Het eerste gel
Uit Abessynië.
tiet Be&oHQttikste
53e Jaargang No. 16053
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 23 October 1935
HAARLEM'S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25. franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. f 0.65, franco p. post 0.7254.
Bureaux: Grcote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14325 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels f 1.75. elke regel meer f 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag eii
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-. Overlijden 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-. Duim ƒ250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f 2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400 -, Verlies Duim f 75.-. Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger f 30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 23 October.
Bedenktijd.
Tot den 31sten October heeft de Italiaansche
dictator Mussolini nog den tijd om zich te be
denken. Wijkt hij vóór dien datum voor de
dreiging der economische sancties, waartoe in
Genève zoo snel en met zoo groote eenstem
migheid besloten is, dan zullen zij niet wor
den toegepast en kan de oorlog eindigen in
hetgeen Sir Samuel Hoare gisteren heeft aan
geduid als „een eervollen vrede". Wijkt hij
niet, dan zal het volle gewicht van de econo
mische sancties op dien dag Italië moeten
gaan treffen. Dat de gevolgen zeer ernstig
zullen zijn voor dit economisch reeds zoo
zwakke land, dat het vooral door de rem-op-
zijn-uitvoer vele afnemers voor langen tijd,
anderen zelfs voorgoed verliezen zal, heb ik
al eerder in deze rubriek uiteengezet.
De rede van den Engelschen minister van
Buitenlandsche Zaken zal vandaag diepen
indruk in de geheele wereld maken. Hoare's
betoogtrant heeft met die van Baldwin de di
recte kracht en de helderheid gemeen. Slechts
zelden hoort men er den toon der ouderwet-
sche diplomatie in. Indrukwekkend door haar
scherpte en juiste formuleering van het Vol-
kenbonds-standpunt klinkt o.a. deze passage:
„Er staat een belangrijke aangelegenheid op
het spel, die verre overweegt boven de betee-
kenis van het Italiaansch-Abessinische geschil,
namelijk de vraag of wij een nieuwe orde in
de internationale betrekkingen zullen herei
ken of terugvallen in een ouden toestand, die
naar wij gehoopt hadden ten einde was. Wan
neer wij het huidige experiment in het juiste
licht zien, blijkt het een van de meest dwingen
de en ingrijpende te zijn, die gedurende vele
generaties zijn ondernomen. De wereld poogt
voor de eerste maal het organisme van col
lectieve veiligheid te doen werken. Als het
doeltreffend blijkt zal een instrument van
enorme waarde zijn verkregen. Indien het
faalt zal dat een ernstige teleurstelling zijn
voor velen, die den oorlog als instrument van
Internationale politiek wenschen uit te scha
kelen en een zware verantwoording laden op
diegenen, die in deze zaak een weigerend
standpunt hebben ingenomen".
Dit is nuchtere en zakelijke taal. Hoare
heeft zich van pathos en groote woorden ont
houden. Hij heeft ook geen dreigende allure
aangenomen en zelfs met nadruk gezegd, dat
men geen militaire sancties wenscht toe te
passen, met de bijvoeging: „Geen verstandig
mensch zou een vonk willen werpen in het
ontvlambare materiaal, dat in Europa ligt op
gehoopt".
Dat hij erkend heeft dat dit niet een crisis
van enkele dagen of weken is maar dat er
symptomen zijn van groote wijzigingen in de
wereld, waaraan alleen het hoofd kan worden
geboden door groote vastberadenheid, bewijst
dat hij de groote bewegelijkheid en de snelle
veranderingen van dezen tijd aanvoelt en be
seft dat men vooruit moet zien. Dit is wel
gansch andere taal, dan die van zijn voor
ganger Sir John Simon. En één zin wil ik
met bijzonderen nadruk citeeren. Hetzelfde is
zoo vaak in deze rubriek betoogd: Het ziin
juist degenen, die in een sfeer van droevige
illusie leven, die zich tegen de Volkenbonds-
politiek kanten.
Dat is de waarheid. Feiten, werkelijkheid,
gezond verstand, koele hoofden staan hier te
genover een krampachtig vasthouden aan ver
ouderde wanbegrippen, die aanvaard worden
in angst voor het nieuwe en in vasthoudend
heid aan de gestorven heldenromantiek van
het verleden.
Het tre^ óat Hoare ten aanzien van Mus
solini opnieuw heeft moeten zeggen: „Ik weet
niet of er hoop is of niet". Zijn gezant te Ro
me, Sir Eric Drummond, die telkens bespre
kingen met den Duce voert, heeft dit enigma
dus nog niet kunnen oplossen. Alles draait nog
steeds om dien eenen man, die tegen den raad
van al zijn deskundige adviseurs in het Afri-
kaansche avontuur heeft ondernomen.
Als Mussolini niet voor rede- vatbaar blijkt
zal op 31 October het volle gewicht der eco
nomische sancties, waartoe besloten is. op
Italië vallen. Als tenminste de Volkenbonds
staten voet bij stuk houden. Deden zij dat
niet, dan zou er zijn wat Hoare bedaard als
„een teleurstelling" aanduidt. Een uitstel
overigens, geen afstel, want de laatste weken
hebben wel bewezen hoe geweldig veel terrein
de strooming voor een collectieve veiligheids
methode in de wereld heeft gewonnen. Het
Volkenbondsinstrument heeft thans voor
treffelijk gewerkt. Zouden er zijn die dat nog
teniet willen doen dan zouden dat enkele sta
ten moeten zijn. Maar zelfs indien dat ge
beurt zullen zij de groote strooming van den
Nieuwen Tijd niet blijvend kunnen keeren.
Telkens weer rijst dit getij, en telkens krach
tiger, zooals ik .het al jaren geleden hier heb
voorspeld. Het zal op den duur moeten over
winnen. De kans is groot dat het reeds thans
zijn eerste groote overwinning zal behalen. I
S. E. 1
De nieuwe inspectrice van
politie te Haarlem.
Mej. Mir. Chr. J. Krim te Dordrecht.
In ons vorig nummer deelden wij reeds mede
dat met ingang van 1 November tot inspectrice
van politie te Haarlem benoemd is mej. mr.
Chr. J. Krim te Dordrecht.
Het Haarlemsche Gemeente-
personeel.
Maatregelen tot inkrimping.
Naar wij vernemen hebben B. en W. van
Haarlem besloten zooveel als mogelijk is over
te gaan tot inkrimping van het personeel. Dit
voornemen hebben, wij reeds aangekondigd
toen wij eenige maanden geleden een on
derhoud hadden met den wethouder van fi
nanciën. den heer W. Roodenburg over de
voorstellen die door de bezuinigingscommissie
van drie hoofdambtenaren waren ingediend.
Daarbij werd reeds de toezegging gedaan dat
zoovel mogelijk getracht zou worden die in
krimping te verkrijgen door vervroegde pen-
sicnneering.
B. en W. moeten het voornemen hebben aan
den Raad voorstellen te doen een regeling te
maken, waardoor het mogelijk zal zijn aan
ambtenaren en werklieden die den zestig-
jarigen leeftijd hebben bereikt, ongevraagd
eervol ontslag uit den gemeentedienst te ver-
leenen. Evenzoo aan personeel, dat 40 of meer
dienstjaren, geldende voor pensioenrechten,
heeft.
Aan de ontslagenen zal een wachtgeld wor
den toegekend tot "aan den pensioengerech
tigden leeftijd.
Hierdoor zal het mogelijk zijn het jongere
personeel te kunnen behouden, hoewel het
niet uitgesloten is. dat door het treffen van
verschillende bezuinigingsmaatregelen, o.a.
het samenvoegen van enkele diensttakken,
overplaatsing van personeel noodig zal zijn.
Ter voorkoming van misverstand wijzen wij
er op dat het in geen geval de bedoeding is
om alle ambtenaren en werklieden die 60
jaar zijn of 40 dienstjaren hebben. op
wachtgeld te stellen, dit zal alleen gedaan
worden in gevallen die daarvoor in aanmer
king komen.
Annexatieauaestie Haarlem-
Haarlemmerliede.
De beslissing van Ged. Staten.
Onlangs werd voor Ged. Staten een an-
nexatiequaestie behandeld tusschen de ge
meenten Haarlem en Haarlemmerliede en
Spaarnwoude.
Het ging in de eerste plaats over de vraag,
of Haarlem aan Haarlemmerliede over den
tijd, gedurende welken een tijdelijke korting
werd toegepast op de salarissen van burge
meesters. secretarissen en ontvangers der ge
meenten in Noord-Holland moet teruggeven
de volle vergoedingen, welke aan den tegen-
woordigen burgemeester en secretaris toe
komen ~i. 800 en 600 per jaar) of deze ver
goedingen verminderd moeten worden met de
op de jaarwedden toegepaste korting.
In de tweede plaats werd de vraag behan
deld of Haarlemmerliede aan wel Haarlem de
pensioenbijdrage, bedoeld in art. 35 e.v. der
pensioenwet 1922 verschuldigd is, welke eerst
genoemde gemeente aan het pensioenfonds
moet betalen wegens de genoemde vergoedin
gen.
Ged. Staten hebben thans uitspraak gedaan.
Zij hebben beslist dat Haarlem verplicht is.
aan Haarlemmerliede de vollen 800 en 600
terug te geven, ook over den tijd van de toe
passing der tijdelijke korting. Ten opzichte
van de eerste vraag is Haarlem dus in het
ongelijk gesteld.
Met betrekking tot de tweede vraag hebben
Ged. Staten beslist, dat Haarlem geen andere
kosten dan de genoemde behoeft te betalen,
dus de pensioensbijdrage niet behoeft te vol
doen.
De uitbreiding van het
Stadhuis.
Maatregelen om tot een doeltreffend project
te komen.
Indertijd hebben wij medegedeeld, dat het
de bedoeling is voor den bouw van een nieu
wen vleugel van het Stadhuis in de Koning
straat alle gebouwen te sloopen tusschen de
Pandpoort en de Jacobijnestraat. Daar zal
dan een gebouw gezet worden, dat aansluit
aan het oude gedeelte van het voormalige
Predikheerenklooster, dat gespaard zal wor
den. Aan het Werkfonds is voor dit bouwwerk
een renteloos voorschot gevraagd, maar de
onderhandelingen daarover hebben nog niet
tot een resultaat geleid.
Het „RK. Bouwblad" deelt thans mede:
„Waar het hier de uitbreiding betreft van
een historisch belangrijk gebouw, spreekt het
vanzelf dat wij met spanning uitzien naar de
ontwerpen van den nieuwbouw. Reeds werden
dergelijke ontwerpen gepubliceerd. Deze ont
werpen weken echter in karakter zoozeer af
van den geest van het. bestaande complex, dat
een harmonische verhouding niet denkbaar
was. Bij informatie ter bevoegder plaatse bleek
ons gelukkig, dat ook betrokken instanties in
gezien hebben, dat daardoor een te schrille
disharmonie zou ontstaan. De gepubliceerde
ontwerpen zullen dan ook "niet ter uitvoering
worden voorgedragen.
Zoover wij weten is inmiddels een nieuw plan
ontworpen, doch ook dit schijnt niet aan de
gestelde eischen te beantwoorden.
Thans wordt, naar wij vernamen, het plan
overwogen, een vijftal architecten tot het ma
ken van ontwerpen uit te noodigen. Ter be
oordeeling zou dan een commissie van des
kundigen worden benoemd.
Het verheugt ons in ieder geval, dat hier de
noodige aandacht aan deze inderdaad belang
rijke kwestie wordt besteed. En wij spreken
de hoop uit-, dat ook bij de keuze der juryleden
en ook bij de keuze der aan te zoeken archi
tecten terdege rekening zal worden gehouden
met de juiste geestesgesteltenis, die voor het
oplossen van het onderhavige probleem nood
zakelijk is".
Tot zoover dit blad.
Wij vernemen dat de mededeeling in dezen
vorm niet juist is. Alleen is mede te deelen,
dat door B. en W. wordt overwogen hoe men
het best kan komen aan een doeltreffend pro
ject voor het buiten-aanzicht, maar of daar
voor één of meer architecten gevraagd zullen
worden is nog niet te zeggen.
Tentoonstelling ten bate van
het Nieuw Schouwtooneel.
Wij herinneren eraan, dat in het Frans
Halsmuseum een tentoonstelling wordt ge
houden van kunstvoorwerpen, die de prijzen
vormen van een verloting, waarvan de op
brengst bestemd is voor ,.Het Nieuw Schouw
tooneel." Verschillende kunstenaars hebben
voor dit doel belangeloos werken afgestaan.
Het is een zeer interessante expositie en
gaarne wekken wij onze stad- en streekgenoo-
ten nog eens tot een bezoek e'n tot het koo-
pen van loten op.
JEUGDIGE DIEVEN AANGEHOUDEN.
Op Maandag 21 dezer werd door een inwo
ner uit de gemeente Bloemendaal aangifte
gedaan van vermissing van een aantal sleutels
uit een hem toebehoorend perceel aan den
Militairenweg aldaar, dat op 't oogenblik ver
bouwd wordt.
Gister nu werd aan het bureau medegedeeld,
dat er eenige jongens waren gezien in de on
bewoonde villa van den heer kremer aan den
Terhoffsteedeweg. Onmiddellijk is een onder
zoek ingesteld, doch toen de politie terplaatse
verscheen, was er geen jongen meer te be
kennen. Wel was er een jongensfiets blijven
staan, die de eigenaar blijkbaar niet op zijn
vlucht had kunnen meenemen. Nog dienzelf
den middag werden de jongens echter achter
haald. Z'j waren van 11 tot 13 jaar oud.
Dit leidde tevens tot opsporing van de da
ders van den diefstal uit het perceel aan den
Militairenweg. Ook dit bleek jongenswey te
zijn.
Een groot aantal sleutels, die zij hier en
daar hadden weggenomen, is in beslagge
nomen.
Proces-verbaal wordt opgemaakt.
ui.
Op de smalle Friesche slooten
Lag alweer een vliesje ijs.
Voor de Friesche landgenooten
Een toekomstig rijbewijs.
Straks komt het ook „dik" in orde.
Friesland poetst zijn schaatsen op.
Het. zai gauw weer Vriesland worden,
Met het rooü-wit-blauw in top.
Rood van 't vurige verlangen,
Wit van 't krisbekraste vlak.
Blauw van handen, neus en wangen
(Of nog elders, door een smak).
Als dit voorbeeld is gegeven
In het landje aan de zee,
Pikt men zuidlijker ook even
Nog een vriezend „graadje" mee.
't Duurt waarschijnlijk nog wat weken,
Met de kans op schaatsenpret,
Maar hier is het eerste teeken,
Met de schaats ligt meer in 't vet.
Laten wij ons voorbereiden,
Ach, wij zijn gewend eraan,
Nu en dan in deze tijden,
Zij 't een rare, schaats te slaan.
P. GASUS.
„Fiora" sluit met een tekort.
In ieder geval ver beneden
f 40.000.
Aanspreking van het garantiefonds.
Eenige dagen geleden vernamen wij, dat
„Flora", de tentoonstelling dier de Algemeene
Vereeniging voor Bloembollencultuur dit voor
jaar te Heemstede gehouden heeft, een te
kort zou hebben opgeleverd van ongeveer
f 25.000. De heer H. J. Voors, secretaris van
het hoofdbestuur deelde ons mede dat publi
catie op een onbescheidenheid zou berusten,
terwijl bovendien het cijfer nog niet vast
staat.
Dinsdagavond zijn evenwel in de vergade
ring van de Kamer van Koophandel over het
tekort van „Flora" reeds eenige mededeelin-
gen gedaan, hierop neerkomend, dat de Ka
mer vermoedelijk f 1C00 in het garantiefonds
zal moeten bijdragen. De Kamer had inder
tijd voor f 2500 in het garantiefonds ge-
teek end.
Het totaal van het garantiefonds is ruim
f 1000.000. Als de inlichting van onzen zegs
man juist blijkt, zou dus ongeveer een vierde
van de toegezegde bedragen gestort moeten
v/orden. De gemeente Haarlem heeft voor
f 10.000 in net garantiefonds geteekend. de
gemeente Heemstede eveneens voor f 10.000.
Verder de provincie Noord-Holland voor
f 45.000 en de provincie Zuid-Holland voor
f 20.000.
Dat .Flora" een tekort heeft opgeleverd
werd aanvankelijk niet verwacht, daar im
mers bij de opzet gerekend was dat de kos
ten gedekt zouden zijn als er 500.000 bezoe
kers kwamen, welk aantal nog door ongeveer
100.000 overschreden is. a
Wij ontvingen het volgend communiqué:
Het hoofdbestuur der Algemeene Vereeni
ging voor Bloembollencultuur stelt er prijs op
bekend te maken, dat alle mededeelingen over
den stand van de rekening der in het voorjaar
te Heemstede gehouden bloemententoon
stelling „Flora", op dit oogenblik voorbarig
zijn. Deze. rekening is nog niet afgesloten en
nog niet voorgelegd aan de instanties in de
vereeniging zelve, door welke zij zal moeten
worden behandeld. De inschrijvers in het
Waarborgfonds hebben, zooals daaruit volgt,
nog geenerlei mededeeling kunnen ontvangen
omtrent eventueele voor hen uit die rekening
voortvloeiende gevolgen. Wel kan met de
meeste beslistheid worden verklaard, dat het
eventueel tekort verre beneden het in de pers
vermelde cijfer van f 40.000 zal blijven.
Laval in een der stembureaux van zijn kiesdistrict te Parijs. Zooals men weet,
is hij bij de verkiezingen voor den Senaat voor twee districten gekozen.
BELANGRIJKE VELDSLAG.
De eerste belangrijke veldslag in het
Noorden wordt spoedig venvacht. De
Abessyniërs hebben een groote troe
penmacht samengetrokken.
HOARE VERDEDIGT ZICH.
Sir Samuel Hoare heeft Dinsdagmid
dag in het Lagerhuis een rede ge
houden over de Engelsche buiten
landsche politiek, welke in den laat-
sten tijd z.i. geen wijziging heeft on
dergaan. Naar zijn meening leiden
economische sancties niet onvermij
delijk tot oorlog.
VERLIEZEN.
Volgens sommige schattingen be
draagt het aantal dooden en gewon
den aan Abessynische zijcle 15.000 tot
25.000 en aan Italiaansche zijde 5000
tot 7000.
Voor verdere berichten zie men deze
pagina en pagina Buitenland.
Tevens vestigen wij de aandacht op
de speciale correspondentie opgeno
men op pagina 2.
Inbraak in de Groote
Houtstraat.
Dinsdagavond tusschen half negen en half
één hebben een paar personen kans gezien,
zich door de betrekkelijk nauwe opening van
een tuimelraam in het perceel van het hoe
den- en heerenmodeartikelenmagazijn der
Naaml. Venn. A. Prinsen aan de Groote Hout
straat 80 naar binnen te werken.
Toen de bewoner, die ongeveer twaalf uur
was thuis gekomen, zich naar boven begeven
had, meende hij gestommel te hooren. Hij
dacht dat het van der tweede étage kwam en
ging daar kijken, maar vond er niets ver
dachts. Door het gerucht, dat hij daarbij
maakte, zijn de inbrekers blijkbaar beangst
geworden, waarop zij ijlings langs denzelfden
weg gevlucht zijn. Zij hadden twee jassen
van verschillende maten uit den standaard
genomen en hebben die waarschijnlijk rustig
staan passen. Daarna gingen ze naar de
hoeüenaf deeling en namen uit de gesloten
vitrine twee grijze deukhoeden, waarvan zij
het prijskaartje verwijderden en op de toon
bank wierpen. Ook stalen zij twee paar sokken
Al deze kleedingstukken smeten zij boven op
de etalagekasten naast het tuimelraam, met
de bedoeling' om ze mee te nemen.
Maar dit is hun. doordat zij in hun werk ge
stoord waren, niet gelukt.
Hedenmorgen half negen werd de inbraak
ontdekt. Toen zag een huisgenoote iets onge
woons boven op de etalagekast. Zij dacht
eerst dat er iemand lag te slapen, maar spoe
dig bleek het, dat het de zooeven genoemde
jassen en hoeden waren.
Uit een onderzoek is gebleken, dat al het
geld uit de cassa verdwenen was. Ook een
portemonnaie met een gouden tientje, dat de
heer Prinsen van een klant in bewaring had.
was gestolen. Er kon nog niet opgegeven wor
den. hoeveel geld vermist wordt. Ook bleek
dat de inbrekers een shawl hadden meegeno
men. Dat zij overhaast hebben moeten vluch
ten blijkt uit het feit. dat zij een der hoeden
op de etalagekast vertrapt hadden.
De politie is vanmorgen dadelijk met een
uitgebreid onderzoek begonnen.
Sir Samuel Hoare heeft Dinsdagmiddag in het
Lagerhuis de Engelsche politiek verdedigd.
pag. 4
Lord Carson is overleden.
pag. 4
Een nadere toelichting op het plan van den
arbeid.
pag. 3
De goudvoorraad van de Ned. Bana neemt toe.
pag. II
De tïn-productie-quota zijn verhoogd.
pag. 11
Euwe heeft de negende partij tegen Aljechin
opgegeven.
pag. 9
Laatste berichten.
pag. 7
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Bedenktijd.
pag. 1
Speciale correspondentie: Eerste belangrijke
veldslag in het Noorden verwacht.
pag. 4
Speciale correspondentie: Abessynische dor
pen zonder verdediging.
pag. 2
Mr. E. Elias: Wij in den Haag.
pag. 3
J. H. de Bois: Expositie van werken door Mar-
garetha Verhcus.
pag. 8
J. B. Schuil over de uitvoering van Cremer.
pag. 8
K. de Jong: Wiener Sangerknaben.
pag. 8
J. H. de Bois over Haarlem's kunstschatten.
- oag 3
E.; „Pomarius
pag. 8
Bekende Haarlemmers: de heer P. G. van
Engelen.
Schaakrubriek.
Pag.
