Farago op weg naar het
Danakil-gebied.
Samenwerking.
Hd Be&anoeukste
ooe jaargang no. iouo9
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 11 November 193a
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post /3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.7254.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADYERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclame»
ƒ0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag ea
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor. betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400-, Verlies Duim ƒ75.-, Verlies Wijsvinger ƒ75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 1 1 November.
De Waarde der Sancties.
Ook in ons land blijkt nog heel wat mis
verstand te heerschen over de waarde der
economische sancties, tot welker toepassing
ongeveer vijftig Volkenbonds-staten beslo
ten hebben. En met ..de waarde" bedoel ik
nu niet de te verwachten resultaten, waar
over zeer uiteenloopende meeningen bestaan
en die overigens beheerscht zullen worden
door de gedragslijn van éen enkelen mensch
Mussolini maar de moreele beteekenis
van het genomen besluit.
Velen laten zich daar minachtend en
sceptisch over uit. Zij voeren daarbij aan:
le. dat Engeland. Frankrijk. Nederland en
nog meer staten in het verleden koloniale
veroveringen hebben gemaakt op dezelfde
wijze als Italië ze thans weer poogt te ma
ken, en dat het verzet tegen Italië's optreden
daarom ongemotiveerd en schijnheilig zou
zijn.
2e. dat Engeland in de huidige kwestie zijn
eigen koloniale belangen in Afrika dient,
zoodat zijn optreden niets te maken heeft
met het stelsel der collectieve veiligheid.
Beide redeneeringen zijn goedkoop, zeer
oppervlakkig en in strijd met de feiten, het
geen bij rustig nadenken duidelijk genoeg
blijkt.
Dat verscheidene staten vroeger koloniale
veroveringen volvoerd hebben heeft met
Italië's huidigen strooptocht niets te maken.
Er bestonden tijdens die vroegere koloniale
veroveringen geen internationale verdragen,
die ze beletten. Die internationale beletselen
zijn in 1919 geschapen en opgenomen in het
Volkenbondspact, dat mede door Italië is on
derteekend. Toen Mussolini aan de regeering
kwam bleef Italië lid van den Volkenbond. Het
is datgebleven tot op' den huidigen dag. Het
heeft door zijn aanval op Abessinië zijn woord
gebroken en zijn verdragsverplichtingen ge
schonden.
Nu vinden de bovenbedoelde menschen dat
blijkbaar niet erg. Zij achten het verdedigbaar,
omdat Engeland, Frankrijk, Nederland enz.
vroeger op dezelfde wijze koloniën veroverd
hebben. Het historische precedent rechtvaar
digt voor hun begrip alles. Men kan volgens
hun redeneering de bakens nimmer verzetten.
Men kan niet beproeven een internationale
rechtsorde te scheppen, want die was er vroe
ger ook niet.
Als men dit soort redeneering volgt ziet de
toekomst er wel zeer droevig uit. En wie zoo
weinig waarde hecht aan de verplichtingen,
door zijn land vrijwillig aanvaard, toont wei
nig eerbied voor dat eigen land. Wie alleen een
rechtsbegrip binnen eigen grenzen erkent, en
internationaal geen recht, geen trouw en geen
fatsoen noodig acht, is buitendien wel een
zeer bekrompen mensch. Zacht gezegd: een
bekrompen mensch.
Het standpunt is nimmer houdbaar voor het
volk en zichzelf respecteerende regeering van
een moderne natie. Die voelt trouwens haar
internationale taak zeker als een-zeer belang
rijke. En terecht merkt prof. Huizinga op, dat
het woord „internationaal" in zichzelf de er
kenning van het begrip „natie" bevat.
Nu de tweede redeneeering der minachters.
Zij merken op dat Engeland's eigenbelang
met zijn huidig optreden voor de collectieve
veiligheid strookt. Ja, dat is waar.' Maar de
conclusie, dat het Volkenbondsoptreden daar
om geen moreele beteekenis zou hebben, is er
glad naast! Eerstens zou ik de vraag willen
stellen, of men de collectieve veiligheid dan
soms niet moet steunen als het eigenbelang
ermee gebaat is. Rare vraag, nietwaar? Maar
een logische. Tweedens zou ik willen vragen
waarop men de sanctie-besluiten van al die
overige tientallen staten dan eigenlijk geba
seerd acht.
Meent men soms dat die allemaal maar als
gewillige hondjes achter John Buil aanloopen?
Kom nu! Welk direct belang hebben b.v. de
Scandinavische landen, Zwitserland, Tsjecho-
Slowakije. Roemenië en Spanje bij het nemen
der economische sancties? Antwoord: geen
enkel. Sterker: zij moeten er zich vrijwel alle
directe opofferingen voor getroosten, sommi
ge zelfs zeer groote, door het verlies van hun
handel met Italië. Wij zullen die nadeelen
straks ook ondervinden.
Meent iemand in ernst, dat zij dat doen om
der wille van de blauwe oogen en blonde
haren der Britten? Dan zal hij die nonsens
toch tegenover geen enkel verstandig mensch
kunnen handhaven.
Neen! De waarheid is dat al deze staten een
direct nadeel aanvaarden om een indirect
voordeel: de schepping van een stelsel van
collectieve veiligheid op basis van Internatio
naal Recht, te bemachtigen. Dit indirecte
Voordeel is oneindig grooter dan het directe
gadeel. De cost gaet voor de baet uyt. En er
jullen nog .wel meer opofferingen vereischt
worden, om dit enorme rechtsvoordeel voor
goed te verwerven
Die zullen wij, en anderen, ons eveneens
moeten getroosten, willen wij niet in de naaste
toekomst vernietigd worden door een nieuwe
internationale misdaad onder de antieke be
naming; oorlog. Om precies dezelfde redenen
heeft ook de groote en machtige Fransche
staat tot toepassing der economische sancties
besloten.
Dat deze besluiten niet genomen konden
worden zonder dat er een geweldige stroo
ming in de wereld bestond, die ze eischte is
voor velen zeer moeilijk te begrijpen. Maar
het is zoo. Zonder zulke stroomingen heeft
de Historie nimmer nieuwe banen kunnen
inslaan.
Hoed u voor de aanvaarding van goed-
koope redeneeringen. Ze zijn makkelijk, en
men behoeft er niet bij te denken. Maar ze
zijn oppervlakkig, cynisch en onwaar.
R. P.
Onze New-York Times medewerker Ladis-
las Farago, die tot op heden in Noord-Abes-
synië vertoefde, is momenteel zooals een
bericht van de New York Times luidt op
weg naar het zoo gevreesde Danakil gebied.
Zooals bekend is, is de Danakil-woestijn het
gevaarlijkste deel van Abessynië, waar de wild
ste stammen wonen. Aan de grenzen van dit
gebied zullen ook, naar men verwacht de
eerste groote veldslagen tusschen het Ita
liaansche- en Abessynische leger plaats vin
den. Farago heeft voor deze gewaagde onder
neming een kleine, doch buitengewoon sterke
karavaan uitgerust,'die uit drie blanken, vier
zwarten en negen kameelen bestaat.
Zijn berichten over deze expeditie zullen
ook in ons blad verschijnen.
Drama voor de Iersche kust.
Zeilboot met seizoenarbeiders omgeslagen:
achttien slachtoffers.
DONEGAL, 11 November (A. N. P.)
Een zeilboot, op weg van Burton Port
naar het eiland Aran is gisteravond
in den mist op een rots geloopen en
omgeslagen. Achttien personen ver
dronken, onder wie de eigenaar van
de boot met zijn zes kinderen.
Nader wordt uit Londen gemeld:
Negentien mannen en vrouwen, allen land
bouwers, die als seizoenarbeiders naar Schot
land waren geweest en naar het eiland Aran
terugkeerden, bevonden zich in een open zeil
boot, welke zij, om den weg te bekorten, door
een gebied stuurden, dat rijk was aan klip
pen. In den dikken mist stiet de boot op een
rots en sloeg om. Zeventien personen verdron
ken. De twee overlevenden klampten zich aan
de boot vast, en werden aldus vijftien uur
rondgedreven. Toen de boot op de kust werd
geworpen, stierf een van de twee overlevenden
van uitputting. De andere is er slecht aan toe.
Onder de slachtoffers bevinden zich acht le
den van eenzelfde familie. Een andere fami
lie verloor drie leden bij het ongeval. Zondag
avond waren negen lijken geborgen. Het on
geval moet Zaterdagavond hebben plaats ge
had.
Sneltochten duren voort.
Kannibalisme uit wraak.
DIGOEL, 11 November (Aneta). In de
Mlmika-streek is thans alles zeer rustig, dank
zij het optreden van de veldpolitie en de con
centratie van de bevolking tot een aantal van
900 Manoeërs uit de Mimika-streek. Doorloo
pend komen nog berichten binnen over snel
tochten. In de nabijheid van Ninati is een man
opgegeten, daar hij weigerde betaling te doen
voor de vrouw, welke hij had gehuwd, zooals
dat onder die stam de gewoonte is. Over dit
feit hebben drie Papoea's wraak genomen. De
bestuurspolitie is naar deze kampong getrok
ken en heeft de drie schuldigen gevangen ge
nomen. Eén van de drie trachtte uit.te bre
ken en is daarbij doodgeschoten. Hierdoor is
onder de bevolking groote angst ontstaan,
doch de toestand is, door het patrouilieeren
der militairen, rustig.
De heer Duymaer van Twist
gehuldigd.
De luit.-gen. tit L. F. Duymaer van Twist is
Zaterdagmiddag op hartelijke wijze in de
groote zaal van den Dierentuin te 's-Graven-
hage gehuldigd. Tal van sprekers hebben het
woord gevoerd, onder hen was ook de mi
nister-president dr. H. Colijn, en geschenken
aangeboden. De adjudant der Koningin, gene
raal De Jonge van der Halen bracht den heer
Duymaer van Twist als voorzitter der Natio
nale Landstormcommissie de geiukwenschen
der koningin over.
Onder de autoriteiten, die de huldiging bij
woonden, waren vele ministers en leden der
Tweede Kamer.
Een koninklijke onderscheiding.
Bij K.B. is benoemd tot commandeur in de
orde van Oranje Nassau L. F. Duymaer van
Twist, lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal, voorzitter van de nationale land-
stormcomrnissie te Den Haag,
Twee voetgangers aangereden
op den Rijksstraatweg.
Liepen bij het oversteken tegen
een motorfiets op.
Zondagavond laat, te ongeveer elf uur zijn
twee personen door een motorfiets aange
reden ter hoogte van den Vergierdeweg op
den Rijksstraatweg.
In de richting Santpoort reeds een perso
nenauto; vijftien meter daarachter een mo
torfiets. bestuurd door een 21-jarigen
timmerman uit Heemskerk. Op den drie-
hoekïgen vluchtheuvel, die aan het einde van
den Vergierdeweg ligt stonden de 24-jarige
heer A. E. J. Koning en de 23-jarige mejuf
frouw Jacoba Eldik.
Zij staken den weg over, wachtten even
voor de auto op den keienrand die het
asfalt begrenst en liepen daarna naar een
autobus die aan de andere zijde van den weg
voor een halte stond. Naar alle waarschijn
lijkheid hebben zij daarbij onvoldoende acht
geslagen op het overige verkeer op den weg.
want vdlgens den motorrijder en getuigen
staken beide voetgangers in versneld tempo
den weg over.
Daarbij liepen zij pardoes tegen de motor
fiets op. die een snelheid had van dertig a
veertig kilometer. Zoowel de voetgangers als
de motorfietser vielen op straat. De laatste
kwam er het beste af. Hij liep slechts eenige
ontvellingen en schaafwonden op aan hoofd,
linkerknie en onderbeen.
Erger was het met de voetgangers. De heer
Koning kreeg een gecompliceerde linker-
onderbcenbreuk, mejuffrouw Eldik een ge
compliceerde rechteronderbeenbreuk en bo
vendien vermoedelijk een schedelbasisfrac
tum-.
Bij informatie hedenmorgen aan het
Diaconessenhuis deelde de dokter ons mede
dat er echter voor beiden geen direct levens
gevaar bestaat.
Twee doktoren hebben de slachtoffers ver
bonden. Leden van den ongevallendienst heb
ben daarbij geholpen, waarna de twee voet
gangers per ziekenauto zijn weggebracht.
De motorfiets werd niet erg beschadigd, doch
kon toch nog niet gecontroleerd worden, door
dat de ketting bij de aanrijding is gebroken.
De motorrijder heeft verklaard nog geremd te
hebben toen hij een ongeluk zag aankomen.
Hoe de melding geschiedde.
Naar aanleiding van dit ongeluk schrijft een
bewoner van de Vogelbuurt dat de komst
van de ziekenauto's zoo lang op zich heeft
laten wachten. Naar zijn zeggen gebeurde het
ongeluk om precies vijf minuten voor elf en
kwamen de auto's voor het ziekenvervoer pas
vijf en veertig en vijf en zestig minuten
daarna.
Wij hebben deze klacht onderzocht, waar
bij het volgende bleek;
Het ongeluk geschiedde even voor elf uur.
Om elf uur is de dichtstbijzijnde dokter ge
waarschuwd. Om tien minuten over elf was
de dokter aanwezig. Om kwart over elf is de
inspecteur van dienst, aan het politiebureau
in de Smedestraat gewaarschuwd. Om zeven
tien minuten over elf heeft deze den Onge
vallendienst gemeld. Om twintig minuten over
ei f wei den twee surveiileerende agenten bij
den Rijksstraatweg door een burger van het
ongeluk op de hoogte gesteld. Op dezen zelf
den tijd werd het hoofdkantoor van Mathot
in de Groote Houtstraat van het ongeluk in
kennis gesteld. Om drie en twintig minuten
over elf is de garage der ziekenauto's ge
waarschuwd. Zeven minuten later was de eer
ste auto ter plaatse. Tien minuten over half
twaalf werd om een tweede auto gevraagd,
die eveneens onmiddellijk is vertrokken. De
chauffeur van de eerste auto is om vijf mi
nuten voor twaalf bij het Diaconessenhuis
aangekomen. De tweede wagen kwam onge
veer vijf en twintig minuten daarna.
Na de meldingen is alles dus zeer vlot
verloopen.
PERSONALIA.
Benoemd tot leeraar in de Ned. Taal en
Lett, aan de afd. B. der Kweekschool voor
Onderwijzers te Leiden, de heer J. Allon, te
Heemstede.
(Na een eenigszins betoog en jaar
vergadering, hebben de Nederland-
sche en de Gooische Zijdeteelt
vereeniging tot samensmelting in
het ivederzijdsche belang besloten.)
Toen 't congres pas was begonnen,
Was de stemming zeer verdeeld,
Menig grief werd uitgesponnen,
Op 't gebied der zijdeteelt.
Voor de vereenigingen beide.
Bleek het niet zoo'n fraai gezicht.
Toen de zijde van een zijde
Van terzijde werd belicht.
En al leek het eerst op ruzie,
Al joeg men elkaar op stang
De conclusie is een fusie
In het weder,zijdsch" belang.
Men behoeft dan voor elkander
Nog niet steeds op zij te gaan,
Maar de een behoort den ander,
Zij aan zij ter zij te staan.
Want met zijdelingsche grieven
En met steken in de zij,
Kan men toch geen mensch gerieven,
Daar spint niemand zijde bij.
Volkenbond en Vrede.
Mr. J. C. D. Everwijn tot voorzitter gekozen.
In het Jaarbeursgebouw te Utrecht is de
jaaifijksche algemeene vergadering gehouden
van de Vereeniging voor Volkenbond en Vrede.
De algemeene voorzitter der vereeniging, prof.
mr. C. H. Rutgers, uit Amsterdam, heeft de
vergadering met een kort woord geopend.
Na het openingswoord zijn de jaarverslagen
ter goedkeuring in bespreking gegeven.
In den loop van het jaar onderging het
hoofdbestuur weinig verandering. In de plaats
van mr. A. Neijtzell de Wilde (Den Haag) en
mr. G. Jansen 'Hengelo) kwamen de heeren
Th. Ligthart (Den Haag) en W. F. H. A. Rijp-
pa (Hengelo). De tweede secretaris mr. A. A.
Reepmaker nam ontslag.
In zijn plaats werd benoemd mr. H. M. Al
varez Correa, die korten tijd na zijn benoe
ming ontslag vroeg en verkreeg. Het bestuur
besloot in deze vacature voorloopig niet te
voorzien. Aan den raad van advies ontviel de
minister van staat, mr. P. W. A. Cort van eer
Linden, die van de oprichting der vereeniging
af deei van genoemden raad uitmaakte.
De door de Jeugdonderwijscommissie samen
gestelde subcommissie voor de kindervredes-
lectuur deed met medewerking van mevrouw
gravin Van Heerat tot Eversberg en mevrouw
Romeyn regelmatig het blaadje Jeugd en We
reldvrede verschijnen. Over de redactie van ait
blaadje bereikten het dag. bestuur enkele
klachten.
De Grotiusmedaille voor het jaar 1935 werd
door het hoofdbestuur toegekend aan baron
Aloisi, vertegenwoordiger van Italië in den
Raad van den Volkenbond, op grond van de
diensten, die in het bijzonder bij de oplossing
van het ingewikkeld Saarvraagstuk door de
zen zijn bewezen.
De rekening en verantwoording over 1934
sluit met een bedrag van 9042.08; het 3aldo
bedraagt 2583.26.
Na bespreking werden de jaarverslagen
goedgekeurd.
Iu plaats van den voorzitter, die niet her
kiesbaar was, werd gekozen mr. J. C. A. Ever
wijn. De scheidende voorzitter werd hartelijk
toegesproken.
De door het hoofdbestuur voorgestelde Sta
tutenwijziging zal door een commissie worden
bestudeerd, waarna in Februari a.s. hét rap
port dezer commissie in een buitengewone al
gemeene vergadering zal worden besproken.
Nadat enkele voorstellen waren behandeld,
besprak mr. J. Limburg de werkzaamheden
van de politiek-juridische commissie, waar
van deze voorzitter is.
Tenslotte heeft mr. J. C. A. Everwijn een in
leiding gehouden over: De Sancties en de Vol
kenbond.
I
Het woord is aan.
Ovidius
Pas op dat gij de schuld
van enkelen niet op allen
iverpt.
OGADEN.
Geheel Ogaden is thans in handen
der Italianen. Deze trekken nu op
naar Djijiga.
HAR AR.
Binnen afzienbaren tijd wordt de
bezetting van Harar verwfceht.
EEN BONDGENOOTSCHAP.
Tusschen Abessynië en Jemen zou
een belangrijke overeenkomst zijn
gesloten. Men gelooft, dat deze voor
ziet in een militair bondgenootschap.
De Abess.vniërs hopen, dat Ibn Saoed
eveneens zal toetreden.
Voor verdere berichten zie men pa
gina Buitenland.
De melkprijs.
Geen verhooging te Haarlem.
In ons blad van Zaterdag werd aangekon
digd dat de melkprijs te Haarlem met ingang
van heden met 1 cent per Liter verhoogd zou
worden, zoodat die dus 13 cent zou zijn.
Heden vernemen wij evenwel, dat alsnog
door den melkhandel besloten is die prijsver-
hooging niet in te voeren, omdat de Minister
van Vlsscherij en Landbouw Zaterdagavond
nog heeft medegedeeld, dat de verhocging van
den inkoopprijs met 3/4 cent. In verband met
de crisisheffing, slechts voor één week zou
gelden. De Haarlemsche melkhandelaars heb
ben in een vergadering besloten die 3 4 cent
voor deze week niet op de consumenten te
verhalen.
Italiaansche patrouilles bij
Dagahbur.
Sasse-Baneh nog niet ingenomen?
ROME. 11 Nov. (Reuter). Er is nog geen
officieel bericht ontvangen inzake de inne
ming van Sasse Baneh. doch een telegram
uit Mogadiscio bericht, da: Italiaansche pa
trouilles Dagahbur nabij Sasse Baneh be
reikten.
De Abessynische regeering ontkent, naar
Reuter uit Addis Abeba verneemt, dat de
Italianen Dagahbur hebben ingenomen.
De geheclc Abessynische provincie Ogaden is
thans in handen der Italiaansche troepen.
pag. 4
Japan eischt een onafhankelijke regeering
Nonrd-China; er heeft zich een nieuw inci
dent voorgedaan.
pag. 4
De Grieksche koning zal vermoedelijk Don
derdag uit Londen vertrekken en zich via
Parijs en Rome naar zijn land begeven.
pag. 4
De toestand in de scheepvaart verbetert, ten-
deele onder invloed van den oorlog.
pag. 3
Een weg naar welvaartsherstel?
pag. 3
Te Amsterdam zijn vier gevaarlijke inbrekers
gearresteerd.
pag. 3
Maakt Vogelenzang een goede kans voor de
wereldjamboree 1937?
pag. 11
De zeventiende partij tusschen- Euwe en
Aljechin is remise geworden.
Laatste Berichten.
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De waarde der sancties.
pag. 8
pag. 2
pag. 1
Abessynië
Lady Astor ondersteunt de candidatuur van haar zoon W. W. Astor, die
Lagerhuiscandidaat is, door op verschillende vergaderingen voor hem het
woord te voeren. Rechts W. W. Astor,
Speciale correspondentie: Heeft
een vastomlijnd definitief plan?
pag. 4
Van onzen correspondent te Geneve: Naspel
van belangrijke Volkcnbondsdagen.
pag. 13
A. A. Matris: Studenten Studiën.
pag. 3
W. SCH.: Mid woud heeft ccn mysterieuze
begraafplaats.
nag. 3
"r de Jong: Co»»-"»** n v
13
J. B Schuil over „1915 Verdun 1935....".
pag. 13
Criticus over den wedstrijd ZandvoortKen*
nemers.
