Blijft Fit!
Waar ligt de Graalberg?
BIJVOEGSEL VAN HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 16 MAART 1935
HAARLEM'S DAGBLAD
7
In Boedapest en in de Puszta.
twee zwervers die beiden een groot deel van
de wereld gezien hebben, maar in zeer ver
schillende tijden en op zeer verschillende ma
nieren. Twee dagen waren te kort. maar ik
was alweer een maand aan het zwerven en mij
wachtte nóg een stad, nóg een land. En Fok
ker bracht mij weer verder in een wipje van
'n kleine 2 uur. WeenenPraag. 250 K.M. Ze
vliegen nog langzaam hier. Oude toestellen,
door de Franschen in Licentie gebouwd, maar
ariemotorig. rustig en zeker! Veel is er niet
te zien, wat bosch en weiland, bouwland en
wijnbergen, dorpen, riviertjes. Wij vliegen
lager en lager en landen op een weiland tegen
de heuvelhelling, vliegveld Kbeli bij Praha of
tewel Praag. Tientallen vliegtuigen in de lucht
Militairen, sportvliegers, lesviiegtuigen Dit
nieuwe land heeft een goeden naam in de
vliegwereld en zal die wel houden ook!
Dr. W. G. N. v. d. SLEEN.
Répanse de Joie. Wie de geschiedenis van de
Zuid-Fransche adellijke families uit dien tijd
verder nagaat, vindt meer overeenkomst met
verschillende figuren uit de Graalsage: zoo
bestond tusschexr Esclarmonde de Foix en
haar neef Ramon-Roger de Carcassonne, die
men voor den oorspronkelijken Parcifal houdt,
dezelfde verwantschap als tusschen Parcifal
en Répanse de Joie, die zijn tante was. Terwijl
bovendien de figuur van Ramon-Roger's moe
der. Vicomtesse Adelaide de Carcassonne, die
één van de brillantste vrouwen van haar tijd
was, frappant veel overeenkomst met Herzelci-
cie. de moeder van Parcifal vertoont. Als men nu
nog weet, dat Guyot de Provins een trouba
dour was, die vrijwel zijn heele leven in dit
gedeelte van Frankrijk vertoefd heeft, dat
ook hij. evenals al de genoemde figuren, tot
de Katharen behoorde, dan begint het toch
wel heel waarschijnlijk te worden, dat niet de
dreigende Montserrat. maar integendeel de
veel vriendelijker Montségur. wiens top, waar
op zien nog steeds de ruïnes van de oude
burcht Montségur bevinden, echter even
moeilijk te bereiken is als die van den Mont
serrat. de oorspronkelijke Graalberg is ge
weest.
In het land van Foix leven de boeren, de
herders in de innige overtuiging, dat ..la
grande Esclarmonde'' niet gestorven is. maar
nog ergens in de spelonken en ontoeganke
lijke spleten van de Pyreneeën leeft en er den
Katharenschat hoedt, die bij de verovering
van Montségur toch niet in handen der vij
anden viel, maar op geheimzinnige wijze ont
week. Katharenschat Graal. Wat was die
Katharenschat, wat was de Graal?
Het doeFer weinig toe, of de Graal een kelk,
een bokaal, een schrijn of een onbekende
schat was. Het is zelfs zeer waarschijnlijk dat
dc menschheicl in den loop der eeuwen de
symbolische beteekenis. de innerlijke waarde
van den Graal aan verschillende voorwerpen
toegekend heeft. In het geval van Wolfram
von Eschenbach's of beter nog: van Guyot
van Provins' Graalverhaal was het de Ka
tharenschat, waaraan de Graalgedachte ver
bonden werd, en de geschiedenis van den
Katharenstrijd inspireerde den dichter tot de
historie van Herzeleide. Parsifal en Répanse
de Joie.
Zoo zullen de Spanjaarden afstand moeten
doen van de reputatie, die men den Montserrat
jaren lang voornamelijk om zijn suggestief
uiterlijk heeft toegekend, en de Franschen
zullen er in den vervolge op kunnen bogen,
dat de ware Graalberg zich in het uiterste
Zuiden van hun land bevindt.
WILLY VAN DER TAK.
Boedapest Is mooi. En gezellig, want de Hol-'
lander is er welkom. De Hongaren zullen nooit
vergeten hoe hun kinderen hier in den zwa-
ren na-oorlogstijd ontvangen zijn. Maar ook
buiten de stad is veel moois en interessants
te vinden. Het grootste zoetwatermeer van
Europa ligt slechts een paar uur sporen van
de hoofdstad verwijderd. Een meer even groot
als het heele eiland Curacao, Balaton, (S?
Platten see; en toch maar een meter of vijf
hoogstens tien diep. Een tooverwoord voor den
natuurliefhebber, want daar broeden de lepe
laar en nog vele andere zeldzame vogelsoorten,
die uit ons land vrijwel of heelemaal verdwe
nen zijn. En.... die geweldige watervlakte
heeft mooie stranden, vooral aan de Zuid
zijde, waar soms zelfs een flinke branding kan
staan, evenals bijv. aan het meer van Genève
Kathedraal in Boedapest.
Geen wonder dat in dezen tijd van baden en
zwemmen het Balat'onmeer een zeer druk
•bezocht vacantieoord is geworden. Vooral de
Zuidzijde met zijn zandstrand en dennen-
bosschen, wantde Noordzijde was het al.
Daar trekt nog ander water, namelijk dat uit
tallooze geneeskrachtige bronnen, die in ver
band staan met een reeks nauwelijks uitge
doofde vulkanen, die aan den oever oprijzen.
Daar zijn Radio actieve modderbaden van 32
gr. Celsius, tusschen de Lotusbloemen, die hier
uitstekend groeien; dan mooie bazaltgroeven.
maar vooral de koolzuurhoudende bronnen,
waarvan de bekendste in Balatonfüred. het
„Franz Jozef Bitterwasser' levert. Ook Apen-
ta komt daarvandaan Balatonfüred is daar
door een der oudst bekende badplaatsen en
het is er mooi ook. En de groote perziken,
modderrijp, kosten er nog geen cent- het stuk.
Hoe kan iemand dan eigenlijk nog bitter-
water noodig hebben!
Ik zag er nog iets aardigs. Ik zat rustig per
ziken te eten in een der prachtige parken aan
het meer toen mijn aandacht getrokken werd
door boven water wegspringende vischjes. een
meter of tien van den wal. Een donker houtje
dook er midden tusschen op. maar het houtje
bewoog, nam een sprong, het monster van
Loch Ness waardig: een ringslang op jacht.
Zeker een halve meter kronkelde boven het
water en pijlsnel schoot de kop omlaagom
weer boven te komen met een wit vischje, van
een decimeter lang dwars in den bek. Meteen
kwam de ruim meterlange slang recht op mij
aanzwemmen in keurige horizontale kron
kels het fijne kopje met de visch een hand
breed boven water. Voor ik de camera ge-
vechtsklaar kon maken, had ze den wallekant
bereikt en verdween tusschen de bazaltbrok-
ken van de schoeiing. Ik kocht nog een kilo
perziken, maar heb de slang niet meer gezien
Vlak bij Balatonfüred ligt het schiereiland
Tihany, bij velen bekend om zijn oude Bene-
diktijner abdij, waar Koning Karei en Konin
gin Zita in 1921 gewoond hebben. Aan den
voet van den berg. waarop het klooster staat,
ligt een bekend biologisch station, waar ook
Hollandsc.he geleerden reeds vaak interessan
te studies over de zoetwater planten en die
renwereld hebben voltooid.
Daar rond Balaton heerscht modern strand
leven, aan den Noordrand is chique badplaats
publiek. De bevolking is geheel naar den ach
tergrond gedrongen. Komen wij daarentegen
beoosten Boedapest in de Puszta, dan vinden
wij daar de Hongaarsche landbouwers en vee
boeren nog als belangrijkste figuur in het
landschap terug. Daar liggen het Hongaar
sche Volendam en Marken. Mezökövesd en
Horthobagy. Natuurlijk bestaat ook in dit land
bij de bevolking neiging de oude mooie klee
derdracht voor het machineproduct te ver
vangen, maar de Hongaarsche staat en de
Staatsspoorwegen zijn er in geslaagd in een
paar centra de oude kleederdracht levend te
houden, de oude kunstnijverheid te bescher
men en nieuwe uitwegen te vinden voor de
merkwaardige producten der hier bedreven
huisvlijt. Wij weten tegenwoordig allen hoe
snoezig een lief meisje in zoo'n geborduurd
Hongaarsch blousje er uit kan zien! Een
groote rijkdom aan kleur bij een vrij primi
tieve maar toch variabele teekening, een
groote liefde voor volheid van detail en een
enorm geduld in het zorgvuldig bewerken ook
van grove en zware kleedingstukken als de
overjassen der mannen enz. Als de kerk uit
gaat in Menzökövesd en de jongens en meisjes
komen een dansje na maken in den tuin van
het aardige toeristenheim, waar heel wat van
deze aardige handwerken te koop is, dan is
dat wel een zóó kleurig tafereel, als het saaie
Bent u ontmoedigd, moe. in een slechte
bui. neem dan dezen raad aan: Probeer de
volgende oefeningen, flans er van vorige
series een paar tusschendoor. werk één kwar
tiertje vroolijk en enthousiast, en de stem
ming is voor den heelen da.g gered! Lichaam
en geest, onverbrekelijke eenheid, varen er
wel bij! Gesterkt voor den zwaren strijd om
het bestaan, zult ge uw dagtaak beginnen.
Oefening 73.
y Kv Eerst even een een-
1 voudige los makende
(vf zwaaioefening om
l i ons voor te bereiden
\Ur°b de volgende, zwaar
U dere oefeningen. In
•H' snel tempo met beide
- fQ armen tegelijk groo-
te klingen maken.
ƒ11 Dus van zijwaarts
J naar beneden, dan
I via kruisen voor den
borst omhoog, en
daarna weer zij
waarts. Geen moment armen of schouders
stijf houden: dat is uit den tijd! Alles is nu
losheid, lenigheid, snelheid en toch beheer-
sching!
Oefening 74.
De teekening is
geinspireera door
een liefdesverkla
ringen-uitenden
jongeling. Maar de
daaruit voort
vloeiende oefening
is lang niet gemak
kelijk. Probeert u
het maar eens, en
wie weet. 't kan
nog wel eens te pas komen! In geknielde
houding een grooten kring maken met den
romp, waarbij de armen steeds ontspannen
naar beneden hangen. Als u het vooral naar
achteren flink vér doet, wordt het een reuze
oefening om den rug beweeglijk te maken.
Bij Oefening 75 ko
men we in het goede
tempo! Met .gesprei
de boenen en de ar
men hoog beginnen.
Nu snel en héél diep
den romp voorover la
ten vallen 'nog eens:
nooit stijf! i waarbij
de armen tusschen
de beenen door-
zwaaien. Direct weer
omhoog zwaaien, en
deze oefening twin
tig maal in korten
tijd herhalen. De teekening is lang niet over
dreven: na eenige oefening zullen de lenig-
sten van u het hoofd ver door de beenen
heen kunnen krijgen.
Oefening 76
is een be- -
hendigheids
oefening.
Eén been
snel op-
zwaaien
over de leu
ning van
een stoel.
Als het lukt,
probeert u
het dan ook
eens over
zoo'n heer
lijk ouder-
wetschen ze
tel! Natuur
lijk ook met het andere been. Om de beurt
dertig maal, en steeds sneller en hooger!
JULES KAMMEIJER,
Leeraar Lich. Opv. M. O.
i stervende Europa maar zelden te zien geeft.
En de Horthobagy: dat is de symphonie der
Puszta. Daar dreunt de grond nog onder de
hoeven van duizenden half wilde paarden en
tienduizenden minstens even wilde runderen
Daar kunt ge genieten van de prachtige
avondstemmingen over de eindelooze Puszta.
verlevendigd door al dat vee, schapen en gei
ten niet te vergeten. Och, zulke dingen moet
je eigenlijk zelf gaan zien. Ik wil nóg wel
eens. Wie gaat er mee zoo kort na Pinksteren
bijvoorbeeld?
BoedapestWeenen? Dat is 112 uur.zooals
wij tegenwoordig reizen. Maar in die ander
half uur is alweer nee! wat te zien. Eerst
vliegen we over Boedapest, dat zijn milliosnen
inwoners uitgespreid heeft over beicie oevers
van den Donau tot ver in de beboschte heuvels
aan weerskanten der rivier. Een prachtig
schouwspel. Wij vliegen recht over de stad en
dwars over den Donau heen. Een laatste Blik
op het mooiste strandbad van Europa, de Mar-
garethen-insel en dan ligt dat ook alweer
achter mij. Nog even genieten van het vlotte
heuvellandschap onder ons en dan doemt al
gauw de groote vlakte voor den boeg op. Vlak
en vruchtbaar, door talrijke riviertjes door
sneden, tot in het Oosten de groote stroom,
de Donau zelf, weer zichtbaar wordt, bege
leid door spoor- en autoweg. In de rivier lig
gen telkens pontons, twee naast elkaar met
een waterrad ertusschen, dat hier de molen-
steenen in beweging brengt. Leuk gevonden,
maar je moet er natuurlijk een flink sterken
stroom voor hebben. De Donau vormt hiel
de grens van Hongarije en Tsjechoslowakije
Over de groote groene vlakte gaat het op
Bratislava aan. dat wij rechts laten liggen
aan den voet der kleine Karpathen. Vroeger
heette het Presburg en nog weer vroeger
Pozsony en toen was het de Konlngstad dei-
Hongaren. Thans overschrijden wij de grens
tusschen Oostenrijk en Hongarije, kruisen nog
m-aals den Donau en daar ligt Weenen al voor
ons. Het vliegveld ligt weer een heel eind bui
ten de stad. 15 K.M. zoowat aan den overkant
van den' Donau. wat natuurlijk weer een ge
zellig ritje in een flinke autobus beteekent.
En ik had al een doel. Bij het uitstappen stond
een soldaat naast den stationschef. Herrn Dr.
van der Sleen? Jawohl! Befehl vom Oberst-
leutnant. Sofort anrufen NoDat kan
alleen mijn vriend Mühlhcfer zijn. Dat is de
eenige op aarde,'die'mij durft bevelen E--
Hongaarsch borduurwerk
Mesokovesch.
halve mijn vrouw natuurlijk. Ik bel braaf op.
krijg een standje, dat ik twaalf minuten te
laat"ben en order dadelijk te komen middag
eten. Niks liever. Een fijne vent, die. vriend
van me. Als Oostenrijksch stafofficier heeft
hij jarenlang vermomd als Arabier in Noord-
Afrika gezworven in het Rif en in de Cyre-
naika, is een der aanvoerders van het Turk-
sche leger in Klein-Azië geweest, heeft gevan
gen gezeten in Svberïë en is ontsnapt en
naar huis gewandeld. Nu schrijft- hij in op
dracht van de Oberste Heefesleitung een deel
van de geschiedenis van den grooten oorlog,
waarvan alle archiefstukken in Weenen
worden bewaard. Alle schriftelijke bevelen en
rapporten van het heele Duitsche- en Oosten-
rij ksche leger. Daar heb ik interessante stuk
ken gezien! En in zijn vrijen tijd is mijn be
velende vriend Höhlenforscher. srotonder-
zoeker en bij zoo'n gelegenheid bij onderzoe
kingen in nog nooit betreden grotten en spe
lonken. heb ik indertijd geleerd hem te ge
hoorzamen, de hakken tegen elkaar te slaan
en te zeggen: Zu Befehl, Herr Oberst. Dat is
al haast'weer 15 jaar geleden, maar de herin
nering aan dien tocht, toen wij twee en veer
tig uur achtereen tusschen druipsteen en ijs
pegels door de duistere diepten hebben ge
zworven. zijn nog zóó levendig.... dat ik ze
misschien nog wel eens een keer voor U zal
opschrijven.
Nu maakten wij een fijnen zwerftocht dooi
de prachtige omgeving van Weenen. Kropen
1 natuurlijk nog wel even in de verlaten koper
mijn. waar zich prachtige waterpartijen had
den gevormd. En wij praatten honderd uit, als.
Wie eenmaal den berg Montserrat in het1
Noorden van Spanje bij Barcelona heeft ge
zien. die tot voor kort algemeen als de oor
spronkelijke Graalberg werd beschouwd, die
vergeet hem nooit. Zeker niet, als hij hem
zag zooals wij. toen we ongeveer een jaar ge
leden van de Pyreneeën af Spanje in reden
ons doel was Barcelona. Maar de onder
vinding had ons nog niet tot de perfecte
kaartlezers gemaakt, die we waren, toen we
een paar weken later aan den anderen kant
van de Pyreneeën Spanje weer verlieten; we
sloegen een verkeerden weg in, die ons in den
troosteloos neerdruilenden regen steeds ver
der uit de goede richting voerde door een
kale, rotsige, roodachtige bergstreek, waarin
de weg eindelooze bochten beschreef om
een bergflank heen, een dal in, weer tegen
een helling op. Huizen waren er zoo goedhals
niet, dorpen geen enkele als oriënteerings-
middel hadden we slechts dien Montserrat,
dien geheimzinnigen berg, die zich een eind
ten Oosten van Barcelona bevindt, en die
volgens de kaart aan onze rechterhand zou
moeten liggen als wij hem passeerden. Maar
hoe zouden wij hem herkennen in dit berg
land, waar de ééne fantastisch gevormde kolos
na de andere uit den grond opdook en in
dit weer, dat aan de heele streek iets somber
mysterieus gaf?
Maar toen de Montserrat eindelijk voor ons
en links van ons opdook, toen twijfel
den we niet meer. Veel geheimzinniger, veel
majestueuzer dan alle bergen, die we tot nu
toe gepasseerd waren, hief hij zich omhoog uit
het rondom hem betrekkelijk vlakke land; met
zijn ontzaggelijken omvang en zijn woeste,
loodrecht omhoog rijzende flanken domineer
de hij den heelen omtrek. Zijn top was on
zichtbaar; ook om de toppen van sommige
van de andere bergen had een neveiwolkje
gehangen de geheele bovenste helft van
den Montserrat echter was aan het oog ont
trokken door een reusachtige, grillig ge
vormde wolk, die zwaar op zijn hellingen neer
hing. Het leek geen wonder, dat dit de berg
was, die eeuwen lang als de oorspronkelijke
Graalberg, die „Montsalv.at" uit de Graalsage
gefigureerd heeft die sage, waarnaar Ri
chard Wagner zijn opera gemaakt heeft, en
waarvan hij het tooneel „in eine wüste Ge-
birgsgegend im Norden Spaniëns" gelegd heeft.
en wier „Montsalvat" hij zoo indrukwekkend
„lm fernen Land, unnahbar euren Schritten
i Liegt eine Burg, die Montsalvat genannt
j Het leek ook geen wonder, dat velen nog
i maar noode afstand doen van het idee dat
deze duistere, ontoegankelijke kolos, met zijn
bijna altijd door wolken omhulden top, in
j vroeger jaren als Graalberg is aangenomen,
j die geheimzinnige plek waarnaar zoo velen
I zochten en die slechts zoo weinigen vonden.
Zoo imposant, en tegelijkertijd zoo wereld-
onttrokken en mysterieus is de Montserrat, in
zijn „wüste Gebirgsgegend" dat het bijna
jammer lijkt hem te ontdoen van zijn zoo
passende reputatie van den oorspronkelijken
Graalberg te zijn geweest.
Op heel mooie, zonnige dagen biedt inder
daad de Montserrat, vooral van Barcelona uit,
een heel anderen aanblik dan dien eersten
en indrukwekkendsten, dien hij ons oplever
de. Als er geen wolken om zijn top hangen,
kan men al in de stad de merkwaardige, ge
kartelde kam zien blinken, die den berg zijn
naam gegeven heeft tserra zaag i; 'dat zijn
ook de dagen, die het best- geschikt zijn om
hem te beklimmen. Men kan den weg nemen,
die naar het Benedictijner klooster leidt, dat
halverwege de Zuidelijke helling ligt, via het
schilderachtige bergdorpje Monistro; men kan
ook den grooten autoweg nemen, waarlangs
dagelijks tientallen auto's en autobussen naar
boven klimmen; men kan tenslotte met het
tandradbaantje gaan, dat regelrecht naar het
klooster voert. Per jaar gaan eenige tiendui
zenden die drie verschillende wegen, want het
klooster is een beroemd bedevaartoord, waar
zich een merkwaardig zwart Mariabeeld be
vindt, dat door St. Lucas zelf gebeeldhouwd
heet te zijn en dat in den volksmond „La Mo-
reneta" heet. Maar met den Heiligen Graal
hebben die drie wegen niets te maken wie
dien wil gaan zoeken, in navolging van de
Middeleeuwsche dolende ridders, en wie den
top van den Montserrat wil bereiken om te
trachten zich daar op den Montsalvat te wa
nen, die moet het zoeken langs weinig betre
den bergpaadjes. Het is misschien eigenlijk
beter, dat hij dien tocht niet onderneemt
en misschien ook meer in overeenstemming
met de bedoelingen van den Graal, die immers
een heilig, maar voor de sterfelijke mensch
onbereikbaar ideaal verbeeldt. Wie het toch
doet, die vindt na een langen, moeizamen
tocht niets aan kale, onherbergzame toppen,
waarvan ae hoogste zoo stijl en ontoegankelijk
zijn, dat hij hen toch niet kan bereiken
bovendien vindt hij er ook niets van de lief
lijkheid en de vreugde, die er toch boven op
den Montsalvat, waar koningin Répanse de
Joie met haar Graaljonkvrouwen den heiligen
kelk hoedde, geheerscht moet hebben. Pas
honderden meters lager begint het eerste
spoor van plantengroei, en daar boven
heerscht troosteloosheid, en niet het geluk
Hebben zij, die het eerst aan de authenti
citeit van den Montserrat als Graalberg zijn
gaan twijfelen, deze ervaring gehad? En ten
slotte deed Richard Wagner niet anders dan
de Graalsage van anderen adapteeren, en die
anderen legden het tooneel van hun verhaal
niet „in een woeste bergstreek in het Noorden
van Spanje", maar ..ergens in de Pyreneeën"
en zij legden niet den nadruk op de verlaten
heid en onherbergzaamheid van de streek,
waarin de geschiedenis van Parsifal plaats
vond. maar zij beschreven het als een vrien
delijk land, waarin welvaart en vrede heersch-
ten. Wolfram von Eschenbach en Chrétien de
Troyes waren de eersten, die de Parsifalsage
vastlegden. Wolfram von Eschenbach noemt
nog een zekeren „Herr Kyott, der Meister
wohlbekannt", aan wien hij zijn gegevens ge
deeltelijk ontleend moet hebben, en die ver
moedelijk identiek was met den Provencaal-
schen troubadour Gyot de Provins, van wiens
werk echter nooit iets terug gevonden is. Maar
dit drietal moet meer geweten hebben van de
waarheid omtrent den Graalberg: leefde
Guyot de Provins niet in het eind van de 12e
eeuw, en bestaat niet- de mogelijkheid, dat hij,
indien hij werkelijk de schepper van de ge
schiedenis van Parsifal en den Graal is ge
weest, zich heeft geïnspireerd op ware ge
beurtenissen, op menschen. die werkelijk ge
leefd hebben, op een berg, die bestond?
Ieder weet, dat vrijwel ieder kunstwerk op
een meer of minder groote hoeveelheid wer
kelijkheid berust. Zelfs het begrip „Graal"
doet dat vermoedelijk, hoewel het in den loop
der tijden tot één der mooiste symbolen is
geworden, die de wereld kent. Maar de Graal-
idee is zoo lang geleden ontstaan, dat het niet
meer mogelijk is den oorsprong ervan terug
te vinden en ook het woord „Graal" is zoo
oud, dat het met geen enkel woord in een oude
of hog levende taal verband vertoont, zoodat
men niet weet, wat men er oorspronkelijk mee
bedoeld heeft. Maar de Parcivalsage, zooals
Chrétien de Aroyes en Wolfram von Eschen
bach die vertellen, levert wel aanknoopings-
punten op. en aan de hand daarvan is men in
de laatste jaren tot de overtuiging gekomen,
dat niet de Montserrat in Noord-Spanje, maar
de Montségur bij het stadje Foix in het uiter
ste Zuiden van Frankrijk de Graalberg van
Wolfram von Eschenbach was.
Heel het Zuiden van Frankrijk beleefde in
de 12e en 13e eeuw boeiende, maar ook roe
rige tijden: het waren de troubadours en de
mode van de platonische edelvrouwenveree-
ringen, die aan het bestaan kleur en verhe
venheid gaven. Maar het waren ook diezelfde
troubadours, en diezelfde edelvrouwen en edel
lieden. die ongewild oorzaak werden van de
beruchte Albigenzenoorlogen, die in dat deel
van Frankrijk dood en verwoesting brachten.
De Albigenzen bewaakten een geheime Ka
tharenschat, die men na hun vernietiging niet
heeft kunnen terugvinden en toen de groote
Katharenstrijd ten einde liep, was het laatste
toevluchtsoord der Katharen, waarheen zij
ook de schat hadden meegenomen, de burcht
Montségur op den berg Montségur bij Foix.
Waaruit die Katharenschat bestaan heeft,
weèt men niet zij verdween, evenals de
Graal, op geheimzinnige wijze op den dag,
waarop ook Montségur in handen der vijan
den viel en de laatste opstandige Katharen
den dood in de vlammen vonden op een na
burige weide, die nog Cliamp des Crémats"
heet.
Maar het merkwaardigste van alles is. dat
op Montségur tot twee maal toe het opper
bevel werd gevoerd door vrouwen, die beide
Esclarmonde heetten de ééne Esclarmonde
de Foix, de tweede Esclarmonde de Perelha.
en vast staat, dat die twee heroische vrouwen
figuren, waarvan de eerste in het begin van
de 13e eeuw stierf en de tweede, die haar op
volgde, op den Champ des Crémats" verbrand
werd, al spoedig samensmolten tot een mys
tieke figuur. ,:la grande Esclarmonde". waar
van nog de herders in dit deel van de Pyre
neeën vertellen. En deze Esclarmondefiguur
moet het zijn geweest, die de oorsprong was
van Wolfram von Eschenbach's Graalkoningin
De Montserrat in Noord Simnje.