GENEVE, SEPTEMBER 1935.
Het eerste dorre blad...
BEKENDE
HAARLEMMERS.
Hotel „DE LEEUWERIK"
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1935
HAARDE M'S DAGBEAD
3
Het doodelijk ongeval van
jhr. Sandberg.
Onderhoud met de directie der Ned.
Vliegtuigenfabriek.
Naar aanleiding van het aan jhr. xnr. G.
Sandberg in Turkije overkomen ongeval heelt
het A.N.P. een onderhoud gehad met de
directie van de N.V. Nederlandsche Vlieg
tuigenfabriek, die het volgende mededeelde.
Het toestel, dat door jhr. Sandberg ge
vlogen werd, was van het type C 10, dat te
Amsterdam geruimen tijd onder zeer zware
voorwaarden beproefd werd en door de
Nederlandsche autoriteiten werd goedge
keurd. Voordat deze machine naar Turkije
vertrok, zijn in Amsterdam bij de beproeving
ook verschillende duikvluchten met de
machine van ditzelfde type uitgevoerd. Ook
dr. Schatski en de heer Meinecke waren zeer
tevreden over de vliegeigenschappen van het
toestel, vooral ook wat de duikvluchten he-
tr/eft.
Zeer interessant is een rapport, dat jhr.
Sandberg over de door hem gemaakte proef
vluchten d.d. 27 Mei j.l. opstelde, waarin hij
o.a. het volgende vermeldt:
„Het toestel ligt rustig en is stabiel om de
drie assen. Een enkele duik was langer dan
20C0 M. Bij eventueel voor-vliegen van het
vliegtuig kan met het toestel rustig lood
recht gedoken worden van 3000 M. naar
1000 Meter".
Uit de inmiddels door de Ned. Vliegtuigen-
fabriek bij haar te Ankara aanwezige heeren
ingewonnen nadere berichten, valt af te
leiden, dat jhr. Sandberg, die op het punt
stond naar Nederland terug te keeren een
laatste demonstraties gaf, waarbij hij zich
alleen in het toestel bevond. Deze demon
stratie duurde reeds een half uur en omvatte
ook o.a. duikvluchten die allen een normaal
verloop hadden. Na uitvoering van de laatste
duikvlucht heeft het ongeval, bij het re~
dresseeren van het vliegtuig, plaats gevon
den. Verder blijkt, dat jhr. Sandberg geen
poging heeft gedaan om de machine met
het valscherm te verlaten, aangezien na het
ongeval geconstateerd is, dat de sluiting van
de veiligheidsgordel niet geopend was.
De gegevens die tot dusver ter be
schikking staan, zijn niet voldoende
om de oorzaak van het ongeval in
zijn vollen omvang te kunnen beoor-
deelen. Alle dienaangaande loopende
geruchten dienen met het grootste
voorbehoud te worden aanvaard.
Waar ter plaatse de kapitein-vlieger
van Lent van de Ned.-Indische Lucht
vaart Afdeeling, als deskundige van
de Ned. Vliegtuigenfabriek aanwezig
is, dient het resultaat van het onder
zoek te worden afgewacht.
Door de Turksche autoriteiten zal
eveneens een onderzoek worden inge
steld.
Volgens den wensch van de familie van
den overledene is hedenmiddag tusschen 12
en 1 uur een extra vliegtuig van de Deutsche
Lufthansa uit Berlijn vertrokken, teneinde
het stoffleijk overschot van jhr. Sandberg
naar Eindhoven over te brengen. Dit vlieg
tuig zal Zaterdag, uiterlijk Zondag, te Ankara
aankomen.
Stalen zij de 6 mille?
Drie mannen in verband met inbraak in
theater aangehouden.
In verband met de Maandagmorgen ont
dekte inbraak in het Capitol-Theater te
Rotterdam, waarbij ongeveer 6000.— uit de
brandkast is gestolen, heeft de politie aan
gehouden de 21-jarige bloemist A. W. P.. de
43-jarige kellner W. F. B. en de 44-jarige los-
werkman C. van B. Het drietal ontkent. Men
heeft evenwel voldoende aanwijzingen tegen
A. W. P. en W. F. B. om hen in het Huis van
Bewaring in te sluiten. Tegen den derden
man is proces-verbaal opgemaakt, waarna hij
weer op vrije voeten is gesteld. De aan
gehouden kellner. W. F. B., was vroeger
kellner in het Capitol-Theater.
Auto gedreven door gas uit
houtskool.
Komt naar de Jaarbeurs.
Men schrijft ons
Een bijzonder belangwekkend bezoek is uit
xtalië aangekondigd ter gelegenheid van de
Utrechtsche Jaarbeurs. De bekende Italiaan-
sche pionier welke zich schuil houdt achter
het pseudoniem van prof. X., komt voor de
eerste maal naar Nederland met zijn nieuw
ste vinding, de automobiel welke door gas,
ontwikkeld uit houtskool, gedreven wordt.
De wagen is een Alfa Romeo van het
gewone model, welke door de toepassing van
houtskool inplaats van benzine, niets ver
loren heeft aan elegance van bouw en lijn.
Deze 6 cylinder Alfa Romeo heeft reeds
meer dan 70 duizend kilometer afgelegd, met
een snelheid welke tot 135 K.M. per uur kan
worden opgevoerd.
Prof. X. welke zich reeds jarenlang bezig
heeft gehouden met experimenten op dit ge
bied. heeft reeds in 1932 de eerste succesvolle
proeven genomen met dit type ontbrandings
motoren bij de ontginning van de Agro
Romano. Het daarop volgende jaar heeft hij
deelgenomen aan wedstrijden, o.a. de „Mille
Miglia" en de zeer zware tocht van de
„Targa Abruzzi".
Prof. X. maakt op het oogenblik een reis
door Europa, onder auspiciën van de Ko
ninklijke Italiaansche Automobiel Club, welke
de controle van machine én materiaal op zich
genomen heeft.
Door herhaalde proefnemingen is men tot
het resultaat weten te komen, dat met één
K.G. houtskool hetzelfde effect wordt ver
kregen als bij het gebruik van één Liter
benzine.
Het gebruik van houtskool levert geenerlei
bezwaren op. integendeel: het onderhoud van
den wagen en de bediening der motoren
wordt hierdoor verlicht.
Van bijzondere beteekenis is ook het feit,
dat de wagen voorzien is van een accu-in
stallatie en van een speciale compressor, die
het tevens mogelijk maakt te starten door
middel van hetzelfde gas.
Prof. „X." zal in den loop van de volgende
week op een nader te bepalen dag met zijn
Alfa Romeo in Utrecht op het Vredenburgh-
terrein aanwezig zijn-
De Koningin heeft Schotland
verlaten.
Autotocht door Engeland.
Koningin Wilhelmina is Vrijdag met haar
gevolg uit St. Fillans, waar zij eenige weken
van haar zomervacantie heeft doorgebracht,
per auto naar Edinburgh vei-trokken. Vrijdag
avond vertrok de Koningin vandaar per trein
via Aberdeen en Peterborough naar het Zui
den. Van Cambridge uit zal de Koningin een
autotocht door dit gedeelte van Engeland
maken en zich dan naar Sussex begeven, waar
zij ten huize van den Earl en de Gravin van
Athlone Prinses Juliana zal ontmoeten, die
daar sedert eenige dagen als gast vertoeft
(A. N. P.)
EX-KONING ALFONSO WEER VER
TROKKEN.
Vrijdag is ex-koning Alfonso van Spanje
met zijn auto uit Amsterdam naar Brussel
vertrokken na eerst nog een bezoek te heb
ben gebracht, aan het aan den steiger van de
HollandAmerikalijn liggende Argentijnsche
opleidingsschip „Presidente Sarmiento", welks
officieren en cadetten dit vorstelijk inter
mezzo tijdens hun verblijf in de hoofdstad
zeer op prijs stelden. Bij zijn vertrek heeft de
ex-koning zijn groote tevredenheid uitgespro
ken over de ontvangst en zijn verblijf te Am
sterdam (A.N.P.)
Minister De Wilde wenscht
verkeerscursussen.
Om naleving van de verkeersregelen te
bevorderen.
In een schrijven door den minister van
Binnenlandsche Zaken aan de Commissaris
sen der Koningin gericht, wordt dezen func
tionarissen verzocht te willen bevorderen, dat-
de plaatselijke politie meer aandacht be
steedt aan het handhaven van de verkeers
regelen. Tevens wordt daarbij aangedrongen
op het geven van verkeersonderwijs op ver
schillende plaatsen voor gemeenteveldwach
ters en rijksveldwachters ten plattelande.
Naar het den minister voorkomt dringt het
middel van de politiecursussen zich hier wel
haast vanzelf naar voren.
Hoe nu de winter weer aan onze smalle
deuren klopt!
Em hoe nu de avonden weer duister worden
en koel van weemoed.
Ge zit in uw kamer en de klok tikt als alle
andere avonden. Er staan stille bloemen in
een vaas en het lamplicht is breed en helder
en alles is als andere avonden en alles is on-
ders.
En welke die weemoed is weet ge niet en
waarom die weemoed er is, weet ge niet en dat
ge er over peinst met uw hart terwijl uw oogen
de courant lezen is het bewijs dat zij er is,
ontastbaar, onverklaarbaar, maar zacht en
zwaar over heel uw wezen.
De herfst komt geslopen over de velden, grijs
en traag en over de landwegen, zuiver en geu
rig, en over de straten van de stad waar de
lantaarns te lichten staan in een ijle nevel,
die ook over de daken der huizen is en in de
kamers van de huizen en rond de menschen
in de kamers.
Er staan cvnia's in een vaas; mat-rood, lak-
geel, en brandend-purper. Bloemen in een vaar
zijn altijd stil. maar dezen vroegen herfstavond
zijn zii nóg stiller en er slaat koorts uit haar
fleuren, bode van den dood.
En er zijn paarse gladiolen in een roomkleu
rige pot. hoog en recht, strak en zuiver. Bloe
men om lang naar te kijken en eraan te voelen
dat de juichende zomer sterft in haar ingeto
genheid, verteert aan haar kuischheid, weg
zinkt in haar hoogheid.
Om het huis is de kruidigheid van den herfst
en door het geopend venster komen de geu
ren van een stervend gras, die van de lan
den rond de stad stijgen en de stille straten
der stad vervullen van wat gij weet en ik weet
en wat wij niet onder woorden kunnen bren
gen.
De trams glijden door de stad: lichte glazen
doozen met menschen die ernstig zijn. die
naast elkaar zitten en zwijgen. De een weet
r.iet wie de ander is. Maar één van hen al
len denkt dat dit wonderlijk is: menschen
naast elkaar in een tram, die glijdt door de
stilte, en de een moet naar dit huis en de an
der naar dat huis, en in ieder huis van elk
dier menschen wordt een eigen leven geleefd.
Dat is: verdriet en vreugde, luidheid en zwij
gen. sterven en geboren worden, ziek zijn, blij
zijn, alleen zijn, schreien en lachen.
De koffiehuizen nemen afscheid van den
zomer. De rieten stoelen staan nog op het
terras, maar zij zijn leeg en nutteloos en de
adem van den herfst heeft de ruiten besla
gen en binnen zit een heer achter cognac-groc
Van morgen héél in de vroegte zat ik op een
bankje bij een vijver in het bosch. Het is daar
heerlijk zitten, en wanneer ge de eendjes door
het gladde water ziet schuiven en de volle
zware boomen zich ziet. buigen in de doodsche
stilte van zoo'n koelen geurigen herfst-morgen
begrijpt ge eigenlijk heelemaal niet. waarom
Mussolini en Haiie Selassie ruzie hebben en
waarom er nog iemand in de wereld is, die
zich druk maakt over het Kabinet-Colijn.
De eenden trekken er zich niets van aan, de
boomen spiegelen zich in het roerlooze vijver
vlak. een heel enkele wandelaar, die op zijn
weg naar het dagelijksche werk. tenminste
voor een heelen ochtend de vreugde van'deze
kruidigheid in zijn hart en zijn longen wil op
zuigen, zegt goedendag en verder is er niets,
dat mij er aan herinnert, dat er menschen zijn.
Links van mij, in de schemering en de diepe
schaduwpartijen van de hooge boomen. gaat
cle stad schuil, de hemel boven mij is diep
blauw en vóór mij speelt een roodborstje in het
fijne grint met kittige slagen van zijn grijs
met-zwarte vleugels en nijdig op en neer gaan
van het kopje.
Natuurbeschrijvingen zijn een beetje ouder-
wetsch en de sfeer van zulk een ochtenduur
in het bosch bij den vijver moet ge voelen,
want te beschrijven is die niet. Ge komt er
door tot lichte peinzerijen, dingen die al een
milliard maal in ieder jaar gedacht zijn; al
leen maar dat het zoo vredig is hier te zitten
en dat het heerlijk zou zijn hier altijd te kun
nen blijven zitten.
Maar terwijl een vroeg-dood blad. zonder
eenig geluid of geruisch, valt en op het water
blijft drijven, terwijl de roodborst met één
sprongetje verdwijnt in de struiken en een
eend een kort maar krachtig morgenkwaakje
Iaat voelt ge plotseling de herfst; dringen de
vochtige geuren van den dood uit het vochtige
gras omhoog, ziet ge plotseling bruine tinten
in allerlei nuances in de stilte liggen.
En de onverschilligheid van de eeuwigheid
dringt in uw hart en het belachelïjk-tijdelijke
van al onze drukte met staatsstelsels en be
ginselen staat voor uw oogen: te weten, dat
wanneer niemand zich meer den naam Haile
Seiassi herinnert en er één alinea over Lloyd
George in de Engelsche schoolboekjes zal
staan, de een of andere eend over de een of
andere doodstille waterplas zijn kwaakje zal
laten schieten, de hemel blauw en de lucht
kruidig zal zijn en een blad van een boom zal
dwarrelen om te beduiden, dat de dood al
wéér in aantocht is
Mr. E. ELI AS.
DE HEER D. HAMBURGER OVERLEDEN.
In den ouderdom van 68 jaar is de heer D.
Hamburger, een der veteranen van het Neder-
landsch filmbedrijf, sinds vijftien jaar voor
zitter van de arbitrage-commissie van den
Nederlandschen Bioscoopbond, te Amsterdam
overleden.
Een halve eeuw geiecen
Uit Haarlem's Dagblad van 1885.
7 September;
De heeren Buma en Van Diggelen
mogen zich reeds in krachtigen steun
verheugen bij hun poging, om de afslui
ting van de Zuiderzee tot een onderwerp
van gemeentebesturen, waterschappen
enz. te maken, die het naast bij den toe
stand der Zuiderzee zijn betrokken. Be
halve van Ged. Staten van Gelderland,
hebben zij thans reeds brieven van
instemming ontvangen van de water-
schaDoen Hemelumer Oldephaert c.a„
Noordwolde en Zeedijken en Kamper
veen: de tremeenten Amersfoort, Elburg,
Niikerk. Hindeloopen, Steenwijk, Steen-
wiikerwold, O'rtcmarkt, Olst, Harder-
w"k, Zwolle, Kampen, Staphorst en
Doornspijk.
Door onze lens gesnapt.
ti L HLü,K t. Kiü-BJeLt-IóCtti.
De heer P. Kalbfleisch, oud-referendaris
en oud-chef van de afd. onderwijs en ver
kiezingen ten Stadhuize alhier, werd 3 Mei
1867 te Veere in Zeeland geboren. Daar hij
reeds op 6-jarigen leeftijd ouderloos was,
werd hij opgenomen in het „Godshuis"
(burgerweeshuis). Hij ontving gewoon lager
onderwijs en werd 3 Mei 1880 (dus op 13-
jarigen leeftijd!) klerkje op het Stadhuis te
Veere, op een jaarwedde vanf 50. Zeven
jaar bleef hij op dezen post. Intusschen ver
meerderde hij zijn kennis van Fransch, boek
houden enz. door studie in de avonduren.
In 1886 deed hij met goed gevolg examen
voor candidaat-gemeente-secretaris, als nr.
1 van alle candidaten. Op lateren leeftijd
nam hij nog les in Duitsch en Engelsch. Hij
heeft zich ook nog voorbereid voor 't examen
Staatsinrichting M.O.
In 1887 werd hij ambtenaar ter gmeente-
secretarie te Sloten (N.H.) en in 1892 chef ter
secretarie aldaar.
1 Maart 1894 kwam de heer Kalbfleisch
naar Haarlem als adj.-commies ter secretarie
Hij werd toen chef van de 5e afd. (Onder
wijs en Verkiezingen). 1 Januari 1897 werd
hij bevorderd tot commies-chef, 1 Januari
1907 tot hoofdcommies-chef en op 1 Januari
1914 tot referendaris, chef der 5e afdeeling,
Op het terrein van onderwijs en verkie
zingen gold de heer Kalbfleisch als een
autoriteit. Zijn studie over de Kieswet Van
Houten is een vraagbaak voor gemeente
besturen. In 1918 schreef hij een populair
werk als leiddraad voor stembureaux.
De heer Kalbfleisch was medeoprichter
van de afd. Noord-Holland der Vereen, van
Gemeente-ambtenaren in Nederland.
Ook in de Geref. Kerk nam de heer
Kalbfleisch een eervolle positie in. Hij was
diaken, ouderling, penningmeester, scriba,
lid. der commissie van beheer en ook redac
teur van „Ons Kerkblad".
Op 3 Mei 1930 vierde hij zijn gouden jubi
leum als gemeente-ambtenaar, bij welke ge
legenheid hem ondubbelzinnig bleek, hoezeer
hij gewaardeerd werd door het gemeentebe
stuur en ook in tal van andere kringen
Twee jaar later ging de heer Kalbfleisch
met pensioen: hij had toen op den dag af
52 dienstjaren.
Iemand die 'n loopbaan achter zioh heeft ais
de heer Kalbfleisch, kan niet geheel werkeloos
zijn. Hij vervult dan ook nog eenige functies,
o.m. voorzitter van het bestuur der Fröbel
school in de Wilhelminastraat en adviseur
van bijzondere scholen.
KRUISSTRAAT.
GROOTE en KLEINE
ZALEN voor DINERS,
PARTIJEN, VERGADERINGEN enz.
(Adv. Ingez. Med.)
VEREENIGING VAN CHRISTELIJKE
WERKGEVERS
De bestuursverkiezing van de Vereeniging
van Christelijke Werkgevers en Groothande-
lax-en in Nederland had het volgende resul
taat: de heeren Jurriën Veldkamp uit Gro
ningen en R. Kamstra uit Rotterdam werden
herkozen.
In de bestuursvacature werd gekozen de
heer J. H van I.onkhuyzen, uit Amersfoort.
DOOR P. VAN DER HEM
Benito, schei nou uit met dat soldaatje spebn, de geschiedenisles begint
