N
S
B
Koning der lucht.
Het Beêate$ei{ltste
53e Jaargang No. 16016
Verschijnt dagelijks, hehalvé op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 10 September 1935
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, p. maand ƒ0.22, p. 3 mnd. ƒ0.65, franco p. post 0.72ï4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 1—5 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag ea
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Verlies Duim 75.-, Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 10 September.
Verboden Toegang.
Onlangs heb ik geschreven over mijn in
Eigen Land doorgebrachte vacantie, en ge
klaagd over de tallooze Verboden Toegang
en Eigen Weg-bordjes die het grootste deel
van Eigen Land ontoegankelijk maken. In
sommige streken rijdt men zelfs tusscnen
een dubbel gelid van verbodsbordjes door en
is in zijn bewegingen volkomen beperkt tot
den openbaren weg.
Een lezer, die zelf grondbezitter in Gel
derland is, heeft mij over dit artikel een
langen brief geschreven. Hij deelt mij daarin
mede dat hij juist eerstdaags bekend zal
maken dat de toegang tot zijn bezitting'
verboden wordt, en dat daar dan ook alle
reden toe bestaat. Hij schrijft:
„De toegang werd er een paar dagen in de
week gaarne aan natuurliefhebbers verleend,
en er werd druk gebruik van gemaakt. Soms
gaf het optreden van het publiek reden tot
ergernis; toch bleek dat slechts enkelen zich
niet behoorlijk wisten te gedragen. Dit jaar
echter is het al te bar geworden. Men ging
er picnicken, en de tijdelijke bewoners wer
den onbehoorlijk behandeld, zelfs uitgeschol
den, zoodat zij zicht terecht daarover
beklaagden. En nu moet het uit zijn.
Ons Hollandsche publiek men behoeft niet
speciaal in de buurt van de groote steden te
zijn blijkt nog geen idéé van fatsoen te
hebben als het op andermans terrein komt.
Toen ik indertijd van een bewoner van een
naburige buitenplaats vernam dat hij tal van
malen een bank steviger, in den grond moest
verankeren, omdat het publiek die steeds om
wierp, en dat hem een pak slaag werd aange
boden toen hij beleefd verzocht dit vandalisme
na te laten, dacht ik: onder de rook van Am
sterdam komt dat mogelijk voor, niet in het
landelijke. Gelderland. Zoo erg heb ik van het
optreden van het publiek nog geen last gehad.
Maar wat thans gebeurt is erg genoeg.
Voor liefhebbers van natuurschoon staat na
aanvraag de toegang tot het terrein open.
maar voor het „groote publiek" moet ik tot
'het nemen van bovengenoemden maatregel
tot mijn spijt overgaan.
Van dezen kant mag de zaak ook wel eens
bekeken worden. Daar hebt u niet bij stilge
staan. Heeft een groot grondbezitter bij Epe,
die zijn honderden bunders openstelt voor het
publiek, mij ook nïet medegedeeld dat hij,
daar wandelend, gehoond en bespuwd is en
zijn dochter daar werd aangerand door wan
delaars? Met goeden wil begonnen, wordt
men helaas te gauw door de groote onbe
schaafdheid en het te groote besef van vrij
heid van het publiek teleurgesteld".
In een postscriptum merkt de inzender nog
op dat de bordjes „Verboden Toegang" niet
altijd zoo kwaad bedoeld zijn. Zij geven
het recht tot bekeuren als het noodig is.
Zijn de bordjes er niet,- dan staat men ge
heel machteloos tegenover ongewenschte be
zoekers."
Ziehier dus weer een oude klacht, in nieuwe
uitgave en komend van iemand waarvan mij
wel bekend is, dat hij ongaarne tot zulke
maatregelen zal overgaan, en zeker niet op
'grond van een enkele teleurstelling. Dat blijkt
dan ook wel uit zijn brief. Wij hoorden in
de laatste jaren veel minder van de „natio
nale baldadigheid" dan vroeger; na de lezing
van een klacht als deze is men geneigd tot
de sombere slotsom te komen, dat die ver
mindering dan waarschijnlijk alleen een ge
volg is vanhet afsluiten van steeds
meer duingebied en particuliere bezittingen.
Intusschen heeft die afsluiting ook tengevolge
dat het doorbrengen van vacantie in Eigen
Land steeds minder aantrekkelijk wordt.
Zooals ik in het vorige artikel al schreef
zijn het niet alleen de hoogere prijzen maar
ook wel degelijk de tallooze verbodsbepalingen
die zoovelen voortdurend naar het buitenland
drijven. Millioenen aan opgespaarde vacantie-
gelden worden daar besteed inplaats van in
Nederland, dat zelf „de nering" zoo brooa-
noodig heeft. De goeden die met de kwaden
moeten lijden bedanken daarvoor, en vluch
ten over de grenzen.
De geachte inzender betoogt dat op aan
vraag kaarten worden verstrekt, en dat Ver
boden Toegang-bordjes in vele gevallen niet
zoo kwaad bedoeld zijn. Ja, maar in welke?
En wat die aanvragen betreft: dat is een
voor dezen tijd van snelle-verplaatsing-per-
auto te omslachtige methode. Men komt er
gens in een mooie streek, zou er graag eens
wat rondwandelen en blijkt geen kans te heb
ben. Overal bordjes. Er zit niet anders op dan
maar weer in te steppen en verder te rijden.
Tien K.M. vr -"r een nieuwe poging het-
PROPAGANDAWEEK 16-24 September '33
OPENBARE VERGADERINGEN
Datum District
Maandag 16 Sept. Haarlem-Noord
(besloten)
Dinsdag 17 Sept. Haarlem-Centr.
Dinsdag 17 Sept. Zandvoort
Woensd. 18 Sept. Bloemendaal
Woensd. 18 Sept. Heemstede
Donderd. 19 Sept. Aerdenhout
Zaal
„Suisse"
Jansschouwburg
„Monopole"
„Vreeburg"
„Lommeroord"
„Boekenroode"
„Dreefzicht"
Spreker
C. STET.
W. O. A. KOSTER
Tj. O. v. d. WEIDE
C. J. H. BERLAGE
G. F. VLEKKE
H. C. WALRAVEN-
GOKKEL
C. J. HUYGEN
AANVANG 8.15 UUR.
DREEFZICHT".
Vrijdag 20 Sept. Haarlem-Zuid
OPENING DER ZALEN 7.30 UUR.
DINSDAG 24 SEPT. VROUWENVERGADERING in
Spreekster: Mevrouw DE RUITER.
Toegangsprijzen voor alle vergaderingen 20 cents. Werkloozen 5 cents.
Kaarten voor deze vergaderingen zijn verkrijgbaar aan de beide Kring-
huizen Florastraat 14 en Frans Halsplein 7; alsook bij Joh. Beekman.
Dr. Metzgerstraat 34, Zandvoort.
(Adv. Ingez. Med.)
zelfde resultaat. Na eenige van die ervaringen
geeft men het wel op.
Met erkenning van alle verdiensten die de
A. N. W. B. en de Ver. voor Vreemdelingenver
keer op dit gebied hebben, mag men toch de
vraag stellen, of het niet mogelijk zou zijn
uitbreiding aan de bestaande faciliteiten te
geven, en den toestand nog eens in zijn ge
heel te onderzoeken, rekening houdend met
de snelle bezoek-methoden die het tegen
woordige snelverkeer meebrengt. Wij zullen te
bevoegder plaatse daaromtrent eens inlich-
tingen gaan inwinnen en komen binnenkort
op het onderwerp terug.
R. P.
Plan voor gemeenschappelijk
mandaat over Abessynië.
De Negus zal er vermoedelijk weinig voor
voelen.
LONDEN, 10 September (Reuter). De
Geneefsche correspondent van de „Times"
meldt:
De algemeene grondslagen voor een
wellicht mogelijke regeling van de Abes-
synische kwestie nemen langzamerhand
duidelijker vormen aan. Naar verluidt
heeft de Britsche delegatie reeds een
gemeenschappelijk mandaat van den
Volkenbond over Abessynië voorgesteld.
Het is nog niet mogelijk te zeggen, weiken
vorm dit mandaat zou krijgen, of het direct
door den Volkenbondsraad door zijn eigen
Hoogen-Commissaris en ambtenaren uitge
oefend, dan wel of het tusschen de onder
teekenaars van het verdrag van 1906, d.w.z.
Frankrijk, Engeland en Italië, die dan uit
naam van den Volkenbond zouden optreden,
verdeeld zou worden.
Van Britsche zijde wordt slechts dit eene
voorbehoud gemaakt, dat Abessynië het plan
vrijwillig aanvaardt.
De correspondent voegt hier nog aan toe,
dat, naar verluidt, Laval en de Fransche
delegatie het bestuur van het plan hebben
toegegeven. De Franschen zouden derhalve
hun oorspronkelijke zienswijze hebben ver
anderd. volgens welke Italië alleen, met toe
stemming van den Volkenbond, een mandaat
over Abessynië zou dienen te verkrijgen.
Bovendien merkt de correspondent nog op
dat bepaalde teekenen erop wijzen, dat het
voorgestelde internationade mandaaat clen
Negus zeer weinig souvereiniteit zou laten.
Derhalve dient niet uit het oog te
worden verloren, dat hij het voorstel wel
licht van de hand zal wijzen.
„BOODSCHAP" VAN JULIUS STREICHER.
NEURENBERG, 10 Sept. Julius Streicher
heeft ter gelegenheid van den aanvang van
den rijkspartijdag de volgende boodschap ge
publiceerd
„De trouw aan den Führer en het geloof
aan zijn zending hebben het nationaal-socia-
lisme de overwinning gegeven, tot aan zijn
overneming van de macht in het derde rijk.
,De trouw aan den Führer en het geloof
aan zijn zending zullen het nationaal-socia-
lisme helpen ook de laatste overwinning te
bevestigen, de overwinning op den wereld
vijand Juda.
Dat de rijkspartijdag in 1935 wordt gehou
den temidden van een door joden opgerichte
wereld doet ons de grootte inzien van de taak
tot oplossing waarvan het lot het nationaal-
sociaiisme heeft uitverkoren."
KONDYLIS TREKT ONTSLAGAANVRAGE
WEER IN.
ATHENE, 10 Sept. Generaal Kondylis
heeft naar aanleiding van verschillende mu
taties zijn ontslagaanvrage ingediend.
De ministerraad heeft den toestand bestu
deerd en is van oordeel dat de situatie het
gevolg is van een misverstand, in verband
waarmede Kondylis zijn ontslagaanvrage
heeft ingetrokken. Tijdens de zitting van den
ministerraad ontstond in de wandelgangen
van het Huis van Afgevaardigden een twist,
waarbij generaal Panajotakos, die tusschen-
beide kwam om de orde te herstellen, licht
gewond werd.
Panajotakos is als commandant van het
legercorps vf -v.-:;?. door generaal Papagos.
Het Haarlemsche gemeente-
personeel.
Aanschrijving van den minister inzake
salariskorting.
Nader wordt bekend, dat de minister van
binnenlandsche zaken aan 200 gemeentebe
sturen een circulaire gezonden heeft waarin
in overweging gegeven wordt maatregelen te
nemen met ingang van 1 Januari a.s. een sa
larisverlaging toe te passen, in aansluiting
op de korting die het rijk zal toepassen op het
rijkspersoneel van ongeveer 5 pet. Men weet,
dat de regeering op het standpunt staat, dat
de salarissen van het overige overheidsperso
neel moeten aanpassen bij het rijkspersoneel.
Het betreft hier die gemeenten in welke
door een verlaging met 2 1/2 a 5 pet. de ge-
wenschte overeenstemming tusschen rijks- en
gemeentelijke salarissen na 1 Januari 1936 zal
kunnen worden bereikt.
De overige gemeenten, waarin de salarissen
reeds op zoodanig peil staan, dat verdere ver
laging niet wel mogelijk meer moet worden
geacht, vallen buiten deze circulaire.
Naar wij vernemen is deze circulaire van
den minister ook aan het Haarlemsche ge
meentebestuur gezonden.
Te Heemstede.
Ook te Heemstede is deze circulaire van den
minister ontvangen.
Te Bloemendaal.
Op dit oogenblik is de ministerieele aan
schrijving te Bloemendaal nog niet ingekomen.
ELECTRISCHE TREINEN HOEK VAN HOL
LAND—SCHIEDAM MOGEN 100 EN 95 KM.
RIJDEN.
Het A.N.P. meldt: De directie der Nederland-
sche Spoorwegen heeft bepaald dat de reizi
gerstreinen op het geëlectrificeerde baanvak
Hoek van HollandSchiedam vervoerd mogen
worden met een grootste snelheid van a) 100
K.M. in het uur, indien zij zijn samengesteld
uit electrisch materiaal, al of niet gekoppeld
aan vierassige wagens genummerd 5000 en hoo
ger, b) 95 K.M. in het uur, indien zij zijn sa
mengesteld uit electrisch materiaal, gekop
peld aan drie-assige post- of bagagewagens
genummerd 4000 en hooger en snelgoedwagens
genummerd 3000 en hooger.
Weldadigheid naar Vermogen.
In aansluiting op het stuk in ons vorig num
mer, een interview met den heer S. C. de
Haas van Dorsser, directeur van Maatschap
pelijk Hulpbetoon, over de Armenzorg te Haar
lem, verzoekt de voorzitter van de vereeniging
„Weldadigheid naar Vermogen" ons mede te
deelen, dat bij zijn vereeniging van een reor
ganisatie niets bekend is. Wanneer de ideeën
die de heer de Haas van Dorsser daarover in
dit interview ontwikkeld heeft, in officieelen
vorm bij Weldadigheid naar Vermogen ko
men, zullen deze de aandacht van het bestuur
hebben.
(De Graf Zeppelin zal dezer dagen
voor de honderdste maal den
oceaan oversteken.)
Wanneer je dit berichtje leest.
Dan wrijf je in ae oogen.
Is dat al honderd keer geweest,
't Is waarlijk omge-vlogen.
De Graf deed het zoo luchtig maar.
Zonder een grein sensatie,
En altijd kwam 't weer voor elkaar,
Een prachtige prestatie.
Wanneer een vlieger het eens doet,
Prijst men aan alle kanten,
Zijn zeer bijzonören heldenmoed
En ',t komt in alle kranten.
Graf Zeppelin gaat telkens weer
En maakt daarbij geen drukte,
Nu wordt het alweer honderd keer,
Dat het zoo rustig lukte.
En 't is nog maar zoo kort gelee,
Toen dachten talloos velen:
Zoo'n luchtkasteel over de zee.
Dat zijn maarluchtkasteelen.
De Graf liet ons het kunststuk zien
En 't past ons, hem te eeren.
Door hem tot Koning Zeppelin,
Der lucht te promoveeren.
P. GASUS.
(Adv. Ingez. Med.)
RADIO-DISTRIBUTIE IN DE
GEMEENTE HAARLEM.
WAT GEBEURT ER INDIEN EEN ABONNé
GAAT VERHUIZEN?
Een zeer groot aantal antwoordkaarten
stroomde reeds binnen en blijkens deze,
wenschte elke inzender bij de Radio-distri
butie te worden aangesloten. Het is ons thans
duidelijk; de Radiodistributie gaat in de ge
meente Haarlem in een -belangrijke behoefte
voorzien. Ten opzichte van een eventueele
verhuizing binnen de gemeentegrenzen
schijnen velen verkeerd te zijn ingelicht. Wij
brengen daarom het onderstaande ter alge
meene kennis.
Indien een abonné gaat verhuizen, ongeacht
naar welk gedeelte der stad, kan deze tegen
vergoeding van ƒ1.(één gulden) abonné
blijven. Het al dan niet aanwezig zijn van een
aansluiting in de nieuwe woning speelt dus
geen rol. Ingeval iemand, welke geen abonné
is, zich vestigt in een huis waar reeds een
aansluiting aanwezig is, ongeacht in welk
gedeelte der stad, kan deze tegen vergoeding
van ƒ1.(één gulden) als abonné worden
ingeschreven (bijzondere gevallen voor
behouden).
CENTRAAL RADIOBEHEER HAARLEM.
Tilburgsche staking duurt
onverminderd voort.
Ruim 4100 stakers.
TILBURG, 10 Sept. (A.N.P.) Vanochtend
heeft de staking in de wollen stoffenindustrie
zich wederom uitgebreid. Het aantal stakers
bedraagt nu volgens de werkgevers 4.179. Bij
de firma P. van Dooren, waar gisteren het
werk werd'hervat zijn hedenmorgen 58 man
niet aan het werk gegaan. Bij de firma Brands
en Zonen zijn 40 man en bij de firma Strater
zijn 20 man buiten de fabriek gebleven. Bij de
Tilburgsche kamgaren- en wollen stoffen-
fabriek zijn 30 arbeiders weer aan het werk
gegaan.
Het stakingscomité deelt mede dat heden
wordt voortgegaan met de steunuitkeering.
Hedenmiddag is er in den Stadsschouwburg
een bioscoopvoorstelling voor de jeugdige
stakers. Ook is begonnen met brooduitdeeling
aan de gezinnen der stakers.
Vanavond om 7 uur wordt wederom een
groote vergadering gehouden op de wielerbaan.
Het stakingscomité heeft nogmaals een be
spreking aangevraagd bij de fabrikanten.
ABESSYNIë BEREIDT ZICH VOORBeeld van een troepenschouw a
poorten van de hoofdstad Addis Abeba.
De Commissie van Vijf tracht een „Irak-op-
lossing" voor het Italiaansch-Ethiopische
conflict te vinden.
pag. 4
Lansbur.v blijft voorloopig leider der Labour-
fractie in liet Britsche Lagerhuis.
pag 4
25.000 man betrekken in Abessynië de verde
digingsstellingen.
pag. 4
Hooge boeten wegens autobusvervoer.
pag. 3
Nieuw Guinea wordt per vliegtuig in kaart
gebracht.
pag. 3
Laatste Berichten.
pag. 7
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Verboden toegang.
pag. 1
Dr. E. van Raalte: Geneefsche indrukken over
liet Italiaansch-Abessynisch conflict.
pag 4
Van onzen Londcnschen correspondent: We
tenschappelijk allerlei op 'n Britsche Con
ferentie.
pag. 5
Mr. J. H. van Gelderen: Wetswijzigingen om
ongelukken te voorkomen.
pag. 3
J. H. de Bois: Litteraire Kantteekeningen.
pag. 5
J. B. Schuil: Gezelschap Frits Schakels: „Hoe
bestaat 't?"
pag. 5
Bekende Haarlemmers: de heer O. A. Houwen.
pag. 3
DR. BENESJ, de Tsjechische minister van
buitenlandsche zaken, die tot voorzitter van
de Volkenbondsvergadering is gekozen.
Koningin ongesteld.
Terugkeer een dag later.
Naar wij vernemen is Koningin
Wilhelmina wegens lichte ongesteld
heid verplicht haar terugkeer een dag
uit te stellen. De Koningin en de
Prinses zullen Woensdagavond 11
September op denzelfden tijd in Den
Haag (ongeveer negen uur Holland
sche Spoor) aankomen.
Berucht Inbreker gedood.
Tijdens achtervolging neergeschoten.
TEGELEN, 10 September. In den afge-
loopen nacht zag een nachtwaker in de Spoor
straat een verdacht persoon; het bleek, dat hij
van het huis van den heer Dings een ruit had
ingedrukt. De waker waarschuwde onmiddel
lijk de politie, die den man nazette.
In de nabijheid van den Nachtegaalsweg
kon de vluchteling niet verder, daar hij voor
een sloot met prikkeldraadversperring kwam
te staan. De politie sommeerde hem te blijven
staan en de handen op te steken. Toen de man
hieraan niet voldeed, werden eenige schoten
gelost; een daarvan trof hem onder de ribben,
hij was bijna op slag dood.
Het bleek, dat men een berucht inbreker had
neergeschoten, namelijk den Pool Frans Pom-
meren, die als internationaal inbreker bekend
staat en reeds verschillende vonnissen achter
den rug heeft.
GOED NIEUWS.
WERKLOOSHEID NEEMT AF IN ENGELAND
Sedert Januari j.l. is het aantal werkloo
zen in Engeland afgenomen met 377.000. Vol
gens ramingen van het ministerie van Arbeid
waren op 26 Augustus 10.424.000 personen
tusschen 16 en 64 jaar tegen arbeidsrisico
verzekerd, d.i. 43.000 meer dan 22' Juli en
244.000 meer dan verleden jaar.
Per zelfden datum waren in Groot Brittan-
nië in het geheel 1 947.964 persoden als werk
loos ingeschreven, van wie 1 533.259 geheel
werkloos waren, dit was 24.977 minder dan
op 22 Juli en 188 614 minder dan verleden
jaar. In Augustus waren 22.000 jongelieden,
die pas de school hebben verlaten, voor het
eerst ingrschreven in de registers der werk»
'er. (A.N.P.)!
