1
.GEVAARLIJKE BOCHT
nare Hoofdpijn
Per Zeppeli
in
den Oceaan over.
VRIJD'XG Ï3 SEPTEMBER '1935
HA'AREEM'S DAGBEAD
STADSNIEUWS
ARROND. RECHTBANK.
INBRAAK TE HILLEGOM
In den nacht van 4 op 5 Augustus werd in
gebroken in een woning te Hillegom. De dader
had zich toegang tot de woning verschaft
door verbreking van een raam in de bijkeu
ken. Bij het politieonderzoek bleek, dat op het
raamkozijn vingerafdrukken waren achter
gebleven en bij vergelijking van deze met zich
op het politiebureau te Hillegom bevindende
vingerafdrukken, kwam de politie tot de con
clusie. dat ze afkomstig waren van zekeren
S. een persoon, die reeds herhaaldelijk voor
misdrijf was veroordeeld. Deze persoon werd
aangehouden en ontkende in Hillegom geweest
te zijn, maar toen hem over de vingerafdruk-
ken werd gesproken en dat een agent van
politie hem in den genoemden nacht te Ben-
nebroek had gezien, nam hij zijn draai en deed
het navolgende verhaal.
In-.dien nacht -was hij per fiets van Haar
lem naar Hillegom gereden en bij het passee-
ren van het huis, waar later ingebroken is,
ging hij het erf op met de bedoeling aan een
natuurlijke behoefte te voldoen.
Op het erf gekomen werd hij verrast door
de komst van een gemaskerd man. die hem
waarschuwde te vertrekken, want- het- terrein
was niet veilig. Hij zag toen, dat een ruit in de
bijkeuken was gebroken en zonder er bij te
denken greep hij het raamkozijn vast. Daarop
ging hij weg, maar te Bennebroek zag hij een
agent van politie voor- zich uit fietsen en hij
bedacht toen hoe dom hij was geweest om het
raamkozijn beet te pakken, waarom hij het
geraden vond den agent te ontwijken, wat hij
dan ook deed.
Gebleken was, dat uit het huis te Hillegom
uit een buffet een bankbiljet van f 10 en eenig
zilvergeld was gestolen.
Bedoelde persoon stond thans terecht en
bleef bij zijn verklaring volharden.
De bewoonster van het huis zei, dat zij
iemand in haar woning had hooren loopen en
geld uit haar buffet vermiste. De inspecteur
van politie uit Hillegom deelde mede, dat hij
vingerafdrukken had gevonden, terwijl de
heer Vos van de Haarlemsche politie als des
kundige getuigde, dat de gevonden vinger
afdrukken afkomstig waren van verdachte.
Voorts verklaarde de agent Pijnappel uit
Bennebroek, dat hij een persoon, geheel over
eenkomende met verdachte, op den weg had
gezien.
De officier van justitie vond het verhaal van
verdachte onwaarschijnlijk en eischte tegen
den man, die reeds 8 maal voor misdrijf is ver
oordeeld, 2 jaar en 6 maanden gevangenisstraf
INBRAAK BIJ DEN BURGEMEESTER VAN
BENNEBROEK.
In den nacht van 6 Augustus werden door
de politie van Heemstede op den openbaren
weg r.og twee jongemannen aangehouden, die
een koffer en een actetasch droegen. Het bleek
dat deze zilveren lepels en vorken, een gra-
mofoon, een revolver en nog meer goederen be
vatten en de jongens bekenden terstond, dat
zij alles gestolen hadden uit een villa te Ben
nebroek,-Inmiddels had de politie aldaar ont
dekt, dat ingebroken was in de tijdelijk onbe
woonde villa van den burgemeester en de goe
deren bij de jongens bevonden, bleken uit die
woning afkomstig te zijn.
Thans stonden de twee jongens terecht;
het waren een paar 20-jarige Amsterdammers
die nog nooit veroordeeld warem
Zij verklaarden thans Amsterdam verlaten
te hebben met misdadige, maar niet nader
- omlijnde plannen. Zij kwamen als blinde
passagiers met een auto te Haarlem en gingen
te voet verder. Bij het passeeren van een
villa te Hillegom zagen zij. dat dit huis blijk
baar onbewoond was en toen besloten ze bin
nen të gaan. Ze klommen op het dak en
kwamen door een luik binnen, waarna zij den
boel overhoop haalden en vertrokken met
medeneming van de goederen, waarmee ze
zijn aangehouden.
De officier van justitie prees de activiteit
van de Heemsteedsche politie, waardoor het
mogelijk is geworden de daders onmiddellijk
te achterhalen. Tegen verdachten die niet
ongunstig bekend .*éaan, maar wat stuurloos
zijn, eischte de officier een jaar gevangenis
straf met aftrek van het voorarrest.
De verdediger Mr. Van Wijk pleitte cle
mentie.
Zijn schoonvader gestoken.
Het boterde niet tusschen een schoonvader
en schoonzoon te Zaandam en meermalen
was het ruzie.
Op een dag bevond de schoonvader zich weer
bij de schuit van den schoonzoon en van
woorden kwam het tot daden, zoodat de een
zich met een plank wapende, de ander met een
zwabber. Hierbij bleef het echter niet. want
de schoonzoon trok opeens een dolkmes en
onder het geroep „ik zal je doodsteken",
maakte hij werkelijk een steekbewegïng. waar
bij de schoonvader in den rug werd ge
troffen.
Nu stond de schoonzoon voor poging tot
doodslag terecht. De schoonvader verklaarde
een steek in de buik en een in den rug te
hebben ontvangen, waarvan de eerste niets te
beteekenen had. doordat het mes afstuitte op
een sigarendoosje, doch de steek in den rug
was ernstiger, ofschoon niet levensgevaarlijk.
Getuigen bevestigden de steekpartij en ver
dachte erkende gestoken te hebben.
De Officier achtte poging tot doodslag aan
wezig, gezien het soort mes en de geuite be
dreigingen en eischte 3 jaar gevangenisstraf
met onmiddellijke gevangenneming, omdat
hij vluchting niet buitengesloten acht.
De verdediger Mr. J. C. Baron achtte het
feit niet zoo ernstig en vond veel eigen schuld
bij den gestokene, die het verdachte lastig
maakte, waarom hij aan drong op een veel
mildere straf.
De rietzodde.
Een rietzodde is een moerassig met riet
begroeid en door den rietgroei ontstaan stuk
land, dat aan het vasteland is vastgehecht,
maar door storm, strooming of dergelijke
oorzaak kan losraken en op drift gaan. Het
spreekt, dat dergelijke stukken voor de
scheepvaart eenig gevaar opleveren, vandaar
dat men ze. als ze klein zijn stuk slaat en
als ze groot- zijn, naar den wal trekt en vast
legt. Die drijvende eilanden hebben nothians
een eigenaar en ze hebben ook waarde, want
ze ieveren riet op en worden ook door tuin
ders gebruikt om ze ter beschutting tegen
den wal te leggen.
Een man zag omstreeks Pinksteren in de
Nieuwe Meer zoo'n rietzodde drijven; hij
nam ze op sleeptouw naar Aalsmeer en ver
kocht ze daar aan een tuinder voor f 22.50.
Daarvoor moest hij nu terecht staan. Hij
verklaarde, dat hij de zodde had gekregen,
in zooverre, dat een hem onbekend persoon
zou gezegd hebben, dat hij volgens den op
zichter van een werk, de zodde mocht heb
ben.
Als getuige werden gehoord de eigenaar
van het stuk drijfland, die van oordeel was,
dat de zodde niet was afgestoken, doch dool
stroom of wind weggerukt, voorts de man,
die de zodde had gekocht en de veldwachter
die ze had opgespoord.
De officier van justitie was van oordeel,
dat van diefstal niets was gebleken, doch wel
van verduistering, want van schenking door
een mannetje in de maan geloofde de officier
niets. Hij vorderde wegens verduistering f 30
boete en een maand gevangenisstraf voor
waardelijk met de voorwaarde, dat de f 22.50
binnen 6 maanden terugbetaald moet worden
De auto in de vaart.
In de gemeente Jisp is een smal dijkje,
Oudelandsche dijk geheeten, welke grenst
aan de Knottendammervaart. De rijweg loopt
gedeeltelijk onder, gedeeltelijk over den dijk,
waarbij een oprit de verbinding vormt. De
weg op den dijk is slechts 2.30 M. breed en
is derhalve een weg, waarop met voorzichtig
heid moet worden gereden. Een chauffeur,
die op 20 Juni met- zijn vrachtwagen beladen
met een paar ton aardappelen den oprit op
kwam, deed dit met een tamelijk groote snel
heid ongeveer 40 KjM. wat tengevolge
had, dat hij, boven gekomen, waar hij eenigs-
zins naar rechts moest, die kleine bocht niet
goed kon nemen. Hij kwam op den linker
wegberm, die smal is en plotseling steil af
loopt naar het water, zoodat hij, toen hij
zijn richting niet veranderde, te water reed.
Een zich bij den chauffeur in de cabine
bevindend persoon vond daarbij den dood.
Nu had de chauffeur zich te verantwoor
den voor het veroorzaken van den dood door
schuld.
Dr. Huist, die sectie op het lijk had ver
richt, verklaarde, dat hij bij den overledene
hersenbloeding had geconstateerd, zoomede
longontsteking: deskundige was van oordeel
dat de hersenbloeding een gevolg is geweest
van een schok, bij het te water rijden van de
auto bekomen, en dat hiervan de dood een
gevolg is geweest. Ofschoon het slachtoffer
eenigen tijd onder water heeft gelegen,
heeft deskundige geen verdrinkings verschijn
selen waargenomen.
Getuige de heer G. v. Zaanen, deelde mede,
dat hij den oprit opfietsende, door de vracht
auto werd ingehaald. Hij was van oordeel,
dat de auto, de plaatselijke omstandigheden
in aanmerking genomen, snel had gereden.
Getuige had gezien, dat de auto van den dijk
ien te water reed, waarop hij zich onmiddellijk
te water heeft begeven en den chauffeur uit
de cabine getrokken. Daarna beproefde hij
ook den tweeden, in de cabine zittenden per
soon uit de cabine te trekken, doch deze per
soon was reeds bewusteloos, z-oodat het niet
aanstonds gelukte. Eenige anderen schoten te
hulp en toen gelukte het het slachtoffer te be
vrijden. Dit werd naar het gasthuis te Pui--
merend vervoerd, waar de man echter weldra
overleed.
Volgens een anderen getuige, een chauf
feur, waren de remmen en de stuurinrichting
van de auto in orde; hij achtte een snelheid
van hoogstens 30 K.M. op den dijk toelaat
baar.
De rijksveldwachter, die een onderzoek
heeft ingesteld, verklaarde, dat de berm van
den weg horizontaal en stevig was, zoodat de
auto niet van den berm kan zijn afgegleden;
hij moet er zijn afgevallen, toen de buiten
rand van den smallen berm werd bereikt.
Verdachte zeide, dat hij, op den berm ge
komen, geen direkt gevaar zag en derhalve
niet zenuwachtig werd; hij beproefde van den
berm op den weg te komen, wat hem niet ge
lukte. misschien door de gladheid van het gras
en plotseling viel te auto te water.
De officier van justitie was van oordeel, dat
het te snelle rijden oorzaak is geweest, dat
verdachte van den weg en op den berm is
geraakt en eveneens dat dit een terugkomen
op den weg heeft verhinderd. Spreker achtte
hem daarom schuldig aan het te water rij
den en zoodoende aan den dood van het
slachtoffer, waarom hij veroordeeling vroeg
tot een hechtenisstraf van 3 maanden en een
jaar ontzegging van rijbevoegdheid. Uit
spraak op 26 September.
behoeft Uw dag niet te vergallen. Neem een
"AKKERTJE" en Ge zij ter af. Bovendien, Ge
proeft niets! Prettig en makkelijk innemen!
AKKER - CACHETS verdrijven spoedig
Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijn, Spierpijn.
Overal verkrijgbaar: 52 cent per 12 stuks.
Vraagt ook: „Laxeer-Akkertjes", de nieuwe
vinding van Apotheker Dumont legen ver-
slopping, hardlijvigheid, enz.Werken zacht.
(Adv. Ingez. Med.)
Een scène uit „Gevaarlijke Bocht". V. 1. n. r.: Dirk Verbeek. Paul Steenbergen,
Vera Bondam, Piet Bron en Enny Meunier.
Het Vereen. Rott. Hofstad Tooneel komt
Zondagavond a.s. in den Stadsschouwburg al
hier met het spannende stuk „Gevaarlijke
Bocht", tooneelspel van Priesley in drie bedrij
ven, in de uitstekende regie van mevrouw
RanucciBeekman.
De critici hebben dit uitmuntend gebouwde
stuk om strijd geprezen. Het is een zeer
knappe en boeiende satyre; de menschen in
dit stuk leven in het begin van het eerste
bedrijf in leugens, maar zij zijn zoo aan die
leugens gewend, dat zij het zoo best met elkaar
kunnen vinden. Maar als dan één van hen de
„waarheid" gaat zoeken, dan dreigt alles mis
te gaantotdat het stuk, dat met een
gesprek over „waarheid" begon, toch weer
eindigt met den leugen, waarbij allen zich
eens zoo wel bevonden!
Het Handelsblad sprak bij. vroegere opvoe
ringen van „een pracht van een stuk, boeiend
en belangwekkend, onderhoudend en pakkend,
goed geschreven".
De Nieuwe Rott. Crt. schreef o.m.: „een
doorwerkte, vlotte en boeiende vertooning".
Bloembollencultuur.
Afdeeling s vergadering.
In de vergadering .der Af deeling HaaTlem
van de Algemeehe' Vereeniging voor Bloem
bollencultuur werd aan den heer De Braban
der te Hillegom gelegenheid gegeven het stand
punt van het Anti-Saneeringscomité uiteen te
zetten. In verband met de uitgebreide agenda
dezer vergadering kan evenwel niet worden
toegestaan -het houden van debat of het
stellen van vragen, zoodat de heer Van Reisen,
mede aanwezig, slechts een enkele opmerking
kon maken.
Aan beide heeren werd door den Afdeelings-
voorzitter, den heer J. M. C. Hoog, dank ge
bracht voor de moeite, die- zij zich ten dezen
hadden gegeven.
Daarop werden de onderscheidene punten
voor deze vergadering in behandeling geno
men, in de eerste plaats de beschrijvingsbrief
voor de 178e (buitengewone) algemeene ver
gadering, waarin opnieuw bespreking der na-
neeringsmaatregelen aan de orde wordt ge
steld.
In den breede werden deze besproken en
ten slotte werd de eerste vraag van het hoofd
bestuur of opheffing wordt gewenscht van alle
saneringsmaatregelen na den afloop van den
oogst 1935 met 7 stemmen ontkennend beant
woord, 5 stemmen werden uitgebracht voor
opheffing en 1 stem blanco.
Met 9 stemmen voor, 3 tegen en 1 stem
blanco werd bevestigend beantwoord vraag 2:
Is de algemeene vergadering van oordeel, dat
maatregelen ter voorkoming van overmatige
uitbreiding,der teelt gehandhaafd moeten
worden en met 11 stemmen voor, 1 stem tegen
en 1 stem blanco verklaarde de vergadering
het wenschelijk, dat de saneeringsmaatrege-
len in vollen omvang gehandhaafd moeten
blijven.
Tot afgevaardigden werden benoemd de
heeren J. J. Kuyper en A. Sabelis en tot plaats
vervangers de heeren J. Mooy Jr. en Th. Hoog.
Er werden geen voorstellen ter tafel ge
bracht voor de a.s. I78e algemeene vergade
ring.
Aan het slot der vergadering spraken de
heeren J. Mooy Jr. en J. J. Kuyper hartelijke
en waardeerende woorden' tot den voorzitter
ter gelegenheid van diens 70en verjaardag,
daarbij den wensch voegend, dat deze nog vele
jaren zou mogen werkzaam zijn voor zijn
firma en voor de Afdeeling. woorden die luiden
bij va! ondervonden en waarvoor de heer Hoog
zijn oprechten dank betuigde.
STEUNBEWEGING.
Door de plaatselijke besturen te Haarlem
van het P.A.S. en R.S.A.P. is besloten, in aan
sluiting op de besluiten der Landelijke or
ganisaties, om op korten termijn een steun-
actie te houden voor de Textielarbeiders in
Tilburg. Reeds worden flinke bedragen ont
vangen.
TENTENKAMP BIJ DE MOTOR-KAZERNE
Ten behoeve van het personeel van den Mo-
tordienst dat aan de herhalingsoefeningen zal
deelnemen zijn op het terrein der kazerne van
den Motordienst-aan den Schoterweg een 16-
tal groote tenten geplaatst, elk plaats bieden
de aan ongeveer 20 man en volledig gemeubi
leerd.
Hier is dus een groot tentenkamp ontstaan.
De h. o. v.
De. plannen voor liet seizoen 19351936.
Het bestuur van' de H.O.V. heeft den leden
mededeeling gedaan van de indeeling der con
certen voor het aapstaande -seizoen.
Er zullen 18. concerten worden gegeven,
waarvan 11 op Dinsdag en 7 pp Vrijdag (B-
leden). Verder worden er 16 Zondagmiddag
concerten gegeven. Er worden passe-partouts
verkrijgbaar gesteld voor de-genoemde 18 en
16 concerten.
De Dinsdagavondconcerten zullen brengen:
een Nederlandsch, een Belgisch, een Fransch,
een Duïtsch. een Italiaansch, een Spaansch,
een Tschechisch en een Russisch programma
en een. Opera-concert.
De Vrijdagavondconcerten zullen brengen:
een klassiek, een romantisch en .een modern
programma, een keuze-concert, een raadsel
concert, benevens een opera-concert en een
programma voor lichtere muziek.
Dirigenten zijn: Fri'ts Schuurman (op 10
Dinsdag- en 6 Vrijdagconcerten) en Marinus
Adam top één Dinsdag- en één Vrijdag-con
cert).
Als solisten zijn geëngageerd: Hans Bij-
vanck, Géré Cotna, Hanny Scheffelaar Klots,
Louis Zimmermann, (viool), Paul Frenkel,
Felix de Nobel, Vico la Volpe (piano)), Char
les van Isterdael, Adolf Steiner (violoncel),
Fred. Leidner (altviool), Friedel Dotza. Hans
Gruys, Jo Vincent, Ankle van Wickevoort
Crommeiin (zang), terwijl onderhandelingen
gevoerd worden met Prof. Vittorio Brero,
Maria Neuss, (viool), Lotte Léonard en enkele
solisten van de Italiaansche Opera.
Zondagavond. 23 Juli, tegen acht uur ver
lieten we Pernambuco. Onze reis over het
eerste gedeelte van den Oceaan verloopt
uiterst gunstig, 's Nachts passeeren we den
Evenaar en zelfs de Kaap Verdische eilanden
liggen reeds achter ons, voordat wij goed en
wel beseffen, dat Afrika in aantocht is. Wel
is de kust nog niet te zien. maar over enkele
uren zal dat wel het geval zijn. Intusschen is
het weer veranderd. De zon gaat schuil ach
ter geweldige wolkenformaties. Het uitzicht
is tot een minimum terug gebracht. Groote
afstanden achtereen vliegen we zonder dat
er iets van den beganen grond of den Oceaan
•te bespeuren valt. Onze snelheid is beduidend
achteruitgeloopen. Het luchtschip zoekt hoo-
ger gelegen luchtlagen op en tracht een ge
bied te vinden waar mee-wind is. Maandag
middag tegen 6 uur krijgen we voor het eerst
weer vastland in zicht. Eerst een lange streep
de kuststrook, daarna 't zand van de Sahara.
We varen zelfs een eind het binnenland in.
De kameelen, opgeschrikt door het geraas
der motoren, stuiven uit elkander, een aan
tal antilopen zoekt een goed heenkomen.
Maar wat er ook geprobeerd wordt, het lukte
dien dag niet. het windje In den rug te krij
gen, zoodat het luchtschip op den 24sten Juli
's ochtends vroeg Casablanca nog niet had
bereikt, 't Stond dus te bezien, of wij Don
derdagmorgen vroeg in Friedrichshafen zou
den aankomen. Eerst om elf uur, des Woens
dagsmorgens. passeeren we de witte huizen,
en den typischen vuurtoren van Casablanca.
In den namiddag komt Spanje in zicht. Dit
maal wordt Gibraltar niet aangedaan, maar
stevenen we op Sevilla aan. Bij Cadix wordt
het Spaansche grondgebied bereikt. Het
schijnt wel, of de Spaansche lucht een heil
zame werking heeft, want van dat oogen-
blik af is de wind ons gunstig en tot aan
Friedrichshafen toe hebben wij van dat feit
bijzonder geprofiteerd. We varen over Jerez,
passeeren de bekende Guadalquivier en in
den vroegen middag komen we boven Sevilla.
De witte huizenmassa's flikkeren in het zon
licht. De ronde arena herinnert ons aan het
stierengevecht, dat wij eenige jaren geleden
in Madrid gezien hebben. Alles maakt den
indruk van warmte en weinig water. Sevilla
kan misschien voor het luchtschipverkeer
een knooppunt van beteekenis worden. In
tusschen is de toestand op dit oogenblik zoo,
dat de Spanjaarden beweren, dat de Deut
sche Luftschiffgesellschaft onvoldoende be
langstelling voor Sevilla toont, terwijl deze
Maatschappij er op wijst, dat de Spanjaar
den het landingsterrein van een betere outil
lage zullen moeten voorzien. Inmiddels be
weegt de Graf Zeppelin zich in de richting
Cordova, in welke omgeving de uitloopers
van de Sierra Nevada te enderscheiden zijn.
Het volgende station is Valencia, aan Span-
je's Oostkust. Het is reeds donker, als we
aankomen. De groote lichtreclames, de ver
lichte zwembassins, de electrische tramwa
gens. alles is duidelijk te onderscheiden. En
inmiddels blijft de wind ons gunstig. In den
nacht van Woensdag op Donderdag trekken
we langs de Spaansche kust, 's nachts om
streeks twaalf uur over Barcelona, waarna
weldra het Fransche grondgebied bereikt
wordt. Een groot gedeelte zien we er niet
van, we slapen. Donderdags is het vroeg
reveille. Er wordt allerwegen met koffers
gestommeld, de laatste rekeningen worden
voldaan, met voldoening zien we onder ons
de groene weiden doortrekken, een aange
namer gezicht dan West-Afrika of Spanje en
de Rijn wordt weldra onze leidsman op het
laatste gedeelte van de reis. Het terugzien
van de Bodensee is het bewijs, dat we vlak
bij honk zijn. Onze landing verloopt even
vlot als bij alle andere gelegenheden en na
dat we in de groote hal zijn binnengescho-
ven. is het oogenblik weldra daar. dat we als
passagiers langs het bekende trapje het
luchtschip kunnen verlaten en weder op den
vasten grond staan. De reis is ten einde.
Tot slot zou ik nog een aantal indrukken
willen geven van mijn eerste luchtschip-reis.
Heen- en terugreis hebben bij mij een ge
voel van groote zekerheid achtergelaten, die
niet het minst is terug te voeren op de rust,
welke in het luchtschip heerscht. Doordat de
vijf motoren zeer ver naar achteren gebouwd
zijn, dringt het geraas vrijwel niet in de pas
sagierscabine binnen. Men kan dan ook nor
maal met elkander spreken. Die rust doet
aangenaam aan, vooral omdat men enkele
dagen achtereen den beganen grond niet be
treedt. Men is dan ook volkomen in staat
rustig te lezen en te schrijven, desgewenscht
van een dutje te genieten. Die rust wordt
mede bereikt door het feit. dat men zich ge
durende de geheele reis op betrekkelijk ge
ringe hoogte voortbeweegt.
Van luchtziekte is geen sprake. Sterke
schommelingen komen, praetisch gesproken
niet voor. Onze ademhalingsorganen func-
tioneeren normaal. De verzorging aan boord,
laat daarbij r.iets te wenschen over. De eco
nomie van het luchtschip eischt natuurlijk,
dat de keukeninrichting zoo weinig mogelijk
ruimte in beslag neemt. Daarvoor is inder
daad zorg gedragen. Maar niettegenstaande
dat worden ons de voortreffelijkste spijzen
opgediend. Gelukkig niet in een dusdanigen
overvloed dat onze magen daarvan last on
dervinden. De slaapcabines bieden daarbij
voldoende ruimte en kunnen zindelijk ge
houden worden, omdat de waschgelegenheid
elders is aangebracht. Zoo is het geheel een
waar genoegen. Het in aanbouw zijnde lucht
schip, de LZ 129, zal nog meer comfort bie
den. Het in gebruik nemen daarvan wordt
vurig verlangd, want het aanbod van passa
giers is groot en de Graf Zeppelin is niet
meer in staat aan alle aanvragen te voldoen.
Intusschen ben ik uiterst dankbaar, in de ge
legenheid te zijn geweest met dit vervoer
middel kennis te maken.
-MOLLERUS.
EXCURSIE VAN DE NED. NATUURHIST.
VEREENIGING.
De afdeeling Haarlem en omstreken vani
de Nederlandsche Natuurhistorische Vereeni
ging zal Zaterdag, 14 September een padde
stoelenexcursie naar het Burgemeester Rij-
kenspark (Neethof) in Santpoort-Station
maken onder leiding van den heer Van
Eyndhoven en Zondagochtend, 15 September
een ochtendwandeling door Haarlem. Deze
wordt gehouden ter bezichtiging van bouw
en gevelsteenen onder leiding van dr. J. F.
Steenhuis.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet veraiitiooordelijk.
Van ingezonden stukken, ge-plaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
De arts en de chemische
defensie.
uenève tegenover de „bloedige
internationale".
In het boekje: „Nederlands Geestesmerk"
van mof. J. Huizinga, 2e druk, staat op bladz.
20:
„Met een dosis energie, eenige sluwheid in
het speculeeren op de menschelijke zwakhe
den en een grooten mond kan men elk bij
geloof, elke beuzeling, elke kwakzalverij en
elke ondeugd orgar.iseeren, zoodat ze een
plaats krijgen in het adresboek, met giro
nummer en hoofdbestuur en uniform".
Dit alles slaat pijnlijk nauwkeurig op de
propaganda voor Veiligheid, die gevoerd wordt
door: le.: het Nationale Roode Kruis, waar
van de transportcolonnes door hun uniform
niet meer van miiitairen zijn te onderschei
den. en, 2e.: door de Studie-vereeniging voor
Luchtbescherming, waarvan de secretaris be
trokken is bij de propaganda van Duitsclie
gasmaskers, die voor alle gifgassen be
scherming geven. Dat is bijgeloof.
Maardit alles mag niet gelden voor het
geloof in de Souvereiniteit van de Univer-
seele wetten van humaniteit. De arts gelooft
en weet, dat deze wetten geen landsgrenzen,
kennen en dat het gehoorzamen aan deze
wetten onzekerheid en angst en bijgeloof niet
verdragen.
De arts dient het leven te eeiibiedigen. Hij'
moet vertrouwen hebben in de middelen* die
hij toepast. Winstbejag mag zijn drijfveer niet
zijn. Hij mag geen verwachtingen wekken,
die onvervulbaar zijn. Kwakzalverij - moet
ver van hem blijven.
Hiervan uitgaande kan men in conflict
komen met de militair geneeskundige dog
matiek, waarmede de nationale Roode Kruis
verenigingen zich hebben geïdentificeerd'en
verder met allen, die geld verdienen aan da
defensie-voorbereiding.
Als reserve-officier van gezondheid werd
ik gedwongen mij rekenschap te geven van
de chemische defensie. Defensie beteekent
dan allereerst de aanmaak van bekende -gif
gassen en het uitvinden van nieuwe gifgas
sen.
Tot de defensie behooren ook de bomvrije
schuilplaatsen en de gasmaskers en ook de
geneesmiddelen tegen de gifgassen, het af
weergeschut, de bommenwerpers, etc.
In de bomvrije schuilplaatsen geloof ik'niet
meer. Ik bezocht de slagvelden in de Vogezen
en om Verdun. Honderdduizenden hoopten
daar op de „veiligheid" maar sneuvelden niet
temin.
De eigenlijke bescherming tegen de gifgassen
komt aan de orde, als de bomvrije schuil
plaatsen zijn vernietigd, wat prompt zal ge
beuren.
De gasmaskers worden in Denemarken,
Zweden, België en in Nederland (o.a. Oxyge-
nium, Schiedam en Technisch bureau J. Dui
ker Den Haag) gepropageerd door agenten
van de Duitsche industrie. Zij zouden bevei
ligen tegen alle oorlogsgassen (Draeger en
Degea-reclame). Ook Hollandsche en Ita
liaansche gasmaskerfabrikanten wedijveren
met eikaar in beschermingspropaganda op de
Tentoonstellingen voor Luchtbescherming.
Deze maskers bieden voor een zeer klein
deel van de bevolking een gedeeltelijke be
scherming tegen bekende oorlogsgassen. Ne
derland is nog niet eens ingesteld op het in
1918 meest gevreesde mosterdgas. Doch het
Chemisch Weekblad van 9 Juni 1934 toont
aan, dat na het mosterdgas vele nieuwe zijn
gevonden, die ten doel hebben, door de be
kende maskers heen te slaan of b.v. den dra
ger dwingt, door het verwekken van ondrage
lijke jeuk het masker af te zetten
Iu het gasmasker geloof ik dus ook niet
meer. als redelijke bescherming voor de bur
gerbevolking.
De Duitsche chemische industrie propa
geert in Nederland geneesmiddelen 'tegen
phosgeengas. Een uiterst kwaadaardig gas,
maar niet nieuw. Kent men de uitwerking
van het phosgeengas, dan moet men de
menschen beklagen, die vertrouwen hebben
in de geneesmiddelen ertegen.
De internationale defensie-industrie moet
gassen bezitten, die door de bekende maskers
heenslaan. Ik kan mij anders niet indenken,
dat de uitvoer naar tal van landen, zoo wordt
gepropageerd. Duitschland verbood in 1914
ook niet den uitvoer van pantserplaten. Deze
pantserplaten bleken in den oorlog nl. net
iets te dun zijn om Duitsche granaten te
gen te houden. De 42 c.M. kanonnen waren
een verrassing.
De arts kan tegenover de propaganda van
de bloedige internationale der defensie
industrie deugdelijker middelen stellen.
Als uitgangspunt kan hij „Genève" ne
men.
Genève is het centrale punt, dat omvat het
streven naar Volkerenverzoening (Volken
bond) en het Internationale Roode Kruis.
Wetten voor de menschheid tracht men te
formuleeren.
De Volkenbond verbiedt het gebruik van
gifgassen. Men kan zich tegen het n^men
van proeven in eigen land verzetten, maar
komt dan in Nederland in conflict met de
leiding der artillerie.
Inrichtingen aan de Hembrug en de mili
taire gasschool te Utrecht en met'allen, die
militair zijn of denken.
De samenstellers van het gifgas-rapport
voor den Volkenbond spoorden de regee
ringen aan zich te verzetten tegen voorberei
dingen voor den chemischen oorlog. De Ne
derlandsche regeering stoorde zich hier niet
aan. Roept men de Nederlandsche regee
ring ter verantwoording, dan komt men on
herroepelijk in conflict met den Nederland-
schen Staat.
E. E. MEURSING.
