Hel Bd&mesjksle
WANDGEDIERTE
53e Jaargang No. 16011
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- ën Feestdagen
Woensdag 4 September 1935
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER ^MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOORL
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. Ó.65, franco p. post 0.72*4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 1—5 regels I 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet'of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim 75.-, Verlies Wijsvinger ƒ75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 4 September.
Raads-Debuut.
Alle nieuwgekozen gemeenteraden in den
lande zijn op den eersten Dinsdag in Septem
ber vroeger algemeen betiteld als „Natio
nale Verveeldag" bijeengekomen om beëedigd
te worden, wethouders te kiezen, afdeelingen
te „trekken" en commissies te benoemen. Zoo
ook de Haarlemsche. Burgemeester Maar
schalk overzag zijn nieuwe legioen, en het
eerste woord dat hij tot de schare richtte was
van droeve strekking, want hij had den over
leden Bisschop van Haarlem, Mgr. J. D. J.
Aengenent te herdenken. De Raad hoorde hem
staande aan. Ook zeer vele andersdenkenden
hebben dezen kerkvorst der Katholieken lee-
ren kennen als een man van zeer groote be
kwaamheden, zeer groote werkkracht en bij-
zonderen eenvoud en beminnelijkheid, zoodat
des burgemeesters rede ongetwijfeld ook bui
ten Katholieken kring veel weerklank zal vin
den. „Met Mgr. Aengenent is een van Haar
lem's beste en meest geziene burgers ons ont
vallen", zei de burgemeester.
Tevoren hadden de leden van den Raad al
den eed of de belofte afgelegd. Mr. J. Gerritsz
was daarbij, voor het eerst na zijn maanden
lange ziekte, voor eenige oogenblikken in den
Raad aanwezig, hoewel hij zijn werkzaamhe
den nog; niet kan hervatten.
De hoofdschotel van het eerste menu. den
nieuwen Raad opgedischt, was natuurlijk de
wethoudersverkiezing. Die bracht, volgens de
verwachting, de herkiezing van alle vier de
wethouders. Veel politiek debat ging er niet
mee gepaard. Het nieuwe communistische
raadslid de heer Noordewier, sprekend bij af-
wezigheid van zijn eenigen fractiegenoot en
aanvoerder den heer Peper, gaf de S.D.A.P.
nog een laatste kans om niet hem samen te
werken. Hij werd uitvoerig, en de nieuwe Raad
protesteerde.
De S. D. A. P., sprekend bij monde van den
heer Rëinalda, wees deze laatste kans erg kort
af, zei dat dit de zooveelste zwenking der
communisten in opdracht van Moskou is en
beloofde uiteenzetting bij de begrooting'. Dat
was alles.
Toen werden er 36 stemmen uitgebracht. De
heer W. J. B. van Liemt kreeg er 20, de heer
Roodenburg 21, de heer Boes 19 en mr. J.
Gerritsz ook 19. Allemaal volstrekte meerder
heden dus bij eerste stemming. De burge
meester wenschte de heeren geluk, en het
college formeerde zich weer achter de groene
tafel.
Nauwelijks zat het er, of wethouder Van
Liemt raakte slaags met een van zijn eigen
partijgenooten, den heer Van Kessel, over het
voorstel van B. en W. „om niet in te gaan op
het verzoek van het comité van gemeen
schapsbelangen om de distributie van marga
rine te doen geschieden via de winkeliers".
De heer Van Kessel twijfelde aan de juistheid
der cijfers, door B. en W. in de toelichting
van hun voorstel gegeven. De wethouder is
een alleszins welwillend en vriendelijk man,
maar dit nam hij niet, en fier verklaarde hij
„dat B. en W. steeds juiste gegevens verstrek
ken". O zoo. Al de nieuwe leden hoorden het
schuchter en geïmponeerd aan. Ze leerden
dadelijk iets. Als de stemming niet geheim
was had de wethouder kunnen uitroepen:
„Waarom, als gij mijn cijfers niet vertrouwt,
hebt gij mij zooeven helpen kiezen?" Dat zei
hij nu niet. Maar toch geloof ik, dat de heer
Van Kessel op den heer Van Liemt heeft ge
stemd.
Het margarine-voorstel van B. en W. werd
overigens met 1 stem tegen aangenomen. Zie
raadsverslag.
Het trekken der afdeelingen is altijd een
pure formaliteit geweest. Het kiezen der com
missies bracht vroeger nog wel eens emotie,
maar is ook al een dorre aangelegenheid ge
worden. Er zijn tijden .geweest waarin men
meer van commissie-lidmaatschappen hield.
Toen kwam er nog wat debat over de ver
dwijning van het voorstel van B. en W. om
den bouw van woningen voor ouden van dagen
door jeugdige werkloozen te laten verrich
ten. Weer moest wethouder Van Liemt den
schok opvangen, en hij verschool zich achter
den baard van prof. Slotemaker de Bruine,
ci-devant minister van Sociale Zaken, die
geen trek in het voorstel had. Maar de Raad
was onwillig; de oude gemeentelijke autono
mie bruiste weer eens op, en al zei niemand
hetbij Sociale Zaken voelt de Haarlemsche
Raad zich tegenwoordig natuurlijk kind in huis,
en geen gemakkelijk kind.
Verscheidene debutanten hielden maar
meteen hun maiden-speech, terwijl de erva
ren heer Klein Schiphorst de attaque leidde,
de ervaren heer Rëinalda trachtte te bemid
delen in de loonregeling en de ervaren mr.
Bijvoet het afkeurde dat de minister den bur
gemeester had opgebeld met verzoek, het
punt van de agenda af te voeren. Dat vond
mr. Bijvoet staatsrechtelijk onjuist.
Het eind was, dat wethouder Van Liemt
zei, dat men in Den Haag een lijn wil trekken
inzake de jeugdige werkloozen van alle ge
meenten. en adviseerde om met de landelijke
organisaties te praten, en daarna gezamen
lijk met den minister (nu niet meer prof.
Slotemaker, maar mr. Slingenberg)De wet
houder is van des ministers goeden wil over
tuigd.
Het aspect van den nieuwen Raad deed nog
wat onwennig aan. Er zijn zooveel bekende
gezichten verdwenen, en zooveel nieuwe ge
komen. Sommige oude leden zitten op andere
plaatsen dan vroeger. Natuurlijk werd er
druk kennisgemaakt: „makk' me even...."
was het slagwoord van den middag. Er zijn
verrassend veel jonge gezichten, en de jeug
dige verschijning van mej. Broersma was als
een zonnestraal in de saaie schemering der
Prinsenhoofscne pijpenla, geladen met de
sfeer van eindelooze mannen-debatten en
immer-hunkerend naar verjonging
Er is verjonging. Een goed voorteeken voor
Sen Nieuwen Raad. p i
Eenigst speciaal adres voor afdoende
verdelging van alle ongedierten.
FIRMA H. VAN LOON.
TEL. 23937. MARNIXSTRAAT 116, HAARLEM.
(Adv. Ingez. Med.)
Abessynische olieconcessie
wordt geannuleerd.
De Socony Vacuum Oil Cy trekt
zich terug.
Het A.N.P. meldt uit Washington
3 September:
Staatssecretaris Huil heeft heden
verklaard, dat hij er pas vanmorgen
van in kennis is gekomen, dat de
Abessynische concessie, dïe door be
middeling van Rickett aan Ameri-
kaansche belangen verleend was, in
handen was van de Socony Vacuum Oil
Cy. Hij heeft de onderneming daarop
medegedeeld, dat de concessie een
ernstige hinderpaal vormde voor de
handhaving van den vrede.
Eenige uren later heeft de staats
secretaris bezoek ontvangen in het
staatsdepartement van ,de heeren
Dundas en Walden, resp. vice-voor-
zitter en voorzitter van genoemde
onderneming. Zij deelden Huil mede,
dat hun vertegenwoordigers den
Abessynischen keizer er van op de
hoogte zouden brengen, dat zij de
zaak niet verder wenscliten voort te
zetten. De concessie zal dus niet door
gaan en de African Development
and Exploration Corporation zal geen
gevolg meer kunnen geven aan de
voornemens tot het zonder verwijl
zenden van ingenieurs enz. voor de
voorbereidende werkzaamheden der
ontginning.
Minister Huil heeft president Roosevelt
telefonisch het resultaat der besprekingen
medegedeeld. De president gaf uitdrukking
van zijn voldoening over dit besluit, aangezien
hij in het contract een in gevaar brengen van
den wereldvrede heeft gezien.
Senator Nye vraagt aan
houding van Fokker.
Merkwaardig bericht uit Amerika.
WASHINGTON. 3 September (A. N. P.V.
Senator Nye,'de voorzitter van de Senaats
commissie inzake den wapenhandel, deelde
heden mede, dat hij de aanhouding zal eischen
van den beroemden vliegtuigbouwer Anthony
H. G. Fokker van de Alpine N. J. Nye wil
Fokker voor de commissie een verhoor af
nemen in verband met vliegtuigcontracten
met de regeering. Nye verklaarde, dat hij
vreest, dat Fokker zal trachten uit het land te
vluchten.
(Wij teekenen hierbij aan, dat Fokker tot
voor kort nog in Nederland vertoefde en dus
nog niet lang in Amerika kan zijn. Red.).
Fokker onvindbaar.
WASHINGTON, 4 September (Reuter.)
Senator Nye heeft aan de pers mede
gedeeld, dat hij aan den Senaat en'minister
Huil verzocht heeft geen pas te verstrekken
aan den vliegtuigbouwer Fokker. Nye heeft
den Attorney General Cunnings verzocht hem
bericht te zendén, indien Fokker de grens van
Canada of Mexico zal verlaten. Fokker is in
middels onvindbaar. De commissie wil hem
hooren over zekere transacties bij den verkoop
van vliegtuigen.
Arbeid voor jeugdige
werkloozen te Haarlem.
De bezwaren der regeering
tegen het plan.
Loon of vergoeding?
De Haarlemsche gemeenteraad heeft
Woensdagmiddag uitvoerig gedebatteerd over
arbeid voor jeugdige werkloozen. B. en W.
hadden eenigen tijd geleden een voorstel bij
den raad ingediend om 16 woningen voor
ouden van dagen op een terrein aan de Zo-
mervaart te laten bouwen door jeugdige werk
loozen. Dit gold het plan waarvoor zich de
heer Klein Schiphorst in het bijzonder heeft
geïnteresseerd. Het was de bedoeling om aan
jeugdige arbeiders loonen tot 15 per week
te geven.
Dit voorstel hebben B. en W. nadat de
vorige minister van sociale zaken daarop in
een telefonade met den burgemeester had
aangedrongen van de agenda afgevoerd.
Hoewel de gemeente voor dit object geen
steun van de regeering had gevraagd, had
Den Haag toch bezwaren omdat de regeering
een algemeene regeling voor de jeugd-werk-
loozen aan het ontwerpen is. Daarmede zou
het Haarlemsche plan in strijd zijn omdat de
regeering aan de jeugdige werkloozen alleen
een vergoeding wil geven en geen loon.
Algemeen werd in den raad aangedrongen
om alsnog te trachten het plan te kunnen
uitvoeren. Er zal getracht worden de lande
lijke organisaties in het bouwvak voor het
plan te winnen om daarna gezamenlijk te
trachten de bezwaren van den minister te
ondervangen.
Scheidsgerecht voor den
Bloembollenhandel.
Verandering in de samenstelling.
Mr. A. H. J. Merens heeft aan het hoofd
bestuur van de Alg. vereeniging voor bloem
bollencultuur ontslag gevraagd als voorzitter
van het scheidsgerecht voor den bloembollen-
handel. Dit is hem op de meest eervolle wijze,
met warme waardeering voor de toewijding
en nauwgezetheid waarmede hij een reeks van
jaren deze functie vervuld heeft, verleend.
In zijn plaats werd benoemd Mr. J. Deenik,
tot heden plaatsvervangend voorzitter. Tot
plaatsvervangend voorzitter werd aangewezen
Mr. J. H. J. Simons.
PERSONALIA.
L. B. Korvinus, candidaat en hulpprediker
te Hoorn, staat op een drietal voor predikant
der Gereformeerde kerk te Holwerd.
Het college van Gedeputeerden
van Noord-Holland.
Weer compleet.
In het college van Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland werden dezen zomer gekozen
de heeren: Mr. A. Bruch (A.R.), Mr. J. B.
Bomans (R.K.), Mr. Dr. P. J. Witteman (R.K)
A. W. Michels (S.D.A.P.), Ed. Polak (S.D.A.P.),
en Mr. M. Slingenberg (V.D.)
Zooals men weet is kort daarop Mr. Slin
genberg benoemd tot Minister van Sociale
Zaken.
De Prov. Staten kwamen heden bijeen om
een opvolger te kiezen. Aangewezen werd
de heer D. Kooiman te Purmerend (eveneens
(V.D.).
HOTEL-REST. „ROYAL".
Speciaal ingericht voor
FEESTDINERS.
(Adv. Ingez. Med.)
Meteorologisch congres.
(Dezer dagen zal te Warschau een
internationaal congres van me
teorologen -plaatsvinden.)
De weerprofeten aller landen
Gaan straks te Warschau in congres,
Hen binden veel depressiebanden,
Dus het wordt zeker een succes.
Zij zullen wijze woorden spreken
Vol meteoro-logica,
Waarbij geen stormwind op zal steken.
Doch 't kalm zal blijven voor en na
Zij zullen zich misschien beklagen,
In eigen kring, over hun lot,
Dat zwaar is door veel tegenslagen
En zwaarder door de leekenspot.
Zij zullen treuren met elkander.
Door 't prettig samenzijn gesterkt,
Dat in hun vak, als in geen ander,
Het weer zoo vaak niet medewerkt.
Maar tevens menig weerglas drinken,
Zooals men op congressen doet,
En daarbij op hun weerplicht klinken,
Die weerklank vindt in het gemoed.
De wetenschap van 't weervoorspellen,
Brengt eenmaal niet steeds zonneschijn,
Zij weten zich te weer te stellen,
Omdat zij nimmer weerloos zijn.
Ik hoop clat het congres zal slagen
En wensch hun daarbij bovenal,
Dat hun het weer in deze dagen
Tenminste gunstig wezen zal.
Veel gegadigden.
12C0 liefhebbers voor een betrekking
van ƒ1700.
Er zijn meer den 1200 gegadigden die gesol
liciteerd hebben naar de functie van huisbe
zoeker bij Maatschappelijk Hulpbetoon te
Haarlem, waaraan een jaarwedde van f 1700
verbonden is.
De tram.
Wordt lijn 1 doorgetrokken naar de
Jan Gijzenlaan?
Door de directie van de N. Z. H. T. M. is op
nieuw een verzoek tot de raad der gemeente
Haarlem gericht om toestemming te verkrij
gen tot doortrekking van de tramlijn van het
Soendaplein naar de Jan Gijzenlaan.
Daar er vanwege den Rijkswaterstaat geen
toestemming wordt verleend om in den Rijks
straatweg een tramlijn te doen leggen, is nu
het plan geopperd om de verbinding ten Oos
ten van den Rijksstraatweg te doen maken.
Indien de raad het voorstel van de N. Z. H.
T. M. zou aanvaarden dan zal de tram van het
Soendaplein af, door de Floresstraat, Timor-
straat en Hodsonstraat naar de Jan Gijzen
laan worden doorgetrokken. Deze doortrek
kende lijn passeert dan de volgende straten:
Zaanenstraat, Overtonweg, Spaamhoven-
straat, Bantamstraat, Cheribonstraat, Prean-
gerstraat, Medanstraat en van Sillemstraat.
De quaestie van het verhaal te
Haarlem.
Een proces om een principiëele uitspraak
te krijgen.
Indertijd is in den gemeenteraad van Haar
lem uitvoerig gedebatteerd over de vraag of
verhaal van steungelden mag toegepast wor
den ten opzichte van valide arbeiders die door
tijdsomstandigheden werkloos geworden zijn.
De organisaties en verschillende raadsleden
meenden dat verhaal alleen toegepast kan
worden voor zoover het armenzorg betreft.
Er is thans in een geval van toegepast ver
haal door den Werkloosheidsdienst door den
Haarlemschen Bestuurdersbond een proces
voor den rechter uitgelokt om een principieele
uitspraak te verkrijgen. Het zal evenwel nog
eenigen tijd duren voor deze beslissing valt.
TE WATER GERAAKT EN VERDRONKEN.
Uit Kerkwijk meldt het A.N.P.: Het 2*4-
jarig kind van den heer van Loon uit Del-
wijne, gemeente Kerkwijk geraakte te water.
Toen het kind na tien minuten opgehaald
was, bleken de levensgeesten reeds te zijn
geweken.
Het college van B. en W. te
Haarlem.
Anthony Eden, de Britsche minister voor Volkenbondsaangelegenheden, vóór
zijn vertrek per vliegtuig uit Londen naar Genève, waar hij Engeland zal
vertegenwoordigen bij de behandeling van heb Italiaansch-Ethiopisch
conflict.
De verdeeling der functies blijft
ongewijzigd.
Nu het College van B. en W. van Haarlem
door den gemeenteraad in zijn zelfde samen
stelling herkozen is, werd door het college be
slist, dat de verdeeling der functies ongewij
zigd blijft.
BESPREKINGEN MET DE AMERIKAANSCHE
REGEERING HEBBEN ER TOE GELEID,
DAT DE ABESSYNISCHE OLIECONCES
SIE GEANNULEERD ZAL WORDEN.
pag. 1
De Donauconferentie zou deze maand bijeen
komen.
De arbitragecommissie zal waarschijnlijk noch
Italië noch Abessynie' aan het Wal-Wal in
cident schuldig verklaren.
pag. 4
De staking in de wollen stoffen industrie te
Tilburg duurt voort.
pag. 3
De V. D. B. wacht de regeeringsverklaring met
belangstelling af.
pag. 3
De heffing op granen is met ingang van heden
met f 0.50 verhoogd.
pag. 3
Mr. J. A. N. Patijn mag volgens minister de
Graaff zijn post wel verlaten.
pag. 3
De Haarlemsche gemeenteraad besprak dte
kwestie van werk voor jeugdige werkloozen.
Het voorstel van B. en W. om de distri
butie van goedkoope margarine niet te doen
plaats hebben over de Avinkeliers is aange
nomen.
pag. 5
De lieer D. Kooiman is tot lid van Ged. Staten
gekozen.
pag. 1
De Amerikaansche Senator Nye heeft aanhou
ding van A. Fokker verzocht.
pag. I
Vergadering van Prov. Staten.
pag. II
Laatste Berichten.
pag 7
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Raads-debuut.
pag. I
Emile Schreiber: Tradities en gebruiken in
Japan.
pag. 4
J. II. de Bois over „Avondstond op Zee'' van
H. W. Mesdag, in Teyler.
pag. 3
Bekende Haarlemmers: de heer C. Nel.
pag. 3
De heer Francis William Ricket, de man die
de wereld in rep en roer bracht met de
afsluiting van het Abessynische oliecontract.
Hayasji vraagt en krijgt
ontslag'.
Nieuwe minister van Oorlog in Japan.
TOKIO, 4 September. De bladen melden
in extra-edities, dat de Japansche minister
van oorlog Hayasji den minister-president
ontslag uit zijn functie heeft verzocht. Tege
lijkertijd heeft Hayasji als zijn opvolger
aanbevolen het lid van den raad van oorlog
generaal Kawasjima.
Volgens een officieel communiqué is de
afgetreden minister van oorlog Hayasji be
noemd tot lid van den raad van oorlog.
Tegelijkertijd is de benoeming bekend ge
maakt van generaal Kawasjima tot minister
van oorlog.
Behalve Hayasji is ook afgetreden de par
lementaire onderminister graaf Toki.
Verscheidene bladen melden, dat minister
Hayasji indertijd zijn aftreden heeft uitge
steld ln verband met de moeilijkheden de
extremisten te verzoenen met de benoeming
van een minister met gematigde opvattingen
Dit snelle aftreden schijnt erop te wijzen,
dat het herstel van de discipline in het leger
succes heeft.
Zeventig dooden in werk
kamp?
De stormramp in Florida.
MIAMI. 4 September. De hevige storm in
Florida heeft niet allen groote materieele
schade veroorzaakt, doch ook tal van men-
schenlevens gekost. Volgens nog niet beves
tigde geruchten zouden in een werkkamp van
het Amerikaansche legioen meer dan zeven
tig dooden en tal van gewonden te betreuren
zijn.
