3
DE BELGISCHE KONINGSKINDEREN NAAR ONS LAND
OM ZUIVER NEDERLANDSCH TE LEEREN
ZATERDAG 4 MEI 1935
HAARLEM'S DAGBLAD
Croote dingen in een
kleine Straat.
De eerste Zomersche dag.
Dezen morgen van den eersten zomerschen
dag staan de roode tuinmeubels op het groene
gras als een belofte op vele heerlijke ochten
den in de vroege zon.
En mijn heele buurtje viert het feest méé.
De dienstmeisjes zijn vroolijk vandaag en de
knappe melkboer incasseert vriendelijke
lachjes.
De gepensionneerde overste ligt met geslo
ten oogen in zijn rieten stoel en het ochtend
blad ligt nutteloos op zijn aanzienlijken buik.
Aan de achterzijde van den overkant zijn
drie balkons bezet met zonnebadende buren.
De piano-onderwijzeres K. V. T. heeft er een
zéér blauw en zéér mondain badpak voor aan
getrokken en achter haar rijtje azalea's en
cactuspotjes wordt zij mooi-gelijkmatig bruin
voor over enkele weken in de bainmixte.
Een heer in hemdsmouwen ik weet niet
of ik hem beklagen of benijden moet, of hij
werkloos is of rentenier schemert horizon
taal tusschen de natte wasch van zijn goede
gade door. Tusschen mauve, lila en saumon
zie ik het hagelwit zijner gezellige hemdsmou
wen en ik waag de ondeugende veronderstel
ling op dit ondeugendmakende morgenuur,
dat hij over zijn boek héén, tusschen zijn wim
pers dóór, naar de blauwe piano-onderwijzeres
K. V. T. gluurt.
Er zit ook een dikke dame, drie balkons ver
der, die zich heerlijk en vorstelijk geïnstal
leerd heeft op haar twee vierkante meter,
zwevend boven het oppervlak dezer milde
aarde. Ik onderscheid een rieten leunstoel met
een kussen in den rug, een tafeltje met een
koffiepot en een kopje, een stoel met 'n hui-
zenhoogen stapel verstelgoed en twee dikke,
kromme beenen in paarse pantoffels; een
hoofd diep gebogen over een zeer mannelijken
en zéér ruigen borstrok en een kom met goud-
visschen. Deze dame houdt van gezelligheid,
rust en arbeid. Zij is een zwijgende en zéér
vleeschelijke waarschuwing aan het blauwe
badpak en de hemdsmouwen. Zij houdt de eer
der nijverheid van onzen achterkant op; zij
heeft men ziet dit duidelijk haar natje
en haar droogje precies op tijd en haar echt
genoot heeft nimmer een borstrok met
gaatjes.
Er kwetteren vogels in mijn tuintje. Een me
rel zit wippend met zijn staart op het randje
van de schutting; mijn linkerbuurman knut
selt in het schuurtje en zingt een mondaine
wijs met demi-mondaine woorden; doch het
zijn Fransche woorden en veeleer dan aanstoot
te geven, wedijveren zij met het geluid der
vogels, om wat geluk en zomerzaligheid te
sprenkelen over de harten van heel onze
straat.
Op mijn schrijftafel staat tegen een vaas
met wit-en-gele narcissen het aangiftebiljet,
voor den heer inspecteur der directe belas
tingen.
Zelfs dit zeegroen is geen hatelijk vlek in
het licht van dezen zaligen ochtend.
Ge moet betalen. Véél betalen. Iedere maand
moeizaam het girobiljet invullen. Maar wat-al
krijgt ge daar dan ook niet voor terug! Een
gezellige, goed-geplaveide straat; een vroo
lijk babbelende asch-man; politie-agenten die
U met hun wenken bedienen en allerlei andere
plezierige, comfortabele en onmisbare dingen.
Het is een genoegen den heer inspecteur der
directe belastingen te vertellen, hoeveel gij
uit den arbeidzamen dag oogst en hém te la
ten zeggen, hoe weinig hij daarvan hebben wil
voor den asch-man en den politie-? gent en de
mooie gladde bestrating voor ons huis.
Ja, waarlijk, dit is een goede morgen. De
geurige zoelte stroomt om mijn rustige wezen
en de piano-leerares K. V. T. valt méé in dit
strakke hemelsblauw. In haar onpersoonlijken
bruinen mantel met een vermaakt hoedje van
1933 gaat zij onopvallend door de straat. Maar
vanmorgen is ze hééL aardig en héél jong.
De hemdsmouwen liggen levenloos tusschen
de matte tinten aan de drooglijn.
De overste-in-ruste ligt zwaar-ademend
tusschen de late tulpen en de vroege, groe
nende rozelaartjes.
De borstrok is nóg niet af, maar als-ie af
is, is-ie ook af en geeft-u mij maar een lekker
kopje koffie op m'n eigen balkonnetje, 't is
niks-te kopjes-koffie-drinken in café's met al
die vreemde snoeshanen om me heen.
Zóó reageert mijn straat op den eerster,
zomermorgen 1935,
In vrede en rust.
Met een ondeugend Fransch liedje.
Oogen. dichtgenknepen voor de zon.
IJver en tevredenheid.
Koffie en loomheid.
Zwijgen en de blauwe rook van een cigaret
Bourgeois-satisfait zijn is erg mijne vrien
den, maar voor één keertje, rustig op een
versch roodgelakten tuinstoel, verschrikkelijk
plezierig.
Mr. E. ELIAS
Paardeninvoer wordt
gecontingenteerd.
Bij Kon. besluit is de invoer van paar
den voor den tijd van één jaar, te rekenen
van 1 Mei, gecontingenteerd.
Deze contingenteering omvat paarden van
3 jaar en ouder, welke ten minste eenmaal
hebben gewisseld en een schofhoogte van
1.45 M. hebben, alsmede paarden, die nog
niet hebben gewisseld en jonger zijn dan drie
jaar. Het percentage van den toegestanen
invoer is bepaald op 100 van het aantal
stuks, dat in de jaren 1931, 1932 en 1933
is ingevoerd.
Deze contingenteering is noodzakelijk ge
worden ter beperking van den overmatiger.
invoer uit Polen en Litauen
Vaderlandsche Hypotheek
bank mag de rente verlagen.
Beslissing inzake de pandbrieven.
De Hooge Raad heeft Vrijdag het ingestel
de cassatieberoep tegen het arrest van het
gerechtshof te Den Haag gewezen inzake de
renteverlaging der pandbrieven van de Va
derlandsche Hypotheekbank niet ontvanke
lijk verklaard op grond dat de eischer in cas
satie bij het gerechtshof geen partij is geweest.
De Vaderlandsche Hypotheekbank heeft dus
thans in hoogste instantie dit proces gewon
nen, waardoor de rente harer pandbrieven
thans definitief verlaagd is.
VROUW DOOR GAS VERSTIKT.
De filiaalhoudster van een chocoladehan-
del aan den Amsterdamschen Straatweg te
Utrecht is door gasverstikking om het leven
gekomen. De vrouw is zeer waarschijnlijk in
de keuken door een duizeling bevangen en
heeft bij haar val vermoedelijk de slang van
het gascomfoor los getrokken.
Conferentie van het Univer-
seele fascisme.
Vragen van Kamerleden beantwoord.
Op vragen van den heer Mendels betref
fende een internationale fascistische confe
rentie, welke op 29 en 30 Maart in het Am-
stelhotel te Amsterdam is gehouden, heeft de
minister van justitie geantwoord:
Uit een ingesteld onderzoek is gebleken, dat
op 29 Maart j.l. in een kamer van een hotel te
Amsterdam een bijeenkomst is gehouden door
een aantal personen uit verschillende landen.
vormende een commissie voor het univer-
seele fascisme, aan welke conferentie een
achttal vreemdelingen hebben deelgenomen.
In een publicatie van de leiding der N.S.B.
wordt medegedeeld, dat ir. Mussert aan de
werkzaamheden der commissie bij haar bij
eenkomst te Amsterdam niet heeft deelgeno
men en aldaar slechts enkele begroetingswoor
den heeft gesproken.
De politie heeft van de bijeenkomst kennis
gekregen op een tijdstip, dat de besprekingen
zoover kon blijken, reeds afgeloopen waren.
Op het tijdstip der controle kon geen voldoen
de inzicht worden verkregen of de gehouden
conferentie al dan niet moest worden be
schouwd als te vallen onder het vei'bod van
politieke actie voor vreemdelingen. In ver
band daarmede zijn toen geen genoegzame
termen aanwezig geacht om tegen de betrok
ken vreemdelingen op te treden.
Op overeenkomstige vragen van het Twee
de Kamerlid Schalker (C.P.H.) heeft de mi
nister van Justitie een dergelijk antwoord
gegeven
ZWENDELBANK IN DE RESIDENTIE.
Men zij voorzichtig.
De commissaris van politie der afdeeling
B. te 's Gravenhage waarschuwt ernstig
tegen het in relatie treden met de N.V. Hol-
landsche Bankinstelling voor het intermedi-
taire credietbedrijf, genaamd de Interbank
N.V., gevestigd in perceel Parkstraat 2 A te
's Gravenhage, welke bank zich bezighoudt
met z.g.: premieaffaires".
Nadat bij de politie een ernstige klacht
terzake van oplichting en van verduistering
was ingekomen en een onderzoek was inge
steld, bleek, dat de directie naar het buiten
land was gevlucht .terwijl de overige ver
antwoordelijke personen eveneens onzicht
baar waren. De kasinhoud bleek slechts uit
ca. f 200 te bestaan terwijl een behoorlijke
administratie niet voorhanden was. Inmid
dels heeft men kans gezien, zulks ondanks
het feit, dat het justitioneel onderzoek nog
loopende is. een nieuwe directie aan te stel
len. die het bankbedrijf voortzet.
Kampeeren met de „Tarakan"
Aantrekkelijk plan voor onze
jongens.
De „Nederland" slaat nieuwe wegen in.
Een origineel en voor de jeugd buitengewoon
interessant plan is, na langdurige voorberei
ding, door de Stoomvaart Maatschappij „Ne
derland" in het stadium gebracht, dat de uit
voering met Juli a.s. tegemoet kan worden
gezien. Deze maatschappij heeft n.l. het voor
nemen om ben voldoende deelneming in de a.s.
zomervacantie een aantal 7-daagsche reisjes
naar Noorwegen te organiseeren met haar
8.000 bruto registerton metend motorvracht
schip „Tarakan", dat hiervoor als kampeer-
schip zal worden ingericht.
De deelnemers aan deze reisjes zullen in de
gelegenheid gesteld worden uitstapjes in het
Noorsche bergland te maken, te genieten van
het schitterende landschap in de Noorsche
fjorden en, wat vooral voor den rechtgeaarden
Nederlandschen jongen van belang is: kennis
te maken met het leven aan boord van een der
motorvrachtschepen van de Nederlandsche
koopvaardijvloot.
De deelneming wordt voornamelijk beperkt
tot jongens van scholen uit geheel Nederland
van Middelbaar en Voorbereidend Hooger On
derwijs als H.B.S., Lyceum en Gymnasium,
van den leeftijd van minimum 15 jaar tot en
met 18 jaar, voor zoover deze in clubverband
onder leiding van een der leeraren of jeugd
leiders de reis wenschen te maken. Een schrif
telijke bereidverklaring van de ouders of
voogden, waarin dezen verklaren, accoord te
gaan met de bepalingen en voorwaarden, waar
op passage wordt verleend, wordt als eisch
gesteld.
De passageprijs bedraagt f 25 per persoon.
Per reis worden maximum 600 passagiers
vervoerd. Elke groep staat onder toezicht en
verantwoordelijkheid van den leeraar of
groepsleider, die gedurende de reis de zorg
voor de jongens op zich neemt, met hen ge
zamenlijk de maaltijden in den passageprijs
inbegrepen gebruikt en ook 's nachts in
dezelfde verblijven logeert. De groepen ma
ken in de aanloophavens met hun leider de
nog nader aan te geven wandeltochten. Voor
de goede organisatie is het noodzakelijk dat
de groepen in aantallen van precies vijftien
jongens plus den leider worden ondergebracht.
Het leven aan boord wordt ingericht zoo
als in een kamp, zoodat de verschillende
diensten, zooals eten halen, schoonmaken der
verblijven enz., door de jongens verricht
worden.
Wanneer er voor deze reizen voldoende
animo blijkt te bestaan zullen van medio Juli
de eerste reis zal Zaterdag 13 Juli aanvan
gen tot medio Augustus een aantal reizen
van Zaterdag tot Zaterdag worden gemaakt,
die te IJmuiden aanvangen en aldaar eindi
gen, met uitzondering van de eerste reis, die te
Amsterdam aanvangt en de laatste reis, die te
Amsterdam eindigt.
Het logies bevindt zich in de tusschendek-
ken van het schip; de jeugdige passagiers vin
den ligging op stroomatrassen en strookus-
sens, door de maatschappij verstrekt. Deelne
mers zorgen zelf voor lakens, sloopen en de
kens. (Beter nog een slaapzaki
De maaltijden, van eenvoudigen, doch dege-
lijken aard, worden als regel gebruikt in een
eenvoudige eetzaal, tevens recreatiezaal.
Het plan der maatschappij heeft de volle
dige instemming van het departement van
onderwijs, hetwelk lijsten heeft verstrekt van
alle scholen, die voor dergelijke reizen in aan
merking komen. Aan de hoofden van deze
scholen heeft de maatschappij bereids circu
laires met volledige inlichtingen doen toeko
men, met het gevolg dat de aanvragen reeds
binnenkomen.
Mocht het plan een succes worden, dan ligt
het in het voornemen de deelneming uit te
breiden tot jeugorganisaties, zooals b.v. de pad
vinderij. Mogelijk kunnen dan ook reizen van
langeren duur b.v. een veertiendaagsche
reis naar de Middellandsche Zee worden ge
maakt.
Goudclausulekwestie voor den
Hoogen Raad.
Behandeling der zaak vier weken
aangehouden.
Bij den Hoogen Raad zijn Vrijdag aange
bracht de beroepen in cassatie ingesteld door
de vereeniging voor den effectenhandel tegen
de beslissing van het gerechtshof te Den Haag
inzake de toepassing van de goudclausule met
betrekking tot de 4",;. dollarieening 1930 van
de Koninklijke Petroleummaatschappij en de
4 1/2% dollarieening 1927 van de Bataafsche
petroleummaatschappij. Voor de eischeres
stelde zich Jhr. Mr. W M. de Brauw. voor de
petroleummaat-schappijen Prof. Mr. B. M.
Telders. Op verzoek van den laatste werd de
zaak vier weken aangehouden.
GEVAARLIJK VERKEERSPUNT.
Naar aanleiding van een desbetreffend ver
zoek van den A. N. W. B. hebben B. en W. van
Hillegom medegedeeld, dat op de scheiding
tusschen berm en weg langs de Trekvaart en
loodrecht op het hart van de Margrietenlaan
in deze gemeente, over een lengte van hoog
stens 8 M. een wegmarkeering zal worden
aangebracht, welke zal bestaan uit palen,
waaraan twee of drie planken zullen worden
bevestigd. De palen zullen worden witgeverfd
en de borden afwisselend met zwarte en witte
blokken worden beschilderd.
DOOR PIET VAN DER HEM
Een halve eeuw geleden.
Uit Haarlem's Dagblad van 1885
4 Mei:
KUNSTNIEUWS.
Mevrouw K'eme— Grrtman trad gis
terenavond voor de laatste maal in den
Haagschen Schouwburg op.
Ook in de residentie, de geboortestad
der begaafde kunstenares, had men
haar een schitterende ovatie toegedacht.
Nadat haar twee prachtige bloemkorven
waren aangeboden, en zi' drie-, vier
maal was teruggeroepen, werd hnar voor
de pauze het cffic'ëe'e bri^bliik "an
het Haaasche kun-tminnend publiek
overhandigd. De leden der commissie
van voorbereiding, verschenen ten too-
neele en de voorzitter der commissie
sorak de artiste toe. Hij verzekerde haar
van de sympathie van het Haags^he
publiek. Bnrgei-es van Den Haag do"r
haar geboorte, was zij door de beoefe
ning der nationale kunst, burgeres van
Ne^brinrid geworden.
Bh' haar gouden jubilé paste aller
eerst een gouden lauwerkrans en deze,
met een zïiden lint in de nationale kleu
ren verbonden, waaroo de jaarciifers en
een ondracht stonden, werd haar te
midden van fanfares van het orkest en
hef bravogeroep van het publiek, aan
geboden. zoomede een keurige album
en een ander geschenk als een duizend-
vr'-'iige huMe.
Het album, in fluweel gebonden, met
eniiHen nipat. waarop d° jaarcijfers, was
sierliik door den heer Bautz geoalligi3-
phoevd. zoowel de opdracht aan de
.grootste k'instoóeres Nedprlg ld"
i'" do
hebben, zoowel uit Dpn Haag als uit
's-togenbosch en Deift.
Hierna trad de administrateur van
het Ned. Tooneel te 's-Hage ten too-
neeie en bood mevr. Kleine achtereen
volgens aan een fira.chtige gouden kop
en schotel namens verschillende ge-
abonneerden. een tweetal corheilles en
een hoorn met bloemen, evenzoo van
abonnes. een bloemkrans van de „Haag-
sche afdeehng van het Tooneelverbond"
en eenige bouquetten. alle bewüzen van
hoogachting aan de Nederlandsche
kunstenares.
Met geroerde stem en oo eenvoudigen
toon dankte mevr. Kleine voor die
huldeblijken.
De weemoedige toon die uit haar
woorden sprak liet niet na indruk te
maken oo de talrijke toeschouwers
maar de warme toejuichingen kregen
weldra de overhand en ontelbare malen
werd mevr. Kleine voor het voetlicht
geroenen en dankte zij met kushanden
en vriendelijke neigingen.
Na afloop der voorstelling vereenig-
den zich in den foyer der artisten de
leden der Commissie met hun dames en
werd nog menig hartelijk woord gewis
seld met de vrouw die ook in de resi
dentie blijvende herinneringen achter
laat.
Door onze lens gesnapt.
De heer W. Fehres is een geboren Haar
lemmer: 10 Februari 1881 zag hij in onze stad
het levenslicht en hij was nog geen 16 jaar
toen hij, op 1 Januari 1897 in dienst der ge
meente Haarlem trad op het bureau Burger
lijke Stand en Bevolking. Steeds is hij bij deze
afdeeling der secretarie werkzaam gebleven.
Hij doorliep alle rangen tot hij 22 Februari
1924, als opvolger van den heer Kok, benoemd
werd tot referendaris, chef der afdeeling, die
inmiddels met de verkiezingen is uitgebreid.
De heer Fehres is verder tweede secretaris
der afd. Haarlem van het^Nationaal Verbond
van Gemeenteambtenaren, lid der door de
Rijk ingestelde Commissie voor de Bevol
kingsboekhouding en secretaris van de Ad
viesclub voor Bevolking en Verkiezingen (een
der onderdeelen van den Ned. Bond van Ge
meente-ambtenaren).
DE HEER G. VAN TIENHOVEN.
Het bijschrift van de rubriek „Bekende
Haarlemmers" in ons nummer van Vrijdag
eischt in zooverre verbetering, dat d heer
Van Tienhoven thans de functie van presi
dent-kerkvoogd der Ned. Herv. Gemeen i niet
meer vervult. Het woordje „ex" was aousie-
velijk voor „president-kerkvoogd" wegp laten.
Zooals bekend is de heer H. Frar" - Jr. al
rinds eenige