VERSTOPPING
LEO-PILLEN
De Zeeweg vol gewonden.
SITTERS&%KAR
V
WOENSDAG 6 NOVEMBER 1935
HXA8CE M'S dagbcad
Feestavond Nationale
Jeugdstorm.
Dinsdagavond werd in den Stadsschouw-
burg een feest- en propaganda-avond gege
ven, ten bate van het Uniformfonds der
afd. Haarlem van den Nationalen Jeugd Storm
(N.J.S.).
Voor het organiseeren van dezen avond had
zich een commissie van belangstellenden ge
vormd.
Nan ens deze commissie heette de heer W.
Kruyshoop Jr. de talrijke aanwezigen welkom
om daarna allen, die zich bereid hadden ver
klaard, aan dezen avond mede te werken, te
danken, in 't bijzonder de Kon. Letterl. Vereen.
„J. J. Cremer", waarvan enkele leden een
eenbedrijfsspel zouden opvoeren en de Heem-
steedsche Harmonie „Eensgezindheid", die
muzikale medewerking verleende.
Vervolgens marcheerden de jeugdige storm-
sters en stormers, in uniform, de zaal binnen
en het podium op en heetten op hun beurt
in een spreekkoor de aanwezigen welkom.
De heer C. van Geelkerken, leider van den
N. J. S., sprak een rede uit over „De jeugd en
de crisis". Prof. Huizinga, aldus spr. o. m
heeft in zijn boek „In de schaduwen van mor
gen" gezegd, dat „de reddingstaak" rust op
de schouders der jeugd.
Spr. vindt dit een zware opgaaf van Prof.
Huizinga aan de Nederlandsche jeugd, maar
hoe dit zij: de toekomst is aan de jeugd. Maar
wat voor een toekomst? Sommigen gaan haar
verbitterd tegemoet, anderen onverschillig of
lauw, weer anderen met het idee: als ik er
maar kom, de anderen kunnen mij niet sche
len.
Voor die toekomst wordt een jeugd ver-
eischt, anders dan het geslacht dat nu aan
voorbijgaan is. De N. J. S. wil zulk een jeugd
helpen vormen, een jeugd, die weer idealen
heeft; de N. J. S. wil strijden tegen den geest,
die de tegenwoordige jeugd aan 't bederven
is, hij wil van wanorde komen tot orde en
tucht, wil een weerbaren geest tegenover
slapheid en dufheid, karakter en zelfbeheer-
sching tegenover verweekeling en een zich
maar laten gaan.
Voor dit streven vroeg spr. sympathie ei
steun.
De stormsters en stormers zongen verschil
lende van hun liederen en voerden verder
eenige reidansen uit, waarna gymnastieknum-
mers volgden (vrije en orde oefeningen en
groepen, onder leiding van den heer
Meyer).
In de pauze werd op verschillende wijzen
'(door een collecte en door verkoop van ver
schillende hiervoor afgestane en vervaardigde
voorwerpen) het Uniformfonds aangevuld. Na
de pauze voerden de Cremer-spelers Henk
Bakker, Theo van der Meer en Emmy Fuchs
op uitmuntende wijze Schuil's „Intermezzo'"
op. Hun succes was groot en welverdiend.
Hierna volgde muziek van de Heemsteed-
sche Harmonie „Eensgezindheid", directeur de
heer P. Bets.
Tot slot van den avond werd een korte
schets opgevoerd, waarin de stormsters en
stormers nog eens van hun zanglust konden
doen blijken en de bejaarde Ds. Bartstra op
zeer verdienstelijks wijze de rol van groot
vader vervulde.
PURMEREND, 5 November.
Kaas, Aanvoer 32 stapels kleine f 1821,50
per 50 K.G.
Boter. Aanvoer 734 K.G., prijs f 1,551,60
per K.G.
Vee. 519 runderen, waaronder zijn 390
vette en 32 stieren.
4 paarden f 60 130 per stuk.
130 vette kalveren f 0.300.45. per K.G.
252 nuchtere dito f 513 per stuk.
217 vette varkens f 0.400.42 per K.G.
?31 magere dito. f 1835 per stuk.
272 biggen f 816 per stuk.
1275 schapen f 1020 per stuk.
Kuikens f 0.501.65 per stuk.
439 ganzen f 2,252.80 per stuk.
Eieren kip-, per 100 stuks f 4.755.25.
Vette koeien, prijshoude.nd f 0.380.48 per
K.G.
Gelden koeien, prijshoudend, f 80135 per
stuk.
Melkkoeien, prijshoudend, f 110165 per
stuk.
HAAKLEMSCHE REDDINGSBRIGADE.
De medische cursussen zuilen beginnen Vrij
dagavond 8 November a.s. en worden om de
veertien dagen gehouden in het voormalige
„Zander instituut" aan den Kleinen Hout
weg 47.
LEDENCONCERT TOONKUNST.
Het tweede ledenconcert van de afdeeling
Haarlem en Omstreken van de Maatschappij
tot bevordering der Toonkunst zal plaats heb
ben op Maandag 11 November in den Stads
schouwburg alhier. Er zal een sonaten-avond
gegeven worden door de solisten Raphael
Lanes (cello) en Theo v. d. Pas (piano)
Het programma bevat werken van Beet
hoven, Strauss en Chopin.
FAILLISSEMENTEN.
Faillissementen, uitgesproken door de Ar-'
rondissements-Rechtbank te Haarlem op
Dinsdag 5 November 1935.
1. F. W. Beek, caféhouder, wonende te San-
poort, Hotel „Velserend", Velserenderlaan 3;
Curator Mr. H. E. Prinsen Geerligs te Haar
lem;
2. Jacobus Tulp. bloemist, wonende te Aals-
meer-Oost, Aalsmeerderweg 256; Curator: Mr.
J. H. C. Slotemaker te Haarlem.
3. N. van der Vaart, mandenmaker, wonende
te Haarlem, Frankenstraat 33; Curator: Mr. L.
J. Venhuizen te Heemstede.
Rechter-Commissaris in deze faillissemen
ten is: Mr. E. H. F. W. van Schaeck Mathon
te Haarlem.
Opgeheven zijn de navolgende faillissemen
ten wegens gebrek aan actief:
1. V. Ris, vroeger koopman in sigaren, thans
masseur, wonende te Assendelft; Curator: Mr.
L. Ali Cohen te Haarlem,
2. N. Roos, wed. W. A. Manvis, pensionhoud
ster, wonende te Haarlem, Duvenvoordestr. 11,
Curator: Mr. A. C. F. Hendrikse te Haarlem
3. D. Vlieland, los arbeider, wonende te
IJmuiden-Oost, Ruiterdwarsstraat 11; Cura
tor: Mr. Dr. F. A. Bijvoet te Haarlem.
4. Wed. W. Hartog-Mooy, wonende te Zaan
dam, Boomgaerdspad 6; Curator: Mr. F. M.
Hagemeyer te Haarlem.
5. M. Schouten, timmerman, wonende te
Hillegom, Kerkstraat 18: Curator: Mr. Dr. A.
F. H. Schreurs te Haarlem.
Geëindigd zijn de navolgende faillissemen
ten wegens het verbindend worden der eeni
ge uitdeelingslijst van:
1. C. Koeman, kaashandelaar, wonende te
Zaandam. Westzijde 283; Curator Mr. Jan
Lieuwen te Pui-merend.
2. H. Salman, bloemist, wonende te Lisse;
Curator Mr. F. M. Hagemeyer te Haarlem.
3. P. J. Oerleman. vrachtrijder, wonende te
Haarlem; Curator- Mr. A. van Levenhorst te
Haarlem.
Uitverkoopwet door de Haar-
lemsche Handelsvereeniging
besproken.
Inleiding van Mr. J. Verheus.
Dinsdagavond was door de Haarlemsche
Handelsvereeniging in de Sociëteit Vereeni-
ging een bijeenkomst belegd waar mr. J. Ver-
heus. adjunct-secretaris van de Kamer van
Koophandel te Haarlem een inleiding zou
houden over het onderwerp: „De wettelijke
regeling betreffende het uitverkoopen en
opruimen in het winkelbedrijf'.
De voorzitter, de 'heer W. C. Lasschuit.
hield een kort openingswoord, waarin hij
wees op de beteekenis van de nieuwe wet,
die na vele verzoeken uit den middenstand
tegen ongemotiveerde opruimingen en uit
verkoopen is uitgevaardigd. Het is. naar zijn
meening, zeer juist dat de wetgever de uit
voering heeft opgedragen aan de Kamers
van Koophandel. Een gelukkig verschijnsel,
is het dat thans reeds door winkeliers spon
tane medewerking is verleend.
Hierna was het woord aan mr. Verheus.
„Om een wet te begrijpen, moet men er de
geschiedenis ervan kennen", begon spr. Hij
wilde daarom eerst de historie van het tot
stand komen van de wet behandelen. Reeds
een paar tientallen jaren klaagde men over
misstanden in het uitverkoopwezen. In 1902
werden al prae-adviezen gegeven. In 1915
verscheen de „wet op de oneerlijke concur
rentie", de wet-Aalberse, die de oneerlijke
mededinging moest bestrijden, doch die, na
eenige procedures, waarin veroordeeling
volgde, weinig uitspraken uitlokte door de
moeilijkheid een overtuigend bewijs te vin
den.
In September 1933 verzocht de minister
aan 'het Economisch Instituut voor den
Middenstand feitenmateriaal te verzamelen.
Uitvoerig beschreef spr. de werkwijze van de
commissie van deze instelling.
Op 12 Januari 1935 werd het ontwerp voor
de wet ingediend, die, na eenige wijzigingen,
15 October jl. in werking trad.
Vervolgens ging mr Verheus over tot be
handeling van deze wet. De 'kern ervan is
dat gedurende twee perioden per jaar de
winkeliers vrij mogen opruimen en dat voor
opruimingen of uitverkoopen buiten die
perioden vergunningen van de Kamers van
Koophandel n-oodig zijn,
Eerst besprak spr. de perioden van vrije
opruiming, gehouden in verband met jaar-
of seizoenredenen.
Art. 3 van de wet bepaalt dat voor deze
opruimingen geen vergunningen vereischt
worden. De uitverkoopen moeten dan aan
gekondigd worden als jaarlijksche, half-
jaarlijksche, seizoen-, balans, of inventaris-
uitverkoopen.
Art. 12 bepaalt, dat deze twee perioden
vallen tusschen 1 Januari1 Februari en 15
Juli15 Augustus.
Bij Algemeenen Maatregel van Bestuur kan
op verzoek en na onderzoek voor bepaalde
takken van bedrijf van deze data worden
afgeweken.
Art. 13 is gericht tegen het z.g.n. Nach-
schieben. Het is namelijk verboden andere
goederen dan gewoonlijk in de zaken wor
den verhandeld tijdens de opruiming of den
uitverkoop als goederen in die opruiming
begrepen te verkoopen. Ook is het verbo
den in dien tijd goederen te betrekken, die
niet tot den handelsvoorraad behoorden
toen de opruiming werd ingezet. Overtre
dingen worden gestraft met een (hechtenis-
straf van ten hoogste twee weken of ten
hoogste f 500 boete.
Spr. zette het onderscheid uiteen, dat de
wetgever maakt tusschen opiuiming en uit
verkoop en sprak vervolgens over de be
voegdheid van de Kamer van Koophandel,
die het verleenen van vergunningen kan
weigeren, wanneer het niet-bonafide uitver
koopen betreft.
De wet bepaalt ook, dat een winkelier
niet voor de tweede maal binnen het jaar
uitverkoop kan houden van goederen, die hij
in dezelfde gemeente reeds eenmaal heeft
uitverkocht.
Mr. Verheus drong er vooral op aan, dat
de winkeliers tijdig hun aanvragen zouden
inzenden. Zij ontvangen daartoe formulie
ren, die moeten worden ingevuld. Zij ont
vangen een kaart, die acht dagen voor het
begin van den gewensdhten uitverkoop dui
delijk zichtbaar bij den ingang moeten wor
den opgehangen. In die week kunnen con
currenten eventueele bezwaren indienen en
neemt de Kamer van Koophandel haar be
slissing. Daarna ki-ijgen de winkeliers een
definitieve goedkeuringskaart, die moet
blijven hangen zoolang de uitverkoop duurt.
In geval van weigering hééft men het recht
binnen twee weken een request bij den mi
nister in te dienen.
Hoe regelt de Kamer van Koophandel hier
deze zaken nu? Zij heeft volgens de mach
tiging in art. 10 een commissie van vijf le
den ingesteld, twee leden uit het grootbe
drijf en drie uit het kleinbedrijf.
Bovendien is een ambtenaar aangesteld,
die de aanvragers bezoekt en van de ver
kregen gegevens rapport uitbrengt aan de
commissie. Desnoods, doch dit zal slechts in
het uiterste geval beuren, kunnen de boe
ken worden gecontroleerd. De kosten voor
het verkrijgen van een vergunning zijn tot
dekking van de gemaakte onkosten op min
stens f 1 gesteld.
Mr. Verheus achtte het een gevaar van de
wet, dat de rechterlijke macht er door is
uitgeschakeld. Als hoogste instantie zal waar
sohijnlijk een departementsambtenaar voor
den minister beslissen over al dan niet ver
leenen van een vergunning, hetgeen de on
partijdigheid van de beslissing niet bevor
dert. Vooral in tijden, waarin men wellicht
minder voor den middenstand zal voelen,
zullen politieke partijen op deze beslissing
door den minister mogelijk invloed trachten
uit te oefenen.
De grootste moeilijkheden zullen
naar sprekers meenin.g echter voortvloeien
uit het tweede lid van art. 2. waarin staat:
Het is behoudens het bepaalde in lid 1 ver
boden in het winkelbedrijf een verkoop op
zoodanige wijze aan te kondigen, dat daar
door redelijkerwijze de indruk wordt gewekt
van een tijdelijke voordeelige aanbieding in
ver-band met bijzondere omstandigheden,
welke zich ten aanzien van een winkelne
ring kunnen voordoen.
Dit artikel, uit een wijziging ontstaan, kan
doordat het in sterke mate begrenst aan
leiding geven tot ontduiking.
„Het succes van de wet ligt in de wijze van
uitvoering", eindigde spr. „De Kamer van
Koophandel is voor het eerst te hulp geroe
pen bij de uitvoering van een wet en dit kan
haar alleen lukken met medewerking van
den winkelstand"
Toen er gelegenheid tot het stellen van
vragen werd gegeven, werden verschillende
bezwaren geopperd en besproken.
Tot slot sprak de heer Lasschuit eenige
woorden. Hij bracht dank aan den heer
Verheus voor zijn interessante inleiding en
zeide. dat de commissie, waarvan hij deel
uitmaakt, nauwgezet haar werk zal doen.
Hij drong met kracht aan op eensgezind
heid onder de winkeliers.
wordt vlug verholpen door Leopillen. Sedert 20 jaar
een beproefd, zuiver plantaardig laxeermiddel dat
een milde en prompte uitwerking heeft
In doosjes vanaf 20 ct
Bij alle apoth. en drog.
(Adv. Ingez. Med.)
Wapenstilstandsdag.
Vredes-Licht-Omgang.
Over de wedesliohtomgang op den Wapen
stilstandsdag wordt ons nog medegedeeld:
A.s. Maandag 11 November zal de stoet on
geveer 7 uuir den volgenden weg nemen: Nas-
sauplein, Nieuwe Gracht, Krui9brug, Nieuwe
Gracht, Kenaupark, Pieter Kiesstraat, Kin
derhuissingel, Zijlsingel, Leidschevaart, Wil-
sonbrug. Wil-helminastraat, Raaks. Ged. Oude
Gracht, Nassaulaan.
De kinderen moeten zich met hun kaartje te
half zeven vervoegen bij den orde-commissa
ris (kenbaar aan witte armband „Vrede") in
de Lange Margarethastraat.
Deze ordecommissaris zorgt, dat de kinderen
op ordelijke wijze in de voormalige H. B. S.
voor Meisjes (Krocht) hun lichtje in ontvangst
kunnen nemen.
Als de stoet daarna op de Nassaulaan geheel
is opgesteld, wordt stilte verzocht; dan begint
het kinderorkest van den speeltuin „Ooster
kwartier" te spelen „Kinderen van één Vader",
dat door alle kinderen wordt meegezongen.
Hierna volgt de ommegang. (De melodie van
„Kinderen van één Vader" van Cath v. Ren-
nes wordt op halfslag op liet Carillon van de
Groote Kerk gespeeld).
Kinderen (niet beneden 10 jaar) die nog
met den ommegang willen meedoen, kunnen
zich aanmelden Donderdagavond van 79 uur
en Zaterdagmiddag van 24 uur aan het
Bondshuisje van den Nederl. Kinderbond.
Frankenstraat 39. (10 cent voor lampion, kaars
en stokje meebrengen).
Heeren, die zich als fakkeldrager beschik
baar willen stellen worden vriendelijk verzocht
zich eveneens op deze uren te willen aan
melden.
Mocht het regenen, dan kan de tocht niet
doorgaan. De kinderen mogen dan toch met
hun kaartje komen aan de Margarethastraat
om hun lampion, kaars, stokje enz. in ont
vangst te nemen. Zij kunnen dan thuis hun
lichtje laten branden. Giften ter bestrijding
van de algemeen-e onkosten worden gaarne in
ontvangst genomen door mej. C. Westendorp,
Kleverparkweg 17, Haarlem.
In het comité zijn vertegenwoordigd de Ne
derlandsche Kinderbond; de Commissie van
Moeders en Opvoedsters van de Ver. van Vol
kenbond en Vrede, en de Vredesraad Haarlem,
waarbij zijn aangesloten: Intern. Vrouwen
bond v. Vrede en Vrijheid, Alg. Nederl. Vrou
wen Vredebond, Ver. v. Volkenbond en Vrede,
Kerk en Vrede, Jongeren Vredes-Actie, Alg.
Ver. „Nooit Meer Oorlog", afd. Haarlem der
Ned. Vredes-Actie.
Avondoefening van
Roode Kruis.
het
uCNT.n..-
SCHOTERWEG 1
TELEFOON 16659
(Adv. Ivgez. Med.)
PERSONALIA.
Middelbare techinische school.
De volgende afgestudeerden van de M. T. S.
te Haarlem werden geplaatst in de navolgende
betrekkingen:
Afdeeling' Bouwkunde: J. M. Heere, als tee
kenaar bij van Gelder Zn., te Velsen
R. Fh. Keegstra, als bouwkundig tee
kenaar bij de B. P. M. te 's-Gravenhage; J.
Kuyl, als teekenaar bij de Kon. Ned. Hoog
ovens en Staalfabrieken te IJmuiden; C. M.
Olie als employé bij de Ned. Dak Verz. Mij. te
Haarlem.
Afdeeling Weg- en Waterbouwkunde: B.
Kerkhof f als assistent bij de N.V. Aanne-
mings Mij. v.h. Kille Roosen te Amster
dam.
Afdeeling Werktuigbouwkunde: C. H. Drees
als assistent bij Zuurdeeg's Kandel Mij. te
Rotterdam; J. W. Klop, als leeraar aan de Nij
verheids Avondschool te Deventer: G. Lutje
Schipholt als asistent bij de Artillerie-
Inrichtingen te Hembrug; R. Snel Wz., als
constructeur bij de N.V. Werkspoor te Am
sterdam.
Afdeeling Electrotechniek: W. F. Coumou,
als assistent bij de N.C.R.V. te Hilversum;
J. L. de Graaff als assistent bij de fa. v. d.
Berg's Radio te Haarlem; L. Jansen als assis
tent bij de Techn. Mij. Heringa Wuthrich
te Haarlem.
Het duister van den Zeeweg werd
Dinsdagavond doorpriemd met allerlei
gekleurde lichtjes: de zaklantarens
van de Roode Kruisleden uit Haarlem,
die gewonden zochten na een explosie
bij den watertoren, veroorzaakt door
een bom uit een vermeende vlieg
machine.
Zestien gewonden lagen in de duisternis ver
spreid, gewonden met beenbreuken, hoofd
kwetsuren, armfracturen, buikwonden en be
denkt u nog maar veel verschrikkelijker din
gen erbij. Omdat de vijand nog boven onze
hoofden kon vliegen, werden de zaklampen
een beetje gedoofd; vandaar de veelkleurigheid
der lichtjes.
De menschen van het Roode Kruis gingen
op zoek en ieder kreeg zijn patiënt toegewezen.
Het aangehechte kaartje vertelde wel wat er
aan scheelde. De ongelukkige schoof een
beetje bij, lachte den helper welgemoed toe en
liet zich behandelen.
Een enkelen keer ontstond er een klein mee-
ningsverschil of het wel de goede patiënt was.
of dat deze aan een ander toebehoorde, maar
iedereen werd toch keurig geholpen, kreeg de
noodige zwachtels, spalken, watten en wat er
al niet meer bij een explosie komt kijken.
Over het algemeen werd er weinig gekermd.
Men voelde meer voor een grapje, wat mis
schien niet de bedoeling van de leiding is ge
weest, maar soms kon men de zaak ook moei
lijk ernstig nemen. Gelukkig was dat immers
ook niet het geval!
„Wacht even. Hierheen die brancard."
„Hé, die beenbreuk is van mij!"
„Waar is nou die hoofdwonde? Daar,
daar ligt-ie
„Kalm aan wat! Die bezwijkt bijna. Ern
stige bloeding; 't staat toch op zijn briefje".
„Zeg-es, ben jij nou een gewonde, of sta je
zoo-maar een beetje te kijken?"
„Is dit een bewustelooze of een gebroken
arm?"
„Niet zoo draaien op die brancard, straks ga
je nog dood!"
Luguber nietwaar? Maar 't was ook geen
ernst
De burgemeester van Haarlem, de heer C.
Maarschalk was als belangstellende bij de
oefeningen tegenwoordig.
Nadat de zieke stakkers allen op brancards
waren geladen ging het loopend naar de voor
malige school naast het Overveensche station.
Een zeer ernstige viel het genot van een ritje
per ziekenauto ten deel, maar de meesten
werden gedragen en konden tijdens het trans
port naar de sterretjes turen.
In de school werd alles geregistreerd en kon
men de verrichtingen van de verplegers be
wonderen. Er heerschte een waarlijk vroolijke
stemming en misschien zal niemand eraan heb
ben gedacht, hoe het er zou zijn geweest als
alles eens echt ware geweest.
Van deze plaats werden de slachtoffers van
de explosie verder getransporteerd, per platte
auto naar het Parkherstellingsoord aan den
Zijlweg of per spoorwagen nog verder. Het
laatste is, evenals zooveel andere dingen, denk
beeldig.
't Was een aardige oefening voor het Roode
Kruis, een verzetje voor de padvinders en an
dere slachtoffers en een evenement voor het
rustige Overveen dat zooveel auto's heeft ge
zien als op een zomeravond.
LETTEREN EN KUNST
HAARLEMSCHE AMATEUR-FOTOGRAFEN
VEREENIGING.
In het vereenigingslokaal der H.A.F.V. zal
op Donderdag 7 November de bekende Haar
lemsche amateurfotograaf de heer K. Hoo-
geboom spreken over .Landschapfotografie
voor den amateur", welke lezing wordt toege
licht door de projectie van 'n groot aantal lan
taarnplaten.
Aan de wanden zullen tevens te zien zijn de
bekroonde foto's uit de „Focus"-prijsvraag
..Vrije Onderwerpen September 1935".
ACCORDIA.
Alhier is opgericht het accordeon-orkest
F H P A. O. ..Accordia", dat zich het doel stelt
uitsluitend het piano-accordeonspel te bevor
deren.
Het orkest staat onder leiding van den heer
Herman Teunissen.
J. LISSONE f
Op 64-jarigen leeftijd is te Haarlem, waar
hij sedert 1928 woonde, overleden de heer J.
Lissone, zoon van den stichter van Lissone's
Reisbureau, waarin hij zijn vader als direc
teur opvolgde en welk bedrijf hij tot'grooten
bloei wist te brengen. Tal van buitenlandsche
reizen heeft hij geleid, steeds tot. volle tevre
denheid der deelnemers, want Lissone was
een geestig en vooral op aardrijkskundig
gebied zeer ontwikkeld man en een aan
genaam causeur.
De heer Lissone bleef directeur van het Reis
bureau tot 1921. Daarna was hij commisssaris
van de onderneming tot de algeheele reorga
nisatie in 192S. Hij trok zich toen terug en
vestigde zich te Haarlem, aan den Zijlweg.
De teraardebestelling is bepaald op Don
derdag a-s. te Amsterdam, op „Zorgvlied".
STADSBIBLIOTHEEK EN LEESZAAL.
Statistiek van bezoek en uitleening over
October 1935.
I. Prinsenhof. Totaal 12412 bezoekers (v. j.
12072)van wie overdag 5975 mannen en 1515
vrouwen, 's avonds 3782 mannen en 1140
vrouwen.
De Leeszaal werd overdag bezocht door 1400
mannen en 178 vrouwen, 's avonds door 852
mannen en 110 vrouwen, in totaal 2540 per
sonen (v. j. 2270).
Het aantal bezoeke-rs van de krantenzaal
bedroeg overdag 3557, van wie 3310 mannen en
247 vrouwen, 's avonds 2158 mannen en 309
vrouwen te zamen 2467 personen. Totaal be
zoek 6024 (v. j. 6152).
II. Filiaal „Het huis te Zaanen". Bezoek,
totaal 2220 personen (v. j. 1842).
Bezoek aan leeszaal door 893 mannen en 189
vrouwen, totaal 1082 personen (v. j. 810).
Aantal bezoekers aan beide inrichtingen
14632 (v. j. 139141.
Het aantal uitgeleende boeken bedroeg aan
het Prinsenhof 8397 (v. j. 7737), aan het „Het
huis te Zaanen" 1994 (v. j. 1591).
Het gezamenlijk aantal uitgeleende boeken
bedroeg 10391 (v. j. 9328).
DE SPIONNAGE-KWESTIE OP HET FORT
VREESWIJK.
Dinsdag heeft voor de arr. rechtbank te
Utrecht in hooger beroep een 25-jarige Duit-
soher terecht gestaan, die door den kanton-
rechter te Utrecht wegens spionnage tot een
maand hechtenis was veroordeeld. De Duit-
scher had volgens de 'dagvaarding in Maart te
Vreeswijk z.g. „Missionsarbeit" verricht, maar-
tevens de gelegenheid benut om een schets-
teekening van het fort Vreeswijk te maken.
De fortwachter, die dit bemerkt had, had den
jongeman gearresteerd en hem voor den hulp
officier van justitie, jhr. J. C. Mollerus, bur-
emeester van Vreeswijk, geleid. De teekening
was volgens den Duitscher een kaartje
van het gebied, dat hij bewerken meest. Hij
zou, zooals hij destijds verklaarde, bovendien
niet eens geweten hebben, dat hij zich op een
fort bevond.
Daar de Duitscher zeide geen Nederlandsch
te verstaan en er geen tolk aanwezig was, werd
de zaak uitgesteld tot Dinsdag 3 December.
Hooger beroep in de Ossche
zaken aangeteekend.
Door het O. M. in Den Bosch.
DEN BOSCH, 6 November (A. N. P.) De
officier van justitie bij de rechtbank in Den
Bosch heeft hooger beroep aangeteekend te
gen de vonnissen van de rechtbank d d 8
Oct. j.lwaarbij F. N. v. d. W. werd veroordeeld
tot vier paar gevangenisstraf, S. tot vijf jaar,
v. d. W. tot zes maanden. Voorts tegen de von
nissen van 31 Oct., waarbij O. werd veroor
deeld tot drie iaar gevangenisstraf, P. A. S.
tot een jaar, J. V. tot twee jaar. A. d. B tot zes
jaar, M. v. O. tot zes jaar, Ch. d. B. tot 1V2
jaar en N. S. tot 1V2 jaar. Tenslotte heeft
de officier van justitie hooger beroep aange
teekend tegen de vonnissen van 4 Nov. waar
bij M. v. d. E. werd vrijgesproken. D. werd ver
oordeeld tot een jaar gevangenissbarf, M. d- B.
tot lVz jaar, W. B. tot vijf jaar. F. d. R. tot
drie jaar en J. M. d. B. tot vijf jaar.
MUZIEK.
Haarlemsche Bachvereeniging
Tweede Concert.
Het Bachconcert van 5 Nov. 1935 vormde
een der betrekkelijk weinig muzikale ge
beurtenissen, welker schittering verre bo
ven de gemiddelde productie van een con
certseizoen blijft uitstralen. Wat daar aan
melodische en instrumentale schoonheid, aan
combinatorische kunst aan monumentale
grootheid geboden werd, woog tegen den ar-
tistieken oogst van tien andere concerten
ruimschoots op.
Peter van Anrooy had de leiding; we zagen
hem tot ons groot genoegen nog op de plaats,
die hij jarenlang zoo eervol heeft bekleed en
die we slechts noode door een ander ingeno
men zouden zien. En we hebben weer met
volle teugen kunnen genieten van zijn ma
gistrale uitbeeldende kracht, die in alle ver
wikkelingen evenwicht en helderheid brengt,
maar ook van zijn levendig gevoel voor de
poëzie, die aan de beste werken der toon
kunst de hoogste levenskracht geeft.
Van Anrooy en Brahms men weet hoe
onze dirigent Brahms kent en doorvoelt- als
weinige anderen; hoe hij van diens werken
elke noot- heeft overwogen. Maar die overwe
gingen hebben bij hem nimmer egoïstische
bijbedoelingen verraden; niet om zijn eigen
persoon op den voorgrond te dringen, maar
om elke bedoeling van den componist in zoo
helder mogelijk licht te stellen en recht te
doen wedervaren is steeds zijn streven ge
weest, Ik herinner mij een vertolking van
Brahms' Derde Symphonie onder zijn lei
ding. die ongeëvenaard mocht heeten: zijn
weergave van de Haydn-Varïaties stond van
de derde af gerekend op gelijke hoogte. Bij de
eerste twee scheen het me dat het- blazers
ensemble dat der strijkers eenigszins in ver
drukking bracht; van de derde af was er een
voortreffelijk klankevenwicht. Bijzonder te
waardeeren was de gereserveerdheid van vele
tempi, die door lang niet alle dirigenten in
acht wordt genomen en waardoor een klaar
heid ontstond, die men anders nogal eens
mist.
Maar Van Anrooy's interpretatie van Saint-
Saëns Derdei Symphonie was zeker niet
minder grootsch, prachtig en doorvoeld. De
zelfde wijze gereserveerdheid, die we bij
Brahms' Variaties konden waarnemen, be
hoedde hem voor een overdrijving van het
tempo van het eerste hoofddeel: hij hield
zich streng aan de voorschriften van den
componist en zoo konden de figuraties wer
kelijk feilloos worden uitgevoerd en verstaan.
Maar ook aan bezieldheid ontbrak het den
leider niet; alles wat deze grootsche partituur
bevat werd levend en na de felste tegenstel
lingen tot een overweldigend slot opgevoerd.
Ik heb over Saint-Saëns Derde Sympho-
nie-meermalen geschreven en daarbij 'de bij
zonderheden van den volmaakt cyclischen bouw
te berde gebracht. De metamorphoseerende
kunst- waarop de componist alle hoofdzaken
uit een enkel motief ontwikkeld heeft even
aart die van een Richard Strauss; in de
dithyrambische vervoering der finale wed
ijvert hij met Beethoven; Bach's geest open
baart zich In d-e contrapuntische verwikke
lingen. En welk een indrukwekkende rol heeft
hij aan het orgel toebedeeld, dat volstrekt
niet concerteerend optreedt, maar dat in den
aanvang van het Adagio in zijn onwrikbare
hemelsche rust de stormende krachten van
het Allegro tot zwijgen brengt tijdelijk
althans, want in het Scherzo gaat het weer
wild genoeg toe. Daar zijn we met allebei
de voeten op aarde en de medewerking van
de piano geeft er een opzettelijk bedoelde
prozaïsche kleur aan. Dat niemand minder
dan Rae Robertson de klavierpartij ver
tolkte, zij hier terloops vermeld. Aan het
einde van het Scherzo verstilt het geroeze
moes; itien hoort nog enkele fragmenten van
het eerste thema een ademlooze spanning
doet zich gevoelen.
Dan zet het orgel in, nu niet als brenger van
hemelsche rust, maar in overweldigende
kracht, een beeld van Goddelijke majesteit. En
zoo is ook het slot van dit monumentale werk,
waarin niet alleen St. Saëns zich zeiven over
troffen heeft, maar dat in de geheele sym-
phonische litteratuur nauwelijks zijn gelijke
vindt.
Bij de pracht van het Residentie-orkest
kwam die van ons onvolprezen orgel. Van An
rooy zelf zei na afloop dat eerst met een orgel
als het Haarlemsche deze symphonie tot haar
volle recht kwam. En we moesten onwillekeu
rig. denken aan de grandioze inwijding van
het instrument in onze concertzaal, nu een
tiental jaren geleden. Toen weerklonk daar
voor de eerste maal St. Saëns symphonie. Een
reeks orgelconcerten volgde. Het vroegere
Paleisorgel was tot nieuw leven ontwaakt. En
nu? Nu doet het bijna uitsluitend dienst als
decoratief voor den achtergrond van het po
dium. Maar de capaciteiten van het orgel zijn
er nog, zooals we Dinsdagavond hebben kun
nen hooren. Wie herstelt het in de functie, die
de schenkers beoogden? Rust roest, moge men
bedenken.
Ethil Bartlett en Rae Robertson waren de
solisten. Men heeft een vorig jaar op een
Toonkunstavond van het allervoortreffelijkste
samenspel van deze klavierduettisten kunnen
genieten. Ditmaal speelden zij in samenwer
king met het orkest. De litteratuur voor 2 kla
vieren met orkest is niet uitgebreid en daar
door komt men vaak tot herhaling van 't zelf
de. Dit hebben de beide Engelsche artisten
vermeden door een Concert van Ph. Em. Bach
te kiezen. Het was onderhoudende muziek, vol
met aanwijzingen in de richting van Mozart,
en in 't geheel niet verwant met die van den
vader Joh. Seb. Bach. Gelegenheid tot brillant
passagespel biedt dit Concert te over en de
duettisten lieten die niet onbenut. Het klonk
alles even geacheveerd en geciseleerd; ondanks
dat vielen sommige deelen wat lang. Hun spel
verwekte terecht enorme geestdrift, en na
herhaalde terugroepingen zetten beiden zich
wederom aan de prachtige Bechsteinvleugels
en speelden een bewerking van J. S. Bach's Ko-
raalvooi'spel „Jesu meine Freude". zöó verruk
kelijk mooi, dat het heele driedeelige Concert
van Ph. Emanuel er door overschaduwd werd.
De Haarlemsche Bachvereeniging heeft met
dit concert niet alleen een der mooiste en in
drukwekkende in haar annalen te boeken, zij
heeft er ook haar aandeel in de St. Saëns-
herdenking mee geleverd en wel op een wijze,
die niet grootscher gedacht zou kunnen
worden.
K. DE JONG.
KOR KUILER 25 JAAR DIRIGENT DER
G. O. V.
Heden viert Kor Kuiler zijn zilveren jubi
leum als dirigent van het orkest der Gro
ninger Orkest Vereenigir.g, Behalve als uit
voerend musicus heeft Kuiler ook ais com
ponist naam gemaakt en schreef muziek bij
tal van lieden, een ouvertrue voor orkest,
Sonaten e.a.
