dit beeld
De Haarlemsche begrooting
voor 1936.
Hondsdolheid.
Uit Abessynië.
Hel Brtm*$tijksle
53e Jaargang No. 16055
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 25 October 1935
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. VV. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post f 0.7214.
Bureaux: Grcote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-. Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400-, Verlies Duim ƒ75.-. Verlies Wijsvinger ƒ75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 25 October.
De Gemeentebegrooting.
Vandaag is het ontwerp-gemeentebegrooting
van Haarlem voor het jaar 1936 verschenen.
Het door B. en W. ingediende budget biedt geen
opwekkend beeld, en dat was ook niet te ver
wachten. Er zijn nu vier jaar verloopen sinds
wethouder mr. Slingenberg de toenmaals zoo
geruchtmakende persconferentie bijeenriep,
waarin hij de bezuinigingsklok voor het eerst,
met volle kracht liet luiden. De daad werd bij
het woord gevoegd, en sindsdien is de alge-
meene toestand blijven dalen, heeft de bezui
nigingscampagne zich voortgezet, is daarbij
veel dat waarde had afgebroken en heeft men
niet alleen in Haarlem, maar in Nederland
en in de geheele wereld vergeefs geredeka
veld over het bereiken van het dieptepunt. De
meening dat dit gepasseerd zou zijn is her
haaldelijk door de feiten gelogenstraft.
We zijn er nog niet, en B. en W. zeggen thans
in hun toelichting: „De nog steeds voortgaan
de algemeene economische achteruitgang is
oorzaak, dat de financiëele toestand der ge
meente in toenemende mate den ongunstigen
invloed der tijdsomstandigheden ondervindt".
Waarna zij dan schrijven over de telkens af
nemende inkomens van vele ingezetenen, over
de daling van de opbrengst der personeele be
lasting, veroorzaakt door verlaging der huis
huren en over de lagere opbrengst der bedrij
ven, gevolg van verminderde koopkracht dei-
bevolking. Daarnaast staan de groote uitga
ven voor steun aan werkloozen. Het gemeente
lijke budget staat voor schier onoverkomelijke
moeilijkheden.
Wij geven in dit nummer een afzonderlijk
overzicht van de financiëele maatregelen door
B. en W. voorgesteld. Het college stond voor
de moeilijke noodzaak, een tekort van vier ton
te dekken, waarbij gerekend werd op een uit
gavenpost van een halve ton op het hoofd
„Onvoorzien". Dit laatste bedrag, zeker niet
excessief als veiligheidsmaatregel in de huidi
ge omstandigheden, is nog niet gevonden. Bij
het thans ingediende ontwerp is de post On
voorziene Uitgaven slechts op 8000 geraamd.
B. en W. zijn evenwel voornemens nog 42000
uit -nieuwe bezuinigingen te putten. Zoo mo
gelijk zullen zij die nog voorstellen per nota
van wijzigingen vóór de behandeling van deze
begrooting, en anders per eerste suppletoire
begrooting.
Wat overigens de dekking van het tekort
van vier ton betreft blijkt, dat door besparing
op uitgaafposten een ton gevonden is. Daar
zullen nog een aantal voorstellen voor bij den
Raad moeten worden ingediend. Dan is men
gaan manoeuvreeren met de annuïteiten tot
dekking van het berekende wetenschappelijk
tekort van het gemeentelijke pensioenfonds.
Ten laste van het dienstjaar '35 werd f 198.374
gebracht. B. en W. stellen nu voor een „ge
leidelijker aanpassing" te bereiken door een
gedurende de eerste vijf jaren oploopende an
nuïteit vast te stellen. Die komt dan neer op
f43.767 voor 1935, f87.534 voor 1936, f131.301
voor 1937, f 175.068 voor 1938 en f 218.834 voor
1939 en volgende jaren. Het is duidelijk dat
men hierdoor een onmiddellijke bezuiniging
van grooten omvang verkrijgt, het is even dui
delijk dat men zijn verplichtingen uitstelt en
een zwaren wissel op de toekomst trekt. Een
financiëele politiek van dezen aard is alleen
te rechtvaardigen met motieven van uiterste
noodzaak, die ongetwijfeld aanwezig zijn maar
waarbij men toch een lichte huivering niet
kan onderdrukken.
Wat zal, als wij het dieptepunt niet spoedig
overschrijden hetgeen niet van B. en W. van
Haarlem maar van internationalen terugkeer
van het gezond verstand afhangt het beeld
der gemeentebegrooting van 1938 zijn? Het is
geen prettige gedachte.
Tenslotte bleef nog f 145.000 te dekken.
Daartoe hebben B. en W. de opcenten op de
personeele belasting met 25 verhoogd en op
185 gebracht, waarbij zij er op wijzen dat de
opbrengst voor '36 niettemin thans nog lager
geraamd is dan die voor '35. De daling der
huren heeft zich dus wel zeer krachtig doen
gelden.
Aan deze korte opsomming van de dek-
kings-moeilijkheden der begrooting voor
1936 wil ik hier enkele cijfers toevoegen die
een beeld geven ten eerste van de daling van
de ramingen der belastingontvangsten. Die
bedroegen
voor 1931: f 4.184.625
voor 1933: f 3.754.177
voor 1936: f 3.010.353
Zoodat Haarlem thans begrooten moet op
ruim een kwart minder belastingontvangsten
dan het vijf jaar geleden nog kon ramen. Dit
ruime kwart bedraagt 1.174.000.
Dat in den loop dier jaren zeer belangrijke
bezuinigingen op de kosten der gemeente
huishouding zijn uitgevoerd blijkt uit het
volgende staatje van ramingen uit de be
grootingen voor 1931, 1933 en 1936:
1931 1933 1936
Dpenb. Veiligh. f920.465 f875.872 f811.086
(Op een hondententoonstellrte
Deauville is een Duitsche dop be
kroond, zoiens pootnagels in de
zelfde helroode kleur waren ge
lakt als de vingernagels van zijn
meesteres).
Ziedaar hondsdolheid van een soort,
Die men niet eerder heeft gezien,
Gaat men in deze richting voort,
Dan maken wij 't nog mee misschien,
Dat haren van een Duitschen dog,
Ook permanent worden gekruld,
Wellicht beleven wij het nog.
Dit is een kwestie van geduld,
Dat ook zijn brave trouwe snuit
Met rouge en poeder wordt bewerkt,
Straks haalt men er den rimpel uit,
Die nu zijn schoonheid nog beperkt.
Dan blaft hij zijn bazin straks aan:
Wat doet mijn schoon er toe of af,
'k Wou, dat je mij geen hondsch bestaan,
Maar 't echte hondenleven gaf.
Dat ik kon wroeten ongedeerd,
In modderpoel of vuilnisbak,
Mijn nagels permanent besmeerd,
Met vuil in plaats van roode lak.
Ik denk, dat als hij zeggen kon,
Hoe hij die roode nagels vond.
Hij zich in 't Fransch niet lang bezon,
Maar blafte: ik voel enkelhonte.
P. GASUS.
honte, Fransch voor schaamte,
Volksgezondheid f 210.078 f 179.688
Openb. lag. ond. f 400.026 f 346.555
verv.ond. f 49.955 f 35.579
u. 1. o. f 55.851 f 88.446
Openbaar
buitengew. l.o. f 63.881
Openbaar
voorber. l.o. f 89.846
Bijz. lag. onderw. f358.331
Bijzonder
vervolgonderwijs f 13.330
Bijzonder u.l.o. f 24.867
Bijzonder buitengewoon l.o,
f 16.192
Bijzonder voorbereidend l.o.
f 100.500 f 101.200
Middelb. onderw. f 482.572 f 427.569
Hooger onderw. f 109.552 f 86.302
Nij verheidsonderwijs
f 146.060 f 125.494
Reiniging f458.184 f363.930
f 127.301
f211.627
f 7.779
f 44.972
f 66.953 f 54.309
f 78.641
f471.376
f 20.200
f 44.392
f 58.990
f401.535
f 50
f 41.605
f 24.145 f 17.455
f 68.700
f 307.555
f 36.782
f 85.354
f341.120
Chacobesprekingen weer in
moeilijkheden.
Bolivia wijst vredesvoorstellen af.
BUENOS AIRES, 25 October (A.N.P.) Naar
hier bekend wordt, heeft de president van
Bolivia de eenige dagen geleden op de vredes
conferentie gedane voorstellen verworpen.
Speciaal het voorstel, wijziging te brengen in
de grenslijn heeft hij onaanvaardbaar ge
noemd. Bolivia staat erop dat eerst de kwestie
der krijsgevangenen wordt geregeld.
KINGSFORD SMITH STAAKT ZIJN
RECORDPOGING
LONDEN, 25 October (Reuter). Kingsford
Smith is gisteravond op Croydon teruggekeerd
en heeft zijn recordpoging naar Australië
moeten opgeven wegens het verschrikkelijke
weer vooral aan de golf van Corinthe, waar
door ijs op de vleugels gevormd werd.
25 opcenten meer op Personeel, maar de totaal
opbrengst toch f 76.000 lager.
en W. willen de andere belastingen en de tarieven niet
verlagen, anders zouden er nog meer opcenten op
Personeel moeten komen.
Nog meer bezuinigingen in
voorbereiding.
Menelik's kleinzoon, de thans 39-jarige Lidzj
Jassoe, die voor Haile Selassie korten tijd
keizer van Abessynië is geweest. Lidzj Jassoe
leefde sinds verscheidene jaren als krijgs
gevangene op een kasteel te Harar, doch is
thans naar het Rudolfmeer overgebracht, uit
vrees, dat hij den Italianen in handen zal
vallen
Heden verscheen de ontwerp-gemeentebe
grooting voor 1936. De eindcijfers zijn
18.688.862.59.
In hun toelichting schrijven B. en W. o.a.:
De nog steeds voortgaande algemeene eco
nomische achteruitgang is oorzaak, dat de fi-
nancieele toestand der gemeente in toe
nemende mate den ongunstigen invloed der
tijdsomstandigheden ondervindt.
Immers is het gevolg van de telkens af
nemende inkomens van vele ingezetenen, dat
de opbrengst der belastingen zich in dalende
richting blijft bewegen. In het bijzonder is
het de personeele belasting, welker opbrengst
in verband met de verlaging der huishuren
in nadeeligen zin wordt beïnvloed, terwijl ook
de productie-bedrijven tengevolge van de ver
minderde koopkracht der bevolking in hun
ontwikkeling sterk worden belemmerd.
Daarnaast stellen de greote sommen, welke
moeten worden beschikbaar gesteld ten be
hoeve van hen, die slechts door middel van
steun uit de overheidskassen in de meest
noodzakelijke levensbehoeften kunnen voor
zien, het gemeentelijk budget voor bijkans
onoverkomelijke moeilijkheden.
Dat het verkrijgen eener sluitende begroo
ting onder deze omstandigheden op voort
durend grootere bezwaren stuit, zal geen be
toog behoeven.
De voornaamste factoren, waarmede de be-
grootingspositie voor 1936 in ongunstigen
zin zal worden beïnvloed, zijn de navolgende.
De uitkeering uit het gemeentefonds moest
56.000 lager worden gesteld dan voor 1935.
In verband met het bepaalde in de wet van
4 Maart 1935 zal de garantie-uitkeering, welke
de gemeente n.l. krachtens art, II dier wet
over het uitkeeringstijdvak 1936-1937 zal ont
vangen, worden vastgesteld op 8 9 van het
bedrag dier uitkeering over het tijdvak
1935-1936.
De opbrengst der belastingen zou. bij hand
having eener heffing van 160 opcenten op de
hoofdsom der personeele belasting, ruim
550.000 lager moeten worden uitgetrokken.
Naast den algemeenen teruggang der inko
mens en de verdere voortgezette daling der
huurwaarden, is de oorzaak van deze lagere
raming eensdeels gelegen in de omstandig
heid, dat de vermindering der ten behoeve
van de gemeente geheven opcenten op de
hoofdsom der gemeentefondsbelasting en der
vermogensbelasting in 1936 ten volle tot uiting
zal komen, anderdeels in het raadsbesluit van
24 Juli 1935 tot rangschikking van de ge
meente, voor de heffing der personeele be
lasting, in de derde klass.
Het batig saldo van het gasbedrijf, voor
1935 nog geraamd op f 387.575,64, moest voor
1936 worden gesteld op 239.989.28. De ach
teruitgang van het gasdebiet in 1935 nood
zaakte tot deze lagere raming.
Als gunstige factoren, welke bij de samen
stelling der begrooting konden worden in aan
merking genomen, zijn te vermelden:
Een gedeelte ad 162.788.10 van het batig
slot ad 452.788.10 van den gewonen dienst
der rekening over 1934. Zooals bekend is, werd
bij eerste suppletoire begrooting voor 1935
over dit batig slot reeds beschikt tot een
bedrag van 290.000.
een vermindering der lasten wegens con
versie van aangegane geldleeningen. De uit
gaven wegens kasgeldrente moesten evenwel
tot een belangrijk hooger bedrag worden uit
getrokken
Een tekort van 4 ton
te dekken.
Ofschoon reeds bij de samenstelling der be
grooting de ramingen der uitgaven op een
zoo sober mogelijk beheer werden gebaseerd,
bleef bij de behandeling in het college van
B. en W. niettemin een tekort te dekken ter
grootte van ruim 400.000, waarbij gerekend
was op een bedrag van 50.000 voor „Onvoor
ziene uitgaven".
Bij de overweging van de vraag, welke bij
zondere voorzieningen behooren te worden ge
troffen ten einde tot een sluitend budget te
geraken, is het college uitgegaan van het
standpunt, dat ter voorkoming van een in het
belang der gemeente ongewenschte verzwa
ring van den belastingdruk, er naar moest
worden gestreefd genoemd tekort door ver
mindering der uitgaven te doen opvangen.
Dat B. en W. in dat streven thans nog slechts
ten deele zijn geslaagd vindt zijn oorzaak o.m.
in het feit, dat. zooals ook de Regeering bij
de behandeling van het wetsontwerp tot ver
laging der publieke uitgaven betoogde, het
uiterst moeilijk is de overheidsuitgaven te
deen aanpassen aan de snel dalende over
heidsinkomsten.
Bezuiningsmaatr'egelen immers zijn voor een
belangrijk deel perspectief-besparingen, terwijl
effectieve- en onmiddellijke bezuinigingen tot
belangrijke bedragen veelal slechts moeiijk zijn
te vinden, vooral nu in voorgaande jaren reeds
tal van ingrijpende maatregelen op het gebied
van versobering der gemeente-huishouding
zijn tot stand gekomen.
Nochtans zijn B. en W., door de raming van
tal van uitgaafposten tot lagere bedragen te
herzien, er ten slotte in geslaagd een bespa
ring van f 100 000 te verkrijgen.
Voor zoover omtrent deze, reeds in de be
grooting verwerkte bezuinigingsmaatregelen
door den raad besluiten behooren te worden
genomen, zullen de daartoe strekkende voor
stellen tijdig worden aangeboden.
Bezuinigingsmaatregelen
in voorbereiding.
De post voor „Onvoorziene uitgaven",
ten behoeve waarvan een raming van
f 50.000 noodzakelijk moet worden ge
acht, hebben B. en W. voorloopig op
f 8000 uitgetrokken. Het ligt in het
voornemen zoo mogelijk vóór de be
handeling der ontwerp-begrooting in
den raad bij een nota van wijzigingen,
of anders bij een eerste suppletoire
begrooting, nog een aantal bezuini-
gings-maatregelen voor te stellen, door
middel waarvan een uitgaven-vermin
dering van f 42 000 zal kunnen tot
stand komen. Genoemd bedrag kan
alsdan aan den post voor „Onvoor
ziene uitgaven" worden toegevoegd en
alzoo worden gebracht op f 50.000.
Ten behoeve van de dekking van het bere
kende wetenschappelijk tekort van het ge
meentelijk pensioenfonds, ter grootte van
f 3.926.366.87, werd voor het eerst ten laste van
het dienstjaar 1935 een annuïteit van f 198.374
op de begrooting gebracht.
Een voor de gemeente-financiën meer ge
leidelijke aanpassing zou kunnen worden be
reikt, indien in plaats van de jaarlijksche
annuïteit ad f 198.374 wordt gesteld een gedu
rende de eerste vijf jaren oploopende annuï
teit.
Het bedrag, dat bij toepassing van dit sy
steem jaarlijks ten laste van de begrooting
zal behooren te wprden gebracht, dient alsdan
als volgt te worden bepaald:
voor 1935 op f 43.767, voor 1936 op f 87.534,
voor 1937 op f 131.301, voor 1938 op f 175.068,
voor 1939 en volgende jaren op f 218.834
De uitgaaf, waarmede het gemeentelijk
budget voor 1936 uit dezen hoofde zal worden
ontlast bedraagt alzoo f 110.840.
Ten slotte bleef derhalve nog te dekken een
bedrag van f 145.000.
Deze dekking kan naar de meening
.van B. en W. alleen worden gevonden
door het aantal opcenten op de hoofd
som der personeele belasting, thans
160 bedragende, met 25 te verhoogen
en alzoo te bepalen op 185.
Met nadruk meenen B. en W. hierbij
onder de aandacht te moeten brengen,
dat ondanks een dergelijke verhooging
van het getal opcenten de opbrengst
lager geraamd is dan voor 1935.
In het oog moet immers worden gehouden,
dat bij raadsbesluit van 24 Juli 1935 de ge
meente voor de heffing dezer belasting met
ingang van 1 Januari 1936 werd overgebracht
van de vierde- naar de derde klasse.
Het voordeel, hetwelk tengevolge van dit be
sluit voor de belastingbetalers wordt bereikt,
moet volgens raming van den hoofdinspecteur
der directe belastingen in hoofdsom worden
gesteld op f 85.000, verhoogd met 160 opcenten,
derhalve op f 221.000.
Aangezien de opbrengst van 25 opcen
ten op f 145.000 kan worden geschat, zal
aanneming van het voorstel van B. en W. er
toe leiden, dat een uiteindelijke verlaging van
belastingdruk ter grootte van f 76.000 wordt
verkregen.
Geen lagere belastingen
en tarieven.
B. en W. zeggen dat zij er van
overtuigd zijn, dat een belangrijke
verlaging van den belastingdruk in
hooge mate wenschelijk ware ge
weest. Dat zulks onder de huidige
financieele moeilijkheden niet moge
lijk is, betreuren zij.
(Vervolg zie pag. 2 eerste kolom).
MUSSOLINI'S VOORWAARDEN.
Mussolini heeft de voonvaarden be
kend gemaakt voor het sluiten van
vrede. De drie voornaamste punten
zijn: Ontwapening van Abessynië en
internationale controle; bezetting
van Tigré door de Italianen; Abes
synië zal een haven krijgen aan de
kust van Erythrea.
TROEPEN UIT LYBIE.
Thans is zeker, dat de Italiaansche
regeering een divisie uit Lybie zal te
rugtrekken.
TOENADERING?
De Italianen hopen thans door hun
houding op een „bijdrage van de an
dere zijde" te kunnen rekenen.
VOORPOSTENGEVECHTEN.
Troepen van Ras Seyoem zouden een
aanval hebben gedaan op de Ita
liaansche voorposten, waarbij zij
zware verliezen hebben geleden.
Voor verder eberichten zie men deze
pagina en pagina Buitenland.
mag Uw bril niet geven
een bril van Keip,
ilmaaktoptischjuist.
GROOTE HOUT JTR 137 NAAST IUXOR
(Adv. Ingez. Med.)
Nagedachtenis aan Joodsche
strijders wordt uitgewischt.
Goebbels Iaat hun namen uit de oorlogs
monumenten verwijderen.
De Duitsche rijksminister voor de propa
ganda. dr. Josef Goebbels. heeft bevolen, dat
in het vervolg de namen van Joden niet
meer op ae oorlogsmonumenten mogen voor
komen. Van bestaande gedenkteekens moe
ten deze namen worden weggebeiteld.
Het Neues Wiener Tageblatt," geeft onder
den titel ..De strijd tegen de dooden" hierop
het volgende commentaar: Na systematisch
den ondergang van 500 000 Joden, die nog in
Duitschland leven te hebben georganiseerd,
door hen langzaam van honger te laten ster
ven. valt men thans de dooden aan.
Elke critiek is hier overbodig
De feiten spreken voor zichzelf een taal,
waarvan de ontzettende ernst niet door
woorden kan woorden verduidelijkt of ver
minderd. Men moet zich evenwel er voor
hoeden, het Duitsche volk verantwoordelijk
te stellen voor deze beschamende actie.
De Daily Telegraph deelt Mussolini's voor
waarden voor den vrede in Oost-Afrika
mede.
nag. 4
De Italiaansche rcgecring bevestigt tie terug
trekking van een divisie uit Lybië.
Dag. 4
De bekende Belgische historicus prof. Pirenne
is overleden
pag. 4
De Tweede Kamer heeft met groote meerder
heid het sanctieontwerp aangenomen.
pag 3
Minister Gelissen zal met beslistheid tegen
prijsopdrijving van allerlei artikelen van
levensonderhoud waken.
pag. 3
De Maatschappij Nederland zou een nieuw
schip willen laten bouwen.
pag. 3
Ossche zaken voor de rechtbank.
pag. 3
De Haarlemsche Gemeentebegrooting is ver
schenen.
pag. 1 en 2
Verslag van de zitting der arrondissements
rechtbank.
pag. 6
De tiende partij tegen Aljechin is weer door
Euwe gewonnen.
pag. 13
Laatste berichten.
pag. 11
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Dc Gemeentebegrooting.
pag. 1
Van onzen Weenschen correspondent:
Memoires van dc vroegere Oostenrijksche
kroonprinses Stephanie.
pag. 4
II. de B. V.: 't Is campagne.
Dag. 6
J. B. Schuil over Polly Perkins door Alberdingk
Thijm.
oag. 6
K. de Jong: Concert te Bloemendaal.
pag. 6
Bekende Haarlemmers: J. A. M. Engels.
pag. 3
Sport in 't kort.
pag. 13
Voor de Jeugd.
pag. 7 en.
