BLACKBOy DE BILT PALMOLIVE ZEEP DONDERDAG 23 MEI 1933 HAARDE M'S DAGBLAD 2 ARROND. RECHTBANK. UITSPRAKEN Smaadschrift in Lïsse. Een 23-jarige slagersknecht uit Lisse zich aan smaadschrift schuldig gemaakt heb ben ten nadeele van een slager. De Officier vroeg 2 maanden gevangenisstraf Mr. W. Briët vroeg vrijspraak of ontslag van rechtsvervolging. De rechtbank sprak ver dachte vrij van het primair ten laste gelegde en ontsloeg hem van rechtsvervolging wegens beleediging. De rechtbank overwoog, dat niet bewezen is het kennelijk doel om ruchtbaar heid aan de zaak te geven omdat de brief ge richt was aan een verzekeringsbank, die tot geheimhouden verplicht is. Diefstal met braak, Een arbeider en een timmerman uit Lisse. elk 21 jaar, hebben in den avond van 17 Maart ingebroken in een woning in Lisse en daar ongeveer f 10 en een zilveren doosje met sie raden weggenomen. De officier vroeg tegen den arbeider een gevangenisstraf van een jaar met aftrek; tegen den timmerman een ge vangenisstraf van zes maanden. Mr. van Dam en mr. Drilsma traden als verdedigers op De rechtbank veroordeelde den timmerman tot een gevangenisstraf van 8 maanden voor waardelijk met een proeftijd van drie jaar en onder toezichtstelling van de R.K. reclassee- ring. De arbeider werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van 8 maanden onvoorwaar delijk met aftrek Bedreigins v Een agent van politie te Koog a. d. Zaan zou bij een stempellokaal iemand bedreigd hebben met een sabel. De officier vroeg ont slag van rechtsvervolging. Mr. J. de Vrieze pleitte ontslag van rechtsvervolging. De recht bank veroordeelde hem tot een "boete van f 35 subs, drie weken hechtenis. Verduisteringen. Een controleur van het Plaatselijk Steun comité te Krommenie was belast met het be talen van de leveranciers. Zoo heeft hij ont vangen o.a. bedragen van f 60. f 14 en f 2 50 om uit te betalen, die hij onder zich hield, waarbij hij een valsche handteekening gezet heeft. De man had eenige jaren geleden een tekort in z'n eigen kas gehad doordat zoowel hij als zijn vrouw wel eens dingen kochten die zi.i eigen lijk gezien zijn fina.ncieelen toestand niet kon den koonen. Er kwam ook een verduistering bij het Burgerlijk Armbestuur bij. De controleur stond voor de Haarlemsche rechtbank terecht voor die verduisteringen. Hij bekende. Gebleken is uit getuigenverkla ringen dat verd. eerst gesteund werd en zich toen uiterst correct heeft gedragen, zóó zelfs, dat hij tot controleur werd aangesteld bij het comité. Verd. is onbezoldigd rijksveldwachter. De officier zei dat verd. de verschillende verduisteringen, willens en wetens geregeld deed ten kqste van een armen steuntrekker, o.a. terwijl hij een behoorlijk weekloon had. Verd. hgeft van het in hem gestelde vertrou wen van menschen die hem uit de werkloos heid gehaald hebben schandelijk misbruik ge maakt. De officier eischte een gevangenisstraf van 10 maanden, waarvan 4 maanden onvoor waardelijk met aftrek, en onder toezichtstel ling van het Genootschap voor Zedelijke Ver betering. De verdediger mr. H. J, Pot, schilderde de zwakke finincieele omstandigheden van verd. bij het in dienst komen bij het B. A., dat van dien slechten toestand op de hoogte was. Zijn financieele verantwoordelijkheid echter was heel groot. Bovendien was de controle op hem zeer gering en het financieele beheer bij B. A. werd nonchalant gevoerd, wat stimuleerend op verdachte's daden werkte. Pleiter drong aan op een voorwaardelijke straf en onmïd- dellij ke In vrijheidstelling. De rechtbank achtte voor het laatste geen termen aanwezig. Uitspraak over 14 dagen. Oplichting en heling. Een 60-jarige inwoner van Lisse heeft op z2 April 1934 aangifte gedaan van vermissing van zijn in een gesloten schuurtje neergezet rijwiel. Tevens richtte hij zich toen tot zijn verzekeringsmaatschappij met hetzelfde ver haal, waarop hij f 65 uitbetaald kreeg. Later bleek, dat deze diefstal gefingeerd was. De man stond thans voor de Haarlemsche recht bank terecht wegens oplichting. Hij bekende en verklaarde, dat de dief eenige jaren geleden bij hem gekomen was met zulk een plan. Toen heeft verdachte geweigerd; ook in Maart '34 weigerde hij nog. Maar een maand later was de fiets weg en verd. ver moedde wel, wie dat gedaan had. Hij reageer de hier alleen op door de verzekering en de po litie in kennis te stellen van de vermissing. Zoo zei hij voor de rechtbank. Bij de verhoo- ren echter heeft hij verklaard in Febr. met den ander in gesprek te zijn gekomen en hem f 5 te hebben gegeven als deze de fiets weg zou nemen De inspecteur van politie deelde nog mee. dat afgesproken was de fietslantaarn en het belastingplaatje er af te nemen. Na den dief stal heeft verd. den dief zelfs gevraagd om de lantaarn haak terug te geven. Verd. staat gunstig bekend: de inspecteur achtte het zeer goed mogelijk, dat de dief verd. heeft aangezet tot het feit. De officier vorderde tegen verd.. waarvan de officier aannam dat hij niet de hoofddader is. een gevangenisstraf van 3 maanden. Mr. J. H. C. Slotemaker wees op de gunstige antecedenten van verdachte en vroeg of er geen termen voor een voorwaardelijke straf aanwezig waren De dief. een 20-jarig jongeman uit Lisse, kwam in de verdachtenbank omdat hij den verdachte uit de oplichtingszaak behulpzaam geweest was. Hij verklaarde dat afgesproken was de fiets op een bepaalden avond weg te nemen. Daarna wierp hij het rijwiel in een sloot doch later vischte hij het op en behield het zelf. Deze verdachte zei, dat de 60-jarige arbeider er over begonnen was, de arbeid-;- verklaarde het juist andersom. Verd. is al tweemaal eerder veroordeeld. De officieer vroeg een gevangenisstraf van 6 maanden. Uitspraak over 14 dagen. MARKTNIEUWS GROENTEMARKT TE HAARLEM. 22 Mei 1935. Tomaten f 0.400.45 per K.G. Asperge f 0.400.50 per bos. Wortelen f 0.090.12 per bos. Rabarber f 0.030.06 per bos. Radijs f 0.020.03 per bos. Prei f 0.020.05 per bos. Selderie f 0.030.10 per bos. Pieterselie f 0.030.10 per bos. Sla f 46.50 per 100 krop. Raapstelen f 1.502.50 per 100 bos. Bloemkool f 0.110.24 per stuk. Komkommer f 0.070.09 per stuk Spinazie f 0.300.65 per kist. Postelein f 0.450.70 per kist. Andijvie I 0.501.per kist. IJSVEREEMGING ..DE VOLHARDING" TE HEEMSTEDE. Bovengenoemde vereeniging hield haar 18e jaarvergadering in het Hof van Heemstede. In zijn openingswaard betreurde de voorzit ter, de heer D. Kat, het slechte vergadering- bezoek. Onder de ingekomen stukken was een schrij ven van den heer L. Kooijman. dat deze op medisch advies als bestuurslid bedankt. Een voorstel van het bestuur om den heer L. Kooijman op een volgende vergadering het eerelidmaatschap aan te bieden, vond al- gemeene bijval. Uit het jaarverslag van den secretaris bleek, dat het ledenaantal 749 bedraagt. Het verslag van den penningmeester wees als inkomsten en uitgaven aan f2064,73. waar onder een verliessaldo van f 138.79. Den penningmeester werd decharge ver leend. De heer De Boer gaf een uitvoerig verslag van de vergadering van den KN.S.B. Vervolgens werd een nieuwe contributie regeling voor het seizoen 1935—1936 vast gesteld. De hoofdkaart werd gesteld op f2.per persoon,, bijkaarten op f 1.75, te verstrekken aan ieder lid van het gezin boven 16 jaar. Op de hoofdkaart, ook al is deze verstrekt aan een zoon of dochter, worden kinder- kaarten verstrekt tegen gereduceerden prijs, voor dit jaar f 0.50 doch na 1 December 25 cents hooger.. Als bestuursleden werden herbenoemd de heeren F. Platerink, G. J. Arnold, N. J. v. d. Linden, M. Lieffering en P. Botbijl. 468e STAATSLOTERIJ (Niet officieel) 5de klasse. Sstc lijst Trekking van Donderdag; 23 Mei 1935 Hooge Prijzen 1000.— 372 6206 15982 4C03S93 5645 12877 15753 15992 19677 200.— 3258 3555 6021 8060 8230 12693 100.— 466 741 2356 2537 3236 3280 4451 6193 6918 8508 10509 11309 11398 12366 13862 15133 15738 16467 19874 PrÜ'zen van 70 73 116 290 335 339 395 432 497 504 786 836 871 927 960 1008 1013 1049 1219 1482 1593 1752 1801 1897 1937 2155 2191 2320 2343 2380 2478 2507 2755 2809 2872 2900 2920 3145 3181 3252 3391 3558 3637 3673 3725 3730 3860 3896 4362 4375 4458 4533 4625 4673 4699 4745 4876 4381 4921 4962 5002 5088 5179 5217 5349 5516 5570 5693 5831 5353 5890 6029 6114 6132 6141 6147 6315 6385 6542 6560 6684 6730 6885 6921 6937 7021 7063 7179 7331 7378 7379 7396 7601 7631 7635 7692 7845 7951 8029 8100 8145 8169 8348 8418 8439 8456 8490 8630 8741 8751 8765 8768 8919 9180 9261 9370 9437 9460 9768 9775 9780 9781 9867 9910 9942 10244 10310 10388 10402 10420 10581 10594 10709 10798 10816 11392 11472 11479 11490 11744 11831 11897 11961 12042 12048 12073 12089 12256 12346 124G1 12576 12S49 12678 12690 12713 12774 13006 13011 13064 13071 13144 13191 13342 13406 13436 13548 13582 13763 13805 14066 14110 14294 14319 14556 14672 14690 14746 14759 14868 14914 14947 14971 15045 15163 15451 15507 15535 15540 15633 15725 15762 15786 15809 15817 15939 15967 16036 16158 16173 16266 16510 16565 16773 16892 16934 16977 16988 17021 17244 17364 17418 17439 17443 17621 17724 17779 17966 17982 18006 1815a 18164 18238 18324 18334 18353 18399 18547 18555 18758 18775 13705 18905 19043 19046 19168 1,9233. 1^,244 19344 19377 19381 ,19410 19413 19465 19480' 19647 193(34 19956 19997 20051 202§Ó" 20583 20617 .20621 20737 20335 'è0877 Nieten 30 46 48 114 162 170 206 249 261 291- 304 327 377 383 388 422 439 441 478 518 572 576 607 648 672 689 757 '788 840 874 959 970 989 1037 1082 1093 1106 1178 1193 1223 1280 1323 1344 1364 1371 1425 1444 1478 1512 1532 1615 1662 1706 1709 1712 1746 1754 1773 1780 ■1812 1815 1841 1846 1864 1894 2142 2168 2183 2195 2294 2313 2331 2443 2457 2469 2477 2578 .2601 2637 2709 2728 2745 2810 2828 2840 2912 3032 3183 3185 3238 3263 3306 3318 3327 3341 3350 3359 3372 3407 3433 3499 3588 3590 3609 3656 3719 3759 3778 3795 3861 3990 3999 4008 4057 4079 4093 4139 4141 4146 4175 4307 4436 4445 44S3 4489 4498 4537 4554 4587 4595 4614 4702 4711 4724 4726 4739 4747 4761 4768 4792 4812 4831 4918 4952 4983 5008 5115 5159 5265 5269 5273 5315 5344 5363 5370 5378 5405 5414 5451 55S8 5566 5735 5770 5785 5789 5805 5818 5861 5863- 5876 5903 5915 6106 6142 6219 6343 6416 G464 6496 6663 6671 6703 6707 6712 6740 6730 6797 6820 6323 6869 6944 7032 7104 7170 7188 7277 7308 7314 7376 7381 7392 7397 7403 7507 7517 7551 7552 7553 7593 7594 7634 7657 7696 7719 7772 7794 7811 7351 7862 7886 7896 7922 7930 7975 7931 8000 8034 8037 8057 8064 8076 8113 8136 8156 3188 8243 8283 8291 8295 8296 8325 8373 8477 8509 8567 8578 8627 8661 8691 8752 8762 8836 8941 8971 8997 9043 9052 9057 9080 9088 9133 9282 9316 9330 9434 9467 9493 9545 9579 9581 9613 •9692 9718 9719 9782 9787 9802 9834 9854 9874 9905 9997 10129 10139 10158 101S2 10275 10309 10349 10419 104-30 10472 10604 10606 10701 10717 10743 10762 10776 10820 10837 10840 10353 11017 11022 1105G 11145 11163 11165 11245 11325 11358 11363 11374 11495 11548 11550 11553 11563 11572 11575 11612 11753 11799 11809 11839 11880 11932 11974 12007 12083 12093 12133 12239 12247 12259 12282 12302 12303 12324 12347 12354 12403 12416 12433 12456 12400 12485 12490 12511 12518 12528 12536 12577 12583 12616 12662 12664 12670 12677 12723 12733 12838 12879 12891 12945 12973 12993 13043 13053 13076 13078 13082 13111 13118 13190 13195 13202 13206 13203 13238 13246 13261 13308 13404 13437 13440 13449 134G5 13502 13547 13559 13560 '3615 13616 13639 13658 13679 13695 13702 13718 (3720 13727 13732 13742 13743 13798 13801 13837 L3838 13900 13902 13939 13993 14048 14076 14035 '4095 14221 14247 14251 14292 14312 14333 14450 •.4555 14579 14588 14622 14682 14695 14706 14744 .4748 14762 14814 14870 14873 14883 14940 14952 4958 14964 14966 14968 14974 15008 15089 15098 '5117 15194 15200 15206 15219 15228 15276 15293 '5321 15323 15377 15381 15404 15425 15438 15452 15497 15519 15531 15573 15651 15711 15720 15733 '.5734 15743 15768 15777 15816 15357 15880 15934 15937 15951 15954 16003 16043 16056 16107 16127 16190 16194 16200 16210 16212 16232 16241 16247 16250 16275 16281 16287 16304 16373 16402 16414 16439 16456 16473 16476 16486 16643 16653 16701 16720 16743 16746 16758 16828 16870 16878 16897 16937 16944 16997 17052 17064 17069 17127 17144 17160 17223 17235 17259 17305 17327 17410 17473 17492 17499 17534 17540 17559 17605 17628 17635 17662 17691 17699 17704 17707 17732 17752 17732 17799 17803 17848 17868 17915 17996 18099 18101. 18121 18127 18225 13228 18234 18276 18318 18354 18382 18409 13430 18454 13457 18534 18559 18589 18625 13676 187G9 18710 18761 18792 18822 18852 18877 18878 13882 18916 18S24 18930 18964 18992 19007 19036 19069 19147 19132 19212 19215 19239 19246 19264 19286 19287 19296 19335 19357 19367 19400 19403 19421 19468 19476 19550 19551 19557 19615 19657 1ÜG86 19692 19769 19778 19802 19810 19349 19953 19984 20037 20095 20102 20128 20180 20215 20231 20243 20246 20257 20329 20387 20409 20425 20452 20498 20510 20536 20595 20656 20075 20G93 2973(1 20734 20779 20811 20926 20844 20874 20906 209Ï0 20974 20976 Verbet. 5de kl., 7de lijst; 7841 moet zijn met 707984 moet zyn 792' ™TetPa7Sohvé9dezeeDnheidS-b^^| I u.t de verzachtende olm sanie"9esteld| B8 e Uw huid jong, veerkivJÜ Pa[molien. I HU lO ^krachtig houden. I r- 'r cent - voor 2C cent (Adv. Ingez. Med.) meldt: Hoogste Aberdeen Laagste Marseille. barometerstand 770.4 m.M. te barometerstand 748.1 m.M. te en voorspelt: Matigen aanvankelijk nog krachtigen Oos telijken tot Noordelijken wind. Betrokken, tot zwaar of half bewolkt. Kans op regen of on weer, vooral in het Oosten. Iets zachter des nachts. Overdag iets kouder. Uit het Buitenland Kouder. De depressie in het Zuiden is sterk in diepte toegenomen, waardoor de drukgradient aan zienlijk groeide, en in onze omgeving de wind vrij krachtig werd. Ook in het hooge Noorden verdiepte zich de depressie zoodat in Noord- Scandinavië eveneens krachtige winden waaien. Beide depressies bewegen zich Oost en Oostnoordoostwaarts. De Zuidelijke bracht aan haar Noordzijde eenigen regen met zelfs onweer in Weenen. De Noordelijke bracht regen en zelfs plaatselijke sneeuw in Lapland. Het hoogedrukgebied over de Britsche Eilan den nam een weinig in beteekenis af. Bij IJs land maakt zich weer een nieuwe hoogedruk gebied merkbaar. De temperatuur daalde nog in Noord-Scandinavië. Óver Frankrijk ver anderde zij weinig, terwijl zij in het overige gebied steeg. Stijgingen van den barometer in West-Frankrijk en daling van den druk in DuitscbJand doet ten onzent de regenkansen weer toenemen. Waarschijnlijk zal de nacht zachter, de dag morgen weer wat kouder zijn. Barometer 761 m.M. 768 m.M. Stand van heden Vorige stand Neiging: Achteruit. Opgave van: FA. KUIPERS EN ZN.. Opticiens. Zijlstraat 97 Telefoon 12726. Thermometer 23 Mei: Hoogste gisteren Laagste heden nacht Hoogste heden tot 12 'uur 57 F. 48 F. 65 F. \even&- ver\ef19' yw „oei d°Ü' £T* en spsart j voor VIJF wasschen (6 rt Handclsond. „Emka" Apeldoorn (Adv. Ingez. Med.) BURGERLIJKE STAND HAARLEM, 23 Mei. Ondertrouwd 22 Mei: G. A. Kemper en J. Bank: G. H. Hogeslag en L. Weers; F. Gerrits en G. Nijboer: Chr. van Wort en G. Rabbers; A. N. H. Bru.wker en P. van Wijngaarden: H. de Wildfc en G. J. M. van Eerden; W. A. Tromp en A. J. Dingboom; J. F. Meier en C. B. Redeker; A. J. J. Velthuïjsen en E. de Vries; N. P. Ruiter en J. Vegter; A. L. Roose- krans en F. L. van Viersen; H. de Groot en F. Sczepanski; G. Bouma en D. Zwaan; P. F, M. Richter en J. J. M. Hunting; A. G. Hoek stra en J. H. van Daalen; J. A. Erbrink en van Bruggen. Getrouwd 22 Mei: A. J. Rikken en M. M. B. Hoff: B. Röling en W. C. M. van Zijp; C. H. Th. de Gier en S. A. M. Aan de Kerk- W. J. J. Divendal en E. S. Hoenderdos; G. L. I-I. van den Brink en J. W. de Meij; H. G. Does en C. van Egmond; E. Hijnen en J. Vissers; J. H. Bellaart en M. E. Schouten; A. Korthals en G, Boellaard; B. Hagebout en M, Westhof; J. Weide en A. van der Veldt; R. Meure en A. P. Alsema; M. Laan en Th. M. de Boer: S. Fellinga en S. J. van der Mark; L. van der Putten en A. Hoogendoorn; S. den Har tog en R. E. Morgenthau; S. A. van der Horst en A. Ma Tollenaar. Bevallen 18 Mei: W. KramersWillem.se, z.: 20 Mei: M. HassinkHulshof, z.; P. J, G. Kat— Traast, z.; 21 Mei: M. J. H. Burgersde Loor, d.: D. M. Duisterhofvan Brugge, d.: J. G. KooremanTerhooven, z.; J. J. Tiggelman van Bel. d. Overleden 20 Mei: G. C. Molenaar—Uitten- bosch, 70 Ged. Schalkburgergracht; A. van der Toorn, 62 j., Westerhoutpark; 21 Mei: W. Jansen. 87 j., Jan Frederik Helmerstraat. VERKEERSONGEVALLEN. Te Haarlem In den afgeloopen nacht even na twaalf uur reed de chauffeur Van K. met een auto in snelle vaart over den Schoterweg in de rich ting van de stad. Bij de kruising van de Kle- verlaan zag hij daar plotseling een voertuig- van rechts naderen, waaraan hij den voor rang had moeten geven. Daartoe zag hij geen kans meer. Hij remde krachtig en gooide meteen zijn stuur naar links. Hij vloog over den vluchtheuvel heen en kwam aan den lin kerkant van den weg terecht. Hier botste hij eerst tegen een ijzeren lichtmast, die er tegen bestand bleek, en reed toen nog ongeveer acht meter met het linkerwiel over het trottoir, waarna de wagen tot stand kwam. De be stuurden, die eenigszins beklemd achter het stuur zat, werd door burgers uit den wagen gehaald. Door een paar toevallig passeerende geneesheeren en leden van den Ongevallen- dienst werd hij behandeld, waarna hij naar het ziekenhuis St. Johannes de Deo werd ver voerd. Het bleek dat hij een hersenschudding had opgeloopen. Tegen hem zal proces-verbaal worden opgemaakt. De auto werd aan de voor zijde ernstig beschadigd. De bestuurder van de auto, die uit de Kle verlaan naderde, had het zekere voor het on zekere genomen en had nog bijtijds zijn wa gen tot stilstand gebracht. Vocrbouro te Annctercam. GROOTE STIJGING VAN PETROLEUM- WAARDEN. De oehtendbeurs stond heden geheel 'onder invloed van de koersstijging van petroleum- waarden die nu reeds eenige weken valt waar te nemen en die gisteren in Wallstreet voor de toonaangevende soorten in nog sneller tempo plaats had. Kon. Olie gaven hedenmorgen zeer ruime omzetten te zien en verbeterden meer dan 7 percent waarna winstnemingen een lichte reactie veroorzaakten. Voorts was er een en ander te doen in Shell Union, die wederom hooger werden afgedaan Behalve de vaste stemming voor petroleum/waarden werd de markt gestimuleerd door de vaste stem ming van het pond terwijl de rede van Baldwin niet onbevredigend werd geacht. Bo vendien acht men de kans nog zeer groot, dat de Amerikaansche regeering zal worden gedwongen de Pattmanbill uit te voeren, waarvan men een gunstigen invloed op het bedrijfsleven in de Ver. Staten verwacht. Philips stegen ongeveer 3 percent. Unilever kwamen boven pari. Amsterdam rubber trokken 1 1/2 percent aan. H. V. A. ruim 3 percent. ,i.; jDe-Youngleening gold een fractie hooger. Dei.wisselmarkt gaf- -hoogere koersen te zien. Het pond verbeterde tot f 7,31, waarna' weel een lichte reactie volgde. De dollar verbeterde tot het gouduitv-oerpunt, circa f 1.48, Ook de goudwissels waren ten opzichte van den gul den iets hooger. AANBESTEDINGEN. Door den architect J. C. Dop werd heden morgen in Hotel „Lion d'Or'' aanbesteed: het bouwen van tien woonhuizen aan de van Ree- beecklaan te Haarlem. Het laagst werd inge schreven door de firma Bakker en Brandsma te Haarlem voor f 37.370 Ook werd door architect J. C. Dop aanbe steed het verbouwen van het perceel Kleine Houtweg 9. Laagste inschrijver was Heytlager te Amsterdam voor f 7500. HUISHOUD- EN INDUSTRIESCHOOL. Wij vernemen, dat minister Slotemaker de Bruine verhinderd is hedenmiddag de ver bouwde en uitgebreide Haarlemsche Huishoud en Industrieschool te openen. De openings plechtigheid zal nu geschieden door mejuf frouw J. F. Beumer, inspectrice van het Nij verheidsonderwijs voor meisjes in de Noorde lijke provincies. LETTEREN EN KUNST HET TOONEEL. Gezelschap Saalborn-Parser. DE ANDERE WERELD, BENOEMINGEN BIJ DEN MOTORDIENST. Bij K. B. zijn met ingang van 1 Juni be noemd tot reserve kapitein bij het dienstvak der militaire administratie, bij de school- compagnie van den motordienst, de reserve eerste luitenants der militaire administratie D. J. Woldendorp en J. C. Verbraaken, beiden van het korps. JUBILEUM Maandag 27 Mei hoopt de firma B. Engelen berg Glas- en verfhandel Doelstraat 39. haar 50-jarig bestaan te herdenken. De firma, die sedert die 50 jaar in het zelfde pand is geves- I tigd, zal in verband met haar uitgebreide za kenrelaties dien dag zeker belangstelling iondervindèn. - Het groote succes, dat Saalborn en Parser verleden jaar met Rubber li ebben gehad, zal hun er toe hebben gebracht k'nu eens met De Andere Wereld van mevr. zekely-Lulofs te probeeren. Maurits Parser bewerkte dit boek voor het tooneel en Saalborn gaf er gisteren in den Stadsschouwburg te Amster dam de eerste opvoering van. Dit „spel uit het Plantersleven" speelt in eenzelfde omgeving als Rubber en het eerste tafereel de ontvangst van Pieter Pot, de „sinkeh"' door twee planters doet sterk aan het begin van dat stuk denken. Ook andere gedeelten zooals het stil en bescheiden heengaan van de Javaansche huishoudster, als de Europeesehe vrouw verschijnt herinne ren aan het eerste tooneelspel van mevr. Sze- kely-Lulofs. En in de weinig engageante tee- kening van het plantersmilieu op Sumatra's Oosterkust blijft de schrijfster zich even eens in De Andere Wereld gelijk. Maar er is veel, dat in dat stuk geheel nieuw is. Pieter Pot, de Amsterdamsche bur gerjongen, die in Indië aan het hoofd van honderden koelies geplaatst, de „toewan be- sar" voor de Inlanders wordt, maar zijn min derwaardigheidsgevoel tegenover de Euro peanen nooit geheel kwijt raakt en terugge keerd in Europa dezelfde linksche onhandige burgerjongen blijkt te zijn gebleven, om daar na, in Indië in de kampong als gedeclasseerd Europeaan tot het inzicht te komen, dat geld alleen den mensch niet gelukkig maakt, is in den roman van mevrouw Szekely-Lulofs een sterk-levende en ook belangwekkende r^-soon. Op het- t-ooneei, waar alles geconcentreerd moest woiden in. enkele tafereelen en. de. ont* Man! Het is zoo taai, zoo sappig! 't Duurt zoo lang en 't smaakt zoo fijnJ Toe probeer óók eens zoo'n pruimpje. Maar bedenk: 't moet BLACK-BOY zijni GESAUSDE ZWARE PRUIM-TABAK M 50 (Adv. Ingez. Med.) wikkelingsgang van Pieter Pot niet uitvoerig kon worden beschreven, moest de figuur wel aan belangrijkheid verliezen en werd de han deling nu en dan sterk geforceerd, vooral in het derde tafereel, waarin Asminah, de Ja vaansche huishoudster haar plaats inruimt voor Betty, het Europeesehe vrouwtje, dat den onhandigen Pieter Pot door zijn chef op het dak wordt gestuurd, enkel en alleen omdat deze zijn „vriendinnetje" kwijt wil zijn. In het tooneelstuk gaat dit alles zoo vlug en is het zoo weinig gemotiveerd, dat wij het moeilijk kunnen aanvaarden en de persoon van Pieter Pot in onze oogen een zoo erge sukkel wordt, dat wij hem voor dramatisch hoofdpersoon wel erg onbeteekenend gaan vinden. En ook in het vierde tafereel is zooveel uit het boek in een kort tijdsbestek samengedrongen, dat de handeling ongeloofwaardig wordt. Als tooneelstuk staat De Andere Wereld dan ook aanmerkelijk bij Rubber ten achter. Maar de levendige schildering van het Indisch plan tersmilieu hoewel dan wat eenzijdig pes simistisch door de schrijfster gezien en de teekening van eenige markante bijfiguren zooals de assistent Blom. die onder alle om standigheden de waarachtige, nobele mensch blijft, en de Javaansche „njai", die in dit tooneelstuk wel zeer geïdealiseerd wordt maken, dat De Andere Wereld het Hollandsch publiek toch merkbaar boeit, al vallen enkele fragmenten vooral in het vierde tafereel wat lang. Verreweg het best zijn de eerste twee tafe reelen, de aankomst van Pieter Pot op de plantage en zijn kennismaking met het In disch plantersmilieu en de schildering van de op den Europeaan zoo deprimeerend werkende eenzaamheid, in het tweede tafereel. Dit tafereel herinnert- nu en dan aan het tweede bedrijf van Fabricius1 Eenzaam, al Is het dra matisch veel minder sterk geschreven. Maar wel' bijzónder goed is het tooneeltje,- waarin Asminah door Blom gestuurd bij Pieter Pot komt en hem nieuwe perspec tieven voor de toekomst voor oogeii toovert. En het werd dit vooral door het prachtige spel van Elly van Stekelenburg, die deze Ja vaansche huishoudster met tal van treffende details tot leven bracht, Wi.i weten het en; zagen het ook weer aan de mannelijke In- landsche bedienden in dit stuk hoe moei lijk het is voor een Europeaan om een Oos terling zóó uit te beelden, dat wij er aan ge- looven. De helaas te vroeg, heengegane mevr. Van Hees was een der weinigen, die hiertoe in staat was en thans bleek ook Elly van Stekelenburg, die vele jaren in Indië is geweest, een Javaansche vrouw heel fijn en zuiver te kunnen weergeven. Zij was deze As minah volkomen en voor haar was dan ook het grootste succes van den avond. Pieter Pot. de linksche. onhandige burger jongen is wel een zeer moeilijke rol. vooral omdat hij op de plantage in Indië toch de toewan besar moet zijn. Jan C. de Vos had vooral in I. als hij voor het eerst kennis maakt met de Indische planters en in V, wan neer hij in Holland teruggekeerd zich weer geheel de mindere voelt in de omgeving van een luxueus hotel, voortreffelijke momenten. Maar dat een planter,, die twee jaar lang honderden koelies onder zich gehad heeft en geheel zelfstandig heeft gewerkt, nog steeds een zoo onhandige, slappe broeder zou zijn, als Jan C. de Vos ons in het tweede tafereel moest doen gelooven, dat wil er bij ons. die Indië toch ook van nabij hebben gekend, niet goed in. Het was ons dan ook niet wel mo gelijk deze figuur geheel te aanvaarden. Louis Saalborn maakte iets heel moois vair Blom, den assistent, die zich zelf blijft onder alle omstandigheden. Dat was een ontroe rend brok leven, dat even in de verte her innerde aan die andere onvergetelijke crea tie van Saalborn. den dokter in Blanke Bal last. al is deze Blom dan ook niet een zoo "■edeciR=seerd mensch. Tourniaire gaf al zijn speelkracht aan Van der Steeg, den ruwen materialistische hoofd assistent, die zijn ondergeschikten met niets ontziende grofheid behandelt. Tourniaire en Saalborn, die twee sterke ras-acteurs, weer samen te zien spelen, was op zich zelf reeds een genot. Carla. de Raet was het wufte, Europeesehe vrouwtje in dit Indische spel Deze Betty is een der zwakste rollen in het stuk, maar Carla de Raet speelde haar levendig en met tempera ment, al leek mij dit vrouwtje wel wat te mon dain en Europeesch vooral te druk en be wegelijk voor een Indisch milieu, Josephine van Gasteren een dochter van Louis van Gasteren debuteerde in het kleine rolletje van 'n wat ordinair Amsterdamsch burgerjuffie en deed dit heel verdienstelijk. Er was voor deze première een zeer groote belangstelling en over het succes kunnen Saal born en zijn spelers in alle opzichten tevreden zijn. Voor een groot deel was deze bijval ook te danken aan de werkelijk zeer suggestieve Indische decors, waarin De Andere Wereld ge speeld werd J. B. SCHUIL. DE FRATELLINI. Een lezer meende mij onder het oog te moeten brengen, dat ik abusievelijk over de gebroe ders Fratellini had geschreven als over ..De Fratellini". Dit had volgens hem moeten zijn „De Fraitellini's. Wij zeggen zoo schreef hij toch ook niet de Bouwmeester en de Chris- pijn. als wij het over de 3 Bouwmeesters en de twee Chrispijns hebben. Maar hij vergat, dat deze 3 clowns Italianen zijn en Fratellino heeten. Het meervoud van Fratellino is in het Italiaansch Fratellini en de Fratellini's zou dus een dubbel meervoud zijn. J.B.S,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1935 | | pagina 2