Italiaansche troepen bezetten
Adigrat.
THIJS IJS EN DE KONINGSKROON
Z.al de collectieve
veiligheid slagen?
ZATERDAG 5 OCTOBER 1935
H A A R L E M'S DAGBEAD
4
BUITENLAND.
Val van Adoea verwacht.
Abessynische inval in Erithrea?
Frankrijk zal zich tegen militaire
sancties uitspreken.
Uit Londen meldt het AN.P.: Om
trent de situatie op het strijdtooneei
in Abessynië waren vanavond te
Londen verschillende berichten be-
kend, welke ten deele met elkander
in strijd waren.
Terwijl in de eerste berichten reeds
melding was gemaakt van den val
lien Adoea niet lang meer houden onder het
dags uit Addis Abeba ontvangen
Reuter-bericht de stad opnieuw uit
de lucht gebombardeerd. De regee-
ringsgebouwen zouden getroffen zijn
Rij dezen aanval zou een Italiaansch
vliegtuig zijn neergeschoten. Wel
schijnt de val van Adoea niet lang
meer te zullen duren.
De Ethiopische commandant van Adoea
heeft naar Addis Abeba gemeld: „We kun
nen Adoea nie lang meer houden onder het
zware artillerievuur van den vijand".
Terwijl ae Abessynische troepen onder Ras
Seyoem bij Adoea nog tegenstand schijnen
te bieden, rukt ten Westen van Adoea een
strijdmacht van 12.000 man onder bevel van
Ras Ayenoe op in de richting van Agordat.
De voorhoede van dit leger zou de
grens van Eritrea hebben overschre
den en eenige Italiaansche voorpos
ten onschadelijk hebben gemaakt.
Naar Reuter voorts meldt, zouden Soma
li's en andere Italiaansche inheemsche troe
pen zijn overgeloopen.
Volgens berichten in de Engelsche bladen
vallen de Italianen thans op drie verschil
lende fronten met sterke troepenafdeelingen
aan.
De hoofdaanval schijnt ondernomen te
worden van Noord-Eritrea uit op Adoea. De
tweede aanval geschiedt ten Zuiden van
Eritrea bij den berg Moessa Ali, terwijl de
derde frontlijn zich in de provincie Ogaden
bevindt bij Wal Wal. waar zich November
verleden jaar incidenten hebben voorge
daan. welke het uitgangspunt vormen voor
het conflict.
Met betrekking tot de berichten over een
nederlaag der Abessyniers in de Noordelijke
provincie Agami, meldt de Star, dat de Abes
synische strijdkrachten zich in Zuid-Ooste
lijke richting terugtrekken op Makale. Zij
worden achtervolgd döor Italiaansche troe
pen.
Volgens een Reuter-bericht uit Addis
Abeba zijn Vrijdagochtend vijf Abessynische
vliegtuigen naar verschillende deelen van
het front vertrokken. Zij hebben wapenen
bij zich, zoomede bevelen aan de Abessyni
sche legeraanvoerders.
Uit Rome wordt het volgende ge
meld:
Officieele kringen te Rome hebben
bericht ontvangen, dat de Italiaan
sche troepen Adigrat (Tigre) hebben
bezet.
Volgens de eerste door de Italiaan
sche regeering ontvangen berichten
zouden hij de gevechten in Ogaden
180 Ethiopiërs gedood of gewond
zijn. De Italianen zouden slechts ge
ringe verliezen hebben geleden.
De omgeving van Adoea is van militair
standpunt bezien te beschouwen als een vol
komen georganiseerd centrum- van den te
genstand.
Officieele verliescijfers zijn nog niet be
kend.
Tegenover de in het buitenland circulee-
rende cijfers maken de Italiaansche kringen
eer. voorbehoud. De gezondheidstoestand en
de stemming bij de troepen worden voortref
felijk genoemd.
Met betrekking tot de berichten over een
van Somaliland uit begonnen Italiaanschen
opmarsch kon Vrijdagavond nog geen offi
cieele bevestiging worden gegeven, Deze be
richten zijn evenmin tegengesproken.
Luchtbombardementen op alle fronten.
Het A. N. P. verneemt nog het volgende uit
Addis Abeba:
Van Abessynische zijde wordt verklaard,
dan de Italiaansche luchtaanvallen op Adoea
en in Ogaden een groot aantal slachtoffers
hebben gemaakt. Zoowel soldaten als burgers
en een groot aantal politiebeambten werden
gedood.
Italiaansche bombardementsvliegtuigen
hebben de grenspost Jamadia in de pro
vincie Valkalt, ten Westen van Adoea en ten
Noorden van het Tanameer, bestookt, zoowel
met bommen als met machinegeweervuur.
In de aan Italiaansch Somaliland gren
zende provincie Ogaden hebben Italiaansche
vliegtuigen Gorahi. niet ver van Oeal-Oeal.
aangevallen, doch slechts geringe schade aan
gericht.
Successen met den guerilla-oorlog?
Aan hot Noordelijk front heeft Italiaan
sche infanterie, gesteund door tanks, vlieg
tuigen en machinegeweren, een aanval ge
daan op Airaba, 42 mijl ten Westen van Adoea.
Het schijnt, dat op dit gebied reeds eenige
woeste grensstammen tegen de Italaansche
troepen opereerden reeds den guerilla ge
opend hebben, waardoor de Italiaansche
troepen in hets-. gaandeweg moeilijker en
g eacc ldenteér dérhordend.uj^jsin groote
verliezer? hjcteh.',£r guerilla
reeds verscheidend ItaHafmSchc soldaten ge
vangen genomen Zyn, alsmedï? eenige voorra
den wapens en munitie' zijn buitgemaakt.
De Amerlkaansché negervlïeger Jolm Ro
binson, die als vrijwilliger dienst heeft geno
men bij do Abessynische luchtmacht, is gis
teren van een vlucht naar het Noord-Oos
telijk front, waarbij hij erin geslaagd is,
contact te krijgen met h§fc commando der
daar gelegerde en reeds an gevecht gewikkelde
Abessynlscïife troepen, iAddis 'Abeba, terug
gekeerd met belangrijke berichten. Htf poft'
na een gevecht met twee Italiaansche vlieg-
tuigen erin geslaagd zijn. een der Italiaan
sche toestellen naar beneden te schieten.
Het is zeer moeilijk, de juistheid van alle
berichten, zoowel die van Italiaansche als die
van Abessynische zijde, te controleeren.
Haile Selassi blijft te Addis Abeba.
Ondanks het bestaande gevaar voor lucht
aanvallen. waarbij het voornaamste doel zou
zijn het keizerlijk paleis, heeft de negus ver
klaard. dat er geen sprake van is, dat hij nu
Addis Abeba zal verlaten.
Indien de krijgsverrichtingen uitbreiding
zullen ondervinden, zal hij mogelijk naar het
Noorden van zijn land vertrekken, om dich
ter bij het front te zijn.
Men meldt uit Asmara aan de bladen, dat
de Hooge Commissaris en Opperbevelhebber
de Bono een dagorder heeft gericht tot de ge
wapende troepen en Zwarthemden in de
Oost-Afrikaansche koloniën, waarin hij er op
wijst, dat iedereen tot vandaag met strenge
discipline en voorbeeldig geduld heeft afge
wacht.
..Doch nu Is de dag gekomen Z.M. de Ko
ning", aldus de dagorder, „wil en Mussolini
beveelt, dat de troepen de grens overtrekken.
Het is voor mij, aldus de Bono, een reden tot
trots en eer u te.lelden en ik weet te kunnen
rekenen op de discipline en de waarde der
soldaten. Gij zult vermoeienissen en opoffe
ringen moeten doorstaan en front moeten
maken tegen een sterken en tot den oorlog
voorbereiden vijand. Daarom zal de grootste
lof de overwinning zijn en deze zal een
nieuwe overwinning zijn van het fascistische
Italië".
Militaire maatregelen in
Fransch Somaliland.
Fransch Somaliland wordt in staat van ver
dediging gebracht volgens een te Parijs ont
vangen telegram van den correspondent van
het Journal te Dzjiboeti.
De militaire bezetting van het geheele kolo
niale gebied wordt thans voorbereid om de
neutraliteit en de onschendbaarheid der gren
zen te verzekeren.
Overal langs de grens zijn posten opgesteld.
Zondag zal een afdeeling troepen, sterk 800
man, teDzjiboeti aankomen. Deze manschap
pen zullen direct over verschillende in het
binnenland gelegen posten worden verdeeld.
Telegraafverkeer tusschen Addis
Abeba en Italië verbroken.
Uit Rome: Het telegraafverkeer tusschen
Addis Abeba en Italië is sedert Donderdag
avond negen uur verbroken.
De diplomatieke betrekkingen tusschen
Abessynië en Italië zijn nog niet verbroken.
De zaakgelastigde van Abessynië te Rome
vertoeft wel is waar thans niet te Rome, doch
de zaken van de legatie zijn niet stopgezet.
De Italiaansche gezant te Addis Abeba zal
zijn post niet verlaten, aleer de weinige nog in
Abessynië vertoevende en onder zijn bescher
ming staande Italianen in veiligheid zijn.
Naar van wei-ingelichte zijde te Pa
rijs verluidt, zou de Fransche minis
terraad zich in zijn zitting van Vrijdag
hebben uitgesproken voor de toepas
sing van artikel 16 van het Volken
bondspact, dat maatregelen inhoudt,
tegen degeen, die een aanval doet op
een Volkenbondslid, meldt het A. N. P.
Laval heeft een uitvoerig rapport over den
toestand uitgebracht en de situatie geschetst
die door het openen der vijandelijkheden is
ontstaan. Voorts heeft hij de hoofdlijnen aan
gegeven van de denkbeelden, die hij vandaag
te Genève denkt te ontwikkelen en die. naar
men te Parijs aanneemt, oa. zullen inhou
den. dat de Volkenbondsraad artikel 16 zal
toepassei.
De regeering heeft met algemeene stemmen
het standpunt van Laval goedgekeurd, dat
handhaving beoogt van het Volkenbondspact
dat, naar Vrijdagavond opnieuw te Parijs be
toogd werd, de basis blijft der Fransche poli-
Mek. Men verwaci.t, dat Laval te Gen«ve zijn
bemoeiingen tot matiging en overeenstemming
zal voortzetten.
De ministerraad was het echter met
Laval eens, dat elke gedachte aan mi
litaire sancties tegen den aanvaller
moet worden afgewezen. Men meent
te Parijs, dat dit standpunt door alle
te Genève vertegenwoordigde mogend
heden gedeeld wordt, in het bijzonder
ook door Engeland.
Laval heeft mededeeling gedaan van den
aard der „economische sancties", die r»ij be
reid is te onderschrijven en die automatisch
in werking treden tegen den aanvaller, zoodra
de Volkenbond en aanvaller heeft aangeduid.
Deze sancties gaan van de weigering van cre-
dieten tot het verbod van den uitvoer van wa
penen en van alle grondstoffen, die voor de
oorlogsindustrie noodzakelijk zijn.
Deze maatregelen sluiten echter de
mogelijkheid uit van een blokkade,
die als een militaire maatregel wordt
beschouwd.
Het schijnt, dat Laval ook verschillende
mogelijkheden om. tot een regeling te komen,
heeft overwogen en dat hij op het volgens
hem geschikte oogenblik met voorstellen zal
komen. In verband hiermee acht men het van
belang, dat Aloisi vandaag te Genève aan
wezig zal zijn.
Men verzekert te Parijs, dat Frankrijk zich
aan geen enkele verplichting wil onttrekken,
die uit het Volkenbondspact voortvloeit, doch
dat het in geen geval wil afzien van de verzoe
nende rol, die het sedert het begin van het
conflict heeft gespeeld.
De ministerraad heeft voorts het antwoord
goedgekeurd op de Engelsche vraag naar de
houding van Frankrijk bij een conflict in de
Middellandsche Zee. Het antwoord stemt over
een met wat hieromtrent reeds bekend is.
Evenals de vraag is ook het antwoord alge
meen gehouden en heeft het de strekking de
door de Engelschen gewenschte samenwerking
ter zee uit te breiden tot alle militaire ge
bieden, dus ook te land en in de lucht.
Am erïlsa.
Aarzeling bij het toepassen
der neutraliteitswet.
De Amerikaansche regeering aarzelt nog
steeds met de afkondiging van het in de on
langs aangenomen neutraliteitswetgeving
opgenomen uitvoerverbod van oorlogsmate
riaal naar de beide in conflict zijnde landen
of naar landen, die het materiaal zullen ver
voeren naar een der beide oorlogvoerende
landen.
in de eerste plaats schijnt men niet gaarne
de eerste staat te willen zijn die zich door een
dergelijke daad, zij het ook in negatieven
zin, mengt in een strijd, ten aanzien waar
van men besloten heeft, er in elk geval bui
ten te zullen blijven. Ten tweede zou men
het toejuichen, dat het standpunt van -den
Volkenbond vast stond alvorens Amerika tot
daden overging.
Indien echter Officieele Amerikaan
sche rapporten uit Rome of Addis
Abeba zonder eenige ruimte voor
twijfel zouden melden, dat de oor
logstoestand was ingetreden, dan zou
men zonder rekening te houden met
Genève het embargo moeten afkon
digen.
BETOOGINGEN EN BOTSINGEN TE
BRUSSEL.
Naar aanleiding :van de oorlogsgebeurtenis
sen in Oost-Afrika had het Vlaamsch Natio
nalistisch Verbond gisteravond in het Rubens
paleis te Brussel een groote betooging geor
ganiseerd, waar Ward Hermans, Maurits Lam-
brecht en Thomas de Backer zouden spreken
over het onderwerp „Oorlog of vrede?"
Teneinde wanordelijkheden te voorkomen
waren naai- het A. N. P. meldt voor deze mee
ting toegangskaarten uitgegeven, in het bij
zonder aan leden en sympathiseerenden, wat
echter niet kon verhinderen, dat reeds voor 8
uur de groote zaal bijna geheel gevuld was met
politieke tegenstanders. Voor hst gebouw ver
zamelde zich eveneens een dichte menigte,
zoodab de politie tegen kwart over 8, nadat
tot verspreiding was aangemaand, tot een
charge met het blanke wapen overging. Dit
ging echter niet zonder verzet der betoogers
en aan beide kanten waren gewonden. De me
nigte keerde echter terug en tegen half 9 werd
een tweede charge uitgevoerd.
De hoofdcommissaris van politie, de heer
Van der Sleen, begaf zich in het gebouw en
verklaarde van het podium af de meeting ont
bonden, terwijl hij tevens de bezoekers tot
kalmte aan maande. In de zaal zette men de
„Internationale" in. en onder protest trok men
naar buiten, waarbij, zooals later bleek, een
der groote beelden was meegenomen en op
straat stuk geworpen. De betoogers verspreid
den zich in groepen in alle richtingen en één
groep begaf zich naar het Italiaansche consu
laat aan de Charlottelei, dat echter onder
stevige politiebewaking stond. Later op den
avond werden de ruiten van het katholieke
vereenigingsgebouw „Patria" in de Lange
Leemstraat en van het redactiegebouw van het
Vlaamsch-nationalistische dagblad „De
Schelde" ingeworpen. De geheele politie was
gealarmeerd.
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLING
Voordat Thijs bij het hutje aangeklopt had ging de deur al open
en was een netgekleede rat te voorschijn gekomen, die blijkbaar ons
beertje al door het raam had opgemerkt.
„Ik geloof, dat je moeilijkheden met den tocht hebt," zegt hij
vriendelijk tegen Thijs. „Wees maar niet bezorgd, ik denk wel, dat ik
je kan helpen, want ik ben al heel wat reizigers van dienst geweest.
Vertel meester Rattus maar eens, wat je op het hart hebt."
En Thijs begint te vertellen.
Het Italiaansch-Ethiopisch
conflict en de Vereen. Staten
Door JAMES P. POPE, Amerikaansch Senator.
Senator James P. Pope, van Idaho, lid
van de Commissie voor Buitenlandsche
Zaken en van de Commissie van Onder
zoek van den Amerikaanschen Senaat
inzake de particuliere wapenindustrie, is
juist teruggekomen van een bezoek van
verscheidene weken aan Europa, ter be
studeering van den internationalen toe
stand. Op deze reis naar Londen, Parijs
en Genève is heel wat commentaar ge
leverd.
Wij publiceeren het volgend buiten
gewoon belangwekkend artikel, dat Se
nator Pope schreef onmiddellijk vóór hij
naar Amerika vertrok en waarin hij zijn
standpunt uiteenzet betreffende het al
lerbelangrijkste internationale vraag
stuk dat nu aan de orde is.
Sedert het menschdom op weg is naar de
beschaving heeft het een ontelbaar aantal
instellingen gesticht. Eenige daarvan: gezin,
kerk, regeering, zijn blijven bestaan. Vele
andere zijn verdwenen en vergeten. Dit ver
schil vindt zijn oorzaak in de diensten, welke
die instellingen aan de menschheid bewezen
hebben. Die welke zijn blijven bestaan zijn
beproefd in het vuur- der mensehelijke harts
tochten en conflicten. De kerk maakte de
periode der donkere middeleeuwen en de
reformatie door: het gezin is zwaar bezocht
door veranderende gebruiken en begrippen
van moraliteit en regeeringen zijn beproefd
in de smeltkroes van mensehelijke eerzucht,
economische inzinkingen, aan elkaar tegen
gestelde theorieën, revoluties en oorlogen.
Van alle instellingen, door den mensch in
het leven geroepen en georganiseerd, is het
stelsel der gemeenschappelijke veiligheid de
jongste en misschien de belangrijkste. Nu,
in deze Italiaansch-Ethiopische crisis, wordt
deze nieuwe instelling beproefd tot in haar
grondvesten.
Voor den eersten keer sinds de oprichting
van den Volkenbond wordt haar kracht nu
op beslissende wijze getoetst. Er is gezegd dat
de Volkenbond op de proef is gesteld gedu
rende het Mandsjoerijsche conflict en den
Chaco-oorlog en dat hij hierbij een misluk
king is gebleken. Het is zeker dat de Bond
in deze twee gevallen telkens iets van den
algemeenen steun en het algemeen vertrou
wen heeft ingeboet, maar zijn onmacht om
afdoende te handelen vond eenige rechtvaar
diging in de zeer gecompliceerde omstandig
heden. De Volkenbond heeft toch ook bij
deze conflicten veel lofwaardigs .gedaan. Op
het oogenblik evenwel bestaat het groote ge
vaar dat een lid van den Bond oorlog zal
gaan voeren tegen een ander, zwakker lid en
de andere volken tart. De wereld heeft Mus
solini gezien, aan het hoofd van het Ita
liaansche volk. met de oude. bekende impe
rialistische phrasen op de lippen, het vuur
der vaderlandsliefde aanblazend tot een
gloed die tot oorlog moet leiden. De wereld
is er getuige van geweest, hoe Mussolini in
Italië een militaire macht in het leven heeft
geroepen, die verlangend is, de eer van Italië
te wreken welke naar men verkeerdelijk
meent te Adoua verloren ging.
Zij die op menschlievende gronden om het
behoud van den vrede hebben gevraagd, heb
ben bij Italië aan doovemansdeur geklopt. Al-
geheele isolatie heeft geen merkbaar effect
gehad, behalve dan misschien een zwakke
weerklank in Duitschland. Het beminnens
waardige, edelmoedige Italiaansche volk
schijnt verstard te zijn tot een macht om
imperialistische doeleinden te dienen, die het
op het oogenblik voorkomen als edele, va
derlandslievende aspiraties.
Het hangt er van af of men de zaken op den
langen of den korten duur beschouwt, of de
situatie in Abessynië een antwoord kan geven
op de vraag betreffende het lot der collec
tieve veiligheid. Op den langen duur heb ik
genoeg vertrouwen in het gezond verstand en
het idealisme van het menschdom, om te ge-
looven dat uiteindelijk een stelsel van wet
en orde in de wereld zal worden gevestigd,
zooals ze heerscht bij volken en gemeenschap
pen. Een ras dat de intelligentie en de
energie heeft gehad om van den oerstaat te
komen tot de hoogte der tegenwoordige be
schaving, zal zeker nog verder komen. Moei
lijkheden en tegenslagen kunnen dit proces
tegenhouden, maar den tijd als factor bui
ten beschouwing latend ben ik vast over
tuigd dat ééns de collectieve veiligheid een
feit zal worden.
Het bestaan van den mensch is echter te
kort en onze vraagstukken zijn te ernstig om
al te ver in de toekomst te gaan lezen. Wij
moeten onze aandacht bepalen bij het tegen
woordig problematisch succes van de collec
tieve veiligheid. Daar de Volkenbond de eenige
practische toepassing is van het principe der
gemeenschappelijke veiligheid, is hij met de
behandeling van het vraagstuk van den
wereldvrede nauwelijks begonnen en 54 volken
hebben hun leiders naar Genève gezonden om
een oplossing te vinden.
Een overweldigende meerderheid van de
volken der wereld hoopt dat de Volkenbond
zal slagen. De meesten van dezen staan sym
pathiek tegenover zijn streven, de onafhan
kelijkheid van Abessynië te beschermen. Zij
zien, eenigen met hoopvol optimisme, anderen
met cynische onverschilligheid, naar wat te
Genève gebeurt. Buiten beschouwing latend
WERELD - Z W EEFVLIEG RECORD S IN
RUSLAND GEVESTIGD.
MOSKOU, 4 Oct. Te Koktebel in de Krim,
waar het groote Russische zweef vliegkamp
wordt gehouden, heeft de zweefvlieger Soe-
khcmlinof een nieuw wereldrecord gevestigd
door met een éénpersoons zweefvliegtuig 38
uur en 10 minuten in de lucht te blijven. De
vlieger Sitzyn bleef met een tweepersoons
toestel 38 uur en 40 minuten in de lucht, ter
wijl de vliegster Zelenkowa een nieuw we
reldrecord voor vrouwen vestigde met een
tijd van 12 uur 9 minuten. Tijdens hun
vlucht, werden de zweefvliegers, die record
pogingen deden, met behulp van een touw
uit andere zweefvlieg tuigen in de lucht voor
zien van warm voedsel. (AN.P.)
hoe de zaken zich in vijftig of honderd jaar
kunnen ontwikkelen, wordt vrij algemeen
aangenomen dat een mislukking der pogingen
van den Volkenbond op dit kritieke oogen
blik, de wereld zal doen terugkeeren naar het
oude stelsel van machtsevenwicht op het ter
rein der buitenlandsche politiek. Voor de on
middellijke toekomst wordt dus de vraag: „Zal
de Volkenbond den oorlog tegenhouden?"
Men kan op deze vraag geen stellig ant
woord geven. Het beste wat wij kunnen doen
is, eenige feiten en motieven aan beide zijden
te onderzoeken en te trachten, een antwoord
te vinden. In de eerste plaats schijnt het wel
zeker te zijn. dat Mussolini oorlog gaat voeren
en niets doet vermoeden dat de Volkenbond of
een andere internationale macht kan verhin
deren dat hij de gewapende macht, die hij
in het leven geroepen heeft, gebruikt. Een
aderlating schijnt in Afrika onvermijdelijk te
zijn. Zoodra de oorlog begint zullen alle volken
van den Volkenbond een duldelijk-sprekende,
snelle en afdoende actie verwachten. Het al
dan niet voeren van deze actie zal, naar het
mij toeschijnt, beslissend zijn voor het lot
in de onmiddellijke toekomst der col
lectieve veiligheid, zooals die wordt toegepast
door den Volkenbond.
Het lot van Abessynië trekt niet zoozeer de
algemeene belangstelling als wel het scheppen
van een precedent voor aanval en tegenaanval
die er waarschijnlijk het gevolg van zullen
zijn. Groote denkers bij vele volken hebben
bezorgdheid getoond met betrekking tot mili
taire gebeurtenissen, die waarschijnlijk on
middellijk in Mussolini's pad in Afrika zullen
volgen. Velen vreezen dat Duitschland begee-
rig den tijd afwacht, waarop Italië geheel in
beslag zal worden genomen door de gebeur
tenissen in Afrika, om expansie te beginnen
via Oostenrijk of Memel. Zou Duitschland zijn
rijk weer brengen tot zijn kracht van vóór
den oorlog, onder een imperialistische regee
ring dan zou Rusland vreezen voor een ge-
combineerden aanval van Duitschland en
Japan. Frankrijk, dat zich met Rusland ver
staan heeft inzake elkaar te verleenen hulp
en een oude vijandschap met Duitschland
heeft, zou ook in een hachelijke positie komen.
Ofschoon al deze dingen zich misschien nooit
zullen voordoen, zijn deze eventueele verwik
kelingen toch zeker aandachtige beschouwing
waard. De vertegenwoordigers der zwarte ras
sen zijn van meening, dat vijandelijkheden in
Ethiopië een haat van het zwarte ras tegen
het blanke zullen veroorzaken, waarvan einde-
looze oorlogen het gevolg zullen zijn.
Ieder, die den toestand bestudeerd heeft, is
zich van deze mogelijkheden bewust. Het feit
alleen, dat zij bestaan is een van de belang
rijkste aanleidingen voor de bewering, dat
op het oogenblik de gemeenschappelijke vei
ligheid op de proef wordt gesteld Indien er
een wereldbrand zou ontstaan, zou de Volken
bond hebben gefaald en de volken zouden óf
terugkeeren tot isolatie, allianties en machts
evenwicht óf zij zouden een collectief lichaam
stichten, veel krachtiger dan het tegen
woordige.
Het onmiddellijk resultaat van deze moge
lijkheden is, gelukkig, de allesoverheerschen-
de wensch van de leiders der volken, een ac
tie toe te passen, van welken aard dan ook,
die voldoende is om een aanvallend optredeni
af te wenden. Engeland heeft zich onomwon
den verklaard vóór gemeenschappelijke sanc
ties. Rusland heeft dit voorbeeld gevolgd. De
kleine naties eveneens. In de vergaderzalen
van den Volkenbond is een éénheid tot uiting
gekomen waarvan geen voorbeeld in de ge
schiedenis bestaat. De positie van Frankrijk
is moeilijk, omdat het met Italië op vriend-
schappelijken voet staat. In een wereld vol on
rust en onzekerheid is een bondgenoot met
500.000 man geoefende en goed uitgeruste
troepen aan de Oostenrijkse he grens zóóveel
waard dat hij niet zoo spoedig verworpen zal
worden voor de onzekere bescherming van een
instelling, die nog in de windselen ligt. Toch
heeft Laval voor de geheele wereld in de Vol
kenbondsvergadering een duidelijke verklaring
afgelegd, waaruit bleek dat Frankrijk vast be
sloten is, zich aan het Volkenbondsverdrag te
houden.
Intusschen heeft Amerika, ofschoon geen
Volkenbondslid en handelend volgens een an
der verdrag, zich ondubbelzinnig verklaard
tegen gewapende actie als een instrument van
nationale politiek. Hull's vaak herhaalde ver
klaringen laten geen twijfel aan het feit. dat
het Amerikaansche volk het geheel eens is
met den Volkenbond dat naar een vreedzame
oplossing van het conflict moet gezocht wor
den. Indien evenwel alles misloopt zou een
aankondiging van sancties van zeer grooten
invloed zijn op de toekomstige houding van
de Vereenigde Staten.
Als de Volkenbond slaagde in het orga-
nisccren en in werking stellen van een
actie om aanvallend optreden tegen te
gaan, twijfel ik er niet aan of de gunstige
gevoelens van Amerika ten opzichte van
den Volkenbond zouden ten zeerste ver
sterkt worden. Indien, aan den anderen
kant, aanvallend optreden straffeloos
wordt toegelaten, is het zeer te betwijfe
len of deze en de volgende generatie in
de Vereenigde Staten gunstig over den Vol
kenbond zullen denken.
De Assemblée en de Volkenbondsraad zul
len zich dus wel gedwongen zien tot krachtig
en recht-door-zee-gaand optreden om oorlog
te verhinderen, Indien de ongelukkige om
standigheid zich zou voordoen dat zulk een
actie door een niet te rechtvaardigen aanval
lend optreden zou noodig worden, hoop ik dat
de Volkenbond er toe zal overgaan en ik ge
loof hierbij te spreken namens 95 pet. van het
Amerikaansche volk. Collectieve veiligheid,
als een Instelling der volken, kan en moei sla
gen, juist omdat het de eenige weg is om
vrede en veiligheid te verzekeren. Met het
oude stelsel moet het uit zijn. Military® ver
bonden en machtsevenwicht hebben hopeloos
en onherroepelijk gefaald. Imperialistische
en avontuurlijke ondernemingen, dwaze ex
pedities gericht tegen zwakkere naburen, het
met ruwe hand beslag leggen op de bronnen
van inkomsten van een ander volk, het ge
bruiken van geweld voor het oplossen van in
ternationale conflicten, dat alles behoort tot
het verleden. De menschheid zal dit niet lang
meer dulden. Voor deze methoden bij het be
handelen van internationale conflicten „staat
het handschrift op den muur". De vinger van
het lot wijst naar een beteren weg.
(Nadruk verboden.)
