Tweede Kamer overweegt
een verlaging der vaste lasten.
Is ingrijpen der overheid wel noodig?
De Verkeerswet
aangenomen.
Wij in den Haag
DONDERDAG 12 SEPTEMBER 1935
HAARCEM'S D A G B E 'A D
3
Of is devaluatie gewenscht?
Verschenen is het voorloopig verslag der
Tweede Kamer over het wetsontwerp: Bijzon
dere maatregelen ter verkrijging van verlaging
van sommige vaste lasten en van huren.
Van verschillende zijden werden tegen het
geen bij dit wetsontwerp wordt voorgesteld,
zeer ernstige bedenkingen ingebracht, ten
deeie omdat men van meening was, dat de
noodzakelijke aanpassing niet door wettelijke
maatregelen en in ieder geval niet door de
thans voorgestelde wettelijke maatregelen te
bereiken valt, ten deeie ook omdat men in
devalutatie zeker thans, den eenig mogelijken
weg tot het bereiken van een lager stabilisatie-
vlak zag.
Vele andere leden bleken met de regeering
van oordeel, dat de wetgever stimuleerend
behoort op te treden, teneinde de aanpassing
te bevorderen. Verscheidene der tot deze groep
behoorende leden waren van meening, dat dit
wetsontwerp onvoldoende is om het daarmee
beoogde doel te bereiken.
Sommige leden, tegenstanders van het ont
werp, wezen erop, dat de regeering er tot nu
toe niet in geslaagd is, de wenscheüjk genoem
de daling van de publieke uitgaven tot stand
te brengen. Deze leden waren van oordeel, dat
de regeering door de indiening van dit wets
ontwerp heeft getoond, de mogelijkheden, die
door zulk een ingrijpen geopend kunnen wor
den, te overschatten. O. m. wordt door maat
regelen als deze het credietwezen in ernstige
mate gestoord.
Zeer bedenkelijk achtten deze leden ook de
motiveering der regeering. n.l. dat in de ge
wijzigde levensomstandigheden voor den wet
gever voldoende grond ligt om burgerrechte
lijke overeenkomsten over de geheele linie aan
te tasten.
Andere leden brachten als bezwaar tegen
het ontwerp voornamelijk naar voren, dat voor
velen een aanmerkelijke daling van inkomsten
daarvan het gevolg zal zijn. Hierdoor zal de
werkloosheid toenemen.
Devaluatie de eenig bruikbare weg.
Volgens verscheidene leden zal in het kader
van het regeeringsbeleid, nadat dit ontwerp
wet zal zijn geworden, aan verdere maatrege
len niet te ontkomen zijn.
Er zijn naar hun overtuiging, slechts twee
wegen, weike thans gevolgd kunnen worden,
n.l. toepassing op zeer korten termijn van
consequente deflatie of van devaluatie. Wil
men deflatie toepassen als middel tot herstel,
dan moet deze in eens en over de geheele linie
worden toegepast. Dan' wordt de onzekerheid
weggenomen. Thans echter wordt een politiek
gevoerd, welke onrust en onzekerheid in stand
houdt en nog dagelijks vermeerdert. Het land-
bouwcrediet is reeds grootendeels vernietigd,
thans wordt ook het overige crediet bedreigd.
Naar de meening dezer leden zal men er
met dit wetsontwerp, dat voor de verlaging-
van de kosten van het levensonderhoud slechts
zeer weinig beteekenis heeft, niet komen. H.i.
is de eenig bruikbare weg onder de gegeven
omstandigheden die der devaluatie. Zij ver
klaarden overtuigd te zijn, dat ons land daar
aan op den duur niet kan ontkomen. En naar
hun meening verdient een vrijwillige devalua
tie verre de voorkeur boven een, die ons wordt
opgedrongen.
Vele andere leden verklaarden het uitgangs
punt der regeering, n.l. dat de aanpassing
van vaste lasten en huren aan een lager kos
tenniveau, door wettelijke maatregelen dient
te worden gestimuleerd, te kunnen aanvaar
den. Grond en rechtvaardiging voor een zoo
danig ingrijpen zagen zij in het algemeen be
lang', dat inderdaad kan eischen, dat onder
geheel andere omstandigheden aangegane
verplichtingen, in het bijzonder die van meer
duurzamen aard, niet ongewijzigd gehand
haafd blijven. Men was zich er daarbij echter
van bewust, dat de invloed van de overheid
op dit terrein binnen betrekkelijk enge gren
zen beperkt is. en evenzeer, dat de belangen
van hen die door de te nemen maatregelen
worden getroffen, zorgvuldig tegenover elkaar
behooren te worden afgewogen en getoetst
aan het algemeen belang.
Verscheidene leden waren er over teleur
gesteld dat het ontwerp ten aanzien van de
verlaging der vaste lasten niet méér bevat.
Zij wezen er op, dat van de werking der
voorgestelde maatregelen het bedrijfsleven
zelfs uitdrukkelijk wordt uitgesloten.
Maatregelen ter verlichting der vaste las
ten. maar dan over de geheele lijn en met al-
gemeene economische werking achtten de
hier aan het woord zijnde leden steeds drin
gender geboden. Noodig is een complex van
maatregelen, waardoor ons volksleven met één
slag op een lager stabilisatievlak gebracht
wordt.
De huidige Regeeringspólitiek brengt, zoo
meenden zij, ons volk niet als geheel op een
lager vlak; zij heeft slechts ten gevolge, dat
in het vlak, waarop wij ons thans bevinden,
gaten worden geboord, waardoor telkens groo-
tere of kleinere groepen der bevolking omlaag
tuimelen.
Wil men de aanpassing consequent voort
zetten, aldus vervolgde een groot deel van
deze leden, dan kan men verder aan een ver
mindering van de hoofdsommen niet ont
komen.
Enkele leden vroegen in het bijzonder de
aandacht voor de positie der gemeenten. Bij
dit ontwerp wil de regeering voor millioenen
aan jaarlijksehe inkomsten aan de gemeenten
ontnemen, zonder dat zij eenigen maatregel
voorstelt ter verlichting van de uitgaven aan
rente en aflossing, waarvoor de gemeenten ge
plaatst zijn.
Daar de meeste gemeenten vrijwel aan de
grens van de toegestane belastingheffing zijn,
zullen zij het te verwachten gat in de begroo
ting wel moeten stoppen door nieuwe verla
gingen van loonen en steunuitkeeringen en het
stopzetten van gemeentelijke bemoeiingen.
Voorts waren zij van meening, dat een huur-
verlaging met 20 pet. niet voor alle gevallen
voldoende is en dat ook de rentevoet nog
verder zal moeten dalen dan tot 4 pet., terwijl
zij een hypotheekrente van 4 3/4 pet. in ieder
geval te hoog achtten.
Weer andere leden verklaarden zich niet
alleen met de grondgedachten, doch ook met
de uitwerking van het wetsontwerp in hoofd
zaak te kunnen vereenigen.
De Regeering doet al het mogelijke om tot
een voldoende verlaging van de publieke uit
gaven te geraken. Daarmede komt men er
echter niet. Ook de vaste lasten, welke de
overheid niet zelf oplegt en ook niet zelf
rechtstreeks in de hand heeft, moeten worden
verminderd.
Verscheidene van de leden, die zich in hoofd
zaak met het wetsontwerp konden vereenigen
of het althans als een eersten stap in de goede
richting beschouwden, meenden, dat het eigen
lijk overbodig was, thans opnieuw een debat
over de al of niet wenschelijkheid van deva
luatie te gaan voeren.
Juist omdat aan devaluatie zoovele bezwaren
verbonden zijn. juichten deze leden het toe,
dat de regeering bereid is, de medewerking
der Staten Generaal te vragen om langs an
deren en huns inziens beteren weg een verla
ging van de vaste lasten te verkrijgen. Zij von
den daarin aanleiding, de regeering bij haar
streven krachtig te steunen.
EERSTE KAMER.
Ook de Scheepvaart kwam
ter sprake.
De Senaat heeft gezellig en In goede stem
ming vergaderd.
De goede stemming werd in de hand ge
werkt door de omstandigheid, dat het wets
ontwerp inzake regelen nopens het verkeer
op de wegen met vrijwel algemeene en on
voorwaardelijke instemming kon worden be
groet.
En wel omdat de wet, tengevolge van de
veranderingen, in het ontwerp aangebracht
door het overleg tusschen Regeering en Twee
de Kamer, inderdaad vrijwel een algemeene
verkeerswet zal zijn, als de algemeene maat
regelen het bestuur ter uitvoering van de wet
maar zooveel mogelijk in die richting zullen
gaan. En dat zulks het geval zal zijn, daarop
wordt, in verband met de toezeggingen van
Minister Van Lidt de Jeude, vertrouwd.
Inmiddels werden tal van wenschen geuit,
waarvan verwezenlijking wordt verwacht per
algemeene maatregel.
De heer Jansen de Limpens wil de maxi
mum-snelheidsbepalingen tot het uiterst mi
nimum beperkt zien en ook de voetgangers,
die de verkeersveiligheid in gevaar brengen,
strafbaar stellen.
De heer Ter Haar bracht het tot een ver
langlijstje met twintig cadeautjes.
Zoo wilde ook hij de voetgangers te lijf
zien gegaan met bepalingen, o.a. met het
voorschrift om alleen gebruik te maken van
de voetpaden. En dan bedacht hij ook de
wielrijders heel royaal; o.m. met het verplicht
gebruik van de rijwielpaden, met een rood
achterlicht, met verschuiving naar den rech
terkant van den weg. Verder kwam hij vóór
den zooveelsten maal met zijn verlangen, dat
het verkeer op de hoofdwegen voor zal gaan
bij het van rechts komend uit zijwegen. En
dan dient ook genoemd zijn aandrang naar
uniforme parkeervoorschriften.
De heer Gelderman trad op als pleitbezor
ger voor een veilig-verkeersopvoeding op de
scholen en voor een verplichte verzekering te
gen wettelijke aansprakelijkheid.
Vrijwel langs den Minister heen ging het
verzet van den heer Kolff tegen de omkeering
van den bewijslast en de gesplitste bekente
nis, die speciaal, in afwijking van de gebrui
kelijke procedure, gelden bij schulddelicten,
waarbij motorrijtuigbestuurders betrokken
zijn. De Minister had het langs zich heen la
ten gaan omdat de wakkere oude heer van
Sasse van IJsselt de verdediging van de
systemen op juridische en vooral op practi-
sche gronden voor Z.Sx. kwam voeren.
De Minister vertelde, dat hij ernstig reke
ning zal houden met de geuite verlangens,
waarvan de meeste zijn instemming hebben.
Alleen voor het roode achterlicht aan fietsen
gevoelt hij niet veel. Hij wil het althans eerst
nog eens probeeren met een goeden reflector
en een wit achterspatbord.
De heer Gelderman werd gelukkig gemaakt
met de mededeeling, dat een verplichte ver
zekering tegen wettelijke aansprakelijkheid
in ontwerp gereed ligt.
Het ontwerp werd aangenomen zonder
hoofdelijke stemming.
Vrij veel welsprekendheid werd besteed aan
onze zeescheepvaart, naar aanleiding der be
handeling van het wetsontwerp betreffende
het verleenen van rentelooze voorschotten ten
behoeve van de zeescheepvaart.
De heer Wibaut was bang. dat de Regeering
te aarzelend, te commercieel zal te werk gaan
met haar hulpverleening in dringenden
nood.
En met warmte drong hij aan op door
tastendheid en flinkheid.
't Spreekt vanzelf, dat ook de heer Wibaut
verontrust bleek door de geruchten, dat de
nieuwe „Statendam" in Engeland zou worden
gebouwd. En met genoegen en instemming
hoorden we hem er op aandringen, dat het
schip in ieder geval in ons land zal worden
gebouwd.
Verder vroeg de afgevaardigde, dat bij
zondere aandacht zal worden geschonken aan
de pensioensverplichtingen van de Holl.
Lloyd ten aanzien van haar personeel.
En dan achtte hij de regeling in den geest
van samenwerking in de verhouding tusschen
Holl. Lloyd e i RotterdamZuid-Amerikalijn
zeer wel mogelijk. Als maar de verouderde
Lloyd wordt gereconstrueerd.
Volgende redenaars bleken van hetzelfde
of althans vrijwel hetzelfde gevoelen.
't Waren de heer Ter Haar, die vooral
aandrong op spoedig en flink helpen en de
heer Droogleever Fortuyn, die daarbij nog
de belangen der kleine zeescheepvaart onder
de aandacht der Regeering bracht en speci
aal hulp vroeg bij de moderniseering der
handelsvloot.
Plet antwoord van minister Gelissen was
bevredigend en bemoedigend,
Hij stelde voorop dat de Regeering bij
haar zoo krachtig mogelijke liulpverleening
steeds zooveel spoed zal betrachten, dat de
hulp nooit te laat zal komen.
Het is dan ook niet onmogelijk, dat ook
de kleine zeescheepvaart zal worden ge
steund.
Er wordt gewerkt om een systeem voor
modemiseering van de handelvlcot, neer
komende op het uit de vaart nemen van twee
oude schepen tegen het steunen van den
bouw van één nieuw schip.
Er zijn besprekingen gaande inzake een
regeling van het goederenvervoer tusschen
Nederland en Zuid-Amerika. waarbij een bil
lijke verdeeling van het beschikbare tusschen
Amsterdam en Rotterdam zal worden in acht
genomen.
De Minister erkende nos eens. dat de ont
slagen employés een recht hebben op pen
sioen. Evenwel vloeit uit het feit van de
steunverleening voor de Regeering niet voort,
dat de Regeering de uitkeeringsverplichting
zou moeten overnemen. Wel echter zal zij
alle middelen aanwenden om een bepaald
bedrag te kunnen uitkeeren. En de Minister
meent een weg te hebben gevonden.
Wat den bouw van den „Statendam" be
treft. ook de Minister meent dat het nieuwe
schip in Nederland moet worden gebouwd,
als het mogelijk is. En nu worden Engelsche
offerten en Nederlandsche offerten met el
kaar vergeleken en wordt de kostprijs be
rekend. Terwijl de Regeering bereid is a fonds
perdus een overbruggingsbedrag te geven,
een renteloos voorschot en een rentedragend
voorschot tegen lage rente. Mocht blijken
dat de Nederlandsche werven voldoende van
werk zijn voorzien of dat de bouwsom zoo
hoog zou moeten zijn dat de exploitatie niet
rendabel is te maken, dan zou de bouw in
Engeland toch dienstbaar kunnen worden
gemaakt aan de Nederlandsche werkvoor
ziening door de betaling aan Engeland te
doen geschieden in goederen, waarin veel
arbeid is besloten.
De Kamer was voor het laatst in dit zit
tingsjaar bijeen.
Het nieuwe Kamerjaar gaat
weer beginnen.
De Tweede Kamer is bijeengeroepen tegen
Dinsdag 17 September te 4 uur. Aan de orde
is de aanbieding der rijksbegrooting voor 1936
en het opmaken van de nominatie voor het
voorzitterschap.
Inbreker zocht watertje om te
visschen.
Helaas in het huis van een politieagent....!
Het inbrekersvak heeft zijn groote moei
lijkheden, zijn risico's en zijn ups en downs,
wat betreft de opbrengst van een nachtelijke
excursie. Maar ook het noodlot speelt zijn rol
in het leven van den inbreker, het domme
noodlot dat in een Julinacht een dief een be-
geerig oog liet slaan op de bezittingen van
een politieagent,
In het holst van den nacht merkte de agent
Noordijk. die aan den Ringweg te Amsterdam
woont, dat een van zijn natuurlijke vijanden
poogde het raam van de bijkeuken op te
schuiven.
„Halt, politie" klonk het door den donke
ren nacht; de inbreker dacht er anders over
en ging er van door. Een revolverschot kon
hem niet tot staan brengen.
De agent en zijn vrouw konden een tamelijk
volledig signalement van den vluchteling ne
men en nog dienzelfden nacht hield de po
litie een bekenden inbreker aan, die op ver
dachte wijze in de buurt rondzwierf.
Vandaag zat hij voor de negende maal
in het verdachtenbankje.
„Wat deed diep in den nacht op straat",
vroeg de president.
..Edelachtbare, dat zal ik U vertellen; ik
zocht een vrij vischwatertje".
„Bent U daar den heelen nacht mee bezig
geweest?"
..Ja. dat is niet zoo erg gemakkelijk te vin
den. Edelachtbare".
..Waar waren uw hengels?"
„Ik zocht immers alleen maar een vischwa
tertje
..En daarvoor had U zeker handschoenen en
een zaklantaarn noodig," meende de presi
dent.
Agent Noordijk en zijn vrouw verklaarden,
dat zij verd. niet pertinent herkenden; wel
kwamen zijn houding en gestalte overeen met
die van verd
Een seinhuiswachter in de nabijheid van de
woning had dien nacht bezoek gehad van den
verdachte. Hij had geinformeerd naar een
„vischwatertje".
De Officier van Justitie, Mr. van Arkel,
achtte de poging tot diefstal met Inklimming
bewezen.
Reeds herhaaldelijk is hij wegens inbraak
veroordeeld tot zware gevangenisstraffen: in
totaal heeft hij negen jaar in de gevangenis
gezeten en drie jaar in Veenhuizen.
Spr. requireerde een gevangenisstraf van
twee jaar.
De verdediger, mr. Th. Eskens. was van
meening dat het bewijs in deze zaak zeer
zwak is.
MGR. DR. J. DE JONG TOT BISSCHOP
VAN UTRECHT GEWIJD.
In strengen eenvoud is de plechtige bis
schopwijding van den coadjutor van den
Aartsbisschop van Utrecht, Z. H. Exc. mgr dr.
J. de Jong geweest. Overeenkomstig het ver
langen van den wijdeling was rekening ge
houden met den précairen gezondheidstoe
stand van den Aartsbisschop, alsmede met de
moeilijke tijdsomstandigheden en waren geen
uitnoodigingen gericht tot burgerlijke en
slechts enkele tot kerkelijke autoriteiten.
ONGELUK AAN BOORD VAN EEN
TORPEDO-JAGER.
Aan boord van de Amerikaansche torpedo
jager Mac Donough, welke ligplaats heeft aan
den steiger van de Holland-Amerikalijn. is
een der opvarenden met zijn arm in een ma
chine bekneld geraakt. Hij is in het Binnen
gasthuis verbonden, waarna hij zich weer naar
het schip kon begeven.
's Avonds luider muziek in de
huiskamers.
Hilversum-kort op 60 K.W.; overdag op
15 K.W.
De omroepvereenigingen zullen van Zondag
15 September af te 18 uur Amsterdamsche
Zomertijd, (17 uur Amsterdamsche Winter
tijd) gedurende de avonduren van den ver
sterkten kortegolf-zender gebruik maken.
Overdag zal worden uitgezonden met een
antenne-energie van 15 K.W. en 's avonds met
tenminste 60 KW. antenne-energie.
De uitzendingen met den versterkten zen
der zullen geschieden in Januari van 15 uui
Amsterdamsche wintertijd af, in Februari
van 16 uur A. W. T„ in Maart van 17 uur A.
W. T„ in April van 18 uur A. W. T. in Mei
van 19 uur A. W. T„ in Juni van 20 uur A.W.T.
in Juli van 20 uur A. W. T.. in Augustus van
19 uur A.W.T in September van 17 uur A.W.T
in October van 1G uur A.W.T., in November
van 15 uur A.W.T. en in December van 15
uur A. W. T.
Beginnen te winteren.
De vijftiende September is de officieele
sluitingsdatum van het Scheveningsche
seizoen. Dat wil zeggen, dat dan de laatste
hotels en hotelletjes dicht gaan en dat de
pensionhoudster gaat narekenen hoe groot de
verdienste ofhet verlies, is geweest van
dat zij de mooie kamer heeft verhuurd aan
vreemde menschen met veel eischen en wei
nig betalingscapaciteit. De vijftiende Sep
tember dat wil zeggen dat zelfs de Kur-
zaal sluit, waar Schuricht en Neumark het
Residentie-orkest triomfen hebben doen be
leven; voor altijd volle zalen, triomfen cie
hun vriendelijk hoogtepunt hebben gevon
den jongstleden Dinsdagavond op een bene
fiet-concert voor het geliefde orkest zelf;
een avond met een zéér bijzonder cachet,
omdat, na de pauze, alle heeren zich ge
stoken hadden in historische costuums uit
den tijd van vader Haydn en zijn muziek met
charme en verve speelden in de bekoorlijke
omlijsting van een hof-tafereeltje. Schuricht
was geheel als Haydn zelf gekleed en ge
grimeerd. Kunt ge u zóó iets voorstellen van
Mengelberg? Het mag hier bij het scheiden
van de markt wel eens gezegd worden hoe
dankbaar duizenden de directie van de
Maatschappij Zeebad Scheveningen zijn, dat
zij hen in staat stelt voor werkelijk een
kleinigheid gemiddeld nauwelijks twee
kwartjes per avond iederen dag gedurende
het geheele seizoen een waarlijk eerste-rangs
artistieke prestatie te genieten.
Al moge het Scheveningen niet zoo bijster
naar den vleeze gegaan zijn dit seizoen, het
Kurhaus heeft van de malaise, althans van
inzinking van de belangstelling, niet te
lijden gehad. Integendeel," het is een der
voornaamste centra van onze badplaats ge
worden. De frivoliteit, het luchtige vermaak
is er. helaas, een beetje af en zonder dat
is Scheveningen eigenlijk Scheveningen
niet. In zoo'n zonnige, luchtige plaats komt
de cultuur eigenlijk een beetje achteraan.
Maar in onze badplaats was dat in feite niet
het geval en een groot gedeelte van de
Haagsche bevolking en een klein gedeelte
van de vreemde gasten ook wel, heeft oprecht
en dankbaar genoten, van dit mooie, gemak
kelijk bereikbare cultuurcentrum aan zee.
dat onze Kurzaal is.
Zondag gaan ook die deuren dicht en dan
is Scheveningen dood; de badplaats ten
minste, want overigens in het niet-badplaats
gedeelte, in het eigenlijke dorp, dat tot de
gemeente 's Gravenhage behoort, gaat het
gewone drukke leven zijn gang en dat leven
breidt zich steeds meer uit. Er komen héél
wat Hagenaars in Scheveningen wonen en
ook tal van Rotterdamsche zakenlieden heb
ben er hun haardsteden gebouwd. Zoo wordt
het echt een stukje Den Haag, en menigeen
van de permanente bewoners zal u geestdrif
tig vertellen hoe heerlijk het er is, juist des
winters, wanneer de zee er op haar mooist
is en het strand, op een kouden, frisschen
morgen verzaligd in het zwakke zonnetje
ligt, breed en hard en fijn om te wandelen.
Doch ik wilde u gaan vertellen dat wij in
Den Haag nu gaan winteren en dat wij ons
voorbereiden op den ..Season" met zijn mon
daine en kwasi-mondaine hoogtepunten.
Wanneer The House of Lords, de aardige
bar van Central, weer opent „geheel nieuw
gerestaureerd", dan is dat het teeken dat
het spel weer kan beginnen. Die aardige
dans-, cocktail- en eetgelegenheid houdt zich
goed staande als eenige openbare uitgangs
gelegenheid waarin ..men" komen kan. De
Haagsche „men" is tamelijk kieschkeurig. Hel
eene is te ordinair, het andere te frivool, het
derde te burgerlijk The House of Lords is
geen van drieën (in de oogen van den Haag-
schen „men"!) en de directie van dit ge
zellige tentje weet dat op bewonderenswaar
dig-tactvolle wijze zoo te doen blijven.
„Dames-alleen" worden er ten strengste
geweerd; het behoort tot de conventies-van-
het-huis dat men er alleen „met z'n eigen
tafeltje" danst, al te groote luidruchtigheid
is er niet veroorloofd en zoo blijft het als de
Haagsche „men" het gaarne ziet: een beetje
hypocriet, een tikje kwasi-in-alles, maar toch
gezellig.
Zeker nu de „algeheele restauratie" een
antiek tintje aan de smalle pijpela gegeven
heeft. Met allersnoezigste looze venstertjes
met heusche gordijntjes ervoor, met ..perka
menten" lampekapjes en tin en kaarsen,
enfin, die gezegende kitsch die tegenwoordig
mooi gevonden wordt. Het typische House of
Lords-publiek zal de metamorfose weten te
waardeeren! Over dat publiek valt héél wat
te zeggen. Over alle Haagsche publiek
trouwens. Ik zal dat binnenkort wel eens
trachten te doen. Maar gemakkelijk is dat
niet. Het typische zit immers juist in het
uiteenloopende: van den gezantschapsraad
graaf Die, tot den winkelbediende Jan Zoo
met zijn meisje, Zus. Dat- (die het leuk vindt
als zij voor een rijke jonge dochter wordt
aangezien)van den gefortuneerden mr. X.
tot den man met het ééne nette pak, die in
de automatiek is gaan eten om een gulden
voor 'the House over te houdenge moet
het gezelschap kénnen om het te leeren waar
deeren of verachten, doch in ieder geval om
er het bijzondere en specifiek Haagsche van
te kunnen zien.
Al verbeelden Jan Zoo en Zus Dat zich, dat
The House het allermondainste den Haag re
presenteert, de gezantschapsraad weet wel be
ter. Hij weet dat het wèrkelijk-mondaine in
deze stad, zooals trouwens overal elders in
Nederland, zich slechts openbaart achter de
particuliere huisdeuren van den Vijverberg en
den Voorhout, waar de gezanten wonen en de
luttele Haagsche families die hooge maat
schappelijke positie aan dikke stamboomen en
een lijvige effecten-portefeuille aan zin tot
luchtig vermaak paren. Ook over d i t echt
Haagsche publiek valt véél te zeggen. Voor
loopig zij slechts geconstateerd dat vele
„eerste families" eenvoudig leven en zich liever
wijden aan allerlei ernstiger bezigheden, dan
soirees te ofganiseeren.
Het voorbeeld dat ons Koninklijke Hof in
dezen geeft is allerminst zonder navolging
gebleven
Wanneer het winteren gaat, herleeft ook
de Lange Houtstraat, waar de echte „tenten'
met felle neon-letters den zoeker naar een on
zeker soort vermaak binnen hun muren trach
ten te lokken. Le Berry, Deca-Claridge
Atlantic, Haeck dat zijn de gelegenheden,
waar ruimere maatstaven-der-moraal wor
den aangelegd dan in The House of Lords,
waar het luider, minder hypocriet en vroolij-
ker toegaat. De goede kenner van het Haag
sche leven en de Haagsche menschen, kan u
vertellen dat die „vroolijkheid" wel eens héél
armoedig en héél triest is. Den fuivenden pro
vinciaal moge het al toeschijnen dat het
hier, bij het kweelen der Hongaarsche en Roe-
mrc ische violen en het stampen van de jazz,
ra werkelijk een paradijs van zorgeloosheid
Een halve eeuw geleden
Uit Haarlem s Dagblad van 1885.
12 September:
Het bezoek aan de badplaats Zand-
voort was gedurende dit jaar grooter
dan in het vorige, dat evenwel, wat
weersgesteldheid betrof, zooveel gun
stiger w-as. In 1884 vertoefden te Zand-
voort. volgens een opgaaf in de „Zandv.
Badcourant", 1760 badgasten met
165 dienstboden: terwijl die getallen
voor dit jaar bedragen 1992 badgasten
met 193 dienstboden, totaal 2185.
Dit jaar werd Zandvoort bezocht o.a.
door de Keizerin van Oostenrijk, Prins
en Prinses Gortschakof met hun kin
deren, Grootvorst en Grootvorstin Wla-
dimir. de Hertogin van Edinburg. De
meesten van dezen hielden verblijf in
Hotel „Kurzaal".
Door onze lens gesnapt
W. A. J. van de Kamp.
De heer W. A. J. van de Kamp w;erd 17 Maart
1862 geboren. Na eenigen tijd bij de politie te
Rotterdam te zijn geweest kwam hij in 1887
naar Haarlem als eigenaar van het Hotel St.
Jan aan den Jansweg, waarvan hij vele jaren
de leiding heeft gehad. Hij stelde altijd veel
belang in de publieke zaak en 12 Juli 1899
kreeg hij zitting in den Gemeenteraad, als ge
volg van de samenwerking der door hem op
gerichte Kiesvereeniging „Burgerplicht" en
de A. R. en R.K. Kiesvereenigingen. Niet min
der dan 34 jaren was hij als zoogenaamde
„wilde" lid van de Haarlemsche vroed
schap; tot 1 September 1931. Bij zijn zilveren
jubileum als raadslid op 12 Juli 1924 viel
hem een hartelijke huldiging ten deel.
Geruimen tijd was de heer v. d. Kamp lid
van het Burgerlijk Armbestuur te Haarlem;
ook is hij administrateur geweest van de Haar
lemsche Handelsvereeniging.
Na zijn aftreden als raadslid werd hij be
noemd tot Ambtenaar van den Burgerlijken
Stand, alhier, welke functie hij nog vervult.
is, wie dit alles ként proeft een minder para-
dijzige sfeer. En de ondergeteekende ontwaart
temidden van de ongebonden luidruchtig
heid dier lokalen, menig vrouwen-gelaat, dat
hij er, in zijn plezierigen Leidschen studen
tentijd. nu al w-eer vijftien jaar geleden, óók
al zag. Het is hier niet de plaats om uit te
weiden over de tragiek die achter die lachen
de maskers schuilt, doch geconstateerd mag
zij wel worden. Er is een zeker aantal Hage
naars en Haagschen, dat dag-in dag-uit de
zelfde trieste tournée des grand-ducs om deze
gelegenheden maakt. Zij kunnen, om de een
of andere psychische of materieele reden,
niet meer zonder deze sfeer en zij zijn het die
de vaste, de zéér vaste, clientèle van deze ze
vende hemels op aarde vormen. Wie dat weet
en ziet, bekijkt de lokkende vreugde daar met
andere oogen.
Wij gaan winteren en het leven van den
Haag concentreert zich op de kleine city van
deze zéér uitgebreide stad. Het Buitenhof op
de eerste plaats. Dat wordt óns Rembrandts-
plein. De Old Dutch beleeft er zulk een feno
menaal succes ('s morgens, 's middags,
's avonds is het er stampvol en ook als restau
rant is het in trek) dat de navolgers opko
men: koortsachtig wordt, eenige huizen ver
der, aan de Scotch Inn getimmerd, die over
eenige dagen zijn deur zal ontsluiten. En het
oude, deftige, smakeloos-pompeuze en bar-
vervelende restaurant De Twee Steden her
rijst uit den dood als een vierkant-zakelijke,
economisch èn architectonisch punctueel-
uitgebalanceerde Cinéac. „De reis om de we
reld in vijftig minuten", waar ééns oude da
mes en wei-gemanierde meneeren een feest-
menu a zes gulden verorberden.... Zoo gaat
dat
Van het wintersche den Haag is zoo véél te
zeggen, wat ik u ook allemaal nog zeggen zal.
Want den Haag is, anders dan vele niet-
Hagenaars wel gelooven, een héél merkwaar
dige en bijzondere stad. Omdat de felle con
trasten die het oplevert bijna alle voor zoo
ver het 't u i t e r 1 ij k e leven betreft schuil
gaan achter den schijn. Omdat gij, vreem
deling, evenals menige Hagenaar zelve trou
wens, niet weet dat gindsche chique meneer,
die even eenvoudig als duur is gekleed en be
scheiden zijn kleintje koffie drinkt een zéér
dubieuze figuur is en dat deze deftige dame
met goede manieren en echte juweelen, er
gens in een kabinetje van tien gulden in de
maand woont en van een extraatje gaat pro-
fiteeren door een afgepast kopje thee in Re-
gina te gaan drinken.
In Amsterdam hebben de laagste elementen
der samenleving een geruite pet op, bij ons
een Stetson.
En daarin zit het merkwaardige van onze
merkwaardige stad.
Daar hoop ik u méér van te vertellen.
Mr. E. ELLAS.
