UIT HET BUITENLAND
Tradities en gebruiken in Japan.
THIJS IJS IN HET DAL DER NEVELS
Woensdag '4 September 1935
H A A R E E M'S ÖAGBE A D
De Italiaansch-Abessynische arbitragecommissie over het
Wal-Wal-conflict. Noch Italië noch Ethiopië schuldig?
Donauconferentie zou deze maand bijeenkomen.
Afrika.
„Liever onder Engeland dan
onder Italië."
De Abessijnsche gezant te Londen, di\
Martin, heeft, naar het A.N.P. meldt, gister
avond te Londen een redevoering uitgespro
ken op een bijeenkomst van de Nyl-maat-
sehappij. Hij zeide o.m.s
Laat ons twintig jaren leven in vrede en
geeft ons een leening- van laat zeggen
20 millioen pond sterling. Dat bedrag zou
ons in staat stellen in het geheele land
scholen op te richten en onze natuurlijke
hulpbronnen uit te buiten. Aan het einde
van dat tijdperk, daarvan geef ik u de ver
zekering, zullen de Abessyniërs zoo ver ge
vorderd zijn als slechts iemand het kan
wenschen. Intusschen schijnt Mussolini te
gelooven, dat het terstond dooden van de
meesten van ons de beste methode is om
ons op te voeden en te beschaven. Ik per
soonlijk veroorloof mij onderdanigst dit
standpunt niet te kunnen deelen.
En wanneer het ergste het geval
mocht worden, dan zou mijn volk,
naar mijn meening, liever leven
onder het rechtvaardige en door
dachte bestuur van Groot-Brittannië
dan onder dat van Italië.
Wanneer de Italianen volstrekt nog een
kolonie moeten hebben, moet men zich af
vragen, waarom zij niet den moed hebben,
zich die te veroveren op hen, die daarvan
een overvloed hebben. In geen geval echter
zullen zij Abessynië als kolonie krijeen.
Toch een Italiaansche
overval?
Te Londen uit Diredoea ontvangen be
richten schijnen het verspreide gerucht te
bevestigen, volgens hetwelk een Italiaansche
voorhoede van 2500 man de Abessynische
igrenst met Erythrea heeft overschreden en
de daar wonende Danakilen op de vlucht
drijft. In de dorpen niet ver van Diredoea ko
men voortdurend vluchtelingen aan en er
wordt met alle beslistheid de verzekering ge
geven. dat het overschrijden van de grens
een feit is.
Uit Rome wordt inmiddels dit bericht of
ficieel tegengesproken. (A.N.P.)
Italië versterkt de troepen te
W al-W al.
Reuter meldt uit Addis Abeba:
Dinsdagmiddag werden duizend
soldaten naar Wal-Wal gedirigeerd.
Het vertrekuur was zorgvuldig geheim
gehouden. Dit detachement komt het
reeds daar aanwezige legerkorps van
10.000 man versterken. Heden of
morgen zullen nog 4000 man met
dezelfde bestemming vertrekken.
Noch Italië noch Abessynië
schuldig aan het conflict van
Wal-Wal?
De „Paris Soir" meent te weten,
dat de scheidsrechters der Ita
liaansch-Abessynische arbitrage-com
missie ten aanzien van het incident
I van Wal-Wal, zich noch naar de eene
noch naar de andere zijde hebben uit
gesproken. Men zou veeleer tot de
conclusie zijn gekomen, dat noch
Italië, noch Abessynië de verant
woordelijkheid voor dit incident
draagt.
In gewoonlijk welingelichte kringen meent
men deze mededeeling te kunnen bevestigen.
Men zegt, dat de scheidsrechters de interna
tionale verantwoordelijkheid noch op
Italië noch op Abessynië hebben geladen.
Naar verder verluidt is de beslissing der
commissie aan de vertegenwoordigers der
beide landen overhandigd. De scheidsrechters
en de vertegenwoordigers hebben zich ver
plicht de uitspraak geheim te houden tot de
Volkenbondsraad er kennis van genomen zal
hebben. De uitspraak is door alle arbiters on
derteekend.
De Gi'ieksche gezant Politis, die a.ls vijfde
arbiter aan de beraadslagingen heeft deelge
nomen, zal zich binnen enkele dagen naar
Genève begeven om rapport over de werk
zaamheden uit te brengen. (A.N.P.)
E en verklaring over de oorlogs
kansen van Mussolini.
Het A.N.P. meldt uit New-York:
Omtrent de oorlogskansen van Mussolini,
Ingeval deze inderdaad tot den aanval op
Abessynië mocht overgaan, verklaarde dr.
Thomas Lambie, die gedurende langen tijd
de lijfarts is geweest van Haile Selassie en die
in Abessynië verblijf heeft gehouden van 1919
tot korten tijd geleden, o.m., dat Mussolini
er nooit in zou slagen Abessynië te verove
ren. De Duce kan stroomen troepen zenden
naar de lage landen, hij kan zelfs Addis Abeba
met zijn strijdkrachten overweldigen, maar
de Abessynische troepen verslaan en het land
in een zelfs ook maar gedeeltelijke onder
werping brengen, dat zal hem nooit lukken,
'gezien het feit, dat het heele land bij wijze
van spreken met prikkeldraad bezaaid is en
iedere heuvel een fortificatie vormt. De Abes
synische hooglanders, die hartstochtelijke
krijgslieden zijn, die geenszins voldoende in
zicht hebben in het belang der gebeurtenissen,
zullen nooit hun wapenen neerleggen. Zoo
lang er nog een bergoord is, waar zij zich
kunnen terugtrekken, zullen zij de guerilla
blijven voeren.
Drie reusachtige valleien, bijna zoo diep als
de Grand Canyon zullen de legioenen van
Mussolini in hun opmarsch naar het Noorden
des lands tegenhouden. Hierheen zullen de
Abessynische troepen zonder eenige twijfel na
-Benige schermutselingen zich terugtrekken.De
Italianen zullen hun artillerie zelfs niet over
de eerste dezer kloven heen kunnen bren
gen en wanneer de Abessyniërs naar de ber
gen terugtrekken zal Mussolini ze zelfs niet
met vier millioen man kunnen overweldigen.
Verder gaande met zijn uiteenzettingen,
zeide Lambie nog, dat naar zijn meening de
oorlog ongetwijfeld een zeer wreede zou wor
den. De Italianen, aldus verklaarde hij, zullen
misschien krijgsgevangenen kunnen maken.
De Abessyniërs zullen dat niet kunnen, daar
voor hebben zij niet genoeg levensmiddelen.
De keizer zal geen bevelen geven tot het af
maken van vijanden, maar wanneer zijn
troepen eenmaalde guerilla geopend hebben,
zullen zij eenvoudig in de onmogelijkheid
verkeeren krijgsgevangenen te maken. De
eventueele gewonden zullen onduldbaar lij
den. Er zal slechts één Abessynische Roode-
Kruis-eenheid zijn voor ongeveer een mil
lioen man, zonder rekening te houden met
mogelijke gevangenen. Het Roode Kruis zal
met enorme moeilijkheden te kampen hebben
en er zullen maar weinig andere Amerikaan-
sche en Engelsche doctoren aanwezig zijn. Wij
hebben een aantal jeugdige Abessijnsche in
boorlingen opgeleid voor hospitaalwerk, maar
verpleegsters zijn er niet. Wij verwachten alle
zendingen medicamenten uit Engeland te zul
len ontvangen.
Dr. Thomas Lambie verklaarde tenslotte
nog, dat hij Woensdag a.s. naar Abessynië
Vertrekt, teneinde aldaar het Abessynische
Roode Kruis te organiseeren.
Rmslamd.
Drie doodvonnissen in
spionnageproces te Irkoetsk.
De krijgsraad te Irkoetsk heeft drie of
ficieren van het vroegere Tsaristische leger
als Wit-Gardisten veroordeeld tot den dood
door den kogel.
Het agentschap „Tass" meldt, dat in den
loop van het proces duidelijk is gebleken, dat
de veroordeelden zich hebben schuldig ge
maakt aan terroristische actie. Bovendien
zijn de buitenlandsche lastgevers volkomen
bekend geworden. Volgens Tass is vastgesteld
dat de veroordeelden in verbinding hebben
gestaan met de militaire autoriteiten van een
zekeren staat.
Donauconferentie deze maand
bijeen?
Franseh-Italiaansche overeenstemming.
De Weensche correspondent van de Times
meldt, dat de Fransche en Italiaansche re
geering toestemming hebben gegeven voor
de belangrijkste punten van het Donaupact.
Volgens de correspondent behelst het pact
de volgende vier punten:
1. Garantie van de onafhankelijkheid van
Oostenrijk;
2. Verplichting voor de onderteekenaars
zich niet te mengen in de bimienlandsche
aangelegenheden van de anderen;
3. Principieele non-agressie;
4. Raadplegen van de andere onderteeke
naars in geval van nood inplaats van de
vroegere sancties.
5. Einde September zal een Donau-confe-
rentie bijeenkomen.
De Parijsche correspondent van de Times
bevestigt het bericht van zijn collega te
weenen en deelt mede dat de vorostelien
een week geleden zijn medegedeeld aan
Duitschland, Oostenrijk, Hongarije, Polen en
de leden van de Kleine Entente. (A.N.P.)
Eden en Laval bespraken de
olie-affaire.
Een nieuw bemiddelingsvoorstel voor het
Italiaansch-Abessynische conflict?
LONDEN, 3 Sept. Over het resultaat van
de bijeenkomst tusschen Eden en Laval meldt
de Londensche pers, dat de aangelegenheid
van de Abessynische olie-affaire definitief is
afgewikkeld. Essentieel heeft de bespreking,
zooals gemeld betrekking gehad op het rap
port van Eden over de mislukte conferentie
van de drie mogendheden te Parijs en op de
te Genève te volgen procedure. Volgens ver
scheidene berichten hoopt men dat het rap
port te Genève zal worden voorgelegd als het
gemeenschappelijk Engelsch-Fransche rap
port. Over de houding van de Kleine Entente
meldt Reuter, dat deze de Volkenbondsbepa
lingen intact wil houden, doch niet wil dat
de Volkenbond wordt blootgesteld aan den
schok van een plotseling uittreden van Italië.
Men kan verwachten dat zij te Genève nauw
zal samenwerken met Frankrijk.
„De Matin" verwacht dat Laval te Genève
een nieuwe bemiddelingspoging zal doen. Mo
gelijk zal zijn te Genève ter sprake komend
bemiddelingsvoorstel de gewenschte oplossing
brengen, ornaat het „de waardigheid van Ita
lië" schijnt te waarborgen, Groot-Brittannië
tevreden schijnt te stellen en het aanzien van
den Volkenbond schijnt te redden".
Protest tegen Italië's houding.
S. D. A. P. en A. B. B. nemen
motie aan.
Vredesbetoogingen te Amsterdam.
AMSTERDAM. 3 Sept. (A. N. P.) De groote
zaal van het concertgebouw was vanavond
tot op de laatste plaats bezet, toen de heer
van Eek de openbare vergadering tegen het
oorlogsgevaar, dat door het optreden van Ita
lië tegenover Abessinië in het leven is ge
roepen, opende.
De bijeenkomst was belegd door den plaat
selijken Raad uit S. D. A. P. en A. B. B.
Het eerst voerde de heer S. de La Bella Jr.,
secretaris van het Nederlandsch Verbond van
Vakvereenigingen het woord.
De heer Ir. J. W Albarda, de tweede spre
ker, gaf een schets van het dreigend conflict
tusschen Italië en Abessynië. De gevolgen zul
len niet te overzien zijn. Andere Europeesche
landen zullen naar de wapens grijpen, Duitsch
land zal een uitdagende, oorlogszuchtige hou
ding aannemen tegen Frankrijk en Oosten
rijk. de gekleurde rassen zullen in heftige be
roering komen; Japan zal zijn kansen waar
nemen
Abessynië heeft recht op bescherming van
den Volkenbond, waarvan het lid is. Schiet de
Volkenbond tekort in zijn taak, dan zou dit
instituut zijn aanzien volkomen hebben ver
loren. Dan schetste spr. de moeilijkheden aan
de sancties verbonden; toch mag de Volken
bond zich niet hierdoor laten weerhouden om
de grootste onheilen te voorkomen, aldus con
cludeerde hij. Hiervoor zijn de medewerking
en offers van de arbeidersbeweging noodzake
lijk. Wereldvrede, behoud en bestaan van de
democratie staan op het spel.
Ware de democratie in Italië niet terugge
drongen geworden, dan zou het nooit zoo ver
zijn gekomen. Slechts overwinning van de
democratie kan de wereld redden en een we
reldvrede verzekeren.
Ten slotte nam de vergadering een motie
aan, waarin de wensch wordt uitgesproken,
dat de Volkenbond aan zijn verplichtingen zal
voldoen. Geconstateerd wordt, dat Italië schul
dig staat in het conflict met Abessynië en
dat de arbeidersbeweging bereid is alle me
dewerking te verleenen aan de sancties, die
de Volkenbond tegen den oorlogwekkenden
staat zal toepassen. Voorts wordt in de motie
ieder opgeroepen tot den strijd tegen het fas
cisme.
^niiiiiiiiiii11'1111''^
DONDERDAG 5 SEPTEMBER
HILVERSUM, 1875 M.
AVRO-uitzending.
8. Gram.pl. 10.Morgenwijding. 10.15
Gram.pl. 10.30 Ensemble Lismonde en decla
matie A. v. d. Horst. 12.30 Gram.pl. 1,Ko-
vacs Lajos en zijn orkest. 1.45 Zang door Betsy
Kinsbergen. A. d. Vleugel E. Veen. 2.Can
tabile-orkest olv. E. Beeckman. 2.45 Vervolg
zang en piano. 3.003.45 Vervolg orkestconcert
4.Voor zieken en ouden van dagen. 4.30
Gram.pl. 5.Voor de kinderen. 5.30 Ensem
ble Jetty Cantor. 6.30 Sportpraatje H. Hollan
der. 7.Omroeporkest olv. A. v. Raalte. 8.
Berichten. 8.05 Mededeelingen. 8.10 „In één
adem", gevar. pi-ogramma mmv. Kovacs La
jos' orkest, Pierre Pa 11a (piano), de Cavelli's
(accordeon), en Louis Noiret (piano). 9.20 Ik
ben van de week in,-bijgeweest, door G.
Czopp. 9.30 Omroeporkest olv. A. v. Raalte,
mmv. M. Orobio de Castro (cello). 10.30 Gram.
platen. 11.Berichten. 11.1012.John v.
Brück's orkest, uit „Palermo", Scheveningen.
HILVERSUM. 301 M.
8.00—9.15 KRO. 10.— NCRV. 11.— KRO.
2.00—12.— NCRV.
8.00—9.15 en 10.Gram.pl. 10.15 Morgen
dienst olv. Ds. J. L. de Vries. 10.45 Gram.pl.
11.3012.Godsd. halfuur. 1215 Gram.pl. en
orkestconcert. 2.Handwerkles. 3.-0Ö3.45
Gram.pl. 4.Bijbellezing Ds. C. Brunt, mmv.
bariton en orgel. 5.Handenarbeid v. d. jeugd
5.30 Orgelconcert S. P. Visser en gramofoon-
muziek. 7.— Ned. Chr. Persbureau. 7.15 Repor
tage. 7.30 Journ. weekoverzicht door C. A.
Crayé. 8.Berichten. 8.05 Arnhemsche Or-
kestvereen. olv. J. Spaanderman, mmv. M.
Engelenburg (piano). 9.Causerie Dr. C. J.
Honig. 9.30 Studentenliederen (Gr. pl.) 10.00
Berichten. 10.05 Vervolg concert. 10.4512.
Gramofoonmuziek.
DROITWICH, 1500 M.
10.3510.50 Morgenwijding. 11.05 Causerie.
11.20 Orgelspel R. Tims. 12.05 Het Rutland
Square en New Victoria Orkest olv. N. Austin
12.30 Gram.pl. 1:35 Pattison's salonorkest. 2.35
Gram.pl. 3.20 Vesper. 4.10 Sted. Orkest Harro
gate olv. L. Cohen 5.05 Orgelconcert H. O.
Hodgson. 5.35 Casani Club Orkest olv. Ch.
Kunz. 6.20 Berichten. 6.50 Het Vario-Trio. 7.20
..Main street of song", gevar. programma. 8.20
BBC-Symphonie-orkest olv. Sir Henry Wood,
mmv. J. v. d. Gucht (tenor), en L. Tertis
(viola). 10.Berichten. 10.20 Korte Kerkdienst
10.40 Het Olof Sextet. 11.20 Voordracht. 11.35
12.20 Grosvenor House Dance Band olv. S.
Lipton.
RADIO PARIS, 1648 M.
7.20 en 8.20 Gram.pl. 12.35 Orkestconcert olv.
Doyen. 3.50 Orkestconcert. 5.10 „La fausse Ag
ues", spel van Destouches. 8.'Gram.pl. 8.50
Orkestconcert. 11.1012.35 Dansmuziek.
KALUNDBORG, 1261 M.
12.202.20 Strijkorkest olv. Andersen. 3.20
—5.05 Omroeporkest olv. Reesen. 8.30 Repor
tage. 9.0012.20 Dansmuziek.
KEULEN, 456 M.
6.50 Concert. 12.20 Omroepkleinorkest olv.
Eysoldt. 2.35 Gram.pl. 4.20 Viool en piano. 5.20
Concert uit Leipzig. 7.20 Omroepkwintet. 8.30
Oude dansmuziek. 9.05 Radiótooneel. 9.20 Om
roeporkest olv. Buschkötter. 10.5012 20 Uit
Berlijn: Omroeporkest olv. Weigel.
ROME, 421 M.
9.„Manon Lescaut", opera van Puccini.
Orkestl.: R. Santarelli, Koorl.: G. Conca.
BRUSSEL, 322 en 484 M.
322 M.: 12.20 Gram pl. en zang. 1.302.20
en 5.20 Gram.pl. 6.35 Vioolrecital. 7.35 Gram.
platen 8.20 SymDhonieeoncert olv. L. de Vocht
10.30—11.20 Gram.pl.
484 M.: 12.20 J. Schnijder's orkest. 1.30
2.20 Dito. 5.20 Dansmuziek. 6.20 Zang. 6.50
Pianorecital. 7.35 Gram.pl. 8.20 Salonorkest
olv. Walpot. 10.3011.20 Dansmuziek.
A ZIE in 1935.
De rol der Geisha's.
De ritus van de thee en de bloemen.
Contrasten in de opvoeding.
Evenals de Japansche kunst slechts door
den Europeaan begrepen kan worden, wan
neer deze er in geslaagd is zich volkomen in
die sfeer in te werken, zoo hebben ook de
sociale gebruiken van de Japanners zelfs de
wijze, waarop zij u ontvangen, in het begin
iets verrassends.
In Japan noodigen de Europeanen in hun
woning of aan hun tafel de Japanners, met
wie zij vriendschappelijke of zakenrelaties
onderhouden. Maar het omgekeerde komt
uiterst zelden voor.
De Japanner inviteert maar een hoogst en
kele keer iemand bij zich aan huis. Hij ont
vangt zijn gasten in een restaurant of in
een der elegante gelegenheden der geisha's.
Bij de diners, die doorgaans uitsluitend voor
mannen zijn, gebruiken gastheer en genoo-
digde hun maaltijd in een aparte salon en
niet in een gemeenschappelijke zaal, zooals
bij ons gewoonte is.
Tegenover iederen gast gaat een geisha
zitten. Zij nemen niet aan den maaltijd deel.
haar rol is uitsluitend den gast te bedienen
en hem afleiding te bezorgen.
De geisha is altijd jong, dikwijls knap, met
zorg gekapt en in een elegante kimono ge
kleed. Die diners zijn altijd, op een enkele
uitzondering na, van uitstekende kwaliteit.
De Japansche vrouw, zelfs die uit de hoog
ste sociale klassen, houdt zich vrijwel alleen
bezig met haar huishouden en haar kinderen
en nooit met wereldsche aangelegenheden.
Het is de speciaal voor dit doel opgeleide be
roepsgeisha, die behulpzaam is bij het ont
vangen van manlijke gasten.
De diners, waar geisha's bij aanwezig zijn,
dragen altijd een luxueus karakter en zijn
dan ook zeer kostbaar. De prijs voor acht a
tien genoodigden varieert tusschen 500 en
2000 frank. De keuken is altijd Japansch.
Niets doet het verschil tusschen den Ja-
panschen smaak en den onzen zoo sterk uit
komen als deze keuken.
Toch heb ik Europeanen ontmoet, die mij
verklaarden, dat zij op den langen duur ds
Japansche spijzen zijn gaan waardeeren, wat
bewijst dan men overal aan kan wennen.
De kleine schaaltjes worden met veel raf
finement opgediend. De kleuren der gerechten
zijn op harmonieuze wijze gecombineerd, maar
de smaak der spijzen is soms totaal anders, dan
u verwacht had.
Wat er nog wel mee door kan is de rauwe
visch, die evenals gerookte zalm, in dunne
moten wordt gesneden en gegeten wordt met
behulp van stokjes, nadat ge .de visch eerst
in de saus of de soja gedompeld hebt. Zij ziet
er soms wit, soms roze uit en is te gebruiken,
zoolang zij voldoende versch is, wat" in de
groote restaurants altijd het geval is. Daar
entegen bieden de sterk riekende schaaldie
ren en de soep die van allerlei soorten krui
den voorzien is, ons heel wat meer moeilijk
heden.
Sommige schotels vormen inderdaad een
verrassing. Zooals de goudvisch, die ons ge
serveerd wordt bij het eerste diner in gezel
schap van de geisha's. Het is alleen de kop
die ons voorgezet wordt, daar het lichaam ver
moedelijk niet als eetbaar beschouwd wordt.
Als ik probeer er enkele stukjes visch, die nog
aan den kop zitten op te eten, maakt de
geisha mij er op attent, dat ik een vergissing
bega en terwijl zij de stokjes van mij leenr,
haalt zij met een handige beweging het ge-
lei-achtige oog van de visch riit de ooghol
te te voorschijn en houdt me dat als een lek
kernij voor.
Daar heb ik werkelijk geen trek in en ik
bied het haar edelmoedig aan.
Gebraden vleesch, boter en kaas komen
jammer genoeg niet in de Japansche keuken
voor.
25 DOODEN BIJ DE EXPLOSIE IN
MEXICO.
MEXICO,CITY, 3 September (Reuter).
Het aantal dooden ten gevolge van een ont
ploffing in een mijn te Villa de la Paz be
draagt thans 25, dat der gewonden 16. De
brandweer blijft speuren in de puinhoopen.
Het dorp is volkomen verwoest.
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC.
Thijs roeit zoo snel als zijn berenarmen kunnen trekken, want hij
is ontzettend benieuwd, wat hem nu weer voor een avontuur zal over
komen. Bij het eiland gekomen trekt hij zijn bootje zoo gauw moge
lijk op den kant: nu staat hem een moeilijke klimpartij te wachten,
want de rotsen zijn woest en steil en hij heeft geen bergschoenen en
geen bergstok bij zich. Maar als Thijs eenmaal iets in zijn hoofd
gezet heeft dat weten jullie wel dan gaat het er niet meer uit.
En zoo aarzelt hij oook nu geen seconde
DOOR EMILE SCHREIBER
Om de waarheid te zeggen, sinds eenige ja
ren hebben de Japanners de producten van
de boerderij ontdekt en zijn zij in het ge
heel land begonnen wat vee te fokken, wat
vroeger alleen maar voorkwam op het eiland
Yedo in het Noorden van Japan.
Melk en boter zij op het oogenblik in ieder
restaurant met een Europeesche keuken te
krijgen. Europeesche vruchten doen lang
zamerhand haar intrede en zoo worden hier
de aardbeien, die tien jaar geleden nog on
bekend waren in Japan, met verstand van
zaken verbouwd.
Maar hoe moet men verklaren, dat de
smaak van sinaasappels en mandarijnen hier
zoo erg tegenvalt?
De Japanners houden er, wat de keuken
betreft, al precies dezelfde opvattingen op
na als in de dramatische kunst. Zij gaan
oogenschijnlijk zonder veel moeite en zonder
dat zij van eenige voorkeur blijk geven van
de Japansche keuken naar de Europeesche
keuken over.
Aan het einde van de diner met de geisha's
beginnen de dansen en we zien met verbazing
hoe ernstige mannen, die totnogtoe onbewo
gen aan tafel hebben gezeten, opstaan, de
geisha's volgen op het rhythme van den
dans en haar bewegingen probeeren na te
doen.
Op een diner, dat ons werd aangeboden
door den heer Arno, een der hoogste function-
narissen aan het Japansche ministerie van
buitenlandsche zaken, waren wij er getuige
van, dat deze hoogwaardigheidsbekleeder ook
meedeed aan de kinderlijke dansjes, waarbij,
hij met de handen op de maat van de mu
ziek meeklapte. Het was een charmant, maar
tegelijk lichtelijk verrassend schouwspel,
wanneer men de gebruikelijke ernst en on
bewogenheid van de Japansche mannen op
de hoogte is.
Tegenstellingen in de opvoeding.
De schrijvers, die Japan bereisden, hebben
zich allen beziggehouden met de beschrijving
van twee tradities in de opvoeding der jonge
meisjes, die in het moderne Japan een eeuwig
anachronisme vormen.
De eene is het onderricht in de kunst van
het bloemenschiklcen, de andere is de cere
monie, die bij het theeschenken te pas komt.
Deze twee vormen van kunstuiting, die
dikwijls in de zelfde school onderwezen wor
den, zijn heel dikwijls moeilijk voor ons Wes
terlingen te begrijpen, zelfs als ze ons wor
den uitgelegd. Een Japansch meisje heeft
drie jaar noodig om te leeren, hoe zij volgens
een zeer gecompliceerde manier bloemen in
een vaas moet zetten en voor de ingewikkelde
ritus van het theeschenken heeft zij ongeveer
een zelfden leertijd noodig.
In beide gevallen hebben wij te doen met
een symbolische handeling waarvan wij
slechts het uiterlijke effect zien en die wij
slechts na een diepgaande studie zullen kun
nen apprecieeren. Die handeling verschilt
naar gelang van de opvattingen der leeraren.
Zoo zet de heer Ikevana, een beroemd meester
in de „bloemschikkunst" ons bijvoorbeeld uit
een, welke drie groepen bloemen boven elkaar
in een vaas geplaatst moeten worden; de bo
venste stelt den hemel voor, de tweede de
menschheid en de onderste de aarde. Dergelijke
typische theorieën bekoren de Oostersche
ziel.
Ik heb de ceremonie met de thee in een
school door verscheidene jonge meisjes zien
uitvoeren; de geheele handeling geschiedt
uiterst langzaam, een tempo, dat inderdaad
iedere beschrijving tart. Het is een mengsel
van rhythmische gebaren, eindelooze groeten
en bewegingen, die de bereiding van de thee
aanduiden. Dit „culinaire ballet" eindigt na
verloop van een of anderhalf uur in het aan
bieden aan de gasten van een klein kopje
thee en eenige stukken koek met een vreem
den smaak. Maar laten we ons niet met details
ophouden. We kunnen beter probeeren den
zin te verstaan van deze handeling, die de
bestorming der eeuwen en vooral die der
laatste eeuw niet had doorstaan, wanneer zij
niet eenige deugden in zich verborg.
Zij stelt de jonge meisjes in staat, door
handigheid en geduld, door nauwkeurige be
paling der bewegingen, haar zenuwen te be
dwingen, haar wil plooibaar te maken, en
haar expressievermogen te beheerschen. Het
is een soort van tegenhanger ten opzichte van
de moreele onevenwichtigheid, die onze opge
wonden, té woelige beschaving teweeg heeft
gebracht.
Het is een dwang en een discipline, die (de
mystieke kant buiten beschouwing gelaten)
gelijken op die, welke den kloosterlingen zijn
opgelegd met het doel hun geestelijk leven
zoo intensief mogelijk te maken.
Die sporen der alleroudste traditie belet
ten overigens niet, dat de Japanners bij de
opvoedmg van de manlijke en vrouwelijke
jeugd methoden toepassen, die van een voor
treffelijk modern inzicht getuigen en zelfs
een voorsprong op de Westersche opvattingen
beteekenen.
De belangrijkste is die van de schoolreizen
in het voorjaar en in den herfst. Twee maal
per jaar maken de leerlingen van alle Ja
pansche scholen in groepen uitstapjes van
verscheidene dagen onder leiding van hun
onderwijzers.
Zoo leert het Japansche kind dus in den
loop van zijn leerjaren zijn eigen land ge
heel kennen, zonder dat er speciale uitgaven
voor de ouders uit voortvloeien, want de
reisonkosten zooals voor vervoermiddelen,
hotels en voeding op z'n minst 5 Fransche
franken per dag en per kind worden door
de school betaald.
Wat een prachtige vaderlandsche propa
ganda wordt op deze wijze gevormd en hoe
zeer is zij bevorderlijk voor een beter begrip
van geschiedenis, aardrijkskunde, plant- en
dierkunde en nationale kunst!
Het aantal kinderen, dat in groepen door
het land reist, is zoo groot, dat wij in alle
steden, waar wij doortrekken, in ieder station,
ieder restaurant, ieder hotel, zelfs in iedere
bioscoop groote groepen kinderen ontmoeten.
In geen enkel land ter wereld, zelfs niet in
de Sovjet Unie, is de vitaliteit van de jeugd
zoo opvallend als in Japan.
(Nadruk verboden).
