Vuurzee op de Berlijnsche RadioTentoonstelling
Groote verwoesting aangericht.
Moderne Woningen
Geen bruggentol?
Hel Beêü«$eijksie
WANDGEDIERTE
53e Jaargang No. 15998
Verschijnt dagelijlcs, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 20 Augustus 1935
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. VV. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72^4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIcN 1—5 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag ea
aanbod 14 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim f 75.-, Verlies Wijsvinger 75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN
Opzet in het spel
Te Berlijn is gisteravond ïn de
groote Radio-tentoonstelling tegen
half negen vermoedelijk ten gevolge
van kortsluiting een groote brand
uitgebroken. De geheele brandweer
kreeg de melding „groot alarm" en
rukte met al het beschikbare mate
riaal uit. Ook een zeer groot aantal
auto's van den Geneeskundigen
Dienst werd ter assistentie opgeroe
pen. Aanvankelijk meende men dat
ook eeuige personen in de vlammen
waren omgekomen.
Het A.N.P. meldt hierover nader:
De brand in de Berlijnsche Radio-tentoon
stelling in de groote tentoonstellingshallen
aan den Kaiserdamm nam spoedig na het
uitbreken een reusachtigen omvang aan.
Binnen een uur stonden de hallen 3, 4 en 5
geheel in vlammen. Het vuur sloeg bijna vijf
tig meter omhoog en tastte ook het restau
rant in den radiotoren aan. In alle weste
lijke voorsteden van Berlijn zag men reeds
op grooten afstand den hellen vuurgloed te
gen den donkeren nachthemel.
Groot alarm.
Het signaal „groot alarm" werd gegeven
voor de geheele Berlijnsche brandweer. Uit
alle deelen der stad werd materiaal naar de
tentoonstellingsterreinen aan den Kaiser
damm gedirigeerd, terwijl ook onmiddellijk
speciale commando's van de Schupo en af-
deelingen van den Arbeidsdienst, de S.A., de
S.S. en het leger werden gemobiliseerd voor
de hulpverleening. Het was reeds een moei
lijke taak, een afzetting te vormen, die de
honderdduizenden nieuwsgierigen en kijk"
lustigen, die zich in de buurt van het ten
toonstellingsterrein bevonden, op een ai-
stand kon höuden.
Dank zij de koelbloedigheid van personeel
en verschillende bezoekers slaagde men er
nog in, in allerli.il het kostbaarste tentoonge
stelde materiaal naar buiten en in veilig
heid te brengen, wat pa. geschiedde met de
kostbare televisie-toestellen.
Bezoekers in gevaar.
Op den brandenden radiotoren bevonden
zich acht burgers, die door het vuur bedreigd
werden en die een heelen tijd moesten wach
ten voor ze gered konden worden.
Twee moedige brandweerlieden slaagden er
in een slang te brengen van den grond naar
het op een hoogte van ongeveer 50 M. gele
gen restaurant in den radiotoren, waar een
aantal personen een toevlucht hadden ge
zocht en dat door de hoogoplaaiende vlam
men eveneens in brand was geraakt. De
hrandweei'lieden klommen langs de ijzeren
masten van den radiotoren naar boven en
wisten op deze wijze den slang tot in de on
middellijke nabijheid te brengen van in
brand geraakte deelen van het restaurant.
Aldus werden de restaurantbezoekers, die na
het uitbreken van den brand in spreekkoor
herhaaldelijk naar beneden geroepen had
den: „Redt ons", buiten gevaar gebracht.
Het Oostelijk gedeelte van den radiotoren,
waaraan een reusachtige lichtreclame was
aangebracht, stond laat in den avond nog
volkomen in vlammen gehuld.
Intusschen is men er in geslaagd vrij
stellig vast te stellen, dat het vuur is uit
gebroken in hal 4, waarschijnlijk bij de firma
Siemens.
De tentoonstellingshallen 1, 2, 6, 7, en 8
heeft men kunnen behoeden voor het razend
om zich heen grijpende element. Hal 4 en de
daarin geëxposeerde artikelen zijn volkomen
verwoest. De hallen 3 en 5 zijn door het
vuur gedeeltelijk vernield.
Circa twintig gewonden.
Het staat vast, dat bij den brand omstreeks
twintig personen dusdanige brandwonden heb
ben bekomen, dat zij naar het ziekenhuis
moesten worden vervoerd. Zij verkeeren ech
ter niet in levensgevaar. Al deze gewonden
waren bezoekers van het hoofdrestaurant en
van het restaurant in den radiotoren, waar
de vlammen met een ongeloofelijke snelheid
om zich heen hadden gegrepen.
Om 1 uur vannacht kon gezegd worden, dat
het grootste gedeelte van het vuur gebluscht
was. Instorting van den radiotoren acht men
vrijwel uitgesloten. Het ligt voor de hand. dat
de schade ontzaglijk is, zij wordt echter door
verzekering gedekt.
Sabotage in het spel?
Omtrent de oorzaak van den brand wordt
van officieele zijde verklaard, dat het vermoe
den bestaat, dat de brand geweten moet wor
den aan kortsluiting. Algemeen hoort men
echter de meening verkondigen, dat hier van
kortsluiting geen sprake kan zijn geweest en
dat men hier heeft te doen met een geval van
sabotage, en wel van communistische zijde. In
hoeverre dit gerucht juistheid bevat, dan wel
verzonnen is. valt natuurlijk niet na te gaan.
Een feit is het, dat een algemeene onrust zich
kenbaar maakt.
Melding kan nog worden gemaakt van de
omstandigheid, dat op het terrein van den
brand een afdeeling Rijksweer en een lucht-
vaartafdeeling, die toevallig in de nabijheid
was, assistentie hebben verleend bij de hand
having van de orde en het blusschingswei'k.
Officieus wordt nader medegedeeld, dat
verscheidene personen verwondingen hebben
opgeloopen en dat zich daaronder ook brand
weerlieden bevinden, die rookvergiftiging heb
ben gekregen. Zij zijn allen naar het zieken
huis gebracht, gelijk reeds was gemeld. Een
juiste opgave van het aantal gewonden kon
men nog niet verstrekken.
De tentoonstelling gaat door.
De leiding van de tentoonstelling maakt be
kend, dat na de bespreking met dr. Goebbels
kort voor middernacht besloten is tot voort
zetting van de tentoonstelling in de hallen 1
en 2, waar de volkszender werkt, en ook van
de industrietentoonstelling in alle andere door
het vuur gespaarde hallen. Alleen de industrie
tentoonstelling in hal 4 zal voor korten tijd
moeten worden onderbroken. Er wordt echter
met alle kracht aan gewerkt, dat ook deze ten
toonstelling in zoo kort mogelijken tijd weer
ingericht zal zijn. De uitvoeringen van den
volkszender en de avonduitvoeringen gaan
volgens program verder.
De Markt.
Om verpachting gevraagd.
Een bate voor de gemeentekas van 1500.
Uit ons stuk van Zaterdag is gebleken dat
B. en W. van Haarlem aan vier kramenver-
huurders vergunning hebben gegeven voor
het plaatsen van kramen- op de markten die
Maandag en Zaterdag gehouden worden.
Thans ontvingen wij bezoek-van een afge
vaardigde van 12 wagenverhuurders hier ter
stede, die mededeelde dat zij reeds op 23
Januari van dit jaar een adres aan B. en W.
gezonden hebben om er over te klagen, dat
aan vier wagenverhuurders vergunning ver
leend is om de kramen te verhuren, terwijl
hun 12 collegas wagenverhuurders uitgeslo
ten zijn. Nu de wagenverhuurderij door de
tijdsomstandigheden en door de onderlinge
concurrentie zeer weinig verdiensten ople
vert, gevoelen deze twaalf zich door het be
sluit van B. en W. ten zeerste benadeeld. Zij
hebben daarom aari B. en W. gevraagd het
plaatsen van stallen en kramen op de markt
weer geheel vrij te geven, zoodat zij die ook
aan de kooplieden kunnen verhuren of het
plaatsen van stallen en kramen te verpach
ten.
Op dit schrijven aan B. en W. werd evenwel
geen antwoord ontvangen. Bedoelde afge
vaardigde deelde ons mede, dat deze verpach
ting aan de gemeente ongetwijfeld een voor
deel van f 1500 per jaar zou opleveren. De
tegenwoordige prijzen voor' de verhuur zou
den dan gehandhaafd kunnen blijven.
Diensten van de N. Z. H. T. M.
Geen ingrijpende wijzigingen na den
zomerdienst.
Naar wij vernemen zullen er, na afloop
van den zomerdienst, wel eenige maar toch
geen ingrijpende wijzigingen komen in de
diensten der N.Z.H.T.M.
De dienst AmsterdamZandvoort blijft ge
heel ongewijzigd.
De buslijn A zal, met uitzondering van
twee bussen in den morgen en twee bussen
in den avond, die dan naar de Amaryllislaan
(Heemstede) dooT'rijden. niet verder gaan
dan de Zandvoortschelaan.
Buslijn B (Tui-fmarktStationOverveen-
Zandvoort) zal niet meer naar en van Zand
voort rijden, met uitzondering van een paar
bussen, hoofdzakelijk dienend voor het ver
voer van leerlingen van het Kennemer Ly
ceum Deze lijn B gaat dus dan niet verder
dan de Ter Hofstedeweg.
Buslijn C: Tuindorp—StationBloemen-
daal (Sterreboschlaan) blijft ongewijzigd.
Lijn 1 en HaarlemLeiden ook. behalve dat
dé rijsnelheid van lijn 1 met ingang van 6
October zal worden opgevoerd.
Hiervan zal in de stad niet zooveel te be
merken zijn, maar wel daarbuiten.
De vijfde testmatch.
Engeland passeert het. totaal van
Zuid-Afrika!
Engeland heeft heden het totaal van
Zuid-Afrika gepasseerd voor het verlies van
5 wickets.
Leyland 161.
De stand om half twee luidde:
505 voor 5 wickets.
Ames 129 not out.
Nicholls 29 not out.
JUNOPLANTSOEN
6 Kam., Zolder, Tuin.
Koopsom f 5000. Huur f 34.p.m.
S. VELDKAMP, v. Dorlsir. 90, Tel. 16373
(Adv. Ingez. Med.)
De automatische verkeers-
seinen te Haarlem.
Tevredenheid over den toe
stand bij het Verwulf t.
Waar in de toekomst nog meer semen?
Wij hadden een onderhoud met den Com
missaris van Politie over de werking van de
automatische verkeersseinen op het Verwulft.
Deze zijn nu, zooals men weet. sinds Woens
dag in werking. De heer E. H. Tenckinck ver
klaarde. dat hij over de werking tevreden is.
Het publiek gaat er zich heel goed bij aan
passen, zoodat de overtuiging bestaat, dat over
eenigen tijd in het geheel geen politietoezicht
meer noodig zal zijn.
Eerst was het de bedoeling om gedurende
een volle week bij elk sein een agent te zetten
om het publiek de werking der seinen te lee-
ren. Maar het is de laatste dagen zoo goed
gegaan, dat het reeds mogelijk bleek heden
idus een dag eerder) het aantal agenten tot
eenigen te beperken. Deze behoeven nog
slechts op enkele momenten in te grijpen. Zoo
gauw mogelijk zullen natuurlijk ook die
agenten verdwijnen.
~Het is ons zoo merkten wij op opge
vallen dat de voetgangers die van den Noord
kant. der Groote Houtstraat komen bij het
oversteken van het Verwulft geen enkel ver-
keerssein kunnen zien om zich te overtuigen
of het goede moment voor hen aangebroken
is om veilig den overtocht te maken. Dat
komt omdat er van dien kant geen rijverkeer
is. Zou 't niet mogelijk zijn om in den achter
en zijkant der signaa.llichten die op de nabij
gelegen punten staan gaatjes te maken die het
dezen wandelaars mogelijk maken te zien hoe
de verkeersseinen staan?
De Commissaris antwoordde' Daarvoor zou
wel iets te zeggen zijn. Wij zullen onderzoe
ken of het technisch mogelijk is zoo'n een
voudige oplossing te vinden. Anders zou het
misschien nog mogelijk zijn voor deze voet
gangers op het bedoelde punt een afzonder
lijk verkeerssein te maken.
Verder vroegen wij: is het de bedoeling in
de naaste toekomst nog op meer punten auto
matische verkeersseinen te maken?
Daarop antwoordde de Commissaris: Inder
daad. Het is de bedoeling om ook de verkeers
agenten op de vaste posten Groote Markt
Bartel joriss tra atZijlstraat en Kruisweg
StationspleinRozenstraat door verkeerssei
nen te vervangen. Wij zijn begonnen met het
zeer moeilijke verkeerspunt op het Verwulft.
Daar was het een zeer moeilijke toestand, om
dat men rekening moest houden met het sa
menvloeien van het verkeer van twee kruis
punten. Om het voor elkaar te krijgen, was
een zeer ingewikkelde inrichting van de auto
maten noodig. De leverancier van deze auto
maten verklaarde nog niet voor zoo'n moei
lijke oplossing gestaan te hebben. Maar wij
hebben eerst dit moeilijke punt genomen, om
dat als het daar goed gaat, het op de twee
andere punten, die veel eenvoudiger zijn, onge
twijfeld zal slagen. Ik heb u reeds gezegd, dat
wij over de werking op het Verwulft tevreden
zijn, de automaten voldoen.
De drie vaste verkeersposten kosten aan de
politie veel personeel. Voor elk punt moet men
zeker twee agenten stellen, omdat de post
uren per dag veel grooter zijn dan de werk
uren van één agent. Bovendien moet rekening
gehouden worden met de aflossing, de vrije
dagen, verlof, ziekte, enz. Hoewel de stad zich
in de laatste jaren zeer sterk heeft uitgebreid,
waardoor de dienst der politie natuurlijk ver
zwaard is, is het aantal agenten niet uitge
breid. Daarom verlang ik sterk naar het
oogenblik waarop de agenten die nu aan den
gewonen dienst onttrokken moeten worden
voor de verkeersposten, aan het gewone po
litiewerk gezet kunnen worden.
(Vericacht ivordt, dat de tolhef
fing op de nieuwe groote ver-
keersbruggen door een nader
regeeringsbesluit niet zal door
gaan.)
Ha, dat is een goede tijding,
Honig in een crisistijd,
Er zal dus per slot niets komen
Van die tollenarigheid.
Wij gaan wonder boven wonder,
Blijkbaar toch dus niet terug
Naar het middeleeuwsch principe
Van een tol op elke brug.
Niet het hatelijke wippen
Van een tolboom, op en neer,
Niet de noodzaak van het stoppen,
Maar een vlot en vrij verkeer.
Velen hebben sedert maanden,
Over deze tolhef-wet,
Min of meer als Brugman pratend,
Menig tol-boom opgezet.
Als 't verlossend woord eruit is,
Op gezag van 't Haagsche Plein,
Zal het heele toet-ensemble
In ons landje, dankbaar zijn.
Gaan we niet naar de vergrooting
Van den bromtolgeest terug,
Dan komt 't rijk boven verwachting,
Wel royaal over de brug.
De inspectrice van politie.
Oproeping van sollicitanten.
In het Politieweekblad van Vrijdag j.l.
heeft een oproeping van sollicitanten voor
de vacature van inspectrice van politie te
Haarlem gestaan. Er zijn reeds verschillende
sollicitaties binnengekomen. De termijn is
evenwel nog niet gesloten. Het is dus aan te
nemen dat Haarlem binnenkort weer een
inspectrice zal hebben.
Klachten van omwonenden
der woonschepenhaven.
Meer politietoezicht.
Eenigen tijd geleden is de nieuwe woon
schepenhaven der gemeente Haarlem aan het
Noorder Buiten Spaarne in gebruik genomen.
De woonschepen die vroeger in de Oostsingel
gemeerd waren, zijn nu daarheen verwezen.
Het blijkt nu evenwel dat verschillende om
wonenden en daar gevestigde industrieën
last van de woonschepen-bewoners hebben
ondervonden. Er zijn blijkbaar menschen
onder die het niet al te nauw nemen met de
wetten van „mijn en dijn". Er worden in
de omgeving namelijk voorwerpen vermist
die de bewoners als waardeloos meenemen,
hoewel de eigenaars toch op het behoud prijs
stellen. Zelfs is het voorgekomen, dat men
het te ver vond naar een melkboer te loopen
om melk te koopen en daarom maar een koe
op een weiland in de nabijheid melkte!
Het is daarom noodig gebleken dat de
politie een wakend oog op deze omgeving
houdt.
De
ventvergunningen
Haarlem.
te
600 uitgegeven.
Men weet dat te Haarlem thans alleen met
een vergunning van het gemeentebestuur ge
vent mag worden. Er zijn niet minder dan
600 ventvergunningen uitgegeven, waaruit wel
blijkt, dat in dezen crisistijd zeer velen iets
trachten te verdienen met den straatverkoop.
Baron Aloisi heeft het Italiaansche standpunt
ten opzichte der jongste onderhandelingen
uiteengezet.
pag 4
Het Brilsche kabinet komt dezer dagen in
buitengewone zitting bijeen.
pag 4
Wat de regeering voor de vissclierij heeft ge
daan.
pag. 3
Weer een slachtoffer van den onbewaakten
overweg
pag. 3
Rumoerige Hartjesdag te Amsterdam.
pag. 3
Een brand heeft groote verwoestingen op do
Berlijnsche Radiotentoonstellilig aange
richt.
pag. 1
Reorganisatie van de Maandagmarkt te
Haarlem.
pi?. 1
Tevredenheid over de werking van de auto
matische verkeersseinen op het Verwulft
te Haarlem.
pag. 1
Voor Haarlem's Kantonrechter.
pag. 5
De vijfde testmatch.
pag. 9
Laatste Berichten.
pag. 7
ARTIKELEN. ENZ.
Van onzen correspondent te Genève: De Vol
kenbondscommissie voor intellectueele sa
menwerking.
pag. 9
Van onzen Londenschen correspondent: Acti
viteit in de Britsche filmindustrie.
pag. 4
Willy van der Tak: Waar het Fransclie lied
den scepter zwaait
pag. 5
Helen: Ilet slot Marquette te Heemstede.
Dag. 5
Bekende Haarlemmers: de heer A. Meilink.
pag. 3
Specialiteit in 't verdelgen van wandgedierte, enz
Firma H. VAN LOON - Tel. 23037
Marnixstraat 116 Haarlem
W 100 Procent resultaat! ""•Q
(Adv. Ingez. MedJ
Reorganisatie der Maandag-
markt.
De oud-roest-markt naar de Nassaulaan?
Door de inwerking-stelling van de verkeers
seinen op het Verwulft is zooals men weet
het marktterrein op de Ged. Oude Gracht
verkleind. Dit heeft tot moeilijkheden geleid,
omdat niet alle marktkooplieden de plaats
kunnen krijgen die zij graag willen hebben.
Naar wij vernemen is nu het denkbeeld
gerezen öm de zoogenaamde oud-roest-markt,
die tot heden een deel der Botermarkt in be
slag neemt, te verplaatsen naar de Nassaulaan.
De marktbezoekers weten dan dat als zij
oude meubelen, oud huisraad enz. willen
koopen, dat zij naar de Nassaulaan moeten
gaan. Door deze regeling zouden plaatsen op
de Botermarkt open komen die dan bezet
kunnen worden door de kooplieden die op de
Ged. Oude Gracht geen plaats meer kunnen
krijgen.
Indertijd jaren geleden was de oud-
roest-markt ook afzonderlijk, namelijk op de
Oude Groenmarkt.
ABESSYNIë BEREIDT ZICH VOOR...,,, Bedrijvigheid te een Abessynische
havenstad, waar juist een munitietransport aangekomen is.
Britsche ministers terug naar
Londen.
LONDEN. 20 Aug. (Reuter) De mislukking der
drie mogendheden conferentie heeft tot ge
volg dat de Britsche ministers hun vacantie
hebben moeten onderbreken. Men veronder
stelt, dat vóór het einde van de week of op
zijn laatst aanstaande week Dinsdag een
speciale zitting van het kabinet zal worden
gehouden, waarbij bijna alle ministers aan
wezig zullen zijn.
De eerste leden van het kabinet die naar
Londen terugkeerden waren de minister van
buitenlandsche zaken Sir Samuel Hoare en de
minister voor volkenbondsaangelegenheden
Eden.
Beiden zullen waarschijnlijk vanochtend
met elkander den toestand bespreken. Eden,
die Maandagavond in gezelschap van zijn
secretaris en den rechtskundig adviseur van
het Foreign Office per vliegtuig uit Parijs was
teruggekeerd, heeft geweigerd te antwoorden op
de vragen, welke de vele persvertegenwoordi
gers stelden. Hij zeide slechts: „Gij weet zeer
goed wat tot nu toe is gebeurd. Wij moeten
de situatie onder oogen zien. Ik zal direct
rapport uitbrengen aan den minister van bui
tenlandsche zaken. Ik had gewenscht, dat wij
wat beters hadden kunnen doen. Ik kan na
tuurlijk niet beweren ,dat ik tevreden ben.
Meer kan ik helaas niet zeggen, omdat het
daarvoor hier noch de plaats, noch de tijd is".
Ook MacDonald zal Dinsdag uit Lossiemouth
naar Londen terugkeeren. De eveneens in
Schotland vertoevende particuliere secretaris
van den koning keert eveneens vandaag naar
Londen terug.
Men verwacht, dat Baldwin die pas Zondag
te Aix les Bains is aangekomen, zal terug
keeren, misschien reeds vanavond teneinde de
kabinetsraad te presideeren. De minister van
financiën Neville Chamberlain keert uit Zwit
serland terug; de minister van landbouw
Elliot komt uit de buurt van Bordeaux, ter-
wel de andere ministers uit verschillend? dee
len van Noord-Engeland en Schotland naar
Londen zullen terugkeeren.
Reuter meldt~ ons nader, dat het
Britsche kabinet Donderdag a.s. bijeen
zal komen.
