Haarlem's Dagblad | 1935 | 8 maart 1935 | pagina 10

IMDEUWS i

HANDELSBLAD

TREFFERS"

Liliom in Cinema Palace.

VRIJDAG 8 MAART 1935

HAARLEM'S DAGBLAD

6

Nat. Soc. Beweging.

Openbare vergadering.

De Nationaal Socialistische Beweging
hield Donderdagavond in de kleine zaal van
het Gemeentelijk Concertgebouw een open
bare vergadering, die geleid werd door Mr.
A. van Leij en-horst. Deze heette de aanwezi
gen op deze eerste vergadering in den ver
kiezingstijd van harte welkom.

De heer E. J. Roskam kreeg vervolgens
het woord voor het houden van een rede
over het onderwerp: ..Het Nationalisme en
onze volksvijand".

..Het r.ationalisme-socialisme ontroert en
beangstigt, maar koud en onbewogen blijft
niemand er voor", aldus spreker. „Het is een
levens- en wereldbeschouwing, die alle ter
reinen des levens omvat. Het vraagt nie-
mands sympathie: het vraagt alleen een
krachtig ,.ja" of een pertinent ..neen". Het
speculeert niet op de volksgunst. Wij zullen
onze beginselen uitdragen en schreeuwen
van de daken. Het nationaal-socialisme is
niet iets. dat komt aanwaaien. Wij vragen
geen vriendelijk-slappe mensehen. maar stut
ge en stroeve personen. We moeten menschen
zijn van dezen tijd. die een zending voor het
Nederlandsche volk hebben te vervullen. Men
wenschte vroeger internationale gelijkheid,
vrijheid en broederschap. In plaats van vre
de en geluk kwamen echter onrust en haat.
We moeten de ellende van dezen tijd duide
lijk durven zien en er niet onverschillig voor
blijven. De menschheid wil niet ondergaan
onder den druk van dezen tijd. Het natio
naal-socialisme is niet iets. dat uitgevonden
is. Het is niet uitgevonden door Mussolini en
ook niet door Hitier. Het is door niemand
uitgevonden. Het is door den Schepper zelf
in de harten der menschheid verwekt. Wij
willen de binding van de historie aan de
toekomst. Twaalf jaar geleden begonnen we
de menschen wakker te roepen, maar langen
tijd bleven we de eenzamen, naar wie niet
geluisterd werd. Totdat Mussert opstond en
de beweging gaandeweg groeide. Een nieuwe
en frissche geest moet over ons vaardig wor
den, die alle pessimisme als een demon ver
drijft, We strijden niet in hoofdzaak tegen
de socialisten, hoewel ze nooit de leiding in
den staat hebben kunnen krijgen. Daar heb
ben Dr. Kuyper en Dr. Schaepman wel voor
gezorgd. De communisten zijn wel princi
pieel. maar niet practisch onze grootste
vijanden, want zij zullen nooit een schijn
van kans krijgen, in oris land overheerschend
te worden. Dat hebben we aan Hitier te
danken. Gij. Christenen, hebt ge daar uw
God al voor bedankt? De rechtsche partijen
hebben vijftien jaar lang niets anders dan
klassenhaat verwekt, revolutieprediking, vrije
liefde, enz. Onder het regime-Colijn is de
werkloosheid ontzettend groot geworden.
Wee onze politieke leiders, als het Neder
landsche volk wakker wordt. Scholen als pa
leizen zijn gebouwd. Vroeger kostte een leer
ling van de openbare lagere school slechts
f 12 per jaar; nu f 80; Om de kiezers tot
vriend te houden, werdén baantjes uitge
deeld. Er 'kwamen vele sociale wetten., maai
de ambtenaren, profiteeren er het meest
van, De regeefin'gen leenden maar raak, ten
koste van de volkswelvaart, Zoo ontstond in
elk land e'eri crisis, die met elkaar de we
reldcrisis vormen. Dit alles is het gevolg van
het economisch wanbeheer der democrati
sche regeeringen. We strijden niet tegen
Colijn en tegen Oud; ook niet tegen hun
voorganger Ruys de Beerenbrouck, maar
tegen het onzinnige democratische stelsel.
Het bedrijfsleven wordt niet gered door de
millioenen-verslindende steunregeling, maar
door verlaging der onkosten. Onze regeering
wil het kapitaal sparen, maar de nationaal-
socialisten achten de volksgemeenschap
•hooger, dan het geld. Het geld mag geen
doel zijn. alleen een middel".

Spr. oefende critiek op de houding van de re
geering. Zoo noemde hij ook de Aardappelen-
en andere wetten.Het bruggen- en wegenplan
van deze regeering is prachtig, vooral voor
de auto's. Alleen vond hij het jammer, dat
de regeering dit mooie plan zoo hopeloos
verprutst, want degelijk worden de wegen-,
tol- en benzinebelastingen zóó verhoogd, dat
er spoedig geen auto meer rijden zal. De
rede van Dr. Colijn voor de vijfhonderd libe
ralen noemde spreker doodsgereutel en de
stervenskreet van een stelsel, dat niet meer
van dezen tijd is. „Ons arme volk is in doods
nood gestort, maar het is door het nationaal-
socialisme wakker geworden. De nationale
herleving zal komen. Het opgroeiend Neder
land is onze rijkdom: daarmee zullen we
de overwinning behalen. Uit den chaos van
het .afgedane stelsel zal herleven een ver
nieuwd, verjongd en gezond Nederland".

Spreker zette hierna nog eens de beginse
len van het nationaal-socialisme uiteen.
Eerst als alle landen fascistisch georgani
seerd zijn, zal de internationale handel her
leven. „Wij. sterke mannen en fiere vrouwen,
willen ons in eenheid scharen om onzen lei
der, teneinde de heilige worsteling te begin
nen. Wij zijn de trompetters van het nieuwe
Nederland, dat komende is! Hoüzee!" (Luid
„Hou zee!"-geroep).

mannen en fiere vrouwen, willen ons in een
heid scharen om onzen leider, teneinde de
heilige worsteling te beginnen. Wij zijn de
trompetters van het nieuwe Nederland, dat
komende is! Hoüzee!" (Luid „Hoü zee!"-ge
roep)

Van de gelegenheid tot het stellen van
vragen werd door eer.ige aanwezigen gebruik
gemaakt. Zij werden door den spreker be
antwoord.

MAATSCHAPPIJ TOT BEVORDERING DER
TOONKUNST.

Van de aangekondigde uitvoeringen, te
geven door leeraren (essen) van de Toonkunst-
school alhier, welke ten doel hebben de leer
lingen in te leiden tot het doen hooren van
belangrijke werken der muziek, om daardoor
de lust tot musiceeren te bevorderen, zal de
2e uitvoering plaats hebben op Maandagavond
11 dezer in het schoolgebouw Nieuwe Gracht.

Medewerkenden zijn: Mejuffrouw R. Brock-
mann, zang, en de heeren Fr. Althuizen, viool
en Karei de Jong, piano.

Het programma bevat werken van Bach,
Hanaeb Mozart, Schubert, Hill, Zilcher, v.
Schoeck en Althuizen.

Haarlemsche Gemeenteraad.

Voorloopig geen aftreden der bezoldigde
bestuurders van Overheidspersoneel.

Bekend is dat een wetsontwerp door het
ministerie is ingediend om te bereiken, dat
bezoldigde bestuurders van Overheidspersoneel
niet meer in den gemeenteraad mogen zitting
nemen.

Reeds eerder hebben wij medegedeeld, dat
in de afdeelingen der Tweede Kamer een
sterk verzet tegen dit ontwerp gerezen is
Mocht het door de regeering toch gehand
haafd worden en door de meerderheid van
het parlement ook worden aanvaard, dan zal
het nog geen betrekking hebben op de raads
leden die dezen zomer gekozen worden. Dit
is namelijk in een door de regeering aange
bracht overgangsartikel vastgelegd, omdat de
tijd van voorbereiding voor de raadsverkiezin
gen al te ver verstreken is. In den Haarlem-
schen raad hebben thans twee leden zitting
die bezoldigd bestuurder zijn van een organi
satie van Overheidspersoneel, namelijk de
heeren M. L. A. Klein (R.K.j en S. N. Post
humus (S.D.A.P.), die ook beiden weer door
hun partijen op verkiesbare plaatsen van de
candidatenlijst zijn gezet.

GEDRAG VAN MILITAIREN.

In een bekendmaking aan allen die tot de
Koniklijke Landmacht behooren zegt de
minister van Defensie:

Tot mijn leedwezen is het mij gebleken, dat
het nu en dan voorkomt, dat militairen, die
per trein met bewegingsvrijheid of met ver
lof vertrekken of daarvan naar hunne garni
zoenen terugkeeren. zich in de spoorwegrij
tuigen veelal gezamenlijk en ten aan-
schouwe en tot rechtmatoge ergernis en tot
overlast van burgers aan verschillende
baldadigheden, onhebbelijkheden en andere
onkrijgstuchtelijke misdragingen schuldig
maken, welke op zichzelf reeds geheel ontoe
laatbaar een smet op de geheele weermacht
werpen.

Aan deze misdragingen moet, in het belang
van de krijgstucht, van den goeden naam
van de weermacht en niet in de laatste
plaats, van het vertrouwen, dat de burgerij in
dat gezagsorgaan moet kunnen stellen, on
verwijld een einde komen.

Ik doe een beroep op allen die tot de Ko
ninklijke Land-macht behooren, om daartoe
mede te werken, zij die met een rang zijn
bekleed, door terstond in te grijpen wanneer
zij getuige zijn van onkrijgstuchtelijke hande
lingen, de overige militairen door zich te
allen tij-de te gedragen zooals het goede sol
daten betaamt en hunne kameraden, die an
ders zouden willen, daarvan af te houden

De automaat en de winkel
sluiting.

Bijvullen op verlangen van de koopers.

VRIJWILLIGE BURGERWACIIT.

Door den Commandant van de Vrijwillige
Burgerwacht Haarlem is met ingang van 11
Maart a.s. een cursus geopend voor de leden
van de Transportafdeeling, welke cursus zal
aan den Kouderthorn, door den heer P. J. de
gehouden worden in de infanteriekazerne
Ruijter, Sergeant-Majoor van de schoolcom-
pagnie van den Mctordienst, en waar o.a. za:
worden behandeld het Voorschrift Auio-
SEreindienst en motortechniek.

Het was een geel geverfd houten toestel met
22 hokjes, waar glazen deurtjes voor zaten.
Naast het deurtje bevond zich een gleufje,
waarin een muntje gestopt moest worden op
dat het deurtje geopend kon worden. Er stond
voorts niet op aangegeven hoeveel munt
stukken in de gleufjes geduwd moesten wor
den en van welk bedrag die moesten zijn.

Het werkte lang niet altijd, want een in
specteur van politie kon slechts 3 van die
hokjes open krijgen. Maar dat gebeurde op
het politiebureau en dat lag, volgens de ad
vocaat aan de wijze, daarop het apparaat
was neergezet.

Optimistische figuren noemden dit toestel
een automaat. Zooals de eigenaar -en de ver
vaardiger. En ook de advocaat, mi'. D. de Jong

was van meening, dat een automaat om
automaat te wezen nog niet altijd behoefde
te functioneeren.

Anderen, en hieronder hoorde de ambtenaar
van het O.M. en de kantonrechter, zagen
absoluut geen automaat in het toestel en be
schouwden verkoop uit dat ding onder straks
te noemen omstandigheden dan ook eenvou
dig als verkoop uit een winkel. En aangezien
dat vp een Zondag was gebeurd, op een tijd
stip, dat de winkel gesloten moest zijn, was
een dagvaarding, uitgebracht tegen den eige
naar wegens overtreding van de winkelslui
tingswet. waarvan het gevolg was een ver-
oordeeiing tot een boete van f 10 subs 5 dagen
hechtenis. En dit had weer een behandeling
in hoogerf beroep voor de Haarlemsche recht,
bank tot gevolg.

Voor de ramen van den winkel van den 39-
jarigen banketbakker hingen twee tegenstrij
dige aankondigingen. De eerste deed den
volke kond, dat de winkel van 10 tot 2 ge
opend zou zijn, de ander gaf te kennen, dat
men er den heelen Zondag terecht kon, het
geen de president verwarrend vond.

Op een zeker uur stapte een klein kind den
winkel binnen, net op het oogenblik, dat er
eenige politiemannen aanwezig waren. Het
kind vroeg om een half pond speculaas. De
banketbakker betreurde het zeer, maar hij
zei dat niet te kunnen verkoopen, omdat de
winkel gesloten was. Wel was hij bereid een
half pond speculaas in de automaat te stop
pen, waaruit het kind die koekjes dan kon
halen.

Pres.: „Dat is toch je reinste voor den gek
houderij! Direct overhandigen na afwegen
mag niet. en daarom stopt u maar het afge-
wogene in de automaat en laat het dan er uit
halen. Het ding heeft veel van een bijen
korf"

Verd. „Het is gemaakt door een timmer
man".

Pres.: Dan heeft die het nog niet ver ge
bracht in de vervaardiging van automaten".

De verdediger betreurde het, dat de proe
ven door de" politie genomen waren buiten
aanwezigheid van den vervaardiger. PI. had
dien man eigenlijk graag als getuige-des-
kundige meegebracht.

Pres.: ..Ik had dien man ook wel eens wil.
len zien".

De Officier vroeg bevestiging van het ge
wezen vonnis, de verdediger meende, dat hier
wel degelijk van een automaat sprake was. Ook
al functioneert- zoo'n ding niet altijd behoor
lijk. daarom blijft het wel een automaat. Een
automobiel blijft een automobiel, ook al loopt
ie niet en misschien zelfs al zit er geen motor
in.

De rechtbank zal over 14 dagen uitspraak
in deze automatische kwestie doen.

INDIGESTIE GEHEEL VERDWENEN.

Kan nu alles eten!

„Na vijf jaar lang aan indigestie te hebben
geleden, heeft Uw Kruschen Salts mij geheel
van de pijnen bevrijd. Mijn vrienden ver
wachtten niet. dat ik ooit beter zou worden,
maar nu ben ik een ander mensch Ik heb ab
soluut geen last meer, ik kan alles eten ei
met smaak. Ik vertel iedereen hoe buitenge
woon goed ik Kruschen Salts vind voor slechte
spijsvertering en maagzuur." J. C. te L.

Kruschen Salts vat het kwaad bij den wor
tel aan, het spoort de afvoerorganen aan tol
regelmatig werken; helpt lever en nieren ii:
hun functie en zuivert de bloedsomloop. De
„kleine dagelijksche dosis" kan dit alles doen
omdat Kruschen Salts een combinatie is van
6 zouten waarvan ieder een verschillende wer
king heeft. Enkelvoudige zouten veroorzaken
een plotselige uitwerking op een bepaald
deelte van het lichaam veel te drastisch om
vaak herhaald te kunnen worden. Maar .,de
kleine, dagelijksche dosis" bevat een weinigje
van ieder der 6 zouten, zoodat U die met het
volste vertrouwen iederen dag kunt innemen.

Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en drogisten a f 0.90 en
f 1,60 per flacon, omzetbelasting inbegrepen.
Let op, dat op het etiket op de flesch, zoowel
als op de buitenverpakking de naam Rown-
tree Handels Maatschappij, Amsterdam voor
komt,.

(Adv. Ingez. Med.)

ARROND. RECHTBANK.

Bus met kinderen in een sloot
gereden

Een Haarlemsch chauffeur heeft zich Don
derdagmiddag voor de rechtbank te Haarlem
in hooger beroep te verantwoorden gehad
wegens een overtreding van de Motor- er
Rijwielwet. Hij is op 7 September met een bu;
met schoolkinderen op den Buitenhuizerweg
bij het nemen van een bocht eerst in den
eer.en berm terecht gekomen en toen in de
sloot van de andere zijde. Enkele kinderen
werden daarbij gewond.

Een motorrijder heeft dien dag achter de
bus aangertden. Hij heeft bij een halte den
chauffeur nog gezegd: „Je mag wel wat kal
mer rijden!", omdat de weg vol bochten zit
en bovendien slecht is. De motorrijder reed
ongeveer 45 K.M. Dien d-ag was de bus later
dan op andere dagen. De wagen is onder
zocht en de remmen bleken in orde te zijn
geweest. Verdachte staat bij de politie niet als
woeste rijder bekend.

De patroon- van den verd. als getuige a
décharge verschijnend kent verd. als accu
raat rijder. Reden tot ontslag is dit ongeluk
niet geweest. Getuige vermoedt, dat de chauf
feur te vee'il rechts gehouden doch te hard
gereden heeft.

De tweede getuige a décharge verklaarde,
dat de motorrijder tegen hem gezegd had op
den morgen na het ongeluk -niet precies geziien
te hebben hoe het gebeurde, omdat hij er
een heel eind achter gereden had.

Verdachte ontkende harder gereden te heb
ben dan ter plaatse verantwoord was. Hij is
den berm gezakt wilde niet in de diepe
sloot terecht komen en gaf gas om dat te ver
mijden. zoodat hij in een droge greppel weg
zakte. Dertig K.M. reed hij.

Rechter: „Dertig K.M. kan op bepaalde
plaatsen en onder bepaalde omstandigheden
best te hard zijn."

De politieman zei, dat 30 K,M. op' dien
ouden polderweg bij de bewuste bocht te snel
was.

Pres.: ,,U was niet genoeg bekend met dien
weg", omdat u daar niet geregeld rijdt."

De officier van van meening, dat verd. te
hard gereden heeft, maar de straf van 7 da
gen hechtenis en 6 maanden intrekking van
het rijbewijs achtte hij te zwaar en daarom
vroeg de officier een boete van f 50 subs. 30
dagen hechtenis.

De verdediger mr. B. W. Stomps zei dat
deze oude weg voor de moderne automobi
listen niet gfgeschikt is, Het is een ergerlijk
feit, dat het polderbestuur dien weg in zulk
een toestand houdt. Hij is levensgevaarlijk.
De chauffeur heeft gedaan wat gedaan
moest worden om te voorkomen dat de bus in
den diepe sloot terecht zou komen. Het onge
luk was te wijten aan verschillende factoren,
maar niet aan te hard rijden van den chauf
feur. Pleiter vroeg vrijspraak suibs. een kleine
boete en geen intrekking van het rijbewijs.

Uitspraak over 14 dagen.

GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.

Handschoen en ceintuurs; Politiebureau,
Smedestraat 9.; Actetasch: Franse, Vooruit
gangstraat 7; en Lefèbre, Timorstraat 22;
Bankbiljet van f 10; Bosland, Timorstraat 170,
Gewicht (koperen): Leunk, J. van Zuren-

zijn kleine ADVERTENTIES
a fl.In het

Bijkantoor Haarlem en Omstreken
TEMPELIERSSTRAAT 32

HET WOORD ZEGT HET REEDS

99

zijn altijd raak.

straat 15: Hond: Hoogkamer, Vooruitgang
straat 124; Hondenpenning (met halsbandje)
Pronk, Atjehstraat 50. Manchetknoop (gou
den) Prins, Witstraat 45; Mes (knip): Lefèbre
Tomorstraat 22; Portemonnaie inh. recu:
Vlug, Kastanjestraat 15; Idem, inh. sleutel;
Koopman, KI. Houtstraat 74; Parapluie:
Veko, Zijlstraat 98, Pakje sajet: Schuit, Rip-
perdapark 23; Rijwielbelasbingplaatje: Bier
steker, le Hoogerwoerddwarsstraat 8
Mein, Merwedestraat 27; Regenpijpen: Wils-
ham, Amsterdamschevaart 190; Ring met
sleutels: Klerk, Schreveliusstraat 38; Rozen
krans; Derks, Harmenjansstraat 39; Steen-
kist, Brouwerskade 25 rood; en Hoekstra,
Zuidpolderstraat 18;

WAARSCHUWINGEN.

De Commissaris van Politie verzoekt ons
plaatsing van het volgende:

De Hoofdcommissaris van Politie te Am
sterdam ontraadt het in relatie treden met
Hendrikus Johannes Kappers Sr.. geboren te
Roermond 5 Juli 1870, wonende Marnixstraat
200boven te Amsterdam, die als vertegenwoor
diger optreedt- van de te Utrecht, Balyelaan 49,
gevestigde Nationale Algemeene Handelsbank.

Kappers schrijft op advertenties, waarin
geld ter leen wordt gevraagd, en laat hen, die
zich tot hem wenden, een „opdrachtgeldlee-
ning" van genoemde bank invullen en onder
teekenen. Bovendien laat hij den opdrachtge
ver een -zeker bedrag, als vergoeding van sa
laris en kosten, vooruitbetalen, waarvoor hij
een kwitantie afgeeft. Zoowel op deze kwi
tantie als aan den voet van de „opdrachtgeld-
leening" staat vermeld, dat de kosten uiter
lijk een maand na de opdracht worden terug
betaald, als de Nationale Algemeene Han
delsbank de opdracht niet aanneemt.

Élijkens onderscheidene, bij de politie inge
komen klachten van hen, die de gevraagde
geldleening niet kregen verkeeren velen in de
meening, dat het vooruitgestorte bedrag wordt
gerestitueerd als geen leening tot stand
komt. Dit nu is niet het geval. Ais de bank de
opdracht van Kappers aanneemt, doch daarna
geen leening tot stand komt, is men het voor-
uitgestorte geld kwijt-

De Nationale Algemeene Handelsbank is
eigendom van D. Evers, tegen wiens onderne
ming, welke hij In den loop der jaren onder
verschillende namen heeft gedreven, van po
litiezijde meermalen openlijk is gewaarschuwd
De Burgemeester van Soest raadt voorzich
tigheid aan bij het ter plaatsing opnemen
van en het reflecteeren op advertenties van het
scheikundig instituut, gevestigd Amersfoort-
schestraat 23 te Soesterberg, alwaar woon
achtig is N. Dorland, waarin wordt voorgesteld
dat zal worden opgeleid tot laborant (e), apo
thekers-assistent (e) of analist (e).

MUZIEK.

(Adv. Ingez. Med.)

Vioolvoordracht-avond

door leerlingen van Jan Hoeben.

Den violist Jan Hoeben hebben we een
maand of vier geleden in de Muziekzaal van

Brinkmann kunnen hooren, toen hij met
Jacob Bijster een sonatenavond gaf. Donder
dagavond betrad hij weer het podium van
diezelfde zaal: nu niet om de aandacht voor
zijn eigen vioolspel te vragen, maar om de
vruchten van zijn vioolpaedagogischen ar
beid ter beoordeeling te bieden. Welnu, be
oordeeling moet hier noodzakelijk waardee
ring, moet lof in zich sluiten.

In een opvolging, die wat de moeilijkheid
der uitvoering betreft progressief was heb
ben in het eerste gedeelte van den avond
een zestal leerlingen van Jan Hoeben proe
ven van hun bekwaamheid afgelegd. Het be
gon met een paar gemakkelijke kleine stukjes,
waarin de eerste positie niet overschreden
werd. Het was eenvoudig, maar de zuiverheid
en maatvastheid van het spel maakten ter
stond een goeden indruk. Van het daarop
volgende Concert in D gr. t. van Rieding blijft
de solopartij eveneens tot de eerste positie
beperkt, maar deze biedt toch op het gebied
van snaar- en streek-wisseling en van het
jeu détaché verschillende moeilijkheden. Zeer
flink en beslist werden die moeilijkheden
overwonnen. Weer wat meer gevorderdheid in
de uitvoering van snellere figuren en goede
toonontwikkeling op de g-snaar eischt het
Concertino van Portnoff. De vertolking daar
van had soortgelijke goede eigenschappen als
die van 't vorige. Het laatste in de rij der
met zuiver instructieve bedoeling geschreven
concerten was het Concert in a kl. t. van
Rieding. Hierin komen ook hoogere posities,
enkele pizzicati en flageoletten voor. Daar
kwam reeds een beetje vituositeit uit den
hoek, en de lenigheid in stokvoering. die bij
de vorige leerlingen nog niet aanwezig bleek,
viel hier wel te constateeren.

Met Rode"s beroemd en vroeger zeer veel
gespeeld Zevende Concert deed de klassieke
solomuziek haar intrede. Daarin worden aan
rechter- en linkerhand heel andere eischen
gesteld evenals in het Concert in d kl. t. van
Karbulka, dat in muzikaal opzicht niet op
gelijke hoogte staat

Dit was het programmagedeelte vóór de
pauze, en de vertolking demonstreerde een
geleidelijke violïstische ontwikkeling. Slechts
een enkel geval deed zich beïnvloeden
door nervositeit gevoelen.

Na de pauze hoorden we vooreerst een be
schaafde interpretatie van een Sonate van
Handel, waarna een aantal leerlingen met
versterking van twee cellisten eirmet Hoeben
aan den vleugel en ensemble vormden, dat
twee Kamersonates van Corelli speelde. Op
een paar momenten na was het samenspel
zeer goed.

Bij alle nummers verzorgde Jan Hoeben de
klavierpartij. Hij deed zich daarbij als een
handig begeleider kennen.

Als we ons een opmerking mogen veroor-
looven, dan is 't die, dat we in plaats van een
der twee Sonates van Corelli liever een werkje
van anderen aard en zoo mogelijk uit nieu-
weren tijd hadden gehoord. We bleven nu zoo
geheel bij denzelfden stijl en door de vele
reprises wordt die op den duur wat eentonig.
Zulke vioolavonden vertoonen uit den aard
der zaak al minder afwisseling dan gemengde
uitvoeringen; men dient dan die afwisseling

zooveel mogelijk in de stijlen der werken te
zoeken.

Aan den leeraar werd bij het begin der
rustpoost door 'n paar leerlingen namens allen
een fraaie bloemenmand aangeboden Met
deze hulde kan men gaarne instemmen; zij
beteekent tevens een hulde aan de Toon-
kunstschool, die den paedagoog Hoeben
vormde.

K. DE JONG.

FILMKUNST.

Madeleine Ozeray en Charles
Boyer in de Foxfilm „Liliom", on
der regie van Fritz Lang. De film
draait in Cinema Palace deze week.

l 1 lUiuiubiUIiiil

In Cinema Palace zal deze week het nieuwe
werk van Fritz Lang draaien, dat om allerlei
redenen voor den filmliefhebber van bizondere
beteekenis is.

Allereerst betreft het hier een stof, welke
door de tooneelbewerking ook hier te lande
reeds de aandacht getrokken heeft. Molnar's
Liliom is door Albert van Dalsum en de zijnen
immers indertijd met succes vertoond. Het ge
geven, een mengsel van werkelijkheid en
droombeelden, zooals ook andere dramaturgen
als Hauptmann in Hanneles Himmelfahrt en
Heyermans in Uitkomst hebben tezamenge-
steld. bergt in zich het gevaar van tweeslach
tigheid, want het artistiek gevoel vergt t-us-
schen de beide deelen, waarin het één in de
ruwe aardsche ellende speelt en het andere ais
een poging tot compensatie door de verbeel
ding tegen het hemelsche uitspansel wordt
geprojecteerd, toch een verwantschap van
sfeer en gestalte. Te dezen opzichte heeft de
film het met haar ruimere middelen gemak
kelijker dan het tooneel, reden waarom men
juist bij een dergelijke stof in de bioscoop een
verbetering van den schouwburg verwachten
mag.

In het onderhavige geval komt hierbij als
tweede aantrekkelijkheid, dat de man, aan
wien het uitlokken van deze hemelsche vizïoe-
nen is toevertrouwd, niemand minder is dan
Fritz Lang, de toovenaar uit de Nibelungen,
Metropolis, Mabuse en meer dergelijke wonder-
voortbrengselen, geschapen uit de paring tus-
schen een verbluffende techniek en een even
verbluffende fantasie.

Een bijkomstige merkwaardigheid, maar toch
als tijdsverschijnsel van meer dan incidenteele
beteekenis, is de omstandigheid, dat dit werk
de schepping is van een aantal kunstenaars,
die in het glorie-tijdperk van de Duitsche
film een wereldnaam hebben verworven, maar
bij de cultureele aderlating, welke het nieuwe
bewind het vaderland heeft laten ondergaan,
als ballingen nieuwe lauweren oogsten ten
prof ij te van de artistieke reputatie van den
„erfvijand". Behalve Lang, de regisseur, be
hooren ook Erich Pommer, de vermaarde pro
ductie-leider en Robert Liebmann, de schrij
ver van het draaiboek, tot de slachtoffers van
het Derde Rijk.

Tenslotte geeft deze film gelegenheid de
kennis te hernieuwen met een van de beste
Fransche acteurs van het oogenblik: Charles
Boyer, wiens rol als de Japansche officie-r in
Bataille ook hier ter stede grooten indruk ge
maakt heeft.

Voor wie het gegeven niet kennen, volge
hier een beknopt overzicht van den inhoud.
Liliom (Charles Boyer) is de knecht van
Madame Moscat (Florelle), de eigenares van
een draaimolen. Hij is een primitief mensch,
vechtersbaas, dief en door de aantrekkings
kracht welke hij als „mooie jongen" uitoefent op
alles wat vrouw is, gewetenloos minnaar. Maar
met een onbewuste goedhartigheid en,recht
schapenheid, waarvan het bestaan in hache
lijke oogenblikken half tot hein doordringt en
hem verwart.

Als gangmaker bij -de kennisvroolijkheid
bewijst hij een eenvoudig dienstmeisje Julie
(Madeleine Ozeray) attenties, hetgeen de ja-
loersche Madame Moscat er toe brengt, hem
te ontslaan.

Liliom -leeft nu werkloos ten koste van
Julie en haar tante, die met een foto-tent op
de kermis staat. Op zeker oogenblik, als hij
zich door Julie koffie laat inschenken en
daarbij blijkt, dat er voor haar zelf geen
druppel meer in de kan is overgebleven, krijgt
hij zoo'n walging tegen zijn zelfzucht, dat hij
in een vlaag van woede de koffiekan kapot
gooit, Julie een klap in het gezicht geeft en
wanhopig' de deur uitloopt.

Toevallig moet hij juist voor een vechtpar
tijtje op het politiebureau komen, waar hij
den boef Alfred (Alcover) ontmoet, die hem
wil overhalen door een moord op een bank-
looper hun slag te slaan. Thuis vindt hij
echter Madame Moscat, die hem verleidt weer
in den draaimolen terug te keer-en. Doch als
Julie hem vertelt, dat zij moeder moet worden,
is hij zoo ontroerd, dat er maar één gedachte
meer in hem leeft: voor vrouw en kind den
kost te verdienen. Hij aanvaardt het voorstel
van Alfred, maar huivert op het hachelijke
moment voor den moord terug. Dan is het
echter te laat: de politie heeft het tweetal
in een valstrik gelokt. Liliom pleegt, als er
geen ontkomen meer aan is, zelfmoord met het
mes, dat voor de misdaad bestemd was.

Stervende ziet hij zich in den hemel opge
nomen, waar alles aan het politie-bureau her
innert. Petrus is de portier van het politie
bureau, nu met vleugeltjes aan de schouders.
Maar Petrus vertoont hem na de film van zijn
leven ook de film van de motieven, welke
hem hebben geleid en nu begrijpt Liliom zijn
betere zelf. Ontwakend uit dit vizioen. sterft
hij, terwijl Julie, een en al vergeving, hem de
hand vasthoudt.

De beoordeeling van deze film wordt bemoe-
lijkt door het vermoeden, dat er ten-dienste
van de vertooning in Nederland zoo sterk is
gecoupeerd, dat het verband zoek is geraakt
en de sfeer verbroken. Doch ook overigens
dunkt ons het gevaar van de tweeslachtigheid
waarvan in den aanhef van deze beschouwing
sprake is geweest, niet overwonnen.

De nadruk valt op twee episoden: de kermis
aan het begin en de hemelvaart aan het slot.
De eerste, ingeleid door voortreffelijke muziek,
is te lang uitgesponnen. Trouwens heel de film
sukkelt wel wat aan wijdloopigheid. Het élan
ontbreekt, al zijn tal van scènes op zichzelf
juweeltjes. Men lette bjjv. op de reactie, welke
Julie's aankondiging van het moederschap bij
Liliom teweegbrengt en hoe hij zijn vreugde
deelt met de ka-t. die kleintjes gekregen heeft
Charles Boyer treft door zijn schilderachtige
typeering van dezen „mooie Karei". Maar echt
leven, zooals Wallace Beery, die in Viva Villa
een dergelijke elementaire natuur belichaamt,
doet hij toch niet. Dit ligt minder aan hem
dan aan den opzet van de film, welker ver
haal men met belangstelling volgt, maar die
nergens ontroert.

Het cineastisch zwaartepunt is de hemel
vaart. waarvan het begin, wanneer men boven
Parijs omhoog zweeft en den Kosmos door
kruist. als droomspel zuiver verantwoord is.
Zoodra de hemel binnenshuis wordt betreden,
doet de trucage echter vrij geesteloos aan en
de sterfscène aan het slot moet dan weer heel
wat vergoeden.

Behalve de journaals en een teekenfilm zal
men in Cinema Palace deze week Kees Pruis
kunnen genieten.

H. G. CANNEGIETER.