Zeer belangrijke
aankondiging!
2 DAGEN
600 Mantels
F.lIHfbfm
LliTflK3Mlfl
VOOR DEN HALVEN
Striate
Het onderzoek der Commissie Nye.
Inboedelveiling
Heerenhuis
Openbare
Vrijwillige Verkooping
Openbare Verkooping
MAANDAG 10 DECEMBER
EN DINSDAG 11 DECEMBER
ETIQUETPRIJS VERKOOPEN.
TE KOOP GEVRAAGD
C. C. KROUWELS
Moderne Lampen
PARTERRE:
ZATERDAG 8 DECEMBER 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
'13
Een nieuwe phase gaat beginnen.
De openbare meening is ontwaakt.
Een journalist, aangeduid als „The World
Observer", heeft uit Amerikaansch radio
station. een rede uitgespro
ken, waaraan wij nier het volgende ont-
leenen.
In den vroegen herfst van dit jaar, toen
het onderzoek betreffende de munitieleverin
gen in Washington was begonnen, waren er
zelfs onder de grootste voorstanders van
dit onderzoek weinigen die geloofden dat er
veel kans was, om den machtigen munitie-
fabrikantren der wereld een „tot hiertoe en
niet verder!" toe te roepen. De tegenstand
dien het onderzoek ondervond scheen te
krachtig, te vast geworteld in zijn macht over
de wereld in economisch opzicht en in de
internationale financieele verhoudingen. Maar
de werking van de eerste zittingen werd
plotseling over de geheele wereld gevoeld. De
namen van koningen en presidenten, staats
lieden en vorsten der industrie werden open
lijk genoemd in de eerste onthullingen van
handelingen, die oorlog en dood met zich
brachten. Toen het eerste nieuws over het
onderzoek nog maar pas bekend was geworden
riep de Britsche premier. Ramsay Macdonala.
om een legeronderzoek in Engeland en de
Britsche minister van buitenlandsche zaken
Sir Joh Simon veroordeelde wat aaar in
Washington gebeurde door te zeggen, dat het
Britsche volk zulke dingen nooit zou dulden.
Downing Street en de Quai D'Orsay en ae
departementen van buitenlandsche zaken in
een twaalftal andere landen geraakten in een
staat van de grootste diplomatie verwarring.
De Senator van Noord-Dakota had in Wash
ington iets gezegd, dat de geheele wereld deed
opschrikken.
Wij kennen allen het nieuwe hoofdstuk der
geschiedenis, dat de commissie van Nye sinds
dien tijd heeft geschreven. Laat ons nu eens
aandacht schenken aan eenige van de op
merkwaardige wijze met elkander in verband
staande gebeurtenissen, die intuschen in het
buitenland hebben plaats gehad.
De achtenswaardige Sir John Simon was er
zich evenmin van bewust dat hij het wespen
nest der publieke opinie in opschudding bracht
toen hij het pas begonnen Amerikaansche on
derzoek veroordeelde, als velen in de Vereenig-
de Staten. Want in plaats van met Britsche
onbewogenheid en onverschilligheid werden
zijn woorden ontvangen met luide en heftige
protesten, geleid door de Engelsche pers, met
het beroemdste blad der wereld, de Times, aan
het hoofd. Met zijn spreekwoordelijken spor
tleven geest en bereidheid om de feiten, hoe
onaangenaam zij ook mogen wezen, te zien
zooais zij zijn, vroeg het Britsche volk nadruk
kelijk om een onderzoek betreffende den
munitie-aanmaak in het eigen land. En in
minder dan een maand moest Sir John Simcn
niet alleen zijn opmerkingen over Washington
intrekken, maar zelfs zijn zegen geven aan
het Britsche onderzoek, dat nu binnen eenige
maanden zal plaats hebben.
Deze eigenaardige verandering van om
standigheden beteekende een succes voor den
Amerikaanschen Senator en zijn collega's, die
den moed hadden, naar een van de machtig
ste wereldindustrieën in het openbaar een
onderzoek in te stellen. En het ziet er naar
uit, dat nog meer successen zullen volgen.
De stappen van de Senaats-Commissie heb
ben den Vereenigden Staten zoo zeer de leiding
verschaft in de internationale pogingen om
de oorlogsdreiging te doen verdwijnen, dat
niemand verwonderd was toen eenige maan
den later de President der Vereenigde Staten
aan den Volkenbond een plan voorlegde tot
beteugeling van den internationalen wapen
handel. Wie dit bericht las moest het v/el
dadelijk in verband brengen met het on
derzoek der Senaats-Commissie, dat korten
tijd daarvóór begonnen was.
Slechts weinigen begrijpen zelfs nu nog de
kracht, die achter dezen geheelen gang van
zaken zit. Zij schijnen niet in te zien. dat
vele krachtige pogingen, in één enkel land
ondernomen, mislukt zijn. alleen omdat zij
de éénheid en de kracht misten, die deze
poging drijft. En de kracht, die de beweging
om een einde te maken aan het wapen-ruil-
verkeer, tot een internationale beweging
maakte, is dezelfde, die de Senaats-Commissie
n Amerika in' de voorste gelederen plaatste
en in Engeland de onverschilligheid deed
verdwijnen. Deze kracht was niets meer of
minder dan de macht der openbare meening,
in Amerika en in Engeland, die nu duidelijker
sprak dan gewoonlijk en werd tot één gewel
digen kreet van protest. En de laatste die
zou willen ontkennen, dat de stem van het
volk zijn missie uit de woestijn van bureau
cratie en kuiperij leidde naar de vlakte der
openbaarheid voor de geheele wereld is zeker
de leider van het onderzoek in Washington:
Senator Gerald P. Nye.
Daar'de zittingen van het munitie-onder
zoek deze week in Washington beginnen, kun
nen wij niet laten, ons af te vragen of het
lot de Commissie van Nye de helpende hand
reikt. In de maand toch gedurende welke de
werkzaamheden der Commissie werden ge
schorst, scheen er weer nieuw materiaal voor
onderzoek gevormd te worden. In Londen be
raadslaagden Engeland, de Vereenigde Sta
ten en Japan over de middelen, om een weg
te vinden ten einde het tegenwoordig vloot-
verdrag te handhaven tegenover Japan's on-
verbiddelijken eisch van vlootpariteit. Deze
pogingen zijn mislukt en het ziet er thans
naar uit alsof Japan op het punt staat het
vlootverdrag op te zeggen.
Er zijn er die vermoeden, dat ergens op den
achtergrond van de geheele zaak iemand
of een kracht staat, die het werk van de
conferentie tegenwerkte. Misschien zullen
wij nooit weten, of dit juist gezien is. Maar
waar het op aankomt is. dat twee van de drie
bij de conferentie betrokken naties Amerika
en Engeland nu officieele lichamen hebben
ingesteld, om deze dingen grondig te onder
zoeken. Of het werk nu gedaan wordt door
de fabrikanten van granaten of staal of door
bouwers van schepen, het oude spelletje van
..conferenties-doen-mislukken" zal nooit wor
den wat het was in de dagen, toen William B.
Shearer zijn eigen hoofdstuk van de wereld
geschiedenis kon schrijven ter gelegenheid
van de Ontwapeningsconferentie te Genève.
Waarschijnlijk zonder filmopnemingen en
microfoons, maar zeker niet zonder de ge
concentreerde kracht van de internationale
openbare meening, gaat het onderzoek te
Washington deze week zijn tweede phase in.
Wat daar in de komende maanden zal blijken
is moeilijk te zeggen, maar wij kunnen veilig
aannemen, dat daar „geschiedenis zal wor
den gemaakt". De Commissie heeft, al is tot
nog toe al goed werk gedaan, nog nauwelijks
de oppervlakte geraakt van het groote gebied,
waarop zij werkt. Pas is het eerste hoofd
stuk van een geweldigen „thriller" geschre
ven.
Het werk dat eenige maanden geleden zoo
rustig in Washington is begonnen. heeft
groote beteekenis gekregen voor de geheele
wereld. De bewoners van twee werelddeelen
slaan met intense belangstelling het moedig
streven der vertegenwoordigers van den
Amerikaansche Senaat gade
VAKCURSUSSEN VOOR JEUGDIGE
WERKLOOZEN.
Naar aanleiding van de opmerking van een
raadslid bij de behandeling der begrooting in
de afdeelingen. dat hij gaarne zien zou, dat
voor de vakcursussen voor jeugdige werkloo-
zen een beroep werd gedaan op de burgerij tot
vrijwilligen arbeidsdienst, antwoorden B. en
W.. dat voor het meerendeel aan deze cursus
sen die op den dag worden gegeven als
onderwijskrachten werkzaam zijn werklooze
personen.
Daar door de Regeering wordt goedgekeurd,
dat aan hen die lesgeven aan de cursussen
voor de werklooze jeugd een vergoeding wordt
toegekend, is het billijk, dat ten aanzien van
bovengenoemde personen deze regeling wordt
toegepast.
De kwestie der 14 Douglas"
vliegtuigen.
Verklaring namens de Nederlandscl
Vliegtuigenfabriek.
In een intefview heeft de heer A. Plesman.
directeur van de Koninklijke Luchtvaart
Maatschappij, dezer dagen verklaard, dat de
Nederlandsche Vliegtuigindustrie, door on
voldoende spoed te betrachten, de belangrijke
werkgelegenheid, die door den bouw van veer
tien verkeersvliegtuigen wordt geschapen, aan
Nederland heeft doen ontgaan.
Naar aanleiding hiervan heeft het Persbu
reau Vaz Dias zich gewend tot den heer ir. B
Stephan, adjunct-directeur van de N.V. Ne
derlandsche Vliegtuigenfabriek Fokker.
De heer Stephan verklaarde, dat een zoo
ernstige beschuldiging als in vermeld inter
view weergegeven, ongetwijfeld een antwoord
vereischt.
De KL.M. heeft, zooals bekend is, bij de
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek een paar
nieuwe types zeer groote 4-motorige vliegtui
gen in ontwikkeling.
Die ontwikkeling is ondernomen, omdat de
KL.M. van oordeel was. dat de groeiende be
hoefte van haar luchtnet, in het bijzonder
van de Indië-lijn, reeds zeer spoedig het ge
bruik van dergelijke groote vliegtuigen noo-
dig maakte.
Terwijl echter de Nederlandsche industrie
zich, met het haar door de KL.M. geopend
vooruitzicht voor ooger.. met de ontwikkeling
dezer groote types volop bezig houdt, blijkt
het inzicht van de KL.M. zich te wijzigen!
Niet een dadelijke vergrooting der eenhe
den, maar een verhooging van de frequentie
met snelle kleinere vliegtuigen wordt het pa
rool.
Dat zulks in de eerste plaats met zich mede
brengt, dat de ongedekte ontwikkelingskosten
van de groote vliegtuigen voor de Nederland
sche vliegtuigindustrie een rem beteekenen
om de KL.M. op haren nieuwen weg te vol
gen. dient gereleveerd te worden.
Maar evenzeer moet er op gewezen worden,
dat het de Nederlandsche vliegtuigindustrie
niet tot verwijt mag strekken, dat zij. haar
constructieve krachten en haar financieele re
serves concentreerend op de van haar ver
langde groote vliegtuigen, niet tevens de klei
nere snelle vliegtuigen, van gelijksoortige kwa
liteit als de Amerikaansche. heeft ontwik
keld. Niet slechts dat elke inspanning en op
offering een einde heeft; van haar was dit
laatste bovendien niet gevraagd, omdat men
immers meende groote vliegtuigen noodig te
hebben
Toen bleek, dat het inzicht der K.LM. zich
wijzigde, heeft de Nederlandsche vliegtuig
industrie wederom niet stil gezeten, maar zich
aangepast, door zich de bouw-licentie en het
verkoopsreoht van een vliegtuigtype te verze
keren. dat voor de nieuwe behoeftes paste. Zij
kon dit des te gereeder doen, daar zij tevoren
reeds een paar jaar door studieriezen, als an
derszins, een diepgaande studie van geheel
metaal-vliegtuigbouw had gemaakt en tot de
conclusie was gekomen, dat het Douglas-type
het verst gevorderd was.
Ieder zal het aldus de heer Stephan
in de K.L.M. prijzen, dat zij tracht, hare aan
schaffingen goedkoop te doen, doch van haar
mag ook verwacht worden, dat zij en stel
lig onder de thans geldende omstandigheden
een oogen oog heeft voor het belang eener
Nederlandsohe vliegtuignijverheid en begrijpt,
dat deze. wier verliezen niet door subsidie
worden gedekt, niet kan blijven bestaan, wan
neer zij het eene verlies op het andere moet
stapelen
OPEN BRIEF AAN MINISTER DECKERS.
De luik gen. b. d. H A. Sevffardt, oud-chef
van den generalen staf heeft een open brief
tot minister Deckers gericht naar aanleiding
van diens uitlatingen in de Tweede Kamer,
waarbij hij o.m. zeide:
„Niet iedereen houdt er rekening mede. dat
de voorlichters van het volk, die eens mijn
adviseurs waren, maar nu aan mij geen ver
antwoording meer schuldig zijn, en die allerlei
beschouwingen in de pers en vergaderingen
ten beste geven, destijds hun verantwoorde
lijke plaats in de weermacht zijn blijven in
nemen en dat niemand hunner, althans zoo
lang ik Minister var. Defensie ben. naar waar
heid kan getuigen: ik nam mijn ontslag, om
dat de toestand slecht was. de noodige verbe
teringen niet werden aangebracht en ik op
mijn hoogen post de verantwoordelijkheid niet
langer wilde dragen Als zij dat konden zeg
gen. dan waren het mannen, voor wier ad
viezen nu men respect kon hebben".
De schrijver komt tegen deze uitlatingen op
en betoogt o.m dat een stuurman op de brug
van een niet volkomen zeewaardig schip moet
blijven staan bij den kapitein, die de onzee
waardigheid niet beseft.
Men verdacht Fokker van
spionnage.
Omdat hij een film-camera bij zich had.
Naar Reuter uit Athene meldt, heeft de
Grieksche overheid gisterochtend Fokker het
vertrek met zijn vliegtuig uit Athene belet,
omdat zij ontdekt had. dat hij een filmca
mera aan boord had Zij liet de films ontwik
kelen. die alleen wolklandschappen bleken te
behelzen. Daarop kreeg Fokker 's middags
vergunning naar Italië te vertrekken.
Notaris van Niekerk
te HAARLEM zal ten verzoeke
van Mr. H. O. Drilsma, curator
In het faillissement ""an Jan
Schol, op Vrijdag
14 December 1934
nam. 2.30 uur, in Hotel NUMMER
EEN te IJmuiden, publiek ver-
koopen:
HET Huis EN ERF te IJMUI
DEN, BIK en ARNOLD KADE
C 41 groot 88 c.A.
Aanvaarding 27 Jan. 1935.
Bez. Dinsd. en Donderd. 24.
Inl. hij den Notaris Nieuwe
Gracht hoek Kenaupark.
wegens faillissement in het
Leidschevaart 118
op Woensdag 12 Decemb. a.s.
des morgens 10 uur; een en an
der ten verzoeke van Mr. L. M.
I. L. van Taalingen-Dols, cur. in
het faillissement V. de Wilde,
waarbij: Salon-, Eet- en Slaapka
merameublement, Piano, Schil
derstukken, Spiegels, Gordijnen,
Karpetten, Vulliaarden, Lampen,
servies, glaswerk, keukengerei enz.
Kijkdag; Dinsdag van 103 uur.
De veiling geschiedt onder Di
rectie van het Algemeen Ver
kooplokaal,, Nieuwe Gracht 74
(makelaar P. Hoogeveen Lz.)
BUSKEN HUETSTRAAT 13
ten overstaan van Notaris N. J.
HOEFLAKE, Wagenweg 58, te
Haarlem, op
Donderdag 20 December 1934,
n.m. 7 uur in 'T NOTARISHUIS
a. d. Bilderdijkstr., aldaar, van:
Een huis, get. 13, erf en tuin,
te Haarlem a.d. Busken Huët-
straat, groot 1 A. 19 c.A.
Ontruimd te aanvaarden bij de
betaling op 31 Januari 1935, mo
gelijk eerder.
Bezichtiging Dinsdags en Don
derdags n.m. van 2—4 uur.
HEEMSTEDE, Havenstraat 27.
Notaris
Mr. J. A. DE LA HAYZE,
te HEEMSTEDE, zal op
Donderdag 20 December 1934,
n.m. 7 uur in 'T NOTARISHUIS
aan de Bilderdijkstr. te Haarlem,
publ. verkoopen: Het Woonhuis
met schuur, erf en tuin a.d. Ha
venstraat 27, te Heemstede, gr.
2.28 are. Bev. ben.: 2 kamers,
keuken, kelder, W.C., bov. 2 gr.-
en 2 kl. kamers, vliering. Bez.;
Dinsd. en Donderd. v. 2—4 uur.
Aanv. in eigen gebr. na betaling
vóór of op 31 Jan. 1935. Nad.
inl. ten kant. v. gen. Notaris, van
Merlenlaan 19, Heemstede.
DAAR WIJ EENS FLINK RUIMTE WILLEN
MAKEN ZULLEN WIJ GEDURENDE
EN WEL
BIJZONDERE REGELING
1o. Deze aanbieding geldt
uitsluitend 2 DAGEN en
eindigt onherroepelijk
Dinsdagavond 11 Decem
ber, 8 uur. Uitdrukkelijk
deelen wij mede dat
Woensdag dus geen
Mantel meer op deze con
ditie wordt verkocht.
2o. Onze magazijnen zijn ge
heel in afwijking van ge
woonlijk deze beide
dagen geopend:
van 10 uur tof 12.30 uur
van 14 uur tot 20 uur
3o. Mantels uit de etalages
worden, ter vermijding
van verschillen, uitsluitend
in volgorde afgegeven.
OOK DE BEDIENING GE
SCHIEDT IN VOLGORDE,
VAN WELKE REGELING
ONDER GEEN BEDING
ZAL WORDEN AFGE
WEKEN.
4o. Zichtzendingen zijn uit
gesloten, terwijl telefo
nische aanvragen betref
fende de Mantelafdeeling
voor zoover dat mogelijk
is, zullen worden be
handeld.
5o. Alle verandering komt
voor rekening van koop
ster. De verkoop ge
schiedt a contant.
O. A. OOK BONTMANTELS
DIT IS EEN ZEER EXCEPTIONEELE GELEGEN
HEID OM 'N MODERNE WINTERMANTEL
IN ONZE BEKENDE PRIMA QUALITEITEN
TEGEN EEN WERKELIJKEN SPOTPRIJS
(DUS DE GEWONE PRIJS MET 50
PROCENT REDUCTIE) UIT TE ZOEKEN.
KRUISSTRAAT S
Haarlem's Oudste Mantelmagazijn
BOUW-TERREINEN TE KOOP
voor aaneengesloten- en landhuisbouw. aan den Bloemendaal-
schen Straatweg, Van Dalenlaan en Litslaan te SANTPOORT
(Station), aan de grens van Bloemendaal. Onmiddellijk bij
station en bosschen gelegen. Zeer aannemelijke voorwaarden.
BOUWCREDIET EN HYPOTHEEK BESCHIKBAAR.
Te bevragen bij de N.V. Kennemer Exploitatie Mij. van Onr.
Goederen, Bloemend, weg 151, Bloemendaal, Telefoon 22151.
BOUWTERREIN, geschikt voor kleine perceelen, in of
omgeving Haarlem. Brieven met volledige inlichtingen
aang. ligging, prijs enz. onder no. 1433 aan het Bureau
van dit Blad.
-KONINGINNEWEG 6
IN DE ZIJDEN- EN WOLLEN
STOFFEN AFDEELING
Zuiver wollen Japonstol, 130 c.M. f 4 p
breed, in alle kleuren en zwart 1
PER METER
Zandcrêpe (zuiver wol). 130 c.M. QC
breed, in alle kleuren en zwart T 1 J3
PER METER
Crêpe Sable envers Satin, 95 c.M.
breed, in alie kleuren en zwart T X O
PER METER
STOFZUIGERS.
Uitsluitend deze maand SPECIALE AANBIEDING. POLAR-
3UP ƒ10.—; EXCELSIOR ƒ15.— PREMIER ƒ15.-; ELECTRO-
LUX f 15.REGINA f 20.SUCTOR 20.—OCO f 25
VAMPYR ƒ30—; PROTOS ƒ40.— HOOVER ƒ60.— enz. enz.
BETALING VANAF EEN GULDEN PER WEEK.
DE STOFZUIGERCENTPALE P. ELZERMAN,
ZIJLSTRAAT 87 HAARLEM Telefoon 16431,
