens voor de étalage en her
innerde mij opeens een verhaal dat Oom al
eenige weken geleden gedaan had, maar dat
me steeds was bij gebleven.

„Weet je hoe mannen inkoopen doen? Als
ik nu b.v. een das moet hebben, dan kies ik er
een uit de étalage. Daarna ga ik binnen en
vraag den bediende de tweede das van links,
die voor dat raam staat. De bediende pakt in,
ik betaal en binnen twee minuten sta ik met
mijn aanwinst weer op straat".

Dat verhaal was het, dat ik mij herinnerde,
en ik wilde eerst hetzelfde eenvoudige recept
volgen.

Maar neen. een vrouw heeft nu eenmaal het
voorrecht om een heelen voorraad artikelen
eerste exemplaren, die ze gezien heeft, te koo-
te mogen laten uitpakken en dan een der
pen.

Waarom zou ik van dat voorrecht geen ge
bruik maken. Vier bedienden keken mij aan
toen ik binnenkwam en de vijfde legde juist
de allerlaatste hand aan het toilet van een
heer, die blijkbaar net een nieuw pak gekocht
had.

„Mijnheer, ik wil graag een das hebben".

„Dat kan, juffrouw. Wat draagt mijnheer
voor costuum?"

„Gewoon, o ja donkerblauw, en ook wel
grijs".

En daar kwam de heele voorraad: dassen
met strepen, dassen met noppen en dasSen
met een spikkeltje. Er waren er blauw met
wit. grijs met wit en groen, grijs met rood,
rood met wit en nog een heeleboel meer. De
bediende knoopte en etaleerde ze smakelijk
voor me. Even dacht ik aan het koop-recept
van Oom.

„Mijnheer, rechts in de étalage heb ik wel
een mooie das gezien". Toen ik hem van
dichtbij zag vond ik hem niet erg mooi meer
en ik wilde eigenlijk ook toonen dat ik bij
zoo'n uitgebreide keuze toch een eigen smaak
had.

„Is mijnheer jong of oud?" vroeg de be
diende, die nog niet wist of ik iets voor mijn
verloofde of voor mijn grootvader moest heb
ben.

„Niet zoo heel erg jong".

Een cadeautje waarmee U iedereen
een genoegen kunt doen!
Kleine leg-puzzles reeds 10 c. of 15 c.

Cartonnen puzzles van 50 ct. in
grote collectie, prachtige platen
300 stukjes
Met 200 stukjes 40 ct.

Ook houten legpuzzles. Diesel-
t r e i n-, K. L. M.-p u z I e s enz. Leg-
puzzle Londen-Melbourne race, met
Uiver, bemanning, routekaart enz.

300 stukjes 60 ct. en 70 ct.

Speciaal adres:

©i

14 TELEF. 11963

ANEGANG

(Adv. Ingez. Med.)

AGENDA

Heden:

MAANDAG 3 DECEMBER

Stadsschouwburg: Abonnementsvoorstelling.
De Vier Jaargetijden. 8.15 uur.

Nieuwe Kerk: prof. dr. A. H. de Hartog over
Is God liefde? 8 uur.

Palace: „Bleeke Bet". Op het tooneel Jopie
Koopman. 7 en 9.15 uur.

Luxor Theater: „Als een vrouw lief heeft".
Van 7 uur af doorloopende voorstelling.

Rembrandt Theat-c: „Goud". Op het tooneel
4 Serenaders (accordeonisten) 7 en 9.15 uur.

Frans Hals Museum: Tentoonstelling 17e
Eeuwsche Hollandsche Kunst. 105 uur.

Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.

DINSDAG 4 DECEMBER

Stadsschouwburg: Fritz Hirsch Operette
Die Fledermaus. 8 uur.

Gem. Concertzaal: H. O. V Concert Solisten
Marix Loevensohn met drie leerlingen (cello)
8.15 uur.

Buitengew. alg. verg. v. Drogisterijen v.h.
K van Eden, 10 uur v.m.

Bioscoopvoorstellingen.

Frans Hals Museum: Tentoonstelling 17e
Eeuwsche Hollandsche Kunst. 10—5 uur.

Enfin, tenslotte had ik er drie voor een laat-
sten keus uitgezocht.

„U heeft een duren smaak juffrouw".

Ik voelde mij gestreeld en koos een donker
blauwe das met een wit kringetje.

Trotsch ging ik weg, maar ik was toch erg
blij toen de bediende bij het uitlaten zei:
„Mijnheer kan altijd ruilen als 't niet naar den
zin mocht zijn".

Op weg naar huis ging ik naar den derden
sigarenwinkel. Er was weer een mannelijke
klant binnen; even later kwam er nog een. En
dus ging ik naar huis.

's Avonds probeerde ik het opnieuw. Deze
winkelier had Salamanca's, maar alleen een
klein kistje dat al aangebroken was. Het leek
wel zooiets als een doos bonbons, waaruit ge
snoept is.

Maar hij zou zorgen morgen een kistje van
vijftig te hebben met kistband. De waarde
van dit laatste ontging me. Ik hoef het pakje
dus alleen nog maar te halen en dan ben ik
heelemaal klaar voor de Sint! Gedichtjes zijn
zijn niet zoo moeilijk, veel lastiger is 't om ca
deautjes te koopen voor een man. Maar zelfs
daarin ben ik geslaagd.

En als de das niet goed is, kan oom hem
nog altijd ruilen....

meldt:

Hoogste barometerstand 766.3 m.M. te
Toulouse.

Laagste barometerstand 735.3 m.M. te
Jan May en.

en voorspelt:

Matigen, tijdelijk wellicht nog kraehtigen
Zuidelijken tot Zuid-Westelijken wind. Be
trokken tot zwaar bewolkt. Tijdelijk regen.
Aanvankelijk weinig verandering in tempe-
Vatuur. Later iets kouder.

Uit het Buitenland

EVENTUEELE OPKLARING VAN KORTEN
DUUR.

Sinds Zaterdag heeft het gebied van hooge
druk zich geheel naar Centraal Europa ver
plaatst en veld geruimd voor een uit West
naderende depressie, waarbij de warme lucht
stroom uit het Zuidwesten tot diep in het
vasteland drong en het vorstgebied in Cen-
traal-Europa. dat gisteren nog aanwezig was,
deed verdwijnen.

Overal steeg de temperatuur sterk. Te
Muenchen zelfs 15 gr. C.

In het Noordwesten daalde de temperatuur
echter bij het stijgen van den druk. Aan de
polaire zijde van het depressiestelsei ontwik
kelde zich over IJsland een arctische lucht
stroom met zeer lage temperaturen aan de
Oostkust van Groenland.

Veertien stations melden meer dan 10 m.M.
regen en vier meer dan 15 m.M.

Veel regen viel in ons land, in Noordwest
en voor de Noorsche kust. Het depressie-
systeem reikt nog tot ver in het Zuid-Westen

Het is te verwachten, dat de warme lucht
stroom zal blijven waaien en dat eventueele
opklaring van korten duur zal zijn.

Barometer

754 mM.
753 m.M.

Hedenmorgen 10 uur
Stand van gisteren
Neiging: Vooruit.

Opgave van:

CAREL VAN HUIZEN, Opticien
Kleine Houtstraat 13, Telefoon 14112

Thermometer

3 December:

Hoogste gisteren 49 F.

Laagste heden nacht 39 F.

Hoogste heden 50 F.

a. f 2.15
WITTOP KONING - HAARLEM

HARMENJANSWEG 67A. - TELEFOON 16100

(Adv. Ingez. Med.)

BURGERLIJKE STAND

HAARLEM. 3 December
Bevallen 29 November: H. de Grootde Nijs
d.; E. G. RaaphorstRoest, z.; A. G. Bar
men tloVergers, z.; 30 November: P. W. van
EerdenHoutkamp, z.; 1 December: J. K.
M. BeerenhoutKiezebrink, z.

Overleden 29 November: D. S. Hiemstra
Slaterus, 78 j Bleekenbergstraat 30 Novem
ber: W. F. Homburg, 80 j.. Schotersingel; J.
Heiloo, 87 j„ Kinderhuisvest; O. L. v. d. Huure,
72 j., de Haasstraat; A. Broekhuizen, 75 j.,
Raaks.

Het zilveren jubileum van
„Avadia".

Een zeer geslaagde avond.

Zaterdagavond werd in de groote Gem. Con
certzaal een feestavond gegeven, ter gelegen
heid van het zilveren jobfleum van „Evadia",
de vereeniging van leerlingen der Middelbare
School voor Meisjes alhier.

Het werd tot een zeer geslaagden avond,
waarvoor de belangstelling natuurlijk zeer
groot was. Aanwezig waren o.m. de directrice
mej. dra. C. M, Burger, en de beide oud-di
rectrices mej. C. H, J. Farret en mej. J. Ber
denis van Berlekom.

Het weest werd geopend door mej. I. Vis,
presidente van „Avadia", die de aanwezigen
welkom heette, in 't bijzonder de directrice
en de beide oud-directrices.

De president van de Leidsche H.B.S.-Ver
eeniging „Emtegeës" hield een toespraak,
waarin hij het bestuur en de vereeniging hul
digde. Spr. bood bloemen aan.

Hierna werd de revue „Wij jubfleeren" op
gevoerd. En met. groot succes. In deze revue
werd een terugblik geworpen on de oude da
gen van „Avadia". O.m. werd een klas ver
toond uit den ouden tijd. Liederen van vroe
ger worden gezongen, o.a. het beroemde „Ta
■"a ra boum dié", dat dóór alle aanwezigen met
animo werd meegezongen. Een groot lachsuc
ces natuurlijk! De zeer geslaagde dansen in
de revue werden uitgevoerd onder leiding van
den heer J. van Duin.

Na afloop van de revue betrad mej. Farret
het podium en hield een toespraak, waarin zii
o.a. de aandacht vestigde op het groote ver
schil tusschen de oude dagen van „Avadia" en
de omstandigheden der vereeniging in den
tegenwoordigen tijd.

De avond was 'verder aan den dans ge
wijd: er waren ook verschillende attracties
aan het bal verbonden.

Zij nog vermeld dat. vele oud-leerlingen en
tal van leden van zuster-vereenigingen het
feest bijwoonden.

Voor Haarlem's Kantonrechter.

Een auto, die zig-zag reed.

Het leek heel erg. In de dagvaarding was
ten laste gelegd, dat een dame uit Haarlem
onder den invloed van sterken drank in Zand-
voort, zig-zag over de Zeestraat gereden en een
stilstaande auto geraakt zou hebben. Er waren
zeven getuigen aanwezig en uit hun verkla
ringen voor den kantonrechter bleek, dat van
alcoholgebruik, laat staan misbruik, geen
sprake was. Menschen, die verdachte even voor
de aanrijding gesproken hebben, verklaarden,
dat zij zelfs niet rook naar alcohol. De politie
mannen hebben een „zoetige lucht" waarge
nomen. doch zij konden niet verklaren, dat die
van alcohol kwam. De opgewondenheid van
verd. was toe te schrijven aan het feit, dat
haar zoontje een wond aan zijn duim opge-
loopen had. waardoor hij vermoedelijk een lid
van dien duim zal moeten missen. Wartaal is
door niemand geconstateerd. Wel is vast ko
men staan, dat verd. met één hand gechauf
feerd heeft en dat de voetrem niet deugde,

waardoor de wagen telkens scheef trok.

De Ambtenaar achtte het alcoholgebruik
niet bewezen. Voor de rest vorderde hij een
boete van f 40 subs 20 dagen en conform dezen
eisch is verd. veroordeeld. Mr. A. Bruch trad
als verdediger op.

Neem een bocht rechts.

Een dienstbode uit Leiden heeft op het
Houtplein de bocht links genomen. Zij ver
klaarde voor den kantonrechter, dat zij een
paard en wagen passeeren moest.

Ambtenaar: ,.U mag in een bocht niets pas
seeren, tenzij stilstaande zaken."

Het geval kostte verd. f 1.

De TASCHJESDIEF WERKT WEER.

Een oudere dame is Zaterdagavond kwart
over zes op het Oranjeplein van haar taschje
beroofd. Er zat vier en een halve gulden in.
Om kwart over negen deed ze aangifte bij
de politie, die den dader toen niet meer in
de omgeving heeft gezocht.

In ieder geval zij het weer eens een waar
schuwing.

HAARL. WEER- EN STERRENKUNDIGE
KRING.

Vrijdagavond. 30 November jl. hield Dr. H.
M. Janette in het natuurkundelokaal der H.
B.S. B voor de leden van bovengenoemden
kring een lezing over „Spectra".

Na een korte herdenking van het verschei
den van onzen grooten Nederlandschen astro
noom Prof. Dr. W. de Sitter gaf de voorzitter
den inleider het woord.

Deze begon zijn boeiende voordracht met
de bespreking van de uitgebreidheid der spec
tra, die veel en veel grooter is. dan het voor
ons oog zichtbare gebied. Hij maakte aan de
eene zijde met behulp van een plaatje be
streken met bariumplatina-cyarude de ultra
violette stralen zichtbaar en aan de andere
zijde de infra-roode- of warmtestralen door
ee nthermo-zuil.

Na de bespreking van eenige regelmatighe
den in de spectra en het toonen van eenige
interessante proeven, werden eenige elemen
ten spectroscopisch onderzocht. In het 2de
-deel van zijn voordracht behandelde spr, de
toepassing der spectraal-a-nalyse in de astro
nomie, waardoor buitengewoon veel bekend is
geworden over de physische gesteldheid der
hemellichamen.

„HET CREMERNIEUWS".

Het Maandblad „Het Cramernieuws" kon
digt tegen Maandag 10 December een opvoe
ring van „De Violiers". tooneelspel in vier be
drijven van Willem Schürmann, aan. door de
tooneelafdeeling ,Xierdadigheid" der Vereeni
ging D.O.G. t-e Barsingerhorn. (Door bijzon
dere omstandigheden kan deze voorstelling
niet verzorgd worden door de werkende leden).

Dinsdag 1 December is er een kienavond
met bal, in het Kegelg8ebouw.

Voor het tweede halfjaar is het volgende
programma opgemaakt:

Woensdag 30 Januari: tooneelvoorstelling
door „J. J. Cremer". met opvoering van „De
gemaskerde Venus", blijspel in vier bedrijven
door A. J. Zoetmulder. Dinsdag 26 Februari
tooneelvoorstelling door de Kon. Vereen. „Lil-
teris Sacrum", te Leiden, waarbij zal worden
ongevoerd: .JBlauwbaard's achtste vrouw",
blijspel in drie bedrijven door Alfred Savoir.
Maandag 29 April: Slotvoorstelling door „J.
J. Cremer', waarvoor het op te voeren stuk
nog niet is vastgesteld.

Wegens vertrek naar Arnhem heeft de
heer D. van Beek zijn functie als bestuurs
lid ter beschikking moeten stellen.

LEDENCONCERT DER H.O.V.

Het concert der H.O.V. op Dinsdagavond
brengt als solisten de violoncellisten Marix
Loevensohn, Jean Aerts, Miep Meder en Annie
Rebers, die het' concertstuk voor vier violon-
celli van Schuman ten gehoor! zullen bren
gen.

Marix Loevensohn, door wie Schumann's
Konzertstück" ook in Nederland bekend is
geworden, schrijft naar aanleiding van dit
werk: „Het Konzertstück voor vier hoorns en
orkest van Robert Schumann, opus 36, be
hoort tot de zeer weinige werken van dezen
Romanticus, die tot dusverre bijna onbekend
zijn gebleven.

De oorzaak hiervan ligt natuurlijk aan de
bezetting: men vindt in het algemeen slechts
zeer sporadisch vier hoornisten, die kunnen
voldoen aan de uiterst zware eischen, welke

Het dagelijksch bestuur van de Vereeniging van Kanarieliefhebbers „Ons
Genoegen" bij de tentoonstelling. Van links naar rechts: S. Meijer, voorzitter;
J. W. Koning, secretaris; F. van der Nat, penningmeester.

VAN DOODSLAG BESCHULDIGDEN

DEN BOSCH, 3 December (V. D.) Het
gerechtshof alhier deed heden uitspraak in
de zaak tegen den mijnwerker E. B. uit
Kerkrade, die door de Maastrichtsche recht
bank tot levenslange gevangenisstraf was
veroordeeld wegens doodslag op Rosa Kurt
in den nacht van 30 Maart op 1 April.

Het gerchtshof heeft verdachte vrijge
sproken.

Zondag hield de Vereeniging van Kanarie
liefhebbers „Ons Genoegen" haar jaarlijk-
schen wedstrijd en tentoonstelling en daaraan
verbonden loterij in Café-Rest. „Spoorzicht"
aan het Stationsplein, alhier. Die zijn uiste
kend geslaagd. De uitslag is als volgt:

Stam 4 vogels kweek '34 F. de Nat 1ste prijs
met 201 punten, S. Meijer 2de prijs met 189
punten.

Stam 2 vogels kweek '34 S. Meijer 1ste prijs
met 99 punten, G. Koning 2de prijs met 78 p.

Stam 1 vogel kweek '34 J. Tichelaar 1ste prijs
met 60 punten, J. Tichelaar 2de prijs met 57
punten, P. van Dijk 3de prijs met 45 punten.

Belgische Waterslagers. Stam 2 vogels kweek
'34 A. van Kesteren Iste prijs met 165 punten,

idem 2de prijs met 165 punten.

Stam 1 vogel kweek '33 J. Tichelaar 1ste prijs
met 75 punten, idem 2de prijs met 69 punten.

Open klasStam 2 vogels F. van der Nat 1ste
prijs met 138 punten, idem 2e prijs met 135
punten, idem 3de prijs met 129 punten, J.
Droog 4 de prijs met 99 punten, S. de Boer 5de
prijs met 72 punten, A. Mering 5de prijs met
72 punten. De 5de prijs door middel van de
Hoofd Toeren beslist.

Open klas Belgische Waterslagers: Stam 1
vogel N. Hetem 1ste prijs met 84 punten, C.
Kort 2 de prijs met 72 punten.

Meesterzanger Waterslagers A. van Kesteren,
Winnaars Bondsmedaille. Meesterzanger Har-
zer A. Meijer, winnaar beker.

de componist stelt. Zelfs in Duitschland dat
toch bekend is om zijn voortreffelijke hoornis
ten. wordt het werk zelden gespeeld.

De algemeen bekende en uitstekende musi
cus Paul Bazelaire hoofdleeraar voor vio
loncel aan het Nationaal Conservatorium te
Parijs kwam daardoor op het idee het werk
te zetten voor vier celli.

De eerste uitvoering in dezen vorm werd
direct een groot succes; de bijzonder goede
ligging past uitstekend voor de violoncel en de
manier waarop de compositie door Bazelaire
bewerkt is verandert niets aan de oorspronke
lijke tekst en tonaliteit.

Tegenwoordig is het Konzertstück populair
in Frankrijk, België en Engeland, waar het
regelmatig op de programma's der groote sym-
phonieorkesten verschijnt.

Ook in Nederland heeft het zijn weg gevon
den tot het groote publiek en daarvoor mag
men Paul Bazelaire dankbaar zijn.

In Haarlem beleeft dit werk Dinsdag zijn
eerste uitvoering; evenals het symphonisch ge
dicht „Ahasverus" van James Simon, waarin
de solopartij door Marix Loevensohn vervuld
wordt.

De laatst genoemde compositie ontstond in
den zomer van 1934 in de omgeving van Haar
lem en is opgedragen aan den solist van dit
werk. De inhoud van dit werk is gebaseerd op
het tragisch bestaan en de eeuwige omzwer
vingen van de „Wandelende Jood".

Het programma bevat voorts de ouverture
„Een Midzomernachtsdroom" van Meldelssohn,
Petit Suite „Jeux d'enfants" van Bizet en voor
spel tot de Opera „Tristan en Isolde" van R.
Wagner.

De dans om de galg.

Het is opmerkelijk van hoe goed gehalte dit
jaar de boekenproductie is. Sinds wij ons laat
ste lijstje publiceerden kregen wij nog het
nieuwe boek van Anton Coolen in handen
„Dorp aan de Rivier", dat ik later uitvoerig
bespreken zal, doch reeds nu als een van de
mooiste, onderhoudendste boeken van deze
maanden wil aanbevelen. Er is een op waar
heid gebaseerde, Brabantsche fantastiek in,
die den lezer ongeloovig het hoofd kan doen
schudden, zonder hem echter los te laten in de
eenmaal opgewekte belangstelling. Dan is er
nog Albert Helman's nieuwste werk „Orkaan
in den nacht", dat om meer dan voorbijgaande
kennismaking vraagt en een heel bijzonder
boek van den dichter-dokter S. Vestdijk „Terug
tot Ina Damman", dat met de beide andere
tot de interessante nieuwe litteratuur behoort.

Wanneer wij nu voor Johan Fabricius' Dans
om de galg (Den Haag, Leopold's U.M.) de
aandacht vragen, dan gaan wij in een gansch
ander compartiment van den litterairen trein
zitten. Maar dit laatste deel van zijn drieledige
cyclus, waaraan „Komedianten trokken voor
bij" een „Melodie der Verten" voorafgingen, is
juist door zijn artistieke kleurloosheid, en zijn
spannende onderhoudendheid daartegenover,
zoo uittermate geschikt voor geschenk aan
iedereen, dat het vandaag den voorrang boven
diepzinniger werk verdient.

Aan het verteltalent van Fabricius is ook
hier bij de vorige deelen in ruime mate hulde
gebracht. Er zijn maar weinig auteurs in ons
land, die op zoo gladde, nimmer hakende of
hakkelende wijze, drie deelen van bij de vier
honderd pagina's vullen kunnen met een
handig in elkaar gezette intrige, met kleur
rijke plaatsbeschrijving en vlotte dialoog tus-
schen dozijnen personen.

Weinig auteurs ook, die zoo het ouderwet-
sche handwerk verstaan van een boek te
maken, dat onderhoudend is en niet in de
eerste plaats op litteraire schoonheid bedacht.
Hij vergt van zijn lexers geen inspanning, maar
verveelt hen ook niet. Hij geeft, waarvan hij
weet dat men het gaarne in dank accepteert,
sctelt zich allerminst boven zijn lezers en zich
daardoor bloot, onderschat te worden door
hen, die van den werkelijken kunstenaar een
leiding of ten minste een impuls verwach
ten, zoo hij hen nog niet ontroeren kon.

Bij een auteur als Fabricius zoeke men dat
alles niet: wat hij maakt is geperfectionneer
de verpoozingslectuur eer dan litteraire kunst
veredeld handwerk eer dan noodzakelijke
reactie, doch in zijn genre is hij phenomenaal
en dat verklaart zijn groot succes.

Meer haast nog dan Benedetto, is het
Venetië, waaromheen in De dans om de galg,
alles draait. Fabricius heeft voor deze stad
een blijkbare liefde opgevat, die hem, haar al
schilderend, de mooiste bladzijden doet
schrijven. Bij Benedetto is die liefde heredi
tair aanwezig en het is niet vreemd dat hij
met de gestolen juweelen uit Todi in de
Lagunenstad een schuilplaats zoekt. Dat hij
ermee bij den Joodschen juwelier, en
Lea's vader terecht komt, evenmin. In Lea
heeft de schrijver gelegenheid gehad met
fijne ingetogenheid een zuiver sentiment
te schetsen, waarnaast dat van Gracias
wel zeer ingewikkeld en laagvloersch lijkt.
Van de intrige, hoe de diefstal uit het graf
in Todi, in Venetië wordt uitgebracht en voor
Benedetto de dans om de galg met een ver
blijft aan de galg eindigtvertel ik niet.

Doch voor het zoover is, wordt de lezer ont
haald op levendige beschrijvingen van een
première in een Venetiaansch theater, waar
bij het eieren en rotte appelen regent (die
passage doet aan een soortgelijke situatie
denken die wij in „Leeuwen sterven in Napels"
vonden). Verder voert ons Fabricius binnen
den kring eener eenigszins verloopen jeunesse
dorée, waar veel gedronken en valsch gespeeld
wordt, hij brengt ons binnen een Venetiaansch
lupanar o, heel netjes blijft hij in zijn be
schrijving, geen zuigeling bloost er bij, doch...,
vergelijk er het navrante van een Guy de
Maupassant niet mede. Er is een gondelier,
die geen vrouw met rust kan laten en pro
beert des nacht bij Gracias naar binnen te
klimmen, haar kamenier en haar keukenmeid,
worden met succes belaagd; er is in dezen
kring een gemakkelijkheid van omgang, die
een moralist beangstigen zou en een Anatole
France zou er glimlachend langs heen wippen
maar Fabricius vertelt alles, alles zoo neutraal
en decent, dat ge zijn boek hardop in de huis
kamer kunt voorlezen, zoo ge er den adem en
de lust toe bezit. Ik heb niet te veel gezegd,
toen ik zei dat dit boek onderhoudend is. Ik
moet er den eindindruk aan toevoegen, dat
het als slot der trilogie misschien wat over
laden en druk is uitgevallen, een beetje draai
orgelachtig is opgesmukt. Fijnzinnige frag
menten die ons bijblijven, als uit de Kome
dianten die passages waar Benedetto's moeder
bij den bisschop van Todi in dienst is, komen
hier niet in vcor, behalve in de schildering
van Lea's neiging, waarvan ik hiervoor al ge
waagde.

Men leest Fabriciqs om het verhaal, het
vertelsel en kan er zeker van zijn, dat dui
zenden er als zoodanig van genieten zullen.
Men zou Fabricius een sportief schrijver wil
len noemen en daarmee zijn succes verklaren
in een tijd, die halsbrekende gewaagdheden
en langademige krachtprestatie boven veel
waardeert.

J. H. DE BOIS.