Het plebisciet aan de Saar. Heldenval. Hel BefattQ&iksU 52e 'Jaargang No. 15800 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Donderdag 27 December 1934 HAARLEM S DAGBLAD IMreetlet P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTENper week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkery: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: 1—5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 1—4 regels f 0.60, elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. - Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50- Arm- of Beenbreuk ƒ100.-. Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: - Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400 -, Verlies Duim 75.-. VerUes Wijsvinger ƒ75.-. Verlies andere vinger 30.-. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. HAARLEM, 27 December. Het Nieuwe Geval. Èrg duidelijk blijkt dat men nog niet goed weet in welke stemming en toon dat spiksplin ternieuwe geval: de aanwezigheid van het in ternationale politielegertje in het Saargebied. opgevat moet worden. Vele menschen, die van het nieuwe houden en de beteekenis van de zaak doorgronden, zijn ermee ingenomen. Anderen, behoorend tot de groote groep „die helaas alleen historisch kan denken" weten er geen raad mee of zijn geneigd er kwaad om te worden. Zoo heb ik menschen gesproken die het niet aardig van de Sariërs vonden, dat zij de aankomst en opmarsch van onze mariniers in diep stilzwijgen hebben aanschouwd. Deze menschen schenen verwacht te hebben dat het Nederlandsche contingent der internationale politie met daverend gejuich en vervaarlijk applaus begroet zou worden. Maar waarom eigenlijk? Omdat ze zoo netjes in de pas liepen, en zoo stram in de houding (behoudens dan de knip oogjes, die ongetwijfeld achter den rug van den luit langs op Saar zijn gemikt?) Kom nou! De Engelschen hebben natuurlijk ook precies in de pas geloopen en geknipoogd, en de Italianen eveneens, en de Zweden niet minder. Ze hebben evenmin hoera's geoogst. Waarom hadden onze mariniers die dan wèl moeten hebben? Dergelijke vreemde denkbeelden ontstaan door het onvermogen, om zich in de gedachten van anderen te verplaatsen. En toch zijn die veelal zeer begrijpelijk. Men. stelle zich slechts even in de plaats der Sariërs (of Saarlanders. als u dat prefereert) en bepeinze het geval. Is het een reden tot bizonderen geestdrift, als men er een massa politie bijkrijgt? De politie is een zeer nuttige, zelfs onmisbare instelling en bij rustig overleg wenschen we haar allen wèl en zijn positieve voorstanders van haar aanwezigheid. Maar daarom worden we nog niet tot geest drift vervoerd! Ik ben er van overtuigd dat u nog nimmer de neiging hebt gevoeld, den zeer verdienstelijken en welbekenden ver keersagent op het Verwulft toe te juichen. Welnu! Stel dat gij Saarlander waart, en de bekendste verkeersagent in Saarbrücken zaagt verdubbeld met een tweede en dan nog wel een van u totaal onbekenden bui tenlander zoudt gij dien dan gaan toe juichen? Geenszins. Ge zoudt denken: als die knaap maar niet lastiger is dan de andere, die er laatst niks van zei toen ik In gedach ten drie meter over de streep reed. Als-ie maar niet naar z'n boekje grijpt als ik m'n richtingwijzer te laat uitsteek. Als-ie maar nietEn ge zoudt hem zwijgend voorbij la ten gaan, zonder het minste enthousiasme voor zijn u onbekende uniform, die ge niet mooi zoudt vinden. Het begrip politie leidt zelden tot hoera's, omdat ten allen tijde deze nuttige instelling het gebrek zal hebben, dat zij niet alleen op anderen, maar ook op u let. En dat zij bereid is niet alleen anderen, maar ook u, als gij wet of verordening overtreedt, te verbaliseeren. Vanmorgen las ik in een Amsterdamsch blad een lichtelijk opgeschroefd stuk van een journalist, die het Kerstfeest van de mariniers In het Saargebied had meegemaakt en senti menteel deed over „het verre vaderland". Kom, kom. Erg ver is het eigenlijk niet. Er zijn tien duizenden Hollanders die op dit moment heel wat verder van honk zijn, en velen hunner zullen het op Oudejaarsavond heel wat minder gezellig hebben dan onze SaarpolitieDezelfde journalist, schrijvend over dat Kerstfeest, doet tragisch over „het koude, vijandige land daar buiten." „Nou moe!" zal het contingent zeggen, als het dit leest. „Niks koud en vijandig. Azzik je toch vertel da 'k gisteravond een Saartje ont moet hebnou serzant, u ken er ook van meeprate: benne die koud en vijandig? Niks dervan. As u het mijn vraagt was de wacht commandant heel' wat kouwer en vijandiger, toen ik net vijf menuutjes te laat binnen kwam, en had-ie me bijna op de bon ge- -slingerd Bovendien heeft ons „Saarleger" van de bevolking al den naam „Vredessoldaten" ge kregen. Een eerenaam, waarop we trotsch mo gen zijn, en een juiste naam bovendien, want dat typeert nu precies hun missie en hun taak in het Saargebied, Trouwens ook die van de Engelschen, de Italianen en de Zweden. Eveneens „Vredessoldaten" Van Vollenhoven zou zich in dien naam verheugd hebben. Maar het is een erg nieuw geval, nietwaar, en in geen enkel geschiedenisboek kunt ge er iets over vinden. De historie herhaalt zich gelukkig - hier niet! R. P. De aanklacht tegen Kirof's moordenaar. Berechting voor het Militaire College. MOSKOU, 27 Dec. (Reuter). Het officieele Sovjet-Telegraafagentschap publiceert de aanklacht tegen Nicolajef, den moordenaar van Kirof en dertien van zijn geestverwanten. De aanklacht en haar motiveering bestaat uit drie banden, elk van ongeveer driehonderd bladzijden. De beklaagden worden beschuldigd van overtreding van art. 53 par. 8 en 11 van het wetboek van strafrecht van de Sovjet- Russische radenrepubliek, betreffende tegen- revolutie en politieken moord. In de aanklacht wordt gezegd, dat is geble ken dat de terroristen uit voormalige aan hangers van de Zinovjef-groep behoorden en zich Leningrader centrum hadden genoemd. De leidende rol in deze groep had Katalinof gespeeld. Overeenkomstig de verordening van het Centraal-executief comité zullen alle be klaagden ter beschikking worden gesteld van het Militaire College, de hoogste instantie in de Sovjet-unie. (De nieuxoe Egyptische regeering heeft 423 Sjeiks ontslagen. Courantenbericht) O, jonge lezeres, ik denk. Dat in de zoetste uwer droomen, Een Sjeik weieens met het geschenk Van hart en hand is voorgekomen. Gij zaagt hem, staande voor zijn tent, Waar hij zoo juist was uitgetreden, Zijn uiterlijk, u welbekend Met nooble trekken, fijnbesneden, Het fonkelende arendsoog, De vrees voor onderdaan en roover, De rug, die zich voor niemand boog, De mantel wit en wijd erover, Gij zaagt hem, rennen op zijn paard, Van 't volbloed ras der Arabieren, Gij zaagt hem, zwaaiend met zijn zwaard, Over den vijand zegevieren. Gij zaagt hem als een trotsche held, Levend in vorstelijke weelde, Gij hebt hem u zoo voorgesteld, Als Valentino hem eens speelde. Maar ach, in droeve werklijkheid, Worden in deze nuchtre dagen, De Sjeiks, zonder een schijn van strijd, En zonder heldendomontslagen. Droom dus niet meer van de woestijn. Met liefde in het licht van 't maantje, Zoolang ook hier nog vrijers zijn. Want Sjeik zijn is ook maar een baantje. P. GASUS. Botsingen met roovers op Mindanao. Volgens een Renterbericht uit Manilla zijn bij gevechten op het eiland Mindanao (Phi- lippijnen) 37 personen gedood. Roovers hebben een overval op het eiland gepleegd, waarbij 21 Pliilippino's werden ge dood, voor dat de politie ter plaatse ver- •cheen. Er ontstond een gevecht, waarbij de roovers 16 dooden moesten achterlaten. Fransche vlieger vestigt een snelheidsrecord. Meer dan 500 K.M. per uur. De Fransche piloot Raymond Delmotte is er in geslaagd het snelheidsrecord voor land- vliegtuigen te verbeteren, door een gemiddel de uursnelheid van 502 K.M. 465 M. te berei ken. Het oude record, 490 K.M., stond op naam van den thans overleden Amerikaan- schen piloot Wed-del. Delmotte is hierdoor in Ijst bezit gekomen van den uitgeloofden prijs van 300.000 francs. Status quo en separatisme. GEEN HOOP VOOR HET VERMISTE MEXICAANSCHE VLIEGTUIG Het vliegtuig, dat met zeven personen aan boord op de reis van Mazatlan in Mexico naar Lapaz in Beneden Californi6, op de zee moest dalen, wordt als verloren beschouwd. Een vliegtuig, dat naar de plaats des onheils was gezonden, om een reddingsboei voor de inzittenden naar beneden te werpen, keerde onverrichterzake terug De piloot verklaarde, dat hij op de plaats waar eenige uren vroeger een ander vlieger het drijvende vliegtuig met verscheidene inzittenden had waargenomen, geen spoor van een toestel had ontdekt. Men neemt aan, dat het vliegtuig is gezóriken en óat alle inzittenden zijn verdronken. (Van een correspondent), SAARBRÜCKEN. Het aanzien van de stad wordt met den dag feestelijker De straten van de stad zijn over spannen met lichtguirlandes, de voornaam ste warenhuizen en winkels hebben aan hun gevels lichtende sterren en maansikkels aan gebracht, op pleinen en straathoeken staan dennenboomen, de bruggen over de Saar, die in de stad een bree:de stroom is, laten hun contouren glanzen boven het donkere water en aan de „Oude Brug" zit Wilhelm I hoog te paard, in het licht van schijnwerpers. Saarbrücken bereidt zich voor op een „Duit- sche Kerstmis". Het is het Duitsche Front, dat zich hier voor gespannen heeft en wie hieraan niet meedoet is niet Duitsch. De feestverlichting moet echter ook dienst doen om 13 Januari te vieren als den dag der bevrijding en van den terugkeer in het Va- dehuis. In zooverre beoogt het Duitsche Front te suggereeren. dat zijn overwinning, de over winning van Hitier. toch onvermijdelijk is en dat het onzinnig is voor status-quo te stem men. Is het Duits'nce Front nog zoo zeker van de overwinning? Men bedenke, dat het Duitsche Front altijd nog een overwinning in uitzicht heeft gesteld van 99 procent. Hitier maakt aanspraak op de totaliteit, een overwinning met slechts 70 procent b.v. zou een nederlaag zijn, of althans een overwinning met een vernedering. Het ziet er nu naar uit. alsof de organisaties, die voor de handhaving van de status quo propaganda maken, op het Duitsche Front terrein veroveren. De oprichting van den Duit schen Volksbond is voor de nationaal-socia- listen een leelijk ding geweest. Niet alleen, om den belangrijken en overtuigden aanhang dien deze Volksbond een herrezen Cen trumpartij al aanstonds vooral onder de katholieken won, maar ook om den terug slag, dien zijn oprichting en succes heeft gehad op andere sta.tus-quo-organisaties, vooral op het marxistisch „Freiheitsfront". Ook dat kan thans weer spreken van druk bezochte be toogingen. Tot voor kort hielden de mai'xis- tische arbeiders status quo voor een verloren zaak, omdat de beslissing toch lag bij de ka tholieke volksmassa en deze scheen gehee] aan haar lot overgelaten, was zonder eigen leiders en stond onbetwist open voor de pro paganda van het bruine „Duitsche Front". Éi status quo nu geen verloren zaak. meer? De propagandisten denken er zoo over. De stemming der bevolking is overigens van dag tot dag nogal wisselend, zij behoeft ook eerst 13 Januari gefixeerd te zijn en voordien kan er zich nog veel voordoen, wat haar be slissend zou beïnvloeden. Den meesten invloed verwachten de propa gandisten van de handhaving van een status quo daarvan, dat het goed tot de bevolking zal doordringen, dat. zij de mogelijkheid heeft van een tweede plebisciet. Het Duitsche Front bestrijdt nog steeds deze mogelijkheid en om bij het volk ingang te doen vinden, dat een tweede plebisciet onmo gelijk is, ziet het er niet tegen op met grove vervalschingen te werken. Zoo heeft men Laval's verklaring in den Volkenbondsraad, dat Frankrijk zich niet tegen een la teren te rugkeer van het Saargebied tot Duitschland zou verzetten, tot het tegengestelde verdraaid, door het woordje „niet." weg te laten vallen. Een interessante strijdvraag is opgeworpen door den Volksbondleider Kuhnen. die de mo gelijkheid van een verdeeling van het Saarge bied tusschen Duitschland en Frankrijk heeft te berde gebracht, voor het geval weliswaar een meerderheid zich zou uitspreken voor „Rückgliederung", een groote minderheid echter voor handhaving van den status quo. De Volkenbond zou in dat geval de bevoegd heid hebben aldus te beslissen. Verwezen werd naar het vroegere plebisciet in Opper-Silezië. waar ongeveer 65 procent, dei- bevolking voor Duitschland, de rest voor Po len stemde. De Volkenbond verdeelde toen het gebied tusschen Duitschland en Polen. Tusschen het geval-Silezië en het geval- Saargebied is echter een wezenlijk onderr scheid. Het Silezisch vraagstuk was een natio- naliteitenvraagstuk en het Saarvraagstuk is dat niet. Het zou namelijk niet aangaan, de stemmen voor status quo zoo uit te leggen, dat zij, die ze afgaven a^n aansluiting bij Frankrijk de voorkeur geven boven terug keer tot Duitschland. Verdeeling van het Saargebied is dan ook niet te duchten. Een argument, dat de voorstanders van de Rückgliederung tegen de voorstanders van status quo bezigen is. dat zij separatisten zijn, Een gevolg van handhaving van den be- staanden toestand zou zijn, dat Duitschland de soevereiniteit over het Saargebied verliest, terwijl tot nu toe Duitschland van die soeve reiniteit slechts afstand had gedaan, ten gun ste van den Volkenbond. Het Saargebied zou dus ophouden tot het soevereiniteitsgebied van het Duitsche Rijk te hooren en in zoo verre is het streven der status quo-aanhan- sers separatisme. Zij willen echter geen de finitieve scheiding van de Duitsche soeverei niteit. Deze scheiding van de Duitsche soevereini teit is aan de voortzetting van den bestaan- den toestand verbonden door de bepalingen van het verdrag van Versailles en van het Saar-statuut. Bovendien seperatisme is pas iets onwet tigs, wanneer het bedreven wordt in strijd met het centrale gezag. Het recht der Saar- bewoners om voor den status quo te stemmer en dus zich van de Duitsche soevereiniteit te separeeren, is hun gegeven door het verdrag van Versailles en het Saar-statuut, welke beide door de Duitsche regeering zijn erkend en mede onderteekend. Tegen overbodig lawaai. Automobilisten en hun claxon. In het nieuwe Motor-Rijwielreglement zijn, zooals wij indertijd medegedeeld hebben, be palingen opgenomen waarin het overbodig la waai maken strafbaar gesteld is. Automobilisten moeten dus zuiniger worden met hun claxon! Het is evenwel nog niet met zekerheid te zeggen hoe deze nieuwe bepalingen in de prak tijk zullen werken. Alleen het maken van overbodig lawaai is strafbaar gesteld. Er is dus ruimte gelaten voor een persoonlijke op vatting. De eene automobilist zal het verant woord vinden als hij drukke kruispunten pas seert zonder signaal, maar een andere zal vreezen, dat hij door dit te doen de veiligheid van het verkeer in gevaar kan brengen. Wij denken bijvoorbeeld aan de kruispunten Bar- teljorisstraatZijlstraatGroote Markt als er geen verkeersagent staat en Wagenweg— Iordenstraat. Maar er is een groot verschil tusschen een kort waarschuwend tikje op den claxon en lawaai maken. Menig automobilist zal ook in de toekomst meenen, dat het raad zaam is om, als hij dicht langs een trottoir moet rijden, de voetgangers even te waar schuwen. dat zij niet op den rijweg moeten komen. Dit klemt te meer nu de motoren van de nieuwste auto's vrijwel geruischloos loopen. Veel verschil maakt het ook of het druk op den weg is. 's Avonds laat of 's nachts zal er minder noodzaak zijn om signalen te geven dan op speruren op den dag. Veal automobilisten gaan zich aanwennen 's avonds met hun lichten signalen te geven. Dat maakt geen lawaai en toch wordt het doel (waarschuwen) er mede bereikt. Een auto die een hoek wil passeeren kan door het even in schakelen van de groote lichten zijn komst aankondigen. Eerst als op het artikel tegen onnoodig la waai rechterlijke beslissingen gevallen zijn, zal het voor de automobilisten (en ook voor de politie) duidelijk zijn, hoe de nieuwe bepalin gen in de praktijk zullen worden toegepast. Te Haarlem zijn eenige processen verbaal opgemaakt op grond van het nieuwe artikel Bij eenige delicten had het gemaakte lawaai niet te maken met de veiligheid van het ver keer. Een automobilist die hard toeterde langs de woning van zijn meisje om te laten hooren. dat hij passeerde, werd op den bon gezet Evenzoo een collega die blijkbaar verzot was op den klank van zijn claxon. Tenslotte is ook proces-verbaal opgemaakt tegen den bestuurder van een autobus die 's avonds om 11 1 4 uur nog zijn claxon liet werken bij het nemen van een hoek in het Bosch en Vaartkwartier. Deze zaken moeten nog door den Kanton- rechter behandeld worden. Doordat een autobus te water geraakte, zijn te Munsterscheveld zeven jonge mensehen verdronken. pag. 3 Hedenmorgen is de Arnhemsehe Stadsschouw burg afgebrand. pa». 3 Op 4 Februari zullen de handelsbesprekingen te Washington beginnen. pag. 3 De Kerstrede van ir. Albarda in het Concert gebouw te Amsterdam. pag. 3 Ir. v. d. Maas te Rutbah Wells. pag- 3 Bij het zinken van een sleepschip nabij Mar ken zijn een schippersvrouw en schippers knecht verdronken. pag. 3 Hitier zou zijn denkbeelden ten aanzien van ontwapening wijzigen. pag- 1 De gearresteerde Russen Kinowjef en Kame- lief zullen vermoedelijk worden verbannen. pag. 4 In de Ver. Staten zijn tijdens de Kerstdagen door allerlei ongelukken 200 dooden gevallen pag. 4 Een spoorwegongeluk in Ontario eisclite 18 dooden en 30 gewonden. pag. 4 Koning George en Roosevelt hebben een Kerst boodschap tot hun volk gericht. r>ag. 4 Bekende Haarlemmers: Ir. J. A. Reus. pag. 3 Laatste berichten. pag. 9 ARTIKELEN. ENZ. R. P-: Het nieuwe Geval. pag. 1 Van een correspondent: Het plebisciet aan de Saar. pag. 1 Van L.: Indrukken uit liet Derde Rijk- pag. 4 J. Bastiaans: Consequentie in de opvoeding. pag. 11 J. B. Schuil: Spel van Christi geboorte. pag. 7 J. B. Schuil: Henriette Davicls-revue. pag. 7 K. dc Jong: Haarlem's Gemengd koor. pag. 7 Voor de Vrouw- pag. 8 De Hollandsche mariniers in het Saargebied. Een partijtje voetbal op 6t. Ingbert, tijdens de vrije uren,. NED. ZIONISTEN BOND. Gedurende de Kerstdagen is onder voorzit terschap van den heer Bernstein de 35ste al- gemeene vergadering gehouden van den Ned. Zionisten Bond. Uitvoerig werden verschillende vraagstukken en kwesties besproken o.a. die van de Poale Zion. Een referaat over: „Pales- tina-arbeid en -opbouw" werd gehouden door 'en heer Nehemia de Lieme. De uitslag van de bestuursverkiezing had tot esultaat, dat werd gekozen Mr. Abel J. Herz- erger tot voorzitter, Mr. Ch. Polak, secretaris, estuursloden Mr. K. J. Edersheim, A. Ehren- eld, Mr. I. L. Hamburg, M. J. Simons en mevr. Straschchow—Kahn. De nieuwe bondsvoorzitter Mr. Herzberger neeft bij het overnemen van de bestuursfunctie een enthousiaste rede gehouden, waarin hij het aftredende bestuur in het bijzonder den heer Bernstein huldigde. Wijzigt Hitier zijn oordeel tegenover Frankrijk? Standpunt van Mein Kampf" zou thans niet meer gelden. PARIJS, 27 December (Reuter). De cor respondent van Le Journal te Berlijn schrijft, dat Hitier voornemens is na de stemming in het Saargebied voor de microfoon een rede te houden, welke de ontwapeningsbesprekingen zullen inleiden. Hitier zal hierbij verklaren, dat het oordeel over Frankrijk, zooals dat is uit eengezet in „Mein Kampf" niet meer gehand haafd behoeft te worden. Vergadering Vrijzinnig- Democratische Bond. Minister ivir. P. J. Oud en Mr. M. Slingenberg als sprekers. Naar wij vernemen heeft de afdeeling Haar lem van den Vrijz. Dem. Bond het wenschelijk geacht de groote financieele moeilijkheden van dezen tijd nog eens scherp in het licht te stellen. 'Zij verwacht dat een dergelijke uiteenzet ting vooral in den begrootingstijd belangstel ling zal wekken. Minister Mr. P. J. Oud en Mr. M. Slingen- berg, lid van Ged. Staten van Noord-Holland en lid der Eerste Kamer, zullen op 10 Jan. in het gebouw van den Protestantenbond optre den en daar het volgende onderwerp behan delen: De financieel-economische moeilijkhe den in stad en land. VIOLETTE NAZIèRES BEGENADIGD. De 19-jarige Violette Nazières, die haar vader van het leven heeft beroofd en na een sensationeel proces voor de juryrechtbank van het departement Seine ter dood was ver oordeeld, is thans door den president der Re publiek begenadigd. Het doodvonnis is veran- werd in veroordeeling tot levenslangen tuchthuisstraf. De moordenares, wier merkwaardige hou ding reeds gedurende het proces was opgeval len, verklaarde tegenover haar advocaat, die haar het bericht van de begenadiging over bracht. dat ze er de voorkeur aan geeft, te worden terecht gesteld in plaats van de rest van haar leven achter gevangenismuren te moeten slijten. Vlucht over het vasteland van de Zuidpool. LONDEN, 27 Dec. (Reuter), Volgens een bericht uit Wellington (Nieuw Zeeland) is de Amerikaansche ontdekkingsreiziger Lincoln Ellsworth met den vliegenier Bernt Balchen het vasteland van de Zuidpool overgevlogen. Zij startten van Deception Island. 1000 km ten zuiden van Kaap Horn en vlogen naar de Baltische bocht in de Ross-zee. Het toestel leg de in 20 uur 4300 km af en passeerde op 500 km afstand de Zuidpool.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1