sum
M
Nieuwe tollen.
52e Jaargang Nd. 15802
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- èn Feestdagen
Zaterdag 29 December 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Direotie: F. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGE ME ENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
13.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 8 mnd. 0.65, franco p. post f 0.72»4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon No»-: Directie 13682 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukker^: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN1—5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclame*
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels
ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze
Groentjes 1—3 regels ƒ0.30. elke regel meer ƒ0.10. uitsluitend a contant
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid f 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400 -, Duim 250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 100.-,
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid 2000.-, Overlijden 600.-, Verües van Hand, Voet of Oog 400.-, Verlies Duim f 75.-, Verlies Wijsvinger 75.-. Verlies andere vinger 30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 29 December.
J aaroverzichten
In deze laatste dagen des jaars geven wij
in dit blad de gebruikelijke overzichten: stuk
jes gecomprimeerde historie van 1934. Erg
vroolijk zijn ze niet. Hoe zou dat ook kun
nen? De doodenlïjsten, die eraan toegevoegd
worden, maken ze al niet opgewekt en het
jaar 1934 heeft zich in het algemeen niet bo
ven zijn slecht-befaamde onmiddellijke voor
gangers weten te verheffen. Het begin was
niet slecht en het eind opent betere vooruit
zichten en geeft nieuwe hoop. Maar dat lange
middenstuk
Het is gewoonte bij het einde des jaars aldus
te recapituleeren. 't Frischt de herinnering op,
en dat is misschien practischer dan ooit te
voren, want de gebeurtenissen volgen elkaar
zoo snel op dat ze over elkaar heen schijnen
te buitelen. De Pelikaan, onze trots van een
jaar geleden, nu al sinds maanden de ver
overaar van een „oud record", dat met stuk
ken verbeterd is, typeert de rest. Haast, haast
en geen tijd genoeg om er eens rustig
over na te denken.
Maar laten we 1935 niet begroeten in de
stemming van de historie van 1934. Meerma
len heb ik op deze plaats Briands kernachtig
woord geciteerd: „de meeste menschen schij
nen helaas alleen maar historisch te kunnen
denken". Een waar woord, dat het ongeloof;
het pessimisme, het scepticisme omtrent alle
werkelijk nieuwe dingen typeert, en hun ver
wezenlijking, remt en tegenhoudt. Een mal
geval. De nieuwe dingen komen tenslotte
toch. En zoodra ze er zijn begint men aan de
mogelijkheid van een andere nieuwigheid te
twijfelen, haar liefst heelemaal te verwerpen.
Hoevelen hebben er dertig jaar geleden ge
loofd dat de mensch ooit vliegen zou in een
toestel zwaarder dan de lucht? En toen het
er eenmaal was: hoevelen geloofden toen dat
er ooit luchtverkeersdiensten zouden komen?
En toen die er eenmaal waren: hoevelen wil
den toen aannemen dat Jan Willemsen, fa
brikant en Willem Jansen, advocaat, er ooit
zorgeloos in him eigen sportvliegtuigjes op uit
zouden trekken. Maar nu doen ze het. En nu
wordt er weer niet geloofd in een toekomst,
waarin net zooveel menschen als nu auto's
bezitten hun eigen vliegtuigen zullen hebben
Toch zal die komen
De snelle groei van de luchtvaart is alleen
maar een voorbeeld van de onjuistheid en
het spijt me belachelijkheid van het be
krompen historisch denken.
Een kostbaar ding, de historie. Een bron van
waardevolle kennis. Het beste middel om den
ontwikkelingsgang der dingen te leeren begrij
penals men inziet dat men haar dyna
misch moet zien, en niet statisch. De historie
is de boeiendste roman ter wereld, maar haar
belangrijkste feit vindt ge in de slotwoorden,
die er altijd weer onder gezet moeten worden:
(Wordt vervolgd). Die be'neerschen haar,, en
daarin vindt de spanning van de lectuur haar
climax.
Er komen ook in dezen tijd steeds nieuwe
dingen naar voren. Nieuwe gedachten, nieuwe
plannen, nieuwe uitvindingen. Sommige zijn
tot mislukking gedoemd, maar vele zullen
werkelijkheid worden. Dat leert de ontwikke
lingsgang der historie. Een der domste dingen,
die men ooit over haar heeft kunnen zeggen,
ds dat zij „zich altijd herhaalt". Dat doet zij
juist maar zelden, en nooit in de hoodflijnen,
en nimmer in het gansche beeld der mensch-
heid en der wereld.
Dit wou ik even toevoegen aan de jaarover
zichten. Ze bevatten niets dan doode dingen.
Oud nieuws. Het is alles voorbij, 't Nieuwe
wacht. Laten we er een open oog voor hebben,
en er ons voordeel mee doen.
R. P.
Noodeloos toeteren voor het
eerst bestraft.
Door den Haarlemschen kantonrechter.
Voor den kantonrechter is Zaterdagmorgen
een bus-chauffeur veroordeeld, die in de Em-
mastraat rijdende op 15 December tegen 9
uur 's avonds tweemaal een hoornsignaal ge
geven had zonder dat de veiligheid van het
verkeer zulks vorderde
De ambtenaar deelde mee, dat dit de eerste
overtreding was van de wet. die over noode
loos toeteren een bepaling heeft, die in Juli
in werking is getreden.
Verdachte gaf toe, dat hij signalen gegeven
had ofschoon er geen verkeer op den weg was.
Maar hij kan den weg niet overzien en erkent
derhalve niet, dat zijn signalen overbodig wa
ren.
De ambtenaar mr. B. v. d. Burg, verklaarde,
dat een bewoner van de Emmastraat geklaagd
heeft over het vele onnoodige lawaai, dat tot
middernacht duurde. Naar aanleiding daar
van is een onderzoek ingesteld.
De hoek biedt daar voldoende uitzicht, zoo
dat de ambtenaar van oordeel was, dat met
matige snelheid rijdende auto's daar niet hoe
ven te toeteren. Twee andere bus-chauffeurs
hebben verklaard, dat zij daar ter plaatse
nooit geluidssignalen geven.
Verdachte zei, dat die chauffeurs dat voor
zich zelf moesten weten, maar dat hij het sig-
aialeeren daar w^l degelijk noodig vond.
De ambtenaar merkte nog op, dat als in de
stad het geven van signalen verboden was, de
auto's langzamer zouden gaan rijden. Veel
automobilisten geven 's avonds teekens met
hun schijnwerpers. Op dit punt hoeft men
niet domweg een signaal te geven. Deze zaak
moet een waarschuwing zijn voor de andere
chauffeurs en daarom kan deze maal nog met
een lage straf volstaan worden. De eisch luid
de f l subs. 1 dag.
Mr. J. v. d. Vegt, waarnemend kantonrech
ter, veroordeelde verdachte tot een boete van
i 0.50, subs. 1 dag hechtenis.
LUXE BAKKE-RIJE-N
TE-L.1371^1-10876 -11655 12155
(Adv. Inge'.. Med.)
Inbrekers openden brandkast
der N.V. v. d. Vliet Co.
En rookten de sigaren op van het
bureau Wijsmuller.
1400.zijn gestolen.
Voor het einde van het jaar .heeft
IJmuiden nog een inbraak te boeken
die er zijn mag. Komt t over 't
algemeen weinig voor dat er in IJmui
den groote diefstallen worden ge
pleegd, dit keer is een buit van onge
veer f 1400 den inbrekers in de handen
gevallen, die na een deskundige
operatie van een brandkast tot hun
doel wisten door te dringen. De N.V.
Van Vliet en Co. aan de Buitenhaven
is er in den afgeloopen nacht de dupe
van geworden. Het in 't zelfde gebouw
gevestigde bureau Wijsmuller is alle
sigaren, die in huis waren, kwijt. De
politie, die slechts sobere berichten
verspreidde, zoekt naar de daders.
Toen hedenmorgen het personeel van het
Bureau Wijsmuller het kantoor betrad ont
dekte men dat er iets niet pluis was. Verschil
lende symptomen wezen er op dat in den af
geloopen nacht bezoek was geweest dat men
liever niet ziet. en in geen geval in de afwe
zigheid van de bewoners des nachts.
Het bureau Wijsmuller heeft echter niet
zoo veel last gehad van deze nachtelijke vi
site. Slechts heeft het zijn sigaren onge
vraagd moeten afstaan en de heeren inbre
kers hebben zij opgerookt en ten deele waar
schijnlijk meegenomen bovendien.
Op de eerste etage is het kantoor van de
N.V. van Vliet en Co. (W. P. Mets)Daar heb
ben de bezoekers van den nacht zich anders
gedragen. Ongetwijfeld zijn het vaklieden ge
weest, want de behandeling van de brand
kast doet daaraan alleszins denken.
Zij hebben de brandkast voorover gelegd,
en met werktuigen, die waarschijnlijk gedeel
telijk afkomstig zijn van het pakhuis van het
bureau Wijsmuller, welk pakhuis gelijkvloers
ligt, is de achterkant van het stalen ding een
voudigweg verwijderd. Althans hebben de hee
ren er een gat in weten te maken, dat vol
doende groot was om voor veertien honderd
gulden waarde te laten verdwijnen.
Als men weet van welk sterk materiaal
brandkasten worden gemaakt, hoe de inbre
kers te werk zijn gegaan, dan is het vermoe
den gerechtvaardigd dat de heeren kennis van
het vak hadden.
Het woord is nu aan de politie.
50 jaar getrouwd.
SHBÖFWB
Maandag, op Oudejaarsdag zal het 50 jaar
geleden zijn dat de heer J. de Jong en (toen)
mej. Hos in het huwelijk traden.
Nu. een halve eeuw later, herdenken de
heer en mevrouw J. de Jong-Hos. Pepijnstraai
no. 6 dezen dag, temidden der ongetwijfeld
groote belangstelling.
Versterking van de
Lotharingsche grens.
Wegens het a.s. Saarplebisciet.
PARIJS. 29 Dec. (Reuter). Met het oog
op de aanstaande volksstemming in hei
Saargebied is de bewaking aan de Fransche
grens in Lotharingen aanzienlijk versterkt en
verscherpt,, ten einde te voorkomen dat agi
tators of terroristen zich uit Frankrijk naar
het Saargebi.ed begeven of uit het Saargebied
naar Frankrijk ontkomen. Iedereen dit de
grens passeert in welke richting dan ook,
wordt aan een streng onderzoek onderwor
pen.
Chaco-hel barst weer los.
Tachtigduizend man hakken op elkaar in.
BUENOS AIRES. 29 Dec. (VI>.) De Pa-
raguaansche troepen zijn gisteren een nieu
wen aanval begonnen op de operatiebasis der
Boliviaansche troepen, Villa Montes, waar
opnieuw bloedige gevechten aan de grens van
den Gran Chaco zijn ontstaan, waaraan in
totaal tachtigduizend man deelnemen. Vol
gens mededeelingen van het Boliviaansche
commando zouden de Paraguanen echter met
zware verliezen zijn teruggeslagen. Ten Zui
den van Villa Montes hebben de Paraguanen
bovendien in de Pecomajosector nieuwe aan
vallen op het Boliviaansche front gedaan.
De Bolivianen beschikken aan het front over
50.000 man, terwijl zij hopen met de opgeroe
pen reserves van achttien tot vijf-en-veertig
jaar binnenkort de rijke oliegebieden te kun
nen verdedigen, die de inzet zijn van den ge-
heelen oorlog.
Max Bahr slaat King Levinsky
TECHNISCHE KNOCK-OUT IN DE TWEEDE
RONDE.
Vrijdag had te Chicago de boksmatch plaat?
tu&schen den wereldkampioen zwaargewicht
boksen Max Bahr en King Levinsky. De match
zou vier ronden duren. Toen de tweede ronde
echter 53 seconden oud was ging Levinsky
„down". Wat niemand reeds verwachtte'ge
beurde. Levinsky werd uitgeteld.
Max Bahr had na 1 ronde en 53 seconden
door technischen knock-out King Levinsky
Ds. D. Drijver naar Den Haag.
Ds. D. Drijver, die sedert 8 Juli 1917 predi
kant is van de Evangelisch Luthersche Ge
meente te Haarlem, en voordien te Zaandam
heeft gestaan, zal binnenkort Haarlem ver
laten.
Het beroep naar den Haag heeft hij aan
genomen en in Maart zal Ds. Drijver zich
naar zijn nieuwe gemeente begeven.
Zooals men weet heeft Ds. Drijver op ver
schillend gebied van zich doen spreken. Wij
memoreeren o.a. zijn bemoeiingen in Noord
Haarlem voor den Nederlandschen Protestan
tenbond en zijn functie als secretaris van de
Haiarlemsche predikantenvereeniging.
Op 24 Februari zal ds. D. Drijver zijn af
scheidspreek houden in de Evangelisch Lu
thersche kerk.
Nog mogelijkheid op accoord
met Japan.
Dr. Meyer Ranneft blijft
optimistisch.
Er zal echter eenige tijd overheen gaan.
Naar aanleiding van de vriendschappelijke
boodschap, door dr. Nagaoka bij zijn vertrek
uit Soerabaja aan Aneta gezonden, verklaarde
nu ook dr. Meyer Ranneft, voorzitter der Ne-
derlandsche delegatie, zich bereid zijn per
soonlijke meening over het verloop der con
ferentie te kennen te geven.
De heer Meyer Ranneft verbloemt in geen
enkel opzicht het feit, dat de conferentie
groote moeilijkheden, zelfs onaangenaamheden
bracht en tevens dat het eerste stadium der
onderhandelingen niet tot een tractaats-aan-
vulling heeft kunnen leiden.
Hij verklaarde, dat het best mogelijk zou
kunnen zijn dat in de afgeloopen maanden
door de delegatie en allereerst door hemzelf
fouten zijn begaan, maar voorshands schijnt
het hem toe, dat niets is verloren; maar dat
daarentegen op verschillende punten een be
langrijke toenadering is bereikt.
Dr. Meyer Ranneft zeide woordelijk: „het
hokt nog hierop, dat men op enkele punten
zekerheid wenscht, terwijl slechts mogelijkheid
wordt geboden."
Zonder de zaken beter voor te stellen, dan
zij in werkelijkheid zijn, acht hij het stellig
denkbaar, dat over eenigen tijd een accoord
bereikt kan worden. Spreker verwees hiervoor
naar voortgezette besprekingen te Den Haag
of te Tokio.
De heer Meyer Ranneft is overigens opti
mistischer gestemd dan eenige maanden ge
leden. Japan en Nederland wenschen ernstig
voor beide partijen een bevredigende regeling
te verkrijgen. Daarvoor schijnt een basis
thans aanwezig te zijn.
I
S3 HOLT-STRAATHOF
begint de bekende Jaarlijk»che
CoufiGu-Otttumiug,
Gr. Houtstraat 52
5
(Adv. lngez. Med.)
(Een wetsontwerp, regelend de
bevoegdheidom op de groote ver
keer sbruggen tol te heffen, zal
dezer dagen bij de Tweede Kamer
icorden ingediend.)
Menschen die met weemoed denken
Aan den „goeie ouwe tijd".
Zijn door bovenstaand berichtje
Ongetwijfeld zeer verblijd.
Want als iets van d' ouden tijd is,
Is dat wel het tolbegrip.
Tol van wandelaar en fietser,
Tol van auto en van schip.
In het laatste tiental jaren
Leken wij op 't goede spoor,
Oude werden opgeheven,
Nieuwe kwamen niet meer voor.
't Geestesoog zag reeds het einde
Aller tollenarigheid,
Hierin leek de toekomst schooner
Dan die goeie ouwe tijd.
Maar toen ging men bruggen bouwen,
Ten behoeve van 't verkeer,
En, in plaats van minder tollen,
Zint men plotseling op meer,
't Is een sombere gedachte
(Ook al mag die tolvrij zijn)
Dat de crisis ons terugdringt
Op zoo'n middeleeuwsch terrein.
Naar dit allerdwaast principe.
Gaan wij straks een stap terug:
Wie over de brug wil komen,
Kome eerst over de brug!
Geen prettig bericht over
onzen zuiveluitvoer.
Frankrijk overweegt vermindering van
contingenten.
Naar uit gezaghebbende bron door Reuter te
Parijs wordt vernomen, zouden de inmiddels
door de inter-ministerieele contingenteerings-
commissie vastgestelde Fransche contingenten
voor het eerste kwartaal van 1935 die van het
laatste kwartaal 1934 zeer nabij komen.
Ten einde de crisis op de landbouwmarkt te
lenigen, zouden enkele beperkingen, in som
mige gevallen tot nagenoeg de geheele ophef
fing van het contingent, worden ingevoerd of
gehandhaafd, met name ten aanzien van lijn
koeken en boter.
G. H. G. VON BRUCKEN FOCK 75 JAAR.
De bekende componist, de heer G. H. G. von
Brucken Fock, te Heemstede, heeft Vrijdag
den 75-jarigen leeftijd bereikt.
Wegens ongesteldheid kon de heer Von
Brucken Fock niet ontvangen, zoodat slechts
eenige intieme vrienden hem konden komen
gelukwenscher.. Verder waren vele telegram
men en schriftelijke gelukwenschen ingeko
men.
Ter gelegenheid van zijn 75en verjaardag
viel den bejaarden kunstenaar de onderschei
ding ten deel. dat hij benoemd werd tot offi
cier in de orde van Oranje-Nassau.
Uitleiding van gevaarlijke
vreemdelingen.
Departement van Justitie zal er in gekend
moeten worden.
De minister van Justitie heeft aan de pro
cureurs-generaal bij de gerechtshoven een
circulaire doen toekomen, waarin her
innerd wordt aan zijn aanschrijving van 30
Mei 1934, de z.g. vluchtelingen-circulaire.
Daarin is o.a. bepaald, dat het departe
ment van Justitie voortaan te kennen zal zijn
in officieele uitleiding naar Duitschland van
revolutionnaire elementen, voor zoover vertrek
uit ons land niet op aanmaning plaats vindt.
Volgens de nieuwe circulaire wenscht de
minister deze gedragslijn te verruimen door
te bepalen, dat zijn departement zal zijn te
kennen in alle gevallen van uitzetting van
vreemdelingen, die daarvoor op grond van
gevaar voor de publieke rüst of veiligheid in
aanmerking komen
STEEKPARTIJ TE EMMEN.
EMMEN, 29 December (V.D.) Gistermid
dag had te Zwartemeer onder de gemeente
Emmen een hevige ruzie plaats tusschen den
28-jarigen G. Beekman en zijn zwager. Er
volgde een vechtpartij waarbij B. plotseling
"en steek met. een mes in de zijde kreeg. Hij
verd in ernst gen toestand naar het Acade
misch ziekenhuis in Groningen vervoerd Zijn
toestand was vannacht ernstig.
Htt
De Fransche regeering bestudeert Italiaan-
sche voorstellen.
pag. 4
Twaalfdaagsche Zeppclindienst over deni
Oceaan?
pag. 4
De Eerste Kamer aanvaardt de loonbelasting.
pag. 3
Te Amsterdam is de heer M. Adatsji overleden.
pag. 3
De Crisis bloembollensteun.
pag. 3
Inbraak te IJmuiden.
pag. 1
Doodelijk ongeluk op den Sloterstraatweg.
pag. 4
Puzzlerubriek.
pag. 5
Schaakrubriek,
pag. II
Bekende Haarlemmers: Mevr. A. C- Craandijk-
Schuil.
pag. 3
Bioscopen.
pag. 9
Laatste berichten
pag. 2
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Jaaroverzichten.
pag. I
G. N. L.: Een overzicht over de binnenlandsche
gebeurtenissen in 1934.
pag. 6
Mr. E. Elias: Een lastige vraag.
pag. 3
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Het Filiaalbedrijf.
pag. 3
A. K. Steup: De luchtvaart in 1934.
pag. 4
K. de Jong: Tweede Weensclie avond H.O.V.
pag. 5
K. de Jong: Radiomuziek der week.
pag. 9
J. B. Schuil: Een Kerstspel
pag. 5
W. van der Tak: Het buitenlandsche boek van
deze maand.
pag. 9
Willy van der Tak: Baron von Münchhausen,
de verteller van „verhalen".
pag. 8
Financicele kroniek: Onveranderde verwach
tingen.
pag. 5
Brieven van een controleur B. B.: Bezoek van
den gouverneur-generaal-
pag. 7
Dr. W. G. N. van der Sleen: Met Smirnoff
naar Athene.
pag. 7
Van onzen Londensehe correspondent: Een
„half-svnthetische" opera te Londen.
pag. 7
Jules Kammeijer: Blijft fit!
pag 8
Het Haarlemsehe Stadsbeeld: De Valkestraat.
pag 8
Geen aparte stijl voor het
Derde Rijk!
Zwitsersche bladen wijzigen hun standpunt
niet.
BERN, 29 December (Reuter). Het Zwit
serse h Telegraafagentschap meldt, dat de
bladen Bund. National-Zeitung en de Neue
Zuericher Zeitung, die in Duitschland opnieuw
voor onbepaalden tijd zonder opgaaf van
redenen verboden zijn, verklaren dat ze hun
stijl niet kunnen pasklaar maken volgens de
buitengewone eischen, welke blijkbaar voor de
toelating in Duitschland aan de in de neu
trale pers verschijnende bladen wordt ge
steld. Het is voor hen een eisch voor alles den
politieken toestand en de gebeurtenissen in
het buitenland vrij te kunnen beoordeelen.
teneinde de openbare meening in Zwitserland
objectief te kunnen inlichten. Zooals de door
de Duitsche regeering gedurende de laatste
maanden tegenover de pers gevolgde politiek
aantoont, kan geen enkel blad. dat plaats
verleent aan de verdediging der Zwitsersche
belangen en aan de Zwitsersche oplossingen,
zonder zich te laten leiden door overwegingen
in verband met den verkoop in het buiten
land. ongestraft in Duitschland worden ver
spreid. De drie genoemde bladen hebben
daarom besloten hun algemeen gedragslijn in
geen enkel opzicht te wijzigen. Zij weigeren
om commercieele redenen speciaal voor
Duitschland gereed gemaakte edities uit te
geven.
JONGEN TE WATER GERAAKT EN
VERDRONKEN.
Toen het 15-jarig zoontje van den heer
Duinkerken te Zwartemeer zijn jongere zus
jes van de Kerst feest viering in de Neder-
landsch Hervormde Kerk te Barger Oosterveen
wilde halen, is hij waarschijnlijk door den
mist misleid, bij een der bruggen over de
Westra'swijk, met zijn fiets te water geraakt
en verdronken.
GYSBRECHT VAN AEMSTEL TE
HAARLEM.
De Amsterdamsche Tooneelvereeniging zal
ook in dit seizoen weer een opvoering van
Gysbrecht van Aemstel te Haarlem geven en
wel in onzen Stadsschouwburg op 11 Januari,
