VEIjOK'G S NOVEMBER Ï935
H X 'A R E E M'S D A" 'G B E A D
Gewijde Guido Gezelle Avond.
Ir» de Doopsgezinde Kerk.
In de Doopsgezinde Kerk prak Donderda;
avond Ds. J. M. Leendertz over Guido Gezelle
als godsdienstig dichter.
De gedichten van Gezelle, zoo zeide spr.
o.m., komen niet voort uit een zorgeloos ge
nieten van de natuur, maar uit een overge
voelige ziel, die door het leven gehavend en
vernield werd. De dichter toch paarde vurig
heid aan overgevoeligheid en dit gaf kneu
zing. Toen hij leeraar in de poëzie was aan
het Seminarium te Rousselaere. waar hij zich
een aanhang van geestdriftige leerlingen
had gevormd, gaven zijn onstuimig optreden,
zijn afwijken van de lesrooster, zijn opkomen
voor de Vlaamsche taal, aanstoot en hij werd
afgezet. Hij was een te ongewoon mensch
voor den regelmatigen gang van het school
leven. Hij werd overgeplaatst naar een werk
kring van geheel anderen aard in het oude
Brugge. De afzetting is de groote slag van
zijn leven geweest en gedurende 20 jaren na
dit feit heeft hij gezwegen als dichter. Zijn
schoonste liederen heeft hij geschreven in den
bewogen tijd rondom het ontslag. Na 20 jaar
verrastte hij eensklaps het land door den
frisschen. overvloeienden toon van zijn ge
dichten. Hij schreef die liederen niet, zooals
men allicht denken zou. in den zomer, maar
in den winter, op zijn kamertje in Kortrijk.
met het uitzicht op een blinden muur. Die
liederen zijn geboren uit gemis en verlangen:
uit het gemis maakte hij schoonheid en naai
de zon gaat zijn verlangen uit: „Kom toch
wêere, o zonne, kom!"
In het tweede deel van zijn toespraak gaf
Ds. Leendertz voorbeelden, hoe Guido Gezelle
de schoonheden der natuur zag, met een in
nerlijk bewogen, door de wereld gekrenkt en
naar God verlangend hart. Hij wist schoon
heid te vinden, waar niemand die wist te ont
dekken: hij dichtte op een vuile plas, een
distel
Wat hij bezingt is de natuur in Vlaanderen,
die wij kennen, want zij is vrijwel gelijk aan
de natuur in ons land. Maar wij leeren deze
natuur door zijn oogen weer anders bezien.
Hij toont ons het geheimzinnige watervlak,
de „blommen" langs den waterkant, het ran
ke riet; hij ziet het „schrijverken", „den
eeuwigen naam van God" op het watervlak
schrijven. Hij bezingt de Lye, de „Jordane van
zijn hart". De boomen heeft hij lief gehad als
zijn broeders. Hü kon niet velen dat ze ge
snoeid, dus: geschonden, werden. En over de
bloemen raakt hij nooit uitgesproken, de
bloem is hem het beeld van den Schepper.
Neen. Guido Gezelle was geen zorgeloos na-
tuurgenieter, maar een mensch, die gewond
en ontberend door het leven is gegaan, maar
de natuur troostte en verblijdde hem: die
blijdschap ligt als stralende diamanten over
zijn werk verspreid.
Deze avond, waarvoor zeer groote belang
stelling bestond, werd opgeluisterd door de
welwillende medewerking van het Doopsge
zind zangkoor en van Ans Stroink, die ver
schillende op muziek gezette liederen van
Guido Gezelle ten gehoore brachten, aanslui
tend bij de toespraak van Ds. Leendertz, als:
Avondliedje, Wiegedeuntje. Tot de Zonne, Be
de, Gij badt op eenen berg alleen, Als in een
glans
Jacob Bijster bespeelde het orgel.
GEVONDEN VOORWERPEN EN DIEREN.
Handschoenen en ceinturen, actetasch met
Inhoud, sabelkwast, padvindersmes, Politie
bureau. Smedesfcraat; armbandje; Desmet,
Neptunuastraat 37a; notitieboekje, Z eg-
waart, Gen. de Wetstraat 59; doosje, inh.
Inosepta, de Mol, P. Krugerstraat 37; hark,
v. d. Hout, Regulierstraat 18; jongemswin-
terjas, Wensveen, Gen. de Wetstraat 33 aw„
loterijbriefje, Treffers, Amsterdamstraat 3e;
postzegel, Kapel, Olycanstraat 6; rijrwiel-
plaatje. Kabel, Wilgenstraat 50; gouden ring
Kampfens, Goedzeestraat 20; regenpijpen (1
paar). Otter, Seringenstraat 16; slinger van
auto. Roose. "Olycanstraat 21; idem, v. Buu
ringen, Anthoniestraat 57 rd., zweep, de Ko
ning, K. Margarethastraat 7 rd.
ARROND. RECHTBANK.
Vrachtwagen en motor botsten op
den Sloterweg
Op het kruispunt Kruisweg en Sloterweg in
de Haarlemmermeer, is een Amsterdamsch
chauffeur op 9 Juni in botsing gekomen met
een motorfiets, waarbij de motorrijder betrek
kelijk ernstig werd gewond. Ook de duorijdster
liep wonden op.
Het uitzicht is niet zeer ruim, doch als men
langzaam rijdt hoeven er volgens den inspec
teur van politie" geen ongelukken te gebeuren.
Wanneer men van Amsterdam komt is 't uit
zicht niet al te goed.
De verdachte, die met een verhuiswagen
reed, zegt de bocht te kort genomen te heb
ben, omdat er publiek op den weg stond.
De president zei dat de verdachte dit nooit
had mogen doen. Hij had signaal moeten ge
ven. opdat het publiek uit den weg zou gaan.
In ieder geval had hij de bocht ruim moeten
nemen.
De motorrijder kon met deze manipulatie
van den verdachte geen rekening houden. Bo
vendien heeft de verdachte te veel aandacht
aan het publiek geschonken en te weinig aan
den weg en het andere verkeer erop.
De motorrijder zei dat hij zijn snelle vaart
heeft moeten minderen omdat er kinderen
op straat liepen. Bovendien heeft hij signalen
moeten geven. De getuige heeft de verhuis-
auto wel gezien. Hij beeft drie maanden in het
gasthuis gelegen, doch kan nog zijn werk van
chauffeur niet verrichten.
De eisch was: 1 maand voorwaardelijke ge
vangenisstraf met drie jaar proeftijd en een
half jaar intrekking van het rijbewijs.
Uitspraak 21 November.
LISSENAAR TROK ONRECHTMATIG STEUN
Een werkloos kostwinner te Lisse heeft on
rechtmatig steun getrokken, doordat hij in
komsten van zijn zuster heeft verzwegen.
Bovendien had hij als kindertal „zeven" opge
geven in plaats van „acht".
Reeds eerder heeft de verdachte drie keer
gefraudeerd, weshalve de gemeente hem een
geldboete heeft opgelegd. Deze moet nog wor
den betaald.
De verkeerde opgave van het kindertal heeft
in dit geval geen invloed gehad op het steun
bedrag.
In totaal is f 34.90 onrechtmatig verkregen.
De verdachte bekende en zei in onwetendheid
gehandeld te hebben.
De zuster is in dag- en nachtbetrekking
gegaan, omdat dan haar inkomsten niet op
gegeven hoefden te worden voor de steun-
uitkeering. Later is de zuster weer thuis
komen slapen.
De eisch luidde een maand gevangenis-
Straf.
Uitspraak op 21 November.
Bazar in „Het Blauwe Kruis"
geopend.
In het gebouw „Het Blauwe Kruis" aan de
Oude Groenmarkt is Donderdagmiddag de
bazar geopend, die daar gehouden wordt dooi
de afdeeling Haarlem van de Nationale Chris
ten Geheelonthoudersvereeniginig.
De opbrengst van dezen bazar is grooten-
deels bestemd voor de noodige restauratie
werkzaamheden aan het gebouw. Van de ver
schillende attracties gaven wij in ons num
mer van gisteren reeds een uitvoerig verslag.
De officieele opening geschiedde door ds.
W. H. H. Dijkman, die zijn dank betuigde aan
de leden van net eere-comité voor het leenen
van hun naam aan dezen bazar en aan de
leden van het werk-comité voor de groote
moeite en toewijding, die zij getoond hebben
bij den voorbereidenden arbeid.
Ds. Dijkman sprak over de groote ellende,
die de alcohol brengt in tallooze gezinnen en
over het vertrouwen, dat met Gods hulp het
doel. een drankvrij Nederland, bereikt zal
worden. Met dankbare herinnering gewaagde
spr. van de pioniers der Christelijke drankbe
strijding. ds. Adama van Scheltema en jkvr.
de Ranitz.
Het was noodig, dat een bazar gehouden
werd om het hoognoodige herstel van het ge
bouw .Het Blauwe Kruis" mogelijk te maken.
Dit gebouw is als middelpunt var. de Haar-
lemsche Christelijke drankbestrijding van
groote beteekenis. Het kan niet gemist wor
den. integendeel er zou hier in Haarlem
eigenlijk ook een alcoholvrij hotel of loge
ment moeten zijn, zooals in zooveel andere
steden het geval is.
In ..Het Blauwe Kruis" hebben geregeld
samenkomsten plaats van dq leden der N. C.
G. O. V. en hier is ook gelegenheid tot het
verrichten van het zoo nuttige jeugdwerk.
Want reeds vroeg moet men den kinderen de
verderfelijkheid van het drankmisbruik bij
brengen.
Na het lezen van een tekst uit het Nieuwe
Testament, besloot ds. Dijkman zijn rede
met gebed.
De aanwezigen bezichtigden vervolgens
de verschillende stands van dezen bazar, die
nog tot en met Zaterdag a.s. geopend blijft.
Jubileum van Buziau.
Ook herdenking te Haarlem.
Op Maandag 18 November zal Johan Buziau
ook te Haarlem in het Gemeentelijk Concert
gebouw zijn 40-jarig jubileum herdenken. Voor
dit jubileum is in heel het land groote be
langstelling gebleken te bestaan. En hoe kan
het ook anders, want als één kunstenaar met
zijn ongeëvenaarde komische kracht ons Ne
derlanders vreugde heeft geschonken, dan is
het zeker Buziau. Wij mogen dan ook zeggen,
dat Buziau in alle kringen van ons volk
populair is. Dit heeft men hem op de vele
jubileum-avonden in andere steden op ondub
belzinnige wijze bewezen.
Wij zijn er van overtuigd, dat Haarlem in
de huldiging niet zal achterblijven, te meer
nu wij ditmaal bijna zijn jaarlijksch bezoek
hadden moeten missen door het ernstige on
geval, dat hem in Juli in Den Haag is over
komen. De Haarlemmers zullen hem zeker
toonen, hoezeer zij het waardeeren, dat
Buziau dit jaar tóch nog in zijn jubileum-
revue hier optreedt.
Om den jubileum-avond van Buziau zoo
gcea mogelijk te doen slagen, verzoekt het
plaatselijk comité een bijdrage van u te mo
gen ontvangen aan het adres van den pen
ningmeester, den heer Ph. A. Deinum. Ge
meentelijk Concertgebouw of door storting
te zijnen name op de giro-rekening van de
Twentsche Bank Haarlem No. 4000, voor het
aanbieden van een cadeaux aan den zoo po-
pulairen komiek.
Het comité bestaat uit: Eere-voorzltter: C.
Maarschalk van Egmond en Rinnegom, burge
meester van Haarlem; A. G. Boes, wethouder
van onderwijs; W. J. B. van Liemt, wethouder
van Bedrijven en Werkloosheidszorg; G. Bak
ker, Henk Bakker, Alex Benno, W. F. Bremer
Jr. H. P. Deinum. Ph. A. Deinum, A. M.
Duytshoff. dir. Hotel Lion d'Or, J. van Eden.
Tjebbo Franken, N. J. Hoeflake, Dr. Th. Koot,
Joh. P. Koppen, Jac. van Maris. L. C. W.
Naessens, R.~ Peereboom. F. Primo, M. A.
Reir.alda, H. B. v. d. Sande, J. B. Schuil, Dr.
C. Snoelder.
Uit* het Comité is een uitvoerend comité ge
vormd, bestaande uit de heeren: Tj. G. Fran
ken, arts (voorzitter)J. B. Schuil (secretaris)
en Ph. A. Deinum (penningmeester).
HET WEGENFONDS
Aan het algemeen verslag der afdeelingen
van de Prov. Staten van Noordholland betref
fende de rekening van het Wegenfonds over
1934 en de begrooting voor 1936 van het We
genfonds, is o.m. ontleend, dat men zich al
gemeen kon vereenigen met de door Ged. Sta
ten gevolgde wegenpolitiek, inzonderheid wel,
wat betreft het streven naar concentratie van
het wegenbeheer en naar het krachtig door
zaten, ook bij gewijzigde financieele omstan-
dieheden, van het 15-jarig wegenplan
Geconstateerd werd, dat bij de kapitaalsin-
komsten over 1936, thans voor de eerste maal
rekening is gehouden met de opbrengst eener
geldleening, waarvoor een bedrag van
5.611.000.— is geraamd.
Blijkens de toelichting bij Artikel 11 der Be
grooting voor Baten en Lasten, is als rente
bedrag hiervoor 151.000 uitgetrokken, het
geen dus op ongeveer 3 pCt. zou neerkomen.
Eén der leden stelde de vraag, of deze ra
ming niet te laag is.
Door enkele leden werd de wensch uitge
sproken, dat een duidelijk overzicht zal wor
den overgelegd van het gedeelte van het we
genplan,'dat thans reeds is uitgevoerd tegen
over dat. waarvan deze uitvoering nog moet
plaats hebben, met raming der totale kosten
van het nog niet afgewerkte gedeelte.
Andere leden betreurden 't, dat uit de over
gelegde rekeningen niet is op te maken, hoe
veel aan elk der verschillende wegen is ten
koste gelegd. Zij vroegen of het niet mogelijk
was, het totaal reeds uitgegeven bedrag, al
dus gespecificeerd, op te geven.
Het aantal wegen in ons gewest, waar de
toestand geheel onbevredigend te noemen is,
is nog groot. Men wees hierbij in het bijzon
der op den toestand van verschillende wegen
in de omgeving van Weesp.
Ook uit een oogpunt van werkverschaffing
zouden sommige leden gaarne van Ged. Sta
ten vernemen, in hoeverre voorstellen In over
weging zijn, teneinde van provinciewege in
het onderhoud der tertiaire wegen te doen
ingrijpen.
Verschillende leden spraken den wensch
uit. dat met eenigen spoed tot den aanleg
van het kanaal Hoorn-Medemblik zou worden
overgegaan.
Mede in verband met de werkloosheid zal.
naar hun oordeel, het graven van dit kanaal
en in het algemeen de verdere uitvoering van
het kanalenplan, van groot belang voor ons
gewest zijn.
EEN KOSTUUM,
WINTERJAS ol ander Kledingstuk van
SMIT EN VAN RIJSBERGEN
.GEEFT APART CACHET.
I LEoLc ZIJLSTRAAT 87. (n.a.t Techn. Bur. v. d. Berg)
'""^SPECIALITEIT IN AVONDKLEDIN
(Adv. ingez. Medj
Oud-Holland in de Kleine
Houtstraat.
Een aardig denkbeeld.
De Kleine Houtstraat Vereeniging N.Z. (van
Anegang tot Ged. Oude Gracht) zal haar
straat doen veranderen in Oud-Haarlem en
wel van 21 November tot en met 7 December
a.s. Alle perceelen zullen worden voorzien
van luifels, waaraan antieke lantarens worden
bevestigd, die 's avonds de straat in een
fantastisch licht zullen zetten. Verder zal de
geheele onderpui zooveel mogelijk in den
ouden trant worden teruggebracht en zullen
de groote winkelramen, door middel van
zwarte biezen tot kleine ramen worden ge
maakt. Aan beide zijden der straat zal een
poort, eveneens naar oude voorbeelden, wor
den gebouwd. Dat het plan instemming heeft,
bewijst wel het feit, dat op één na, alle win
keliers aan deze reclame meedoen.
Er is reeds een proef genomen met één gevel
en ieder was zeer ingenomen met het aardige
effect, dat hier was bereikt.
Het geheel zal worden uitgevoerd door de
firma Misset.
VEREENIGING „DE KAARLEMSCHE
MANèGE".
Zaterdagmiddag wordt door de Haarlem-
sohe Manége een jachtrit met middel hin
dernissen gehouden. Het parcours gaat door
de duinen ten zuiden van' den Bloemendaal-
sdhen Zeeweg.
PERSONALIA.
Onze stadgenoote mejuffr. C. J. Schor
nagel staat als nummer 1 op de voordracht
voor onderwijzeres aan een school voor bij
zonder onderwijs te Zwolle.
HET FILMTOURNOOI VAN HET N.V.V.
Door het N.V.V. wordt door het geheele
land een filmtournooi georganiseerd mede ten
dienste der propaganda.
Ook hier ter stede zal een dergelijke film
avond plaats vinden, namelijk op Maan
dag 16 December in de Gemeentelijke Con
certzaal.
Behalve eenige andere films zal dan oko
vertoond worden „20.000 jaar Sing-Sing".
Als spreker zal dien avond optreden den
heer F. van der Walle, bestuurder van het
N.V.V.
a
(Adv. Ingez. Med.)
VEILINGEN.
Donderdagavond werden in het Notarishuis
geveild:
No. 1. Huis Bieekerstraat 3. Kooper H. I. van
Goor, voor f 2300
No. 2. Bollenschuur met broeikas en grond.
Binnenweg te Heemstede. Groot 760 M2.
No. 3. Een gebouw met 7 woningen aan den
binnenweg te Heemstede. Groot 720 M2.
Gecombineerd. Kooper W. F. Selle q.q.
f 10350.
No. 4. Winkel- en woonhuis Gen. Botha -
straat 38. Kooper A. J. C. Sweerts f 3020.
No. 5. Woonhuis Kleverparkweg 225. Op
erfpachtsgrond. Opgehouden op f 4650.
No. 6. Villa Bosch en Heuvel, Potgieterweg
11 te Bloemendaal. Opgehouden op f 14600.
No. 7. Heerenhuis Julianalaan 71, Overveen.
Kooper J. Boesveld f 7100.
No. 8 Beneden- en bovenwoning Korte La
kenstraat 7 zw. en rd. Kooper J. G. S. Loof
f 3000.
No. 9. Huis Nassaulaan 22 E. Kooper P.
Lodder q.q. f 1400.
No. 10—12 Woonhuizen Vergierdeweg 36 en
34, en 1130 M3. bouwterrein, kooper Gebr. v.
Schippen voor f 9910.
„Het mysterie van de Mondschein-
sonate" beleefde de première.
Goed debuut van Filmstad in
Den Haag.
Louis de Bree in een meesterlijke rol.
JUBILEUM G. VAN VELLER.
Zooals wij reeds berichtten herdacht Don
derdag de heer G. van Veller den dag, waarop
hij 25 jaar geleden in dienst trad bij de N.V.
Algemeene Noord-Hollandsche Maatschappij
van Levensverzekering te Haarlem.
In de morgenuren werd de jubilaris met
zijn familie op het kantoor ontvangen. Hij
werd namens de directie toegesproken door
Mr. A. R. Baas, die zijn toespraak vergezeld
deed gaan van een blijvend aandenken in den
vorm van een gouden horloge met gouden
ketting.
Namens het personeel van den Binnendienst
werd het woord gevoerd door den actuaris dei-
Maatschappij, den heer P. W. Breemer, die
met enkele hartelijke woorden een klok over
handigde. De echtgenoote van den jubilaris
kreeg bloemen.
Nadat men nog een uurtje gezellig bijeen
was geweest vertrok de jubilaris. Hij mocht
verder op den dag ook thuis nog vele blijken
van belangstelling ontvangen, o.m. bloem
stukken van dr. J. Weener en de kiesvereeni-
ging „Schrift en Belijdenis".
GEMENGD KOOR „POLYHYMNIA".
Ter herdenking van ziin 35-jarig bestaan
zal het gemengd koor „Polyhymnia" op Vrij
dag 15 November met medewerking van de
Amsterdamsche Kamer-orkest vereeniging,
dirigent Anton Krelage. een feestconcert ge
ven in de Gemeentelijke Concertzaal.
Soliste zal zijn de bekende sopraan-zan
geres mejuffrouw Ankie van Wickevoort
Crommelin.
13 October j.l. werd bet jubileum reeds
op een feestavond in het gebouw van den
Haarlemschen Kegelbond in intiemen kring
gevierd.
„Het mysterie van de Mondschein-
sonate", de eerste film uit Loet C.
Barnstijn's filmstad, heeft Donder
dagavond bij Tuschinski in Amsterdam
de première beleefd. Een gebeurtenis
van belang voor onze Nederlandsche
filmwereld!
Zelfs de meest sceptisch gestemde film
criticus zal moeten toegeven dat deze eerste
Nederlandsche detective-film voldoet aan
redelijk gestelde eischen. Zelfs voldoet zij aan
hoogere eischen dan de gewone van: „houdt
de film ons bezig" en „zitten wij in spanning,
of niet". „Het mysterie van de Mondschein-
sonate" is, dank zij de regie, die een zeer be
langrijk deel van het succes toekomt, een
goede, om niet te spreken van een uitnemende
film geworden. Maar behalve aan de regie van
Kurt Gerron, een bekend filmacteur, die o.a.
in De Blauwe Engel speelde), die speciaal uit
Weenen voor deze film is overgekomen, is
het aan Louis de Bree en Willy Corsari te dan
ken dat „Het mysterie van de Mondschein-
sonate" iets bijzonders werd. Louis de Bree om
zijn meesterlijk spel; Willy Corsari voor haar
meesterlijke verhaal.
Doch we moeten ons eens goed rekenschap
geven, wat de spanning veroorzaakt van een
detectiveverhaal. De lezer (in dit geval de toe
schouwer) observeert, combineert en dedu
ceert mee. zooals Ivans het door G. G. in zijn
boeken laat noemen. Hij ziet verdachten, hij
ziet onschuldigen en vecht in zijn eigen bin
nenste uit, wie er nu zal moeten hangen. Ten
slotteis iemand die men aanvankelijk
heelemaal niet verdacht vond, de schuldige.
Dat is de goede detective-geschiedenis, die
nog beter wordt, wanneer het lukt den com
bineerenden toeschouwer, die van te voren
weet dat hij in het boek of In de film om den
tuin geleid zal worden en dus gewaarschuwd
is, toch nog voor den mal te houden.
Dit nu is het geval in „Het Mysterie van de
Mondscheinsonate". Zelfs wanneer men bewust
is van de „gevaren" die den zoekenden toe
schouwer-speurder dreigen, zelfs dan verdenkt
men verkeerde personen van een verschrikke-
lijken moord.
En tochhet is zoo eenvoudig. Men is zoo
gauw bedrogen en men wil zoo gaarne bedro
gen worden. De film toont enkele bijzonder
heden. die de toeschouwers volkomen op een
dwaalspoor brengen, zij leggen den nadruk op
een bepaalde bijzonderheid uit een keten van
gebeurtenissen, maarmen laat één scha
kel uit deze keten weg en het mysterie is voor
den buitenstaander onoplosbaar. Practisch
onoplosbaar, ofschoon de theorie altijd nog ge
legenheid te over laat, dat iedereen de ware
schuldige had kunnen aanwijzen.
Hieruit blijkt dus wel dat degene, die maar
iets voelt voor een mysterieuze geschiedenis,
door „Het mysterie van de Mondscheinsonate"
geboeid moet worden. We zouden bijna zeggen:
het succes is onvermijdelijk!
Hulde aan Willy Corsari, die eigenlijk het
grootste aandeel in het succes heeft.
Maar ook; hulde aan Louis de Bree. Het is
onbegrijpelijk hoe deze acteur zich in alle
rollen thuis voelt. Hier beeldt hij den politie
man uit. den rechercheur, die met fêillooze
nauwgezetheid te werk gaat, nauwgezetheid
gepaard aan een goedmoedig Hollandsch hu
meur. terwijl hij steeds op het juiste oogenblik
op de juiste plaats verschijnt. Dit laatste is nu
eenmaal een hebbelijkheid aan alle recher
cheurs eigen
Maar Louis de Bree is de drager van de film.
Hij weet de verschillende partijen, de diverse
acties, de onderscheidenlijke tooneelen samen
te binden, hij is de bundelaar. Tot het oogen
blik waarop Louis de Bree ten tooneele komt
is de film verward, zoekt men wat naar het
verband, blijkt de opzet niet al te duidelijk,
maar nauweiijk is Louis de Bree er met zijn
typische Hollandsche nuchtere zakelijkheid of
de spanning stijgt met de seconde.
Hulde aan Louis de Bree!
Over de andere spelers kunnen wij betrek
kelijk kort zijn. Louis Saalborn vervult zijn
rol van echtgenoot op juiste en beheerschte
wijze.
Toch kan hij op de film bij lange na niet
die kracht ontwikkelen zooals die welke wij
van hem op het tooneel. kennen. Het lijkt wel
of hij vastgehouden wordt door iets onbe
stemds en zijn bewegingen, die op het tooneel
den indruk van overleg en waardige kalmte
wekken, lijken hier traag en moeizaam te ge
schieden.
Wiesje van Tuinen en Annie Ver hulst als
Enrica (de vrouw van Saalborn) en Enrica's
zuster geven buitengewoon goed samenspel te
zien. waarbij Annie Verhulst een meesterlijke
grime heeft van een overspannene.
Bill Benders, de chauffeur, is eveneens een
waardige vertolker van een belangrijke rol,
evenals de eerst twijfelachtige en dan terneer
geslagen Egon Karfcer, die de rol van den dan
ser vertolkt.
Summa summarum: Het mysterie van de
Mondscheinsonate is een Nederlandsche film,
samengesteld met Weensche hulp, uitgevoerd
door Nederlanders naar een verhaal van een
Nederlandsche. Het mysterie van de Mond
scheinsonate is een waardig debuut van film
stad in Den Haag. Een film die inslaan zal,
omdat het genre voor onze industrie nieuw is
en omdat er bijna niemand is te vinden, die
niet van een goede detectivegeschiedenis
houdt.
CONFERENTIES DOOR FRANCISCANER
PATER WYNAND SLUIJS.
De bekende redenaar Pater Wynand Sluijs
zal eenige conferenties houden voor niet-
Katholieken op Donderdagavonden 14, 21 en
28 November a.s. in de R.K. kerk, Rijksstraat
weg 25, ter uiteenzetting van de Katholieke
Geloofsleer
CHRISTELIJK NATIONAAL VAKVERBOND.
Door het Christelijk Nationaal Vakverbond
worden in de eerste helft van November
door het geheele land propaganda-vergade-
ringen gehouden. Te Haarlem is de Christe
lijke Besturenbond er mede belast deze ver
gadering t.e organiseeren als inzet van de
huisbezoekpropaganda.
Als sprekers zullen optreden de heer J.
Hofman uit Amsterdam met het onderwerp-
„In bewogen tijd" en de heer H. Wetselaar
uit Dordrecht met het onderwerp: „Een vaste
Koers".
Het slotwoord zal gesproken worden door
den heer Dr. v. d. Voet, Ned. Herv. Pred. te
Haarlem-N.
Welwillende medewerking wordt verleend
door de Gem. Zangvereeniging „Zang-
lust".
Deze vergadering wordt gehouden op Maan
dagavond 11 November in het Gebouw van
den Protestantenbond, Jacobstraat
LIBERAAL-SOCIALISTISCHE BEWEGING.
De Liberaal-socialistische Beweging houdt
Dinsdagavond 12 November a.s. in de boven
zaal van het Gem. Concertgebouw een verga
dering, waar de heer M. Sluyter zal spreken
over „Het Liberaal-socialisme, de grootste ont
dekking van dezen tijd".
DR. F. A. CRAMER OP ARUBA OVERLEDEN.
Tengevolge van een auto-ongeluk is op
Aruba overleden dr. F. A. Cramer, oud-stad
genoot, die kortgeleden na beëindiging van
zijn studie naar Aruba was vertrokken om
zich daar als arts te vestigen.
N. Z. H. T. M.
De vervoersopbrengst.
De directie der Noord-Zuid-Hollandsche
tramweg Maatschappij deelt ons mede, dat
de vervoersopbrengsten gedurende October
1935 f 242.200 hebben bedragen tegen f 256.619
in dezelfde maand van 1934.
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL
HAARLEM'S TOONEEL.
DE MAN VAN VIRGINIA.
Van de Haarlemse he dames-toon eeldilettan-
ten is mevr. Tijssellng om eens een sport-
term te gebruiken een klas apart. Ieder,.die
de voorstelling van H.T. gisteren heeft bijge
woond en maar eenig begrip heeft van too
neel. zal dat hebben gevoeld. In De Man van
Virginia, het kluchtige blijspel meer
klucht dan blijspel waarmee Haarlem's
Tooneel zijn seizoen opende, is mevrouw
Tijsseling het vrouwtje, dat door een gril van
haar erf-tante, die haar beslist getrouwd wil
zien, een man in dienst neemt om tijdens
tante's verblijf in schijn voor haar echtge
noot te fungeeren. Eigenlijk niet veel imeer
dus dan een klucht-rol. Maar zie nu eens,
wat mevrouw Tijsseling daar van maakt. Zij
heft de rol door haar geestig, fijn en toch
kleurrijk spel op tot een hooger plan en
weet er zoo waar een creatie van te maken.
Het was voortreffelijk, ja het werd zelfs een
der beste rollen ooit door haar gespeeld.
Bij mevrouw Tijsseling dachten wij gister
avond geen oogenblik aan een dilettante. Wij
zagen een toomeelspeelster, een kunstenares,
die aldoor .boeide door haar voor treffelijk spel.
Wat werd die academische vrouw, steunpilaar
van de vrouwenbeweging prachtig door haar
gespeeld! Zij gaf het type heel raak en heel
scherp, zonder ook maar één moment in de
caricatuur te vervallen. En wat het knap
ste was aldoor bleef zij vrouw van distinc
tie, zelfs in haar felle twisten met Billy.
Heel fijn speelde zij ook den langzamen over
gang tot de vrouw, die de bekoring van den
man niet kan weerstaan.
Wij hebben reeds meermalen het spel van
mevr. Tijsseling mogen roemen maar voelden
altijd nog een tekort in haar wel zeer sympa
thieke maar wat te kleine stem, die te weinig
draagkracht had. Of de nieuwe regisseur, de
heer Nico de Jong. dit resultaat heeft weten
te bereiken, weet ik niet, maar zeker is het, dat
mevrouw Tijsseling gisteren voortreffelijk ge
articuleerd sprak en elk woord over het voet
licht kwam. terwijl de Stadsschouwburg toch
lang niet zoo'n goede accoustiek heeft als de
schouwburg aan den Jansweg.
Dit was ook het geval bij mej. Busquet, die
eveneens een zeer gelukkigen avond had. Zij
speelde de tante allervermakelijkst en wist zich
ook op enkele momenten na voor klucht
speleffecten te hoeden. Mej. Busquet is een niet
genoeg te waardeeren kracht voor een ama-
teursvereeniging, op het tooneel thuis als wei
nig anderen en van een ernst, die voorbeeldig
genoemd mag worden. Zij heeft 'ook gisteren
door haar geestige typeering van tante Janet
in niet geringe mate bijgedragen tot het suc
ces van den avond, dat niet gering was.
En vergeten wij ook niet mevrouw Siebol te
noemen, één en al frischheid en gulle vroo-
lijkheid! Zij heeft de zeldzame gave het too
neel te vullen en is één en al natuur op de
planken.
Men ziet dat zij zelf innerlijk plezier heeft
in haar rol en zij weet dat pleizier over te
brengen op de zaal. Het rolletje van Elisabeth
is veel eenvoudiger dan van Virginia, mevr.
Siebol behoefde maar te verschijnen en zich
te laten gaan om het publiek te veroveren,
doch veel spel eischte het niet. Maar toch, doe
het maar eens na om zoo raak en geestig, met
één enkel woordje als „'n kudde!" een heele
zaal te doen daveren van den lach.
De heer Siebol had het niet gemakkelijk om
naast drie zulke uitstekende vrouwenkrachten
de man te zijn. Het strekt hem tot eer, dat hij
een goed figuur maakte, al was zijn spel dan
ook niet zoo af en breed als van de anderen.
De vrouwen vormden gisteren op het tooneel
het sterke geslacht, maar het is al heel wat
om naast zulke speelsters zich staande te hou
den en dat deed de heer Siebol.
Ook de bijrollen werden over het algemeen
bevredigend gespeeld, al waren wij met hen
dan ook m het gewone dilettanten-milieu. Mej.
van Feggelen debuteerde bij H. T. als Joyce
en dit debuut hield een belofte in. Dit kan ik
nog niet zeggen van den heer Hogenbijl, die als
Freddy Parkinson wel aardige momenten had,
maar als geheel toch te veel chargeerde en met
een zoo sterk keelgeluid sprak, dat hij bijna
niet te verstaan was. De heeren de Vries, de
Grauw en Oostwald de laatste vooral
speelden verdienstelijk hun kleine rollen.
En dan was er de man, die onzichtbaar bleef,
de heer Nico de Jong. Hij heeft als regisseur zijn
spelers met vakkennis geleid en er voor ge
zorgd, dat er tempo, vaart en kleur in de voor
stelling zat.
En nu heb ik nog niets van het stuk gezegd.
Het is een doodonschuldige klucht, en dat ter
wijl een der bedrijven op een slaapkamer
speelt en het gegeven aanleiding biedt tot tal
van pikante situaties. Wanneer een Parij-
zenaar dit schijnhuwelijk als onderwerp van
een stuk zou hebben gekozen, dannou
dan, was er wat los gekomen! Maar Mr. A.
Kelpatrick is een hoogstfatsoenlijke Engelsch-
man, die geen onvertogen woord zegt en om
wien wij geen enkele maal behoeven te blozen.
En hij weet in zijn klucht werkelijk grappig te
zijn. Vergelijk Virginia's Echtgenoot maar eens
met „Eén dag dame", de klucht, die op een
zelfde motief is gebouwd, met dit onderscheid,
dat daarin een dame tot echtgenoote wordt
gebombardeerd.
De voorstelling had een uitbundig succes bij
de stampvoile zaal. Er is soms geschaterd van
den lach en ik wil wel bekennen, dat ik her
haaldelijk hard heb mee gelachen.
Het was een zeer gelukkige inzet voor H. T.
en de nieuwe voorzitter, de heer Tjebbo
Franken, die voor den aanvang der voorstel
ling door den beschermheer, den heer Gra-
tema met 'n paar hartelijke woorden werd
welkom geheetcn, zal zeker trotsch zijn ge
weest op zijn nieuwe vereeniging, waaraan hij
thans leiding zal geven. Met zulke krachten
behoeft H. T. niet bang voor de toekomst te
zijn.
J. B. SCHUUR
