)e nieuwe bewaarschool van Volksonderwijs.
VRIJDAG 22 FEBRUARI 1935
HAARLEM'S DAGBLAD
11
BLOEMENDAAL
RAADSVERGADERING
Vaststelling uitbreidingsplan
Bloeniendaal aan Zee aangehou
den. Oproeping voor hoofd
van den plantsoendienst tegen
lager salaris dan B. en W. voor
stelden.
Vergadering van den gemeenteraad op
Donderdagmiddag, onder leiding van den
burgemeester Jhr. unr. C, J. A. DenTex.
Aanwezig alle leden.
Stembureau*.
In de stembureaux worden benoemd: tot
plaatsvervangend voorzitter in Stemdistrict
IV de heer Oh. B. Posthumus Meyjes; tot
plaatsvervangende leden in Stemdistrict VI:
de heer en W. G. van Seggelen en van Es; tot
plaatsvervangend voorzitter in Stemdistrict
VII: mr. A. J. Enschedé.
Café „Roozendaal".
Aan de orde komt het voorstel van B. en
W. tot onttrekking van terrein aan den open
baren dienst en aangaan eener transactie
met A. J. van Schooten, eigenaar van café-
Roozendaal". wanneer het oude Raadhuis
zal worden afgebroken.
De heer Luden (C.-H.) vraagt zoo spoe
dig mogelijk nadere voorstellen, ook voor
huisvesting van het politiebureau, afbraak
van het Raadhuis enz.
Wethouder Prinsenberg (R.-K.)Wij
zijn er mee bezig.
Het voorstel van B. en W. wordt aangeno
men.
Uitbreidingsplan Bloe-
mendaal aan Zee.
B. en W. stellen voor, over te gaan tot de
finitieve vaststelling van het Uitbreidings
plan voor Bloemendaal aan Zee.
De heer Posthumus M ey e s (V.B.) wil
deze zaak nog aanhouden, tot de lezing van
den voorzitter van den Bond van Architec
ten voor de leden van Bloemendaal's Bloei
over dit onderwerp is gehouden.
De heer Enschedé (V.B.) en Jhr.
Quarles van Ufford (V.B.) zijn ook
voor aanhouding.
De weer Noorman (S.D.A.P.) meent dat
de zaak voldoende bekeken is.
Wethouder Prinsenberg (R.K.) vraagt:
waarom komt men nu pas met een lezing,
terwijl voorloopige vaststelling reeds heeft
plaats gehad. De lezing zou belangstelling
moeten wekken voor de ontwikkeling van
Bloemendaal aan Zee. maar die belangstel
ling bestaat al lang. Spr. is beslist tegen aan
houding.
De v o o r z i 11 e r is het eens met den wet
houder. Waar zou het op deze manier heen
gaan? Eensgezindheid zal toch niet het ge
volg van de lezing ziin.
De heer C a s s e (V.D.) kan geen verband
zien tusschen het plan en de aangekondigde
lezing. De plannen zijn reeds eenige jaren
oud; verschillende bezwaren zijn opgeheven
of ondervangen. De gemeente heeft nu a ge-
zesrd: laat zij ook b zeggen.
De heer Schulz (S.D.A.P.) wil ook niets
van aanhouding weten. Een lezing van een
architect zal nu de meeningen niet meer
veranderen. Men vergete ook niet dat deze
auaestie een financieelen kant heeft. Er zou
dus ook nog een lezing door een financieel
expert moeten gehouden worden.
De heer Enschedé (V.B.) stelt voor de
zaak nog één maand uit te stellen, tot de
lezing is gehouden.
Wethouder Prinsenberg (R.K.) vraagt
of het wel juist zou zijn, dat de Raad op
haar voorloopige beslissing zou terugkomen,
nadat een lezing over het onderwerp in
quaes tie zou zijn gehouden.
De heer F1 e mm in g (lijst Laan) wijst er
op dat de architect die de lezing zal hou
den, een autoriteit is. Het is de heer De Bie
Leuveling Tjeenk.
De voorzitter blijft zich verklaren te
gen uitstel. Er blijft in het plan voldoende
ruimte over om van Bloemendaal aan Zee
iets zeer goeds te maken. Het gaat op het
ooaenblik alleen om het stratenplan.
Het voorstel tot aanhouding wordt aan
genomen met 8 tegen 7 stemmen. (Tegen de
heeren: Cassée. Schulz. Noorman. Bolleman.
Witteman, Hendrichs en Prinsenbei-g)
Clubhuis
voor de Hockeyclub?
B. en W. vragen een crediet van f 3500
voor het bouwen van een clubhuis op het ter
rein van de Hockeyclub .31oemendaal", om
het clubhuis daarna aan de vereeniging te
verhuren.
Jhr. Quarles van Ufford (V.B.) vreest
dat de gemeente hier toch een zeker risico op
zich zou nemen.
De heer C a s s e e (V.D.) deelt die vrees niet
De club is niet in staat, f 1000 te fourneeren.
In normalen tijden kon dit nog wel.
De heer Schulz (S.D.A.P.) zou gaarne zien
dat de club zelf ook iets deed; dan kan de
gemeente misschien aanvullend werk doen.
Wethouder P r i n s e n b e r ,g (R.K.) meent
dat B. en W. toch wel met een voorstel zijn
gekomen, dat in de lijn der bezuiniging ligt.
Vroeger is voor een dergelijk doel wel f 10.000
toegestaan door den Raad. De gemeente zal
voor het gebouwtje, als dit noodig zou zijn. ge
makkelijk een anderen huurder vinden. Risico
is er dus niet.
De heer Enschedé (V.B.) zou gaarne een
garantie zien van het bestuur.
Jhr. Quarles van Ufford (V.B.) stelt
voor dat de club f 500 zal bijdragen.
Dit voorstel wordt met 8 tegen 7 stemmen
aangenomen.
De voorzitter zegt, dat- nu eerst overleg moet
worden gepleegd met de Hockeyclub.
Ontheffing bepalingen
bebouwingsvoorschriften.
Ontheffing krachtens artikel 6 der Bebou-
wingsvoorscbriften, wordt verleend aan:
a. G. Kamphuys. voor bouw van twee wo
ningen aan den Hooge Duin en Daalscheweg;
b. J. D. Wildeboer. voor bouw eener garage
bij perceel Grenslaan no. 4;
c. W. Ennik, voor bouw eener garage bij
perceel Mr. H. Enschedéweg 16;
en geweigerd aan:
A. J. Faase, voor verbouw van perceel Joh.
W. Frisolaan no, 9 a, daar de bebouwings-
voorschriften (art. 1 al. 1) alleen het bouwen
van woonhuizen ter plaatse veroorloven.
Hoofd van den
Plantsoendienst.
B. en W. stellen voor, een oproeping te
plaatsen voor sollicitanten naar de betrekking
van „hoofd van den plantsoendienst" op
een salaris van f 3600f 4.000.
De heer Luden (C.H.) zou een eenvoudii
man willen aanstellen, met de kennis van een
bekwamen tuinman en den titel van opaichter.
Die zou dan pl.m. f 40 per week kunnen ver
dienen. f 4000 vindt spr. een dwaas salaris.
De Voorzitter zegt, dat deze gemeente
iemand noodig heeft, die weet te werken met
het landschap. Aan de beplanting van den
Zeeweg en aangrenzende terreinen moet nog
veel gedaan worden. Dat kan niet een ge
wone, goede tuinman.
De heer Cassée (VP.) betoogt met den
voorzitter dat aan de toekomstige ontwikke
ling van de gemeente moet worden ge
dacht.
De heer Hogenbirk (C.H.) vindt f 3600
a f 4000 te hoog voor den tegenwoordigen
naar bezuiniging strevenden tijd. Het salaris
kan wel f 1000 minder zijn; daarvoor zijn nog
wel bekwame menschen te krijgen.
De heer Noorman (S.D.A.P.) vindt dat
het door B, en W. voorgestelde salaris niet te
hoog is. Men speculeere niet op „vraag en aan
bod" in dezen.
De heer PosthumusMeyjes (V.B.)
wil een hoofdopzichter benoemen en hem een
met dien titel overeenkomstig salaris geven.
Wethouder Prinsenberg (R.K.) sluit
zich bij den heer Noorman aan. Het voorge
stelde salaris is niet te hoog. Iemand die als
tuinbaas dienst kan doen is al in functie. Er
moet iemand benoemd worden met theore-
tisch-practische kennis.
De heer Hogenbirk (C.H.) zegt dat een
prima kracht te krijgen is voor f 3000.
De heer Luden (C.H.) zegt dat alles af
hangt van den persoon dien men kist. Een
voudige menschen kunnen ook geniaal zijn.
Voor f 4000 krijgt men een halven geleerde.
De Voorzitter waarschuwt als maat
staf aan te nemen wat men tegenwoordig in
het vrije bedrijf betaalt.
Een voorstel-Hogenbirk (een begin
salaris van f 3000), wordt aangenomen met
8 tegen 7 stemmen.
De voorzitter zegt. dat dit voorstel naar
het overleg zal gaan. ter nader advies inzake
periodieke verheugingen.
De theeschenkerij aan de Brouwerskolk.
Het voorstel, om perceel Brouwerskolkpad
no. 2 openbaar te verpachten als theeschen
kerij gaat terug naar B. en W. omdat de heer
Schulz meent, dat er een servituut op bedoeld
perceel rust.
De zaak zal nader onderzocht worden.
Bescheiden gebouw in fraaie omgeving.
Rijnegom en de gemeente.
B. en W. adviseeren, afwijzend te beschik
ken op het verzoek van de bewoners van de
Spiegelen-burghlaan c.o. om den vijver in hun
weg niet verder door te trekken.
De heer Posthumus Meyjes (V.B.)
geeft uiting aan zijn ontevredenheid en die
der bewoners van Rijnegom over de wijze
waarop B. en W. die bewoners hebben behan
deld inzake het vellen van boomen in Rijne
gom. Een vraag betreffende een broedplaats
van muggen is onbeantwoord gebleven.
Na een uitvoerige uiteenzetting van den
Voorzitter en wethouder Prinsen
berg neemt de heer Posthumus Meyjes zijn
ontevredenheidsbetuiging terug.
Het voorstel van B. en W. wordt aangeno
men.
Het aantal verloven A.
B. en W. stelilen voor. afwijzend te beschik
ken op een verzoek van de Nationale Com
missie tegen het alcoholisme, om zoowel het
aantal vergunningen als het aantal verloven
A te verlagen.
Deze aantallen zijn nu 18 en 8.
Een voorstel-Schulz, hier 15 en 6 van te ma
ken, wordt verworpen.
Rondvraag.
De heeren Enschedé (V.B.) en Cassée
(C.D.) brengen de levering van papier voor
stembiljetten enz. aan de gemeente ter spra
ke. De heer Cassée vraagt den tusschenhan-
del niet uit te schakelen.
De Voorzitter zegt, nauwkeurig te zul
len overwegen, dat particulieren niet bena
deeld worden. Maar het inkoopbureau van de
Vereen, van Ned. Gemeenten bewijst toch
goede diensten.
Hierna sluiting.
Zonder hoofdelijke stemming.
werden in den loop der zitting nog aange
nomen de Ln dit blad vermelde voorstellen be
treffende: opheffing van de betrekking van
gemeentevroedvrouw (met opdracht aan B.
en W., vaste regelen te ontwerpen voor steun
voor verloskundige behandeling aan armlas
tige ingezetenen); overneming van grond van
den heer S. P. Rijnierse en langs den Mr. En
schedéweg; wijziging reglement van ordi
voor de raadsvergaderingen, definitieve vast
stelling van wijziging der bebouwingsvoor
schriften; aangaan van een nieuw contract
voor stroomlevering aan het Waterbedrijf;
aanvrage van crediet voor verbetering van
de douchebad-inrichting van het Jeugdhuis:
verhoogi-ng van subsidie aan de vereeniging
voor kraamverzorging; vaststelling supple-
toire begrootingen voor 1934 en 1935; aan
vulling der verordening tot vaststelling van
de namen der wegen (met dien verstande dat
de weg van de Spiegelenburghlaan in Noor
delijke richting naar den Oosterduinweg de
Waal Malefijtlaan zal heeten en niet A. J. de
W. M.-laan)wijziging der retributie- en bij
slagverordeningen M. O. en V. H. O. 1929,
vaststelling van vergoedingen en voorschol
ten aan het bijz. onderwijs; verlenging van
den annuïteïtsduur der voorschotten; door de
emeente voor woningbouw verleend; verlen
ging van termijn der erfpacht voor de met
rijkssteun en voor de met gemeentesteun
gebouwde woningen; hersohatting van huur
der gemeentewoningen.
BLOEMENDAALSCHE REDDINGS
BRIGADE.
Onder voorzitterschap van Dr. W. van Ol
denborgn vergaderde de Bloemendaalsche
Brigade in hotel ..Roozendaal" te Overveen
Door den voorzitter en ook door den secre
taris werd het overlijden van mevrouw Van
Nederhasselt, de echtgenoote van den vori-
gen voorzitter herdacht. Gememoreerd werd
haar groote belangstelling in het werk der
B.R.B. en haar trouw bezoek aan de jaar
lij ksche samenkomsten. De leden verhieven
zich bij deze,woorden van hun zetels.
De heer J. de Vries bracht voor de tiende,
maar ook voor de laatste maal het jaarver
slag uit. Dr. Van Oldenborgh nam slechts
noode afscheid van den secretaris, die heel
veel werk voor de Brigade heeft verricht.
Aan de beurt van aftreden waren de hee
ren E de Graaf, A. J. Meijerink en Dr. W
van Oldenborgh. die allen werden herkozen
Tot le secretaresse werd benoemd mejuffr
Annie Evers. Platanenlaan 83 Bloemendaal
en tot 2en secretaris de heer J. Huyboom.
Tot afgevaardigden naar de Bondsvergade
ring. die op den 2en Paaschdag wordt ge-
hoiiden in Boskoop, werden gekozen de hee
ren De Graaf en Buddingh- De heer Kuyl
werd bij acclamatie herbenoemd als lid der
technische commissie. Besproken werd de
mogelijkheid tot het instellen van een
strandpost aan het slag bij ..Duin en Kruid-
berg". De zekerheid bestaat nog niet of B.
en W. van Bloemendaal zullen toestaan dat
daar weer gezwommen wordt, want het is
daar vaak heel gevaarlijk. Eer.ige personen
zijn daar reeds verdronken Wordt het niet
verboden, dan zal een strandwacht van de
B.R.B. daar goede diensten kunnen bewij
zen. Verschillende leden zijn bereid ook
dien post. 4 K.M. ten Noorden van het
strandhuis, te betrekken.
Besproken werd hoe de B.RB. daar op een
voudige wijze ..een onderdak" kan vir.cen,
een plaats waaraan eventueele drenkelingen
en gewonden 'door glasscherven en zonne
brand) hulp kan geboden worden. De voor
zitter zal deze aangelegenheid met den
burgemeester bespreken.
Tot slot van den avond richtte Dr. van
Oldenborgh woorden van dank tot den af
getreden secretaris.
SANTPOORT.
op aarde in den proletarenstand moeten
zoeken. Het begint al met de kinderboeken,
die zich wijwei nooit afspelen in onze eigen
omgeving, terwijl dit- toch zoo gemakkelijk
kon. daar in onze gezinnen, aldus spr.. nog
heerschen levensblijheid, levensmoed en
idealen.
Van de gelegenheid tot vragen stellen
werd door een tweetal aanwezigen gebruik
gemaakt.
Half verscholen achter het gebouw aan de i
Wüstelaan, waarin voorheen was gevestigd
ae bewaar- en naaischool „Spaarnberg", doch
dat geruimen tijd geleden werd ingericht als
badhuis, ligt tegen den zoom van het Burge
meester Rijkenspark een bescheiden gebouw
tje. Het is thans nog van den weg af zichtbaar
maar als straks het houtgewas zich tooit met
zijn zomerkleed zal het grootendeels voor het
oog van den voorbijganger verborgen blijven.
Dit gebouwtje is de nieuwe kleuterschool
die thans zoo goed als gereed is en die „met
ingang van een nader door B en W. van Vel-
sen te bepalen datum" in exploitatie zal wor
den gegeven aan de afdeeling Santpoort van
de Vereeniging voor Volksonderwijs."
Het is eigenaardig geloopen met het neu
trale bewaarschoolonderwijs in Santpoort.
Financieele moeilijkheden noopten het be
stuur van de stichting Bewaar- en Naai
school „Spaarnberg" de school aan de Wüste
laan, die gedurende tal van jaren een zegen
was geweest voor Santpoorts spes patriae op
te heffen. Gelukkig kon het gebouw voor een
ander even nuttig doel worden ingericht: de
school werd, zooals men weet verbouwd tot
badhuis.
Het gemis van de opgeheven kleuterschool
werd in Santpoort ten zeerste gevoeld, niet
het minst door de ouders van de kinderen,
die door de opheffing van de school „dakloos"
waren geworden. Aan de afdeeilng Santpoort
van „Volksonderwijs" komt de eer toe, de eer
ste schreden te hebben gezet op het pad. dat
leidde naar de stichting van de nieuwe kleu
terschool, waarvan de ingebruikneming bin
nenkort tegemoet kan worden gezien. Maar
zonder de stichting Bewaar- en Naaischool
.Spaarnberg" zou het zoover niet zijn geko
men.
Het was in December 1932, dat de plaatse
lijke afdeeling van "volksonderwijs zich tot
de ingezetenen wendde met een circulaire,
waarmede een beroep werd gedaan op hun
offervaardigheid, teneinde te kunnen voor
zien in de behoefte aan volledig neutraal be
waarschool onderwijs. Uit een voorloopig on
derzoek was gebleken, dat een 80-tal kinde
ren voor dit onderwijs in aanmerking zou ko
men. Het bestuur had toezegging gekregen,
ebruik te mogen maken van de schoolmeu-
belen en den inventaris der oude bewaar
school, het hoofdbestuur van Volksonderwijs
had toezegging gedaan voor een jaarlijksche
bijdragen van f 250, doch na aftrek der
choolgelden bleef er een bedrag van ongeveer
800 ter dekking der jaarlijksche kosten over.
Het streven was, te komen tot de stichting
van een eigen gebouw, maar men slaagde er
niet in het benoodigde geld bijeen te krijgen
.Volksonderwijs" moest van verdere po
gingen afzien.
Tot dat 15 Decemiber 1933 het bestuur
werd uitgenoödigd voor een bespreking met
mej. J. G. Fontein. In deze bespreking werd
medegedeeld, dat waar gebleken was dat er
te Santpoort voldoende belangstelling be
stond voor een kleuterklas, het bestuur der
stichting Bewaar- en Naaischool „Spaarn
berg" den bouw van een bescheiden bewaar
school ter hand zou willen nemen. Alvorens
echter vaste plannen te maken, wilde het be
stuur echter overleg plegen met „Volksonder
wijs" om de exploitatie-mogelijkheden onder
de oogen te zien.
Het spreekt vanzelf dat deze plannen bij
.Volksonderwijs" in goede aarde vielen. He
zou echter door verschillende omstandighe
den nog geruimen tijd duren voordat de
uitvoering aan deze plannen gegeven kon
worden, maar in Juni 1934 was het dan toch
zoover dat de fa. J. B. Sluiter te Aerdenhout
den bouw kon worden opgedragen volgens
een ontwerp van het architectenbureau Mul
der en Van Asdonk te Bloemendaal.
De ligging van het gebouw is bijzonder
gunstig. Het ligt op een windvrij terrein en is
zoodanig gebouwd, dat de beide leslokalen en
het speellokaal zooveel mogelijk ochtendzon
opvangen.
De door een luifel overdekte hoofdingang
geeft toegang tot een gang van 14 M. Aan de
achterzijde van de gang liggen een kamer
tje voor het personeel, een spreekkamer en de
toiletten. Aan de linkerzijde van den gang
bevinden zich de leslokalen elk 6x7 1/2 M. en
1/2 M. hoog.
De uitoering van het gebouw is eenvoudig,
smaakvol en solied; zoo is ook de meubilee-
ring. Stoeltjes en tafeltjes zijn van Slavo
nisch vurenhout en van een bijzonder model.
Voorloopig wordt met een klas van 42 leer
lingen begonnen. Het bestuur van „Volkson
derwijs" dat de school zal exploiteeren hoopt
echter zoodra de financiën het toelaten, ook
het tweede „in exploitatie" te brengen ten
einde zoo mogelijk alle kinderen, waarvoor
een plaatsje gevraagd wordt-, op te kunnen
nemen.
In het hoofd, mej. Bouwer, voorheen aan de
oude school verbonden, heeft het bestuur on
getwijfeld een uitnemende kracht gevonden.
Zij en haar helpster zullen zeker al het mo
gelijke doen om het den kinderen zoo aan
genaam mogelijk te maken.
Dank zij de volharding van het bestuur van
Volksonderwijs, bestaande uit de heeren W.
Landeweert. voorzitter, T. F. Roos, secretaris,
en mevr. G. DrijverDijt. die met veel toewij
ding het beheer over de financiën der school
voert, dank zij ook de medewerking van
mej. Fontein, heeft Santpoort straks een in
richting die, zij het op bescheiden wijze,
de populaire oude kleuterschool met eere zal
vervangen.
Vermelden wij tenslotte nog, dat een com
missie, bestaande uit mevr. dr. J. v. d. Bergh
van EysingaElias en mej. J. Akkerman, voor
heen hoofd der opgeheven school, zich met
het toezicht op het onderwijs heeft belast.
ERFELIJKHEID BIJ DEN MENSCH EN
WAT SOCIALE PROBLEMEN.
Over dit onderwerp hield de heer Henk van
Laar gisteravond een inleiding in „De
Toorts".
Alvorens door den voorzitter van het In
stituut van Arbeidersontwikkeling den in
leider het woord werd gegeven, herdacht hij
in van veel waardeering getuigende woor
den het verscheiden van Dr. Molle Eisma, die
op 17 Januari voor het instituut nog een
spreekbeurt vervulde. Op zijn voorstel ver
hieven de aanwezigen zich van hun zetels en
herdachten zoo den jeugdigen afgestorvene.
De heer Van Laar begon met te verklaren,
dat in het kort de erfelijkheidsleer bij den
mensch is het zien van een eigenschap der
voorouders bij de nakomelingschap. Duide
lijk wees spr op het verschil tusschen een
eigenschap en een kenmerk. Een eigenschap
heb je van je zelf, is iets onvervreemdbaars,
terwijl je een kenmerk kunt veranderen. Aan
ae eigenschap zelf kan niet getornd worden,
doch wel aan den opbouw er van. Het
spreekt dus vanzelf, dat de opvoeding een
waardevol ding is. En daar alle omstandig
heden bij de opvoeding een woord meespre
ken, is, aldus spr., onze sociale strijd zoo
rechtvaardig, omdat we daarmee bereiken,
dat allen onder dezelfde omstandigheden op
groeien. Daarom bedenke hij, die in dezen
tijd van economische depressie aan de st-eun-
normen komt, dat hij het toekomstig ge
slacht van 1/3 deel van het Nederlandsche
volk drukt!
In de erfelijkheidsleer van mensch, dier en
plant staat voorop, dat ln de kernen van
het protoplasma alle eigenschappen van den
vader en de moeder aanwezig zijn. Van be
lang is het nu, of bij de nakomelingschap
een bepaalde eigenschap dominant (over-
heerschend) of recessief (onderleggend) is.
De nakomelingschap erft niet de ziekte over,
maar wel de voorbeschiktheid. Op duidelijke
wijze toonde spr. aan, dat door steeds ge
zond te huwen het geslacht versterkt werd
en familiehuwelijken uit den booze waren.
Spr. illustreerde dit laatste met bepaalde
plaatsen uit Nederland en vond daarbij ge
legenheid er op te wijzen, hoe het verlossen
van een plaats uit haar isolement door be
tere verbindingen enz. een gunstigen invloed
op het komende geslacht heeft.
Sommige eigenschappen zijn geslachtswis
selend dominant, m.a.w. overheerschen bij
den man en zijn recessief ten opzichte van
de vrouw, of omgekeerd. Als typisch voor
beeld noemde spr. den baardgroei.
Tot slot van zijn inleiding koos de spr. de
contra-selectie. Teneinde dit te verduidelij
ken voerde hij o.a. als voorbeeld aan een
oorlog. Deze werkt contra-selectief, omdat
de krachtigste jongemannen uit het leven
worden weggerukt. Een langdurige contra
selectie beinvloedt ongetwijfeld een men
schenras. in welk verband spr. den 30-jari-
gen oorlog (16181648) noemde.
Dat een contra-seelctie ook gunstig kan
werken, toonde spr. aan met de naar Hol
land uit Frankrijk verdreven Hugenoten.
Frankrijk leed er schade door, -maar ons land
voer er wel bij,
De contra-selectie werkt op het proleta
riaat ook heftig in. De meeste proletaren-
kinderen toch, die gestudeerd hebben, gaan
later tot de bourgeoisie over, Dat komt. al
dus spr.. omdat we onze kinderen niet vol
doende klassenbewust maken en hen er niet
genoeg van doordringen, dat ze hun geluk
OVERVEEN
AANRIJDING.
Donderdagmorgen omstreeks 12 uur -reed.
een auto, bestuurd door C. D. uit Katwijk
aan Zee op den Bloemendaalschenweg, bij.
het Raadihu-is, in de richting Bloemend-aal.
Even vóór hem reed een handwagen, rechts
van den weg. bestuurd door W. H., wonende
in een woonschuit aan den Oudenweg te
Haarlem.
De autobestuurder wilde den handwagen
passeeren. maar zag een tegenligger aanko
men. Hij was gedwongen, achber den hand
wagen te blijven en remde.De auto reed verder
door dan hij gedacht had en kwam met den
bumper tegen het linkerbeen van H.. die
daardoor gedeeltelijk onder de kar werd ge
schoven. Een juist- passeerende arts uit Sant
poort constateerde dat de man een bloeduit
storting in het been had gekregen.
Dr. Imming. die ontboden was. gaf order H.
per motor met zijspan naar zijn woonschuit
tx> vervoeren, waar hij zich verder onder dok
ters behandeling zou stollen.
INGEZONDEN
De nieuwe bewaarschool aan de Wüstelaan te Santpoort.
Onderstaand ingezonden stuk is reeds in een
van onze vorige nummers opgenomen.
Pacifisme of Antimilitairisme?j
M. d. R.,
Onlangs kwam in Uw blad een hoofdartikel
voor over de uitspraak van een Japanschen
minister, dat zijn volk desnoods niet anders
dan verdunde rijstsoep zou moeten eten,
wanneer de landsverdediging dat eischte.
De rake en geestige wijze, waarop U deze
uitlating hekelde, en vele andere redactio-
neele ontboezemingen t.o.v. het oorlogsvraag-
stuk zijn kenschetsend voor den geest van Uw
blad en zijn ooi-zaak, dat het H. D.. waar het
gaat om afkeurmg en veroordeeling van den
oorlog, waarlijk geen slecht figuur maakt on
der de Nederlandsche bladen. Maartoch
rijst telkens bij mij de vraag op (en ik zou
daaraan gaarne eens in 't openbaar uiting
geven)Bij alle waardeering voor de goede
bedoelingen van U en van wat men gemeen
lijk pleegt te noemen het „burgerlijk pacifis
me" is een dgl. houding, hoe goed misschien
ook bedoeld, in wezen toch niet misleidend?
Want men moge de zaak nog zoo spitsvondig,
beredeneeren en er dikke en geleerde boeken
over schrijven (men noemt dat gaarne van
een zaak een „Probleem" maken) naar mijn
vaste overtuiging Is er geen ontkomen aan de
logica, dat. wie den oorlog bestrijden wil, ook
en allereerst de voorbereiding daartoe, d.'i. het
militairisme moet bekampen. Natuurlijk ken
ik de argumentatie van vele „verdediging
verdedigers", n.l., dat wij, Nederlanders toch
zoo buitengewoon vredelievend zijn, heelemaal
niet „mllltairistisch", alleen maar „militaire"
verplichtingen hebben, enz., maar ik kan niet
gelooven, dat er een normaal denkend mensch.
is met een gewoon gezond stel herseneh
(geen „geleerde", want die maakt er terstond
een „probleem" van!) die dgl. redeneeringen
nog serieus zou nemen. Kent U een natie in
den tegenwoordigen tijd, die beweert niet
delievend te zijn? De kranten staan dage
lij ksch vol van vredelievendheidsbetuigingen/
van diverse staatslieden! Niemand wil toch
Immers aanvallen, ieder wil toch slechts ver
dedigen? Dat er niets te verdedigen is als er
■niémand aanvalt, aan deze logica schijnt er
intusschen niet één toe te komen! Maar we
weten ook wel beter! We weten wel, dat die
onderscheiding tusschen aanval en verdedi
ging speciaal in dézen tijd pasklaar gemaakt
is voor speciale doeleinden. Hier werkt onbe
wust wel het geweten van de naar oorlog drij
vende machten! Men is thans wel verplicht
een concessie te doen aan het ondanks alles
toch verdiepte zedelijk besef door de oer-
instincten van vernietiging en verwoesting te
bemantelen op déze wijze, en de verantwoor
delijk daarvoor op anderen af te wentelen
door eenparig te getuigen, dat men slechts
uit zelfverdediging handelt! Ik wil dus maar
zeggen, dat her aan dit besef bij onze paci
fisten veelal ten eenenmale schijnt te hape
ren. Dit gebrek is ook niet weg te werken
door af en toe een verontwaardigde uitval te
doen naar de particuliere wapenfabricage. als
of die nu Ineens met alle zonden der mensch-
heid de woestijn kan worden ingestuurd en
men er daarmee af is. Over dit alles ware na
tuurlijk veel meer te zeggen dan de ruimte
toelaat, ik bepaal mij er echter toe te consta-
ieeren, dat het zich noemende „pacifisme"
weinig of niets bereikt als het zich niet ver
breedt en verdiept tot radicaal antimilitairis-
me. Enkele punten "moge ik hier nog aandui
den tot staving van mijn betoog:
Wanneer werd er in de vredelievende bur
gerlijke pers (dus ook in het H. D.) een woord
van verontwaardiging gehoord over het feit,
dat in ons „vrije" Nederland jaarlijks een 20
a 30-tal jonge mannen gevangen worden ge
houden, omdat zij het niet met hun geweten
op een accoord wenschen te gooien, de waar
lijk effectvolle oorlogsbestrijding toepassen
en aandurven en daarvoor het offer hunner
.vrijheid brengen? Waar blijft de roep om ont
wapening. niet van Japan, Engeland -of
Frankrijk, doch van.... Nederland? Want het
is gemakkelijk en goedkoop, het Japanscha
militairisme op veiligen afstand te hekelen en
ite veroordeelen, maar de logica eischt onver
biddelijk ais men den oorlog en de voorberei
ding daartoe radicaal wil bestrijden, men van
huls uit moet beginnen! Verder, waar blijft
het protest tegen de steeds toenemende vrij
heidsbeperking in de Nederlandsche recht
spraak, waaraan speciaal diegenen ten offer
vallen, die zich krachtdadig weren tegen den
geweldsgeest, die zich, ook in ons land, zien
derogen van regeering en volk meer meester
gaat maken? En, waarom werd het uitzenden
van troepen naar het Saargebied door haast
alle bladen toegejuicht (ook door U), terwijl
men toch weten kon, dat daar meer achter
zat dan een z.g. Volkenbondsverplichting, af
gezien nog van de vraag of men het Voiken-
bondsmilitairisme van zooveel tammer en
edeler gehalte kan beschouwen dan dat van
zijn samenstellende deelen. Ten slotte: Waar
om moesten in alle bladen de „Uiver"- en
andere prestaties bewierookt worden en breed
uitgemeten en werkte men alom er toe mede,
het nationalisme op te zweepen tot een
■hoogte, waartoe zonder die kunstmatige
enthousiasmeering, ons volk üiderdaad te
nuchter zou zijn?
Zoo zou er meer te noemen zijn, maar ik
-zal het hierbij laten, in de hoop, dat U bereid
zult zijn, deze van de Uwe afwijkende stem
uit Uw lezerskring gelegenheid te geven, in
breeder kring te worden vernomen, waarvoor
dk U bij voorbaat dank zeg.
Hoogachtend,
G. C. v. VLAANDEREN.
■Zwanenburg, 14 Febr. 1935.
