SPITS
Stalen tanden.
Het 36&QMUi&kst6
52e Jaargang No. 15806
Verschijnt dagelijks, hehalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 4 Januari 1935
HAARLEM'S DAGBLAD
Directie: F. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
/3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkery: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTiëNl5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels
0.60, elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze
Groentjes 13 regels 0.30. elke regel meer f 0.10, uitsluitend a contant
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Duim 250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-. Arm- of Beenbreuk 100.-,
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim ƒ75.-, Verlies Wijsvinger 75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
Het verkeer te Haarlem.
Aantal doodelijke ongelukken in 1934 kleiner
dan in 1933.
Naar wij vernemen heeft het aantal doo
delijke verkeersongelukken te Haarlem in de
laatste 3 jaren bedragen:
1932: 11.
1933: 15.
1934: 11.
In de lijst van het Centraal Bureau voor
statistiek werden onder doodelijke ongelukken
alleen die gerekend waarbij de slachtoffers
o n m i d d e 11 ij k overleden. De hierboven
gegeven statistiek der Haarlemsche politie is
evenwel zuiverder. Daaronder zijn namelijk
niet alleen de slachtoffers begrepen waarbij
de dood onmiddellijk intrad, maar ook die
die tengevolge van een verkeersongeval zijn
gestorven.
Uit het lijstje blijkt, dat het aantal doode
lijke verkeersongevallen in 1934 belangrijk
lager is geweest dan in 1933. Zelfs werd weer
het aantal van 1932 bereikt, terwijl het ver
keer in die twee jaar toch sterk is toegeno
men
Kind aangereden.
Wie heeft het gezien?
Donderdagmiddag half vijf werd een zeven
jarig jongetje op de Ba ken esser gracht aange
reden door een vrachtauto. De chauffeur
bracht het kind met zijn auto naar de ouder
lijke woning aan de Lange Molenstraat. Om
dat het jongetje over hevige pijn in het rech
ter bovenbeen klaagde, werd de Ongevallen-
dienst gewaarschuwd. Deze constateerde, dat
het been op die plaats gebroken was. Per zie
kenauto werd het kind naar het Ziekenhuis
St. Johannes de Deo vervoerd.
Aan hen, die dit ongeluk gezien hebben
wordt verzocht zich voor het verstrekken van
inlichtingen bij den Commissaris van Politie
aan de Smedestraat te willen vervoegen.
VERANDERING STRAATNAAM
B. en W. van Haarlem brengen ter kennis
van belanghebbenden dat, ter voorkoming
van verwarring met den naam „Waalstraat",
de straatnaam „Van der Waalsstraat" veran
derd is in dien van „Prof. van der Waalsstraat"
Aardschokken in midden-
Limburg waargenomen.
Bevolking uit den slaap
gewekt.
Ook in het Roergebied gevoeld.
Vaz Dias deelt mede:
Vrijdagochtend omstreeks half vijf zijn in
midden-Limburg een of twee aardschokken
gevoeld. Uit verscheidene plaatsen werden ons
hieromtrent berichten gezonden. In Roermond
voelde men eenige minuten voor half vijf een
schok van vijf tot zes seconden. De meeste
inwoners werden uit hun slaap gewekt. Hier
en daar rinkelden ruiten en andere voorwer
pen. Te Venlo werden na elkaar vier schokken
waargenomen, waarvan de eerste het sterkst
was. Óok hier bleven de gevolgen tot rinkelen
van allerlei voorwerpen beperkt.
Voorts werden schokken gevoeld te Heel,
Heythuizen, Weert, Baarloo en tusschengele-
gen dorpen.
Wij vernemen nader, dat de aardschokken
hedenmorgen ook zijn waargenomen in de
plaatsen Blerik, Tegelen, Arcen, Velden en
Helden.
In Zuid-Limburg werden de schokken niet
waargenomen.
ESSEN, 4 Januari (V. D.) Hedenmorgen
om 5.07 uur werd in het kolengebied aan de
Roer een vrij krachtige aardschok waargeno
men, die ongeveer twee seconden duurde.
Vaststaande voorwerpen raakten door den
schok in beweging.
(In het Roergebied vermoedt men, dat de
aardschokken ontstaan zijn door het instorten
van oude verlaten mijngangen.
Het is echter niet onwaarschijnlijk, dat deze
aardschokken een minder locale bron hebben
aangezien omstreeks denzelfden tijd in Lim
burg ook schokken werden gevoeld. Red.
,V. D.)
Wie voelde de aardschokken?
De Bilt ontving van verschillende zijden
bericht van de gevoelde aardbeving omstreeks
(half vijf hedenmorgen. Te De Bilt werd om
4.06.8 Greenwich tijd d.i. 4.26.3 min. Amster.
damsche tijd een langdurige beving opge-
teekend, die zeer veel zwakker was dan die
in Noord-Brabant van 20 November 1932 om
11.56 min. 's avonds, doch in sterkte onge
veer overeenkomende met een zwakkere na-
beving tusschen 23 en 28 November.
De seismograaf te Heerlen heeft de beving
ook geregistreerd.
Het Meteorologisch Instituut te De Bilt zal
gaarne bijzonderheden vernemen van hen die
haar hebben waargenomen.
'T fijmst
IET BOTER
iEBAKKEN
LUXfc BAKKE-RIJE-M
TBL/15714-10876 -11655 -12155
(Adv. Ingez. Med.)
Nye vraagt 100.000 dollar
crediet.
Om de wapenenquête te kunnen voortzetten.
WASHINGTON, 4 Januari. De Com
missie van Onderzoek naar de wapenindustrie
heeft haar voorzitter, Senator Nye, opdracht
gegeven heden in den Senaat een nieuw
crediet van 100.000 dollar te verzoeken, op
dat de commissie haar onderzoek zal kunnen
voortzetten. Senator Nye deelde mede, dat
wanneer het crediet wordt toegestaan, de
commissie tegen 15 Januari haar werkzaam
heden zal hervatten.
POSTBEAMBTEN STAAKTEN; TWEE
DOODEN HET GEVOLG.
RIO DE JANEIRO. 4 Januari. 'V. D.I Ten
gevolge van een staking van postbeambten in
een der steden in den staat Minas Gerass in
Zuid-Brazilië ontstond een ernstige revolu-
tionnaire beweging en hielden revolutionnaire
elementen gedurende een half uur het raad
huis en de strategische punten der stad bezet.
De overheid maakte tenslotte van militairen
gebruik, die de orde, herstelden waarbij twee
personen werden gedood en vijf gewond
„Wild-West"-tafereel in
Manchester.
Gemaskerde bandieten overvallen een bank
en verdwijnen met 600 pond.
LONDEN, 4 Jan. (Reuter). Te Manchester
is gisteren een overval op een bank gepleegd.
De chef en zijn bediende werden kort voor het
sluiten van de zaak door twee gemaskerde met
revolvers gewapende mannen aangevallen en
geboden. De indringers maakten ongeveer 600
pond sterling buit en wisten in een gereed
staande auto te ontkomen.
Nieuwe ongehoorzaamheids
actie van Gandhi?
Campagne in het geheim.
LONDEN. 4 Januari. De „Daily Herald"
meldt uit Bombay, dat de Indische regeering
aan de provinciale regeering 'n waarschuwing
heeft gezonden, die betrekking heeft op
Gandhi. In deze waarschuwing wordt gezegd,
dat er bewijzen aanwezig zijn, dat Gandhi
hoewel hij zich in het openbaar van deze
politiek heeft, losgemaakt, in werkelijkheid
op handige wijze en in het geheim, de volks
massa's organiseert om een nieuwe campagne
voor burgerlijke ongehoorzaamheid te begin
nen Er wordt beweerd, dat Gandhi onschul
dig uitziende economische dorpsorganisaties
opricht, die in werkelijkheid organisates voor
de genoemde politieke beweging zouden zijn.
De districtsambtenaren zouden van de re
geering opdracht hebben gekregen. Gandhi's
bewegingen zorgvuldig te controleeren en de
dorpsbewoners door oprichting van concur-
reerende organisaties aan den invloed van het
Al-Indïsch Nationaal Congres te onttrekken.
De provinciale regeeringen hebben opdracht
de bepalingen van de strafwet tot onderdruk
king der Congres-propaganda met volle streng
heid toe te passen.
Amerika lid van het
Permanente Hof?
Voorstel zou in Roosevelt's boodschap
vervat zijn.
WASHINGTON. 4 Januari (Reuter). In
democratische kringen verzekert men, dat
Roosevelt een speciale boodschap aan het
Congres voorbereid, welke vermoedelijk de vol
gende week za: worden verzonden.
Hij stelt hierin vcor Amerika lid te laten
worden van het Permanente Hof van Inter
nationale Justitie.
(In Rusland heeft men op groote
schaal de fabricage van stalen
tanden en gebitten ter hand ge
nomen)
Wij leven in de stalen eeuw,
Dat valt niet te ontkennen,
Aan menig staal daarvan moet men
Toch echter nog wat wennen.
De tand des tijds is ook van staal,
In deze vreemde tijden,
Die eerste stap zal wellicht tot
Het stalen facie leiden
In d' onderkaak, omhoog gericht,
Een rij van staal-agmieten,
En bovenin, in strak gelid,
Een reeks van staal-actiten.
Zoo vult men in het Sovjetland
De tandelooze monden,
Een stalen zenuw wordt, naar 'k meen,
Bij eiken tand verzonden.
Hoewel ik nieuwe dingen graag
Op tijd wil accepteeren,
Die nieuwe eenden in de „bijt"
Zou ik toch niet waardeeren.
't Geeft mij een beetje koud idee
Dat 'k, lachende of gapend.
In staal zou toonen, hoe ik tot
^De tanden ben gewapend.
Tiaat Rusland straks zijn tanden zien.
Aan tal van andre landen,
Dan weten die, hoe sterk z' ook zijn,
Het blijven valsche tanden.
P. GASUS.
Het zinken van de Lexington.
Toch een aantal vermisten.
Nadere berichten uit New York melden dat
bij de aanvaring van het stoomschip Lexington
op den East River 6 leden van de bemanning
zijn omgekomen. Van de passagiers zijn er
20 gewond, maar de meesten niet ernstig.
Er worden nog 4 personen vermist, maar aan
gezien er geen lijst was is dit aantal misschien
nog grooter
Albury's burgemeester te
Soerabaja.
Enthousiast over de sympathie voor zijn
gemeente.
SOERABAJA, 4 Jan. (Aneta) De burge
meester van Albury de heer Waugh is in Soe
rabaja aangekomen.
Hij verklaarde aan de pers hoe enthousiast
hij was over de algemeene sympathie die hem
in zijn gemeente van Hollandsche zijde was
ten deel gevallen.
Hierdoor heeft de kleine traditielooze ge
meente Albury plotseling het grootste feit in
haar honderd en tienjarig bestaan beleefd.
Hij vertelde ook nog van de algemeene deel
neming van Albury bij het ongeluk van de
Uiver.
VERKEERSONGEVALLEN.
Te Haarlem
Donderdagmorgen te 11.50 uur reed op den
Rijksstraatweg esn auto, bestuurd door den
59-jarigen heer S. alhier, in de richting van
Santpoort. Bij het passeeren van een voor
hem rijdende auto kwam de wagen van den
heer S. in de grasstrook tusschen den rijweg
en het rijwielpad terecht. De snelheid was
echter zóó groot, dat de heer S. de macht over
het stuur verloor en weer naar rechts zwenkte,
waar hij tegen een stilstaande vrachtauto
botste en omsloeg. Eén der inzittenden, de
heer M„ klaagde over pijn in het linkerbeen.
Diens zoon bezeerde ae linkerhand en kreeg
een buil op het voorhoofd. De auto werd ge
heel vernield. De vrachtauto werd ernstig aan
de rechterzijde beschadigd. Tegen den heer
S. werd proces-verbaal opgemaakt.
AANHANGWAGEN VAN DE SHELL TE
WATER
Door het breken van den stuurstang raakte
hedenmorgen te ongeveer 8 uur aan den
Spaarndammerweg, tusschen de „Conrad" en
de Paul Krugerkade, €en tractor met geladen
aanhangwagen van d« „Shell" uit den koers.
De aanhangwagen kwam in het Spaarnewater
terecht; de tractor blfef nog aan den walkant
Aan den wagen wö'd eenige schade toege
bracht. Hedenmorgen zou de wagen door de
Shell worden gelicht.
Wat het Crisis-Comité deed
van 1731 December.
Totaal 154.254 uitgekeerd.
Het Nationaal Crisis Comité deelt mede:
In de periode van 17 tot 31 December 1934
heeft het comité aan 118 plaatselijke crisis-
comité's een uitkeering verstrekt tot een be
drag van 154.254, waarvan voor 39.895 in
den vorm van natura en brandstoffen. Voor
44 bijzondere gevallen werd door tusschen-
komst van de plaatselijke comité's een bedrag
van 2909.50 verstrekt.
Uit de gift van de Koningin, speciaal be
stemd voor kleeding en dekking, werd voor
extra-uitkeeringen in dezen vorm een bedrag
van 15.384 geput.
Speciale vermelding verdient een uitkeering
van 2.375 aan de landelijke commissie ter
bestrijding van de gevolgen der jeugdwerk
loosheid. o a. ten behoeve van kampwerk, ge
organiseerd door diverse jeugdvereenigingen,
voorts een gift van 450.aan het Leger des
Heils voor het in werking brengen van een
werkplaats van den Bond van Barmhartig
heid, en een bijdrage van 2.333.30 voor het
crisiswerk der Amsterdamsche Maatschappij
voor Jonge Mannen.
Uivercommissie teruggekeerd.
De Leeuwerik, het toestel waarmee de com
missie van onderzoek naar de ramp van de
Uiver naar Rutbah vloog, is Vrijdagmorgen te
11 uur op Waalhaven geland. De leden van de
commissie en de piloten Sillevis en Geyssen-
dorffer zijn naar Den Haag doorgereisd, waar
zij rapport zullen uitbrengen aan den direc
teur der K. L. M„ den heer A. Plesman.
Ongeveer kwart voor twaalf is de Leeuwerik
op Schiphol aangekomen. Van de geëmployeer
den der K. L. M. die de reis naai Bagdad en-
terug hebben meegemaakt waren alleen aan
boord de beide mecaniciens.
AANRIJDING
Donderdagmorgen had op de Elswoutslaan
te Overveen een aanrijding plaats tusschen
twee auto's. Een vrachtauto kwam van Over
veen in de richting Aerdenhout en werd be
stuurd door J. B. uit Zandvoort, terwijl van
de richting Aerdenhout een luxe-auto nader
de, bestuurd door P. v. d, P uit Aerdenhout.
Dezen bestuurder werd nog door een wielrij
der, die even vóór hem reed, met een teeken
te kennen gegeven dat een auto van de te-
jenovergestelde richting naderde. Hij stoor
de zich blijkbaar hieraan niet, met het gevolg
dat beide auto's met elkaar in botsing kwa
men. Beide auto's werden zwaar beschadigd en
moesten worden weggesleept. Persoonlijke on
;elukken hadden niet plaats. Het verkeer was
tijdelijk gestremd.
DE NIEUWE DIENSTAUTO VAN PRESIDENT LEBRUN bezit uit veiligheids
oogpunt, geen treeplanken. Men weet, dat de pleger van den noord te Marseille
op de treeplank van koning Alexander's auto sprcag.
ARRESTANT TE RODEN LEGT EEN
BEKENTENIS AF.
GRONINGEN, 4 Jan. (V.D.) De 27-jarige
M., wonende te Roden, die Woensdagavond is
aangehouden, verdacht van inbraak in het
tramstation te Leek en steeds ontkende met
de inbraak iets te maken te hebben, heeft
thans bekend de inbraak te hebben gepleegd.
Hij is gisteravond naar Groningen overge
bracht en wordt ter beschikking van den of
ficier van justitie gesteld.
DIENST OP SCHIERMONNIKOOG WEER
HERSTELD
SCHIERMONNIKOOG, 4 Jan. (V.D.) De
rijksveerboot, die gisteravond Schiermonnik
oog niet kon bereiken wegens de dichte mist
is hedenmorgen om vier uur te Oostmahorn
teruggekeerd. Van vijf uur gistermiddag was
de boot dus op zee geweest. Hedenmorgen om
acht uur is de boot op Schiermonnikoog aan
gekomen. De dienst Is dus weer hersteld.
Tegen Bruno Hauptmann, die van ontvoering
en moord van baby Lindbergh beschuldigd
wordt, is de doodstraf geëischt.
pag. 4
le Berlijn heeft gisteren een groote leiders
demonstratie plaats gehad.
pag. 4
Te Goes is een echtpaar door kolendamp ver
giftigd.
pag. 3
Het aantal doodelijke verkeersongelukken te
Haarlem was in 1934 geringer dan in 1933.
pag. 1
Hedenochtend vroeg zijn in Midden-Limburg
aardschokken waargenomen.
pag. 1
De bouwvakarbeiders, aangesloten bij den
Bouwvakarbeidersbond, krijgen gedurende
korteren tijd uitkeering uit de werkloozenkas.
pag. 3
De zaak van de valsche H. V. A. aandeelen
komt binnenkort voor.
pag. 3
Stand per 23 December van de clearing met
Duitschland.
pag. 3
Euwe speelt te Hastings remise met Lilientlial.
pag 11
Bekende Haarlemmers: Jhr. dr. J. C. Mollerus
pag. 3
ARTIKELEN, ENZ.
Van L.: Indrukken uit het Derde Rijk het
Winterhilf-werk.
pag. 4
J. B. Schuil: Het Arendsjong.
pag. 6
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Het nieuwe clearing-
verdrag.
pag. 6
J. C. E.: Uit de groote stad-
pag. 3
Sport in 't kort.
V pag. 11
Schaakrubriek.
pag. 11
Voor onze Jeugd.
pag. .7 en 8
Kankermiddel per radio
aangeprezen.
NEW ORLEANS, 4 Jan. (V.D.) De bekende
senator Huey Long heeft meegedeeld dat
eenige dokters van de staatsuniversiteit van
Louisiana een geneesmiddel tegen kanker zou
den hebben ontdekt en dat hij voor loO.OOO
dollar een plaatselijk radiostation had gekocht
ten einde door de radio de geheele wereld van
het geneesmiddel tegen de vreeselijke ziekte
op de hoogte te brengen.
Senator Long weigerde nadere bijzonderhe
den mee te deelen, doch zei Maandag in den
senaat een rede erover te zullen houden.
Nasleep van de affaire-Lévy.
Instructie tegen vroegere ambtenaren
geopend.
PARIJS, 4 Januari. In verband met de be
driegerijen van de gebroeders Levy, die een
financieele onderneming gesticht hadden die
zich voornamelijk met hypotheek- en grond-
speculatie bezig hield, heeft de rechter van
instructie een onderzoek geopend tegen twee
voormalige ambtenaren, die indertijd finan
cieele directeuren van den staat waren in het
opbouwgebied, doch hun ontslag uit staats
dienst namen om lucratieve functies bij de fi
nancieele onderneming der Levy's te aan
vaarden. Het is echter Fransche ambtenaren
bij de wet verboden bij het verlaten var. hun
staatsbetrekking binnen vijf iaar een functie
te aanvaarden bij een particuliere onderne
ming.. die in hun ambtenaarsperiode onder
hun toezicht stond. De instructie tegen de
beide ambtenaren is gebaseerd op de overtre
ding van dit verbod.
Huwelijksstaking in Sjanghai.
Meisjes uit de Society contra het Wetboek
van Strafrecht.
Reuter meldt:
Sjanghai beleeft pp het oogenblik een1
unieke staking.
Een groot aantal Chïneesche meisjes heeft
namelijk een staking georganiseerd als pro
test tegen het nieuwe wetboek van strafrecht,
krachtens hetwelk gehuwde vrouwen gestraft
kunnen worden met een jaar gevangenisstraf
in geval van wangedrag, terwijl gehuwde man
nen wegens hetzelfde feit niet strafbaar zijn.
De meisjes, die voor het grootste deel tot de
societv-kringen behooren, hebben verklaard
niet te zullen trouwen met een jongeman uit
Sjanghai, zoolang het wetboek van strafrecht
niet is herzien. Op het oogenblik is de staking
nog plaatselijk, doch voor het geval de regee
ring niet naar haar argumenten luistert, heb
ben de meisjes gedreigd, een nationale sta
king als protest tegen het geïncrimineerde
wetsartikel te zullen ontketenen.
Voor de regeering is de groote moeilijkheid,
dat. indien mannen wegens wangedrag ge
straft zouden kunnen worden, duizenden Chi-
neesche echtgenooten zouden moeten worden
ongesloten, in- verband met de aloude ge
woonte. er concubines op na te houden. De
actie, die de vrouwen in het geheele land te-
cen de onrechtvaardige bemaling voeren, heeft
de regeering reeds aanleiding gegeven, de
aangelegenheid nog eens te overwegen, doch
zij heeft nog niet besloten, of zij de mannen
aan dezelfde straf zal blootstellen als de vrou
wen. of wel het artikel geheel zal laten ver
vallen.
