Nadenken en oplossen.
FINANCIEELE KRONIEK.
ZATERDAG 16 NOVEMBER 193."
HA" ARE EM'S DAGBEAD
5
Onze wekelijksche puzzle-rubriek.
De oplossing van puzzle no. 7.
Iedereen leest „Haarlem's Dagblad, zoo
luidt de oplossing van de Vijfletterspuzzle
van jl. Zaterdag.
Heel veel moeilijkheden heeft deze opgave
niet opgeleverd; ik kon dat lezen in het vele
commentaar, dat men er aan de oplossingen
toevoegde.
Hier ziet men de verschillende woorden,
welke gevormd werden'
I prior; 2 vrede; 3 zadel; 4 stère; 5 garen;
6 ineen; 7 Greta; 8 banen; 9 belet; 10 Breda.
II reede; 12 Assen; 13 batig; 14 Lehar; 15
stage: 16 hiaat; 17 marge; 18 halen: 19 trede.
20 kamer: 21 kaste; 22 dadel; 23 brave. 24
dagen; 25 Babel; 26 zalig; 27 stage; 28 raden.
DE PRIJSWINNAARS.
Onze hoofdprijs Vijf Gulden valt dit
maal ten deel aan HENDRIK HOFER. Zui
derstraat 33, Haarlem.
De tweede prijs Twee Gulden: C. CAR-
LIER. Weeresteinstraat 58, Hillegom.
De vijf troostprijzen, elk een bedrag van één
Gulden
Mevr. B. PRINSEN GEERLINGS-WEDDE-
LINK. Stuyvesantstraat 108, Haarlem.
Mej. Zr. A. J. STOTS, Prov. Ziekenhuis,
nabij Santpoort.
J. M. KROON, Spaamhovenstraat 14, Haar
lem (N.)
Mej. T. VAN STEEN, Brandtstraat 30,
Haarlem (N.)
J. J. POOTJES, IJweg 12, Zwanenburg
(Post Halfweg).
BIJZONDERE „MR. NADENKER"-PRIJS.
A.s. Zaterdag is er bij de prijzen een zeer
bijzondere „Mr. Nadenker"-prijs, waarop ik
thans reeds uw aandacht wil vestigen. Men
vergete dus niet de rubriek van 23 dezer on
der handen te nemen!
MR. NADENKER.
Onze nieuwe puzzle no. 8.
De vele liefhebbers van een Cross zullen
weer hun puzzle-hart kunnen ophalen.
Voor de puzzle, welke men hier ziet, gelden
de volgende omschrijvingen:
HORIZONTAAL.
1 galerij aan een voorhal of huis
5 oud vestingstadje in Noord-Holland.
10 boezemwater in Zuid-Holland
11 naam der onheilaanbrengende godin.
.12 winkeltent
14 kleine herberg
16 meisjesnaam (afk.)
18 slangvormige, eenstralige visch
20 soort, aard
22 een soort van mijt
23 niet-rijken
24 na den gewonen of bepaalden tijd
25 gemeente in Gelderland
27 ratelpopulier
29 meisjesnaam (afk.)
30 dichte menigte
33 wezen, natuur
35 dag, waarop in de laatste jaren de aan
dacht der jeugd in verschillende landen
meer en meer gevestigd wordt.
37 licht vervoerbaar bruggendek.
38 hevige
41 tijdmaat
43 als hor. 25
45 meisjesnaam (afk.)
47 behoort met omliggende eilanden tot de
Res. Tapanoeli.
48 eivormig.
49 insectenetend zoogdiertje
50 bladgroente
52 badplaats in Hessen-Nassau
54 ligt om een boerenwoning
55 voortreffelijkheid, luister
58 stad in het Rijnland
61 als hor. 11
62 mag men nimmer schenden!
63 toeziener, tijdelijk bewindvoerder.
64 beschroomd.
VERTICAAL.
1 glasraam
2 bloeiwijze
3 middenstuk van een wiel
4 spoedig
6 als vert. 2
7 ringvormig koraaleiland
8 gereed, klaar
9 kwasten of knoesten hebbende
12 wat den mensch tot kleeding dient.
13 gerucht
14 deksel
15 deel van den cirkelomtrek
17 als hor. 62
19 stad in Nederland
21 priem, els
26 gramschap
28 gemeente in Utrecht
31 lichaamsdeel (letterkeer)
32 gehakt varkensvleesch
33 groet
34 de 18e, 7e en 7e letter van het ABC
36 stad in Westfalen (Ned. schrijfwijze)
37 onbebouwd' gedurende zekeren tijd
39 heviger
40 gemeente in Limburg.
42 zoo dom als een
43 door twee deelbaar
44 Oosten (Eng.)
46 bewoner van een deel van Groot-
Brittannië
51 schriftelijke aanwijzing
53 gezang van een vogel
56 als vert. 2, maar dan omgekeerd
57 aardsoort
59 buitenhaven
60 als hor. 43
Iedere abonné kan
slechts één oplossing
D inzenden. Het hierbij
afgedrukte „identiteits
plaatje P 3 Puzzle
no. 8), moet aan de
oplossing worden ge
hecht of er op geplakt
worden. Niet op de en-
velop van inzending,
maar op de oplossing
zelf.
Als hoofdprijs stellen
wij wederom beschik
baar een bedrag van
vijf gulden, benevens een tweede prijs
twee gulden, vijf troostprijzen van één
gulden, welke bij loting onder de goede op
lossers toegewezen worden en zoo snel moge
lijk per postcheque aan de prijswinnaars
worden toegezonden.
De oplossing van deze opgave moet in ons
bezit zijn uiterlijk aanstaanden Woensdasmid-
dag om vier uur, aan onze Bureaux te Haar
lem.
Men zende deze oplossing aan: Mr. Naden-
ker van Haarlem's Dagblad te Haarlem.
Met het oog op de vele andere correspon
dentie voor ons blad bestemd gebruike men
a.u.b. géén andere adresaanduiding.
Oplossing en uitslag dezer puzzle worden
geplaatst in ons blad van a.s. Zaterdag.
Zendt men deze oplossing per post. dan
kan dit niet als drukwerk geschieden.
Briefwisseling over de puzzle-rubriek kan
alleen gevoerd worden als postzegel voor
antwoord ingesloten is.
Mr. NADENKER.
Het Comité Kunst in Nood.
Dit Comité exposeert tot 27 November in de
kunstzaal Reeker schilderijen en beeldhouw
werken, van Nederlandsche kunstenaars voor
de verloting aangekocht. Een rondwandeling
door Reeker's parterrezaal, waar een veertig
tal dezer kunstwerken zijn uitgestald, kan
onze lezers doen kennismaken met in Haarlem
nog vrijwel onbekende schilders van diverse
pluimage. Men kan deze schilderijen van het
Kunst-in-Nood-comité koopen, waarna dat
bedrag weer besteed wordt voor den aankoop
van een ander werk van een schilder of beeld
houwer, die zich bij het comité heeft aange
meld. In Den Haag, Amsterdam (in het Ko
ninklijk Paleis) en andere steden zijn reeds
exposities door dit Comité ingericht geweest,
maar door de geschetste mogelijkheid ter
rouleering zullen ook zij die in Amsterdam,
bij voorbeeld, reeds geweest zijn, nieuwe ont
dekkingen kunnen doen. Voor deze exposities
plegen wij niet de puntigste pijlen der kritiek
uit den koker te halen en te volstaan met een
enkele opmerking om voor het Comité „De
Kunst in Nood" en zijn werk belangstelling te
vragen. Dit Comité beschikt thans over plm.
1000 schilderijen en beeldhouwwerken die van
de kunstenaars zijn aangekocht en nu ver
loot gaan worden. De expositie bij Reeker om
vat dus slechts een kleine keuze uit het voor-
handene en maakt den indruk met zorg uit
speciaal het werk der meer modern aangelegde
artisten te zijn saamgesteld. Colnot, Croïn, Jan
van Harwijnen zijn schilders die men kent en
die een kring van waardeering om zich heen
getrokken wisten. Zoo ook de Dordtenaar Ma-
rinus Adamse.
Quiryn van Tiel en Wim Bosma zijn van
een jongere generatie wier renommé nog
pas kort aan 't groeien was. Een minder uit
bundig tegenhanger van hen is Stiphout, die
op merkwaardige wijze zijn kleur cultiveert.
Een jongere als Van Alff (zie hier zijn groote
aquarel met daken eener stad), zal altijd au
sérieux te nemen zijn wat ook geldt voor den
beeldhouwer Altorf die zelfs" hij ook al
geen plaatsing voor zijn prachtig verzorgd
werk schijnt te kunnen vinden. Wie zijn
beeldje op zijn lotje trekt, krijgt een kaartje
met p.f.
Zal ik nu nog wat namen noemen die allicht
uw nieuwsgierigheid opwekken en een bezoek en
daarna 't koopen van een lot tot gerechtvaar
digd gevolg hebben. Ge kunt er vroolijk zijn
op de kermis van Van Kruiningen. treuren
bij het naakte lijk van Wagner (niet Richard
reizen met Frans Boers naar Marseille, met
Kees Verhoeven naar Zierikzee, gaan uitrus
ten op den stoel van Chris Snijders en u rauw
kost laten presenteeren door Gerrits en
Jongma. Daarna, gesterkt zijnde, kunt u bij
Reeker naar de bovenzaal klimmen waar een
collectie oud-chineesche schilderkunst uit
het Haagsche Huis Kleijkamp, alle gedachte
aan den nood der tijden voor een oogenblik
verjaagt. Het is best mogelijk, ja zelfs waar
schijnlijk dat de heer Ch'ien Lung, die van
1736'95 leefde, ook beroerdigheid gekend
heeft, maar zijn werk draagt er de sporen niet
van. Wat moet het prettig geweest zijn in de
Ming- of Tang-periode kunstverslaggever te
zijn. Allicht ook opwekkender dan in de
S.O.S.-dynastie waaronder wij leven. Alleen
wij l?ven nog en Ming en Tang zijn al
lang ad patres. De eenige, schoone, schrale
troost.
J. H. DE BOIS.
Voor Haarlem's Politierechter.
Roovers.
Er waren roovers op de vlakte, wel niet
van de soort, waarvan men leest, dat ze, al
dan niet gemaskerd, den argeloozen reiziger
het pistool op de borst zetten. Die zijn uit
den tijd der romantiek. Evenmin waren het
lieden, die ultramodern in bankgebouwen
werken met automatische pistolen en mi
trailleurs.
Neen, de roovers waren van een ongevaar
lijk soort, waarvan er een voor den rechter
zelfs tranen stortte, wat nu eigenlijk met het
begrip roover in strijd is, maar toch, het wa
ren roovers, want zij stroopten het land af
en het water, medenemende wat van hun
gading was en wat aan anderen toebehoorde,
of zoo dit laatste niet het geval was, wat zij
dan toch niet mochten wegnemen.
De roovers dan hadden geroofd. Twee hun
ner hadden aardappelen van het land en ko
nijnen benevens kippen uit de hokken ge
haald, een nachtelijk bedrijf, dat toch aan
het daglicht was gekomen. Weer anderen
hadden een palingzegen door de Nauerna-
sche vaart gehaald en zich de paling, die
binnen de mazen terecht was gekomen, toe
geëigend, welk recht alleen toekwam aan een
visscher, die dat water had gepacht, terwijl
nog weer anderen het gemakkelijker hadden
gevonden, te wachten tot de rechthebbende
op het water daaruit, karpers had gehaald
en in zijn kaar geborgen, om hem dan de
moeite te besparen de karpers er uit te halen.
Dat waren een paar Amsterdamsche henge
laars. Men weet, dat Amsterdammers een
passie hebben voor hengelen, maar zooals
het meer gaat, bracht die passie niet veel op.
De moeder van den eenen Amsterdammer
toch vertelde, dat haar zoon. die trouwens
al niet van de slimsten was. er wel altijd met
zijn hengel op uit trok. maar dat hij ook al
leen met zijn hengel terug kwam. Zij moet
zich er dan, zouden we zeggen, ten zeerste
over verbaasd hebben, toen haar zoon op een
keer met een paar bovenmaatsche karpers
thuis kwam en het lijkt onwaarschijnlijk, dat
zij. toen dit zich herhaalde, niet eens belang
stellend had geïnformeerd, waar het visch-
rijk water was en boe haar niet te snuggere
zoon zoo opeens de vaardigheid had ver
kregen om die mooie karpers waarop een ge
routineerd hengelaar zijn leven lang zou ge
stoft hebben, te bemachtigen.
Ze had dat niet gevraagd, zei ze; er zijn
Amsterdammers, die zich nergens over ver
bazen. De oude juffrouw was een kind van
haar tijd; ze verwonderde zich niet. maar
maakte de karpers schoon en kookte ze. om
ze met haar genialen zoon te verorberen.
Dat waren nu allemaal wel geen ernstige
misdrijven, maar bij de beoordeeling vraagt
de rechter zich ook af: ..Wat zijn dat overi
gens voor menschen?" Hij kijkt de strafre
gisters na en vraagt een rapoort aan de po
litie en de reclasseering. Blijkt dan. dat die
rooverij niet op zichzelf staat, maar dat de
knapen al eerder wat hebben uitgehaald of
dat hun gedrag niet tot tevredenheid stemt,
dan wordt daarmee bij de uitspraak rekening
gehouden en de „onbezonnenheid", waaroo
een der karperdieven zich beriep, van de
hand gewezen.
En zoo kan het ook gebeuren, dat als twee
hetzelfde doen, ze niet dezelfde straf krij
gen, want als de een reeds eenige malen is
veroordeeld en de ander nog nooit, ligt het
wel wat voor de hand, dat van den eerste een
verkeerde invloed op den ander is uitgegaan.
Zoodoende kreeg de eene konijnen- kip
pen- en aardappelendief drie maanden ge
vangenisstraf onvoorwaardelijk en de ander
één maand met nog twee maanden voor
waardelijk.
De eene karpervisscher, die het adres aan
de hand had gedaan, kreeg 14 dagen, de
minder slimme jongen 7 dagen gevangenis
straf. De aalvisscher kwam er met 10 gul
den boete af.
In de Eendrachtstraat.
Men zou zoo denken, dat in de Eendracht
straat te Zaandam alles pais en vree was.,
maar evenals een prachtig sigarenbandje
soms een onrookbare sigaar omsluit, zoo was
het naambordje in genoemde straat ook geen
aanwijzing voor de vredelievendheid der be
woners. Natuurlijk zullen er ook heel vrede
lievende menschen wonen, maar de twee juf
frouwen, die nu voorkwamen, de een als be
klaagde. de ander als getuige (wat feitelijk
een speling van het Lot is. want 't had net
zoo goed andersom kunnen wezen) deden
den naam der straat geen eer aan. De een
had de ander uitgescholden voor wat. der
gelijke vrouwen elkaar het eerst uitschelden.
Ze ontkende dat nu wel. maar het draaide
tijdens het verhoor toch al aardig bij. dus
willen we aannemen, dat ze het wel gezegd
had. We mogen dat doen, want de rechter
deed het ook en gaf f 5 boete, waarop de
juffrouw al terstond verklaarde de heeren
van het gerechtshof te Amsterdam met haar
komst te zullen verblijden.
Waarover de dames kwestie hadden gehad?
De kinderen van verdachte waren voor de
deur aan het spelen geweest en toen hadden
de kinderen van klaagster ze bespogen en
het oudste zijnde vier jaar uitgeschol
den voor „Landru". De verdachte zou haar
kinderen in huis hebben gehaald, zonder
meer, maar klaagster beweerde, dat verdach
te met een steen had gegooid, waarop zij
naar deze toe was gegaan om heel beleefd te
vragen of dat zoo was. Verdachte zei, dat die
beleefde manier hierin bestond, dat de ander
haar als smeerpoes en nog veel meer had
aangesproken en toen had ze dan een enkel
woord teruggezegd. Met een steen had ze
niet gegooid; of Landru het gedaan had,
wist ze niet.
Nu, de rechter begreep er alles van.
De overwinning der deflatiepoli-
tick. De Nederlandsche buiten-
landsche handel in October geste
gen. Terug naar een prijseven-
wicht op de wereldmarkt. De
opbloei in de V. S. houdt aan.
De geldverruiming op de Amster
damsche beurs. Nieuwe discon
toverlaging. In den aanval.
In de critiek op het regeeringsbeleid en
de valuta-politiek, aan welke critiek de ont
wrichting van onze geldmarkt tijdens de zo
mermaanden goeddeels te wijten was, heeft
men niet in de laatste plaats gewezen op het
feit, dat in verschillende landen met gede-
precieerde valuta een economisch herstel
kon worden geconstateerd, terwijl ten on
zent de depressie aanhield. En waar dit niet
viel te ontkennen, was er inderdaad „grim
mige volharding" noodig om dwars door
goed en kwaad gerucht heen, op den weg der
deflatie voort te gaan.
Daarom verdient het bijzondere aandacht,
dat zich thans ook in de „goudlanden" symp
tomen van een conjunctuurkentering voor
doen en die ook in ons land zijn aan te wij
zen. Reeds eerder kon trouwens den deva-
luïsten worden tegengevoerd. dat ook in een
land als Polen, dat den gouden standaard
handhaaft en in ons Indië de economische
toestand zich weer in opgaande lijn ontwik
kelde, waaruit bleek, dat niet de devaluatie
in de eerste plaats de hefboom is voor in-
dustrieele opleving en uitbreiding van den
handel.
Allengs echter worden de bewijzen daar
van krachtiger en nemen zij in aantal toe.
Eén er van vindt men in de cijfers van
den Nederlandschen buitenlandschen handel
over de maand October. Voordien liep zoo
wel de uitvoer als de invoer terug en scheen
het eenige voordeel daarbij, dat het invoer-
saldo van maand tot maand daalde. October
heeft echter, zoowel voor den invoer als
voor den uitvoer een aanzienlijken vooruit
gang gebracht, zooals uit de volgende cijfers
blijkt:
1935 1934
Invoer in tons 1.967 703 1.924.661
Invoer in guldens f 94.426.000 f 87.289.000
Uitvoer in tons 1.241.146 1.170.651
Uitvoer in guldens f 69.906 000 f 61.753.000
Hierbij kan worden opgemerkt, dat de
toeneming bij den uitvoer, zoowel wat het
gewicht als wat de geldswaarde betreft grooter
is dan bij den invoer. En neemt men beide
samen, dan is de omvang van onzen buiten
landschen handel in vergelijking met dezelfde
maand van 1934 van 3.095.312 ton tot 3.208.854
ton en van f 149.042.000 tot f 164.382.000 ge
stegen. Allicht zullen hier enkele toevallige
oorzaken in het spel zijn, maar uit de spe
cificatie valt toch na te gaan, dat de voor
uitgang ook op fabrikaten betrekking heeft,
waaruit, zij het met voorzichtigheid, mag
worden geconcludeerd, dat de Nederlandsche
„konkurrenzfahigkeit" grooter wordt.
We hebben in een vorig overzicht er reeds
op gewezen dat dit verband houdt met het
feit, dat de prijzen in het buitenland in
sneller tempo stijgen dan ten onzent. En
we vinden dit thans bevestigd in de index
cijfers van enkele landen over de maand
September, welke we hier laten volgen
TELEF. 11972 TELEF. 12953
GARAGE „BLUE STAR"
Gebr. van Gilse, Wagenweg 132
Official Peugeot Dealers
Luxe verhuur met en zonder chauffeur
(Adv. Ingez. Med.)
Jan. 1935
Sept. 1935.
68
81
103
109
137
140
109
115
53
54
342
339
78
75
Engeland
België
Amerika
Japan
Zweden
Polen
Frankrijk
Nederland
De cijfers over October zijn nog niet alle be
kend. maar wel mag worden aangenomen,
dat ze met name voor Amerika. België en
Engeland op een verdere belangrijke stijgin:
wijzen, zoodat ook in de Engelsche vakpers
het verschijnsel wordt gesignaleerd dat het
verschil in prijsniveau tusschen de landen met
gedeprecieerde valuta en de goudlanden
kleiner wordt.
Dit is van het allerhoogste belang, omdat
het den weg opent voor den terugkeer van
normale handelsverhoudingen tenminste,
als elders niet opnieuw tot muntverzwakking
wordt overgegaan. De vrees hiervoor kan niet
geheel worden uitgebannen, omdat Japan, dat
zijn prijzen ook ziet stijgen, door de devalua tie
van den Chineeschen dollar wordt gedupeerd
en op middelen zint, zich daarop te wreken.
Overigens is men het in Europa en in Amerika
er wel over eens, dat nieuwe valuta-mani
pulaties groote gevaren met zich brengen.
Van die zijde is er dan ook niets te vreezen
Voorts is het te hopen, dat de Fransche re
geering door de nieuwe actie der devaluïsten
niet van haar voetstuk wordt gestooten en
Laval de saneeringsmaatregelen, door hem
noodzakelijk geacht, ten uitvoer zal kunnen
brengen.
Er blijven dus zeer zeker aan den politieken
en economischen hemel donkere wolken drei
gen. Men denke slechts aan het conflict tus
schen China en Japan, den oorlog in Oost-
Afrika, de rivaliteit tusschen Engeland en
Italië, de vrees voor een te groote crediet-
uitzetting in de Vereenigde Staten etc.
Echter des Lebens ungemische Freude
ward keinem Irdischen zu teilEn de
beurzen blijven zich daarom in de aanwijzin
gen voor een economisch herstel verheu
gen.
Vooral de New-Yorksche beurs behoudt
haar levendig aspect. Na een lichte reactie
zijn de koersen in het midden der week weer
krachtig gestegen, nu niet slechts de In-
dustrieele aandeelen. maar ook die der Spoor
wegen, welke laatste langzamerhand van het
grootere vervoer beginnen te profiteeren en
weer in staat worden gesteld den achterstand
in de vernieuwing en de verbetering van weg
en werken en materieel in te halen. Tal van
bestellingen zijn deswege reeds ontvangen,
waarbij o.m. een Mpij. als de American Car
Foundry gebaat is.
Het is gelukkig, dat men op de Amsterdam
sche beurs tot dusver maat weet te houden.
Zoolang trouwens de prijzen van onze tropi
sche producten, rubber, suiker., thee, palmolie
tabak etc. niet verder aantrekken, zou een
opgaande koersbeweging in groote stijl ook
niet gemotiveerd zijn. Het feit, dat voor de ef
fectenspeculatie sinds den oorlogstijd zwaar
dere voorwaarden zijn gesteld, komt hier aan
de gezonde positie van de beurs ten goede.
Eminente beteekenis voor de mogelijkheid
van verder herstel in ons land heeft de ver
ruimde geldmarkt, bewijs van het groeiend
vertrouwen in de financieele leiding der re
geering. waartoe ook de jongste Kamerdebat
ten. met name de onwrikbare houding van
den minister-president hebben bijgedragen.
De poging van de Vereeniging voor Waarde
vast Geld om de quaestie der devaluatie op
nieuw in het geding te brengen, is ten eenen-
male mislukt. En zij, die in de Kamer de
munt.polit.iek weer ter sprake brachten, zijn
met een minimum van woorden weer op hun
plaats gezet. Alleen op deze wijze kan de Ne
derlandsche bevolking en met name de beleg
ger in de regeering weer het volle vertrou
wen stellen. En dat zij dit doet blijkt wel uit de
voortdurende vraag naar Staatsobligaties en
andere goede guldensleeningen, zoomede van
het beschikbaar stellen van grootere bedra
gen op de geldmarkt. Zoo heeft dan nu ook
de Nederlandsche Bank voor de vierde maal
sinds half September het disconto verlaagd,
van 6 tot 5, van 5 tot 4V2, van 4 1/2 tot 4 en
van 4 tot 3 1/2 pet., een natuurlijk middel tot
verlaging van vaste lasten, dat allicht nog
niet uitgeput is.
Het is er nog verre vandaan dat de crisis
gevolgen in ons land zouden zijn overwon
nen. Maar de indruk bestaat en wordt ver
sterkt. dat de terugtrekkende beweging is tot
staan gekomen en we weer in den aanval
;5jn.
Geeft acht!
Doelmatige personeelkeuze.
Voordracht van Dr. Luning Prak.
Voor de leden van het Departement Haar
lem der Ned. Mij. voor Nijverheid en Handel,
hield Vrijdagavond in de muziekzaal van
café-restaurant Brinkmann. Groote Markt,
Dr. J. Luning Prak, te 's Gravenhage,
psychologisch adviseur der N.V. Philips Gloei
lampenfabrieken, een voordracht met licht
beelden over het onderwerp: „Doelmatige per
soneelkeuze".
Spr. begon met de aandacht te vestigen op
het economisch belang van een goede perso
neelkeuze. Vaak wordt hieraan te weinig aan
dacht besteed. Personeel wordt nog maar al
te vaak „lukraak" gekozen. Verschillende on
aangenaamheden, herhaalde wisseling van
personeel, zijn daarvan het gevolg. Mutaties,
vooral van de halfgeschoolden, gaat met
groote kosten gepaard.
In de laatste 15 jaren wordt de zaak in
quaestie wetenschappelijk behandeld en wor
den verschillende tests toegepast, waardoor de
personeelwisseling tot de helft kan worden
teruggebracht, de „uitval" van personeel ver
minderde en capabele krachten spoediger pro
motie konden maken.
Spr. vervolgde nu zijn voordracht naar aan
leiding van lichtbeelden. Hoe goed een onder
zoek vóór het aanstellen van personeel werkt,
blijkt bij voorbeeld op het gebied der kleuren
blindheid, die voor piloten, stuurlieden, tram
personeel enz. noodlottig kan zijn. De practijk
selecteert ook wel. maar op veel pijnlijker
wijze dan een kort onderzoek en een aan
wijzing voor het kiezen van een ander beroep.
Bij het testen van intelligentie doen zich
heel wat meer problemen voor. Men neemt
proeven met bijv. eenvoudige „sommetjes"
(het is merkwaardig, hoeveel onderzochten
zelfs de allereenvoudigste berekeningen niet
kunnen maken, niet alleen in ons land. maar
ook overal elders), met het vlug zeggen uit
hoeveel blikken een meer of minder samen
gesteld „bouwsel" bestaat, met handigheids
werkjes en een eenvoudig montagebord.
Trampersoneel dat niet vóór de aanstelling
getest is, veroorzaakt in het algemeen meer
ongelukken dan geteste bestuurders.
Spr. kwam nu van de ongeschoolden op de
jongelui, die een vak willen leeren. Zoo vaak
wordt een verkeerd vak gekozen, wat op
groote teleurstellingen kan uitloopen. Van
deze jongelui wordt de kijk op lijnen en
figuren onderzocht, zij worden ook onderwor
pen aan 'n onderzoek van practisch-pycho-
logischen aard: zij moeten opzettelijk gemaak-
fouten uit teekeningen halen. enz.
Vervolgens kwam de keuring van boek
houders. handelsreizigers, bedrijfsleiders, dus
in 't algemeen van hooger personeel, aan de
orde. Slag om met menschen om te gaan en
veelzijdige belangstelling kan op dit terrein
van veel meer belang zijn dan groote knap
heid.
Op het gebied der beroepskeuze is het be
roepsadvies van veel belang, al komt het
voor, dat personen, wien een bepaald beroep
afgeraden is, toch daarin slagen. Ook van het
omgekeerde bestaan trouwens voorbeelden.
Concludeerende, zeide spr., dat de toege
paste psychologie bij het kiezen van personeel
wel niet het paradijs op aarde brengt, maar
toch de aarde heel wat bewoonbaarder
maakt.
Na de pauze was er gelegenheid tot het
stellen van vragen, waarvan eenigen der aan
wezigen gebruik maakten.
Bij zijn beantwoording van de vragen vond
spr. gelegenheid, o.m. op te merken dat hij
aan graphologie geen waarde hecht en het
trekken van de horoscoop als kwakzalverij
beschouwt en dat de onderzoekingsmethoden,
toegepast bij de doelmatige personeelkeuze,
slechts dienen ter aanvulling van de gewone
wijze, waarop een werkgever zijn personeel
pleegt te kiezen. Voorts wees Dr. Luning Prak
er op, dat nog geen pogingen zijn gedaan
om bij een algemeen onderzoek, karakter
of temperament te testen: wel kan natuurlijk
individueel eer. onderzoek van eenige
uren van den candidaat plaats hebben, zoo
ongeveer op de wijze als waarop een psy
chiater dit doet bij een patiënt.
KWARTETCONCOIRS BEVERWIJK.
De heer Giacomo Aletrino behaalde op het
kwartetconcours te Beverwijk met het dub-
belmannenkwartet ..Smetana" den eersten
prijs in de eerste afdeeling dubbelkwartetten
en in de afdeeling solomannenkwartetten
den eersten prijs met het hoogst aantalpun
ten met het solokwartet ..Amsterdam-Oost",
Op het kwartettenconcours te Beverwijk
behaalde het gemengd dubbelkwartet „J. S.
Bach" directeur P. M. Germes, te Haarlem
in de le afdeeling een le prijs met 350 pun
ten.
Het uit de heerenstemmen uit dit kwartet
gevormde solo-mannenkwartet „Con Amore"
(zelfde dirigent) behaalde eveneens een lea
prijs met 321 punten.
