Hst
Ons ei-land.
52e Jaargang No. 15812
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 11 Januari 1935
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENS DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 150S4 Redactie 10600
Drukkerij: 18122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1—5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels
0.60, elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze
Groentjes 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend k contant
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid f 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Duim 250.-, Wijsvinger
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschi'^.eid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim ƒ75.-,
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 100.-.
Verlies Wijsvinger 75.-. Verlies andere vinger f 30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
Haarlem en het 60 millioen-
fonds.
Spoedig beslissing te verwachten.
Mr. J. Gerritsz, wethouder van Openbare
Werken, deelde in den Haarlemschen gemeen
teraad mede, dat de kansen voor de uitvoe
ring der Haarlemsche objecten voor het 60 mil-
lioen fonds er niet zoo ongunstig voorstaan
als door enkele sprekers gemeend werd.
De on der handel in gear zijn in het laatste
stadium. Het is te verwachten, dat de laatste
beslissing over 10 dagen komt. Als die gun
stig is, kan met de uitvoerng begonnen worden
Het geboortecijfer te Haarlem
Vergeleken bij 1933 in 1934 iets gestegen.
Het geboortecijfer voor Haarlem bedroeg in
het jaar 1934 17.23 per 1000 inwoners.
Over 1933 was dit cijfer 17.1.
Er is dus vergeleken bij het vorige jaar een
üfleine stijging te constateeren.
De Haarlemsche Waterleiding
Een kleine wijziging in de tarieven.
De gemeenteraad heeft Donderdagavond
besloten tot een kleine wijziging in de ta-
ffieven van de waterleiding,
Tot heden bedroeg het minimum der con
tractanten 24 M3. per jaar. Als iemand min
der gebruikt moest hij toch die 24 M3. be
talen.
Tegen het adres van B. en W. is een voor
stel van den heer J. P. H. Castricum en Van
Kessel aangenomen om in het vervolg niet
meer water te laten betalen dan verbruikt
Wordt.
Deze wijziging is van beteekenis voor kleine
gezinnen.
Jeugdige werkloozen.
Een werkobject te Haarlem.
Bij de behandeling van de begrooting voor
1935 door den Haarlemschen gemeenteraad is
gebleken, dat B. en W. het plan overwegen om
16 huizen voor ouden van dagen te laten
bouwen en dit te bezigen als een object om
jeugdige werkloozen aan den arbeid te zetten.
Het plan moet nog nader uitgewerkt wor
den.
Onvoorzichtig spel met den
dood bekocht.
Jongen onder een steenkolentrein geraakt.
Leonard A. Springer wordf
80 jaar.
Nederland's oudste tuinarchitect.
In de Rotterdamsche havenwijk is Donder
dagmiddag een ernstig ongeval geschied. De
10-jarige jongen C. van Geffen uit. de Jas
mijnstraat was in de Putschelaan ter hoogte
van de Chr. de Wetstraat op de treeplank
van een der wagons van een kolen trein, die
op weg was naar de Waalhaven, geklommen.
Door de gladheid het had even te voren
wat gesneeuwd is de jongen van de tree
plank gegleden en op de rails terecht ge
komen. De wielen der drie achterste wagons
gingen hem over beide beenen.
De machinist merkte van het ongeluk
niets, doch twee wielrijders die het zagen ge
beuren, haalden de locomotief in en waar
schuwden den machinist, waarop deze den
trein tot stilstand bracht. Toen was 't echter
te laat. De geneesk. dienst vervoerde den
jongen naar het ziekenhuis aan den Coolsin-
gel. Het rechterbeen was hem afgereden,
terwijl het linkerbeen verbrijzeld was
Eenige uren na zijn opneming in het- zie
kenhuis is de jongen aan zijn verwondingen
bezweken.
Spoedig ruimere armslag voor
particuliere liefdadigheid.
Naar de Tel. verneemt is deaer dagen de
circulaire van den minister van Sociale Zaken
aan de gemeentebesturen te verwachten be
treffende de berekening van giften van de
particuliere liefdadigheid aan ondersteunden.
Hierdoor wordt uitvoering gegeven aan den
tijdens het begrootingsdebat door de regeering
toegezegden meerderen armslag voor de parti
culiere liefdadigheid, waarop speciaal de heer
Aalberse sterk had aangedrongen.
Donderdag 24 Januari wordt onze groote.
onze oudtse tuinarchitect, de heer Leonard A.
Springer te Haarlem, tachtig jaar.
Duizenden liefhebbers van parken en
buitenplaatsen verheugen zich met deze ge
beurtenis en zijn dankbaar dezen kunstenaar
zoo lang in hun midden te hebben gehad en
wenschen hem van harte nog een aantal
gelukkige jaren toe. Hij is nog steeds werk
zaam!
Leonard A. Springer is de zoon van den
kunstschilder C. Springer te Amsterdam die
zijn zoon de natuur leerde liefhebben, door
steeds bij wandelingen op het schoone te
wijzen. Hij zette de eerste schreden op het
pad van den tuinbouw als leerling op dei toen
vermaarder Tuinbouwschool Linnaeus te
Watergraafsmeer en dacht er over van de
school gaande, als boschbouwkundige naar
Indië te vertrekken. Aangezien Leonard Sprin
ger de H.B.School niet doorloopen had, bleef
Insulinde als zoodanig voor hem gesloten.
Bovendien kon hij toen bij de firma Halver
hout en Co. te Amsterdam als teekenaar ge
plaatst worden. Daar zien wij hem spoedig
ontwerpen maken enuitvoeren.
Twee jaar later vestigt hij zich te Amster
dam als tuinarchitect die zich alleen belast
met het maken van ontwerpen en het aan
brengen van veranderingen, dus niet vcor het
leveren van plantsoenen. „Een bouwkundige",
zoo redeneerde hij, „levert ook geen steenen
voor het te maken gebouw". Springer wilde als
kunstenaar volkomen vrij zijn en dit ideale
standpunt heeft hij tot op den huidigen dag
gehandhaafd. Procenten van te leveren goe
deren? Hij dacht er niet aan, maar het ge
leverde moest aan de strengste eischen vol
doen. Hij was niet alleen een deskundige
maar ook een strenge keurmeester.
Het is niet mogelijk alle werken te memo-
reeren die hij in den loop der jaren gemaakt
heeft. Wij herinneren aan het mooie park te
Deventer van het station tot aan den IJsel,
aan het Wilhelminapark te Breda, 't Goerke-
plein te Tilburg, het Oosterpark en Ooster
begraafplaats te Amsterdam. Janssingel te
Arnhem, begraafplaats te Hilversum, Arbo
retum „Pontbultin" bij Enschedé enz.
Springer ontving in 1925 van H.M. de
Koningin de orde in de Oranje.Nassau (Rid
der)
Deze tuinarchitect is door het publiek wel
uitgemaakt voor een vandaal, als er een
boom moest vallen! Nu iedereen de ondervin
ding opgedaan heeft dat de tachtigjarige het
bij het goede eind had, nuzeggen wij
het met bloemen!
J. K. BUDDE,
oud-Jiortulanus te Utrecht.
Wij herinneren er aan dat de heer Springer
ongeveer 25 jaar geleden belast werd met de
reorganisatie van den Haarlemmerhout. Of
schoon zijn plannen aanvankelijk critiek on
dervonden, bleek na de uitvoering, dat alle
critiek verdwenen was.
Ook de vijver in het midden van Tijsse's
Hof en de omgeving daarvan welke aanlei
veel technische problemen schiep, is een
meesterwerk van den jubileerenden architect
jeworden.
(Red.)
HET „OSSCHE MILIEU" WORDT MINDER
TALRIJK.
Voor de rechtbank te 's Hertogenbosch heb
ben terecht gestaan de 41-jarige arbeider W.
v. L.. de 24-jarige arbeider H. C. van G. en
de 24-jarige metselaar J. A. v. B., allen te
Oss. ter zake dat zij in den nacht van 26 op
27 Juli te Nistelrode hebben ingebroken bij R.
van Santpoort en een aantal kippen hebben
ontvreemd. Verdachten hadden vroeger bekend
maar ontkenden thans pertinent.
Na getuigenverhoor eischte het O.M. tegen
ieder der verdachten drie jaar gevangenis
straf.
De distributie van goedkoope
groente.
Verkoop begint de volgende week.
Door den Dienst van Maatschappelijk
Hulpbetoon werden heden de bonnen uitge
geven voor de ondersteunden welke de aan
vragen hiervoor enkele dagen terug hebben
ingeleverd, voor de goedkoope groente. De
volgende week zal de distributie hiervan
plaats vinden en kunnen degenen die hier
voor in aanmerking komen bij overlegging
van de bonnen de goedkoope groenten bij
15 winkeliers in ontvangst nemen.
Deze groentenhandelaren zijn in overleg
met hun vereeniging hiervoor aangezocht en
aangewezen.
De groenten zijn voor belanghehben slechts
verkrijgbaar op bons, welke door Maatschap
pelijk Hulpbetoon zijn verstrekt en alleen bij
den groentenhandelaar. waarvan het op de
bons voorkomende nummer is geknipt. De
betaling van de groenten geschiedt niet bij
den groentenhandelaar doch direct bij het
in ontvangst nemen van de bonnen, dus bij
Maatschappelijk Hulpbetoon of bij het. be
stuur van den vakbond die voor de distribu
tie zorg draagt.
Het Openbaar Slachthuis.
Verhuring van koelruimte aan
fruithandelaars?
De heer J. G. van Kessel herinnerde er in
den Haarlemschen gemeenteraad aan, dat de
koelhuisruimte in het Openbaar Slachthuis
thans alleen gebruikt wordt door de slagers.
Hij verzekerde dat ook vele handelaars (o.a. in
fruit) in onze omgeving behoefte hebben aan
koelhuisruimte. Zij zouden gaarne ook van
het Slachthuis gebruik maken.
De heer W. J. B. van Liemt, wethouder,
dankte namens B. en W. voor deze vingerwij
zing en verzekerde, dat naar die mogelijkheid
een onderzoek zal worden ingesteld.
Nieuw raadslid.
De heer H. P. Deinum benoemd verklaard.
De voorzitter van het Centraal Stem
bureau voor de verkiezing van de leden van
den Raad der gemeente Haarlem maakt be
kend, dat van heden af ter secretarie der ge
meente, bureau Burgerlijke Stand, BevoL
king en Verkiezingen. Ged. Oude Gracht 18.
voor een ieder ter inzage is nedergelegd zijn
besluit tot benoemd-verklaring van den heer
H. P. Deinum, als lid van den Gemeenteraad,
noodzakelijk geworden door het overlijden
van mevrouw M. E. Elz-inga, geb. Berlijn.
Zooals we reeds eenige dagen geleden
mededeelden heeft de heer Deinum nog geen
besluit genomen, of hij de benoeming zal
aanvaarden.
Loodgieter van het dak
gevallen.
Donderdagmorgen tien uur verrichtte de
18-jarige loodgieter A. Willems werkzaamhe
den op het dak van het perceel Wilhelmina-
straat 33. Hij rolde daar een stuk vilt uit, be
stemd voor dakbedekking. Het is de gewoonte
het vilt uit te rollen tot ongeveer 14 cM. over
den dakrand, ten einde een stuk over te hou
den om het te bevestigen en dan af te knip-
Willems ging op zijn knieën liggen, maar
had het ongeluk uit te glijden en het even
wicht te verliezen. Hij viel aan de achterzijde
van het ongeveer tien meter hooge dak met
het hoofd omlaag. Hij kwam in aanraking
met een antennedraad en viel vervolgens
door een serreruit, waardoor zijn val gebro
ken werd.. In zittende houding kwam hij op
den vloer terecht.
Dit ongeiuk liep wonderlijk goed af. De
jongeman stond dadelijk op en liep naar een
in de buurt wonenden geneesheer, die hem
verbond. De loodgieter had drie snijwonden
op het hoofd èn één aan de kin. Hij begaf zich
vervolgens naar zijn woning aan de Kam
perstraat 29.
De loop der bevolking in 1934.
129.128 inwoners op 31 December 1934.
In 1934 zijn in deze gemeente geboren: 1184
m„ 1104 vr., totaal 2288. Daarvan be
hoorden tot andere gemeenten. 83 m., 67 v.,
totaal 150. Elders zijn geboren, behoorende
tot deze gemeente: 37 m., 28 vr., totaal 65.
Totaal der geborenen, behoorende tot deze ge
meente: 1138 m., 1065 v., totaal 2203.
Alhier zijn overleden: 576 m., 608 v„ totaal
1184. Daarvan behoorden tot andere ge
meenten: 96 m., 89 vr., totaal 185. Elders zijn
overleden, behoorende tot deze gemeente: 25
m., 28 v., totaal 53. Totaal der overledenen,
behoorende tot deze gemeente: 505 m„ 547 v..
totaal 1052.
In deze gemeente hebben zich gevestigd:
3793 m., 4993 v., totaal 8786; Vertrokken zijn:
3238 m., 4311 v., totaal 7549. Meer gevestigd,
dan vertrokken 555 m.. 682 vr., totaal 1237.
Meer geboren, dan overleden: 633 m, 518 v..
totaal 1151. Totale vermeerdering: 1188 m.,
1200 vr., totaal 2388
Blijkens het Provinciaal Blad van Noord
Holland No. 58 van 1934, bestond de bevolking
dezer gemeente op 31 December 1933 uit:
60476 m., 66264 v., totaal 126740. Zij vermeer
derde in 1934 met: 1188 m.. 1200 vr. totaal
2388. De bevolking bedroeg op 31 December
1934: 61664 m., 67464 v., totaal 129128.
(In 1934 zijn op de Barneveldsche
Eiermarkt ruim 67 millioen eieren
aangevoerd, of bijna 2 millioen
meer dan in 1933).
Onze vaderlandsche kippen
Gaan maar kalm met leggen voort,
Door de zorgen voor een crisis
In hun ei-land niet gestoord.
Eventjes een kort getokkel,
Als de kippen zijn z' erbij
En de dagtaak is bekeken,
Tok-tok-tok alweer een ei.
Zie eens even naar dat cijfer
Van een enkel jaartotaal
En één markt, dat is productie
Op een groote eierschaal.
En zij voelen zich kiplekker,
Want zij zijn de eitjes kwijt,
En wij krijgen 't nieuwe schaaldier
In den dop, aan het ontbijt.
Of er ooit teveel mocht komen
Is per slot geen kippenzaak
't Heele crisis eiereneten
Is en blijft een menschentaak.
Haarlem wordt steeds
gezonder!
Ook in 1934 is het sterftecijfer weer gedaald.
Over 1933 had Haarlem reeds een laag sterf
tecijfer, namelijk 8.6 per 1609 inwoners.
Wij vernemen, dat het sterftecijfer over 1934
nog iets lager is. Een voorloopige berekening
stelt het namelijk op 8.23 per 1000 inwoners.
De weg langs de Leidscbe-
vaart.
Wat gedaan wordt om het gevaar te
verminderen.
In den Haarlemschen gemeenteraad is bij
de behandeling der gemeentebegrooting door
verschillende sprekers gewezen op den gevaar
lijken toestand van den weg lang de Leidsche
Vaart en wel van de Schouwtjeslaan tot aan
de Zandvoortsche laan.
De wethouder van Openbare Werken, Mr. J.
Gerritsz, deelde mede, dat reeds eenige kee-
ren aan de N. Z. H. T. M. gevraagd is om de
tramrails in het midden van den weg te leg
gen. De tramdirectie schijnt daartoe evenwel
niet veel geneigdheid te betoonen omdat de
financieele toestand haar zorgen baart. Ook
is de N. Z. H. T. M. aangeschreven om aan
haar verplichting te voldoen, om de schoeiïng,
die bij haar in onderhoud is en noodig her
stelling behoeft, te voldoen.
Verder deelde de wethouder mede, dat ter
verbetering van de verkeersveiligheid op dit
gedeelte van den weg langs de Leidsche Vaart
een natriumverlichting wordt aangebracht.
In een vorige zitting had de wethouder er al
op gewezen, dat door Openbare Werken ook
aandacht gewijd wordt aan de mogelijkheid
van het smalle gedeelte van den weg bij den
oprit van het viaduct der tram te verbreeden.
De toestand ter plaatse maakt dit evenwel
moeilijk. Verbetering zou te verkrijgen zijn als
de Leidsche Vaart op die plek versmald zou
worden. Het zou echter jammer zijn als daar
door het natuurschoon in het gedrang zou
komen, want juist de ongebroken lijnen van
onze vaarten leveren bekoring.
Wij wijzen er nog op, dat als de spoorbaan
HaarlemRotterdam verhoogd zal worden tot
voorbij de Zandvoortsche laan de plannen
zijn door Haarlem aanhangig gemaakt bij het
bestuur van het 60 millioen fonds het tram
viaduct komt te vervallen. Dan komt bij de
Munterslaan een viaduct voor het verkeer on
der de spoorbaan, waarvan ook de tram ge
bruik zal maken. Eerst dan zal dit gevaarlijke
verkeerspunt aan de Leidsche Vaart afdoende
verbeterd kunnen worden.
Duilsehland heeft geweigerd de zitting van
den Voikenbondsraad bij te wonen, waarop
het Saarplebisciet wordt behandeld.
pag. 4
Maandagavond zal via alle zenders ter we
reld de uitslag van de Saarstemming bekend
worden gemaakt.
pag. 4
In Oost-Pruisen duurt de koude voort.
pag. 4
Het spoorwegongeluk in Rusland heeft totnog
toe 26 dooden geëischt.
pag. 4
Bij Huis ter Heide (ütr.) is een auto met een
tram in botsing gekomen; twee personen
werden gedood.
pag. 3
Stand van de Duitsche clearing op 8 Januari.
pa? 3
Minister Oud en Mr. Slingenberg voeren het
woord voor de afdceling Haarlem van den
V. D. B.
pag. 3
Op 21 Januari kan met de distributie van ge
hakt in blik worden begonnen.
pag. 3
Fokker blijkt bij nog een Engelsclie maat
schappij adviseur te worden.
pag. 3
Te Rotterdam is een man door een politieagent
met een revolverschot gedood.
pag. 1
De begrooting van Haarlem is door den raad
met 3 stemmen tegen aangenomen. Pogin
gen zullen worden gedaan jeugdige werk
loozen aan arbeid te helpen. De gevaarlijke
toestand aan de Leidschevaart zal worden
verbeterd.
pag 6
Bekende Haarlemmers: A. Mars.
pag. 3
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Gemeentebegrooting.
pag. 1
Van onzen specialen correspondent: Indrukken
uit Saargebied. Uiterlijke rust te Saar-
briicken.
pag. 4
J. B. Schuil over: de familie Kegge door het
Nieuw Schouwtooneel.
pag. 11
K. de Jong: Heemsteedsche Kunstkring.
pag. 11
II. G. Cannegieter over Malle gevallen in het
Frans Hals Theater.
pag. 11
Voor de Jeugd.
pag. 7 en 8
Noodlottig schot van
politieagent.
Man in zijn woning gedood.
De eerste foto van de scheepsramp op de East River te New-York. Het stoomschip
Lexington in zinkenden toestand. Een aantal opvarenden kwam om het leven.
Omstreeks half elf Donderdag
avond heeft zich in de Mauritsstraat
te Rotterdam een drama afgespeeld,
dat aan een 52-jarig man II. het le
ven heeft gekost. Een agent van po
litie heeft nl. in een portaal van een
woning een revolverschot gelost,
waardoor de man op slag is gedood.
De Commissaris van Politie, de heer Snip-
pe, gaf V. D. de volgende lezing over het ge
beurde:
H. heeft op straat ruzie gehad met twee
vrouwen. Hij ging terug naar zijn huis. roe
pende: ,JDe bijl. geef mij de bijl!"
Kort daarop kwam hij weer buiten, doch
zonder de bijl, maakte weer ruzie met de
vrouwen, en gaf een harer een paar zeer har
de klappen. Bij deze vechtpartij sneuvelde
ook een ruit van een slagerij.
Een voorbijganger trok partij voor de vrou
wen en diende H. een paar stevige klappen
toe. H. ging naar huis terug, klaagde over
pijn in den rug en bloedde uit neus en mond.
als gevolg van de opgeloopen klappen.
Vlak hierop kwam de politieagent voorbij.
Deze hoorde van de omstanders van een en
ander en ging naar de woning van H., waar
van de voordeur open stond.
In het portaal is links de deur van de
huiskamer der familie H. De agent klopte
aan deze deur en opende haar vervolgens. In
de kamer was het schemerig. Er brandde een
petroleumlamp. H. zat aan tafel. Toen de
agent binnen kwam stond H. op, schold en
riep weer om de bijl.
De man was zeer opgewonden, liep naar
een kast-, waarop de agent, zijn revolver
trekkend, sommeerde: sta stil. H. deed dat
niet en toen heeft de agent een schot gelost.
De man viel en bleek even later overleden
te zijn. Het lijk werd naar het ziekenhuis
Coolsingel overgebracht voor sectie.
Men achtte het nl. mogelijk, dat H. aan.
een hartverlamming zou zijn overleden.
H. was een hartlijder en was den geheelen
avond zeer opgewonden geweest. In de kamer
werd een huls en een kogel teruggevonden.
Bij de eerste beschouwing van den kogel zou
kunnen worden gezegd, dat deze den man
niet had geraakt.
De lijkschouwing heeft ech.ter aangetoond,
dat de dood van H. veroorzaakt moet zijn
door een revolverkogel.
De kogel moet aan de linkerzijde van de
borst het lichaam zijn binnengedrongen en
het lichaam aan de rugzijde hebben ver
laten. Daarna moet de kogel via een muur
op den grond zijn terecht gekomen. Van
hartverlamming waaraan is gedacht, blijkt
dus geen sprake te zijn
