Weet wat U eel!
Kerstinzameling
GdhtMüe fef§n>i§es
HAARLEM'S DAGBLAD
HH&i: iÈilist lil llijiliil..iiiiiilül.uki;liisaiÉillit 3ïii! IIliiLi
Hel Makfrijksle
NIEUWJAARSWENSCH
Bondig optreden.
52e Jaargang No. 15794
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 18 December 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOÜRENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Noa-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1—5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels
ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze
Groentjes 1—3 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend k contant
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim ƒ75.-. Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger 30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 18 December.
De Nieuwe Wind.
Dat er een nieuwe wind waait door de we
reld wordt nu wel door ettelijke gebeurtenis
sen bewezen. Snel volgen zij elkaar plotseling
op. De president van de Vereenig de Staten.
Franklin Roosevelt, doet zich er bij kennen
als een belangrijk gangmaker. Sinds hij in
Senaat en Congres de grootste meerderheid
heeft veroverd, die ooit een president sind'
Lincoln bezat, is zijn bewind dynamischer dan
ooit geworden. Ook in Europa blijkt de kracht
tot het nemen van nieuw initiatief toene
mend. De plotselinge instelling van een inter
nationaal politieléger in het Saargebied. eer
ste vervulling van het groote plan-van Vollen
hoven. is daar een bewijs van. Het Fransche
voorstel tot instelling van een internationaal
hof ter berechting van zeer zware terroristi-
sche misdrijven, gevolg van derf^ moord op
koning Alexander van Joego-Slaviê, levert een
tweede instantie. Dat is gedurfde onderne
ming, die niet het rechtsgevoel van millioenen
moet bevredigen. In deze rubriek is er al vaak
op gewezen hoe hopeloos primitief de men-
schelijke rechtspraak, die „stopt bij de lands
grens" nog is. Kan men de volkomen logica
ontkennen van de gedachte, dat terroristische
misdrijven die de internationale veiligheid in
gevaar brengen ook internationaal berecht
moeten worden? Terecht wijst de N.R.Ct. er in
een hoofdartikel op. dat dit de bekende uit
zondering' in de uitleveringsverdragen dat
namelijk niet wordt uitgeleverd wegens poli
tieke misdrijven in het geding brengt.
Deze uitzondering heeft altijd haar verkla
ring gevonden in het wantrouwen, gekoesterd
jegens berechting door een anderen staat. De
N.R.Ct. noemt dezen regel „eerbiedwaardig".
Ik zou er liever een heel ander woord voor ge
bruiken. Armoedig b.v., of bekrompen, of im
potent, In elk geval brengt het Fransche voor
stel de zaak op een veel hooger plan, door in
ternationale berechting voor te stellen, waarin
ook de N. R. Ct. zich verheugt.
Pierre Cot, leidend Fransch politicus, voert
een actie voor internationaliseering van de
luchtvaart, waarbij hij totale afschaffing van
het militaire vliegtuig voorstaat. Wij hebben
tien dagen geleden een artikel van hem ge
publiceerd. Het is een grootsche gedachte en
een, die wij in de kleine landen wel met bij
zondere instemming mogen begroeten. Wie
dat niet doet, wie Cot's waarschuwing dat
tegen de moderne luchtmachten geen verde
diging mogelijk is, negeert,' gedraagt zich als
een domoor.
Het is te hopen dat menschen als Pierre
Cot en als de voorstander-van-vrijhandel
Flandin, de huidige premier, die tot een
jongere generatie behooren, thans de blijven
de stuwers van de Fransche politiek zullen
worden. Zij althans hebben nieuwe, ruime ge
dachten en durven ze aan!
Omtrent Roosevelt blijkt het laatste woord
nog lang niet gesproken. Deze ondernemende
Amerikaansche president heeft alleen door de
instelling van de senaatscommissie-Nije den
dank der wereld reeds verdiend. Hij laat het
niet bij de uitwerking, die het onderzoek dier
commissie in de geheele wereld doet geiden. Hij
wil er thans vruchten van plukken en de wet
geving van deze machtigste aller groote mo
gendheden ingrijpend herzien. Ik heb al ge
schreven over zijn ontwerp tot instelling van
een bijna-totale belastingheffing van oorlogs
winsten (98 of 99 pet.).
Nu blijkt hij door zijn minister van Buiten-
landsche Zaken Cordell Hull met zeer krasse
wetgeving ten aanzien van buitenlandsche
oorlog te komen, die bewijst dat Amerika van
oorlog niets meer weten wil. Hull's wetsvoor
stel zal o.a. bevatten: Afkondiging van een
uitvoerverbod van wapenen naar alle oorlog
voerende staten. Verbod van vervoer van
munitie uit Amerikaansche *havens. Maat
regelen om het misbruik maken van de Ame
rikaansche vlag te voorkomen
En tenslotte zelfs loslating van "het oude
principe van de „vrijheid ter zee", in dier
voege dat een Amerikaansch schip, dat zich in
de wateren van oorlogvoerende mogendheden
mocht wagen, dat voortaan op zijn eigen ri
sico zal doen en er niet meer op hoeft te re
kenen dat de Amerikaansche regeering zich
voor de belangen van dit schip en zijn opva
renden aansprakelijk acht. Amerika wenscht
de middelen, waarmee zijn neutraliteit in het
geding placht gebracht te worden, eenvoudig
te écarteeren.
Nu weet ik wel dat er nog veel meer ge.
beuren moet. Oneindig veel meer. Ik weet
ook dat Amerika en Frankrijk, net als de
rest, zwaarbewapend zijn. Maar men streeft
er naar nieuwe dingen, men neemt er nieuwe
maatregelen, en als er binnenkort eens een
nieuwe regeering in Engeland komt, die niet
stilzit, safwacht en juridische spitsvondighe
den verzint, maar ook handelt en ook initiatief
toont, zal er een geweldige strooming voor in
ternationalen opbouw ontstaan. Er komt ein
delijk weer reden tot optimisme
R. P.
VERTREK VAN HET SAARDETACHEMENT
Afscheidswoord van den Minister
van Defensie
Woensdagmorgen om 9 uur zal het deta
chement van de Schoolcompagnie van den
Motordienst, aangewezen voor het Saarge
bied. opgesteld staan op het voorterrein van
de Ripperdakazerne, teneinde te worden ge
ïnspecteerd door den Minister van Defensie,
die een afscheidswoord zal spreken. Om 9.30
uur vertrekt het detachement naar Rotter
dam,
(Adv. Ingez. Med.)
Het Haarlemsche gas.
Verlaging huur voor muntgasinstallatie.
Het komt aan B. en W. gewenscht voor de
installatiehuur van f 3.60 per jaar (f 0 90 per
3 maanden), verschuldigd door gasverbruikers
met een muntgas-installatie. als vergoeding
voor de verstrekking en het onderhoud van
meter, leiding en toestellen, te verlagen tot
f 2.40 per jaar (f 0.60 per 3 maanden). De ver
laging kan ingaan onmiddellijk na de eerste
me ter opneming, welke plaats heeft na 1
Januari 1935. Zij stellen den raad voor hiertoe
te besluiten.
22 SLACHTOFFERS VAN DEN FILMBRAND
TE PERPIGNAN.
PARIJS. 18 Dec. (Reuter). Gisteren zijn
wederom twee slachtoffers van den bioscoop-
brand te Perpignan aan hun verwondingen
overleden, zoodat het aantal dooden tot 22 is
gestegen.
Nederlandsche Dagbladpers.
Voor Heemsteedsche ingezetenen.
De Nederlandsche Dagbladpers heeft
de sympathieke gedachte gehad een
inzameling te houden en de opbrengst
daarvan te bestemmen voor een kerst-
gave meer in het bijzonder voor hen,
wier kommervolle omstandigheden
onbekend bleven aan bestaande tot
helpen bevoegde instellingen.
De op die wijze voor de ingezetenen
van Heemstede bijeengebrachte gel
den zullen overeenkomstig gemelde
bedoeling worden verdeeld door den
Burgemeester van Heemstede.
Teneinde vóór de Kerstdagen deze
verdeeling te kunnen tot stand bren
gen verzoekt de Burgemeester van
Heemstede ten spoedigste in kennis te
worden gesteld met de namen en
adressen van personen als bovenbe
doeld.
Onderteekende opgaven van naarn,
beroep en adres, te richten aan den
Burgemeester van Heemstede (per
soonlijk) Raadhuis, worden ingewacht
tot en met 20 December 1934.
Niemand behoeft zich te laten
weerhouden zich zelf of een ander op
te geven, omdat de behandeling
strikt vertrouwelijk zal zijn.
CAMPBELL BLACK VERLOOFT ZICH MET
MEJ. DESMOND.
LONDEN. 18 December (Reuter). Camp
bell Black, de winnaar van de Melbourne-
snelheidsrace, heeft zich verloofd met Miss
Florence Desmond, die thans in een revue in
het „Looden Theatre" optreedt.
Umckt-
UW VRIENDEN EN
CLIENTèLE EEN
DOOR MIDDEL VAN
Ook dit jaar zullen wij in ons nummer van MAANDAG
31 'DECEMBER weder gaarne NIEUWJAARSWENSCHEN in
Haarlem's Dagblad opnemen volgens het tarief van 60 cenl
voor het minimum van vier regels, elke regel meer 15 cent.
Men zende ons slechts het hieronder afgedrukte inteeken-
biljet ingevuld terug, vergezeld van het verschuldigde
bedrag en wij doen de rest, veel goedkooper en tevens op
veel grooter schaal dan U langs welken anderen weg ook
uw wenschen zoudt kunnen overbrengen.
Reeds is ons een belangrijk aantal ter plaatsing opgegeven.
Wanneer gij hier nog niet toe behoort, doet het dan nu.
Ondergeteekende verzoekt plaatsing van onder-
staanden Nieuwjaarswensch in Haarlem's Dagblad
van 31 December 1934 op kolom ter hoogte
van regels. Het bedrag ad f gaat hierbij
S.v. p. duidelijk invullen.
wi'IT'IA
'In een stad op den Balkan is een
bond opgericht, die zich ten doel
stelt een einde te maken aan zulke
gebruiken als het geven van een
hand, het ajnemen van den hoed
enzoovoort.)
Ziedaar weer eens een nieuwe bond.
Gesticht met een zeer nieuwen grond,
In een dier vreemde Balkanlanden;
En 'k vraag me af, hoe ik me voel,
Bij de aanschouwing van dat doel.
Geen hoedengroet, geen druk der handen.
Vriend lezer, als ik u ontmoet,
Dan licht ik met plezier mijn hoed,
En voor u, lezeres, natuurlijk;
Ik reik u even graag de hand,
Wat drommel, zijn wij niet verwant,
Zij het dan min of meer figuurlijk.
Als ik het eerlijk zeggen mag.
Vind ik, dat wij- vandaag den dag,
Wat hartlijkheid wel kunnen velen,
Een hand gedrukt, een hoed gelicht.
Brengt dikwijls vreugd op een gezicht,
Al zal 't in zorgen niet veel schelen.
Wat leidde tot dit Balkanplan,
Is iets dat 'k niet bevroeden kan,
De mensch bewandelt vreemde wegen;
En als men het ook hier begon,
't Lijkt niet waarschijnlijk, maar het kon,
Dan was 'k gedecideerd ertegen.
Mijn hoop schuilt in een enkel woord.
Dat veelbeteeknend: enzoovoort,
Daar kan nog 't licht der wijsheid schijnen;
Als men dat eens de leuze gaf:
Wij schaffen dwaze bonden af.
Dan kwam men daar ook weer in 't reine.
P. GASUS.
„The English Classical
Players".
Donderdag te Haarlem.
Donderdag 20 December treedt in den
Stadsschouwburg het Engelsche gezelschap
„The English Classical Players" op, met het
bekende stuk van Shakespeare „The mer
chant of Venice".
Genoemd gezelschap is 2 jaar geleden ook
op een tournee door Holland gekomen, en
heeft toen o.a. Amsterdam, den Haag, Utrecht
Arnhem enz. aangedaan. Na hun tournee van
dit jaar door Europa, waarin zij Zwitserland
(Genève en Lausanne), Duitschland enz. aan
deden, zullen zij het eerst in Arnhem optre
den.
Hun streven is, ook in de landen van Euro
pa's vasteland meer belangstelling voor de
werken van Shakespeare te trachten op te
wekken, vooi-al bij de jeugd. In de laatste vijf
jaren hebben zij hiervoor in Engeland veel
gedaan, zij hebben scholen en colleges be
zocht. Om deze reden heeft de directie van
den Stadsschouwburg aan de scholieren van
Haarlem en omstreken een reductie aange
boden op de prijzen der plaatsen, die zeer be
langrijk is, zij behoeven slechts den laagsten
rang te betalen, om van de duurste gebruik
te kunnen maken.
Noorsch stoomschip in nood.
Mailschepen snellen te hulp.
NEW YORK. 18 December fReuter). Het
Noorsche stoomschip „Pisto" is met een de
fect aan de stuurinrichting op 49 graden
Noorderbreedte en 23,27 graden Westerlengte,
300 mijl ten Noorden van de Azoren. in een
hevigen storm geraakt. Het zendt S. O. S.-sei
nen uit.
Het naar Europa onderweg zijnde Ameri
kaansche mailschip ..Manhattan", de „Euro
pa" van de Norddeuische Lloyd en de stoom
schepen ..Beaverhill" en „American Banker"
zijn op weg om het in nood verkeerend schip
assistentie te verleenen
Vliegtuigongelukken bij de
Britsche manoeuvres.
Singapore zou eiken aanval kunnen afslaan.
SINGAPORE. 18 Dec. fV.D.) Kort voor het
einde van de groote vlootmanoeuvres, nabij
Singapore zijn twee groote bombardements
vliegtuigen, die terugkeerden van een nachte
lijken aanval op oorlogsschepen, die de lan
ding van troepen afdeelingen, die met trans
portschepen arriveerden, hadden willen belet
ten, in de duisternis neergestort. Een der bei
de toestellen stortte in zee, terwijl het andere
op de klippen van een klein vestingeiland te
recht kwam. De vliegers van het laatste vlieg
tuig zouden zich met behulp van hun val
scherm hebb engered.
Volgens de militaire deskundigen hebben de
groote manoeuvres bewezen, dat Singapore
met succes kan worden verdedigd tegen eiken
aanval, ook van een sterker vijand. Zelfs des
nachts is de vijandelijke vloot er niet in ge
slaagd door de verdedigingslinie heen te bre
ken, terwijl het landen van troepen practisch
onmogelijk is.
Krupp treedt af als leider van het Industrie-
verbond in Duitschland.
pag. 4
In Rusland zijn opnieuw een aantal executies
voltrokken.
pag 4
Tegen den negentienjarige P. de Bic. verdacht
van moord, op zijn neef G. de Bie, is le
venslang gcëisclit.
pag. '3
De A. K. U. ontslaat ruim 700 man.
pag- 3
Verschillende verkeersongevallen door onop
lettendheid en onvoorzichtigheid.
pag 3
Geraffineerde diefstal van een aangetceken-
den brief.
pag- 3
Het faillissement der Haarl. Groenten- en
Bloembollenveiling.
pac. 6
Verlaging van de huur voor huurgasinstalla-
ties.
pag. 1
De stand der Duitschc clearing per 15 Decem
ber.
pag 2
Directe belastingen blijven nog benetien de
raming.
pag. 2
Voor Haarlem's Politierechter.
pag. 6
Bekende Haarlemmers: dr. P. van Paassen.
pag. 3
Laatste berichten.
pag. 7
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: De nieuwe wind.
pag. 1
Sir Norman Angell: De zenuwen van den vrede
pag. 4
Jhr. dr. J. C- Mollerus: Middenstandswenschen.
pag. 10
J. H. de Bois: Kunst zij ons Doel.
pag. 8
K. de Jong: Heemsteedsche Kunstkring.
pag. 8
G. J. Kalt: Schotcn's Chr. Gemengd koor.
pag. 8
Langs de Straat: V- S.: Edele dingen.
pag. 3
Criticus: H. F. C.R. C. H.
pag. 10
Schaakrubriek.
pag. 10
Damrubriek.
pag. 9
Een Amerikaansch 25 jaren
plan.
Uitvoering van groote openbare werken
voorgesteld.
LONDEN. 18 December (Reuter):
Uit Washington wordt gemeld, dat het
bureau voor nationale steunverleening presi
dent Roosevelt een 25-jaren plan heeft voor
gelegd. waarin een bedrag van 105 milliard
dollar wordt bestemd voor de uitvoering van
openbare werken.
De aanvaarding van het plan zal afhangen,
ten eerste van de bereidwilligheid van presi
dent Roosevelt om het voorstel geheel of ge
deeltelijk over te nemen, ten tweede van de
houding van het congres en ten derde van
de wijze, waarop het plan wordt gefinancierd.
Het geld wordt uit vier richtingen bijeen
gebracht.
De plannen van de commissie, waarvan de
staatssecretaris van binnenlandsche zaken
voorzitter is en andere leden van het kabinet
zitting hebben, hebben betrekking op water,
mineralen en land.
Voorgesteld wordt bijv, jaarlijks vijf mil-
lioen acres weinig opleverend land ongebruikt
te laten liggen. Er zal een federale controle
worden ingesteld over den als weidegrond
bruikbaren grond.
De staatsbosschen en de nationale parken
zullen worden uitgebreid. De waterkracht zal
meer worden geëxploiteerd. Het overstroo-
mingsgevaar zal zooveel mogelijk uit den weg
worden geruimd. Delfstoffen zullen worden
gewonnen.
Tenslotte zullen permanente bureaux wor
den ingesteld voor de uitvoering van openbare
werken, betreffende het land, het water en
de delfstoffen.
Proces over den moord te
Marseille in Maart?
Vooronderzoek zoo goed als geëind'gd.
PARIJS, 18 Dec. Het gerechtelijk voor
onderzoek naar den aanslag op koning Alexan
der en minister Barthou te Marseille, is zoo
goed als beëindigd. Te Aix-en-Provence ver
wacht men. dat de medenlichtigen van den
dader Kelemen, Nowak. Benesj en Malny. die
te Marseille in voorarrest zitten, zich in het
begin van Maart a.s. voor de juryrechtbank
te Aix-en-Provence zullen moeten verant
woorden.
ANEG ANG - VERFENIGING.
Het bes'uur der Aregang-Vereeniglng deelt
-ns mede. dat de Pi'^e-reclame-campagne
buitengewoon is geslaagd.
Honderden en honderden oplossingen kwa
men binnen. De namen der prijswinnars zul-
len van heden af gedurenoc eenige dagen in
de étalage van de firma Ida van Koningsbrug-
gen, Anegang te lezen zijn.